“Văn hóa Otaku” Nh tở ậ
T i Nh t B n ngày càng có nhi u thanh niên t tách mình kh i nh ng m i quan hạ ậ ả ề ự ỏ ữ ố ệ
tình c m v i ng i khác phái đ chìm đ m trong th gi i c a búp bê, truy n tranh,ả ớ ườ ể ắ ế ớ ủ ệ
phim ho t hình. H hình thành cái g i là văn hóa Otaku.ạ ọ ọ
Kh i ngu n m t xu h ng m iở ồ ộ ướ ớ
Trên chi c tr ng k trong căn h riêng c a mình, Masa – m t chàng SV ĐH Tokyo 20ế ườ ỷ ộ ủ ộ
tu i – âu y m đ t tay lên vai Konoha và d u dàng ch i tóc cho cô. Iris – đi u đàng trongổ ế ặ ị ả ệ
chi c váy x p ri m – ng i ngay sau h . Ngày nào cũng v y, Masa đ u trò chuy n thânế ế ề ồ ọ ậ ề ệ
m t v i c Konoha và Iris, chào h m i bu i sáng tr c khi r i phòng đi h c và khiậ ớ ả ọ ỗ ổ ướ ờ ọ
tr v nhà vào chi u t i. Nh ng h không bao gi đáp l i l i chào c a Masa.ở ề ề ố ư ọ ờ ạ ờ ủ
S không có gì ng c nhiên n u chúng ta bi t r ng c hai ng i b n chung phòngẽ ạ ế ế ằ ả ườ ạ ở
c a Masa là búp bê có kích c nh ng i th t.ủ ỡ ư ườ ậ
Masa nói v Konoha – cô búp bê yêu thích c a mình: “Cô y không c n ph i bi t nói,ề ủ ấ ầ ả ế
vì tôi thích cô y là m t con búp bê, không ph i là ng i th t”.ấ ộ ả ườ ậ
M t ng i con trai đã b c vào tu i tr ng thành s ng chung cùng hai cô búp bê caoộ ườ ướ ổ ưở ố
g n 1m50 và hàng tá các b c t ng nh khác trong căn h riêng d ng nh là m tầ ứ ượ ỏ ộ ườ ư ộ
hi n t ng kỳ quái đ i v i nhi u ng i.ệ ượ ố ớ ề ườ
Và th c t , Masa đã gi u nh m đi, b ng cách luôn che rèm kín c a s , tránh con m t tòự ế ấ ẹ ằ ử ổ ắ
mò c a m i ng i.ủ ọ ườ
Nh t B n, Masa là m t ví d đi n hình c a c n s t “Văn hóa Otaku” hayỞ ậ ả ộ ụ ể ủ ơ ố
“Moesangyo” đang r t phát tri n và tr thành m t Tokyo, và các vùng lân c n.ấ ể ở ố ở ậ
Xu h ng này b t ngu n t s say mê lâu đ i c a ng i nh t v i truy n tranhướ ắ ồ ự ự ờ ủ ườ ậ ớ ệ
“manga” và phim ho t hình “anime” – lo i hình ngh thu t thu hút đ n hàng tri uạ ạ ệ ậ ế ệ
ng i hâm m và s quan tâm c a các nhà phê bình trên tòan th gi i.ườ ộ ự ủ ế ớ
Th nh ng Masa và nh ng ng i gi ng anh, đ c g i là Otaku đã đ y xu th này t iế ư ữ ườ ố ượ ọ ẩ ế ớ
m t t m cao m i.ộ ầ ớ
H s u t p nh ng búp bê to l n nh ng i th t ho c t t p t i các quán cà phê có cácọ ư ậ ữ ớ ư ườ ậ ặ ụ ậ ạ
cô ph c v m c trang ph c nh các n nhân v t trong truy n tranh.ụ ụ ặ ụ ư ữ ậ ệ
H cũng cho đăng t i vô s hình nh các lo i búp bê trên các website hay th m chíọ ả ố ả ạ ậ
mang chúng c vào các bu ng t m su i n c nóng.ả ồ ắ ố ướ
Trong khi v n có nh ng l i bu c t i các nhân v t manga và anime là khiêu dâm thìẫ ữ ờ ộ ộ ậ
cu c kh o sát trên Internet v nh ng ng i s u t p búp bê cho th y, ph n l n h muaộ ả ề ữ ườ ư ậ ấ ầ ớ ọ
các đ ch i này đ ph c trang hay ch p nh cho chúng, ho c đ n gi n ch đ khoe mồ ơ ể ụ ụ ả ặ ơ ả ỉ ể ẽ
chúng.
“Otaku”, ch y u là nam gi i, v n đ c coi là nh ng ng i không thích nghi đ c v iủ ế ớ ẫ ượ ữ ườ ượ ớ
xã h i, luôn xoa d u n i cô đ n c a mình b ng th gi i t ng t ng. Tuy nhiên, sộ ị ỗ ơ ủ ằ ế ớ ưở ượ ự
thành công vang d i c a b phim “Train Man” v m t Otaku đang yêu đã giúp cho guộ ủ ộ ề ộ
th m m c a h tr thành m t xu h ng th i th ng Nh t B n.ẩ ỹ ủ ọ ở ộ ướ ờ ượ ở ậ ả
“Otaku đã t ng khóa mình trong phòng, nh ng tôi nghĩ xã h i đã ch p nh n h h n” ,ừ ư ộ ấ ậ ọ ơ
Kosuke Tanaka (21 tu i), SV năm th 3 nói trong khi đang ki m tra m t con búp bêổ ứ ể ộ
m t b đ ng ph c áo t m màu xanh n c bi n.ặ ộ ồ ụ ắ ướ ể
Th m chí h còn có m t mã riêng “moe”, hay tình yêu cu ng nhi t đ i v i các n nhânậ ọ ậ ồ ệ ố ớ ữ
v t trong truy n tranh và phim ho t hình.ậ ệ ạ
L i nhu n kh ng lợ ậ ổ ồ
“Văn hóa Otaku” đã bi n Akihabara t m t qu n chuyên doanh đi n t chính c aế ừ ộ ậ ệ ử ủ
Tokyo thành thiên đ ng c a nh ng ng i tìm ki m th gi i t ng t ng.ườ ủ ữ ườ ế ế ớ ưở ượ
Hàng ngày có vô vàng ng i dân t 20-40 tu i đ v đây đ mua truy n tranh (trongườ ừ ổ ổ ề ể ệ
đó gi i tr nam chi m h n 80%), trò ch i đi n t và DVD ho t hình.ớ ẻ ế ơ ơ ệ ử ạ
T ng đ kích c v các cô gái m t to tròn ngây th , h p d n trong b váy ng n làượ ủ ỡ ề ắ ơ ấ ẫ ộ ắ
m t hàng đ t khách mua nh t. Các quán cà phê có n ph c v m c lên kh p m iặ ắ ấ ữ ụ ụ ọ ở ắ ọ
ngõ ngách.
“Akihabara tr thành m t trong nh ng đi m thu hút khách du l ch, gi ng nh m t côngở ộ ữ ể ị ố ư ộ
viên ho t hình” – Shinichiro Nagshima, nhân viên c a Cty Du lich thu c t p đoàn JTBạ ủ ộ ậ
t i Nh t cho bi t.ạ ậ ế
Shinichiro còn nói, cái tên Akihabara có m t v trí khá quan tr ng trong quy n sáchộ ị ọ ể
“H ng d n du l ch theo phong cách m i thành ph Tokyo” mà Cty c a anh v a phátướ ẫ ị ớ ở ố ủ ừ
hành.
Qu là hi n t ng “moe” đang thu hút m t s l ng fan đáng k . Nh ng s thích ki uả ệ ượ ộ ố ượ ể ữ ở ể
“Otaku” có th s ti p t c lan r ng cho đ n khi ng i ta tính đ n s ti n tiêu t n vàoể ẽ ế ụ ộ ế ườ ế ố ề ố
đó.
Vi n nghiên c u Hamagin Yokohama c tính r ng th tr ng truy n tranh, trò ch iệ ứ ở ướ ằ ị ườ ệ ơ
và phim ho t hình lo i “Moe” trong năm 2003 đã đ t m c oanh thu 89 t yên (t ngạ ạ ạ ứ ỉ ươ
đ ng 767 tri u USD).ươ ệ
Nghiên c u đ u tiên v th tr ng này h i đ u năm cho th y s tăng tr ng m nh c aứ ầ ề ị ườ ồ ầ ấ ự ưở ạ ủ
công ngh thông tin g n v i anime.ệ ắ ớ
Kinh t “Otaku” có m t th tr ng t cung t c p l n (bao g m c vi c bán đ u giáế ộ ị ườ ự ự ấ ớ ồ ả ệ ấ
qua Internet búp bê, truy n tranh, phim…).ệ
Cty Kaiyodo có tr s t i Osaka – nhà s n xu t búp bê ho t hình hàng đ u Nh t B nụ ở ạ ả ấ ạ ầ ậ ả
d ki n doanh thu năm nay đ t 3 t yên (25,6 tri u USD), tăng 10% so v i năm 2005.ự ế ạ ỉ ệ ớ
Nhà kinh t Takuro Morinaga c a vi n UFJ cho r ng t ng giá tr c a th tr ng Otakuế ủ ệ ằ ổ ị ủ ị ườ
vào kho ng 3-4 ngàn t yên (26 – 34 t USD).ả ỉ ỉ
V t lên s kỳ thượ ự ị
Trong khi Masa và nh ng c u cùng trang l a khác trông có v kỳ qu c thì các s thíchữ ậ ứ ẻ ặ ở
c a h th c ch t l i hoàn toàn v t ra ngoài ph m vi c a văn hóa Nh t B n.ủ ọ ự ấ ạ ượ ạ ủ ậ ả
Đ t n c này t lâu đã nuôi d ng s say mê đ i v i ngh thu t tinh x o nh nghấ ướ ừ ưỡ ự ố ớ ệ ậ ả ư ệ
thu t cây c nh bonsai, v n đá, hay th m chí các máy c i tiên nh các robot bi t nói.ậ ả ườ ậ ả ư ế
Đ c đi m này đã ng m vào máu c a các Otaku. Nh ng ng i này l i g n ch t nó v iặ ể ấ ủ ữ ườ ạ ắ ặ ớ
s yêu chu ng v ngây th mà đôi khi d n đ n vi c xem các cô gái tr nh các bi uự ộ ẻ ơ ẫ ế ệ ẻ ư ể
t ng tình d c.ượ ụ
Hi n t ng này b nhi u ng i coi là s ch ch h ng, ph n ánh s m t t tin gi aệ ượ ị ề ườ ự ệ ướ ả ự ấ ự ữ
nh ng ng i tr và s ác c m c a ng i Nh t đ i v i nh ng xung đ t cá nhân – đi nữ ườ ẻ ự ả ủ ườ ậ ố ớ ữ ộ ể
hình cho g n m t tri u dân c a đ t n c M t tr i m c s ng n d t, xa ánh xã h iầ ộ ệ ủ ấ ướ ặ ờ ọ ố ẩ ậ ộ
(còn đ c bi t đ n nh nh ng “hikikomori”).ượ ế ế ư ữ
M t s nhà phê bình còn liên h s say mê các nhân v t n v i t i ph m nh m vào cácộ ố ệ ự ậ ữ ớ ộ ạ ắ
cô gái tr . “Lo s s b t ch i ho c ghét b , m i ng i tìm đ n các nhân v t ho cẻ ợ ẽ ị ừ ố ặ ỏ ọ ườ ế ậ ặ
th n t ng ho t hình vì chúng không hàm ch a b t c xung đ t cá nhân nào. Nh ng cóầ ượ ạ ứ ấ ứ ộ ư
m t nguy hi m là… vi c chìm đ m trong th gi i t ng t ng c a phim ho t hìnhộ ể ệ ắ ế ớ ưở ượ ủ ạ
th ng khi n các “Otaku” ít suy nghĩ v hình nh c a mình trong con m t c a ng iườ ế ề ả ủ ắ ủ ườ
khác” – Nhà tâm lý Rika Kayama nh n đ nh.ậ ị
Ng c l i, Masa r t quan tâm đ n cái cách mà m i ng i nhìn nh n mình. Anh cũngượ ạ ấ ế ọ ườ ậ
không b ng lòng v i b t c quan đi m nào coi Otaku là nh ng k t i ph m.ằ ớ ấ ứ ể ữ ẻ ộ ạ
Tuy nhiên, anh không đ cho nh ng v ng b n này nh h ng t i các s thích xa xể ữ ướ ậ ả ưở ớ ở ỉ
c a mình. Ngòai kho n ti n l n 700.000 yên (6.030 USD) đ có đ c Konoha và Iris,ủ ả ề ớ ể ượ
Masa còn m t b n ti n cho hàng ch c lo i búp bê nh h n, robot và truy n tranh ch tấ ộ ề ụ ạ ỏ ơ ệ ấ
đ y “t m” xinh x n c a mình.ầ ổ ấ ắ ủ
Các con búp bê c a anh cũng đ c chăm sóc khá k l ng. Ph c trang c a chúng cònủ ượ ỹ ưỡ ụ ủ
chi m nhi u di n tích h n qu n áo c a kh ch trong t t ng” Áo s n xám ki uế ề ệ ơ ầ ủ ổ ủ ủ ườ ườ ể
Trung Qu c, áo s mi th t n , váy ren và ph c trang đ lo i.ố ơ ắ ơ ụ ủ ạ
Anh cũng mua các đôi b t th t dây, giày th thao và nhi u lo i giày dép khác cho cácố ắ ể ề ạ
cô búp bê. Anh th ng đ a chúng đi ch i cùng trên chi c xe thùng nh c a mình, chườ ư ơ ế ỏ ủ ủ
y u là đ ch p nh.ế ể ụ ả
…. Masa th l r ng hi n anh không có ý đ nh k t hôn hay tìm cho mình m t cô b nổ ộ ằ ệ ị ế ộ ạ
gái b ng x ng b ng th t. “Konoha trông th ng th n c nh là cô y đang nói chuy nằ ươ ằ ị ẳ ắ ứ ư ấ ệ
v i b n v y” – Masa nói khi đang chăm chút Konoha. “Ng i ph n trong m ng c aớ ạ ậ ườ ụ ữ ộ ủ
tôi nh t đ nh ph i có khuôn m t giông cô búp bê y!”.ấ ị ả ặ ấ
Theo Quy n Iconề
SVVN