Bài giảng Chương 14: Quyết định hình phạt

Chia sẻ: Lavie Lavie | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:56

Thêm vào BST

Báo xấu

237
lượt xem 17
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Chương 15: Quyết định hình phạt giới thiệu tới các bạn những nội dung về khái niệm quyết định hình phạt; các căn cứ quyết định hình phạt; quyết định hình phạt trong một số trường hợp đặc biệt. Mời các bạn tham khảo bài giảng để nắm bắt nội dung cụ thể.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Chương 14: Quyết định hình phạt

CHƯƠNG XIV QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT
Nội dung I. Khái niệm QĐHP II. Các căn cứ QĐHP III. QĐHP trong một số trường hợp đặc biệt
I. KHÁI NIỆM ĐN: QĐHP là việc Tòa án lựa chọn loại HP và mức HP cụ thể trong phạm vi luật định để áp dụng đối với người phạm tội. Ý nghĩa:  Là khâu tố tụng hình sự quan trọng cụ thể hóa nguyên tắc của Luật hình sự và chính sách hình sự.  Tiền đề quan trọng để thực hiện các mục đích của hình phạt.  Củng cố pháp chế, góp phần duy trì trật tự an ninh xã hội, nâng cao ý thức đấu tranh phòng ngừa và chống tội phạm trong nhân
II. CÁC CĂN CỨ QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT (Điều 45 BLHS) 1. Quy định của BLHS 2. Tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của tội phạm 3. Nhân thân người phạm tội 4. Các tình tiết tăng nặng và giảm nhẹ TNHS
QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT I. KHÁI NIỆM II. CĂN CỨ QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT 1. CĂN CỨ VÀO CÁC QUY ĐỊNH CỦA BLHS  Căn cứ vào quy định Phần Chung BLHS: Về điều kiện, đối tượng và giới hạn của các lọai hình phạt chính, hình phạt bổ sung, các quy tắc quyết định hình phạt, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ TNHS…  Căn cứ vào các quy định ở Phần Các tội phạm của BLHS: Quy định về loại, giới hạn của chế tài được quy định trong các điều luật.
QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT I. KHÁI NIỆM II. CĂN CỨ QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT 2. CĂN CỨ VÀO TÍNH CHẤT VÀ MỨC ĐỘ NGUY HIỂM CHO XÃ HỘI CỦA TỘI PHẠM  Tính chất nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội  Mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội
QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT I. KHÁI NIỆM II. CĂN CỨ QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT TÍNH CHẤT NGUY HIỂM CHO XÃ HỘI CỦA HÀNH VI PHẠM TỘI  Là đại lượng về chất của tội phạm, cho phép phân biệt tội phạm này với tội phạm khác (cùng nhóm hoặc khác nhóm).  Tính chất nguy hiểm cho XH: được biểu hiện thông qua nhiều dấu hiệu có tính ổn định cao phản ánh bản chất của tội phạm (ví dụ: khách thể, hình thức lỗi, hành vi…)
QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT I. KHÁI NIỆM II. CĂN CỨ QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT MỨC ĐỘ NGUY HIỂM CHO XÃ HỘI CỦA HÀNH VI PHẠM TỘI  Là đại lượng biểu hiện về lượng của tính nguy hiểm cho xã hội của tội phạm cho phép phân biệt các trường hợp phạm tội khác nhau trong một TP.  Mức độ nguy hiểm cho XH: được thể hiện qua các dấu hiệu định lượng của tội phạm (mức độ thực hiện TP, mức độ thiệt hại do TP gây ra, mức độ lỗi, động cơ , mục đích PT…
QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT I. KHÁI NIỆM II. CĂN CỨ QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT 3. CĂN CỨ VÀO NHÂN THÂN NGƯỜI PHẠM TỘI  Nhân thân người PT: Là tổng hợp những đặc điểm riêng biệt của người phạm tội cĩ ý nghĩa đối với việc giải quyết đúng đắn vấn đề TNHS của họ.  Xuất phát từ mục đích phòng ngừa riêng của HP, nhân thân người PT là căn cứ QĐHP.  Là phạm trù chỉ rõ khả năng tiếp nhận biện pháp cải tạo giáo dục của xã hội, khả năng tự cải tạo của người phạm tội (thái độ đối với PL, lợi ích XH, quan hệ với cộng đồng, gia đình, thái độ đối với lao động).
QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT I. KHÁI NIỆM II. CĂN CỨ QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT 4. CÁC TÌNH TIẾT GIẢM NHẸ VÀ TĂNG NẶNG TNHS Các tình tiết giảm nhẹ, tăng nặng TNHS là những tình tiết có ý nghĩa làm giảm hoặc tăng HP trong giới hạn một KHP nhất định. Các tình tiết giảm nhẹ TNHS được quy định tại Điều 46 BLHS. Các tình tiết tăng nặng TNHS được quy định tại Điều 48 BLHS.
QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT I. KHÁI NIỆM II. CĂN CỨ QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT a. CÁC TÌNH TIẾT GIẢM NHẸ TNHS (ĐIỀU 46 BLHS)  Là những tình tiết không đóng vai trò định tội và định khung hình phạt của một loại tội phạm nhưng có tác dụng làm giảm mức độ nguy hiểm cho xã hội của tội phạm.  Đây là căn cứ giảm nhẹ hình phạt trong giới hạn của khung hình phạt do luật định.
QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT I. KHÁI NIỆM II. CĂN CỨ QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT a. CÁC TÌNH TIẾT GIẢM NHẸ TNHS (ĐIỀU 46 BLHS) 1. Các tình tiết sau đây là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự: a) Người phạm tội đã ngăn chặn, làm giảm bớt tác hại của tội phạm; b) Người phạm tội tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại, khắc phục hậu quả; (NQ 01/2006/NQHĐTP). c) Phạm tội trong trường hợp vượt quá giới hạn phịng vệ chính đáng; d) Phạm tội trong trường hợp vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết; đ) Phạm tội trong trường hợp bị kích động về tinh thần do hành vi trái pháp luật của người bị hại hoặc người khác gây ra; e) Phạm tội vì hồn cảnh đặc biệt khĩ khăn mà khơng phải do mình tự gây ra; g) Phạm tội nhưng chưa gây thiệt hại hoặc gây thiệt hại khơng lớn; h) Phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng;
QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT I. KHÁI NIỆM II. CĂN CỨ QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT a. CÁC TÌNH TIẾT GIẢM NHẸ TNHS (ĐIỀU 46 BLHS) i) Phạm tội vì bị người khác đe doạ, cưỡng bức; k) Phạm tội do lạc hậu; l) Người phạm tội là phụ nữ cĩ thai; m) Người phạm tội là người già (NQ 01 ngày 12/5/2006); n) Người phạm tội là người cĩ bệnh bị hạn chế khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình; o) Người phạm tội tự thú; (Cơng văn 81 ngày 10/6/2002). p) Người phạm tội thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải; q) Người phạm tội tích cực giúp đỡ các cơ quan cĩ trách nhiệm phát hiện, điều tra tội phạm; r) Người phạm tội đã lập cơng chuộc tội; (NQ 01 ngày 4/8/2000) s) Người phạm tội là người cĩ thành tích xuất sắc trong sản xuất, chiến đấu, học tập hoặc cơng tác. (NQ 01 ngày 4/8/2000)
QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT I. KHÁI NIỆM II. CĂN CỨ QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT a. CÁC TÌNH TIẾT GIẢM NHẸ TNHS (ĐIỀU 46 BLHS)  2. Khi quyết định hình phạt, Tồ án cịn cĩ thể coi các tình tiết khác là tình tiết giảm nhẹ, nhưng phải ghi rõ trong bản án (NQ 01 ngày 4/8/2000).  3. Các tình tiết giảm nhẹ đã được Bộ luật hình sự quy định là dấu hiệu định tội hoặc định khung thì khơng được coi là tình tiết giảm nhẹ trong khi quyết định
QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT I. KHÁI NIỆM II. CĂN CỨ QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT b. CÁC TÌNH TIẾT TĂNG NẶNG TNHS (ĐIỀU 48 BLHS)  Là những tình tiết không đóng vai trò định tội và định khung hình phạt của một loại tội phạm nhưng có tác dụng làm tăng mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi PT.  Đây là căn cứ để tăng mức độ xử phạt trong giới hạn của một khung hình phạt do luật định.
QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT I. KHÁI NIỆM II. CĂN CỨ QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT b. CÁC TÌNH TIẾT TĂNG NẶNG TNHS (ĐIỀU 48 BLHS) 1. Chỉ các tình tiết sau đây mới là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự: a) Phạm tội cĩ tổ chức; b) Phạm tội cĩ tính chất chuyên nghiệp (NQ số 01/2006); c) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn để phạm tội; d) Phạm tội cĩ tính chất cơn đồ; đ) Phạm tội vì động cơ đê hèn; e) Cố tình thực hiện tội phạm đến cùng; g) Phạm tội nhiều lần, tái phạm, tái phạm nguy hiểm;
QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT I. KHÁI NIỆM II. CĂN CỨ QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT b. CÁC TÌNH TIẾT TĂNG NẶNG TNHS (ĐIỀU 48 BLHS) h) Phạm tội đối với trẻ em, phụ nữ cĩ thai, người già, người ở trong tình trạng khơng thể tự vệ được hoặc đối với người lệ thuộc mình về mặt vật chất, tinh thần, cơng tác hoặc các mặt khác (NQ 01/2006/NQHĐTP); i) Xâm phạm tài sản của Nhà nước; k) Phạm tội gây hậu quả nghiêm trọng, rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng; l) Lợi dụng hồn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp, thiên tai, dịch bệnh hoặc những khĩ khăn đặc biệt khác của xã hội để phạm tội; m) Dùng thủ đoạn xảo quyệt, tàn ác phạm tội hoặc thủ đoạn, phương tiện cĩ khả năng gây nguy hại cho nhiều người; n) Xúi giục người chưa thành niên phạm tội; o) Cĩ hành động xảo quyệt, hung hãn nhằm trốn tránh, che giấu tội
QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT I. KHÁI NIỆM II. CĂN CỨ QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT b. CÁC TÌNH TIẾT TĂNG NẶNG TNHS (ĐIỀU 48 BLHS) 2. Những tình tiết đã là yếu tố định tội hoặc định khung hình phạt thì khơng được coi là tình tiết tăng nặng.
QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT I. KHÁI NIỆM II. CĂN CỨ QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT SO SÁNH CAÙC TÌNH CAÙC TÌNH CAÙC TÌNH TIEÁT ÑÒNH TIEÁT ÑÒNH TIEÁT GIAÛM TOÄI KHUNG NHEÏ, TAÊNG NAËNG TNHS Laø tình tieát xaùc Laø tình tieát Laø tình tieát coù ñònh TP (Ñieàu xaùc ñònh KHP giaù trò laøm luaät aùp duïng) caàn aùp duïng giaûm hoaëc taêng (Khoaûn cuûa HP trong giôùi haïn Ñieàu luaät) KHP Cô sôû löïa choïn Cô sôû löïa choïn Cô sôû löïa choïn ñieàu luaät trong KHP trong moät möùc HP trong
QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT I. KHÁI NIỆM II. CĂN CỨ QUYẾT ĐỊNH HÌNH PHẠT CÁC BƯỚC QUYEÁT ÑÒNH HÌNH PHAÏT Căn cứ vào các quy định của BLHS, xaùc ñònh ñieàu luaät quy ñònh veà TP ñöôïc thöïc hieän =>xaùc ñònh KHP caàn aùp duïng. Căn cứ vaøo tính chaát vaø möùc ñoä nguy hieåm cho XH cuûa hành vi phạm tội, xác định tạm thời một loại và mức HP trong phạm vi KHP đã được xác định ở trên. Căn cứ vào nhân thân người phạm tội và các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ TNHS, xác định mức giảm hoặc tăng HP của các căn cứ này. - Quyết ñònh loại và möùc HP cụ thể trên cơ sở lấy mức tăng hoặc giảm HP căn cứ vào nhaân thaân ngöôøi PT vaø caùc tình tieát giaûm nheï, taêng naëng TNHS để tăng hoặc giảm mức HP tạm thời đã được xác định căn cứ vào tính chất và mức độ nguy hiểm cho XH của hành vi phạm tội.