B GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO B VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LCH
VIỆN VĂN HÓA NGHỆ THUT QUC GIA VIT NAM
Trần Quốc Bình
HI HA VIT NAM GIAI ĐOẠN 1945 - 1975
V ĐỀ TÀI KHÁNG CHIN
Ngành: Lý lun và lch s m thut
Mã s: 9210101
TÓM TT LUN ÁN
TIẾN SĨ LÝ LUN VÀ LCH S M THUT
Hà Ni - 2024
Công trình được hoàn thành ti:
Viện Văn hóa Nghệ thut quc gia Vit Nam
B Văn hóa, Thể thao và Du lch
Phn bin 1: PGS.TS. Hoàng Minh Phúc
ĐH Quốc gia Thành ph H Chí Minh
Phn bin 2: PGS.TS. Đoàn Thị M Hương
Viện Văn hóa Nghệ thut quc gia Vit Nam
Phn bin 3: TS. Nguyn M Thanh
Vin Hàn lâm Khoa hc xã hi Vit Nam
Lun án đưc bo v ti Hi đng đánh giá lun án hp ti:
Viện Văn hóa Nghệ thut quc gia Vit Nam
S 32 Hào Nam, Ô Ch Dừa, Đống Đa, Hà Nội
Vào lúc 14. 00 gi ngày 28 tháng 11 năm 2023
NGƯỜI NG DN KHOA HC NGHIÊN CU SINH
PGS. TS Nguyễn Văn Dương Trn Quc Bình
Xác nhn của cơ sở đào tạo
Có th tìm hiu lun án tại thư viện:
- Thư viện Quc gia Vit Nam;
- Thư viện Viện Văn hóa Nghệ thut quc gia Vit Nam.
1
MỞ ĐẦU
1. Lý do lựa chọn đề tài
Tri qua gn một trăm năm Pháp thuc, Cách mng tháng Tám
thành công năm 1945 đã m ra mt trang s mi cho dân tc Vit
Nam. Nhưng một ln na k thù li buc dân tc Vit Nam phi
đứng lên cm súng bo v nền đc lp, t do ca dân tc. Tri qua 9
năm kháng chiến chng li thực dân Pháp hơn 20 năm chống li
đế quc M dưới s lãnh đạo của Đảng, nhân dân ta đã giành lại độc
lp thng nhất đất nước. Góp phn không nh vào chiến thắng đi
ca dân tc, không th không k đến vai trò ca ngh thut nói
chung, ngh thut hi họa nói riêng. Đặt bit Hi ha Vit Nam giai
đoạn 1945 - 1975 v đề tài kháng chiến đã nhiều tác phm giá
tr ngh thut cao.
Qua tìm hiu nghiên cu, NCS nhn thấy chưa một công
trình chuyên sâu nào nghiên cu mt cách khoa hc v đề tài này.
vậy, NCS đã chọn Hi ha Việt Nam giai đoạn 1945 - 1975 v đề tài
kháng chiến, làm hướng nghiên cu chính ca lun án.
2. Mục đích, nhiệm v nghiên cu
2.1. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cu Hội họa Việt Nam giai đoạn 1945 - 1975 về đề tài
kháng chiến, làm rõ nội dung, hình thức đặc điểm nghthuật. Từ đó
chứng minh những giá trnghệ thuật ca Hội họa Việt Nam giai đon
1945 - 1975 vđề tài kháng chiến.
2.2. Nhim v nghiên cu
- Nghiên cu ni dung và hình thc phương pháp thể hin
trong Hi ha Việt Nam giai đoạn 1945 - 1975 v đề tài kháng chiến.
- Xác định đặc trưng, khẳng định giá tr ngh thut và vai trò ca
Hi ha Việt Nam giai đoạn 1945 - 1975 v đề tài kháng chiến.
3. Đối tượng phm vi nghiên cu
3.1. Đối tượng nghiên cu
Đối ng nghiên cu Hi ha Việt Nam giai đon 1945 -
2
1975 v đề i kháng chiến. Trong đó luận án tp trung nghn cu
c yếu tố: đề tài, ni dung, hình thc biu hin. Tn cơ s đặc
trưng ngôn ngữ hi họa đánh giá giá tr ngh thut ng như
ng, tinh thn, s sáng to của người ha sĩ qua tng giai đon
kháng chiến.
3.2. Phm vi nghiên cu
3.2.1. Phm vi thi gian
Phạm vi nghiên cứu của lun án là mt số tác phẩm hội họa tiêu
biu được sáng tác trong hai giai đoạn kháng chiến Vit Nam 1945 -
1975. Đây những tác phẩm, được các họa sáng tác từ những ghi
chép họa trên thực tiễn ngay tại chiến trường hay trong lúc hành
quân… Những ghi chép, họa này nguồn liệu sống động để
các họa dựa vào sáng tác. vậy những tác phẩm này vừa tính
hiện thực vừa có những cảm xúc, tâm tư, tình cảm của người họa sĩ.
3.2.2. Phạm vi không gian
Lun án tp trung nghiên cu mt s c phm tiêu biu ca Hi
ha Vit Nam trong giai đoạn 1945 - 1975 v đ tài kháng chiến, hin
đang được trưng yu giữ c Bo tàng quc gia như: Bo tàng
M thut Vit Nam, Bo tàng M thut thành ph H Chí Minh
4. Câu hi nghiên cu
Câu hi nghiên cu th nht: Hi ha Việt Nam giai đoạn
1945 - 1975 v đề tài kháng chiến nhiu tác phm din t nhng tm
gương chiến đấu, tình quân dân, lãnh tụ… vì vậy mục đích ca đề tài
này ? Làm thế nào để hiu được ni dung, hình thc trong tác
phm hi ha Việt Nam giai đoạn này.
Câu hi nghiên cu th hai: Hi ha Việt Nam giai đon 1945
- 1975 v đề tài kháng chiến được các họa thể hin nhng ni
dung hình thức như thế nào?
Câu hi nghiên cu th ba: Đặc trưng, giá tr ngh thut và vai
trò ca Hi ha Việt Nam giai đoạn 1945 - 1975 v đề tài kháng
chiến được th hin như thế nào?
3
5. Gi thuyết khoa hc
Gi thuyết 1: Hi ha Việt Nam giai đoạn 1945 - 1975 v đề tài
kháng chiến được biu hin thông qua nội dung trong các đề tài như:
đề tài chiến đấu ngoài tin tuyến, ca ngi tình quân dân, ca ngi lãnh
tụ… mỗi đề tài mt ni dung riêng biệt được các họa sáng tác
da trên nhng thc tin trong kháng chiến ca ngi tinh thần đoàn kết
của toàn Đảng, toàn quân ta trong kháng chiến.
Gi thuyết 2: Hi ha Vit Nam giai đon 1945 - 1975 v đề
tài kng chiến đưc các ha sĩ phn ánh nhiu c nn đa dng
v đời sng kháng chiến ca nn dân ta, ca ngi lãnh t và nhng
tm ơng đin nh trong chiến đu. Được c ha sĩ th hin
qua phương pháp HTXHCN to n đời sng tinh thn ca qn
n ta.
Hình thc trong Hi ha Việt Nam giai đoạn 1945 - 1975 được
các họa thể hin thông qua các dng cht liu bột màu, sơn dầu,
sơn mài, lụaMỗi cht liu th pháp to hình các diễn đt
khác nhau, t đó to s đa dạng trong hình thc biu hin. Ngoài ra
các họa Việt Nam đã kết hp các phương pháp to hình hàn lâm
của người phương Tây kết hp vi m thut truyn thng to nên
nhng giá tr ngh thuật cao mang đậm bn sc văn hoá dân tc.
Gi thuyết 3: Đặc trưng của Hi ha Việt Nam giai đoạn 1945 -
1975 v đề tài kháng chiến, ca ngợi tình đoàn kết ca quân - dân
phương thức th hin s kết hp ca hai phương pháp HTXHCN
tư duy, thm m truyn thng ca người Vit. Qua đó thúc đẩy
tinh thn chiến đấu ca ngưi chiến nhân n qua hai cuộc
kháng chiến chng Pháp - Mỹ. Đây những đặc trưng ct lõi to
được giá tr ngh thut riêng bit, đưc các nhà phê bình m thut
trong nước quc tế đánh giá cao. Hi ha Việt Nam giai đoạn
1945 - 1975 v đề tài kháng chiến vai trò to ln c v lch sử, văn
hóa hi, chính tr đóng góp không nhỏ cho s phát trin ca nn
m thut Vit Nam hiện đại.