Bài giảng Nguyên lý Mác-Lênin - Chương 1: Chủ nghĩa duy vật biện chứng

Chia sẻ: Nguyễn Thị Hiền Phúc | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:71

Thêm vào BST

Báo xấu

924
lượt xem 34
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng cung cấp cho người học các kiến thức: Chủ nghĩa duy vật biện chứng. Hi vọng đây sẽ là một tài liệu hữu ích dành cho các bạn sinh viên đang theo học môn dùng làm tài liệu học tập và nghiên cứu.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Nguyên lý Mác-Lênin - Chương 1: Chủ nghĩa duy vật biện chứng

1/71
I. CHỦ NGHĨA DUY VẬT VÀ CHỦ NGHĨA DUY VẬT BIỆN CHỨNG II. QUAN ĐiỂM DUY VẬT BIỆN CHỨNG VỀ VẬT CHẤT, Ý THỨC VÀ MỐI QUAN HỆ GiỮA VẬT CHẤT VÀ Ý THỨC 2/71
I. CHỦ NGHĨA DUY VẬT VÀ CHỦ NGHĨA DUY VẬT BiỆN CHỨNG 3/71
1. Vấn đềâ cơ bản của Triết học, sự đối lập giữa chủ nghĩa duy vật với chủ nghĩa duy tâm. a. Vấn đề cơ bản của triết học Triết học nghiên cứu thế giới nói chung. Trong đó, tất cả các sự vật, hiện tượng đều được khái quát trong hai phạm trù “vật chất” hoặc “ý thức”. 4/71
“Vấn đề cơ bản lớn của mọi triết học, đặc biệt là của triết học hiện đại, là mối quan hệ giữa tư duy và tồn tại” 5
Vaán ñề cô baûn cuûa trieát hoïc coù hai maët : Giöõa yù thöùc vaø vaät chaát, caùi naøo coù tröôùc, caùi naøo coù sau, caùi naøo quyeát ñònh caùi naøo? Tö duy cuûa con ngöôøi coù theå phaûn aùnh trung thöïc theá giôùi khaùch quan khoâng? Hay noùi caùch khaùc, con ngöôøi coù khaû naêng nhaän thöùc theá giôùi hay khoâng? 6/71
Đêmôcrit Kinh Thánh Thần thoaị Âu cơ 7
b. Chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm Những nhà duy vật cho rằng vật chất có trước, ý thức có sau; vật chất quyết định ý thức, học thuyết của họ hợp thành các môn phái khác nhau của chủ nghĩa duy vật. Những nhà duy tâm cho rằng ý thức có trước vật chất, ý thức quyết định vật chất, học thuyết của họ hợp thành các môn phái khác nhau của chủ nghĩa duy tâm. 8/71
2.Các hình thức biểu hiện của chủ nghĩa duy vật: a.Chủ nghĩa duy vật chất phác thời cổ đại. Xuất hiện ở nhiều quốc gia trên thế giới, nhất là Ấn Độ, Trung Quốc, Hy Lạp. Quan điểm của chủ nghĩa duy vật thời kỳ này nói chung là đúng đắn nhưng còn chất phác, giản đơn, chủ yếu dựa vào sự quan sát trực quan, cảm tính, chưa có căn cứ khoa học. 9/71
b. Chủ nghĩa duy vật máy móc, siêu hình thế kỷ XVII – XVIII Đây là thời kỳ phát triển rực rỡ của cơ học khiến cho quan điểm xem xét thế giới theo kiểu máy móc, siêu hình chiếm địa vị thống trị và phát triển mạnh mẽ đến các nhà duy vật. Các nhà duy vật máy móc, siêu hình xem xét giới tự nhiên và con người như một hệ thống máy móc phức tạp và chỉ thấy sự vật trong trạng thái biệt lập, ngưng đọng, không phát triển. 10/71 10/71
c. Chủ nghĩa duy vật biện chứng. Quá trình khắc phục các thiếu sót máy móc, siêu hình và duy tâm khi xem xét các hiện tượng xã hội của chủ nghĩa duy vật thế kỷ XVII – thế kỷ XVIII cũng đồng thời là quá trình ra đời hình thái thứ ba của chủ nghĩa duy vật, đó là chủ nghĩa duy vật biện chứng. 11/71 11/71
d. Vai trò của chủ nghĩa duy vật Chủ nghĩa duy vật là thế giới quan khoa học, là cơ sở lý luận đúng đắn dẫn dắt, thúc đẩy các khoa học phát triển. Là công cụ hữu hiệu giúp nhân loại tiến bộ cải tạo thế giới. Giải phóng con người khỏi những niềm tin sai lệch, bác bỏ mạnh mẽ đức tin mù quáng của tôn giáo. 12/71 12/71
3.Chủ nghĩa duy tâm Chủ nghĩa duy tâm cũng xuất hiện vào thời cổ đại, tồn tại dươùi hai dạng chủ yếu: a. Chủ nghĩa duy tâm khách quan, bắt đầu từ PLaton( 472347 trước công nguyên) ở Hy Lạp và phát triển đến đỉnh cao là Hêghen ở Đức: cho rằng có một thực thể tinh thần không những tồn tại trước, độc lập với ý thức con người mà còn sinh ra và quyết định tất cả các quá trình của thế giới vật chất. Thực thể đó gọi là “ ý niệm”. 13/71 13/71
LỄ PHỤC SINH 14
b. Chuû nghóa duy taâm chuû quan vôùi caùc ñaïi bieåu noåi tieáng nhö G.Beùccôli( 1684-1753) ôû Ai Len vaø Ñ. Hium(1711-1766) ôû Anh cho raèng: caûm giaùc, phöùc hôïp nhöõng caûm giaùc coù tröôùc vaø toàn taïi saün trong con ngöôøi, trong chuû theå nhaän thöùc, coøn caùc söï vaät beân ngoaøi chæ laø phöùc hôïp cuûa nhöõng caûm giaùc ñoù maø thoâi. 15/71 15/71
c. Nguoàn goác cuûa chuû nghóa duy taâm. - Nguoàn goác nhaän thöùc: baét nguoàn töø caùch xem xeùt phieán dieän, tuyeät ñoái hoùa moät maët, moät ñaëc tính naøo ñoù trong quaù trình nhaän thöùc mang tính bieän chöùng cuûa con ngöôøi. Nguoàn goác xaõ hoäi: do söï taùch rôøi lao ñoäng trí oùc vôùi lao ñoäng chaân tay vaø söï thoáng trò cuûa lao ñoäng trí oùc vôùi lao ñoäng chaân tay trong xaõ hoäi cuõ ñaõ taïo ra quan nieäm sai laàm 16/71 16/71
II. QUAN ĐIỂM DUY VẬT BIỆN CHỨNG VỀ VẬT CHẤT, Ý THỨC VÀ MỐI QUAN HỆ BIỆN CHỨNG GIỮA VẬT CHẤT VÀ Ý THỨC. 17/71 17/71
1. Vật chất a.Phạm trù vật chất Quan niệm trước Mác: Vật chất được coi là thực thể, cơ sở đầu tiên bất biến của tất cả các sự vật, hiện tượng tồn tại trong thế giới khách quan. Quan niệm về vật chất của các nhà duy vật cổ đại mang tính trực quan cảm tính, thể hiện ở chỗ họ đã đồng nhất vật chất với những vật thể cụ thể, coi đó là cơ sở đầu tiên của mọi tồn tại. 18/71 18/71
Ví dụ: Phái Charơvác (Ấn độ) coi cơ sở đầu tiên là đất, nước, lửa và không khí. Triết học cổ đại TQ coi vật chất là “Ngũ hành” Trường phái triết học Hylạp cổ đại coi cơ sở đầu tiên của mọi tồn tại là nước (Talét), không khí (Anaximen); lửa (Hêraclít). Đêmôcrit, thừa nhận có hai cơ sở đầu tiên của mọi tồn tại đó là nguyên tử và trống rỗng. 19/71 19/71
“ ??”? KIM THỔ THỦY HỎA MỘC 20