ớ ậ ỡ Chương 3: Dinh dư ng v i v t nuôi

ạ 3.1 – Dinh dư ng ỡ đ m (protein)

ủ 3.1.1 ­ Vai trò c a protein

ấ + Tham gia c u trúc TB

ạ ấ ạ ọ + T o ch t có ho t tính sinh h c

ầ ỡ Chương 3: Nhu c u dinh d ủ ậ ư ng c a v t nuôi

ạ 3.1 – Dinh dư ng ỡ đ m (protein)

ủ 3.1.1 ­ Vai trò c a protein

ả + B o v  c ệ ơ

Thể

+ Cung c p nấ ăng

ợ ể lư ng khi chuy n

hóa

ầ ỡ Chương 3: Nhu c u dinh d ủ ậ ư ng c a v t nuôi

ạ 3.1 – Dinh dư ng ỡ đ m (protein)

3.1.2 ­ Tiêu hoá protein:

Protein

ệ H  tiêu hóa

ạ 20 lo i a.amin có ích

ấ H p thu

ầ ỡ Chương 3: Nhu c u dinh d ủ ậ ư ng c a v t nuôi

ạ 3.1 – Dinh dư ng ỡ đ m (protein)

ạ 3.1.3 ­ Phân lo i a.amin:

A.amin

ể ự ổ

t ng

t ng

ợ

Cơ th  t h p ợ đư cợ

ể Cơ th  không  ự ổ  t ng h p  t đư cợ

ể ự ổ Cơ th  t ợ h p ợ đư c khi  có đk

ử Thi ế ế t y u N a thi ế ế t y u Không thi ế ế t y u

Phân loại acid amin theo giá trị Phân loại acid amin theo giá trị sinh học có liên quan đến PƯ chuyển sinh học có liên quan đến PƯ chuyển hóa của cơ thể hóa của cơ thể

Không thiết yếu

Nửa thiết yếu

Thiết yếu

Arginine, Glutamine Proline,

ARG GLN PRO

Alanine, Asparagine, Aspartate, Cysteine, Glutamate, Glycine, Serine, Tyrosine,

ALA ASN ASP CYS GLU GLY SER TYR

HIS Histidine, ILE Isoleucine, LEU Leucine, LYS Lysine, Methionine, MET Phenylalanine, PHE Threonine, THR Tryptophan, TRP Valine, VAL

ủ ộ ủ ộ

ậ ậ 20 acid amin trong protein c a đ ng v t 20 acid amin trong protein c a đ ng v t

ầ ỡ Chương 3: Nhu c u dinh d ủ ậ ư ng c a v t nuôi

ạ 3.1 – Dinh dư ng ỡ đ m (protein)

ế

+ Thi u protein:

ậ

ậ

ọ

ớ

o Ch m l n, thành th c ch m, m c lông ít. ụ

ữ

ứ

ả

ậ

o Sinh s n kém, ít s a và tr ng,

đ  thẻ ưa, t  l

ấ ỉ ệ đ u thai th p

ề

ắ

ổ

o S c ứ đ  kháng th p, hay c n m  nhau ấ

ứ ệ ấ 3.1.4 ­ Tri u ch ng m t cân ố đ i protein:

ầ ầ ỡ ỡ Chương 3: Nhu c u dinh d Chương 3: Nhu c u dinh d ủ ậ ư ng c a v t nuôi ư ng c a v t nuôi ủ ậ

ạ ạ 3.1 – Dinh dư ng ỡ 3.1 – Dinh dư ng ỡ đ m (protein) đ m (protein)

ừ ừ

+ Th a protein: + Th a protein:

ả ả

ộ ộ

o N ng ồ o N ng ồ

đ  a.amin trong máu cao, gi m tính thèm  đ  a.amin trong máu cao, gi m tính thèm

ủ ủ ăn c a thú ăn c a thú

ả ả

ừ ị ừ ị

ố ố

o Tiêu ch y do a.amin d o Tiêu ch y do a.amin d

ủ ủ ư th a b  VSV gây th i phân h y ư th a b  VSV gây th i phân h y

o Gây ra b nh Gout o Gây ra b nh Gout ệ ệ

ứ ứ ệ ệ ấ ấ 3.1.4 ­ Tri u ch ng m t cân  3.1.4 ­ Tri u ch ng m t cân ố ố đ i protein: đ i protein:

ầ ỡ Chương 3: Nhu c u dinh d ủ ậ ư ng c a v t nuôi

ạ 3.1 – Dinh dư ng ỡ đ m (protein)

ố ạ 3.1.5 – T o th c ứ ăn cân đ i protein

ầ ủ ứ ăn, phân

ể ạ

ủ ậ  tiêu hóa a.amin c a v t nuôi, có th  t o  ấ ứ ăn ch t lấ ư ng, giá thành th p

ằ

ồ ấ ộ ­ C n phân tích a.amin thành ph n c a th c  ầ ỉ ệ tích t  l ợ ồ ngu n th c  ­Phân tích t  l ỉ ệ  tiêu hóa  ương pháp a.amin b ng ph ự ổ  “h i tràng”, tránh s  t n  ố ở   th t do VSV gây th i  ru t già.

Phẩu thuật làm ống thoát Phẩu thuật làm ống thoát (Hình TS. Lê văn Thọ) ở van hồi manh tràng (Hình TS. Lê văn Thọ) ở van hồi manh tràng

Ống lỗ dò, heo sau phẩu thuật đặt Ống lỗ dò, heo sau phẩu thuật đặt ống dò ống dò

Nghiên c u tiêu hóa acid amin Nghiên c u tiêu hóa acid amin

ở ồ ở ồ

ứ ứ ỗ ỗ qua l qua l

dò   dò

h i tràng  h i tràng

% a.acid th c ứ ăăn ­ % a.acid còn l n ­ % a.acid còn l

i =ạ i =ạ

% a.acid th c ứ          ấ              % a.acid h p thu ấ              % a.acid h p thu

ớ ớ

ể n – (N’ phân + N’ nưư c ti u) ểc ti u)

N’ th c ứ ăăn – (N’ phân + N’ n         N’ th c ứ                  = N’ tích lũy                  = N’ tích lũy

ế ố ả ế ầ nh h ư ng ở đ n nhu c u

3.1.6 ­  Các y u t đ mạ

ế ố ơ ể c  th :

ứ

ế ố ứ

­ Y u t + Tu iổ ố + Gi ng, loài ỏ ạ + Tình tr ng s c kh e  th c ăn: ­ Y u t ộ + M c ứ đ  cung c p TĂ ộ + M c ứ đ  cân ấ ố ủ đ i c a a.amin trong th c ứ ăn

ỡ 3.2 ­  Dinh dư ng béo (lipid)

ủ

ợ ồ ấ ăng lư ng cao, ít sinh nhi ệ t

ạ ắ ố

ứ ăn,

ẩ

ơn) ơn, giúp thú

ệ ầ ấ ấ 3.2.1 – Vai trò c a ch t béo ­ Là ngu n cung c p n ­ Dung môi hòa tan vitamin và các lo i s c t ­ Làm gi m ả đ  b i trong th c  ộ ụ ấ ị tăng kh u v  (phun 1% ch t béo  ứ ăn ít bay  ộ vào b t khoai mì, th c  ăn nhi u hề ụ b i, gà  ­ Tác d ng bôi tr ụ ứ ăn. ố ễ d  nu t th c  ­ C u trúc (h  th n kinh), Hormon.

ấ

t ng h p

ợ đư cợ

Linoleic             Arachidonic             Prostaglandin

Linolenic            Omega 3

DHA

ấ

ế ế t y u: ợ ễ ợ đư c d  dàng

­ Ch t béo không thi ể ổ + Cơ th  t ng h p  Glycerol + Phospho

Phospholipit (màng TB)

ỡ 3.2 ­  Dinh dư ng béo (lipid) ạ ấ 3.2.2 – Phân lo i ch t béo ­ Ch t béo thi ế ế t y u: ự ổ ể + Cơ th  không t

Triệu chứng thiếu acid béo thiết yếu Triệu chứng thiếu acid béo thiết yếu

• Da bị kích thích và có vẩy nến • Hệ thống kháng thể bị tổn thương • Sinh trưởng chậm đối với trẻ em • Trí tueä keùm phaùt trieån

ứ ứ

ệ ệ

ế ế ế ế

ừ ừ Tri u ch ng th a acid béo thi Tri u ch ng th a acid béo thi

t y u t y u

ạ ư i da nh

ớ ể ệ ầ ư m n nụ ư cớ ệ • Máu khó đông • Béo phì • Tích lũy h t lipit d • H  th n kinh phát tri n sai l ch

ỡ 3.2 ­  Dinh dư ng béo (lipid)

ứ ăn ế ằ

ố ấ ồ ấ ầ ộ ấ 3.2.3 – Cân đ i ch t béo trong th c  ­ Phân tích ch t béo thô b ng pp chi ­ B  sung ngu n th c t xu t ether. ứ ăn giàu béo (khô d u, b t

ổ ắ b p…)

ổ đu i oxi

ự ấ ố ổ ­ Th c ứ ăn đ ng trong bao bì kín,  ­ B  sung ch t ch ng oxi hoá (vitamin E, C)

ờ ỡ 3.3 ­  Dinh dư ng b t ộ đư ng (Carbonhydrate)

ấ ộ đư ngờ

ấ ơ thể

ề ặ

ị ủ 3.3.1 – Vai trò c a ch t b t  ­ Cung c p ph n l n NL cho c ầ ớ ­ BV cơ th  (C u t o kháng nguyên b  m t) ấ ạ ể ­ ệ n Ổ đ nh h  tiêu hoá

ờ ỡ 3.3 ­  Dinh dư ng b t ộ đư ng (Carbonhydrate)

ạ ự 3.3.2 – Phân lo i: D a trên tính tan trong n ư cớ

Glucid

ẫ D n xu t ấ đư ngờ Xơ thô

Đư ng ờ tan Các D.x  khác

Không  tan D  tanễ Khó tan

ờ ỡ 3.3 ­  Dinh dư ng b t ộ đư ng (Carbonhydrate)

ỡ ủ ấ ộ đư ngờ

ờ ớ ấ ề ặ ư ngỡ

ệ ọ

ễ ộ ạ ợ 3.3.3 – Ý nghĩa dinh dư ng c a ch t b t  ­ Các lo i ạ đư ng tan: + Có ý nghĩa l n nh t v  m t dinh d ễ ấ + D  tiêu hoá, d  h p thu ạ + Đ  ng t cao, t o tính ngon mi ng cho gia súc ự ữ ăng lư ng nhanh +T o glycogen d  tr  n

ờ ỡ 3.3 ­  Dinh dư ng b t ộ đư ng (Carbonhydrate)

ỡ ủ ấ ộ đư ngờ

ấ

ố ớ đ i v i thú nhai l

ầ ử ớ ư ng ỡ ặ t ho c enzym tr ạ i ư c khi cho các

3.3.3 – Ý nghĩa dinh dư ng c a ch t b t  ­ Các d n xu t khác: ẫ ị + Có gía tr  dinh d ệ + C n x  lý nhi loài thú khác ăn

ế

ộ ố ạ ờ ở + M t s  t o liên k t làm  ch t ấ đư ng tan tr  nên khó tiêu

ờ ỡ 3.3 ­  Dinh dư ng b t ộ đư ng (Carbonhydrate)

ỡ ủ ấ ộ đư ngờ

ấ ạ i

ộ ạ ộ ộ ố 3.3.3 – Ý nghĩa dinh dư ng c a ch t b t  ­ Ch t xấ ơ thô: + Ưu đi m:ể o ầ Cung c p m t ph n NL cho thú nhai l o Kích thích nhu đ ng ru t, t o khuôn phân ch ng

táo bón.

o ể ố ở Kích thích phát tri n dung tích  ng tiêu hóa

thú non

ờ ỡ 3.3 ­  Dinh dư ng b t ộ đư ng (Carbonhydrate)

ủ ỡ ấ ộ đư ngờ

ả 3.3.1 – Ý nghĩa dinh dư ng c a ch t b t  ­ B o v  h  tiêu hóa ệ ệ

ờ ỡ 3.3 ­ Dinh dư ng b t ộ đư ng (Carbonhydrate)

ỡ ủ ấ ộ đư ngờ

ế

ợ ợ 3.3.3 – Ý nghĩa dinh dư ng c a ch t b t  ­ Ch t xấ ơ thô: + Như c ợ đi m:ể o o      Gi m lả ứ ăn ti p xúc v i men tiêu hóa ớ ứ ăn vào, tăng lư ng phân

ả

o ả ả Ngăn c n th c  ư ng th c  ạ ồ ễ th i  ra, ô nhi m chu ng tr i ệ ố ấ Gi m h  s  h p thu

ấ ch t dinh d ư ngỡ

ỡ 3.4 ­ Dinh dư ng Vitamine

ữ Vitamin là nh ng ch t không sinh n

ấ ăng lư ng, ợ  ữ ỏ ưng gi

ấ ợ ể ầ ớ ố ư ng r t nh  nh cơ th  c n v i s  l ọ ấ vai trò r t quan tr ng ả ứ

ố

ả ệ ế  bào ợ ổ

C

ệ ­ Xúc tác các ph n  ng trong  cơ th .ể ­ Ch ng ôxi hoá, b o v  t ­ Xúc tác quá trình t ng h p  kháng thể ộ ­ Gi i ả đ c, vô hi u hoá đ c tộ ố

ỡ 3.4 ­ Dinh dư ng Vitamine

ế

E

ế

ệ

ấ ắ

ệ

ặ

ỡ ạ ư ng vitamin

ưng

C

ệ 3.4.1 – Tr ng thái b nh do dinh d ­ Thi u hoàn toàn (Ít x y ra) ả o Do ăn th c ứ ăn thi u Vi  đơn  đi u, kéo dài o Th c ứ ăn đ  qúa lâu,  ể ị b  oxi hóa hoàn toàn o Th c ứ ăn có ch t kháng  ứ vitamin (lòng tr ng tr ng  ế ố ứ s ng  c ch  vitamin H) o B nh n ng, tri u ch ng  ứ ệ đ c trặ

ỡ 3.4 ­ Dinh dư ng Vitamine

ệ ư ng vitamin

ờ

ứ ệ ạ 3.4.1 – Tr ng thái b nh do dinh d ­ Thi u m t ph n (Th ầ ộ o Ph  bi n trong ch o Tri u ch ng b nh không ỡ ả ư ng x y ra) ăn nuôi công nghi pệ đ c trặ ưng, khó ch n ẩ

ế ổ ế ệ đoán

ả ấ o Năng su t gi m

ỡ 3.4 ­ Dinh dư ng Vitamine

ạ ỡ ư ng vitamin

ệ ả ừ

3.4.1 – Tr ng thái b nh do dinh d ­ Th a Vitamin (ít x y ra) o Do b  sung Vitamin tinh khi ợ ế ề ư ng không t li u l

ổ ẩ chu n xác

ể ị ứ ạ ố ổ o Cơ th  d   ng n ng, r i lo n trao  ặ ấ đ i ch t

ộ

ầ

ế

ợ

3.4.2 – Nguyên nhân thi u m t ph n Vitamin ­ Do th c ứ ăn: o Thi u Vitamin trong th c  ế o Th i ờ đi m thu ho ch th c

ứ ăn (Th c ứ ăn khô CN) ứ ăn xanh không phù h p (quá

ầ

ẩ

ứ ăn giàu

ế

ố ch t béo ch

ấ

ạ ể ặ non ho c quá già) o Qui trình ch  bi n không thích h p (nhi ộ ệ đ  cao) ợ ế ế t  o B o qu n không t ặ ờ ẩ ư t )ớ ắ ố ả ả t (Ánh n ng m t tr i,  m  o M t cân  ấ ấ đ i các ch t trong kh u ph n (Th c  ể ễ ưa no, cơ th  d  thi u Vi – E) ấ ả i Vi

o Th c ứ ăn có ch t phân gi

ỡ 3.4 ­ Dinh dư ng Vitamine

ỡ 3.4 ­ Dinh dư ng Vitamine

ộ ế ầ

ề ề ầ ầ ố 3.4.2 – Nguyên nhân thi u m t ph n Vitamin ­ Do v t nuôi: ậ o Thú  ệ ở ạ  tr ng thái b nh lí c n nhi u Vi h o Thú nuôi nh t hoàn toàn c n nhi u Vi h ơn ơn thú

chăn thả

ầ ự ế o Gia c m nuôi l ng cao c n Vi h ồ ơn nuôi tr c ti p

ầ trên n n ề đ tấ

ỡ 3.4 ­ Dinh dư ng Vitamine

ạ

ả ỏ đ  cam, th t ị đ  s mỏ ẫ

ị 3.4.3 – Phân lo i Vitamin 3.4.3.1 ­ Vitamin A: ­ Có nhi u trong rau qu  màu  ề ­ Vai trò:  o Duy trì th  giác hoàng hôn

ỡ 3.4 ­ Dinh dư ng Vitamine

ạ

ạ

ố ệ ề

bào sinh tinh,

3.4.3 – Phân lo i Vitamin 3.4.3.1 ­ Vitamin A: o Tái t o niêm m c  ạ (Vi – ch ng b nh truy n  nhi m)ễ o Các t ế ứ sinh tr ng thoái hóa,  ả ăng sinh s n ả ả gi m kh  n ế ế n u thi u Vi ­ A

ạ

ố

ự ạ

ề ế

ả

3.4.3 – Phân lo i Vitamin 3.4.3.1 ­ Vitamin A: ­ Cung c p ngu n Vi – A cho thú: ồ ấ ứ ăn: ấ + Cung c p qua th c  o  Cung c p th c ph m giàu Vi – A (càr t, bí  ỏ ẩ ấ đ  …) o Cho ăn các lo i th c v t nhi u Vi – A (lá  ự ậ ậ đ u, lá khoai  ạ ấ đ cộ

ớ mì, so đũa …) v i SL h n ch  vì: •B n thân lá có ch t  ơ cao,  •Hàm lư ng x ệ

ả

ợ     gi m tính ngon mi ng

ỡ 3.4 ­ Dinh dư ng Vitamine

ạ

ồ

ộ

ứ ăn ố

ạ ạ ạ

ế

ẩ

ớ ớ ư c cho u ng ể đ  chích ễ ố ợ

ố ớ

3.4.3 – Phân lo i Vitamin 3.4.3.1 ­ Vitamin A: ­ Cung c p ngu n Vi – A cho thú: ồ ấ ợ ổ + Ngu n Vi – A t ng h p o  D ng Vi – A h n h p tr n v i th c  ợ ỗ o D ng Vi – A hoà tan trong n o D ng Vi – A ch  ph m dùng  ạ ụ Chú ý: Không nên l m d ng vì d  gây r i lo n cho  ồ ự

ả ư i. Nên ph i h p v i ngu n t

ộ thú, gây đ c cho c  ng ợ ả nhiên đ  ể đ m b o l

ạ ờ ả ư ng Vi – A.

ỡ 3.4 ­ Dinh dư ng Vitamine

ạ

ồ

ớ

ặ ạ

ươi ho c d ng

đóng

3.4.3 – Phân lo i Vitamin 3.4.3.1 ­ Vitamin A: + Ngu n Vi – A t o  Tr n nộ ư c ép t ừ ớ

ả

ầ

ừ ầ  d u cá ạ ừ  gan cá (d ng t ặ ổ viên) v i SL v a ph i ho c b  sung thêm Vi – E (vì d u  cá có nhi uề

ầ

ữ

acid béo chưa no). o N u s  d ng quá nhi u,  ề ế ử ụ ể sp có th  hôi mùi d u cá  ị (s a, th t …)

ỡ 3.4 ­ Dinh dư ng Vitamine

ỡ 3.4 ­ Dinh dư ng Vitamine

ạ

ề ấ

ỏ 3.4.3 – Phân lo i Vitamin 3.4.3.2 ­ Vitamin B: ­ Ngu n Vi – B: ồ ự ậ ề + Th c v t càng non càng có nhi u Vi – B. ệ ặ t nhi u trong n m men + Đ c bi ề ố Ở  ngũ c c, có nhi u trong v  cám +

ỡ 3.4 ­ Dinh dư ng Vitamine

ạ

3.4.3 – Phân lo i Vitamin 3.4.3.2 ­ Vitamin B: ­ Vai trò: + Là co – enzym c a ủ Decarboxylase  (Krebs).

ỡ 3.4 ­ Dinh dư ng Vitamine

ạ

ủ

ả

ầ ộ

3.4.3 – Phân lo i Vitamin 3.4.3.2 ­ Vitamin B: ­ Vai trò: + Là co – enzym c a enzym i Achetylcholin   phân gi (Duy trì ho t ạ đ ng th n  kinh bình thư ng)ờ

ỡ 3.4 ­ Dinh dư ng Vitamine

Bệnh thiếu Bệnh thiếu Vitamin B3 Vitamin B3

Thiếu vitamin B3 (Niacine) do trong thức ăn không có, hoặc có chất kháng B3, hoặc thiếu acid amin tryptophan. Triệu chứng thiếu gây ra viêm loang lỗ trên da, lưỡi, gọi là bệnh pellagra. Vùng Bancan trước đây tiêu thụ nhiều lương thực là bắp dễ mắc bệnh này.

Bắp vừa có chất ức chế Vitamin B3, vừa thiếu Acid amin tryptophan