BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
NGUYỄN THỊ BẠCH VÂN
TÁC ĐỘNG CỦA RỦI RO VÀ CẠNH TRANH
LÊN KHẢ NĂNG SINH LỜI CỦA
NGÂN HÀNG VIỆT NAM
Chuyên ngành: Tài Chính – Ngân hàng
Mã số: 60340201
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC
PGS. TS. Nguyễn Thị Ngọc Trang
Tp. Hồ Chí Minh – Năm 2016
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu trình bày
trong luận văn là trung thực và kết quả của luận văn chưa từng được công bố trong
bất kỳ công trình nghiên cứu nào.
Học viên
Nguyễn Thị Bạch Vân
MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG
DANH MỤC HÌNH
1. GIỚI THIỆU ....................................................................................................... 1
2. TỔNG QUAN LÝ THUYẾT VÀ CÁC BẰNG CHỨNG THỰC NGHIỆM . 4
2.1. Tác động của rủi ro lên khả năng sinh lợi trong ngành ................................. 4
2.1.1. Rủi ro trong ngân hàng ........................................................................... 4
2.1.2. Cách thức lựa chọn biến đo lường rủi ro và kết quả trong các bài
nghiên cứu trước đây ............................................................................................ 5
2.2. Tác động của cạnh tranh lên khả năng sinh lợi trong ngành ......................... 7
2.2.1. Tổng quan lý thuyết về mối quan hê giữa cạnh tranh và khả năng sinh
lời ................................................................................................................. 7
2.2.2. Cách thức lựa chọn biến đo lường cạnh tranh trong các bài nghiên cứu
trước đây ............................................................................................................. 10
2.3. Tổng quan lý thuyết về phương pháp đo lường các tác động lên khả năng
sinh lời của ngân hàng ........................................................................................... 13
3. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................................................... 17
3.1. Lựa chọn biến và cách thức đo lường biến .................................................. 17
3.1.1. Lựa chọn biến phụ thuộc đại diện cho khả năng sinh lời của ngân hàng .
............................................................................................................... 17
3.1.2. Lựa chọn và phương pháp đo lường các biến độc lập .......................... 24
3.1.3. Tóm tắt về các biến được sử dụng trong bài nghiên cứu và kỳ vọng về
tác động đến khả năng sinh lợi của ngân hàng. .................................................. 38
3.2. Dữ liệu nghiên cứu ...................................................................................... 39
3.3. Mô hình và phương pháp nghiên cứu .......................................................... 39
3.3.1. Mô hình thực nghiệm ............................................................................ 39
3.3.2. Phương pháp nghiên cứu ...................................................................... 40
4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .............................................................................. 42
4.1. Kết quả hồi quy ........................................................................................... 42
4.1.1. Biến đại diện cho đặc điểm riêng của từng ngân hàng ........................ 45
4.1.2. Biến đại diện cho đặc điểm ngành ....................................................... 47
4.1.3. Biến vĩ mô ............................................................................................ 48
4.2. Kiểm tra t nh vững của ết quả ................................................................... 49
4.2.1. o lường tác động đến lợi nhuận ngân hàng sử ụng iến LLPTL ự
ph ng rủi ro t n ụng trên tổng ư nợ để đo lường rủi ro ngân hàng và iến
HHI đo lường mức độ cạnh tranh ................................................................... 49
4.2.2. o lường tác động đến lợi nhuận ngân hàng sử ụng iến -scor đo
lường rủi ro ngân hàng và iến L rn r đo lường mức độ cạnh tranh ............ 53
4.2.3. Tóm tắt kết quả kiểm tra tính vững kết quả hồi quy của đo lường các
tác động lên khả năng sinh lời của ngành ngân hàng Việt Nam ....................... 56
5. KẾT LUẬN ...................................................................................................... 61
TÀI LIỆU THAM KHẢO
DANH MỤC VIẾT TẮT
GMM
Generalized Method of Moments
SCP
Structure - conduct – performance
ESH
Efficient Struture Hypothesis
CMT
Contestable Market Theroy
DANH MỤC BẢNG
Bảng
Tiêu đề
Trang
Bảng 2.1
Tóm tắt các bài nghiên cứu hiện tại về khả năng sinh lời ở
Âu Châu, Mỹ và thị trường ngân hàng tại các nước đang
phát triển
13
Bảng 3.1
Thống kê mô tả cho các biến đại diện khả năng sinh lời
(ROE, ROA, NIM, PBT) theo loại hình sở hữu
23
ảng 3 2
ịnh nghĩa các iến được sử ụng để t nh ch số L rn r
31
Bảng 3.3
Thống kê mô tả cho các biến độc lập
37
Bảng 3.4
Tóm tắt các biến trong sử dụng trong bài nghiên cứu và kỳ
vọng tác động của biến đến khả năng sinh lợi của ngân
hàng
38
ảng 4.1
Kết quả hồi quy (LLPTL đại diện cho rủi ro ngân hàng và
Lerner Index đại diện cho mức độ cạnh tranh
43
ảng 4.2
Kết quả hồi quy LLPTL đại diện cho rủi ro ngân hàng và
HHI đại iển cho mức độ cạnh tranh
50
ảng 4 3
Kết quả hồi quy -scor đại diện cho rủi ro ngân hàng và
L rn r đại iển cho mức độ cạnh tranh
54
Bảng 4.4
Tóm tắt kết quả hồi quy giữa các ch số khả năng sinh lời
và biến đại diện rủi ro, cạnh tranh thị trường khác nhau
57