ạ ọ

ấ ng Đ i h c M  ­ Đ a ch t

Ti u lu n Qu n lý Nhà n

ướ ề c v

ườ Tr kinh tế

ụ ả ướ ng pháp và công c  Qu n lý Nhà n

ươ ễ ậ ươ c (QLNN) v ề ế Trình bày các ph ự . Lý lu n và th c ti n các ph ụ ng pháp và công c  QLNN v  kinh t ề     mà

ề Đ  bài: ế kinh t ị anh/ch  quan tâm?

Bài làm

ầ ươ ướ ề ế Ph n 1: Ph ả ng pháp Qu n lý Nhà n c v  kinh t

ươ ế ổ Ph

ng pháp qu n lý c a Nhà n ủ c v  kinh t ướ ủ

ể ế ề c lên n n kinh t ụ ệ ế

ế ị ứ   ữ ướ ề ả ủ  là t ng th  nh ng cách th c ố ộ ể   tác đ ng có ch  đích và có th  có c a Nhà n  qu c dân và các ố ể ự ủ ậ ộ    qu c dân b  ph n h p thành c a nó đ  th c hi n các m c tiêu qu n lý kinh t ế ế ổ ưở ,  n đ nh kinh t (tăng tr ả ằ  và công b ng kinh t ). ợ ng kinh t

ề ả c v  kinh t là cái ph i thi hành và t

ướ ủ ả ắ N u nguyên t c qu n lý nhà n ươ ng pháp qu n lý c a nhà n ế ướ ề c v  kinh t ả ế ạ  l ươ   ng ể ự   i là cái có th  l a

ạ ế ố ổ ị đ i  n đ nh thì ph ọ ch n và có tính linh ho t cao.

ả ả ệ ứ ự

ị ắ ắ ỉ ượ

ậ ậ

ụ c v n d ng và đ ậ ế ả ơ ả ấ ị ủ ụ ụ ả ng pháp qu n lý là m t n i dung c  b n c a qu n lý kinh t

ữ ể ệ ươ ệ ỉ ượ ụ ủ ệ

ế

ả ả ấ ạ ươ ụ ủ ằ ủ ọ

ữ ủ ệ ố ườ ề

ơ ộ ư ợ Qúa trình qu n lý là quá trình th c hi n các ch c năng qu n lý theo đúng ượ   ư c nh ng nguyên t c đã đ nh. Nh ng các nguyên t c đó ch  đ ươ ng pháp qu n lý nh t đ nh. Vì v y, v n d ng các   th  hi n thông qua các ph ộ ộ   . M c tiêu, ph ế ự  ọ ự ộ nhi m v  c a qu n lý ch  đ c th c hi n thông qua tác đ ng quan tr ng đ n s ả ệ ụ . Vai trò thành công hay th t b i các m c tiêu và nhi m v  c a qu n lý kinh t   ự   ộ ơ ậ ở ỗ ả  ch  nó nh m kh i d y nh ng đ ng l c quan tr ng c a ph ng pháp qu n lý còn  ộ ạ ủ kích thích tính năng đ ng, sang t o c a con ng   i và ti m năng c a h  th ng cũng i bên ngoài. nh  các c  h i có l

ể ươ

ạ ữ i gi a Nhà n

ả ng pháp qu n lý kinh t ướ ớ ườ ụ ể ế ủ c v i các đ i t i c  th , sinh đ ng v i t

c a nhà n ố ượ ộ ả ng pháp qu n lý kinh t

ươ ả ặ ệ ư

t l u ý trong qu n lý kinh t ươ ề ấ ủ ệ ố ế ậ ả ả ộ

. Ph ộ ể ổ

ụ ể ủ ố ệ ướ ư ự ộ ộ ừ ng cũng nh  năng l c và kinh nghi m c a Nhà n

ướ ướ ệ ố   ụ ể ủ c là bi u hi n c  th  c a m i Ph ả ố ế ứ ệ ng qu n lý kinh t , t c là m i quan   quan h  qua l ớ ấ ả ứ ạ   ữ ệ ữ t c  tính phong phú, ph c t p h  gi a nh ng con ng ạ ấ ế ậ ủ ờ ố    mang tính ch t đa d ng và c a đ i s ng. Vì v y, các ph ế ả ấ   phong phú, dó là v n đ  ph i đ c bi , vì nó chính là ộ   ng pháp qu n lý b  ph n năng đ ng nh t c a h  th ng qu n lý kinh t ủ   ặ ườ th ng xuyên thay đ i trong t ng tình hu ng c  th , tùy thu c vào đ c đi m c a ố ượ đ i t   c và đ i ngũ cán b  viên ứ ch c nhà n c.

ộ ế ộ

ả ậ ả

ươ ạ ộ ệ ự ả ự ố ươ ế ị ế ế ọ ọ ụ   ả  luôn luôn là tác đ ng có m c ng pháp qu n lý kinh t ụ ấ   đích nh m ph i h p ho t đ ng, đ m b o s  th ng nh t. Vì v y, m c tiêu qu n lý   . Trong m i quá kinh t ủ Tác đ ng c a các ph ằ ố ợ  quy t đ nh vi c l a ch n ph ả ng pháp qu n lý kinh t

ế

ọ H c viên: Ph m Vũ Linh                                                          L p: Qu n lý kinh t K30B

ỉ ả

ố ấ ế ả t nh t. Nhà n ằ ng pháp nh m đ t đ ả ng pháp qu n lý kinh t

ươ

ươ ề  ph i luôn luôn đi u ch nh các ph ề ự c có quy n l a ch n ph ệ ế ế ỗ c. M i ph ướ ủ ả ng pháp qu n lý kinh t

ế ố ố

ủ ướ ụ ự ủ ệ ớ

ươ ươ ọ ố ử ụ ử ụ  khi s  d ng l ạ ể ớ ấ ụ ượ ậ

ệ ể ờ ổ

ầ ự ướ c ph i t nh táo, sâu sát th c t ệ ặ ả ỉ ự ụ ấ ạ ượ   trình qu n lý kinh t c ụ ế  m c đích t ư   nh ng không có nghĩa là ch  quan, tùy ti n mu n s  d ng ph ng pháp nào cũng ộ ơ ạ ạ ượ i t o ra m t c  ch  tác   đ ự ữ ộ  tích c c phù đ ng mang tính khách quan v n có c a nó. Bên c nh nh ng y u t   ộ ố ệ ượ   ợ h p v i m c tiêu d  đoán c a Nhà n ng c cũng có th  xu t hi n m t s  hi n t ề ặ ằ   c v i m c tiêu đ t ra. Đi u đó đòi n m ngoài d  đoán ban đ u, th m chí trái ng ắ   ự ế ị ỏ h i Nhà n , k p th i có bi n pháp b  sung đ  kh c ph c các m t tiêu c c khi chúng xu t hi n.

ệ ử ụ ế ừ Nh  v y, vi c s  d ng các ph

ươ ỏ ư ậ ệ ữ ớ

ố ể ả ắ ậ

ơ ở ệ

ả ng pháp qu n lý kinh t ữ ứ ể ậ ể ử ụ ả ệ ở ỗ ế ự  ch  bi ố ề ế

ả ế ợ ệ ả

t l a ch n đúng đ n và k t h p linh ho t các ph ướ ạ ủ ứ ủ ệ ả ọ    v a là khoa h c, ậ ừ ặ   ố ượ ọ ng v i nh ng đ c v a là ngh  thu t. Tính khoa h c đòi h i ph i n m v ng đ i t ậ   ụ ậ ộ ủ ể đi m v n có c a nó, đ  tác đ ng trên c  s  nh n th c và v n d ng các quy lu t ọ   ớ ố ượ ợ t l a ch n ng. Tính ngh  thu t bi u hi n  khách quan phù h p v i đ i t ơ ộ   ự ươ ế ợ t ti m năng và c  h i ng pháp trong th c ti n đ  s  d ng t và k t h p các ph ụ ấ ướ ấ ả ề ạ ủ   c a đ t n  có hi u qu  nh t khi c, đ t m c tiêu qu n lý đ  ra. Qu n lý kinh t ắ ọ ế ự   ng pháp qu n lý. Đó chính là bi ả tài ngh  qu n lý c a Nhà n ươ c nói riêng, c a các viên ch c qu n lý nói chung.

ươ ủ ế ủ ả ướ ề ế Các ph ng pháp qu n lý ch  y u c a Nhà n c v  kinh t ồ  bao g m :

ươ 1. Các ph ng pháp hành chính:

ươ ả Ph

ộ ự ố ượ c lên đ i t ặ ướ ụ ế ủ ướ ể ạ ắ  c a Nhà n ế   ế  là các cách tác đ ng tr c ti p ộ ủ   ng và ằ   c nh m đ t m c tiêu đ t ra trong

ả ấ ị ữ ng pháp hành chính trong qu n lý kinh t ế ị ằ b ng các quy t đ nh d t khoát mang tính b t bu c c a Nhà n khách th  trong qu n lý kinh t ố nh ng tình hu ng nh t đ nh.

ươ ơ ả ủ ủ Đ c đi m c  b n c a ph ng pháp hành chính trong QLKT c a Nhà n

ể ộ ề ự ắ ả ộ ỏ

ấ ặ ắ ậ ế ộ ị

ề ủ ề ự ẩ ử ụ

ố ượ ạ ỉ ượ ự ướ ể ạ ế ổ ứ ạ ộ ả ướ   c ả   ng qu n lý ph i là tính b t bu c, tính quy n l c. Tính b t bu c đòi h i các đ i t ỉ ẽ ị ử ờ   ch p nh n nghiêm ch nh các tác đ ng hành chính, n u vi ph m s  b  x  lý k p th i ề ự ư ơ   c phép đ a ra các tác thích đáng. Tính quy n l c đòi h i các c  quan QLNN ch  đ ươ ấ ủ ớ ộ ng pháp đ ng hành chính đúng v i th m quy n c a mình. Th c ch t c a ph   ủ   ự ụ c đ  t o ra s  ph c tùng c a hành chính trong QLKT là s  d ng quy n l c nhà n các cá nhân và t ch c trong ho t đ ng và qu n lý kinh t .

ươ

ả ế ố ệ

ng pháp hành chính trong qu n lý kinh t ệ ố ng làm vi c trong h  th ng, k t n i các ph ồ ể ấ ượ ả ạ ộ c ý đ  ho t d ng và gi ớ ế ấ  r t to l n. Nó xác   ạ   ươ i ng pháp khác l ề ặ   ấ ế i quy t các v n đ  đ t

ủ Vai trò c a ph ậ ự ỷ ươ  k  c ộ ệ ố ả ậ l p tr t t thành m t h  th ng có th  gi u d ấ ra trong qu n lý r t nhanh chóng.

ề ặ ổ ứ ề ỉ ộ  ch c và tác đ ng đi u ch nh

Ph ộ ế ả ươ hành đ ng c a đ i t ộ ng pháp hành chính tác đ ng v  m t t ủ ố ượ ng qu n lý kinh t .

ộ ướ ề ặ ổ ứ ướ ự ch c, Nhà n

Theo h ệ ậ ạ

ủ ươ . Nh ng ch  tr

ướ ề ả ượ ạ ủ ế ế ằ ậ ớ ng tác đ ng v  m t t ộ hoàn thi n khung pháp lu t t o ra m t hành lang pháp lý cho các ch  th  kinh t ậ ự ạ ộ yên tâm ho t đ ng trong an toàn và tr t t vóc l n và dài h n c a Nhà n ừ   c xây d ng và không ng ng ế  ủ ể ầ   ữ ng chính sách có t m ạ   c th  ch  hóa b ng các đ o lu t do c đ u ph i đ

ạ ọ

ấ ng Đ i h c M  ­ Đ a ch t

Ti u lu n Qu n lý Nhà n

ướ ề c v

ườ Tr kinh tế

ộ ố ả ằ

ị ề ấ ạ ộ ằ

ượ ề ệ ệ ả ị

ệ ộ

ướ ụ

ướ ế

ư ủ ụ ệ

ủ ụ ủ ụ ấ ộ ậ ệ

ấ ậ ẩ ả ấ c ch p hành nh t quán. Ban hành các văn   Qu c h i thông qua nh m b o đ m đ ơ ấ ế ậ ổ  ẩ ả t l p t  ho t đ ng, tiêu chu n nh m thi b n quy đ nh v  quy mô, c  c u, đi u l ướ ộ ộ ố ị ứ ề   ộ ạ ộ ữ ng tác đ ng đi u ch c và xác đ nh nh ng m i quan h  ho t đ ng n i b  theo h ủ ụ ỉ ắ   ữ ố ượ ủ ộ ng qu n lý, quy đ nh nh ng th  t c hành chính b t ch nh hành đ ng c a đ i t ướ ề   ế ủ ể ơ ộ ấ ả c, các doanh nghi p đ n h  gia dình đ u t c  các ch  th  c  quan nhà n bu c t ụ ể ằ ữ ậ   ủ ả c c  th  hóa khung lu t ph i tuân th . Nh ng công c  này nh m giúp Nhà n ị ườ ủ ể   ế ự ẫ ạ pháp và các k  ho ch h ng, tác đ ng tr c ti p vào các ch  th , ng d n th  tr ầ ư ấ ệ ấ   , thành l p doanh nghi p, th  t c dăng nh  th  t c xét duy t c p gi y phép đ u t ấ   ấ ượ ký kinh doanh, đăng ký ch t l ng, đăng ký nhãn hi u hàng hóa, th  t c c p gi y phép xu t nh p kh u.

ươ ế ị ả Ph

ả ị ứ   ng pháp hành chính đòi h i ch  th  qu n lý ph o có quy t đ nh d t ự ả   i ả ạ ừ  kh  năng có s  gi ệ i th c hi n, lo i tr

ệ ỉ ễ ể khoát, rõ ràng, d  hi u, có đ a ch  ng ụ ượ ố ớ thích khác nhau đ i v i nhi m v  đ ủ ể ỏ ườ ự c giao.

ệ ự ế ứ ầ ươ ườ ả ợ ậ   ế ị ừ  khi ban hành quy t đ nh. Vì v y ệ ố ữ   ng h p h  th ng qu n lý

Tác đ ng hành chính có hi u l c ngay t ng pháp hành chính s c c n thi ố t trong nh ng tr ứ ạ ữ ph ơ r i vào nh ng tình hu ng khóa khăn, ph c t p.

ộ ệ ự ừ ế ị

ế ứ ầ ữ ườ ậ    khi ban hành quy t đ nh. Vì v y ả   ệ ố ợ ng h p h  th ng qu n

ươ ơ ế t trong nh ng tr ứ ạ ữ Tác đ ng hành chính có hi u l c ngay t ph ng pháp hành chính h t s c c n thi ố lý r i vào nh ng tình hu ng khó khăn, ph c t p.

ữ ự ấ ộ

ố ớ ượ ự ướ ắ ế ị ề ề ấ ẩ ọ ớ ệ   ả i b t bu c ph i th c hi n, ổ   c l a ch n, ch  có c p th m quy n ra quy t đ nh m i có quy n thay đ i

ế ị          Đ i v i nh ng quy t đ nh hành chính thì c p d ỉ không đ ế ị quy t đ nh.

ớ ả ầ ươ

C n phân bi ệ ạ

ế ơ ở ế ơ ở ỷ ậ ố ố ệ t ph ụ ọ ọ ườ ườ ữ ữ ủ ủ

ế ứ ủ ấ ả ạ ộ

ủ ả ả ơ

ộ ệ ễ

ư ớ ườ

ệ ạ ệ ề ể   ng pháp hành chính v i ki u qu n lý hành chính quan ệ ệ ử ụ   lieu do vi c l m d ng các k  lu t hành chính, s  d ng m nh l nh hành chính ệ ệ ng nh ng m nh l nh hành chính thi u c  s  khoa h c, theo ý mu n ch  quan, th   ệ ễ  ệ ể thi u c  s  khoa h c, theo ý mu n ch  quan, th ng nh ng m nh l nh ki u đó d ườ ạ ổ   i lao đ ng. Đó là gây ra các t n th t cho qu n lý, h n ch  s c sang t o c a ng ươ ể ượ   nh ng pháp hành chính, cán b  qu n lý và ác c  quan qu n lý c đi m c a ph ế ỉ ệ ế ướ c n u thi u t nh táo, say s a v i m nh l nh hành chính thì d  sa vào tình nhà n   ệ   ủ ố ề ụ ạ ạ t cho b nh ch  quan, duy ý chí, b nh ng t tr ng l m d ng quy n hành, là môi tr ặ ợ ặ i…  n n tham nhũng, đ c quy n đ c l hành chính quan liêu, các t

ươ ế ị ả ỉ

S  d ng ph ứ ườ ượ c lu t ch ng đ y đ  v  m t kinh t . Ng

ệ ủ ề ặ ố ế ị ư ầ ữ

ả ể ế ị ủ ế ệ ử ụ   ng pháp hành chính ch  có hi u qu  cao khi quy t đ nh đó có ế ậ ọ ứ   căn c  khoa h c, đ i ra quy t đ nh ự ế ắ ụ ể , n m v ng tình hu ng c  th . Cho nên, khi đ a ra ph i hi u rõ tình hình th c t   ế   ầ ả ố ắ t cho vi c ra quy t quy t đ nh hành chính ph i c  g ng có đ  thong tin c n thi

ế

ọ H c viên: Ph m Vũ Linh                                                          L p: Qu n lý kinh t K30B

ả ủ ể ả ỉ

ế ị ủ ế ầ

ế ị ủ ả ọ ậ   ề ơ ở ủ ả ị đ nh. Ch  th  qu n lý ch  ra quy t đ nh trên c  s  đ  đ m b o v  thong tin. T p ạ ợ ợ   i ích và các khía c nh có liên quan, h p đ  thong tin, tính toán d y đ  đ n các l ứ ả b o d m cho quy t đ nh hành chính có căn c  khoa h c.

ỏ ả ề ườ ệ ỉ Ng i qu n lý gi

ế ị ặ ượ ữ ự ể

ể ễ ế ị ữ ư ạ c thi hành, t

ượ ế ặ ự ệ ặ ạ ổ

i, có nhi u kinh nghi m không ch  ra quy t đ nh khi có ữ ự   c nh ng nét phát tri n chính, nh ng m t tích c c thong tin mà còn d  đoán đ ừ  ự cũng nh  nh ng khía c nh tiêu c c có th  di n ra khi quy t đ nh đ ự   ẵ đó s n sàng b  sung các bi n pháp phát huy m t tích c c và h n ch  m t tiêu c c ế n u có.

ươ ử ụ ắ ặ ạ Hai là, khi s  d ng ph

ề ử ụ ỗ

ế ộ

ế ị ạ ế ị ổ ế ị ườ ệ ề ả ị

ng pháp hành chính g n ch t quy n h n và trách   ủ ấ ề   ộ ậ ỗ ộ ệ nhi m c a c p ra quy t đ nh, m i b  ph n, m i cán b  khi s  d ng các quy n ấ   ế ị ở ấ ạ  c p càng cao, ph m vi ra quy t đ nh càng r ng, n u càng sai thì t n th t h n đó.  ủ   ớ càng l n. Ng i ra quy t đ nh ph i ch u trách nhi m hoàn toàn v  quy t đ nh c a mình.

ươ ế

ầ ế ướ ả ng pháp hành chính là hoàn toàn c n thi c không th  qu n lý kinh t

ợ ươ   t, không có ph ng ỉ ả ệ    có hi u qu . Hoàn ch nh ơ ả   ộ  phù h p là n i dung c  b n

ậ ớ ướ ề ư ậ Nh  v y, ph ể pháp hành chính thì Nhà n ể ế ế ả ệ ố h  th ng pháp lu t v i các th  ch  qu n lý kinh t ệ ế ở ướ ủ c ta hi n nay.  n c v  kinh t c a quán lý nhà n

ươ 2. Ph ng pháp kinh t ế :

ươ ề Ph c v  kinh t

ế  có tính h

ế ướ ướ ướ ế i ích kinh t ọ ằ

ủ ộ

ự ườ ủ ả ứ  trong qu n lý nhà n    là cách th c tác ướ ợ ự ữ ẫ c, d a trên nh ng l   ng d n lên ả  ề ệ ớ ế i hi u qu  nh m làm cho h  quan tâm t c v  kinh t ệ ụ  ố ự ừ t nhi m v  giác, ch  đ ng hoàn thành t  đó mà t ằ   ướ ộ c b ng ng xuyên c a Nhà n

ng pháp kinh t ế ủ ộ đ ng gián ti p c a Nhà n ả ố ượ ng qu n lý nhà n đ i t ạ ộ ủ ự ố cu i cùng c a s  ho t đ ng, t ầ ượ đ ươ ph ả c giao, không c n ph i có s  tác đ ng th ng pháp hành chính.

ủ ạ ộ ậ

ọ ự

ườ ề ươ ế ấ ng pháp kinh t

ướ ướ ợ ứ ứ ộ ộ ạ ộ i ích kinh t  là cách th c tác đ ng c a nhà n  là cách th c tác đ ng c a Nhà n

ơ ở ậ ậ ế ỹ ị ầ ủ M i ho t d ng c a con ng i đ u tuân theo yêu c u c a các quy lu t khách   ố ủ ả   quan. S  chi ph i c a các quy lu t đ i v i các ho t đ ng s n xu t ­ kinh doanh ế  ủ . Ph c a con ng i d u đ ủ ố   ả trong qu n lý nhà n c lên đ i ố   ủ ả ượ c lên đ i ng qu n lý nhà n t ả ế   ượ ng qu n lý nhà n t , ế ẩ các đòn b y kinh t ườ ề ậ ố ớ ự ệ ượ c th c hi n thong qua l ế ề ướ c v  kinh t ế ề ướ c v  kinh t ụ ế ự ướ ề c v  kinh t  d a trên c  s  v n d ng các ph m trù kinh t ứ , các đ nh m c kinh t k  thu t.

ợ ế ự ự ộ

Tác đ ng d a trên l ự ẩ  thúc đ y con ng ủ ầ ớ

ộ ạ ộ ợ ạ

ế ộ ợ ạ i ích kinh t  chính là t o ra đ ng l ứ ế ự ậ ặ ệ ố i khách quan trong h  th ng. M t m nh c a ph i ích kinh t chính là

ộ ồ ạ i ích t n t ỗ ở  ch  nó tác đ ng vào l ệ ươ

ặ ừ ả ừ ả ợ ạ ộ ườ   i ế ợ   tích c c ho t đ ng. Đ ng l c đó càng to l n n u nh n th c đ y đ  và k t h p ươ   ủ ắ đúng đ n các l ng ả ế ủ ố ượ    c a đ i t ng qu n lý pháp kinh t ọ ọ ự (là cá nhân ho c các doanh nghi p) xu t phát t   ng án  đó mà h  l a ch n ph ả ợ ho t đ ng v a đ m b o l ấ ừ ả i ích riêng, v a đ m b o l i ích chung.

ườ ươ ỗ Vì v y, th c ch t c a các ph

ấ ủ ự ự ộ ỗ ậ ậ ể ữ ế ộ ặ i lao đ ng,  là đ t m i ng ng pháp kinh t   ế ợ   ả ế ể ọ ệ ề  d  h  có kh  năng k t h p m i t p th  lao đ ng d a vào nh ng đi u ki n kinh t

ạ ọ

ấ ng Đ i h c M  ­ Đ a ch t

Ti u lu n Qu n lý Nhà n

ướ ề c v

ườ Tr kinh tế

ủ ề ọ ộ ự i lao đ ng l a ch n con

ệ ố ả ấ ể ự ụ ủ ệ ệ ệ ớ ợ v i l ườ ng ườ i ích c a h  th ng chung. Đi u đó cho phép ng i có hi u qu  nh t d  th c hi n nhi m v  c a mình.

ộ ể ế ả ng pháp kinh t là tác đ ng lên đ i t

ứ ặ Đ c đi m c a ph ưỡ

ề ệ ươ ế

ả ự ế

i ích thi ng pháp kinh t ộ ấ ồ

ờ ố ướ

ả c ph i bi ệ ế ạ ợ ướ ươ ủ ỉ ề ằ ằ b ng c ng chính mà b ng l ề ữ ư đ a ra nh ng đi u ki n khuy n khích v  kinh t ệ ể ọ ự ổ ể ử ụ ệ  t th  s  d ng đ  h  t ợ ố ượ ớ ư  cách là d i t (v i t ng qu n lý) vì l ươ ả ươ ọ ng án gi ch n ph ả ữ nh ng gi i pháp kinh t ươ các ph ng pháp kinh t ệ ợ i ích cá nhân và c a doanh nghi p phù h p v i l ki n l ố ượ ng qu n lý không   ụ ả ặ ụ ệ ợ i ích, t c là ch  đ  ra m c tiêu nhi m v  ph i đ t ra,   ấ ậ ệ ữ ế   ng ti n v t ch t có , nh ng ph ụ ể ứ ộ   ậ  ch c th c hi n nhi m v . Chính các t p th  lao đ ng ự   ị ả t thân, ph i t  xác đ nh và l a ế ể ử ụ   ế ấ  cho phép có th  s  d ng i quy t v n đ . Ph ề ế ử ụ    khác nhau cho cùng m t v n đ . Đ ng th i, khi s  d ng ề   ữ ế , Nhà n t t o ra nh ng tình hu ng, nh ng đi u ủ ớ ợ ủ i ích c a nhà n ữ c.

ấ ế ự ươ ế ạ Ph

ả ng pháp kinh t ứ ự t o ra s  quan tâm v t ch t thi ế ố ấ

ạ ủ t than c a đ i t ạ ậ

ộ ậ ề ế  kích thích kinh t ạ ủ ườ c tính ch  đ ng sang t o c a ng ợ ắ i ích đ  đúng đ n, các l

i lao đ ng và các t p th ự ệ ể ậ

ươ ế ả ng pháp kinh t

ệ ệ ả

ươ . Th c t ấ qu n lý, ch a đ ng nhi u y u t ượ ủ ộ linh ho t, phát huy đ ệ ộ ớ lao đ ng. V i m t bi n pháp kinh t ườ đáng thì t p th  con ng i trong h  th ng quan tâm hoàn thành nhi m v , ng ượ ấ ộ lao đ ng hăng hái s n xu t và nhi m v  chung đ ệ ả hi u qu . Ph ệ ki m và nâng cao hi u qu  kinh t ố ể ả t t đ  gi m chi phí, nâng cao năng su t, ch t l ố ượ   ng ộ    cho nên tác đ ng r t nh y bén ể  ộ ế ỏ   ệ ượ c th c hi n th a ệ ố ườ   ụ i ế ụ ệ ả i quy t nhanh chóng, có   c gi ế   ấ ể ự ố t nh t đ  th c hành ti ng pháp qu n lý t  là ph t ỉ ộ ả ự ế ế    qu n lý ch  rõ khoán là m t bi n pháp ả ệ ấ ượ ng và hi u qu .

ề ế ở ộ Ph

ờ ề

ượ ệ ể ệ ươ ng pháp kinh t ệ ả c gi m đ

ế ữ ỷ ậ ự ng pháp kinh t

ệ ằ ướ ạ c đ nh h

ứ ệ ệ

ộ  m  r ng quy n hành đ ng cho các cá nhân và các   ồ ế ủ ọ    c a h . Đi u đó giúp Nhà doanh nghi p, đ ng th i cũng tăng trách nhi m kinh t ụ ụ   ề ươ ố ề ệ c nhi u vi c đi u hành, ki m tra, dôn đ c nh ng nhi m v  v n n ấ ự ụ ủ ứ ặ    giác c a con v t mang tính ch t s  v  hành chính, nâng cao ý th c k  lu t t ệ ử ụ ươ ọ ủ ườ    luôn luôn i và c a m i doanh nghi p. Vi c s  d ng ph ng ụ ế ệ ự ụ ệ ướ ị ượ ng nh m th c hi n các nhi m v  k  ho ch, các m c tiêu   c Nhà n d ả ư ờ ỳ ủ ấ ướ ế ủ ừ ụ  ệ c. Nh ng đây không ph i là nh ng nhi m v  c a t ng th i k  c a đ t n kinh t ọ   ụ ụ ữ ủ ệ ệ gò ép m nh l nh ch  quan mà là nh ng m c ti u,  nhi m v  có căn c  khoa h c ơ ở ủ ộ và c  s  ch  đ ng.

ố ượ ộ ằ ả ươ ế c tác đ ng lên đ i t ng qu n lý b ng ph ng pháp kinh t theo

Nhà n ướ ướ ng sau: ữ nh ng h

ụ ụ ợ

ệ ụ ể ể ệ ố ớ ờ ừ ề   ng phát tri n chung b ng các m c tiêu, nhi m v  phù h p v i đi u ỉ    c a h  th ng, b ng nh ng ch  tiêu c  th  cho t ng th i gian,

ằ ằ ủ ệ ố ướ ự ế ủ ệ ừ ị ­ Đ nh h ữ ệ ki n th c t ừ t n phân h , t n cá nhân c a h  th ng.

ế

ọ H c viên: Ph m Vũ Linh                                                          L p: Qu n lý kinh t K30B

ị ứ ế ế

­ S  d ng các đ nh m c kinh t

ử ụ ệ ứ ố

ướ ấ ấ  ( m c thu , m c lãi su t ngân hàng…), các      đ  lôi cu n, thu hút, khuy n khích các ừ   i nhà, v a ế ừ ợ ng v a l

ứ ế ể ẩ bi n pháp đòn b y, kích thích kinh t ể ả ệ cá nhân và các doanh nghi p phát tri n s n xu t theo h ích n c.ướ

­ B ng chính sách  u đãi kinh t

ề ế ể ề ủ ư ệ ề ế ổ c ti m năng c a Vi ạ ộ  đ  đi u ch nh ho t đ ng kinh t t ki u cũng nh  các t ả   trong c ứ    ch c, cá

ằ ướ n nhân ng ư ượ c và thu hút đ ườ ướ c ngoài. i n

ủ ụ ươ   ng

Ngày nay, xu h ế ể ướ ng chung c a các n ệ ướ ộ ố ấ ệ c là m  r ng vi c áp d ng ph ọ ở ộ ề ầ . Đ  làm vi c đó c n chú ý m t s  v n đ  quan tr ng sau đây: pháp kinh t

ả ệ ế ự ậ ụ   , nâng cao năng l c v n d ng

ệ ố ề ệ ệ Ph i hoàn thi n h  th ng các đòn b y kinh t ng. ẩ ệ ị ườ , quan h  th  tr các quan h  hang hóa ­ ti n t

ể ệ ự ự ụ ế ắ

ươ ướ ữ    ph i th c hi n s  phân c p đúng đ n gi a ấ ướ ở ộ ề ấ ạ Đ  áp d ng ph ả các c p qu n lý theo h ả ng pháp kinh t ng m  r ng quy n h n cho các c p d ấ i.

ế ộ

ộ ả

ỏ ả ươ ng pháp kinh t ứ ả ỏ ả ộ ồ ạ đòi h i cán b  qu n lý ph i có trình đ  và ế  đòi h i cán b  qu n lý   ờ   ệ t v  thong th o nhi u ki n th c và kinh nghi m qu n lý, đ ng th i

ả ả ả ươ ử ng pháp kinh t S  dung ph ử ụ ặ ờ ề ự ề năng l c v  nhi u m t b i vì s  d ng ph ề ế ế ề ể ph i hi u bi ủ ph i có tác phong qu n lý dân ch .

ế ả ộ ườ ng pháp kinh t có đ  bão hòa nhanh, do đó ph i th ng xuyên hoàn

ươ Ph ấ ệ ố ứ ệ ẩ ị thi n nh t là h  th ng đ nh m c, tiêu chu n…

ươ ụ 3. Ph ng pháp tâm lý giáo d c:

Ph ụ ng pháp tâm lý giáo d c trong qu n lý nhà n

ướ ủ ậ

ướ ề ả c v  kinh t ữ c vào nh n th c và tình c m c a nh ng con ng ự ụ ượ ộ ng qu n lý nhà n ủ ọ ằ ệ ố ệ ươ ủ tác đ ng c a Nhà n ả ướ ượ t ộ tình lao đ ng c a h  trong vi c th c hi n t ả ứ ế c v  kinh t  nh m nâng cao tính t ự ệ t nhi m v  đ ế ứ    là cách th c ộ ố   ườ i thu c đ i ệ   ự  giác, tích c c và nhi t c giao.

ụ ả ớ

ươ Ph ủ ế ng pháp tâm lý giáo d c có ý nghĩa to l n trong qu n lý kinh t ủ ự ể ả ng c a qu n lý là con ng

ườ ể ộ ộ ộ ố    vì đ i ề   i ­ m t th c th  năng đ ng và là t ng hòa c a nhi u ươ   ng ổ ộ ỉ i không ch  dùng các ph

ườ ầ ế ộ ộ ượ t ệ ố m i quan h  xã h i. Do đó, đ  tác đ ng lên con ng pháp hành chính, kinh t , mà còn có tác đ ng tinh th n, tâm lý ­ xã h i…

ươ ụ ự ụ

ươ

ế ng pháp này là tính thuy t ph c, t c là làm cho ng ừ ẹ ệ ạ ậ ng pháp tâm lý giáo d c d a trên c  s  v n d ng các quy lu t tâm lý.   ộ   ườ ủ i lao đ ng ả    đó nâng cao t ph i – trái, đúng – sai, l

ự ắ ệ ệ ơ ở ậ Ph ụ ứ ư ặ Đ c tr ng c a ph ệ ấ ợ i – h i, đ p – x u, thi n – ác, t phân bi ớ ự  giác làm vi c và s  g n bó v i doanh nghi p. tính t

ụ ươ ượ ử ụ ườ ớ Ph

ế ợ c s  d ng k t h p v i các ph ừ ng đ ạ ừ ể ẹ

ng pháp tâm lý giáo d c th ể ộ ộ ộ ườ ộ

ướ ủ ề ở Nh t B n,

ộ  các n ế ả ở ớ ề ậ ậ ề ề ế ắ ấ ầ ươ   ng ế ừ   pháp khác m t cách uy n chuy n, linh ho t, v a nh  nhàng, v a sâu sát đ n t ng ữ   ụ ộ i lao đ ng, có tác đ ng giáo d c r ng rãi trong xã h i. Đây là m t trong nh ng ng ế   c Đông Nam Á và bí quy t thành công c a nhi u công ty  ả B c Âu. Khuy n khích v  tinh th n ph i đi li n v i khuy n khích v  v t ch t.

ụ ộ N i dung giáo d c:

ạ ọ

ấ ng Đ i h c M  ­ Đ a ch t

Ti u lu n Qu n lý Nhà n

ướ ề c v

ườ Tr kinh tế

ả ố ườ

­ Giáo d c đ

ng c a Đ ng và Nhà n i, ch  tr ể ọ c đ  m i ng

ụ ườ ể ng l ề ủ ướ ấ ướ ủ ế ự ộ i dân c, có ý chí làm

ủ ươ ề ề đ u hi u, đ u  ng h  và đ u quy t tâm xây d ng đ t n giàu

ứ ụ ệ ấ ả ộ ạ ­ Giáo d c ý th c lao đ ng sáng t o, có năng su t, có hi u qu , có t ổ ứ  ch c

ỏ ủ ườ ả ể ấ ỏ

­ Xóa b  tâm lý và phong cách c a ng

i s n xu t nh  mà bi u hi n là ch

ệ ể ậ ầ ỷ

ườ ươ ủ ộ

ỏ ọ ụ ộ ng, c c b , ph ố ỵ ị ng đ a ph ơ ộ

ệ ộ ọ ử ề ờ ờ ủ  ẹ   nghĩa cá nhân thu vén nh  m n, tâm lý ích k  gia đinh đ u óc thi n c n, h p ỏ ư ưở   ng h i, bình quân ch  nghĩa, không h i, t  t ể ộ   ị ch u đ  ai h n mình, ghen ghét d  k  nhau, tác phong làm vi c lu m thu m, ệ tùy ti n, c a quy n, không bi , thích h i h p t kiemj th i gi ế ế t ti

ộ ằ ứ ỏ ­ Xóa b  tàn d  t

ạ ưở ặ ợ ụ ộ   ng phong ki n, thói đ o đ c già, nói m t đ ng làm m t ề   ng th , kìm hãm thanh niên, coi ế i, thích h

ư ưở ặ ụ ữ ng ph  n ẻ n o, thích đ c quy n, đ c l ườ th

ư ả ư ủ ư ư ưở  t ng t

ỏ ­ Xóa b  tàn d  t ứ ườ ứ ợ ạ ự    s n, v i các bi u hi n x u nh  ch  nghĩa th c ủ ể ấ ệ ấ ể ạ i, b t k  đ o đ c, tình ng i, ch

ủ ự ố ớ ỉ ố ớ ụ d ng vô đ o đ c, cái gì cũng ch  c t có l nghĩa t do vô Chính Ph  “ cá l n nu t cá bé”

ự ự ệ

­ Xây d ng tác phong hi n đ i công nghi p, tính hi u qu , hi n th c, tính t

ệ ươ ạ ậ ỷ ậ ứ ệ ả ẩ ệ ch c, tính k  lu t, đ m nh n trách nhi m kh n tr ệ ệ t ki m. ả ế ng, ti

ứ ử ụ ươ ụ ệ Các hình th c giáo d c: S  d ng các ph

ử ụ ề

ệ ử ụ ế ộ

ế ợ ể ụ ử ụ ướ ệ ệ ạ   ng ti n thông tin đ i chúng (sách ạ ộ ể ả b o, đài phát thanh, truy n hình…) s  d ng các đoàn th , các ho t đ ng có tính xã   ề   ộ ị ổ ộ t, s  d ng các h i ngh  t ng k t, h i thi tay ngh , h i. Ti n hành giáo d c cá bi ả ộ c làm ăn có hi u qu . h i ch  tri n lãm… s  d ng các doanh nghi p nhà n

ế

ọ H c viên: Ph m Vũ Linh                                                          L p: Qu n lý kinh t K30B

ả ầ ướ ề ế ụ Ph n 2: Công c  Qu n lý Nhà n c v  kinh t

ụ ả ệ ướ ề 1. Khái ni m công c  qu n lý nhà n c v  kinh t ế :

ấ ủ ự ả ế ế ế ụ ả Th c ch t c a Qu n lý kinh t vĩ mô là quá trình thi t k  m c tiêu qu n lý

ử ụ ụ ữ ứ ệ ả ươ ả và căn c  vào đó mà s  d ng công c  qu n lý hi n h u và ph ng pháp qu n lý

ể ề ợ ế ự ậ ủ ề ế ỹ ạ ố thích h p đ  đi u ti t s  v n hành c a n n kinh t ụ    qu c dân theo qu  đ o m c

ụ ề ế ả ả ị ữ   tiêu đã đ nh. M c tiêu qu n lý đ  ra dù có chính xác và kh  thi đ n đâu đi n a,

ụ ả ư ế ươ ứ ể ự ệ nh ng n u không có công c  qu n lý t ẫ   ng  ng thì cũng không th  th c hi n, v n

ứ ư ụ ụ ế ả ả ả ỉ ự   ch  là m c tiêu qu n lý trên lý thuy t, ch  ch a ph i là m c tiêu qu n lý trong th c

hi n.ệ

ụ ả ấ ả ọ ươ ủ ể ệ ả Công c  qu n lý nói chung là t t c  m i ph ng ti n mà ch  th  qu n lý s ử

ố ượ ể ộ ạ ượ ằ ả ụ ề ả ụ d ng đ  tác đ ng lên đ i t ng qu n lý nh m đ t đ c m c tiêu qu n lý đ  ra.

ụ ướ ề ế ữ ổ ươ ệ ả Công c  qu n lý nhà n c v  kinh t ể  là t ng th  nh ng ph ữ ng ti n h u hình và

ướ ử ụ ủ ể ể ộ ọ ế vô hình mà Nhà n c s  d ng đ  tác đ ng lên m i ch  th  kinh t ộ    trong xã h i

ự ệ ằ ả ế ố ụ nh m th c hi n m c tiêu qu n lý kinh t ộ  qu c dân. Nói m t cách khác, có th ể

ệ ố ụ ể ả ướ ề ế ữ ươ hi u h  th ng công c  qu n lý nhà n c v  kinh t ộ  là toàn b  nh ng ph ệ   ng ti n

ế ả ờ ơ ộ ế ướ ầ c n thi t mà nh  đó các c  quan và các cán b  qu n lý kinh t ằ  nh m h ng t ớ   i

ớ ư ụ ụ ề ậ ẫ ờ m c tiêu chung. Chính nh  có công c  qunar lý v i t cách là v t truy n d n tác

ủ ướ ướ ể ả ượ ị ả ộ đ ng c a qu n lý Nhà n c mà Nhà n c chuy n t i đ ủ   c ý đ nh và ý chí c a

ọ ổ ứ ạ ộ ố ổ ố mình lên m i t ch c và cá nhân sinh s ng và ho t đ ng trên toàn lãnh th  qu c gia

ự ạ ả ưở ể ở và các khu v c ph m vi  nh h ng có th bên ngoài.

ạ ọ

ấ ng Đ i h c M  ­ Đ a ch t

Ti u lu n Qu n lý Nhà n

ướ ề c v

ườ Tr kinh tế

ệ ử ụ ư ế ệ ố ụ ạ Trong h  th ng công c  đó, vi c s  d ng chúng nh  th  nào l ộ   i tùy thu c

ể ủ ả ề ộ ế ướ vào trình đ  phát tri n c a b n than n n kinh t ả , hoàn c nh trong n ố   c hay qu c

ổ ứ ộ ả ướ ự ộ ộ gia, t ch c b  máy qu n lý nhà n c và năng l c đ i ngũ cán b ,..v.v.v.

ế ơ ế ế ướ ệ ố Trong c  ch  kinh t ạ  k  ho ch tr c đây, chúng ta cũng có h  th ng công

ư ả ượ ạ ể ề ề ế ậ ụ c  qu n lý nh ng đ c t o ra đ  đi u hành n n kinh t ể    t p trung. Khi chuy n

ệ ố ả ướ ử ụ ề sang n n kinh t ế ị ườ  th  tr ụ ng, h  th ng công c  qu n lý mà nhà n ầ   c s  d ng c n

ả ổ ạ ỏ ế ố ạ ữ ệ ề ậ ớ ớ ợ ph i đ i m i, g t b  nh ng y u t ặ   ớ  l c h u cho phù h p v i đi u ki n m i. Đ c

ủ ể ươ ệ ử ụ ề ả ế ế đi m chung c a các ph ể ng ti n s  d ng đ  qu n lý n n kinh t ạ  k  ho ch hóa

ồ ủ ệ ế ấ ặ ả ố   ự ậ t p trung là mang tính ch t can thi p tr c ti p áp đ t ý đ  c a ng qu n lý lên đ i

ượ ệ ề ả ướ t ng qu n lý. Trong đi u ki n kinh t ế ị ườ  th  tr ị ng đ nh h ể ng phát tri n XHCN,

ả ơ ướ ệ ể ỉ các c  quan qu n lý nhà n ể ủ ề   c ch  có th  can thi p vào quá trình phát tri n c a n n

ế ộ ạ ộ ị ườ ủ ế ế ơ kinh t m t cách gián ti p thông qua c  ch  ho t đ ng c a th  tr ư ậ   ng. Nh  v y,

ế ượ ự ể ế ạ ạ ượ ạ các chi n l c các k  ho ch dài h n, các d  án phát tri n… đ c v ch ra ch ỉ

ấ ị ướ ướ ử ụ ụ mang tính ch t đ nh h ơ ở ng. Trên c  s  đó, Nhà n ậ   c s  d ng công c  pháp lu t

ế ệ ố ệ ợ ộ kinh t ế  và các h  th ng chính sách khuy n khích tác đ ng vào quan h  l ủ   i ích c a

ủ ể ế ổ ợ ế ọ ạ ộ ch  th  kinh t , khuy n khích h  vì theo đu i l i ích riêng mà ho t đ ng cho s ự

ệ nghi p chung.

ụ ả ướ ề 2.Các công c  qu n lý nhà n c v  kinh t ế :

ố ế ượ ế ộ ườ 2.1. Đ ng l i, chi n l ể c phát tri n kinh t xã h i:

ố ế ượ ở ầ ủ ể ế ườ Đ ng l i, chi n l ộ c phát tri n kinh t ­ xã h i là kh i đ u c a quá trình

ự ể ế ộ ấ ướ ượ ụ xây d ng và phát tri n kinh t ­ xã h i đ t n c, đ ầ   c xem là công c  hàng đ u

ướ ề ả ế ủ x a Nhà n c trong qu n lý vĩ mô n n kinh t .

ề ườ ố V  đ ng l ể i phát tri n đ t n ấ ướ c

ế

ọ H c viên: Ph m Vũ Linh                                                          L p: Qu n lý kinh t K30B

ố ấ ướ ướ ạ ượ ầ ườ Đ ng l ể i phát tri n đ t n ị c là đ nh h ng lâu dài c n đ t đ c do chính

ề ầ ả ằ ặ ố ộ ướ ộ Đ ng c m quy n m t qu c gia đ t ra nh m h ộ   ng toàn b  các quá trình xã h i,

ạ ộ ệ ố ủ ạ ể ừ   các hành vi ho t đ ng c a công dân, các quan k  đ i ngo i bên ngoài đ  t ng

ướ ấ ủ ụ ạ ả ả ị b ệ ố   c đ t m c đích đó. Nó mang tính đ nh tính, ph n ánh b n ch t c a h  th ng

ộ ị chính tr  ­ xã h i.

ườ ố ả ả ộ Ở ệ  Vi t Nam, đ ng l ể i phát tri n kinh t ế ấ ướ  đ t n c do Đ ng C ng s n Vi ệ   t

ự ự ề ệ ệ ề Nam đ  ra và th c hi n. Đó là vi c xây d ng n n kinh t ế ị ườ  th  tr ị ng đ nh h ướ   ng

XHCN.

ố ế ả ơ ả ộ ườ + Đ ng l ể i phát tri n kinh t ả  ph i gi i đáp các n i dung c  b n sau:

ố ả ự ế ấ ọ ị ườ ­ Đ ng l ạ   i đó ph i d a trên h c thuy t chính tr  nào? Giai c p nào lãnh đ o

ả ộ và qu n lý xã h i?

ế ộ ở ữ ộ ­ Ch  đ  s  h u trong xã h i ra sao?

ự ể ộ ế ­ Đ ng l c phát tri n kinh t

ơ ế ế ơ ế ả ế ­ C  ch  kinh t và c  ch  qu n lý kinh t

ườ ủ ệ ề ọ ố ộ ớ ­ Thái đ  v i con ng ộ   i, khoa h c công ngh , các truy n th ng c a dân t c,

ệ ố ạ quan h  đ i ngo i …

ố ở ườ ể ấ ọ ố ườ ­ Đ ng l i phát tri n có ý nghĩa r t quan tr ng b i đ ng l i đúng đem l ạ   i

ể ổ ị ị ượ ố ườ ố ẽ ẫ ế ự s  phát tri n  n đ nh và th nh v ng cho qu c gia, đ ng l i sai s  d n đ n đ  v ổ ỡ

ấ ạ th t b i.

ế ượ ế + Chi n l ể c phát tri n kinh t ộ  ­ xã h i

ế ượ ế ộ ệ ố ể ộ Chi n l ể c phát tri n kinh t ­ xã h i là m t h  th ng các quan đi m c ơ

ụ ớ ả ủ ế ượ ự ọ ả b n, các m c tiêu l n và các gi i pháp ch  y u đ ộ c l a ch n m t cách có căn

ử ụ ơ ở ọ ộ ố ư ồ ự ợ ứ c u khoa h c trên c  s  huy đ ng và s  d ng t i  u các ngu n l c và các l i th ế

ể ủ ấ ướ ứ ạ ự ệ ố phát tri n c a đ t n c, các m i quan h  ph c t p trong khu v c và trên th  gi ế ớ   i

ạ ượ ằ ộ ướ ế ủ ờ ộ ố nh m đ t đ c m t b ể c phát tri n kinh t c a qu c gia trong m t th i gian đ ủ

ườ dài (th ng là 10 ­:­ 20 năm)

ạ ọ

ấ ng Đ i h c M  ­ Đ a ch t

Ti u lu n Qu n lý Nhà n

ướ ề c v

ườ Tr kinh tế

ế ượ ự ế ự ụ ể ộ ườ ấ Th c ch t chi n l ể c phát tri n kinh t ­ xã h i là s  c  th  hóa đ ng l ố   i

ấ ướ ặ ườ ự ề ầ ả ể phát tri n đ t n ỗ c trong m i ch ng đ ng và do Đ ng c m quy n xây d ng.

ế ượ ế ườ ấ ở ọ ố ự ệ Chi n l c có ý nghĩa r t quan tr ng b i là nó bi n đ ng l ự ừ   i th c hi n th c t ng

ướ ủ ớ ấ ướ ế ể ế ộ ộ ưỡ ấ ị b c. Nó có đ  dài đ  l n đ  chuy n bi n đ t n c qua m t ng ng nh t đ nh,

ề ự ế ể ề ườ ố ạ t o ra ti n đ  th c t đ  hình dung rõ thêm đ ng l i.

ệ ố ậ 2.2. H  th ng pháp lu t:

ề ậ ộ ướ ự N n kinh t ế ướ  n ề c ta là n n kinh t ế ị ườ  th  tr ng, v n đ ng d ố   i s  chi ph i

ậ ườ ụ ạ ủ c a các quy lu t kinh t ế ị ườ  th  tr ng trong môi tr ng c nh tranh vì m c tiêu l ợ   i

ậ ướ ướ ủ ự ề ệ ả nhu n. Nhà n c ta là Nhà n ố ớ   c pháp quy n, th c hi n qu n lý c a mình đ i v i

ề ộ ế ủ ế ằ ậ ố xã h i nói chung và n n kinh t qu c dân nói riêng, ch  y u b ng pháp lu t và

theo pháp lu t. ậ

ậ ườ ượ ệ ố ử ự ể ắ Pháp lu t th ng đ ấ ắ   c hi u là h  th ng cá quy t c x  s  có tính ch t b t

ể ệ ủ ấ ộ ộ ố ộ ồ ị bu c chung th  hi n ý chí c a giai c p th ng tr  và c ng đ ng xã h i, do Nhà n ướ   c

ụ ự ệ ể ả ằ ả ộ ặ đ t ra, th c thi và b o v , nh m m c tiêu b o toàn và phát tri n xã h i theo các

ư ị ặ đ c tr ng đã đ nh.

ấ ắ ụ ạ ậ ộ ộ ị Đây là lo i công c  tác đ ng mang tính ch t b t bu c. Pháp lu t xác đ nh

ố ượ ậ ộ ự ả ả hành lang v n đ ng cho đ i t ơ ở ứ ng qu n lý, d a trên c  s  ch c năng qu n lý và uy

ề ủ ướ quy n c a Nhà n c.

ủ ậ ế ướ ề ế + Vai trò c a pháp lu t kinh t ả  trong qu n lý nhà n c v  kinh t

ế ữ ể ậ ả ồ ổ ậ Pháp lu t kinh t ự    bao g m t ng th  nh ng văn b n pháp lu t liên quan tr c

ế ự ồ ạ ế ủ ề ậ ế ữ ả ậ ti p đ n s  t n t i, v n hành c a n n kinh t . Trong nh ng văn b n pháp lu t đó

ắ ử ự ắ ụ ể ộ ị ướ ặ ừ ậ quy đ nh c  th  các quy t c x  s  b t bu c do Nhà n c đ t ra hay th a nh n mà

ỗ ổ ứ ế ử ủ ọ ứ ể ả ộ m i cá nhân hay t ch c kinh t bu c ph i tuân theo đ  hành vi  ng x  c a h  phù

ữ ệ ớ ế ợ ộ ợ h p v i nh ng quan h  kinh t khách quan và l ủ i ích chung c a xã h i. Đ i t ố ượ   ng

ế

ọ H c viên: Ph m Vũ Linh                                                          L p: Qu n lý kinh t K30B

ủ ề ậ ỉ ế ự ả ệ đi u ch nh c a pháp lu t kinh t ấ    là các quan h  phát sinh trong lĩnh v c s n xu t,

ố ư ả ậ ế phân ph i, l u thông, tiêu dùng và trong quá trình v n hành qu n lý kinh t ề   . Quy n

ụ ủ ữ ệ ượ ướ và nghĩa v  c a các bên tham gia nh ng quan h  đó đ c Nhà n ị c quy đ nh và

ượ ả ự ụ ệ ề ệ ả ằ ậ ị đ c đ m b o th c hi n b ng pháp lu t và vi c xác đ nh quy n và nghĩa v  cũng

ụ ấ ủ ư ệ ự ệ ề ả ả nh  vi c đ m b o th c hi n quy n và nghĩa v   y c a các bên tham gia vào các

ạ ộ ế ằ ậ ộ ố ho t đ ng kinh t . B ng cách đo, pháp lu t tác đ ng chi ph i hành vi kinh t ế ủ    c a

ủ ể ư ủ ả ậ ả ố ượ đ i t ng qu n lý cũng nh  c a ch  th  qu n lý. Do v y, pháp lu t t n t ậ ồ ạ ớ   i v i

ố ớ ả ộ ế ể ệ ụ tính cách là m t công c  qu n lý đ i v i kinh t ọ  và vai trò quan tr ng th  hi n trên

ạ các khía c nh sau:

ơ ở ỗ ợ ệ ậ ả ệ ­ Xác l p c  s  pháp lý, b o v  và h  tr ể    cho vi c hình thành, phát tri n

ộ ơ ế ị ườ ự ự ậ ắ ồ đ ng b  c  ch  th  tr ọ   ng. D a trên nh n th c đúng đ n, khách quan và khoa h c

ủ ề ậ ậ ế ơ ế ị ườ ướ ộ các quy lu t v n đ ng c a n n kinh t theo c  ch  th  tr ng, Nhà n c ban hành

ằ ả ổ ứ ấ ướ ệ các văn b n pháp quy nh m t ch c có tính ch t nhà n c các quan h  kinh t ế

ớ ơ ế ớ ự ỗ ợ ệ ủ ả ợ ậ   ặ khách quan phù h p v i c  ch  m i. M t khác, s  h  tr  và b o v  c a pháp lu t

ự ủ ệ ọ ế ủ mà ý th c tôn tr ng, tuân th  các quan h  kinh t khách quan c a các bên tham gia

ỉ ế ủ ọ ạ ệ ề ể ố ẽ ề s  đi u ch nh hành vi kinh t ể  c a h , t o đi u ki n đ  phát tri n các m i quan h ệ

ượ ư ậ ậ ậ ị ữ ế ố ạ đã đ c pháp lu t xác đ nh, Nh  v y, pháp lu t gi vai trò là y u t ự  t o d ng, h ỗ

ự ệ ệ ể ả ợ ế tr  và b o v  cho s  hình thành và phát tri n các quan h  kinh t ụ  theo m c tiêu

ướ ủ ướ ị đ nh h ng c a Nhà n c.

ậ ự ườ ủ ể ạ ậ ­ Xác l p tr t t và môi tr ng kinh doanh lành m nh cho các ch  th  kinh

ệ ổ ứ ằ ấ ướ ủ ệ ế ế t . B ng vi c t ch c có tính ch t nhà n c c a các quan h  kinh t khách quan

ướ ụ ơ ả ề ự ứ ề ấ ậ ị d ậ   i hình th c quy n và nghĩa v  c  b n, v  th c ch t pháp lu t đã xác đ nh tr t

ự ườ ạ ộ ạ ọ ế ở t và môi tr ng kinh doanh lành m nh cho m i ho t đ ng kinh t ữ   . B i vì nh ng

ụ ể ệ ở ự ự ề ệ ề ề ấ ẩ quy n và nghĩa v  th  hi n ệ    s  phân c p và th m quy n, đi u ki n th c hi n,

ạ ự ự ữ ề ệ ượ ượ ph m vi và trình t th c hi n, nh ng đi u đ c làm và không đ c làm… mà

ế ố ủ ứ ữ ậ ị pháp lu t xác đ nh luôn hàm ch a nh ng y u t c a m t tr t t ộ ậ ự .

ệ ợ ả ủ ể ủ ệ ­ B o v  l i ích chính đáng c a các ch  th  tham gia vào các quan h  kinh

ệ ợ ủ ể ủ ế ỉ ể ự ệ ế t ệ ả . Vi c b o v  l i ích nói trên c a các ch  th  kinh t ằ    ch  có th  th c hi n b ng

ạ ọ

ấ ng Đ i h c M  ­ Đ a ch t

Ti u lu n Qu n lý Nhà n

ướ ề c v

ườ Tr kinh tế

ụ ủ ứ ệ ề ả ậ ậ cách ghi nh n, b o v  quy n và nghĩa v  c a các bên, ghi nh n hình th c và các

ả ờ ậ ợ ế ấ ậ ủ ụ th  t c gi i quy t tranh ch p trong kinh doanh vào pháp lu t. Nh  v y l ủ   i ích c a

ượ ả ế ế ế ỏ ủ ể các ch  th  kinh t ế ượ  đ ọ c tôn tr ng và đ c gi i quy t th a đáng. N u thi u pháp

ệ ậ ả ệ ợ ử ế ậ ự ẽ ế lu t thì vi c gi i quy t, x  lý các quan h  l i ích s  thi u tr t t ộ   ộ , gây l n x n

ầ ế ưở ự ớ ế không c n thi ể ả t có th   nh h ng tiêu c c t ạ ộ i các ho t đ ng kinh t .

ủ ể ặ ậ ế ướ ồ ớ ế + Đ c đi m c a pháp lu t kinh t ả  trong qu n lý nhà n c đ i v i kinh t

ụ ậ ế ứ ứ ề ề ạ ạ Công c  pháp lu t kinh t ủ    có s c m nh uy quy n. S c m nh quy n uy c a

ụ ậ ế ự ế ợ ữ ứ ề công c  pháp lu t kinh t ạ  là s  k  h p gi a s c m nh quy n uy khách quan và

ề ướ ủ ậ ộ ế ữ ố quy n uy nhà n c. N i dung c a pháp lu t kinh t ệ    chính là nh ng m i quan h ,

ợ ế ượ ệ ướ ạ ừ ả ộ ữ nh ng l i ích kinh t khách quan đ ậ c xã h i th a nh n và b o v  d i d ng ý

ủ ướ ự ừ ệ ượ ụ ể ữ ả chí c a Nhà n ậ c. S  th a nh n và b o v  đ ẩ   c c  th  hóa thành nh ng chu n

ự ề ề ợ ụ ể ề ủ ể ậ ỉ m c v  quy n l i và nghĩa v  đ  đi u ch nh hành vi c a cá nhân và t p th  phù

ủ ứ ữ ề ế ầ ạ ậ ớ ậ   ợ h p v i nh ng y u c u khách quan. Do v y, s c m nh quy n uy c a pháp lu t

ế ằ ủ ụ ậ ộ ộ kinh t n m ngay trong n i dung c a pháp lu t và ph  thu c vào tính chính xác

ầ ủ ủ ệ ậ ậ ộ ủ ộ c a n i dung đò. Vi c tuân th  pháp lu t, hành đ ng theo yêu c u c a pháp lu t là

ươ ủ ả ự ưỡ ứ ả ậ ầ yêu c u đ ng nhiên c a b n than pháp lu t ch  không ph i vì s  c ế ủ   ng ch  c a

ướ ự ưỡ ướ ề ấ ỉ ừ Nhà n c. S  c ế ủ ng ch  c a Nhà n c mang tính quy n uy ch  xu t phát t yêu

ậ ướ ạ ụ ả ậ ệ ầ c u b o v  pháp lu t d ệ ự ủ   i d ng răn đe, do v y có tác d ng nâng cao hi u l c c a

ụ ậ ế công c  pháp lu t kinh t .

ổ ế ậ ả ả ằ ả ằ ậ   Qu n lý b ng pháp lu t đ m b o tính ph  bi n và công b ng. Pháp lu t

ế ề ệ ỉ ế ả ấ ả ư ỉ kinh t ố  đi u ch nh các m i quan h  kinh t nh ng không ph i t ữ   t c  mà ch  nh ng

ế ơ ả ữ ấ ấ ấ ơ ọ ệ quan h  kinh t c  b n nh t, quan tr ng nh t và khái quát nh t. H n n a, pháp

ậ ế ế ấ ả ố ượ ỉ ẻ ướ lu t kinh t cũng ch  lien quan đ n t t c  các đ i t ng riêng l . Tr ậ   c pháp lu t,

ủ ể ọ ọ ườ ề ơ ộ ể ẳ m i ch  th  và m i ng ể   i đ u bình đ ng và có c  h i ngang nhau đ  phát tri n

kinh t .ế

ế

ọ H c viên: Ph m Vũ Linh                                                          L p: Qu n lý kinh t K30B

ằ ả ậ ế ự ề ộ ỉ Qu n lý b ng pháp lu t kinh t ấ    là s  tác đ ng đi u ch nh mang tính ch t

ể ệ ở ỗ ậ ỉ ư ề ế ế ấ gián ti p. Tính ch t gián ti p nói trên th  hi n ệ    ch  lu t ch  đ a ra các đi u ki n

ả ị ạ ộ ụ ể ề ị ế ư gi đ nh đ  quy đ nh quy n và nghĩa v  cho các ho t đ ng kinh t ; đ a ra các quy

ượ ượ ạ ộ ế ạ ph m đ c phép hay không đ c phép trong các ho t đ ng kinh t ự    trong lĩnh v c

ế ủ ể ế ự ọ ự ế ị ộ kinh t , còn các ch  th  kinh t l a ch n, t quy t đ nh hành đ ng trong khuông

ổ ủ ủ ữ ề ệ ạ ậ ị kh  c a nh ng đi u ki n và ph m vi đã xác đ nh c a lu t.

ụ ả ướ ủ ế ả ậ ề Công c  pháp lu t v  qu n lý nhà n c ch  y u là qu n lý hành chính kinh

ấ ể ậ ậ ọ ướ ề ề ế t ụ . Do v y pháp lu t là công c  quan tr ng nh t đ  Nhà n c đi u hành n n kinh

.ế t

ế ạ 2.3. K  ho ch hóa:

ụ ế ạ ướ ử ụ ằ ị ướ K  ho ch hóa là công c  mà Nhà n c s  d ng nh m đ nh h ng cho s ự

ể ủ ộ ề ư ự phát tri n c a các lĩnh v c, các vùng, các phân ngành cũng nh  toàn b  n n kinh t ế

ố qu c dân.

ế ả ượ ướ ụ ữ ượ ự Kinh t ể  phát tri n ph i đ c h ng theo nh ng m c tiêu đã đ ọ   c l a ch n,

ướ ươ ấ ị ụ ế ạ h ng theo các ch ng trình có m c tiêu nh t đ nh. Kinh t ầ   ắ  trong ng n h n, đ u

ổ ớ ả ầ ế ệ ớ ạ ế ạ vào khó bi n đ i l n thì hi u qu  đ u ra có gi ề i h n. N n kinh t trong dài h n có

ổ ớ ở ầ ổ ớ ế ố ự ộ ự ế s  bi n đ i l n đ u vào, đó là s  thay đ i l n vè các y u t ề    lao đ ng, tay ngh ,

ộ ọ ấ ệ ả ộ ộ ọ trình đ  h c v n, trình đ  khoa h c công ngh … và kéo theo đó là trình đ  qu n lý

ừ ượ ệ ạ cũng không ng ng đ c hi n đ i hóa và nâng cao.

ế ể ạ ế ế ế ạ ắ ạ ồ ự K  ho ch hóa s  phát tri n kinh t ạ    bao g m: K  ho ch ng n h n, k  ho ch

ừ ừ ự ừ ế ạ ạ ị dài h n, k  ho ch t ng lĩnh v c, t ng ngành, t ng đ a phuwowng lãnh th , k ổ ế

ế ố ầ ạ ầ ho ch các y u t đ u vào, đ u ra…

ế ạ ị ướ ủ ế ế ế ạ ả K  ho ch mang đ nh h ng gián ti p là ch  y u. Song k  ho ch ph n ánh

ữ ữ ậ ấ ế ượ ộ nh ng quy lu t, nh ng t t y u khách quan. Nó đ c thông qua b  óc tinh vi­ thông

ủ ướ ề ệ ế ạ ượ ồ ạ ạ ả minh và nh y c m c a Nhà n c đ  chính k  ho ch phát hi n đ c các t n t i…

ộ ự ủ ề ệ ế ạ ạ ớ ớ Cũng chính k  ho ch mà phát hi n các ti m năng m i, n i l c m i, th  đo n, k ỹ

ớ ể ả ề ự ữ ễ ế ấ ấ ị ế năng m i đ  gi i quy t nh ng v n đ  th c ti n b  che l p trong kinh t ư    mà ch a

ượ ể ẩ ự ệ ể đ c phát hi n đ  đ y nhanh s  phát tri n.

ạ ọ

ấ ng Đ i h c M  ­ Đ a ch t

Ti u lu n Qu n lý Nhà n

ướ ề c v

ườ Tr kinh tế

ế ạ ộ ộ ự ự ủ ộ K  ho ch là hành đ ng m t cách t giác, không t phát, Hành đ ng c a nó

ượ ổ ứ ố ợ ự ụ ữ ủ ế ạ ố đ ch c, ph i h p, có m c tiêu sát th c…. ch ng nh ng k  ho ch ch  quan, c t

ươ ệ ả ợ duy ý chí, phô tr ng, kém hi u qu , không h p lòng dân.

ụ ế ủ ạ ả ướ Vai trò c a công c  k  ho ch trong qu n lý nàh n ớ c đôi v i kinh t ế ể   th

ệ ở hi n ặ  các m t sau:

ư ọ ộ ủ ể ế ạ ậ ả ệ ố   ­ K  ho ch cho phép ch  th  qu n lý cũng nh  m i b  ph n trong h  th ng

ấ ề ườ ậ ả ố ứ qu n lý nh n th c th ng nh t v  đ ợ ng đi, cách đi thích h p nhanh chóng đ t t ạ ớ   i

ơ ở ố ạ ộ ọ ấ ứ ủ ụ ậ ấ m c tiêu. Trên c  s  th ng nh t nh n th c mà ho t đ ng c a m i c p, m i b ọ ộ

ọ ổ ứ ự ậ ự ễ ủ ộ ố ộ ph n, m i t ch c t ấ  giác, ch  đ ng và th ng nh t trong hành đ ng th c ti n.

ủ ộ ứ ữ ế ạ ả ớ ­ K  ho ch còn giúp cho các nhà qu n lý ch  đ ng thích  ng v i nh ng thay

ể ủ ự ự ữ ễ ướ ổ đ i trong quá trình phát tri n c a th c ti n do có nh ng d  đoán tr ủ ộ   c; ch  đ ng

ữ ế ổ ợ ể ướ ả ạ t o ra nh ng bi n đ i có l i ích cho quá trình phát tri n; h ng các nhà qu n lý

ụ ọ ữ ế ệ ậ t p trung vào nh ng nhi m v  tr ng y u….

ứ ể ổ ứ ộ ể ế ạ ả ộ ­ K  ho ch còn là m t căn c  đ  t ch c b  máy qu n lý, ki m tra và đánh

ạ ộ ả ủ ệ ả ở ấ ị ườ giá hi u qu  c a các ho t đ ng qu n lý các c p, đ a ph ng và toàn ngành.

ầ ơ ả ổ ớ ụ ế ữ ể ạ ế Nh ng yêu c u c  b n đ i v i công c  k  ho ch phát tri n kinh t , trong c ơ

ế ị ườ ch  th  tr ng:

ả ả ủ ệ ế ạ ả ả ọ ­ Các k  ho ch ph i đ m b o tính khoa h c. Hi u qu  tâm lý c a công c ụ

ộ ấ ớ ọ ủ ự ụ ạ ợ ậ   ế k  ho ch ph  thu c r t l n tính sát th c, tính h p lý và khoa h c c a nó. Do v y,

ụ ứ ự ế ạ ả ậ ọ ệ khi xây d ng k  ho ch ph i chú tr ng vi c nghiên c u và v n d ng các nguyên lý

ụ ể ủ ề ề ạ ế ự ạ ệ ề ế v  k  ho ch vào đi u ki n c  th  c a n n kinh t , phân tích rõ th c tr ng cũng

ư ề ư ề ề ấ ộ ồ ả   nh  ti m năng v  tài nguyên đ t đai cũng nh  lao đ ng, ti n v n…Nghĩa là ph i

ự ễ ự ự ệ ế ậ ạ ớ ắ g n lý lu n v i th c ti n trong quá trình xây d ng và th c hi n k  ho ch.

ế

ọ H c viên: Ph m Vũ Linh                                                          L p: Qu n lý kinh t K30B

ị ườ ế ắ ớ ả ượ ầ ỏ ạ ­ G n k  ho ch v i th  tr ng. Yêu c u này đòi h i ph i đ ứ c đáp  ng c ả

ự ự ế ệ ạ trong xây d ng và th c hi n k  ho ch.

ế ạ ướ ủ ế ế ẫ ề ­ Trong n n kinh t ế ị ườ  th  tr ng, k  ho ch h ng d n và gián ti p là ch  y u.

ườ ấ ượ ạ ộ ể ả ế ề ả ạ ­ Tăng c ng ch t l ng các ho t đ ng ti n k  ho ch. Đ  đ m b o tính sát

ự ủ ế ủ ể ạ ả ả ọ ườ ấ ượ th c c a k  ho ch, ch  th  qu n lý ph i coi tr ng và tăng c ng ch t l ng các

ư ề ạ ộ ứ ế ề ạ ả ho t đ ng ti n k  ho ch cũng nh  đi u tra kh o sát, nghiên c u…

ự ứ ạ ị ế ­ Ngoài ra, trong quá trình xây d ng k  ho ch còn phân đ nh rõ ch c năng k ế

ạ ướ ủ ế ạ ả ấ ấ ủ ho ch c a Nhà n c các c p và k  ho ch s n xu t kinh doah c a các doanh

ệ ế nghi p kinh t .

2.4. Chính sách kinh t :ế

ế ọ ướ ể ề Chính sách kinh t có vai trò quan tr ng, giúp Nhà n ạ   c đi u khi n ho t

ủ ể ủ ế ờ ế ẫ ạ ộ ắ ộ đ ng c a các ch  th  kinh t . Nh  các chính sách kinh t d n d t ho t đ ng mà

ế ớ ợ ợ ộ ủ ộ ủ ể các ch  th  kinh t đã hành đ ng phù h p v i l ồ   i ích chung c a xã h i, các ngu n

ượ ả ể ạ ế ụ ệ ộ ộ ự l c tài nguyên đ c huy đ ng m t cách có hi u qu  đ  đ t đ n m c tiêu và các

ạ ị ướ ế k  ho ch đ nh h ng.

ế ậ ườ ạ Tùy theo cách ti p c n khác nhau, ng i ta phân lo i các chính sách kinh t ế

ư nh  sau:

­ Chính sách tài khóa

­ Chính sách ti n tề ệ

ả ằ ộ ộ ­ Chính sách xóa đói gi m nghèo, c ng b ng xã h i

ế ố ­ Chính sách kinh t ạ  đ i ngo i

ệ ạ ­ Chính sách t o vi c làm

ậ ố ­ Chính sách phân ph i thu nh p

ụ ế ­ Chính sách tích lũy, tích t và ti ệ t ki m

ầ ư ế ­ Chính sách khuy n khích đ u t

ạ ọ

ấ ng Đ i h c M  ­ Đ a ch t

Ti u lu n Qu n lý Nhà n

ướ ề c v

ườ Tr kinh tế

ề ư ả ể N n kinh t ế ị ườ  th  tr ng t ủ    b n phát tri n theo chu kì kinh doanh, theo kh ng

ả ử ụ ế ỳ ho ng chu k . Các nhà n ướ ư ả c t ề  b n đã s  d ng nhi u chính sách kinh t ố ợ    ph i h p

ố ợ ỳ ằ ữ ự ư ố nh  chính sách ch ng chu k  b ng s  ph i h p gi a các chính sách tài khóa và

ề ệ ể ố ạ ỳ ể chính sách ti n t đ  ch ng l i chu l kinh doanh. Nhà n ướ ư ả c t s n có th  dung

ề ệ ắ ặ ể ố ạ ủ ả chính sách tài chính và chính sách ti n t th t ch t đ  ch ng l i kh ng ho ng.

ạ ệ ụ ữ ằ ầ T i Vi t Nam, trong nh ng năm g n đây, b ng các công c  và chính sách

ề ệ ề ắ ầ ư ả ướ ừ ướ đúng đ n v  tài khóa, ti n t , giá c  và đ u t , Nhà n c ta đã t ng b ề   c ki m

ế ượ ạ ả ế ả ả ộ ch  đ ặ c l m phát, ngăn ch n đà suy gi m kinh t , đ m b o an sinh xã h i.

ế

ọ H c viên: Ph m Vũ Linh                                                          L p: Qu n lý kinh t K30B