10 Người đàn bà làm chấn động thế giới
Võ Tắc Thiên (C)
Nữ đế sủng nam
Võ Chiếu sau khi lên ngôi Hoàng đế, mặc trang phục của nam Hoàng đế,
giả nam Hoàng đế thiết lập phi tần. Người bà thiết lập là phi tần nam, lựa chọn
những thiếu niên nam dáng vẻ khôi ngô, và để cho những tần nam này mặc y phục
nữ ở trong cung cung phụng. Việc này bị đời sau gọi là chuyện hoang đường. Bà
chọn vài người con trai đẹp nổi tiếng xung thực vào hậu cung, trở thành nam sủng,
cùng Hoàng đế làm trò vui phục vụ “xem hạc treo ngược” xây dựng thêm “phụng
thần phủ”. Vì vậy người đời sau mắng bà dâm ô ở hậu cung, hoang dâm vô độ.
Hoàng đế Cao Tông mất đi không lâu, thời kỳ Võ hậu bận chính sự, bắt đầu
cảm thấy mệt mỏi. Công chúa Thiên Kim con gái thứ 18 của Cao Tổ quan hệ rất
tốt với Võ hậu, khéo nghênh tiếp, từ Thị Tỉnh Trung tìm đến một người con trai
đẹp làm “linh dược” điều hòa âm dương dâng cho Thái hậu, người này vốn chính
là Phùng Tiểu Bảo có quan hệ tình xưa với Võ hậu. Tiểu Bảo đương nhiên theo lời
gọi, hai người lại thưởng thức vị tình năm xưa. Khi Thái hậu 60 tuổi, lần thứ nhất
nếm được niềm vui chốn phòng khuê, người đời sau căn cứ vào việc này mà mắng
Võ hậu dâm loạn. Kỳ thực, bà mải bận việc chính trị, hoàn toàn không xem trọng
tình yêu. Ngay cả khi được Cao Tông sủng ái, thì tình yêu đối với bà cũng chỉ là
biện pháp để tranh đoạt quyền lực, mà không có tình cảm và lạc thú chân chính.
Nay, tuy tuổi đã về già, nhưng bình thường bảo dưỡng có chất, riêng nắm đại
quyền tinh thần thoải mái, Thiên Kim công chúa đưa đến người bạn cũ khiến Thái
hậu dường như hoa mẫu đơn tàn lụi, lần thứ nhất tưới nhuần nếm được vị ngọt. Để
Phùng Tiểu Bảo có thể vào cung thường xuyên, Thái hậu cho ông ta làm trụ trì
chùa Bạch Mã ở Lạc Dương, tặng tên Tiết Hoài Nghi, mượn cớ siêu độ cho danh
sách Tổ tông, đi lại trong cung hành lạc, nhằm che giấu tội lỗi. Vị tăng Tiết Hoài
Nghi này, dựa vào sự sủng ái của Thái hậu, mới đầu còn có sự kiêng dè, dần dần
quên đi, ra vào lại cưỡi ngựa vua, do số người thần quan ủng hộ, gọi loa dẹp
đường nhấc hàm thiếc ngựa lên, hống hách không ai bằng. Sĩ dân đến không kịp
tránh, liền bị móng sắt đâm đầu, máu chảy đầy đất; gặp Đạo sĩ, liền khiến người
cắt tóc họ đi; tình cờ gặp triều thần quí tộc, cũng khiến họ quỳ xuống; ngay cả Võ
Thừa Tự, Võ Tam Tư v.v… là người thân của Hoàng đế, cũng đều tranh làm
người đánh ngựa mở đường cho ông ta, thi lễ kính chào, những triều thần khác thì
chỉ dám giận mà không dám nói. Phùng Tư Húc, Ngự sử tả đài, chấp pháp nghiêm
chỉnh, ngẫu nhiên gặp Hoài Nghi giữa đường, bị Hoài Nghi quát khiến thị dịch
dường như đánh chết. Tô Lang Tự Ôn Quốc công tiếp theo Liễu Nhân Quỹ, nhận
lệnh Hoàng hậu đóng giữ Tây kinh, Võ hậu đặc biệt triệu làm Tể tướng, nhận chức
vào triều, giữa đường gặp Hoài Nghi, để tránh bạo lực ông ta thi lễ, Tiết Hoài
Nghi lại không đáp lễ, ngẩng cao đầu như không người. Tô Lang Tự giận dữ: “Kẻ
trọc đầu từ đâu đến, lại dám ngạo mạn với ta?” Tiết Hoài Nghi đã mê muội ngạo
nghễ ngang tang, làm sao nhẫn nại, liền cùng Quốc công đấu miệng. Tô Lang Tự
ra lệnh tả hữu kéo ngã Hoài Nghi, và nhéo má ông ta vài chục cái. Nổi nóng Tiết
Hoài Nghi mặt đỏ như gấc, vội vàng báo cáo Võ thị. Võ thị nhìn Hoài Nghi mỉm
cười: “A sư chỉ nên ra cửa Bắc, dãy cửa Nam Tể tướng ra vào, làm sao có thể
phạm chứ?” Việc này nói rõ, Võ thị chỉ dùng Tiết Hoài Nghi là người tình, không
để cho ông ta xúc phạm Tể tướng.
Võ hậu lo sợ Tiết Hoài Nghi tiếp tục tác oai tác quái, bèn mượn cớ nói ông
ta khéo suy nghĩ, biết quản lý, để cho ông ta vào cung quản lý việc tạo dinh, chịu
trách nhiệm xây dựng Minh đường, Thiên đường, và đại Phật. Minh đường cao
294 thước, vuông 300 thước, có 3 tầng. Tầng dưới tượng trưng cho 4 mùa; tầng
giữa tượng trưng cho 12 con giáp, mặt trên làm cột tròn, ôm vào 9 con rồng; tầng
trên tượng trưng cho 24 giờ, cũng làm cột tròn, trên đắp phụng sắt, cao 1 trượng,
dùng hoàng kim trang sức, hiệu là Vạn Tượng thần cung. Phía Bắc Minh đường,
lại kiến trúc Thiên đường 5 cấp, bên trong dành để chứa tượng Phật lớn. Tượng
cao 900 thước, mũi tượng như chiếc thuyền lớn 10 hộc (1 hộc bằng 10 đấu hoặc 5
đấu tùy theo từng thời hỳ), ngón tay út có thể chứa vài chục người ngồi trên đó,
bên trong quét sơn, tuyệt vời khác thường. Hoài Nghi sử dụng phí bình thường,
tùy ý vào trong cung chi lấy, không bị hạn chế. Ông ta nghĩ ra một kế khéo léo,
mỗi tháng mở đại hội, triệu tập thiện nam tín nữ, đại hội trong chùa, thấy có thiếu
nữ nhan sắc, liền giữ lại thiền phòng, tùy ý mua vui, làm hư hại không biết bao
nhiêu con gái nhà lành. Cứ như thế, dần dần bỏ Võ Hoàng đế qua một bên. Minh
đường, Thiên đường và đại Phật xây dựng trong 6 năm mới xong, Hoàng đế mỗi
tháng gọi Tiết Hoài Nghi vào 6,7 lần, dần dần ít nhất 2,3 lần, vì có thiếu nữ hành
lạc, cuối cùng lại cự tuyệt Võ Hoàng đế gọi vào. Như thế, Hoàng đế bèn lại sủng
ái Ngự y Thẩm Nam Trân. Nam Trân khéo vào phòng không để cho mọi người
hoài nghi, Võ thị thích hợp cũng vui lòng. Việc này bị Tiết Hoài Nghi biết được,
lửa ghen phừng phừng, phẫn nộ nổi lửa đốt Thiên đường và tượng đại Phật xây
dựng trong 6 năm. Võ Hoàng đế không nhẫn được, bèn bàn với Thái Bình công
chúa, ngầm phái cung nữ khỏe mạnh mai phục, dụ dỗ Tiết Hoài Nghi vào cung,
trong Dao Quang điện giết chết ông ta. Bọn tay chân của Tiết Hoài Nghi, cũng bị
giết hại tất cả.
Sau khi Tiết Hoài Nghi bị giết, Võ Hoàng đế tự xưng Thiên Sách Kim Luân
Đại thánh Hoàng đế, đổi niên hiệu “Thiên Sách vạn tuế”, lễ mừng kéo dài 9 ngày.
Tháng 12 năm thứ 2 Thiên Sách vạn tuế, Hoàng đế lấy danh nghĩa Hoàng đế đế
quốc Đại Châu, từ Thần đô Lạc Dương đi về Thần nhạc Tung Sơn, tổ chức nghi
thức phong thần rất lớn. Lúc này bà đã gần 70 tuổi, đỉnh núi cao khoảng 1600m,
đạp lên tuyết trắng xóa, đối mặt với gió lạnh thấu xương, chonngười theo hầu thối
lui, một mình trang nghiêm lên đàn tế lễ, trong Thiên vương Thần Phong Sơn là
bảo vệ Thần đô Lạc Dương. Cảnh hùng tráng này, lịch sử chưa từng có trong
phong thần đại điển của đế vương cổ đại Trung Quốc. Sau 1 tháng làm lễ phong
thần ở Tung Sơn, bệnh ngoài buồn trong nối nhau mà đến. Thổ Phiên, Khiết Đan,
Đột Quyết nhiều lần vi phạm biên giới, văn thư báo gấp liên tiếp đưa lên. Khi Lưu
Tư Lễ - thích sử Cơ Châu tấn công Khiết Đan, lại âm mưu phản đối nữ đế lâm
triều. Mùa thu nhiều việc, khiến sức lực Hoàng đế không đủ, vấn đề khó khăn là
lập con của Lý thị làm Thái tử hay cháu của Võ thị tiếp thừa, cũng khiến Hoàng đế
quá mệt mỏi về tinh thần và thể chất. Lúc này, Thẩm Nam Trân ngự y một thời
theo hầu Hoàng đế, vì đến trung niên, thân thể suy yếu mà mất đi sự sủng ái. Vì
thế, công chúa Thái Bình con gái yêu vì mẫu hoàng tìm đến anh em Trương Dị,
Trương Xương Tông thiếu niên, dáng dấp xinh đẹp, am hiểu âm luật. Xương Tông
tuổi chỉ 20, mày mắt thanh tú, thân thể cường tráng. Thái Bình công chúa giới
thiệu với mẫu hoàng, và gọi Xương Tông vào cung. Xương Tông xuất hiện trước
mặt Võ Hoàng đế, khiến tình cảm trào dâng, ngay cả các cung nữ lớn tuổi trong
cung cũng không tự chủ được phải phát ra lời khen. Xương Tông, hầu hạ suốt đêm,
khiến Hoàng đế yêu thích vô cùng, Tiết Hoài Nghi, Thẩm Nam Trân trong quá
khứ đều không bằng người mới. Trương Xương Tông tuy tuổi nhỏ nhưng dục
vọng mạnh, trải qua đêm vui, lo lắng chống đỡ không nổi, bèn xin cho người anh
Trương Dị được tiến cử vào. Hoàng đế đồng ý, ngày thứ hai bèn gọi Trương Dị.
Công phu qua đêm của Trương Dị quả nhiên đặc biệt hơn so với Xương Tông,
nhưng tình cảm dịu hiền khúm núm, còn kém một nước so với người em. Võ
Hoàng đế nhận biết sở trường của mỗi người, cách đêm đổi người, giao hoan triệt
để. Sau đó bèn phong Trương Xương Tông làm Vân Huy Tướng quân, phong
Trương Dị làm Tư Vệ Thiếu khanh, đặc biệt tặng cho anh em họ nhà cửa khang
trang, nô tỳ, tài sản trâu ngựa rất nhiều, ngoài ra còn thêm 500 tấm lụa đẹp. Từ đó
hai Trương thay phiên nhau vào ngự triều, sủng ái không ai bằng. Ngay cả cha của
hai Trương cũng được truy tặng làm Thích sử Tương Châu, mẹ cũng được phong
làm Thái phu nhân. Không lâu, Hoàng đế lại tiến giao cho Xương Tông làm Ngân
thanh quang lục đại phu, quyền lực của hai Trương không đầy 1 tuần (10 ngày), đã
là uy chấn kinh đô. Các anh em Võ và khách Tổ tiên, đều tranh nhau cùng lên cửa
yết kiến, rất hâm mộ, thậm chí đích thân vì hai Trương dắt ngựa cầm roi, tôn
Trương Dị làm ngũ lang, Xương Tông làm lục lang.
Trong cuộc sống riêng tư, Võ Hoàng đế hết sức nuông chiều hai Trương,
xem anh em Trương thị là Bảo Chương, Lâm Phàm trong thần thoại. Nhưng trên
chính trị, bà lại công tư phân minh, hoàn toàn tin tưởng vào danh tướng Địch
Nhân Kiệt, tất cả chính sự đều giao cho ông ta xử lý. Đặc biệt trong vấn đề sắc lập
Hoàng Thái tử, nhiều lần nghe theo ý kiến Địch Nhân Kiệt. Địch Nhân Kiệt ung
dung nói với Hoàng đế: “Hoàng đế dãi gió dầm mưa, thân liều gươm đao, để yên
thiên hạ, truyền cho con cháu. Đại đế đem hai con ủy thác cho bệ hạ, nay bệ hạ
muốn thay đổi tộc của chúng, chẳng phải là ý trời ư! Vả lại cháu và con ai thân
hơn? Bệ hạ lập con, thì thiên thu vạn tuế sau này, thay cơm Thái miếu, tiếp thừa
vô cùng; lập cháu, thì chưa nghe cháu là Thiên tử mà lễ miếu cô vậy.” Ra sức
khuyên bảo Hoàng đế triệu hoàn Lư Lăng Vương. Các trọng thần khác, như Lý
Chiêu Đức, Vương Phương Khánh, Vương Cập Thiện v.v…, cũng khuyên Hoàng
đế lập con mà không nên lập cháu. Nhưng Hoàng đế ý đã định. Như thế, Võ
Hoàng đế sau khi suy nghĩ trăm lần, lặng im và đau khổ đưa ra quyết sách chính
thức, tiếp nhận kiến nghị của Địch Nhân Kiệt, làm tiêu tan nỗi băn khoăn đổi lập
Ngụy Hoàng Tự cháu của Võ thị, quyết định tiếp theo phục hồi lại Lư Lăng
Vương Thái tử trước kia đã bị phế bỏ, lập lại Ngụy Thái tử. Sau khi địa vị Thái tử
Lý Hiển được xác lập, Hoàng đế lại lo lắng cháu của Võ thị sẽ gặp tai nạn bị tiêu
diệt khi không có bà. Vì thế, Hoàng đế lại gọi Thái tử Lý Hiển, tướng Vương Đán,
Thái Bình Công chúa cùng với các vương Võ thị đến, ra lệnh họ thệ ước “Sau khi
Hoàng đế mất đi, giữa Thái tử Lý Hiển và tộc Võ thị tuyệt đối không sinh ra tranh
chấp gì”. Như thế còn chưa đủ, bà lại ra lệnh cho Thái tử Lý Hiển tuyên đọc văn
thệ giữa mọi người tại cung Thông Thiên, hướng đến trời đất triều thần phát thệ,
và văn thệ được khắc trên phiếu sắt, cất giữ trong sử quán. Đương nhiên, đây chỉ
là một nỗ lực, một hy vọng của Hoàng đế. Trong lòng Hoàng đế cũng rõ, sau khi
bà trăm tuổi, con cháu Lý Đường lại nắm quyền, lời thệ ước này cũng có thể
không được tuân thủ, bà cũng không thể quản lý được.
Khi Võ Hoàng đế nhận thức, về sau “Đế quốc Đại Châu chỉ có một đời ta”,
thì cũng dần dần chán nản đối với chính trị, ít quản lý chính sự, mà chuyển hướng
đi tìm những niềm vui tuổi già. Bà ra lệnh cho Tăng nhân Hồ Siêu nghiên cứu bào
chế thuốc trường thọ, trải qua 3 năm, hao rất nhiều tiền, cuối cùng thành công.
Đây là một loại thuốc tính thanh xuân, sau khi dùng, tính dục tăng mạnh. Bà tuy
đã hơn 70 tuổi, nhưng sau khi cùng anh em hai Trương hành lạc, cảm nhận được
sự sảng khoái chưa từng có. Hoàng đế đại Ngụy cao hứng, hậu tặng Hồ Siêu, đổi
niên hiệu Cửu thị, đại xá thiên hạ. Hoàng đế quả thật giống như tuổi trẻ, tự mình
cũng cảm thấy hồi phục sức sống. Vì thế, ở Lạc Dương hầu như mỗi ngày đều
phải tổ chức yến tiệc để hai Trương trong lòng Ngụy, Hoàng đế nhiều lần đích
thân tham gia. Một lần trong yến tiệc, Võ Tam Tư khoe khoang Trương Xương
Tông không thuộc về người đẹp nhân gian, có thể là Hoàng tử Tiên nhân gỉa
chuyển thế. Sau khi Hoàng đế nghe được rất cao hứng, đặc biệt nảy sinh suy nghĩ
kỳ lạ, ra lệnh căn cứ theo câu chuyện truyền thuyết, chế tạo ra hạc gỗ có bánh xe
và áo sợi mẫu hoa văn có hình hạc, để Trương Xương Tông gỉa cưỡi hạc thổi sáo
làm Hoàng tử “Thái tử lên Tiên”, và gọi Tống Chi Vấn , Thẩm Toàn Kỳ thi nhân
đến theo dõi thi phú. Đồng thời, Hoàng đế ra lệnh lựa chọn càng nhiều thiếu niên
anh tuấn, đưa vào Phụng thần phủ để dễ cung phụng. Như thế, trong cung ngoài
cung truyền nói rất dữ dội “Nữ đế hoang dâm”, nhanh chóng truyền khắp trong
dân gian.
Cuối cùng Hoàng đế tuổi già sắc suy, đối với hai thiếu niên đẹp Xương
Tông, Trương Dị mà nói, đương nhiên không thể thỏa mãn. Bên cạnh Hoàng đế có
một nữ Thượng quan Nhu Mì (cháu gái của Thượng quan nghi lễ), thi phú hội họa
đều rất khéo, tuy đã ngoài 30, chỉ vì vẫn cứ là xử nữ, dáng vẻ đẹp không kém thiếu
nữ. Rõ ràng, Thượng quan Nhu Mì có ma lực rất lớn trong mắt Trương Xương
Tông. Một hôm, hai Trương và Thượng quan Nhu Mì cùng hầu Hoàng đế dùng
cơm, Xương Tông và Nhu Mì lại chăm chú nhìn nhau say đắm. Một đôi tình nhân
còn chưa tự biết, mà tuổi già Hoàng đế đã xét thấy. Chỉ thấy Hoàng đế duỗi tay
ôm vào, bỗng nhiên một luồng ánh sáng hướng lên đầu Nhu Mì bay đi. May thay
Nhu Mì nhanh mắt nghiêng đầu qua một bên, Hoàng đế trợn mắt nhìn họ, sau đó
phất tay áo mà đi. Sau sự việc, Nhu Mì bị giam cầm ở lao nữ, hai Trương cũng bị
đối xử nhạt nhẽo nhiều giờ. Do hai Trương khóc lóc cầu hòa, dâng hiến nịnh nọt,
mới lại được Hoàng đế sủng ái, Nhu Mì cũng chỉ bị xử cắt tóc, tiếp tục giữ lại
trong cung. Từ câu chuyện này có thể thấy được, Hoàng thượng tuy già, nhưng sự
ghen tuông chưa giảm.
Sau khi danh tướng Địch Nhân Kiệt qua đời, Hoàng đế than thở “Triều đình
không còn ai vậy”. Hai Trương bắt đầu can dự triều chính, gặp phải ác cảm của
Thái tử, Đại thần và các vương Võ thị. Trên dưới triều đình cùng suy nghĩ “Hoàng
đế tuổi đã cao, không bằng sớm nhường ngôi cho Thái tử”. Nội quan Tô An Hằng
hai lần dâng sớ, khuyên Hoàng đế “nhường ngôi cho Đông cung, để dưỡng Thánh
thể”, Hoàng đế đích thân triệu kiến và tặng thưởng, nhưng lại không xử lý thêm.
Khi Quận vương Trọng Nhuận trưởng tử, Quận chúa Vĩnh Thái con gái và Vũ
Đình Cơ (trưởng tử của Vũ Thừa Tự) rể của Thái tử Lý Hiển cùng uống rượu, nói
đến quan hệ của Tổ mẫu tuổi già và hai Trương, vì bất mãn hai Trương chuyên
ngang ngược, ngữ khí rất dữ dội. Lời nói truyền đến tai hai Trương, họ liền thêm
dầu thêm mỡ vào và báo đến Hoàng đế. Sau khi Hoàng đế nghe được rất nổi giận,
liền ra lệnh cho Thái tử Lý Hiển thẩm vấn xử trí. Thái tử vì bảo toàn địa vị của
mình và bảo vệ mạng sống của những người khác trong cả nhà, đành chịu đau ra
lệnh trưởng tử, con gái và rể tự sát. Việc này, điểm sai là bức bách phi Hàn thị của
Thái tử không sinh đẻ, Hàn thị quyết tâm “quân tử báo thù, 10 năm không muộn”.
Đợi Trọng Nhuận chết được 3 năm, khiến Thái tử Lý Hiển, tướng Vương Đán và
Thái Bình Công chúa không yên, lo sợ hai Trương còn sẽ báo thù. Vì thế, sau khi
3 anh em bí mật bàn bạc, dâng tấu thỉnh Hoàng đế phong Trương Xương Tông
làm vương. Lúc này, hai Trương đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc
sống tuổi già của Hoàng đế, đã có các người của Thái tử khẩn cầu, Hoàng đế liền
phong Trương Xương Tông làm Nghiệp Quốc công. Sự việc này làm chấn động
thiên hạ, phản đối hai Trương càng thêm dữ dội.
Tháng 11 năm Trường An thứ 4, thành Lạc Dương mưa tuyết nhiều, gió
lạnh dữ dội, bệnh tình của Võ Hoàng đế nghiêm trọng, không thấy Tể tướng, cũng
không thấy lâm triều, bên cạnh chỉ có hai Trương hầu hạ. Các quan viên văn võ lo
lắng Hoàng đế trong bệnh sẽ mê mờ đem quyền lực giao cho hai Trương, quyết
định lập kế cách ly hai Trương, giết chết họ. Vì thế, một người tên Dương Nguyên
Tự liền ra báo cáo hai Trương âm mưu tạo phản. Hoàng đế biết rõ hai Trương
không quay lưng phản mình, nhưng vì thân mình đang bệnh, chỉ có thể giữ hai
Trương lại bên thân, mới có thể bảo đảm sự an toàn cho hai thanh niên trẻ này.
Trương Đông Chi Tể tướng tuổi đã 80 và Thôi Huyền Vĩ là Lãnh tụ
“Quang phục Đường thất”, quyết định ủng hộ Thái tử Lý Hiển đem binh bức bách
Võ Hoàng đế thoái vị. Vì thế, ngày 22 tháng giêng năm Thần Long nguyên niên,
Trương Đông Chi, Thôi Huyền Vĩ thống lĩnh 500 quân Vũ Lâm, bước vào Đông
cung, ôm Thái tử Lý Hiển lên ngựa, lãnh đạo binh tiến công vào cung Nghênh
Tiên nơi Hoàng đế cư ngụ. Hai Trương nghe được bên ngoài có tiếng động, bèn
nhanh chóng chạy đến cửa cung nhìn, bị giết chết. Khi Thái tử Lý Hiển đứng trước
giường bệnh của Hoàng đế, Hoàng đế giận dữ trách hỏi: “Vốn việc con làm là tốt
phải không?” Như vậy ngày 24 tháng 1 năm 705, kết thúc sự thống trị của nữ
Hoàng đế trước sau chưa từng có trong lịch sử. Thái tử Lý Hiển lên ngôi lần thứ
hai, hiệu là Trung Tông. Võ Hoàng đế được đưa đến cung Thượng Dương tĩnh
dưỡng, được tôn phụng là “Tắc Thiên Đại Thánh Hoàng đế”. Từ đó trở đi, mới bắt
đầu xuất hiện hiệu gọi “Tắc Thiên”.
Ngày 26 tháng 11 năm 705, nữ Hoàng đế Võ Tắc Thiên quy tiên, hưởng thọ
82 tuổi. Trước khi lâm chung bà di chiếu “bỏ đế hiệu, gọi Tắc Thiên Đại Thánh
Hoàng hậu”, và dặn chôn chung với Cao Tông Hoàng đế, trước lăng dựng bia
không chữ.
Một đời nữ Hoàng đế đổi triều thay thời đại, công tội muôn đời người sau
đánh giá. Tuy lịch triều lịch đại công tội của Võ Tắc Thiên đúng sai sánh giá
không thống nhất, nhưng bà là nữ Hoàng đế duy nhất ảnh hưởng đến lịch sử Trung
Quốc. Từ năm 1988, thành phố Quảng Nguyên tỉnh Tứ Xuyên, mỗi năm vào ngày
1 tháng 9 định làm ngày lễ phụ nữ, để kỷ niệm nữ Hoàng đế Võ Tắc Thiên. Điều
này cho thấy, quần chúng nhân dân Trung Quốc không quên bà.
