ƯỜ NG Đ I H C HOA L TR

Ư Ọ Ừ Ệ Ừ Ớ Ạ Ọ L P LIÊN THÔNG SINH D1 H  V A H C V A LÀM

ể Bài ti u lu n

Ộ Ụ NG D NG T P TÍNH Đ NG V T  Ấ Ả TRONG S N XU T

ướ ễ ẫ ng d n:

Giáo viên h Thành viên nhóm: ị ỳ Nguy n Th  M ươ ng

ạ ạ ạ

ị Ph m Th  Bích Ph ị L i Th  Bình ị Ph m Th  Thu ị ự ễ Nguy n Th  L u ươ ị Đinh Th  Ph ả ng Th o

Ứ Ụ Ấ NG D NG C A T P TÍNH Đ NG V T B C TH P TRONG

Ủ Ậ Ả Ậ Ậ Ệ Ấ Ở Ộ S N XU T NÔNG NGHI P:

ọ ậ

ọ ủ ộ ơ ả ủ ơ ể ố

ầ ơ ở ậ ơ ả ậ c hình

ậ ượ ầ ạ ộ ạ ộ

ộ ộ

ậ ượ ườ ế ị ậ

ồ ọ ậ ủ ộ ủ ộ ấ ề ệ ố ứ ủ ầ ệ ậ ụ 1.C  s  khoa h c c a vi c v n d ng t p tính h c:  ộ         ­T p tính  là m t thu c tính c  b n c a c  th  s ng. T p tính  ả ạ ộ không d n thu n là ho t đ ng b n năng mà có c  t p tính đ ế thành thông qua  ho t đ ng giao ti p, thông qua ho t đ ng b y đàn,  thông qua c ng đ ng xã h i. ở ế ố c quy t đ nh b i y u t         ­ Kh  năng h c t p c a đ ng v t đ ộ ụ di truy n, thông qua tác đ ng c a môi tr ng. Do v y, ph  thu c  vào h  th ng th n kinh, c u trúc ch c năng c a giác quan.

ủ ậ ậ ậ Ứ ụ ấ ả ộ ấ 2.  ng d ng c a t p tính đ ng v t b c th p trong s n xu t

ấ ả ừ ệ ạ

ể ấ ề

Trong s n xu t nông nghi p, đ u tranh phòng tr  sâu h i:  i ta đã gây nuôi và phát tri n nhi u nhóm côn trùng cánh màng  ị ư ữ ể ệ ầ t sâu

ườ ử ụ ề ạ Ng và s  d ng chúng nh  nh ng thiên đ ch đ  góp ph n tiêu di nhi u nhóm sâu h i và côn trùng.

ậ ẳ ụ ạ ứ

ứ ườ ắ ỏ ở ò vò, ong m t đ ; b i chúng th

ứ ẩ

ơ ể ụ

ẽ ầ ứ ữ ấ ị ắ ng b t sâu tiêm  ự ế ặ t chu n b  làm th c ăn cho con non ho c tr c ti p   sâu xanh,   th  các nhóm sâu đ c thân, ,…r i khi tr ng n  con,  u trùng s  d n ăn th t nh ng con

Ch ng h n  ng d ng  t p tính chăm sóc tr ng và con non  ề ủ c a nhi u nhóm t ị ệ ị d ch cho tê li ẻ ứ đ  tr ng và kí sinh trên c ở ồ ơ sâu t sâu non này.

ự ạ ­D a vào t p tính giao ph i c a nhi u côn trùng gây h i đã

ố ủ ữ ỏ

ụ ố ẫ ng v i các con cái khác

ườ ả ả

ề ự ớ ằ ể ể ạ ế ệ ậ ể ự ấ ạ t o ra các cá th  đ c b t th . Nh ng con đ c này v n kh e  ạ ể m nh, phát tri n và giao ph i bình th ư nh ng chúng không có kh  năng sinh s n. B ng cách này con  ạ ườ ng t các cá th  côn trùng gây h i. i  có th  h n ch  và tiêu di

ệ ướ

c:

ư

ư ọ

ỏ c hay

ạ ụ ạ

ổ ứ

ộ ổ

ệ ướ

ưỡ

ậ ộ

ồ ứ ạ

*.Nh n n         ­Tên khoa h c là Lycosa psseudoannulata.          ­Có 8 chân cao nh  g ng vó, trên l ng có  ặ màu xám ho c xanh đen, có hình cái nĩa màu  ư tr ng trên l ng.  ữ ệ ướ         ­Nh n n  trong nh ng đám c ,  c làm t ậ ướ ộ ơ r m r  m c trong ru ng lúa ng p n ẻ ả ườ ộ ru ng c n. Con cái th ng đ  kho ng 200 ­ 600  ỗ ờ ủ ứ tr ng trong 3 ­ 4 tháng vòng đ i c a chúng, m i  ứ ẻ ầ l n đ  80 tr ng trong m t   tr ng trên   và vác  ư l ng.   ộ ấ        ­Khi ru ng lúa xu t hi n b m sâu đ c  ế ặ ầ ố thân, sâu cu n lá ho c r y nâu, chúng tìm đ n  ng bên trong con  dùng vòi hút ch t dinh d ừ ủ ầ ứ  5­15  m i. G p tr ng c a r y nâu, chúng ăn t ố ệ tr ng/ngày. M t đ  nh n càng tăng khi s  sâu  ế ượ c sâu h i không tăng  h i tăng, kh ng ch  đ ồ ể quá l n đ  phá h i cây tr ng.

ử ụ ừ ệ ể ả ấ ạ ị 1.S  d ng  thiên đ ch đ  phòng tr  sâu h i trong s n xu t nông nghi p:

ế

ữ ư

ớ ạ

ố ẩ

ẻ ứ ố

ộ ầ ổ ị ừ ữ

ế ỗ

ừ ệ ủ ấ

ố ủ ế ạ

ả ạ ể ớ ả ị

ả ọ

*Ki n ba khoang.   ọ        ­Tên khoa h c là Coleoptera. ộ ỏ        ­Có màu nâu đ , gi a l ng có m t  ạ ạ v ch l n màu đen ch y ngang qua t o  ườ ng  thành m t khoang đen. Chúng th ờ ỏ ạ ơ trú  n trong b  c , các đ ng r m r   ổ ướ ộ ụ i   d m c ngoài ru ng. Chúng làm t ấ ấ đ t và đ  tr ng. Khi ru ng lúa xu t  ệ hi n sâu cu n lá hay r y nâu, chúng tìm  ế đ n, chui vào nh ng t  sâu, ăn th t t ng  con. Trung bình m i con ki n ba khoang  ự ể  3 ­ 5 con sâu non/ngày. S   có th  ăn t xu t hi n c a ki n ba khoang đã làm  ả cho s  c a sâu h i gi m đáng k  và b o  ệ ệ v  lúa không b  phá h i, gi m b t vi c  ả ố dùng thu c hoá h c, gi m chi phí, b o  ườ ệ v  môi tr ng.

ọ ữ

ồ ơ ắ

ồ ầ

ấ ườ

ơ ố ng xu t  ẻ ứ ớ ứ

ố ị

ế

ộ ượ

ả ồ ắ ạ ố

ủ ớ ể ậ ứ ư ậ ậ ố ạ ố ồ  *.Ru i xám.   ọ           ­Tên khoa h c là Diptera.           ­Có màu xám, xen nh ng s c  ề tr ng, to h n ru i nhà, thân có nhi u  lông (gai), đ u to, màu h ng h i xám.  ệ ấ Khi ru ng lúa xu t hi n sâu cu n lá  ớ ấ l n t n công là chúng th ư ậ ệ hi n, tìm đ u lên l ng và đ  tr ng lên  ủ ư l ng ký ch  là sâu cu n lá l n. Tr ng  ở n  thành giòi và ăn th t bên trong thân  ký ch . Sau khi ăn xong, chúng chui ra  làm kén trên lá lúa và bi n thành  ở nh ng. Kho ng 4 ngày sau nh ng n   c ba  thành ru i, c n kén chui ra, đ ế i giao ph i và tìm đ n  ngày chúng l ứ ế ký ch  m i đ  l p vòng đ i th  ti p  ế theo. C  nh  v y ru i xám h n ch   ớ ượ đ ồ c m t s  các loài sâu cu n lá l n.

ố ụ

g c cây lúa. M i

ủ ế

ụ ể

*.B  đuôi kìm.          ­Tên khoa h c là  Eborellia.        ­Có màu đen bóng, gi a ữ các đ t b ng có khoang  ầ ắ ể tr ng và có đi m tr ng đ u  ở ố ườ   ng s ng  râu. Chúng th ộ ổ nh ng ru ng khô và làm t   ỗ ướ ấ ở ố i đ t  d ẻ con cái đ  200 ­ 350 tr ng.  ạ ọ B  đuôi kìm ch  y u ho t  ộ đ ng vào ban đêm. Chúng  chui vào các rãnh do sâu đ c ụ thân đ c đ  tìm sâu non  ố ho c trèo lên lá tìm sâu cu n  ể lá. Chúng có th  ăn 20 ­ 30  ồ con m i/ngày.

ướ

ướ

ề ủ

ướ ừ ữ ơ c ăn t

ọ *.B  xít n c.        ­Tên khoa h c là Veliide. ỏ ạ ọ       ­Là loài b  xít nh , có v ch trên  ộ ư c.  l ng, có nhi u trên ru ng lúa n ố ượ Đ i t ng c a chúng là nh ng con  ố ầ r y non. Chúng ăn r y non r i xu ng  ọ ỗ ướ  4 ­ 7  n c. M i con b  xít n ọ ầ con b  r y/ngày.

ẻ ứ ng đ  tr ng

ng

ả ừ

ầ ở ẹ ứ ứ

ỗ ọ ầ ứ * B  xít mù xanh.   ọ       ­Tên khoa h c là Cytorbinus. ườ        ­Có màu xanh và đen, th ầ ẽ ưở ự ậ vào mô th c v t, sau 2 ­ 3 tu n s  tr ể  10 ­ 20 con non.  thành và có th  sinh s n t ủ Chúng thích ăn tr ng và sâu non c a các loài  ầ r y. Chúng tìm tr ng r y   b  lá và thân,  ế ứ ọ dùng vòi nh n hút kho tr ng. M i con ăn h t  7­10 tr ng/ngày hay 1 ­ 5 con b  r y/ngày.

ỏ ọ

ặ ạ ỏ

ọ ầ

ọ ọ ầ ứ *.B  rùa đ .   ọ          ­Tên khoa h c là Micraspis sp.          ­Có hình ô van, màu đ  nh t ho c  ạ ộ chói. B  rùa đ  ho t đ ng vào ban ngày,  trên ng n cây lúa, tìm ăn b  r y, sâu non và  tr ng r y.

ế

ị ộ ế

ượ c xem là lo i

ợ ạ ệ ị ạ ườ ng

i h i. Các b nh th ư

ệ ề

ệ ề ế

*.Ki n vàng.          ­Ki n vàng m t loài thiên đ ch  quí ế          ­Ki n vàng đ thiên đ ch l ặ g p trên cam quýt nh : Greening, sâu  ọ ẽ v  bùa, b nh do b  xít nh n…đ u  ả gi m nhi u khi nuôi ki n vàng trong  ườ v n.

ị ể ạ ẫ ng v  đ  t o ra các b y đèn

ự ẫ ướ ệ ấ ướ ổ ạ ậ 2 D a vào t p tính h và b y hóa ch t tiêu di ng sáng và h t  hay xua đu i côn trùng gây h i.

ậ ầ

ồ ừ ấ ể ẫ

ầ ủ ọ ố ắ ụ ắ ầ c, 1 ph n thu c tr  sâu: Padan hay Sherpa đ  b y pha  ng thành  c a sâu c n gié lúa, sâu c n lá ngô, sâu xám đ c

ộ ả ở ộ ụ ổ Ví d : ụ          + Dùng bã chua ng t  g m 4 ph n m t, 4 ph n gi m, 1  ầ ướ ph n n ưở tr thân ngô…          + Dùng b y feramol, vizubon đ  thu hút. ế          + Dùng long não tr n tro b p  đ  vào túi v i, chú ý không  ị ướ b ể ể  đ  cao kho ng 1,5 mét có tác d ng xua đu i. t, treo

ậ ướ ả ế ả ậ ụ  ch t khi đ ng ph i v t

ể ắ

ắ ượ ứ ớ c có

ể ợ ụ ng sáng và gi L i d ng t p tính h ẫ ể ứ ạ ủ ọ  c a b  cánh c ng, có th  làm b y đèn đ  b t chúng  l ọ ấ ầ (không c n dùng t i hóa ch t). B  cánh c ng b t đ ị th  cho cá, gà, v t ăn.

ủ ậ

ng d ng c a t p tính đ ng v t trong chăn nuôi gia

ộ ố ậ

ộ ủ ầ   ầ c m, th y c m ườ ặ ng g p trong chăn nuôi

ạ ậ Lo i t p tính ậ T p tính ăn

ẫ c, bú s a, v y đuôi ….

Mô t ố ề

ặ ắ Trú n ng d

ỗ ở

T p tính tìm ch

ả ậ  t p tính ỏ ướ G m c , ng t lá cây, u ng n ể ậ ồ ướ i tán cây, tìm v  chu ng, t p trung thành b y đông đ   ch ng rét, cào đ t và n m d i xu ng.

ế

ả ẳ

ươ

ế

ể ng đ

Ng ng cao đ u tìm ki m, thăm dò, nhìn th ng vào đ i ph ử ầ

ẩ thăm dò, nghe ngóng và ng i vu v  v t đ i v t ho c con khác. ạ

ơ ậ ố ậ ầ ỏ ừ

ố ặ ằ

ạ ừ

i thành b y, ch y t ng b y, g m c  t ng b y, n m ngh  thành

Đi l

T p tính tìm ki m và  thăm dò T p tính an toàn t p  thể

ặ b y.ầ ị

ể ự ả

Cào, t n công k  xâm ph m lãnh đ a, co c m thành b y đ  t

b o

T p tính b o v

ụ ầ

ế

ỏ ạ ư

ả ủ

ử ẩ

ử ơ

ế ậ

ậ T p tính chăm sóc con ậ T p tính sinh s n c a  con đ cự

ế

v  hay b  ch y theo b y. Li m nhau thai, cong l ng cho con bú, ng i con non. Theo con cái, ng i c  quan sinh d c con cái, ng ng đ u, xòe đuôi  ự m i khi ti p c n con cái, lùa con cái tách xa các con đ c khác . ạ ọ ư Ng ng ho t đ ng  đ  thăm dò khi cai m i xu t hi n, nhà  ớ ạ ư ử m i l

ứ , th c ăn  ứ ố  nh  ng i thăm dò, n m th  đ  thăm dò, đi đi quanh kh i th c

ậ ữ

T p tính thăm dò  ớ ạ nh ng cái m i l

ề ộ

ể ệ ự T p tính th  hi n s   quen thu cộ

ử ể ăn . ẩ ứ V y đuôi ch  đón th c ăn, chèn đ y con khác v  m t phía máng ăn,  ơ tha th c ăn ch i đám đông.

M t s  t p tính th

ệ ủ ậ

ưỡ

M i quan h  c a t p tính và nuôi d

ng

ậ ả ượ

ộ ể

ủ ự v i s n l

ạ ả

ậ đ …) s  giúp

ẽ ế

ố ố ượ ế ượ ẩ ộ  đ

ng qu n th , h n ch  các r i lo n sinh s n, ch t  ạ ồ ổ ỉ ệ

ậ ừ ố ế ả ề ẩ ả ổ ẻ ả t kĩ càng giúp h n  ng c n, xé, m  r a trong đàn làm lây truy n b nh. Đ ng   gi ng đ n s n ph m trong nuôi

ệ ố ớ .1 T p tính v i gia tăng s n l ng  ạ ầ ậ ọ ả Các nhà đ ng v t h c, chăn nuôi, các ch  trang tr i c n ph i tìm hi u  ể ượ ậ ẩ ớ ả ượ ậ ế ứ ề t p tính ng th c ph m, hi u đ ki n th c v   c t p tính ăn  ả ả ọ ự ậ ủ ố u ng c a loài v t đó giúp l a ch n, khai thác và đ m b o an toàn sinh  ẩ ầ ừ ứ ủ c a th c ăn t  đó góp ph n h  giá thành s n ph m. ứ ả  (giao ph i, s  l Theo dõi t p tính sinh s n ng tr ng / ố ượ ạ ố ể ạ ầ tăng nhanh s  l ậ ế ể chóc...Các t p tính b m sinh, xã h i c hi u bi ắ ế ệ ượ ch  hi n t ờ ả th i b o đ m an toàn cho con v t t ả th , nuôi nh t, nuôi công nghi p .

ậ ưỡ ng chăm sóc

ữ ậ ớ ươ ậ ớ ợ ng đ ng hòa h p gi a con ng i và v t v i

t v t nuôi là m t yêu c u khách quan đ c

ợ ườ ầ ộ ề

i nuôi. Con ng ườ ắ ộ ộ ể ơ ế t sâu r ng h n v  môi  i đã hi u bi ể ủ ậ i g n v i s  phát tri n c a v t nuôi. Chăn nuôi

ợ ơ ị ớ 2 T p tính v i nuôi d ứ ộ ưỡ C n nuôi d ng chăm sóc con v t v i m c đ  hòa h p theo dõi chính  ồ ậ ữ xác nh ng t p tính t ố ậ ụ ể ừ t ng loài c  th . Chăm sóc t ố ớ ậ ườ ườ l p đ i v i ng ớ ự ủ ườ ng c a con ng tr ứ ẩ ả ạ t o ra các s n ph m th t, tr ng an toàn và phù h p h n.

ậ ậ

ệ ệ

ẫ ả ệ ừ ậ ị ậ ề ệ

kinh nghi m gi ậ ằ ể ệ ủ ậ ẩ ạ

ế ớ

ẽ ậ ượ ầ

ư

ở ở ưở ớ ả ệ 3 T p tính v i b o v  an toàn con v t  ể ể ệ Các nguyên nhân gây b nh và b nh lý có th  bi u hi n qua t p tính do  ẩ i ph u, chu n đoán, thăm dò, đi u tr , t p luy n  đó t ị cho con v t h ng ngày đ  xác đ nh. ư Theo dõi bi u hi n c a các t p tính b m sinh nh  kém ăn, ít ho t  ệ ề ệ ộ đ ng, thi u bình tĩnh… s  phát hi n và phòng b nh s m, v  lâu dài  ế ụ ế c cho con v t stress không c n thi t.Ví d : n u không  giúp tránh đ ợ ả ể ẽ ẫ ủ ế ắ tuân th  các quy t c di chuy n s  d n đ n ho ng lo n, s  hãi trong  ấ ố ể ẻ ơ ấ ữ ạ  s ch s  tr ng, nh t là đ  đ  r i xu ng đ t khi đ a vào  đàn; không gi ủ ầ ầ ớ ỷ ệ ấ ấ ẽ ả máy  p s   nh h  gia c m, th y c m.   p n    l ẽ ứ i t ng t

ơ ở ọ ủ ứ ậ ậ

ủ ầ ụ ầ ộ C  s  khoa h c c a  ng d ng t p tính đ ng v t trong chăn  nuôi gia c m, th y c m.

ả ọ ậ ủ ộ

ủ ơ Kh  năng h c t p c a đ ng v t ph  thu c vào c u trúc c a c   ả  di

ụ ộ ế ị c quy t đ nh b i y u t ộ ấ ở ế ố ậ ề

ố ậ ệ ố ượ ầ quan c m giác, h  th ng th n kinh và đ ọ ậ ủ ừ ả truy n. Nghĩa là kh  năng h c t p c a t ng nhóm đ ng v t khác nhau,  thì không gi ng nhau.

ậ ể ứ ậ

ọ ả ả ộ ấ ằ ơ ở ậ Khi nghiên c u t p tính c  đ ng v t không ch  nh m tìm hi u,   nh ng c  s  t p tính i nh ng c  ch  sinh h c cao c p mà còn t

ả ữ ể ứ ơ ế ụ ỉ ừ ữ ệ ả

ố ầ

lý gi ố s ng có th   ng d ng vào chăn nuôi: qu n lý, b o v , gây nuôi có  ủ ầ ệ hi u qu  các gi ng gia c m, th y c m m i.  ị ề ờ ả ế ồ

ưở ả C  ch  di truy n, bi n d  và ch n l c t ậ

ớ ọ ọ ự ụ ậ c

nhiên đ ng th i  nh  ng lên t p tính và là c  s  đ   ng d ng t p tính.Trong chăn nuôi  ầ ạ ượ ụ ơ ở ể ứ h ữ gia c m, th y c m nghiên c u nh ng t p tính ch n l c nhân t o đ ứ ơ ế ậ ủ ầ ề ệ

ạ ố ọ ọ ứ ng d ng nhi u tăng hi u qu  và năng su t chăn nuôi. ng s ng c a v t nuôi t nhiên sang

ừ ự  t ậ ổ ẩ ể ầ ỉ

ả ấ ủ ậ ề ỗ ng ng ỗ ả ườ Khi t o thay đ i môi tr ả ố ạ ườ i còn d y d

ủ ả nuôi nh t thu s n ph m c n ph i tìm hi u và đi u ch nh t p tính c a  ệ ệ ậ v t nuôi đó. Hi n nay con ng canh gác b o v   nhà c a.ử

ủ ậ

ộ ng d ng c a t p tính đ ng v t trong chăn nuôi  ủ ầ  . gia c m, th y c m ầ

Ứ ụ ậ 1  ng d ng t p tính trong chăn nuôi gia c m ( gà )

ườ ố ậ t p tính s ng theo đàn ng có

ố ớ ể ẹ ậ

ơ ể ậ

ầ , chúng di  Đ i v i gia c m chúng th ế ứ chuy n tìm ki m th c ăn, ăn theo đàn, gà con đi theo m . T p tính  ữ ấ ầ   m c  th  vào mùa đông.Vì v y trong nuôi  này giúp gia c m gi ấ ệ gà công nghi p khi th y đàn gà có hi n t ng t n ra xung quanh  ệ ộ ạ ấ thì đó là do nhi

ệ ượ ầ ầ ế ệ ồ t đ  chu ng nuôi cao c n h  nhi t, n u th y  ệ ộ ữ chúng tranh nhau vào gi a đàn thì c n tăng nhi t đ  lên.

ậ ể ố ộ ồ

ề ậ ứ ụ ế ế ậ ậ ọ

ề Ở  gà có t p tính đa thê, nên trong m t chu ng nuôi có th  b  trí  ể ộ m t, hai con tr ng và nhi u con mái. Ngoài ra khi cho gà ăn có th   ể ụ ử ụ s  d ng ti ng g i “b p b p” đ  d  chúng đ n ăn (  ng d ng t p  ệ tính đi u ki n hóa ).

ụ ứ ụ ậ : Ví d   ng d ng t p tính trong  chăn nuôi gà Sao

ứ ặ ấ

ẩ ể ẻ

ứ ư ự ấ ể  đ  và t

ỏ ỏ ậ ổ ẻ ạ ứ i th

ữ ạ  l

ồ ộ ố ả ế i m t s  b n năng hoang dã: nhút nhát d  s  hãi,  ố ế

ấ ư ầ ế ư ớ ộ

ế

ỏ ấ ợ ườ ng

ậ ầ ố

.

ạ ộ ể ư ầ ộ

ầ ự Trong hoang dã, gà Sao tìm th c ăn trên m t đ t (côn trùng, m u th c  ả ậ v t). Chúng di chuy n theo đàn kho ng 20 con. Gà mái có th  đ  20­   p tr ng. Nh ng gà Sao mái nuôi con không  30 tr ng làm  ươ ng l c đàn con khi đi vào c  cao. Trong chăn nuôi t p trung,  gi ễ ợ ẫ gà Sao v n con gi ỏ i và khi bay phát ra ti ng kêu. Chúng s ng  n ào, hi m khi  bay gi ừ ng ng kêu. ạ  Gà Sao có tính b y đàn cao và r t nh y  ữ ả c m v i nh ng ti ng đ ng  nh : m a,  ớ ỡ ấ s m, ch p, ti ng v …  ệ ặ t, gà Sao khi còn nh  r t s  bóng  Đ c bi ệ ấ ữ ố i, nh ng lúc m t đi n, chúng th t ồ Vì v y, c n chú ý khi  ch ng đ ng lên nhau.  ể ả nuôi gà Sao đ  tránh stress có th  x y ra ư Gà thu c loài  a ho t đ ng, h u nh   ủ không ng  ban ngày, ban đêm, chúng ng   ừ thành t ng b y.

Ứ ụ ậ ng d ng t p tính trong chăn nuôi gà Mông

ồ ớ ể

ệ ứ

ớ ả

ậ ỏ ể

+ Chúng thích cào, b i đ  tìm m i.  Ngay khi cho th c ăn công nghi p, nó  ầ nh y ra và b i tung lên. Vì v y, ta c n  ề làm máng ăn ra nhi u ô nh  đ  chúng  không thò chân vào đ c.ượ

ấ + Gà Mông r t thích t m n ng, t

ế

ườ

ệ ạ ồ n  ng

ụ ạ

ừ ắ ắ   ưở ắ i n ng.  7­9h  sáng là chúng ra sân s ơ Khi  nuôi  nên  b   trí  sân  ch i  cho  ỏ ấ chúng.  Gà  cũng  bay  r t  kh e,  đ n  ẻ ấ ờ th i  kì  đ   p  nó  th ng  bay  lên  cao  ổ ỗ ể . Khi nuôi gà Mông,  đ  tìm ch  làm  ư ổ bà con nên gác   lên cao nó thích nh   v y.ậ ả ườ       + V i gà Mông nên nuôi th  v ưỡ ề ,chu ng tr i và đi u ki n nuôi d ư ố ớ ta áp d ng nh  đ i v i các lo i gà  khác .

ủ ầ Ứ ụ ộ ậ ậ 2.  ng d ng t p tính đ ng v t trong chăn nuôi th y c m

ề ứ ố

ệ tr ươ t Nam t

ươ ủ ị ắ ầ

ừ ướ ế ộ ệ ạ ỏ ụ ạ ị

ấ ị ế ị ữ ộ ng th c nuôi v t truy n th ng  M t trong nh ng ph ườ ủ c đ n nay là chăn nuôi  c a ng i nông dân Vi ớ ồ ị ế ợ ề ữ v t k t h p v i tr ng lúa t o nên m t h  sinh thái b n v ng.  ở t p ậ ứ ả i hi u qu  cao b i  Đây là ph ng th c chăn nuôi đem l ọ ạ tính ăn c a v t góp ph n làm s ch c , s c bùn, b t sâu b   ủ ổ ể ụ cung c p phân cho lúa. Sau v  thu ho ch thì v t đã đ  tu i đ   gi t th t (2­2.5kg).

ị ớ ả Hi n nay ng

ệ ồ

ướ ượ ấ

ng oxy hòa tan trong n ứ ủ ồ ườ ậ ế ợ i ta còn k t h p nuôi v t v i th  cá, t n  ế ứ ị ể ụ d ng ngu n phân v t đ  làm th c ăn cho cá chính là gián ti p  ậ ị ả ử c, t n  x  lý ch t th i, v t tăng l ụ d ng ngu n th y sinh làm th c ăn.

ậ ầ ụ ụ Ứ ố ớ ị ờ

ế

i nuôi. ụ ể ị

Ví d . ng d ng t p tính ăn  đ i v i V t tr i khi thu n  nuôi  ườ ầ ng xuyên ti p  C n th ị ờ ớ xúc gũi v i V t tr i khi  ể cho ăn  đ  chúng quen  ườ ớ ầ d n v i ng ầ ụ      C n d ng c  đ  gõ  ế ạ t o ti ng kêu cho v t  ờ ờ lên b  ăn đúng gi . ứ ự        Ngoài th c ăn t ế ị ờ nhiên mà v t tr i ki m  ồ ượ c trong h  thì khi  ăn đ ầ ổ nuôi c n b  sung thêm  ứ ạ các lo i th c ăn giàu  ư ưỡ dinh d ng nh  cám,  ả ệ ể ạ ngô đ  đ t hi u qu   cao.

ủ ầ t p tính b i l i và tìm m i V t là loài th y c m có ồ  trong ru ng ộ

ơ ộ ỉ ắ

ướ ơ ắ ặ ầ c n i t m và b i l

ị i nên đ t ra yêu c u là môi  ẩ ả ạ ả ị ễ ậ ỉ ể đ  làm th c ăn và có thói quen r a lông, r a cánh khi t m xong, v t  ườ ơ ộ th ườ tr ị ứ ố ng u ng n ướ ng n c chăn th  v t ph i s ch không nhi m b n.

ụ ố ớ ị ờ ộ Ví d : đ i v i v t tr i và m t

ẽ ắ ị ờ c m i ngày vì v t tr i  ướ c

ướ ố s  loài chim n c khi nuôi trong  ộ ể ố ồ chu ng c n b  trí thêm m t b   ướ ướ c, thay n n ạ ắ là loài t m s ch s  không t m n cũ l n ầ

ố Ngoài ph ề

ị ạ

ữ ớ

ự ứ

ậ ả ế ươ ng th c chăn nuôi  ụ ị v t truy n th ng thì khi áp d ng chăn  ố ư nuôi v t trên c n nh  nuôi nh t trong  ơ ầ ồ sân ch i, có  chu ng c n ph i có  ứ ươ ườ n cây v ng th c  . V i nh ng ph ệ ế này n u th c hi n theo đúng quy  ủ ố t theo t p tính c a  trình đáp  ng t ệ ạ ẫ ị  cao. v t thì v n đ t hi u qu  kinh t

ồ ậ ủ ị ẻ ứ ố T p tính sinh s n

ấ ề ậ

ả  c a v t bao g m giao ph i, đ  tr ng,  p và  ẩ ệ ặ ẻ ứ ẽ ớ

ế ị

ề ầ ả ố

ờ ế ố c quy t đ nh nh  y u t ượ ố ượ c s  l ể ẻ ứ ứ ổ ữ nuôi, chăm sóc đàn con đó là nh ng t p tính b m sinh do di truy n  ủ ị ế ị quy t đ nh. Chu kì đ  tr ng c a v t có liên h  ch t ch  v i chu kì  ượ  ánh sáng, do đó mà trong  ngày đêm và đ ị ế chăn nuôi v t n u mu n thu đ ng tr ng nhi u c n ph i  thay đ i chu kì ngày đêm đ  v t có th  đ  2 tr ng trong 1ngày.

ờ ự ứ nhiên mà nó

ể ị ị ẻ ứ Trong th i gian v t đ  tr ng ngoài th c ăn t ấ ượ ầ c c n ph i cung c p thêm th c ăn giàu dinh d ướ ề ứ ế ố ượ ộ ng và kích th ưỡ ng và năng  ạ ứ c tr ng t o ra

ả ẽ ng, đi u này s  tác đ ng đ n s  l ứ ố

ứ ứ ờ

ượ nhiên mà nó  ượ

ự ng và năng l ấ ướ ề ng đi u này  ị ị ẻ ầ ứ c thì c n th c ăn giàu dinh d ố ượ ế s  l ng và kích th ưỡ ứ nh t là khi nuôi v t thu  c tr ng

ế ki m đ ượ l ị các gi ng v t siêu tr ng.          Trong th i gian v t đ  thì tr ng ngoài th c ăn t ế ki m đ ộ tác đ ng đ n  tr ng .ứ

ỷ ầ

ế

ồ ẹ ồ

ấ ố ớ ố ượ ệ ơ ộ Các loài thu  c m có  ả khi ăn ki m m i, sinh s n …nh t là  ườ nuôi vi c thu h p môi tr ợ ch i r ng, thoáng mát, h p lý v i s  l ể ệ ấ ầ ậ t p tính b y đàn  r t cao th  hi n trong  ự ở  nhiên nên trong chăn   ngoài t ả ả ả ng s ng ph i đ m b o chu ng nuôi, sân  ng đàn.

:

T p tính bay ị ờ

ố ỗ ặ

ư ộ

ậ Đ i loài V t tr i,  ầ ờ Ng ng tr i, Sâm c m  ầ ươ c thu n  m c dù đã đ ố ể hóa đ  nuôi nh t  ẫ   nh ng chúng v n gi ậ m t vài t p tính hoang  dã trong đó có t p tính  bay.

ướ

ướ

ế ừ Nên trong nuôi  ộ ố ị ờ v t tr i và m t s  loài  ể chim khác đ  làm  ươ th giăng l ồ chu ng nuôi  ho c  ấ xu t bán  tr ạ đo n bi ờ tr i là t ầ ẩ ng ph m c n ph i  i trong  ặ c giai  ị ớ t bay v i  v t   3­4 tháng .