Báo cáo giám sát độc lập số 4: Chương trình tái định cư, khôi phục sinh kế và phát triển dân tộc thiểu số thủy điện Trung Sơn

TỔNG CÔNG TY PHÁT ĐIỆN 2

DỰ ÁN THỦY ĐIỆN TRUNG SƠN

BÁO CÁO GIÁM SÁT ĐỘC LẬP SỐ 4

CHƢƠNG TRÌNH TÁI ĐỊNH CƢ,

KHÔI PHỤC SINH KẾ VÀ PHÁT TRIỂN DÂN TỘC THIỂU SỐ THỦY ĐIỆN TRUNG SƠN-RLDP

Trình nộp

CÔNG TY TNHH MTV THUỶ ĐIỆN TRUNG SƠN

Đơn vị thực hiện

Công ty TNHH Tƣ vấn Quốc tế VICA

Tháng 11/2014

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

MỤC LỤC

I. GIỚI THIỆU .................................................................................................................. 5

II. PHƯƠNG PHÁP GIÁM SÁT ........................................................................................ 7

III. CÁC PHÁT HIỆN CHÍNH ............................................................................................. 8

III.1. Phổ biến thông tin, tham vấn và sự tham gia ......................................................... 8

III.1.1. Thực tế hoạt động phổ biến thông tin ................................................................. 9

III.1.2. Tính nhất quán và xác thực thông tin ............................................................... 10

III.2. Cập nhật Kế hoạch Tái định cư ............................................................................ 11

III.1.3. Mở rộng sự tham gia ......................................................................................... 10

III.2.1. Kiểm đếm chi tiết t i n ị nh hưởng ............................................................ 12

III.2.2. i i ph ng m t ng ......................................................................................... 14

III.2.3. ế hoạch đ n chi tiết ................................................................................... 16

III.2.4. Chi tr ti n đ n , h tr /Payment .................................................................. 18

III.3. Các vấn đề về giới ............................................................................................... 20

III.2.5. Tiến ựng kh TDC i n tại các kh T C ......................................... 20

III.3.1. Vấn đ giới trong kế hoạch tái định cư ............................................................. 20

III.3.2. Vấn đ giới trong kế hoạch c i thiện sinh kế trong cộng đồng ........................ 21

III.3.3. Vấn đ giới trong kế hoạch phát triển DTTS .................................................... 21

III.4. Các vấn đề về phát triển DTTS ............................................................................ 22

III.3.4. Vấn đ giới trong việc tham gia ........................................................................ 22

III.4.1. Các mối quan tâm của người DTTS trong việc c i thiện sinh kế ..................... 22

III.4.2. Những mối quan tâm của người dân tộc thiểu số đến tái định cư ................... 23

III.4.3. Những mối quan tâm của người dân tộc thiểu số v sức khỏe và an toàn...... 23

III.4.4. Rào c n ngôn ngữ và phong tục ăn h a......................................................... 23

III.5. Kế hoạch cải thiện sinh kế cộng đồng .................................................................. 24

III.4.5. Qu n lý giấy chứng nhận quy n sử dụng đất, tiết kiệm và tín dụng ................ 24

III.5.1. Các mục tiêu của giai đoạn chuyển đổi ............................................................ 24

III.5.2. Các kết qu giám sát các hoạt động sinh kế trong quá trình chuyển đổi ........ 24

III.5.3. Sự tham gia của người dân vào các hoạt động sinh kế ................................... 28

III.6. Khiếu nại và giải quyết khiếu nại .......................................................................... 29

III.5.4. ánh giá ch ng các hoạt động sinh kế ........................................................ 29

IV. KẾT LUẬN ................................................................................................................. 31

Phụ lục 1: Danh sách cán bộ và các hộ dân tham gia phỏng vấn ................................. 42

Phụ lục 2: Một số thắc mắc, khiếu nại của các hộ tại bản Pù Lầu, Xuân Nha, huyện Vân Hồ 45

Phụ lục 3: Một số hình ảnh hiện trường ........................................................................ 46

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 2

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

DANH MỤC BẢNG

Bảng 1: Lịch trình giám sát lần 4 ...................................................................................................... 7

Bảng 2 : Tiến độ hoàn thành công tác kiểm đếm của dự án t tháng 9 2 13 đến tháng 6 2 14 . 13

Bảng 3: Kế hoạch bồi thường, h trợ chi tiết của dự án đến tháng 6 2 14 ................................. 17

Bảng 4: Tình hình chi trả đền bù h trợ của dự án t tháng 8 2 13 đến tháng 6 2 14 ............... 19

Bảng 5: Số lượng các nhóm sở thích trong quá trình chuyển giao ............................................... 25

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 3

Bảng 8: Các nhóm sở thích và thành viên – phát triển thị trường và phi nông nghiệp ................. 28

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

TỪ VIẾT TẮT

WB Ngân hàng Thế giới

IOL Kiểm kê tổn thất

DMS Khảo sát đo đạc chi tiết

RLDP Chương trình Tái định cư, Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số

TVGSĐL Tư vấn Giám sát độc lập (VICA)

NST Nhóm sở thích

MH Mô hình

MBCT Mặt bằng công trường

BAH Bị ảnh hưởng

GPMB Giải phóng mặt bằng

HĐĐB Hội đồng đền bù

TSHPCo Công ty TNHH MTV Thủy điện Trung Sơn

TSHPP Dự án Thủy điện Trung Sơn

Ban QLDA Ban Quản lý Dự án

TĐTS Thủy điện Trung Sơn

DTTS Dân tộc thiểu số

TOR Điều khoản tham chiếu

EMDP Kế hoạch Phát triển dân tộc thiểu số

RP Kế hoạch Tái định cư

CLIP Kế hoạch cải thiện sinh kế cộng đồng

UBND Ủy ban nhân dân

VND Việt Nam đồng

LURC Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

DARD Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

Gia đình có phụ nữ làm chủ hộ FHH

Tập đoàn Điện lực Việt Nam EVN

DONRE Sở Tài nguyên và Môi trường

IBRD Ngân hàng Quốc tế về Tái thiết và Phát triển

Phương pháp tiếp cận sinh kế bền vững SLA

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 4

Khung chính sách cho Đền bù, Tái định cư và Khôi phục đời sống RPF

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

I. GIỚI THIỆU

1. Tư vấn Độc lập Giám sát Xã hội (sau đây gọi tắt là Tư vấn) đã điều chỉnh lại bản Báo cáo Giám sát Định kỳ lần 4 trong đó cung cấp cho các bên liên quan cách tiếp cận thông tin liên quan về tiến độ thực hiện chương trình Tái định cư, Phát triển Sinh kế và Dân tộc thiểu số (RLDP) thuộc Dự án Thủy điện Trung Sơn (TĐTS) và các bên liên quan, quan tâm tới dự án dù là người bị ảnh hưởng (BAH) bởi dự án hay là chính quyền địa phương, các tổ chức xã hội dân sự và cả công ty TNHH MTV Thủy điện Trung Sơn (TSHPCo), Chính phủ Việt Nam và Ngân hàng Thế giới (WB). Đặc biệt, báo cáo này sẽ góp phần giúp công ty TNHH MTV Thủy điện Trung Sơn dễ dàng hơn trong việc xác định và tiến hành các biện pháp giảm thiểu do tư vấn đề xuất và những biên pháp này có thể được đánh giá ở kỳ giám sát tiếp theo vào tháng 12/2014. Các bên liên quan cần tìm hiểu bảng tin chi tiết về chương trình RLDP và phạm vi công việc của Tư vấn có thể tham khảo trong các tài liệu ban đầu của dự án và được nhắc lại trong nhiều báo cáo sau này (gần đây nhất là báo cáo Kế hoạch Tái định cư (quyển 7) – RP857, ngày 31 tháng 1 năm 2013), Báo cáo Đầu kỳ do Tư vấn lập vào tháng 2/2013 hoặc Báo cáo Giám sát định kỳ lần 1 cũng được Tư vấn lập và trình nộp TSHPCo vào tháng 4/2014.

2. Sau đây là một số thông tin tóm tắt về dự án và lợi ích mà dự án mang lại. Mục tiêu của dự án Thủy điện Trung Sơn (TĐTS) nhằm chuẩn bị, xây dựng và vận hành nhà máy thủy điện hồ chứa lấy nước t sông Mã và xả nước cũng tại lưu vực này. Tuyến đập nằm cách biên giới phía Tây Bắc giáp với CHDCND Lào 48 km thuộc địa phận tỉnh Sơn La, Thanh Hóa và Hòa Bình. Các hạng mục công trình chính bao gồm:

 Đập cao 84,5 m trên sông Mã;

 Hồ chứa có diện tích 13,13km2;

 Nhà máy điện gồm 4 tua bin Francis 65MW (tổng công suất lắp đặt 26 MW), m i động cơ được thiết kế với cột nước phát điện cao nhất 72m;

 Đường dây tải điện 22 -kV dài 65 kmnối với lưới điện quốc gia của Việt nam;

 Đường vào dài 25 km nối t hệ thống giao bảng chính tới khu vực Dự án;

 Các chương trình quan hệ cộng đồng, môi trường và xã hội nhằm giảm thiểu các tác động đối với cộng đồng khoảng 1 . người BAH, trong đó hơn 7. ngườiBAHtrực tiếp tại khu vực chính của Dự án.

3. Các mốc sự kiện chính của dự án cũng góp phần giải thích về các hoạt động giám sát định kỳ bao gồm thời điểm khởi công công trình chính vào tháng 11 2 12, ngăn dòng vào quý 4 2 13, tích nước hồ chứa vào tháng 1 2 16 (đây là một mốc sự kiện quan trọng đối với hoạt động tái định cư), tổ máy số 1 bắt đầu vận hành vào quý 4/2016 và tổ máy số 4, tổ máy cuối cùng trong bốn tổ máy, sẽ vận hành vào quý 2/2017.

4. Những người BAH sẽ được hưởng những lợi ích sau đây:

 Cải thiện mức sống cho hơn 2. người BAH phải di dời, trong đó chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số có hoàn cảnh nghèo khó;

 Các hoạt động phục hồi sinh kế cho hơn 7. người của các hộ BAH bởi dự án;

 Tham vấn thường xuyên với người dân về mong muốn của họ liên quan đến các vấn đề thay đổi về mặt xã hội;

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 5

 Cơ hội việc làm cho công nhân Việt Nam, bao gồm cả công nhân sinh sống tại địa phương trong giai đoạn thi công;

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

 Cải thiện đường sá cho người dân tại địa phương và khu vực xung quanh, bao gồm cả đường vào dài 25 km nối với khu vực dự án.

5. Trong bối cảnh đang trên đà phát triển của Việt Nam, m i năm Dự án sẽ giúp bổ sung 1.019 GW vào điện lưới quốc gia, đồng thời giúp tránh được khoảng 1 triệu tấn lượng khí phát thải CO2. Ngoài ra dự án còn đem lại các lợi ích về kiểm soát lũ nhờ dung tích hồ chứa lên tới 112 triệu m3.

Dự án Thủy điện Trung Sơn được WB và Chính phủ Việt Nam xem là một ví dụ điển hình 6. cho dự án thủy điện quy mô v a và thiết kế hợp lý theo các thực tiễn tốt trên thế giới về thiết kế kỹ thuật, có tính đến các yếu tố về môi trường, xã hội và an toàn đập. Đây là dự án thủy điện đầu tiên WB tài trợ cho Việt Nam và được thiết kế như một dự án mẫu cho các dự án có thể được chuẩn bị và thực hiện trong thời gian tiếp theo. Dự án cũng là một ví dụ về lợi ích mà thủy điện mang lại cho sự phát triển của Việt Nam một cách bền vững về khía cạnh kinh tế, môi trường và xã hội.

Mục tiêu chính của dự án nhằm khôi phục và nâng cao mức sống của người BAH, nghĩa 7. là không có người dân nào BAH chịu tác động tiêu cực về mặt kinh tế hoặc xã hội do dự án gây ra và cuộc sống của họ sẽ được cải thiện về mặt kinh tế lẫn xã hội. Các hoạt động chính của nhóm tư vấn nhằm giám sát định kỳ và cuối cùng kết quả đầu ra của dự án bao gồm:



(a) Đánh giá giá đền bù được áp dụng trong các phương án đền bù để đảm bảo rằng giá đền bù tương đương với giá thay thế. Nếu giá đền bù thấp hơn giá thay thế, tư vấn sẽ kiến nghị với Dự án TĐTS và Ủy Ban Nhân Dân (UBND) các tỉnh có dự án để có những điều chỉnh thích hợp.



(b) Đánh giá công tác triển khai các hoạt động đền bù và h trợ, trọng tâm là Hội đồng Đền bù Tái định cư huyện(DCARB) để đảm bảo hiệu quả và phù hợp với Kế hoạch Tái định cư (TĐC).



(c) Đánh giá việc khảo sát đo đạc chi tiết (DMS) và các quyền lợi của người dân BAH. Việc giám sát nhằm mục đích xem xét tính đầy đủ và chính xác của các hồ sơ liên quan đến công tác đền bù, h trợ và TĐC, bao gồm biên bản kiểm kê, phương án đền bù, các quyết định phê duyệt phương án, các báo cáo giám sát nội bộ và các tài liệu liên quan khác.



(d) Điều tra thực địa bằng việc khảo sát các hộ bị ảnh hưởng để thu thập các thông tin về TĐC. Ngoài ra, tư vấn cũng trao đổi với đại diện UBND các xã BAH, các tổ chức xã hội ở địa phương và Hội đồng đền bù TĐC huyện để kiểm tra và xem xét sự phối hợp giữa các cấp trong việc h trợ người BAH nhanh chóng khôi phục cuộc sống và thu nhập.



(e) Xác định bất kỳ sự khác biệt nào giữa Kế hoạch Tái định cư (RP) và tình hình thực tế và các vấn đề trong thực hiện RLDP cũng như bất kì khiếu nại nào ở cấp địa phương nếu có;

 (f) Giám sát việc thực hiện chính sách bồi thường và phục hồi sinh kế và chiến dịch phổ biến thông tin nêu trong RLDP;



(g) Đánh giá những biến đổi kinh tế - xã hội của các hộ BAH sau khi các hoạt động TĐC đã hoàn thành khoảng 6 tháng để xem mức độ thành công của các mục tiêu TĐC đã đề ra. Kiến nghị những biện pháp điều chỉnh nếu cần.

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 6

8. Dựa trên các mốc chính của dự án nêu trên, báo cáo này không tham chiếu tới tất cả các hoạt động của dự án (ví dụ như chỉ có thể giám sát các hoạt động sau khi tái định cư khi người bị

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

ảnh hưởng phải di dời đã thực hiện di dời và hoạt động này phải tới tận năm 2 15 mới được lên kế hoạch).

II. PHƯƠNG PHÁP GIÁM SÁT

9. Phương pháp triển khai các hoạt động giám sát của Tư vấn được mô tả trong Báo cáo Khởi động tháng 2/2013 và báo cáo này không cần thiết phải đi sâu vào chi tiết. Tuy nhiên, có thể khẳng định một cách ngắn gọn rằng Tư vấn dự kiến sẽ sử dụng tài liệu do TSHPCo lập và lập một nhóm thực hiện các chuyến đi thực địa để thu thập và phân tích thông tin được cung cấp bởi các bên liên quan của dự án, đặc biệt là những người BAH thuộc diện nghèo và đối tượng dễ bị tổn thương bao gồm cả phụ nữ và người dân tộc thiểu số (tuy nhiên hầu hết những người BAH là người dân tộc thiểu số) và các quan chức địa phương tham gia vào bất kỳ khía cạnh nào của việc thực hiện dự án liên quan RLDP. Những công cụ và kỹ thuật sẽ và đang được sử dụng cho Báo cáo này bao gồm phỏng vấn những người cung cấp thông tin chính, thảo luận nhóm tập trung, và đặc biệt là tham vấn. Tư vấn cho rằng để thu thập được thông tin quan trọng thì không chỉ đơn giản là dựa vào TSHPCo, mặc dù thực tế Tư vấn không thể bỏ qua ý kiến của TSHPCo mà còn phảitìm cách phối hợp với TSHPCo. Việc giám sát sẽ hiệu quả hơn nếu TSHPCo sẵn sàng lắng nghe và hành động theo các khuyến nghị của Tư vấn. Để đạt được kết quả tích cực này, Tư vấn phải căn cứ vào các hoạt động giám sát của mình trên tiền đề là TSHPCo luôn luôn có mặt tại thực địa và những vấn đề sâu xa hơn thường được phát hiện khi tiến hànhgiám sát định kỳ.

Đợt giám sát lần 4 đã bắt đầu vào ngày 17/6/2014 và kết thúc vào ngày 23/6/2014. 10. Những thành viên của Tư vấn đã đến thực địa bao gồm:

 Shane Tarr, Trưởng nhóm

 Nguyễn Thị Hương, Chuyên gia phát triển cộng đồng

Trần Sáng Tạo, chuyên gia Sinh kế 

Trịnh Thị Quang, chuyên gia TĐC 

 Nguyễn Thị Văn, chuyên gia Giới

11. Chuyên gia phát triển dân tộc thiểu số đã không thể tham gia cùng đội Tư vấn trong đợt giám sát này nhưng đã góp phần tham gia lập báo cáo bằng cách nhắc lại các vấn đề về phát triển dân tộc thiểu số mà Dự án cần giám sát. Đóng góp của Chuyên gia phát triển dân tộc thiểu số được đưa vào trong Báo cáo này.

Bảng 1: Lịch trình giám sát lần 4

Lịch trình giám sát bao gồm thời gian, địa điểm và mô tả hoạt động Tư vấn thực hiện 12. được trình bày trong bảng sau:

Thời gian

Địa điểm

Hoạt động

17/06/2014

Ban QLDA Trung Sơn

Họp với Ban QLDA Trung Sơn

18/06/2014

Huyện Mường Lát

Làm việc với hội đồng Đền bù huyện Mường Lát

19/06/2014

Xã Mường Lý, xã Tam Chung, huyện Mường Lát

Làm việc với lãnh đạo xã, các hộ BAH tại xã Mường Lý và xã Tam Chung

20/06/2014

Xã Trung Lý, huyện Quan Hoá

Làm việc với lãnh đạo xã và các hộ BAH tại xã Trung Lý. Làm việc với lãnh đạo hội đồng Đền

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 7

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

bù GPMB huyện Quan Hoá

21/06/2014

Xã Trung Sơn

Làm việc với các hộ BAH tại bản Tà Bán, thăm thực địa các khu TĐC

23/06/2014

Huyện Vân Hồ

Thăm thực địa khu TĐC số 4

24/06/2014

Huyện Vân Hồ

Làm việc với lãnh đạo Ban GPMB huyện Vân Hồ và các hộ BAH tại xã Tân Xuân

Nguồn: Tư ấn giám át độc lập, tháng 6 năm 2014

13. Ở tuần tiếp theo, các thành viên của đội Tư vấn đã lập báo cáo của riêng t ng người và phần lớn báo cáo được kết hợp trong Báo cáo giám sát này nhưng cho đến giữa tháng 8/2014 Trưởng nhóm mới có thể hoàn thiện báo cáo bởi vì Trưởng nhóm bắt buộc phải tham gia một phiên tòa mở rộng ở nước láng giềng mà không thể hoãn lại.

III. CÁC PHÁT HIỆN CHÍNH

III.1. Phổ biến thông tin, tham vấn và sự tham gia

14. Sẽ thật thiếu sót nếu lập bảng trình bày các kết quả của dự án tính đến thời điểm giám sát mà không tham chiếu tới các thông tin về dự án, đặc biệt là thời điểm thu hồi đất, người BAH tái định cư, hoạt động đo đạc kiểm kê chi tiết và kiểm đếm thiệt hại đã được tiến hành hay chưa hoặc khi nào mới được triển khai, mức giá đền bù và h trợ mới nhất, cũng như các biện pháp sinh kế và/hoặc phục hồi thu nhập thay thế đề xuất sẽ được tiến hành đầy đủ. Người BAH cần hiểu rõ các hoạt động lập kế hoạch tái định cư này vàTSHPCo phải đảm bảo trách nhiệm cao nhất của mình trong các hoạt động đền bù, h trợ và tái định cư không tính đến bối cảnh được trình bày sau đây.

 Chuẩn bị, cập nhật, thực hiện kế hoạch TĐC và Phát triển Dân tộc thiểu số (DTTS) (hiện tại được gọi là RLDP nhưng trong đó bao gồm Kế hoạch TĐC, Chương trình khôi phục sinh kế và Kế hoạch Phát triển DTTS) và phối hợp với UBND các cấp trong việc thực hiện ba kế hoạch trong RLDP nêu trên và các hoạt động đi kèm với Hoạt động Cộng đồng và Quản lý (MCA);

 Giám sát việc công bố các văn bản có liên quan tới tái định cư và tham vấn với người BAH và các bên liên quan chính.

15. UBND ba tỉnh có trách nhiệm nâng cao nhận thức cho tất cả các cơ quan liên quan ở các cấp hành chính về phát triển dự án. Đồng thời, UBND các huyện có trách nhiệm hướng dẫn, tổ chức, thông báo và huy động các tổ chức và cá nhân liên quan đến việc bồi thường, h trợ và tái định cư và giải phóng mặt bằng theo các các quy định của Chính phủ và WB. Ban Đền bù, H trợ và Tái định cư huyện có trách nhiệm chính là h trợ UBND các huyện phổ biến thông tin về Kế hoạch Hành động Tái định cư (RAP - vốn là t viết tắt được đề cập đến trong tài liệu dự án nhưng cụ thể trong bối cảnh này chính là RLDP).

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 8

16. Như WB đã đề cập trong giai đoạn chuẩn bị dự án, những đối tượng có thể BAH, không phân biệt giới tính, độ tuổi, điều kiện kinh tế và thành phần dân tộc đều đẫ tham gia vào các buổi tham vấn chi tiết có ghi chép đầy đủ trong tài liệu dự án. Tuy nhiên, những cuộc tham vấn này đã được triển khai vào năm 2 8 – tức là 5 năm trước và trong giai đoạn chuyển tiếp, có thể là một số hoặc nhiều người BAH đã quên những nội dung được thảo luận, kể cả các quyền lợi cụ thể và trong giai đoạn này, một số người già đã mất còn một số người bước vào tuổi trưởng thành. Do đó, không thể cho rằng các nội dung đã được thảo luận vẫn được người dân đồng tình và thống nhất trong bối cảnh hiện tại. Điều này giải thích lý do vì sao những dự án như thế này,

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

giống như bất kỳ dự án phát triển theo chiều dọc nào, đều cần phải được cập nhật. Do đó, trong phần này, Tư vấn ghi chép và đánh giá hoạt động của các cơ quan liên quan có nhiệm vụ triển khai hoạt động dự án gắn liền với việc phổ biếnthông tin , tham vấn và tham gia của cộng đồng.

III.1.1. Thực tế hoạt động phổ biến thông tin

17. Dựa vào các quan sát của Tư vấn, có thể thấy rằng Ban Quản lý Dự án TĐTS rất tích cực trong việc phổ biến thông tin đến các cộng đồng địa phương BAH. Phần lớn những người BAH là nam giới, mặc dù không nhất thiết phải là nữ giới BAH, đã nhận được thông tin cập nhật về các hoạt động xây dựng (hợp phần đập và công trình phụ trợ và hợp phần đường dây truyền tải), không chỉ về các mốc thời gian chính (thông tin mà phần lớn mọi người đều nắm được) mà còn cả thời điểm các hoạt động thi công này ảnh hưởng đến t ng đối tượng BAH. Cụ thể, những hộ phải di dời do tích nước hồ chứa và/hoặc mất đất do hoạt động thi công và cơ sở hạ tầng thuộc dự án sẽ được cung cấp thông tin về thực tiễn triển khai hiệu quả việc lập kế hoạch tái định cư. Bằng chứng là các tờ rơi cung cấp thông tin và các tài liệu khác liên quan đến dự án đã được phân phát ít nhất là bốn lần kể t năm 2 8 ở cấp bản và cấp xã.

18. Mặc dù cần lưu ý rằng khi trao đổi với người BAH, đôi lúc Tư vấn nhận ra rằng một số người BAH đã đánh mất tờ rơi họ được phát (không phải họ luôn luôn nhớ được quyền lợi thực tế của mình nhưng họ đã chỉ ra được nguồn thông tin về những quyền lợi này đến t đâu) hoặc cán bộ địa phương đã tìm được nguồn thông tin tương ứng và khơi gợi dòng thông tin . Tuy nhiên điều này không phải xuất phát t phía BQLDA TĐTS – đơn vị đã có những sắp xếp hợp lý để đảm bảo thông tin chính xác được phổ biến một cách có trình tự và kịp thời.

Tuy nhiên vẫn tồn tại sự khác biệt giữa thông tin được phổ biến và việc thực hiện các 19. hoạt động liên quan đến tái định cư. Ví dụ như tại khu TĐC số 1 ở bản Tà Bán, xã Trung Sơn, huyện Quan Hóa, tỉnh Thanh Hóa (khu TĐC cho khoảng 183 hộ BAH 6 6 người BAH thuộc bản Tà Bán và 3 bản khác), người BAH được bảng báo trong cuộc họp với BQLDA TĐTS và UBND xã rằng khu TĐC sẽ được san bằng để xây dựng nhà ở. Tuy nhiên, thay vì san mặt bằng, nhà thầu đã san hình bậc thang, điều này khiến tất cả người BAH được nhóm Tư vấn phỏng vấn đều bày tỏ sự không bằng lòng. Lý do là với hình thức san lấp như vậy trong thời tiết mưa lớn rất dễ gây sạt lở đất, không chỉ ảnh hưởng đến nhà cửa mà còn đe dọa đến cuộc sống ổn định của người dân.

20. Tính đến thời điểm giám sát lần 4, có 34 hộ BAH đã tham gia bốc thăm chia lô tại khu TĐC. Tuy nhiên các hộ còn lại t chối tham gia với lý do về hình thức san lấp hình bậc thang tại điểm tái định cư. Khi được phỏng vấn, những người này cho biết sẽ không tham gia việc bốc thăm chia lô cho đến khi nào vấn đề trên được giải quyết. Ngoài ra, hầu hết các hộ BAH được tham vấn đều muốn di dời đến khu vực gần nguồn nước tự nhiên và khu vực chứa nước của công trình xây mới thuộc dự án. Các hộ BAH nói rằng ý kiến này của họ đã được lắng nghe nhưng chưa có hành động cụ thể nào được tiến hành. Tương tự, qua cuộc trao đổi sâu hơn với hộ BAH, Tư vấn thấy rằng người dân đã phải di dời đến điểm tái định cư đề xuất đã được san theo hình bậc thang. Điều này khiến cho việc đi lại trong bản bằng xe máy gặp nhiều khó khăn. (Tất cả các hộ BAH đều có ít nhất một xe máy và đây là phương tiện chính giúp người dân đi lại trong khu vực dự án. Chính BQLDA TĐTS hiểu rằng việc đi lại phần lớn phụ thuộc vào xe máy).

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 9

21. Vấn đề Tư vấn lưu ý ở đây là mặc dù dự án có phổ biến thông tin tới các hộ BAH nhưng chưa tiếp thu đầy đủ các ý kiến phản hồi của họ. Vào năm 2 8, người BAH được dự án thông báo rằng họ sẽ được tham vấn trong quá trình thiết kế dự án những ví dụ này thể hiện luồng thông tin hai chiều chưa được thực hiện trong dự án. Điều này ảnh hưởng đến những thực tiễn tốt liên quan đến việc lập kế hoạch tái định cư mà cả WB và công ty TĐTS đã thống nhất tại thời điểm ký khoản vay giữa hai bên. Tuy nhiên, vẫn chưa muộn để khắc phục các vấn đề như ở khu TĐC số 1 và điều này đòi hỏi công ty TĐTS rà soát lại thiết kế chi tiết của khu tái định cư và lần

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

này phải đảm bảo chắc chắn rằng các ý kiến của người BAH được tiếp thu đầy đủ và nghiêm túc đồng thời đưa vào các thiết kế tiếp theo. Tư vấn thiết kế không được phép quyết định mặc dù họ được coi là có chuyên môn kỹ thuật và đây chính là sự tham gia tích cực của người BAH trong các hoạt động lập kế hoạch TĐC không chỉ trên lý thuyết mà còn là hành động cụ thể.

III.1.2. Tính nhất quán và xác thực thông tin

22. Một trong những vấn đề trong quá trình thực hiện của bất kỳ dự án nào trong khoảng thời gian dài và có nhiều hoạt động vượt quá phạm vi quyền hạn hành chính là khả năng phát sinh việc có một hoặc một số cán bộ dự án hoặc Tư vấn dự án cung cấp thông tin không nhất quán. Đây không chỉ là thực tiễn yếu kém mà còn gây ra vấn đề phức tạp và mất lòng tin giữa những người bị ảnh hưởng. Nếu việc này xảy ra thì việc lập kế hoạch tái định cư trở nên không thực sự hiệu quả đồng thời gây ra tình trạng cả hai hình thức che đậy và công khai đối với dự án vốn đã sẵn sàng được khai thác bởi các đối thủ của các dự án cụ thể. Đây cũng chính là hồi chuông cảnh báo cho các tổ chức xã hội dân sự vốn quan ngại rằng những người bị ảnh hưởng bị cung cấp thông tin sai lệch, trong bối cảnh việc công khai có sự tham gia đánh giá thấp các dự án được thiết kế để làm mẫu (ví dụ như dự án này).

23. Các hộ gia đình tái định cư tại bản Tà Bán được thông báo rằng họ sẽ được dự án cấp cho m i hộ 700m2 đất bao gồm 400m2 đất ở và 300m2 đất vườn. Tuy nhiên, thực tế các mảnh đất tại khu tái định cư chỉ có diện tích khoảng 250m2. Những người bị ảnh hưởng lên tiếng phản đối vì họ nghe được t một nguồn thông tin khác rằng họ sẽ được cấp thêm đất t khu đất đắp. Tư vấn nhận thấy dựa trên địa hình của địa phương và diện tích đất sẵn có ở khu tái định cư nên đòi hỏi như thế này là không hợp lý. Loại thông tin này rất nhạy cảm và trái ngược so với những gì mà người ảnh hưởng được bảng báo trong các cuộc họp phổ biến thông tin. Trong bối cảnh này, Tư vấn cho rằng BQLDA TĐTS phải đảm bảo dù cho bên nào chịu trách nhiệm phổ biến thông tin thì cũng cần nhất quán và chính xác: tránh xảy ra trường hợp không nhất quán và thiếu chính xác như thế này.

24. Những người bị ảnh hưởng cũng cho biết những khiếu nại của họ gửi lên TSHPCo không được giải quyết triệt để. Ví dụ, một số hộ bị ảnh hưởng thắc mắc tại sao họ không đượcTSHPCo coi là một hộ gia đình bị ảnh hưởng độc lập. TSHPCo cho rằng trong danh sách kiểm kê thiệt hại (IOL) và DMS cập nhật chỉ có 186 hộ gia đình bị ảnh hưởng được h trợ như các hộ gia đình độc lập trong khi theo như dữ liệu của bản thì có tới 222 hộ gia đình bị ảnh hưởng bị di dời. TSHPCo hoặc không cập nhật IOL và DMS – hoạt động này nên được tiến hành với sự tham gia của bản hoặc UBND huyện coi các hộ gia đình bị ảnh hưởng độc lập trong khi sự thật không đúng như thế. Tuy nhiên, vấn đề thực tế liên quan đến số liệu thực những người bị ảnh hưởng không đơn giản là những hộ gia đình bị ảnh hưởng và Tư vấn khuyến nghị UBND huyện Quan Hóa nên ban hành một công văn chính thức dựa trên kết quả điều tra số lượng thực tế các hộ gia đình độc lập kèm theo giải thích chi tiết tại sao hiện tại số lượng hộ gia đình bị ảnh hưởng là 222 mà không phải 186 hộ. BQLDATS phải theo dõi và khắc phục vấn đề càng sớm càng tốt.

III.1.3. Mở rộng sự tham gia

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 10

25. Số lượng nam giới bị ảnh hưởng tham gia là khá cao tuy nhiên số lượng nữ lại thấp do quan niệm văn hóa địa phương luôn cho rằng nam giới được coi là chủ hộ gia đình, có quyền đại diện cho hộ gia đình và tất cả thảo luận nên được tiến hành với chủ hộ gia đình là nam. Dự án chưa thể giúp thay đổi nhận thức văn hóa này một cách hiệu quả đồng thời không áp dụng một phương pháp tiếp cận có mức độ bao gồm giới cao hơn để phổ biến thông tin , tham vấn và tham gia của người bị ảnh hưởng. Mặc dù theo cách tổ chức thực hiện thì sự tham gia của người bị ảnh hưởng sẽ được h trợ ở cấp huyện, tuy nhiên TSHPCo không chắc chắn đảm bảo

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

mức độ bao gồm giới cao hơn vốn được xem là một trong những nền tảng của dự án được chú ý trong giai đoạn thiết kế.

26. Nhóm tư vấn đã tổ chức cuộc họp với những người dân tộc Thái bị ảnh hưởng tại bản Lát, xã Tam Chung, huyện Mường Lát tỉnh Thanh Hóa với mục đích đánh giá sự hiểu biết của họ về dự án và mức độ tham gia của họ vào dự án. Trong số 1 người bị ảnh hưởng là nữ giới tham gia cuộc họp chỉ có 2 người có thể đọc và viết tiếng Kinh. Điều này có nghĩa là sẽ hiệu quả hơn nếu tài liệu dự án không được chuẩn bị thích hợp cho những người không biết chữ ví dụ sử dụng hình vẽ và ký hiệu. Tuy nhiên điều này không được thực hiện mặc dù tài liệu dự án nhấn mạnh cần phải n lực tiếp cận những người bị ảnh hưởng không biết chữ, thiếu tiếp cận với thông tin dự án giúp họ đưa ra quyết định. Tuy nhiên, những người bị ảnh hưởng là nữ giới không biết chữ đã phần nào giải quyết được vấn đề nhờ chồng hoặc con cái họ vốn biết tiếng Kinh, một người phụ nữ trung niên cho biết:

“Chúng tôi không thể đọc iết tốt o đ rất kh để hiể t i liệ ự án kể c ngôn ngữ l tiếng Thái (chỉ c một i người lớn t ổi c thể đọc tiếng Thái) ho c tiếng inh t nhiên chúng tôi c thể nhờ chồng ho c con giúp gi i thích ng ngôn ngữ của chúng tôi để hiể rõ nội ng trong t i liệ ự án” (B Vi Thi Miện, 42 t ổi)

27. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra ở đây là liệu những thông tin mà người chồng hoặc người con cung cấp có thực sự giúp những người phụ nữ bị ảnh hưởng không biết chữ đưa ra những lựa chọn cần thiết. Nhóm tư vấn phát hiện rằng trong số những người bị ảnh hưởng là nữ giới có một số nhận thức được quyền lợi của họ cho dù đó là hoạt động thu hồi đất sản xuất tạm thời trong phạm vi mốc lộ giới để h trợ cho tất cả thành viên hộ gia đình cần tái định cư bao gồm các biện pháp phục hồi sinh kế. Đồng thời, họ cũng nhận thức được quyền lợi là được giải quyết các thắc mắc khiếu nại và yêu cầu được giải quyết kịp thời.

28. Tuy nhiên, Tư vấn khuyến nghị dự án nên n lực đảm bảo tất cả phụ nữ dân tộc thiểu số không biết chữ bất kể sắc tộc – và tỷ lệ mù chữ đối với người Mông cao hơn người Thái – tạo điều kiện thuận lợi cho những người phụ nữ này không chỉ nhận thức đầy đủ quyền lợi của họ mà còn nhiều lợi ích khác mà họ có thể thu được t dự án (đặc biệt các hoạt động liên quan tới CLIP). Môi trường thuận lợi này không có nghĩa là việc hoàn toàn phụ thuộc vào sự giúp đỡ của người chồng, con cái hoặc những người khác biết chữ bao gồm những người bị ảnh hưởng là nữ có biết chữ mà còn làm việc trực tiếp với những người bị ảnh hưởng là nữ giới đảm bảo họ hiểu và nhận thức đầy đủ đồng thời suy nghĩ của họ được dự án quan tâm. Các quy trình bao gồm có thể tốn thêm thời gian tuy nhiên kết quả dự án bao gồm người bị ảnh hưởng toàn diện hơn và được thông tin đầy đủ hơn bất kể là giới hay sắc tộc. Có thể nhóm tư vấn có cơ hội làm việc với một nhóm người bị ảnh hưởng là nữ giới không biết chữ được thông tin khá đầy đủ tại bản Lát. Tuy nhiên dự án cần phải rõ ràng về hiệu quả h trợ việc bao gồm toàn bộ người bị ảnh hưởng đặc biệt là nữ giới không biết chữ và những người bị ảnh hưởng dễ tổn thương khác.

III.2. Cập nhật Kế hoạch Tái định cư

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 11

Trong quá trình thực hiện tất cả các dự án cơ sở hạ tầng, nếu có bất kỳ hình thức tái định 29. cư bắt buộc nào thì cần phải theo dõi để đảm bảo rằng những hình thức này tuân thủ Kế hoạch TĐC hoặc Kế hoạch Hành động TĐC đã thống nhất của dự án và nếu không thì lý do tại sao. Cần lưu ý rằng để phù hợp với tính ngẫu nhiên của các hoạt động giám sát do Tư vấn thực hiện, Báo cáo này dựa vào cách phân tích toàn diện hơn là phân tích theo hệ thống việc tái định cư bắt buộc mà cần thiết để thực hiện dự án. Báo cáo bao hàm tiến độ xây dựng đập và các công trình phụ trợ bao gồm cả các hộ dân bị ảnh hưởng bởi công tác xây dựng đập thực tế và những hộ dân bị ảnh hưởng khi tích nước hồ chứa và hợp phần đường dây truyền tải. Để phù hợp với các mốc chính của dự án, một số hoạt động đã bắt đầu (ví dụ như giải phóng mặt bằng cho một

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

khu TĐC và thu hồi đất cho đường dây truyền tải 35kV) và một số thì đã hoàn thành trong khi một số hoạt động vẫn chưa triển khai (DMS đang được thực hiện hoặc sắp hoàn thành ở hai trên ba huyện BAH ở tỉnh Thanh Hóa và một huyện ở tỉnh Sơn La).

III.2.1. Kiểm đếm chi tiết tài s n b nh h ởng

III.2.1.1. ập và các c ng tr nh ph tr

30. Đập và Công trình phụ trợ sẽ ảnh hưởng đến 06 bản của 02 huyện Quan Hóa và Mường Lát: (i) xã Trung Sơn bao gồm: Bản Co Me, bản Xước, bản Chiềng, bản Tà Bán, bản Pạo xã Trung Sơn. Tổng số hộ bị ảnh hưởng là 278, trong đó có 42 hộ BAH về tài sản và có 236 hộ phải thu hồi đất và) 13 hộ phải di dời; Diện tích đất bị thu hồi tại huyện Quan Hoá là 36 ,9 ha (ii) bản Mau thuộc xã Mường Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hóa có 36 hộ bị ảnh hưởng, trong đó19 36 hộ BAH về tài sản. Có 38,5 ha đất bị ảnh hưởng, trong đó chủ yếu là đất r ng sản xuất.

31. Việc kiểm đếm nhà ở, bể nước và h trợ nhà vệ sinh và vật kiến trúc bị ảnh hưởng bởi khu mặt bằng công trường của 13 hộ dân tại hai bản Co Me và Chiềng xã Trung Sơn đã hoàn thành. Ngày 27 5 2 14 HĐBT huyện đã lập tờ trình số 19 TTr-BTGPMB để huyện thẩm định và phê duyệt phương án bồi thường

32. Thời gian kiểm đếm đối với đập và các công trình phụ trợ bắt đầu t tháng 1/2011 và kết thúc vào 14/9/2011. Hiện nay, các hộ đã bàn giao mặt bằng cho nhà thầu thi công. Chi tiết xem bảng tổng hợp thời gian kiểm kê dưới đây.

III.2.1.2. .Khu vực h ch a Reservoir Areas

33. Đối với khu vực lòng hồ, tiến độ kiểm kê như sau:



Lòng hồ huyện Quan Hóa: bắt đầu tiến hành kiểm kê t tháng 1 2 11 và dự kiến sẽ hoàn thành toàn bộ công tác bồi thường, GPMB hết tháng 12 2 14. Tính t thời điểm giám sát tháng 8 2 13 đến tháng 6 2 14 đã hoàn thành kiểm kê, đo đạc cho các hộ BAH lòng hồ tại 2 bản (gồm các bản Tà Bán, bản Xước) ở huyện Quan Hóa vào ngày 9 8 2 13; Đến ngày 5 3 2 14,Việc niêm yết công khai phương án bồi thường và kết thúc niêm yết đã hoàn thành Dự kiến đến tháng 9 2 14 sẽ trình và phê duyệt phương án bồi thường đối với khu vực hồ chứa.



Lòng hồ huyện Mường Lát: công tác kiểm kê lòng hồ bắt đầu được thực hiện t tháng 2 2 12 và đã hoàn thành tại 3 xã trên tổng số 5 xã gồm 9 bản của xã Mường Lý, 1 bản của xã Trung Lý và 3 bản của xã Tam Chung. Đến tháng 5 2 14 đang thực hiện việc kiểm kê lòng hồ bản Lát xã Tam Chung. Hội đồng GPMB huyện cũng đang lập phương án bồi thường cho các xã đã kiểm kê.

 Như vậy đến thời điểm giám sát, còn thị trấn Mường Lát và xã Tén Tằn của huyện Mường Lát chưa thực hiện công tác kiểm đếm. Dự kiến sẽ hoàn thành toàn bộ công tác bồi thường, GPMB hết tháng 12/2014;



Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 12

Lòng hồ huyện Vân Hồ: Bắt đầu t tháng 4 2 13. Đến tháng 5 2 14 công tác kiểm kê lòng hồ tại hai bản Đông Tà Lào và Tây Tà Lào với 18 229 ha. Theo dự kiến, đến hết tháng 12 2 14 sẽ hoàn thành toàn bộ công tác bồi thường và GPMB.

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

Bảng 2 : Tiến độ o n t n công tác iểm đếm c a dự án t t áng đến t áng

STT KHU VỰC

Ghi chú

T ời gian bắt đầu

T ời gian ết t úc

I

Đập v Công t n p t

1

Xã Trung Sơn

1/2011

8/2011

Đã hoàn thành

2

11/9/2011

14/9/2011 Đã hoàn thành

Xã Mường Lý (bản Mau)

II

Lòng ồ

1

Xã Trung Sơn

10/1/2011

8/2013

Đợt 1: kiểm kê nhà ở và công trình phụ trợ tháng 2 2 11; Đợt 2: Kiểm kê đất nông nghiệp và cây cối tháng 12 2 11; Đợt 3: Kiểm kê đất nông nghiệp và cây cối tháng 8 2 13

Xã Mường Lý

11/2013

03/11/201 1

Đợt 1: kiểm kê nhà ở và công trình phụ trợ tháng 11 2 11; Đợt 2: Kiểm kê đất nông nghiệp và cây cối thang 12 2 11; Đợt 3: Kiểm kê đất nông nghiệp và cây cối 11 2 13

Xã Trung Lý

1/2014

10/12/201 1

Đợt 1: kiểm kê nhà ở và công trình phụ trợ tháng 1 2 14; Đợt 2: Kiểm kê đất nông nghiệp và cây cối tháng 1 2 14

3

Dự kiến đầu tháng 7 2 14

Xã Tén Tằn

Chưa kiểm kê

4

05/1/2012

12/1/2012 Đợt 1: Kiểm kê nhà ở và công trình phụ trợ

Xã Tam Chung

5

TT Mường Lát

Dự kiến đầu tháng 3 2 14

Chưa kiểm kê

6

Xã Tân Xuân

3/2014

12/2014

7

Xã Xuân Nha

3/2014

Đang rà soát, lập danh sách và xin ý kiến về bồi thường h trợ cho hộ xâm canh. Dự kiến tháng 12 2 14 hoàn thành

III

Các K u TĐC

1

Khu TĐC số 1

15/3/2013

15/4/2013

Hoàn thành kiểm đếm: điểm TĐC và các hạng mục phụ trợ

2

Khu TĐC số 2

3/5/2013

17/5/2013 Hoàn thành kiểm đếm điểm TĐC và các hạng mục

phụ trợ

3

Khu TĐC số 3

5/6/2013

15/6/2013 Hoàn thành kiểm đếm điểm TĐC và các hạng mục

phụ trợ

4

Khu TĐC số 4

25/32013

10/4/2014

Hoàn thành kiểm đếm điểm TĐC suối Nón 2 và Suối Nón 1; Đo vẽ địa chính và lập hồ sơ xin chuyển đổi mục đích sử dụng r ng ở điểm TĐC Thảm Tôn; Chưa kiểm kê đường dây 35 kV

Nguồn: Tư ấn S L tổng h p, 6/2014

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 13

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

III.2.1.3. Các hu tái định cư Resettlement Sites:

Đến thời điểm giám sát, công tác kiểm đếm, giải phóng mặt ở tất cả các khu TĐC của dự 34. án đều đã hoàn tất.

Khu tái định cư số 1 trên địa bàn huyện Quan Hoá tỉnh Thanh Hoá: 

Các điểm TĐC Công tác giải phóng mặt bằng đã hoàn thành.Phạm vi ảnh hưởng là bản tà Bán và Bản Xước xã Trung Sơn huyện Quan Hoá với Số hộ bị ảnh hưởng là 133 hộ;6 ,2 ha đất bị thu hồi. Ngày 6 tháng 3 năm 2 14, BQL DA đã bàn giao mặt bằng khu TDC số 1 cho nhà thầu thi công.

o Hạng m c p t c o u TDC số bao gồm khu nghĩa địa, đường nội đồng, đường nội vùng, hệ thống cấp nước sinh hoạt cũng đã hoàn thành việc giải phóng mặt bằng.

o Việc san nền do d n t ực iện, b i t ải, đƣờng d y V p c v u TDC số 1: đã hoàn tất việc kiểm đếm chi tiết và ban hành quyết định thu hồi đất ngày 16/6/2014.

 Khu Tái định cư số 2 trên địa bàn huyện Mường Lát, tỉnh Thanh Hoá:

Điểm TĐC sô 2:đã hoàn thành việc kiểm đếm và giải phóng mặt bằng o

Hạng mục phụ trợ cho khu TDC số 2: đã giải phóng mặt bằng và đường điện 35 kV khu TDC số 2. Ngày 27 6 2 14 đã tiến hành niêm yết phương án bồi thường. Dự kiến đến 2 7 2 14 sẽ có quyết định phê duyệt phương án bồi thường.

 Khu TDC số 3 huyện Mường Lát tỉnh Thanh Hoá:

o Các điểm TĐC :hoàn thành kiểm đếm và giải phóng mặt bằng

o Hạng m c p t c o u TDC số Đã hoàn thành việc kiểm đếm, giải phóng mặt bằng đối và tờ trình phê duyệt bồi thường h trợ với các hạng mục phụ trợ gồm hệ thống thuỷ lợi, cấp nước sinh hoạt, đường nội đồng, đường nội vùng, bãi thải, điểm tái định cư bổ sung và đường điện 35 kV.Hiện tại HĐBT huyện Mường Lát đã có tờ trình. gửi BQLDA. Theo dự kiến, ngày 28 6 2 14 sẽ có quyết định phê duyệt phương án bồi thường và h trợ đối với các hạng mục nói trên;

 Khu Tái định cư số 4 trên địa bàn huyện Vân Hồ tỉnh Sơn La:

o Điểm TĐC: Đã hoàn thành kiểm đếm điểm TDC Suối nón 2; điểm TDC Thảm Tôn và Suối Nón 1 chưa hoàn thành

o Hạng mục phụ trợ cho khu TDC số 4: Tính đến tháng 6 năm 2 14, HĐBT huyện Vân Hồ Đã hoàn thành việc kiểm đếm, lập tờ trình và được cấp quyết định phê duyệt phương án bồi thường h trợ các hạng mục đối với khu TDC số 4 gồm- tuyến đường nội đồng, đường nội vùng, bến phà Pù Lầu và công trình cấp nước sinh hoạt.Riêng tuyến đường điện 35 kV phục vụ khu TDC chưa tiến hành kiểm kê;

III.2.2. i i ph ng m t b ng

Việc giải phóng mặt bằng đã được hoàn thành ở hầu hết công trình đập và các hạng mục 35. phụ trợ trên 3 huyện Quan Hoá, Mường Lát và Vân Hồ

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 14

36. Đối với u vực òng ồ: Lòng hồ khu vực huyện Quan Hoá (bản Tà Bán xã Trung Sơn) chỉ mới hoàn thành việc kiểm đếm và niêm yết công khai, chưa có quyết định đền bù nên chưa giải phóng mặt bằng; Tại huyện Mường Lát, chưa có xã nào trong số 5 xã thị trấn bị ảnh hưởng tiến hành giải phóng mặt bằng vì phương án bồi thường h trợ chưa được phê duyệt

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

gồm Mường Lý, Trung Lý, Tam Chung, Tén Tằn và thị trấn Mường Lát. Tại khu vực lòng hồ huyện Vân Hồ, công tác giải phóng mặt bằng cũng chưa tiến hành vì công tác kiểm tra rà soát hộ xâm canh để xác định chế độ bồi thường.Theo dự kiến, thời gian bồi thường chi trả đền bù và giải phóng mặt bằng lòng hồ huyện Quan Hoá là tháng 9 2 14; còn tại Mường Lát, th 12 2 ời gian chi trả cho 3 xã Mường Lý, Trung Lý và Tam Chung là khoảng tháng 12 2 14, và xã Tén Tằn và thị trấn Mường Lát là tháng 2 2 15; Huyện Vân Hồ cũng dự kiến sẽ tiến hành công tác giải phóng mặt bằng vào tháng 12 2 14. Việc giải phóng mặt bằng tại các khu TĐC về cơ bản cũng đã hoàn thành tại cả 4 khu TĐC.

III.2.2.1. Áp giá đ n b ập và các c ng tr nh ph tr Dam and ancillary works

Tính đến cuối tháng 6 2 14, số hộ bị ảnh hưởng bởi đập và các công trình phụ trợ được 37. áp giá đền bù theo các quyết định trên ở hai tỉnh gồm có:



Tại Thanh Hoá: 278 hộ thuộc 5 bản thuộc xã Trung Sơn: bản Co Me, bản Pạo, bản Xước, bản Chiềng và bản Tà Bán xã Trung Sơn và 36 hộ tại bản Mau của xã Mường Lý đã được áp giá đền bù theo các quyết định ở trên cho các tài sản BAH

 Giá bồi thường nhà ở, bể nước, nhà vệ sinh bị ảnh hưởng bởi khu mặt bằng công trường của 13 hộ dân tại hai bản Co Me và Chiềng xã Trung Sơn đã được điều chỉnh để phù hợp với giá thị trường. Ngày 27 5 2 14 trong tờ trình số 19 TTr-BTGPMB, HĐBT huyện Quan Hoá đã điều chỉnh giá trị bồi thường h trợ nhà ở( bao gồm cả bếp) và các công trình như sau: o Nhà sàn 25m2 (hộ có t 1-2 khẩu): 2 6.8 5. đồng nhà o Nhà sàn 45m2 (hộ có t 3-5 khẩu): 285.872. đồng nhà o Nhà sàn 65m2 (hộ có t 6khẩu trở lên): 322.12 . đồng nhà o Bể nước ,2 m :: 9.476. đồng bể hộ

o Nhà vệ sinh: 17.294. đồng hộ

38. Việc điều chỉnh giá bồi thường h trợ nhà và công trình sinh hoạt cho 13 hộ dân tại các bản trên đáp ứng được đề nghị nâng giá h trợ của các hộ dân và phù hợp với giá thị trường hiện nay, đảm baỏ cho người dân đủ khả năng tài chính trong xây dựng lại nhà và công trình phụ, ổn định cuộc sống tại nơi ở mới.

Tại Sơn La: 29 hộ tại hai bản Tây Tà Lào và Đông Tà Lào xã Tân Xuân được áp giá đền 39. bù cho công trình đường nội vùng t ngã ba cầu tràn bản Tây Tà Lào đi khu sản xuất xã Tân Xuân huyện Vân Hồ

III.2.2.2. Áp giá đ n b Khu vực h ch a

40. Đến thời điểm giám sát tháng 6 2 14, việc kiểm kê và áp giá tài sản bị ảnh hưởng của khu vực lòng hồ đã hoàn thành tại các xã bị ảnh hưởng. Phương án bồi thường khu vực đã được niêm yết công khai và kết thúc việc này vào ngày 5 3 2 14.



Tại huyện Quan Hóa, công tác kiểm kê nhà ở cho các hộ có nhà bị ngập lòng hồ cơ bản đã hoàn thành. Dự kiến sẽ hoàn thành chi trả tiền đền bù, h trợ cho các hộ tại huyện Quan Hóa vào tháng 12/2014.



Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 15

Tại huyện Mường Lát, đến thời điểm giám sát , công tác kiểm kê, áp giá đền bù đã hoàn thành đối với 3 5 xã gồm Mường Lý, Trung Lý và Tam Chung. Dự kiến tháng 1 sẽ hoàn thành chi trả tiền đền bù cho các hộ tại 3 xã này vào Quý 3 2014.

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

 Huyện Vân Hồ: Do chưa hoàn thành kiểm đếm nên tại đây cũng chưa tiến hành công tác áp giá đền bù

III.2.2.3. Áp giá đ n b tại các hu Tái định cư Resettlement Sites

Tính tại thời điểm giám sát, sau khi kiểm kê chi tiết, việc áp giá đền bù đối với khuTĐC 41. 1,2 và 3 đã hoàn thành; Riêng khu TĐC số 4 huyên Vân Hồ, chỉ riêng điểm TĐC Suối Nón 2 hoàn thành. Còn lại hạng mục khác của khu TĐC số 4 đều chưa kết thúc việc lập phương án bồi thường, cụ thể như sau:

 Điểm TĐC Suối Nón 1: Phương án bồi thường đã hoàn thành và trình UBND huyện t tháng 5 2 14 nhưng phải điều chỉnh lại giá trong phương án bồi thường đã trình. Vì vậy đến thời điểm cuối tháng 6 2 14 vẫn chưa thể có quyết định phê duyệt bồi thường cho điểm TĐC này

 Điểm TĐC Thảm Tôn: đang khảo sát và lập hồ sơ địa chính để xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất r ng;

 Đường dây 35 kV phục vụ khu TĐC số 4 cũng đang trong quá trình hoàn thiện hồ sơ bồi thường

III.2.3. Kế hoạch đ n b chi tiết

42. Sau khi hoàn tất việc kiểm đếm, Hội đồng GPMB huyện sẽ lập tờ trình để các cấp có thẩm quyền liên quan thẩm định. Tiếp đó Uỷ ban nhân dân huyện ban hành quyết định phên duyệt phương án bồi thường h trợ đối với hạng mục công trình. Một Phương án đi kèm quyết định được phê duyệt thể hiện tổng hợp và chi tiết giá trị bồi thường, h trợ và tái định cư theo t ng hạng mục công trình, kèm theo số hộ và tổng giá trị bồi thường của m i một hộ bị ảnh hưởng bởi công trình.

43. Căn cứ vào quyết định phê duyệt phương án bồi thường, một kế hoạch đền bù chi tiết bao gồm thông báo đến người dân bị ảnh hưởng về địa điểm, thời gian, nguyên tắc thủ tục nhận tiền, đến việc bàn bạc phối hợp với Uỷ ban nhân dân xã trong việc tổ chức đợt chi trả đền bù, nhằm bảo đảm công khai, minh bạch, đúng quy định và đảm bảo an ninh, an toàn và đúng tiến độ.

III.2.3.1. Kế hoạch đ n b ch tiết đ i với ập và các c ng tr nh ph tr

44. Tại tỉnh Thanh Hoá, kế hoạch đền bù đối với khu đập chính và công trình phụ trợ được đền bù đối với 278 hộ dân xã Trung Sơn và cho 36 hộ của bản Mau, xã Mường Lý (Phương án phê duyệt chung cho các hộ BAH bởi lòng hồ và khu đập chính và công trình phụ trợ) trong thời gian t tháng 11 2 11 đên tháng 12 2 12

45. Tại tỉnh Sơn La, đến thời điểm tháng 6 2 14,kế hoạch đền bù các công trình phụ trợ được phê duyệt qua quyết định số 127 QĐ-UBND ngày 8 5 2 14 cho công trình đường nội vùng t ngã ba cầu tràn bản Tây Tà Lào đi khu sản xuất xã Tân Xuân huyện Vân Hồ.Chi tiết về kế hoạch đền bù được thể hiện ở bảng 2

III.2.3.2. Kế hoạch đ n b ch tiết đ i với Khu vực h ch a

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 16

Ngoài 36 hộ dân khu vực lòng hồ thuộc bản Mau xã Mường Lý được đền bù trong 46. Phương án phê duyệt chung cho các hộ BAH bởi lòng hồ và khu đập chính và công trình phụ trợ t tháng 4 2 12, đên nay các vị trí lòng hồ còn lại gồm khu vực lòng hồ thuộc các xã Trung Lý và Tam Chung và lòng hồ Huyện Vân Hồ vẫn đang trong quá trình kiểm đếm, áp giá và trình thẩm định nên chưa có kế hoạch đền bù.

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

III.2.3.3. Kế hoạch đ n b chi tiết đ i với các hu Tái định cư

Đến thời điểm khảo sát, Cả 4 khu TĐC đều đã có kế hoạch đền bù chi tiết cho các hộ 47. dân bị ảnh hưởng, cụ thể xin xem bảng dưới đây

Bảng 3: Kế oạc bồi t ƣờng, t c i tiết c a dự án đến t áng

T n n t ực iện

ế

oạc bồi t ƣờng t

Giải p ng m t b ng

Lập P BT

t ả

P duyệt PABT

C i BT

Đập v các công t n p t t ong đ

Ho n t n

Huyện Quan Hoá-đập và Ct phụ trợ

Đến 12/2012

Đến 12/2012 5/2014

Đến 12/2012 Chưa HT

Chưa

Huyện Quan Hoá- nhà ở và Ct sinh hoạt cho 14 hộ dân bản Co Me

11/2011

Chưa

Huyện Mường Lát-xã Mường Lý

Chưa

11/2011

Chưa

Huyện Vân Hồ Khu vực ồ c a

Khu vực hồ chứa h. Quan Hoá

3/2014

Chưa

Khu vực hồ chứa h. Mường Lát:

3/2014

Chưa

Xã Mường Lý

4/2014

Chưa

Xã Trung Lý

4/2014 Chưa

Chưa Chưa

Xã Tam Chung, Xã Tén Tằn và TT Mường Lát

Khu vực hồ chứa huyện Vân Hồ K u tái địn cƣ

Khu TDC- định canh số 1

8/2013

9/2013

10/2013

Khu TDC số 1-các công trình phụ trợ

4/2014

5/2014

12/2013

Chưa Chưa Chưa Chưa Chưa Hoàn thành Hoàn thành Hoàn thành

Khu TĐC , định canh số 2 Xã Mường Lý và Tam Chung

3/2014

Hoàn thành

Khu TDC, định canh số 2 xã Mường Lý

4/2014

5/2014

Hoàn thành

Khu TĐC, định canh số 3 xã Trung Lý

Khu TDC số 4, điểm Suối Nón 2

11/2013

12/2013

Hoàn thành

4-5/2014

5/2014

Hoàn thành

Khu TDC số 4- các công trình phụ trợ

Khu TDC số 4, điểm TĐC Suối nón 1

6/2014

Chưa

Khu TDC số 4, điểm TĐC Thảm Tôn

Chưa

Ng ồn: B L D t i liệ kh o át thực địa tháng 6 2014

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 17

Vấn đề liên quan đến kế hoạch đền bù: Theo khảo sát của tư vấn, tiến độ lập kế hoạch 48. bồi thường, h trợ chi tiết bị chậm lại vì hai lý do khách quan chính: (i) Việc quản lý đất đai của chính quyền dịa phương xã huyện vùng nông thôn miền núi nói chung và vùng các huyện Quan Hoá, Mường Lát và Vân Hồ nói riêng trong nhiều năm qua chưa tốt, dẫn đến việc các hộ dân xâm canh đất, cấp sai Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, gây khó khăn cho công việc kiểm đếm, áp giá đền bù, cũng như xác định tỷ lệ mất đất của hộ bị ảnh hưởng. (ii) Việc chậm ban hành chủ trương chuyển đổi mục đích sử dụng đất của chính phủ đối với huyện Vân Hồ gây khó

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

khăn cho quá trình kiểm đếm, làm chậm tiến độ công việc. Được biết, ngày 6 3 2 14, UBND tỉnh Sơn La đã gửi tờ trình số 23 TTr-UBND về việc đề nghị Chính phủ trình Quốc hội quyết định chủ trương chuyển đổi đất r ng đặc dụng, r ng phòng hộ phục vụ cho dự án Thuỷ điện Trung Sơn. Tuy nhiên, đến cuối tháng 6 2 14 vẫn chưa nhận được trả lời.

III.2.4. hi tr ti n đ n b h tr /Payment

III.2.4.1. Chi tr đ n b cho ập và các c ng tr nh ph tr

Việc chi trả đền bù đối với đập và công trình phụ trợ chia làm nhiều giai đoạn, diễn ra t 49. tháng 11 2 11 đến tháng 12 2 12. Ngoài công trình đập, các công trình phụ trợ bao gồm: Lòng hồ, mặt bằng công trường, đường công vụ, đường thi công -vận hành, tổ chức cá nhân bị ảnh hưởng khu nhà công vụ, mỏ đá, bãi thải ,Địa bàn chủ yếu của các đợt chi trả đập và các công trình phụ trợ là xã Trung Sơn, huyện Quan Hoá và xã Mường Lý huyện Mường lát tỉnh Thanh Hoá với giá trị đền bù là 6 ,737,688,582 đồng.

50. Tính đến thời điểm giám sát, ngoài 349 hộ/tổ chức được nhận đền bù/h trợ lần trước t của xã Trung Sơn, bản Mau, xã Mường Lý và bản Tây Tà Lào, xã Tân Xuân, chưa có thêm đợt đền bù mới nào cho công trình đập chính và các công trình phụ trợ.

III.2.4.2. Chi tr đ n b cho Khu vực h ch a

51. Đến thời điểm hiện tại, việc chi trả khu vực lòng hồ mới chỉ được thực hiện tại bản Mau xã Mường Lý huyện Mường Lát. Thời gian thực hiện là tháng 4 2 12 với tổng giá trị đền bù là 2. 5 .917.797 đồng(bao gồm cả giá trị bồi thường cho 36 hộ bị ảnh hưởng tại bản Mau, Mường Lý, khu vực mỏ đá 3A, khu phụ trợ tại xã Mường Lý);

III.2.4.3. Chi tr đ n b cho Khu tái định cư

Tại các khu tái định cư(TĐC), việc chi trả tiền bồi thường h trợ đang được thực hiện đối 52. với nhiều hạng mục khác nhau. Tuy nhiên, hậu quả việc quản lý đất đai của chính quyền địa phương( huyện Mường Lát, huyện Vân Hồ) và việc chậm ban hành chủ trương chuyển đổi mục đích sử dụng đất ( huyện Vân Hồ) gây khó khăn cho quá trình kiểm đếm, làm chậm tiến độ công việc. Tiến độ bồi thường tại các khu TĐC như sau:



Tại khu TDC số 1 Đến thời điểm này đã có 12,911,79 ,78 đồng được chi trả cho224 hộ trong đó 22 hộ nhận tiền và 4 hộ chưa nhận tiền, Vấn đề sẽ được đề cập thêm ở phần các vấn đề liên quan đợt khảo sát



Tại khu TĐC số 2 và 3: Các điểm TĐC ,định canh đã được về cơ bản đã hoàn thành việc chi trả đền bù. Đến thời điểm hiện tại, 6,696,946, 19 đồng đã được chi trả cho 121 hộ bị ảnh hưởng. Không ai trong số người được chi trả có thắc mắc về việcđền bù

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 18

 Với khu TĐC số 4 việc đền bù được chia làm 3 đợt theo thời gian ban hành các quyết định phê duyệt t tháng 9 2 13 đến tháng 6 2 14. Tổng số tiền được chi trả cho 274 người theo quyết định phê duyệt là 15, 24,382, đồng.

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

Bảng 4: T n n c i t ả đền b t c a dự án t t áng đến t áng

Hạng m c đền b

t ị thƣờng,

hộ

Thời gian c i t ả

Tổng giá bôi t đồng

Số đ n ận

Số Hộ n ận tiền BT TS hộ đƣ c c i t ả

ĐẬP V CÁC CÔNG TRÌNH PHỤ TR

I 1.

11/2011- 12/2012 11/2011

58,296,766,507 2,440,922,075 60,737,688,582

2. II 1

2, 500,917,797 2, 500,917,797

/4/2012

12,911,790,780

224

220 2 III 1.

9/2013 4/2014

10,542,729,780 288,688,300

133 9

2. 3.

5/2014

2,160,372,025

6,696,946,019

121

4.

12/2013

1,195,567,704

5.

3/2014

4,311,495,615

6. Huyện Quan Hoá Huyện Mường Lát TỔNG HỒ CH Lòng hồ bản Mau, xã Mường Lý TỔNG CÁC KHU TÁI ĐỊNH CƢ K u TDC số Khu TĐC, định canh và đường điện 35 kVtại khu TĐC số 1 Nghĩa địa khu TĐC số 1 Đường nội đồng và các công trình phụ trợ thuộc khu TĐC số 1 K u tái địn cƣ số v Khu TĐC 2 Xã Mường Lý và Tam Chung; Khu TĐC 3 xã Trung Lý Khu tái định cư, định canh số 2 xã Mường Lý Khu tái định cư, tái định canh số 3 xã Trung Lý

5/2014

12/2013 4/2014 5/2014

1,189,882,700 15,024,382,000 1,324,252,000 6,674,164,000 6,324,499,000

274 40 76 120

270 36 76 120

7. 8. 9. 10.

5/2014

59,243,000

11.

5/2014

1,199,907,000

12. K u Tái địn cƣ số Điểm TDC Suối Nón 2 Đường nội vùng khu TĐC Đường nội đồng khu TĐC , Bến phà Pù Lầu thuộc khu TĐC CT cấp nước sinh hoạt khu TĐC Đường nội vùng t ngã ba cầu tràn bản Tây Tà Lào đi khu SX, TỔNG CHUNG KHU TĐC

5/2014

766,569,000 34,713,118,000

29 619

29 611

Ng ồn: B L D t i liệ kh o át thực địa tháng 6 2014

Tình hình h trợ: ngoài các loại h trợ đã thực hiện như đã đề cập trong báo cáo GSDL 53. lần 3, HĐBT các huyện hiện đang vận dụng các loại h trợ khác nhau đối với các mức độ thiệt hại khác nhau của t ng hộ.

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 19

 Mức h trợ chuyển đổi nghề do việc mất đất nông nghiệp sẽ bằng 1,5 lần bồi thường đất r ng sản xuất. 72 hộ tại các bản Tà Bán, Co me, Chiềng và Xước bị thiệt hại do phải giải phóng mặt bằng cho các công trình phụ trợ khu TDC số 1 sẽ được nhận số tiền h trợ mất đất nông nghiệp là 115,299,75 đồng đối với15.373,3m2 (Theo tờ trình số 18 TTr-BTGPMB của HDBT huyện Quan Hoá ngày 21 5 2 14) về việc các hộ bị ảnh

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

hưởng bởi thu hồi đất cho khu mặt bằng công trường, bãi thải, đường điện 35kV cho khu TDC số 1trên địa bàn xã Trung Sơn huyện Quan Hoá);

 14 hộ dân bị ảnh hưởng mặt bằng công trường ở bản Co Me sẽ được h trợ 9,476, đồng cho m i nhà có bể nước t 2 m3 và mức h trợ nhà vệ sinh là 17,294, đồng hộ;

III.2.5. Tiến x dựng khu TDC và di d n tại các hu T

54. Tại K u TDC số : Hội đồng đã có văn bản thống nhất chi phí bồi thường đối với 14 hộ tự xây dựng nhà tại bản Co Me xã Trung Sơn về nhà ở, bể nước sinh hoạt, nhà vệ sinh và chi phí san nền .HBT đã kiểm tra và có văn bản không đồng ý về việc cho các hộ xin ra ngoài khu TĐC đã quy hoạch; Đã thực hiện bốc thăm 2 5 điểm TĐC là Tổ Xước và Keo Đắm. Tại các điểm TĐC còn lại, hộ gia đình đề nghị san nền bằng phẳng rồi mới tổ chức bốc thăm. TSHPCo đang phối hợp với chính quyền địa phương để thống nhất phương án giải quyết.Theo dự kiến,đến tháng 9 2 14 người dân sẽ nhận nền nhà để tự XD nhà .

55. K u TDC số , số 3: việc xây dựng các điểm TDC đang được xúc tiến. 2 gói thầu Gói thầu W-RE- 2(XD khu TĐC) và W-RE-04(Thủy lợi và Nước sinh hoạt) đa ký hợp đồng. Dự kiến đến tháng 7 2 14 sẽ thống nhất chi phí bồi thường hộ tự xây dựng nhà (25n2, 45m2, 65m2),san nền, và các công trình vệ sinh, bể nước; Đến tháng 9 2 14 người dân sẽ nhận đất làm nhà.

K u TĐC số : hai gói thầu Gói thầu W-RE-20 (hạ tầng khu TĐC) và Gói thầu W-RE-21 56. (Thủy lợi và nước sinh hoạt)đều đã thi công t tháng 12 2 13: Dự kiến đến tháng 6 2 14 sẽ thống nhất chi phí bồi thường hộ tự xây dựng nhà (25n2, 45m2, 65m2),san nền, và các công trình vệ sinh, bể nước; Đến tháng 9 2 14 người dân sẽ nhận đất làm nhà.

III.3. Các vấn đ v giới

III.3.1. Vấn đ giới trong ế hoạch tái đ nh c

Hầu hết nữ giới đều nhận thức được tầm quan trọng của dự án và trả lời rằng họ nên di 57. dời vì dự án thủy điện.

58. Các hộ tái đinh cư tại bản Tá Bàn (xã Trung Sơn) mô tả nhiều về địa điểm nhà mới của họ. Những người phụ nữ được phỏng vấn bởi chuyên gia tư vấn trong đợt giám sát này nói rằng người đứng đầu của hộ gia đình - chồng sẽ là người chịu trách nhiệm về điều này. Mặc dù những người phụ nữ này chưa t ng đến thăm khu tái định cư mới, nhưng với sự chia sẻ t người chồng của họ, họ biết rằng nhà thầu đã phân lô tái định cư hình bậc thang cho các hộ tái định cư. Và bảng qua các cuộc phỏng vấn sâu, người dân bày tỏ quan ngại của họ về sự an toàn tái định cư liên quan đến nguy cơ sạt lở đất và phản đối việc đắp lô tái định cư hình bậc thang của nhà thầu. Giống như các hộ gia đình tái định cư khác, họ sẽ không di chuyển cho đến khi nhà thầu san đất. Không ghi nhận có khiếu nại, khiếu kiện về vị trí tái định cư.

59. Tất cả nữ giới mà tư vấn gặp gỡ trong đợt giám sát lần này đều mong muốn có một cuộc sống ổn định tại khu tái định cư, cụ thể như nhà ở, đủ đất sản xuất và việc tiếp cận nguồn nước sạch. Phụ nữ tham gia các cuộc họp tham vấn đều bầy tỏ các câu hỏi quan tâm về vấn đề tái định cư, cụ thể như sau:

 Chất lượng nhà tại khu tái đinh cư thế nào?

 Diện tích đất có đủ sinh sống và sản xuất không?



Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 20

Liên quan tới nguồn nước tại khu tái định cư: điều mà phụ nữ của các hộ di dời lo lắng nhất chính là thiếu nước. Điều này sẽ ảnh hưởng tới những công việc chính của họ là giặt giũ, nấu nướng và chăn nuôi.

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

Tại huyện Mường Lát, phụ nữ bị ảnh hưởng nhận thức như thể hiện trongkế hoạch tái 60. định cư bao gồm phạm vi tác động đối với làng nói chung, các tác động đến cá nhân hộ bị ảnh hưởng, những gì họ đang hoặc sẽ có quyền được chi trả bồi thường và các khoản phụ cấp khác, quyền tham gia vào các biện pháp khôi phục sinh kế, làm thế nào để giải quyết khiếu nại, những gì sẽ được giám sát và các mốc quan trọng cho việc thực hiện dự án. Tuy nhiên, không ai trong số những người phụ nữ bị ảnh hưởng có nhiều thông tin chi tiết và phần lớn được dựa vào bảng thông tin dự án, thực sự có khá nhiều thông tin trong đó nhưng những người bị ảnh hưởng cũng cần thông tin cụ thể và chi tiết hơn.

61. Liên quan đến chi trả bồi thường, điều này đã được nêu trong kế hoạch phát triển sinh kế và tái định cư, phần 6.7 về việc giảm thiểu rủi ro liên quan đến giới, phần giới trong kế hoạch tái định cư có ghi “T i kho n ng n h ng để chuyển t n bồi thường và h tr đư c mở h p pháp ưới tên c v và chồng”. ối với các gia đình m người chồng bị nghiện ma túy ho c không có việc làm thì tài kho n sẽ đư c m c định tên v . Nh m tư ấn an toàn sẽ phối h p với đại diện hội phụ nữ xã sẽ ác định các hộ như trên trước khi chi tr bồi thường”. Tuy nhiện điều này không được thực hiện trong thực tế. Hội đồng tái định cư huyện Mường Lát nói rằng về nguyên tắc, biên lai xác nhận nhận bồi thường phải có chữ ký của các chủ hộ và không ngoại tr các hộ có người nghiện ma túy. Quy định về việc bồi thường nên được nhận bởi cả hai vợ chồng vẫn chưa được coi là bắt buộc. Mặc dù người chồng nhận bồi thường nói rằng họ sẽ đưa tiền cho vợ của mình, nhưng các chuyên gia tư vấn không thể không lo lắng cho những người phụ nữ có chồng nghiện ma túy hoặc rượu. Tuy nhiên, tư vấn độc lập giám sát an toàn xã hội cho rằng công ty TNHH MTV thủy điện Trung Sơn cần hướng dẫn và vận động các hộ BAH nên gửi tiền vào Ngân hàng để tạo tiền đề cho việc khôi phục, và phát triển sinh kế của các hộ sau này.

III.3.2. Vấn đ giới trong ế hoạch c i thiện sinh ế trong cộng đồng

62. Tại bản Nàng 1 và bản Muống 2 (xã Mường Lý). Bản Tổ Chiềng và bản Lìn (xã Trung Lý) và bản Lát (xã Tam Chung), Các thành viên nhóm sở thích đã được cung cấp việc đào tạo và xây dựng cơ sở vật chất,cây giống và con giống cho việc thực hiện mô hình sinh kế. Phụ nữ chờ đợi các giống và loài mới (giống lúa, loài gà và lợn) để họ có thể áp dụng kỹ thuật mới. Trưởng bản Lát (xã Tam Chung) cho biết ông có nghe nói về chương trình phát triển sinh kế cho người dân trong vùng bị ảnh hưởng nhưng chưa được tham gia nhiều vào các buổi tham vấn ý kiến để tạo nhóm sở thích trong bản. Phỏng vấn về mô hình sinh kế, phụ nữ tại bản Lát (xã Tam Chung) cho thấy, họ rất quan tâm đến việc thực hiện chương trình sinh kế tại địa phương.

Tại các bản này, việc đào tạo sinh kế được cung cấp và cơ sở gây giống được thành lập, 63. người dân mong muốn được cung cấp con giống sớm.Trong khi đó, những người chưa được thực hiện các hoạt động sinh kế hi vọng dự án sẽ tiếp tục hoạt động này.

III.3.3. Vấn đ giới trong ế hoạch phát triển DTTS

Ảnh hưởng trực tiếp được nêu ra liên quan đến sức khỏe người dân nói chung và phụ nữ 64. và các trẻ em gái nói riêng cũng như nước sạch là chủ đề quan tâm của nhiều phụ nữ.

Hiện tại, các hộ bị ảnh hưởng bởi hồ chứa vẫn chưa di dời đến khu tái định cư vì vậy 65. không có vấn đề về giáo dục và đào tạo phát sinh.

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 21

66. Trong báo cáo về việc thực hiện giải phóng mặt bằng, các hoạt động sinh kế và xã hội của dự án Thủy điện Trung Sơn, phần D, kế hoạch DTTS có nêu “Công t TNHH MTV thủ điện Tr ng Sơn đã gửi thư ê cầu hội phụ nữ các huyện an Hoa, Mường Lát và Vân Hồ để chỉ đạo các xã bị nh hưởng đ xuất các hoạt động xây dựng năng lực v an toàn sức khỏe cho phụ nữ”. Đây là chính sách tốt thể hiện sự quan tâm, chú ý tới phụ nữ nhưng dự án cũng nên trực tiếp phối hợp với hội phụ nữ các huyện để đề xuất các hoạt động. Bảng qua các đợt giám sát, Tư vấn nhận thấy các lãnh đạo hội phụ nữ xã vẫn còn hạn chế về năng lực thậm chí không nhận

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

thức đầy đủ về dự án. Vì vậy, họ khó có thể đề xuất các hoạt động như trên cho các thành viên khác. Trong lần giám sát này, chưa có bằng chứng nào cho thấy sự tham gia của Hội Phụ nữ các huyện Quan Hóa, Mường Lát và Vân Hồ trong việc chỉ đạo, đề xuất các hoạt động xây dựng năng lực về an toàn cho phụ nữ ở các xã bị ảnh hưởng. Tư vấn kiến nghị dự án Trung Sơn cần phối hợp chặt chẽ hơn nữa với Hội phụ nữ 3 huyện và Hội phụ nữ các xã bị ảnh hưởng, thể hiện ở các hoạt động có sự tham gia của Hội Phụ nữ.

III.3.4. Vấn đ giới trong việc tham gia

Cuộc họp tham vấn tại bản Tài Chánh – xã Mường Lý có 7 người tham dự trong đó có 2 67. phụ nữ. Số lượng người tham dự họp tham vấn tại bản Lìn (xã Trung Sơn) là 15 người trong đó có 7 người là nữ giới. Trong khi đó, họp tham vấn với các hộ bị ảnh hưởng tại xã Tam Chung có 14 người tham dự, 1 người là nữ trong đó có 2 người không biết chữ còn lại những người khác có thể nghe và nói được tiếng Việt. Trong cuộc họp này, trong số 10 nữ giới thì 4 người xác nhận là họ đã t ng tham dự các cuộc họp về dự án thủy điện. Một số người phàn nàn rằng chồng của họ không chia sẻ thông tin với họ, điều đó gây bất lợi cho họ trong việc nắm bắt thông tin và hiểu về dự án. Một phụ nữ tại bản Lát, xã Tam Chung (Bà Lương Thị Kiên) nói rằng bà đã t ng tham dự nhiều cuộc họp về dự án thủy điện, khoảng 2 đến 3 lần một năm và chủ động phát biểu ý kiến trong các cuộc họp, bà hiểu các chính sách h trợ, giúp đỡ cho các hộ bị di dời. Trên thực tế, những phụ nữ mà tư vấn đã gặp trong đợt giám sát lần này mới có một số người tham gia vào các cuộc họp mà chưa tham gia vào bất cứ hoạt động nào khác của dự án.

68. Các cuộc họp khác thường được tham dự bởi nam giới vì thư mời thường được gửi tới các chủ hộ. Yêu cầu đề xuất của Tư vấn đối với các trưởng bản là trong các cuộc họp nên có 1 nửa số lượng người tham dự là nữ giới và có nhiều người tham dự họp thì chứng tỏ họ quan tâm tới các vấn đề liên quan tới tái định cư và thủy điện. Hầu hết các phụ nữ chỉ thụ động lắng nghe hoặc đặt câu hỏi về các vấn đề liên quan tới gia đình họ trong khi có một số những người trẻ hơn và chủ động hơn hiểu về các dự án và chủ động phát biểu ý kiến. Dự án nên chủ ý đến những phụ nữ trẻ và có học vấn cao hơn, khuyến khích họ tham gia vào những hoạt động tiếp theo (ví dụ hoạt động truyền thông, sinh kế, giám sát cộng đồng..vv..) để họ có thể truyền tải thông tin, kiến thức ..vv cho các phụ nữ khác trong cộng đồng.

Có một nhu cầu chung của phụ nữ là được nhận tài liệu để hiểu hơn về dự án, thậm chí 69. một số người không biết chữ nhưng như chồng/con họ biết chữ sẽ đọc và giải thích cho họ.

III.4. Các vấn đ v phát triển DTTS

III.4.1. ác mối quan t m của ng ời DTTS trong việc c i thiện sinh ế

70. Về sinh kế thì người dân lo lắng nhất là diện tích trồng lúa nước bị mất sẽ không đảm bảo an ninh lương thực. Tại các bản tái đinh cư như bản Lát thuộc xã Tam Chung, bản Lìn và bản Co Cài trong (Tổ Chiềng) thuộc xã Trung Lý, bản Nàng 1 và Tài Chánh tại xã Mường Lý, các hộ bị ảnh hưởng có phàn nàn về việc thu hẹp đất nông nghiệp. Ví dụ như người dân bản Đông Tà Lào (Tân Xuân, Mộc Châu, Sơn La) băn khoăn là cả bản đang có hơn 1 ha lúa nước, (đủ nước quanh năm) mà khu tái định cư thì chỉ đáp ứng được hơn 4 ha (trong khi đó lại là đất trên cao, không thuận cho cây lúa, thiếu nước). Tương tự như vậy, bản Tà Bán vốn có 36,7 ha lúa ruộng thuần thục, nay sẽ bị giảm xuống nhiều và chắc chắn không đảm bảo an ninh lương thực.

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 22

71. Trong khi đó các mô hình sinh kế do Dự án giới thiệu (như lợn lai, ngan lai, ngô lai, lúa giống mới, v.v...) hầu hết đều liên quan đến các sản phẩm đầu vào hoặc đầu ra cho thị trường, trong khi đó năng lực thị trường của người DTTS địa phương nói chung còn rất hạn chế, vì vậy sẽ khó tránh khỏi rủi ro về sinh kế như: do giao thông đi lại khó khăn, các hộ nuôi được thường bị lái thương ép giá hoặc trong quá trình nuôi đúng quy trình cần phải cung cấp đầy đủ thức ăn, tuy nhiên việc này gặp khó khăn vì điều kiện kinh tế hoặc các hộ quen với cách thức nuôi truyền

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

thống Nhìn chung, do trình độ nhận thức của người dân tại địa phương chưa cao nên việc chăn nuôi đáp ứng đủ các tiêu chí kỹ thuật còn gặp khó khăn.

III.4.2. Những mối quan t m của ng ời d n tộc thiểu số đến tái đ nh c

Vấn đề thứ 2 được quan tâm nhất sau an ninh lương thực là nước sinh hoạt. Tại bản 72. Pạo (xã Trung Sơn, huyện Quan Hoa, tỉnh Thanh Hóa), việc thi công làm vỡ một đường ống dẫn đến việc tắc nghẽn nước tại bản Co Me. Tại bản Nàng 1 và bản Tài Chánh (xã Mường Lý), người dân cũng lo ngại khu tái định cư không thể cung cấp đầy đủ nước cho tất cả các hộ. Bởi việc tiếp cận nguồn nước sẽ khó khăn hơn do việc di dời đến khu tái định cư ở những địa điểm cao hơn.

73. Tại cuộc họp tham vấn, tất cả người dân tin rằng tiến độ dự án chậm sẽ ảnh hưởng đáng kể đến đời sống của những người đang chờ tái định cư. Tại các địa phương không thuộc đối tượng tái định cư, người dân được hưởng lợi t nhiều chương trình, các dự án phát triển nông bản, đặc biệt là các chương trình phát triển dân tộc thiểu số. T năm 2 8, các hộ gia đình tái định cư của dự án đã phải sống dưới điều kiện không có sự thay đổi, không có bất kỳ việc xây dựng nào. Ngoài ra tất cả các dự án cơ sở hạ tầng bị hoãn, người dân phải thuê một nhà trẻ rất nhỏ.

III.4.3. Những mối quan t m của ng ời d n tộc thiểu số v sức hỏe và an toàn

74. Trong quá trình xây dựng:Tất cả các hộ gia đình trong vùng dự án tin tưởng rằng sẽ có nhiều tác động tiêu cực đến đời sống của họ do có nhiều công nhân. Trong số các vấn đề sức khỏe, lây nhiễmHIV/AIDS là vấn đề nghiêm trọng nhất cần được quan tâm tại các xã dự án. Tại xã Mường Lý, có 93 người nghiện ma túy trong đó có 36 người nghiện t trước. Có 43 người bị nhiễm HIV trong đó 1 3 số người này bị lây nhiễm t người chồng. Tại bản Tá Bàn, (xã Trung Sơn), có 12 người nhiễm HIV trong độ tuổi t 3 đến 35 trong đó 5 phụ nữ bị lây nhiễm t chồng và 2 trẻ em 8 tuổi bị lây nhiễm t mẹ. Trong số các công nhân thủy điện Trung Sơn, có 29 trường hợp đến trung tâm y tế hỏi ống tiêm. Ngoài bênh HIV và sốt rét, các bệnh về đường hô hấp có nguy cơ cao nhất do việc xây dựng đập thủy điện Trung Sơn. (Nguốn: báo cáo sức khỏe tháng 6 năm 2014, ã Tr ng Sơn).

75. Liên quan đến trang thiết bị y tế và nhân sự ở các xã dự án: mọi thứ vẫn còn nghèo nàn và không đáp ứng được nhu cầu của người dân địa phương. Ví dụ ở xã Trung Sơn, chỉ có một trạm y tế ở làng Pao với 2 bác sĩ và 3 y tá. Vấn đề khó khăn nhất là làm thế nào để tuyên truyền phổ biến, chủ yếu bằng lời nói và không có tiện nghi hiện đại như loa, đài phát thanh, tờ rơi, áp phích, vv Vì vậy, sẽ là rất khó khăn để ngăn ng a các bệnh xã hội và vệ sinh môi trường. Theo ông Hà Văn Tú - bác sĩ của trạm y tế xã Trung Sơn thì công nhân t miền Trung và Tây Nguyên mang mầm bệnh sốt rét đến Dự án thủy điện Trung Sơn trong những năm gần đây. Trong số đó có 14 công nhân bị sốt rét ký sinh trùng. Căn bệnh này lây lan rất nhanh, 3-4 trường hợp có thể bị nhiễm bệnh do mu i m i ngày. (Nguồn: Phỏng vấn sâu, Tư vấn GS, tháng 7 năm 2014).

76. Trong thời gian hoạt động: Dự án đang được xây dựng và các hoạt động giám sát liên quan đến giai đoạn này chỉ có thể được thực hiện khi Đơn vị phát điện số 1 được ủy quyền vào quý cuối cùng của năm 2 16.

III.4.4. Rào c n ngôn ngữ và phong tục văn h a

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 23

77. So với các nhóm dân tộc ở các khu vực khác, ngôn ngữ không phải là một rào cản lớn với các địa phương trong khu vực Dự án thủy điện Trung Sơn (TSHPP). Phần lớn người dân tộc thiểu số có thể giao tiếp bằng tiếng Việt. Nhiều người trẻ tuổi có thể đọc và viết thành thạo tiếng Việt. Họ sẽ là nguồn nhân lực tiềm năng cho Ban QLDA Thủy điện Trung Sơn và các bên liên quan nhằm tuyên truyền, giải thích chính sách của dự án cũng như khiếu nại còn tồn tại.

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

Việc biên soạn tài liệu đào tạo sinh kế cho người dân tộc thiểu số đã được cải tiến bằng 78. nhiều hình minh hoạ, phù hợp hơn với trình độ của người dân. Đối với m i chủ đề tập huấn người dân được đào tạo trong vòng 1 ngày (3 chủ đề/3 ngày) Với m i chủ đề người dân sẽ được tham dự cả học lý thuyết và thực hành. Các hộ gia đình có nhu cầu và mong muốn tham gia nhóm sở thích nào thì sẽ được đào tạo và cung cấp tài liệu liên quan đến hoạt động đấy. Liên quan đến việc nghĩa trang và di dời mồ mả, Ban QLDA Thủy điện Trung sơn đã cơ bản giải quyết được vấn đề này bằng cách mời trưởng bản hoặc chủ hộ tham gia vào việc xây dựng nghĩa trang và di dời mồ mả. Tuy nhiên, những người bị ảnh hưởng vẫn đề xuất mội vài biện pháp như: bồi thường tái định cư phải bao gồm các chi phí các nghi lễ theo phong tục của dân tộc Thái như: quan tài, lợn, gà, rượu, hoa, vật tế. Người dân bản Co Me (xã Trung Sơn, huyện Quan Hóa) muốn có một bức tường bao quanh nghĩa trang Pieng Pang nhằm tránh bất kỳ tác động nào t việc vận chuyển và các hoạt động xây dựng dự án. Người dân bản Tá Bàn (xã Trung Sơn, huyện Quan Hóa) đã đồng ý với kế hoạch xây nghĩa trang Pom Lâu (2 ha) và Pom Nam Quảng (2 ha), họ chỉ muốn việc kiểm đếm chi tiết và xây dựng nghĩa trang mới được thực hiện một cách nhanh chóng. Bởi vì nghĩa trang cũ đang được sử dụng trong khi phong tục của người Thái là chôn cất vĩnh viễn mà không khai quật.

III.4.5. Qu n lý giấ chứng nhận qu n sử dụng đất tiết iệm và tín dụng

Các hộ bị ảnh hưởng sẽ có giấy chứng nhận quyền sở hữu đất sau khi chuyển tới khu tái 79. định cư. Tên của cả vợ và chồng sẽ được ghi trên giấy chứng nhận quyền sở hữu đất. Có nhiều hộ gia đình có cả vợ và chồng đại diện khi nhận tiền bồi thường và h trợ. Tiền chi trả được gửi tiết kiệm hoặc tài khoản tín dụng ghi tên cả vợ và chồng.

III.5. Kế hoạch c i thiện sinh ế cộng đ ng

80. Chương trình phát triển DTTS, sinh kế và tái định cư của dự án xác định được 44 bản bị ảnh hưởng bởi dự án nhà máy thủy điện Trung sơn, những bản này sẽ tham gia trực tiếp vào chương trình cải thiện sinh kế cộng đồng. Chương trình cải thiện sinh kế cộng đồng sẽ là một kế hoạch quan trọng trong kế hoạch phát triển sinh kế và dân tộc thiểu số nhằm cải thiện hoặc ít nhất là phục hồi sinh kế và tiêu chuẩn sống của người dân trong các bản bị ảnh hưởng. Kế hoạch cải thiện sinh kế cộng đồng được bắt đầu vào tháng 6 năm 2 12 với giai đoạn thí điểm được thực hiện tại 5 bản và giai đoạn nhân rộng được thực hiện tại 44 bản trong khoảng thời gian t năm 2 12 đến năm 2 16. Hiện tại, giai đoạn nhân rộng đang được triển khai. Nhằm đảm bảo tính liên tục của các hoạt động cải thiện sinh kế cộng đồng tại các bản. Các hoạt động sinh kế trong giai đoạn chuyển giao thí điểm được thực hiện t tháng 11 năm 2 13 đến cuối tháng 6 năm 2 14 (tương đương 8 tháng). Giai đoạn chuyển giao bao gồm: (i) lập kế hoạch và tham vấn cộng đồng (t tháng 8 đến tháng 11 năm 2 13) để hình thành các nhóm sở thích, xác định các chủ đề trình diễn và hoàn thành dự toán ngân sách; (ii) thực hiện các hoạt động sinh kế t tháng 11 năm 2 13 đến cuối tháng 6 năm 2 14.

III.5.1. ác mục tiêu của giai đoạn chu ển đổi

Giai đoạn chuyển tiếp nhằm đảm bảo cả tính liên tục của các hoạt động lẫn chứng minh 81. phương pháp được áp dụng, nhằm cho phép cung cấp các h trợ trực tiếp cho các bản cùng một lúc. Giai đoạn chuyển tiếp đã được thực hiện tại 10 bản, cùng với 5 bản bổ sung so với giai đoạn thí điểm. Để mở rộng giai đoạn, các hoạt động sẽ được thực hiện tại tất cả 44 bản bị ảnh hưởng.

III.5.2. ác ết qu giám sát các hoạt động sinh ế trong quá trình chu ển đổi

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 24

82. Dự án thủy điện Trung Sơn ký hợp đồng tư vấn sinh kế và phân công nhân viên của họ tham gia vào các hoạt động tham vấn cộng đồng, h trợ các hộ bị ảnh hưởng để hình thành các nhóm sở thích (CIGS), cung cấp việc đào tạo kỹ thuật và đầu vào nhằm giúp các hộ nâng cao năng lực sản xuất nông nghiệp, tạo thêm thu nhập và thúc đẩy phát triển sinh kế. Người bị ảnh

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

hưởng và cán bộ bản bản đã được tham vấn về khía cạnh sinh kế bởi Ban QLDA thủy điện Trung Sơn. Vào cuối chương trình cải thiện sinh kế trong giai đoạn chuyển giao, có nhiều kết quả tích cực với số lượng gia tăng đáng kể các bản, các hộ và các nhóm sở thích được hưởng lợi so với giai đoạn thí điểm.

83. Giai đoạn chuyển giao các hoạt động sinh kế bao gồm 10 bản: Ta Bàn, Co Me, Xước, Đông Tà Lào, Tây Tà Lào, Tổ Chiềng, Mường 2 và Tài Chánh. Trong giai đoạn chuyển giao, các thành viên của các nhóm sở thích và các hộ gia đình tham gia vào các mô hình trình diễn đều tăng hơn so với giai đoạn thí điểm. Tổng cộng có 53 nhóm sở thích và 196 hộ tham gia vào các mô hình cải thiện sinh kế tại 3 lĩnh vực là chăn nuôi, trồng trọt và phát triển thị trường và phi nông nghiệp. Việc hình thành các nhóm sở thích được trình bày trong bảng 3.

Bảng 5: Số ƣ ng các nhóm sở thích trong quá trình chuyển giao

Trồng tr t

C ăn nuôi

Phát triển thị t ƣờng và phi nông nghiệp

Các nhóm sở thích cấp độ bản

Các nhóm mới được hình thành

Các nhóm được duy trì (t giai đoạn thí điểm)

Các nhóm liên bản

2 (trồng cỏ và mía) 1 (dịch vụ thú y)

Các nhóm mới được hình thành

1 (dịch vụ thú y) 1 (dịch vụ cung cấp hợp tác)

Các nhóm được duy trì (t giai đoạn thí điểm)

Tổng ph

17

21

15 Tổng cộng

53

Nguồn: Tư n giám át độc lập, tháng 6 năm 2014

III.5.2.1. Hoạt động t ng trọt

84. Vào tháng 6 năm 2 14, có 18 nhóm sở thích trồng trọt với 116 hộ tham gia tại 10 bản. Tại m i loại mô hình, những hộ được hưởng lợi sẽ tham dự 2 vòng trình diễn. Chi tiết về việc thục hiện việc trồng trọt được trình bày tại bảng sau.

Bảng 6: Tổng h p các hộ tại các bản thực hiện các mô hình trồng tr t

Các hoạt động

Bản

Diện tích/hộ

Thời gian thực hiện (tháng)

STT .

Số hộ tham gia

r ng

cây

Tà Bán Đông Tà Lào Tây Tà Lào Tài Chánh Nàng 1 Tổ Chiềng Lìn Đông Tà Lào

(m2) 1000 1000 1000 1000 5000 5000 5000 10000

Từ 1 1 1 1 3 3 3 3

ến 5 5 5 5 7 7 7 6

10 10 10 10 5 5 10 5

1 2 3 4 5 6 7 8

Vòng 1 Cải thiện trồng lúa Cải thiện trồng lúa Cải thiện trồng lúa Cải thiện trồng lúa Trồng ngô Trồng ngô Trồng ngô Trồng xoan – lát

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 25

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

5 5 1

Tà Bán Đông Tà Lào Đông Tà Lào

5000 10000 300

thành vườn

9 10 11

2 2 1

6 6 6

Trồng cây ăn quả Trồng tre – luồng Hình ươm Trồng cỏ nuôi bò sữa

2000

Trồng mía

5000

Vòng 2

Liên Bản (Co Me – Mường 2) Liên Bản (Tà Bán – Đông Tà Lào)

Tà Bán

1000

Cải thiện trồng lúa

Đông Tà Lào

1000

Cải thiện trồng lúa

Nàng 1

5000

Tổ Chiềng

5000

Trồng ngô Trồng ngô

600

18

7 Trông rau Tà Bán Tổng số các hộ thực hiện các mô hình trình diễn

116

Nguồn: Tư n giám át độc lập, tháng 6 năm 2014

85. Trong tổng số 18 nhóm sở thích trồng trọt, có 13 nhóm tham gia vòng thứ nhất và 5 nhóm tham gia vào vòng thứ 2. Tư vấn trồng trọt cung cấp đào tạo cho những nông dân tham gia vào vòng 1 (những người mới hình thành nhóm sở thích) trong vòng 2 ngày và cho những nông dân tham gia vào vòng 2 (những người duy trì các nhóm sở thích) trong vòng 1 ngày với kiến thức được nâng cao dành cho họ. Các hộ tham gia vòng 1 được cung cấp đầu vào như: cây giống; phân bón (urê, phân lân, KCl); công cụ dành cho vườn ươm (lưới sắt B40, kéo cắt, bình tưới nước khoác vai, bình tưới bằng tay, đường ống tưới tiêu); thuốc tr sâu; đào tạo; và tham quan học tập. Trong khi đó, các hộ tham gia vào vòng 2 được cung cấp tương tự ngoại tr các dụng cụ dành cho vườn ươm. Có khoảng 6 nhóm sở thích trồng lúa nước được thành lập tại 4 bản với 50 thành viên, bao gốm 40 hộ trong vòng 1 và 10 hộ trong vòng 2 tại các bản Ta Bàn và Ta Lão (xem Bảng 2). Các hộ trong nhóm sở thích trồng lúa nước thực hiện mô hình trình diễn vào vụ mùa đông – xuân và thu hoạch vào mùa này. Nhìn chung, mô hình trồng lúa nước ban đầu thành công và có thể đóng góp cho thu nhập của các hộ và đảm bảo an ninh lương thực. Mô hình này cho thấy một lựa chọn phù hợp về các giải pháp kỹ thuật và sự đa dạng giống lúa cho việc thực hiện.

86. Về các hoạt động trình diễn canh tác khác, bao gồm các nhóm sở thích trồng ngô, trồng r ng xoan, trồng cây ăn quả, trồng cỏ nuôi bò, trồng mía và hình thành vườn ươm, chỉ việc đào tạo kỹ thuật có liên quan được cung cấp cho 76 thành viên bởi chuyên gia tư vấn trồng trọt phối hợp với các cán bộ sinh kế thủy điện Trung Sơn. Tuy nhiên, việc cung cấp đầu vào bị thiếu nên mô hình trình diễn đã không được thực hiện.

III.5.2.2. Hoạt động chăn nu i

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 26

87. Vào tháng Sáu năm 2 14, có 16 nhóm sở thích vật nuôi với sự tham gia của 80 hộ gia đình ở 10 bản của 4 xã. Trong m i loại mô hình, m i hộ hưởng lợi sẽ tham dự 2 vòng trình diễn. Chi tiết về việc thực hiện canh tác được trình bày trong bảng sau.

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

Bảng 7 : Tổng h p các hộ tại các bản thực hiện các mô n c ăn nuôi

STT.

Các hoạt động

Bản

Qui mô/hộ

Thời gia thực hiện (Tháng)

Số hộ tham gia

From

địa

gà

Tà Bán

80 con giống

địa

gà

Tổ Chiềng

80 con giống

Co Me Co Me Tà Bán Nàng 1 Tổ Chiềng Đông Tà Lào

80 con giống 4 con giống 4 con giống 4 con giống 4 con giống 4 con giống

2 3 3 3 2 2

5 7 7 6 6 6

5 5 5 5 5 5

3 4 5 6 7 8

địa

gà

Tà Bán

80 con giống

địa

gà

Tổ Chiềng

80 con giống

Co Me Co Me Tà Bán Nàng 1 Tổ Chiềng Đông Tà Lào

2 3 3 3 2 2

Vòng thứ nhất Nuôi phương Nuôi phương Nuôi ng ng lai Nuôi lợn lai Nuôi lợn lai Nuôi lợn lai Nuôi lợn lai Nuôi lợn lai Vòng 2 Nuôi phương Nuôi phương Nuôi ng ng lai Nuôi lợn lai Nuôi lợn lai Nuôi lợn lai Nuôi lợn lai Nuôi lợn lai

11 12 13 14 15 16

80 con giống 4 con giống 4 con giống 4 con giống 4 con giống 4 con giống Tổng số hộ thực hiện các mô hình

5 7 7 6 6 6

5 5 5 5 5 5 80

Nguồn: Tư n giám át độc lập, tháng 6 năm 2014

88. Trong số 16 nhóm sở thích chăn nuôi, có 8 nhóm tham dự vòng thứ nhất và 8 nhóm tham dự vòng thứ 2. Tư vấn chăn nuôi phối hợp với nhân viên sinh kế của dự án thủy điện Trung Sơn cung cấp việc đào tạo cho các nông dân tham gia vòng thứ nhất (những người mới hình thành nhóm sở thích) trong vòng 3 ngày và cho những nông dân tham gia vào vòng thứ 2 (những người duy trì nhóm sỏ thích) trong vòng 1 ngày. Như trong kế hoạch của dự án, các hộ gia đình tham dự vòng 1 được cung cấp con giống, thức ăn gia súc (cám đậm đặc), vắc-xin, thuốc thú y, tập huấn, tham quan học tập và chịu trách nhiệm cho các con giống bổ sung, cho ăn tại địa phương và các thiết bị chăn nuôi.Trong khi đó, những người tham gia vòng 2 được cung cấp thức ăn gia súc (cám đậm đặc), vắc-xin, thuốc thú y, tập huấn và tham quan học tập và chịu trách nhiệm về tất cả các con giống, việc chăn nuôi tại địa phương và các thiết bị chăn nuôi.

89. Cung cấp vật tư đầu vào là hoạt động tiếp theo thuộc Kế hoạch Cải thiện Sinh kế Cộng đồng dành cho các hộ thực hiện các mô hình sau đào tạo. Tuy nhiên, Vào thời điểm giám sát, các hoạt động trình diễn chăn nuôi gia súc không được thực hiện. Lý do chính của việc này là vì các gói cung cấp thức ăn (G.EMP- 8.b4) đã không được thực hiện. Tiến độ thực hiện dự án vì vậy đã bị ảnh hưởng nhiều.

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 27

90. Việc cung cấp hộp thuốc thú y cho các ứng cử viên có trình độ bác sĩ thú y trong giai đoạn thí điểm sẽ được hoàn thành trong giai đoạn chuyển tiếp. Qua đó, các bác sĩ thú y sẽ có thể cung cấp dịch vụ thú y cho các mô hình chăn nuôi gia súc thuộc kế hoạch cải thiện sinh kế cộng đồng cũng như các hoạt động chăn nuôi nói chung tại các bản. Tuy nhiên, vào thời điểm giám sát, việc cung cấp hộp thuốc thú y cho bác sĩ thú y vẫn chưa hoàn thành.

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

III.5.2.3. Phát triển thị trường và phi n ng nghiệp

91. Trong quá trình chuyển giao, có 14 nhóm sở thích được thành lập và hoạt động tại 10 bản. Như các nhóm sở thích tại bản Xước (xã Trung Sơn) và bảnLìn (xã Trung Lý) mới được thành lập với 13 thành viên. Các nhóm này kết hợp đào tạo việc làm cùng các bản khác. Hi vọng 13 thành viên của 2 nhóm sẽ gặt hái được những kết quả tích cực và trở thành nòng cốt cho việc phát triển nghề nghiệp tại các bản. Chi tiết về các nhóm sở thích phát triển thị trường và phi nông nghiệp cùng các thành viên được trình bày trong bảng sau.

Bảng 8: Các nhóm sở thích và thành viên – phát triển thị t ƣờng và phi nông nghiệp

Bản

Buôn bán

Nhóm dịc v

Đ o tạo ng ề

Lao động chân tay

X T ung Sơn

C ế biến sản p ẩm nông ng iệp + Ng ề p

1.BảnCo Me

2.Bản Tà Bán

3.Bản Xước

X Mƣờng Lý

4.BảnNàng 1

5.Bản Mường 2

6. Bản Tài Chanh

Xã Trung Lý

7.BảnTổ Chiềng

8. BảnLìn

Xã Tân Xuân

9. Bản Đông Tà Lào

1 . Bản Tây Tà Lào

Tổng

92. Sau khi hình thành các nhóm sở thích, tư vấn phát triển thị trường và phi nông nghiệp trong nhóm tư vấn sinh kế đã tổ chức 10 lớp đào tạo về “Tính toán kinh tế hộ gia đình” tại 100 bản với 300 hộ tham gia và 5 khóa học về “chuẩn bị kế hoạch kinh doanh” tại 5 bản với 150 hộ gia đình tham gia. Việc trình diễn các hoạt động phát triển thị trường và phi nông nghiệp được thực hiện tại các hộ gia đình. Có khoảng 2 nhóm sở thích (10 hộ) chế biến cây lâu năm tại xã Tân Xuân và 1 nhóm sở thích (5 hộ) chế biến ớt tại bản Nàng (xã Mường Lý). Dự án sẽ cung cấp h trợ kỹ thuật, thúc đẩy và đầu tư sản xuất và phát triển thị trường.

III.5.3. Sự tham gia của ng ời d n vào các hoạt động sinh ế

93. Chương trình phát triển dân tộc thiểu số, sinh kế và tái định cư đã xác định 44 bản bị ảnh hưởng bởi dự án Thủy điện Trung Sơn và sẽ được tham gia chương trình cải thiện sinh kế cộng đồng. Chương trình cải thiện sinh kế cộng đồng là hoạt động thiết yếu trong kế hoạch phát triển sinh kế và tái định cư để đảm bảo cải thiện hoặc ít nhất là phục hồi mức sống của người dân sống tại các bản bị ảnh hưởng.

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 28

94. Các thành viên của các nhóm sở thích đăng ký tham gia hoạt động thí điểm trên tinh thần tự nguyện. Những hộ tham gia nhiều nhóm sở thích tại 1 bản sẽ phải đảm bảo cung cấp một lao động chính cho m i nhóm. M i nhóm có khoảng 5 hộ sẽ nhận vật tư đầu vào cho trình diễn vòng 1. Trong khi 5 hộ khác sẽ nhận được ít vật tư đầu vào cho phần trình diễn vòng 2. Tiêu chí cho

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

các hộ tham gia trình diễn sẽ được xác định cho m i vòng trình diễn với những thỏa thuận giữa các hộ, tư vấn sinh kế và nhân viên dự án thủy điện Trung Sơn. Phụ nữ được đặc biệt khuyến khích tham gia và ít nhất có 2 hộ trong nhóm thuộc hộ dễ bị tổn thương.

Ban sinh kế cộng đồng tại xã Mường Lý được hình thành và hoạt động t tháng 3 năm 95. 2014. Cho tời nay, Ban đã cung cấp h trợ đào tạo, tổ chức họp và tạo điều kiện thuận lợi trong cho các địa điểm đào tạo cũng như các học viện. Sau khi cung cấp vật tư đầu vào, Ban sẽ h trợ giám sát việc thực hiện mô hình sinh kế của các nhóm sở thích.

III.5.4. ánh giá chung v các hoạt động sinh ế

96. Tính đến tháng 10/2013 hoạt động cải thiện sinh kế cộng đồng giai đoạn thí điểm đã đạt được mục tiêu ban đầu của Dự án. Các bài học và kinh nghiệm được rút ra t việc thực hiện tại các bản bản, gồm 5 bản trong giai đoạn chuyển giao (t tháng 11 năm 2 13 đến tháng 6 năm 2014); Các hoạt động trong giai đoạn chuyển giao yêu cầu tăng cường sự tham gia của chính quyền địa phương điều này sẽ thúc đẩy trong giai đoạn mở rộng. Uỷ ban nhân dân các xã, trưởng bản, trưởng nhóm các nhóm sở thích, đặc biệt là 5 bản thí điểm trực tiếp phối hợp với các xã và huyện.

97. Các hộ tham gia vào phần trình diễn vòng 1 sẽ tiếp tục được trợ giúp trong vòng 2 nhưng họ phải tự cung cấp hoặc mua một phần vật tư đầu vào cho việc trình diễn, điều này chiếm khoảng 50% tổng số vật tư đầu vào cho hoạt động. Vì vậy, chi phí đầu tư cho các hộ trong kế hoạch này được tách ra vào vòng 1 và vòng 2 của các hoạt động trình diễn. Các hoạt động trình diễn canh tác chỉ được thực hiện đối với mô hình lúa nước trong khi các mô hình khác không được thực hiện. Lý do chính là do việc thực hiện các gói chậm dẫn đến việc chậm trễ trong việc cung cấp vật tư đầu vào cho lịch gieo trồng. Các mô hình trình diễn vật nuôi không được thực hiện, chủ yếu là do các gói cung cấp thức ăn chăn nuôi không được ký kết. Đồng thời, các hoạt động phi nông nghiệp đã được thực hiện tốt với hai mô hình được thực hiện về chế biến các sản phẩm nông nghiệp.

98. Ban QLDA TĐTS tiếp tục h trợ, giám sát và thúc đẩy các hoạt động cải thiện sinh kế cộng đồng tại các bản. Ở giai đoạn nhân rộng nên mở rộng thêm nhiều hoạt động như trồng cỏ nuôi bò, chế biến và dự trữ thức ăn cho bò và kỹ thuật nuôi bò bán thâm canh và triển khai tại nhiều địa phương; h trợ phát triển các hoạt động kỹ thuật mới, hoạt động lồng ghép nhằm tạo hoạt động sinh kế bền vững và đa nguồn thu nhập.

III.6. Khiếu nại và gi i quyết hiếu nại

Tính tại thời điểm giám sát, Tư vấn GSĐL ghi nhận được các khiếu nại về các lĩnh vực 99. khác nhau tại các khu vực khác nhau:

Tại huyện Quan Hóa:

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 29

100. Theo thông tin trưởng bản cung cấp thì có khoảng 144 đơn thư khiếu nại liên quan tới hoạt động thực hiện dự án được gửi tới chủ tịch xã vào tháng 4 năm 2 14, tuy nhiên đến cuối tháng 6 năm 2 14 vẫn không có một bức thư nào được phản hồi. Theo như cách tổ chức thực hiện, UBND xã chịu trách nhiệm giải quyết toàn bộ khiếu nại nếu có thể và chỉ khi nào không thể giải quyết thì xã có thể nhờ UBND huyện và DCARB can thiệp. Tuy nhiên, các đơn khiếu nại bằng miệng hoặc bằng văn bản nên được xử lý trong vòng 15 ngày. Vào thời điểm nhóm tư vấn làm việc tại bản thì 6 ngày đã trôi qua kể t ngày nhận được đơn khiếu nại. Đây rõ ràng không phải là một thực tiễn tốt do đó BQLDATS cần phải can thiệp thông qua UBND huyện Quan Hóa để thúc đẩy quá trình này. Tất nhiên, nhóm tư vấn nhận thấy rằng khả năng tiếp thu của các UBND xã là không giống nhau, tuy nhiên điều này giải thích tại sao dự án được h trợ tài chính t WB để nâng cao năng lực ở các lĩnh vực ví dụ như đảm bảo GRM làm việc hiệu quả.

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

Tại huyện Vân Hồ:

101. Trung tâm Phát triển Quỹ đất tại huyện Vân Hồ tỉnh Sơn La được UBND huyện Mộc Châu giao trách nhiệm xác định DCARB trong các tài liệu dự án ban đầu (vào thời điểm trung tâm quỹ đất chưa thành lập) và nhóm tư vấn đã đánh giá trung tâm này đã rất tích cực trong việc thực hiện kế hoạch tái định cư.

102. Cùng với UBND huyện và UBND tỉnh, nhiều đơn khiếu nại liên quan tới đất của người bị ảnh hưởng có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được cấpvào năm 1999 (trước khi dự án được hình thành), tuy nhiên vào thời điểm đó cũng có một kế hoạch phát triển huyện cho mốc lộ giới 20m. Kết quả là, một số người bị ảnh hưởng không được đền bù một cách thỏa đáng cho phần diện tích đất của họ mà dự án thu hồi. Ba (3) người bị ảnh hưởng đã tìm cách giải quyết khiếu nại, cụ thể:

 Ông Đinh Công Toại: Trong quá trình IOL và DMS ông Toại dự kiến được nhận 51. . đồng tuy nhiên thực tế ông chỉ nhận 49.3 . đồng và dự án không giải thích gì thêm;

 Ông Đinh Công Tiệp: Trong quá trình IOL và DMS ông Tiệp dự kiến được nhận 17.00 . đồng tuy nhiên trên thực tế ông Tiệp chỉ nhận được 5. . đồng và dự án không giải thích gì thêm;

 Ông Lò Văn Mai: Trong quá trình IOL và DMS ông Mai dự kiến được nhận 85. . tuy nhiên trên thực tế ông Mai chỉ nhận được 4 . . đồng. Lý do là một phần đất của nhà ông Mai nằm trong mốc lộ giới 2 m do đó không được chi trả đền bù.

103. Việc đền bù cho 3 hộ gia đình bị ảnh hưởng này thấp hơn dự kiến ở các mức độ khác nhau, 3,4% đối với ông Định Công Toại, 50,0% đối với ông Lò Văn Mai và đối với ông Định Công Tiệp là 70,2%. Thực tiễn này không dễ chấp nhận và thay đổi trong bối cảnh lập kế hoạch tái định cư. UBND huyện cho biết họ đang cố gắng giải quyết những khiếu nại bởi những khiếu nại này không thể giải quyết ở cấp xã do cấp huyện giải quyết những khiếu nại cụ thể. Dự án phải đảm bảo ngay cả khi có những sai sót trong tính toán thì người bị ảnh hưởng phải được thông báo càng sớm càng tốt (thời gian t lúc tìm cách giải quyết khiếu nại đến lúcgiải quyết không nên quá 30 ngày).

104. Về giá h trợ việc di dời mồ mả ở khu vực dự án thuộc huyện Vân Hồ: Theo ý kiến người dân ở khu vự lòng hồ huyện Vân Hồ, việc áp giá di chuyển đối với mộ không xây là 1. , đồng và với mộ xây là 1.5 , ngôi mộ là thấp, vì thủ tục di dời mộ còn bao gồm cả việc cúng để báo cáo xin phép tổ tiên theo nghi lễ truyền thống nên phức tạp và tốn kém.

105. Đường vào khu sản xuất của hai hộ Đinh Văn Sơn và Phạm Văn Doãn bản Pù Lầu xã Tân Xuân huyện Vân Hồ được khai phá t năm 2 8, nay bị chia cắt bởi vùng ngập lòng hồ. Hai hộ này đã làm đơn đề nghị được đền bù h trợ;

Tại huyện Mƣờng Lát

106. Ông Hà văn Bính, chủ hộ bị ảnh hưởng công trình đường nội vùng: ông có sân bằng bê tông trên đất có sổ đỏ, lẽ ra phải áp giá bằng giá đất ở( 13 . đồng m2) nhưng lại chỉ được tính 49. đồng m2

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 30

107. Trong cuộc họp dân tại bản Lìn xã Trung Lý ngày 19 6 2 14, 15 hộ dân tham dự họp cho biết, 51 ngôi mộ trong nghĩa địa của bản Lìn thuộc khu vực bị ảnh hưởng do thi công nhưng chưa được kiểm đếm để tính giá trị đền bù. Hiện tại người dân chưa cho máy móc của đơn vị thi công đi qua. Ng oi dân yêu cầu phải có kế hoạch đền bù để họ di dời mộ, giải phóng mặt bằng cho thi công.

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

108. Về chuyển đổi mục đích sử dụng đất và xác định nguồn gốc đất: Việc thu hồi, chuyển mục đích đất r ng phòng hộ thành đất phục vụ cho dự án Thuỷ điện Trung Sơn chưa hoàn tất tại địa bàn huyện Vân Hồ tỉnh Sơn La là một trong những lý do làm chậm tiến độ dự án. Tổng diện tích đất cần chuyển đổi để phục vị dự án tại Sơn La gồm có đất r ng là 141, 6 ha (trong đó đất r ng phòng hộ là 56,63 ha và đất r ng đặc dụng là 85, 6 ha) và đất lúa là 12,34 ha. Ngày 6 3 2 14, UBND tỉnh đã gửi Tờ trình số23 TTr-UBND tới Bộ Tài nguyên-Môi trường và Bộ Nông nghiệp và phát triển Nông Thôn báo cáo chính phủ để ban hành chủ trương, nhưng đến tháng cuối tháng 6 2 14 vẫn chưa nhận được chủ trương.

109. Việc xác định nguồn gốc đất, tổng diện tích đất các loại, diện tích bị thu hồi bởi dự án và diện tích còn lại đối với m i một hộ dân bị ảnh hưởng tại Mường Lát và Vân Hồ cũng góp phần vào việc làm chậm tiến độ dự án. Đây là việc cần thiết phải làm để làm cơ sở cho việc xác định giá trị đền bù và h trợ cho hộ dân bị ảnh hưởng trong dự án. Hiện tại, HĐBT hai huyện nói trên đang cố gắng hoàn thành việc xác định nguồn gốc đất để có số liệu cơ bản phục vụ công tác đền bù, h trợ.Dự kiến đến hết tháng 7 việc này sẽ kết thúc.

Hộ gia đình của bà Lò Thị Hưng ở làng Lát (xã Tam Chung, huyện Mường Lát) ban đầu 110. không đăng ký xây dựng nhà ở theo dự án. Tuy nhiên, hiện nay, gia đình có 4 thành viên bị ốm và phải phẫu thuật, do đó họ không thể tự xây nhà được. Vì vậy, hộ bà Hưng muốn đăng ký lại nhà mới của mình do dự án xây dựng.

111. Ở Mường Lát và Vân Hồ có các khiếu nại rằng việc kiểm đếm thiệt hại và khảo sát đo đạc chi tiết chưa đáp ứng được yêu cầu. RLDP tháng 2 năm 2 11 có một danh sách tổng hợp tất cả các hộ bị ảnh hưởng bao gồm cả những tác động chi tiết và thật khó hiểu tại sao hoạt động này không thể hoàn thành nhanh hơn được. Điều này có thể cho thấy mức độ liên kết rời rạc giữa chính quyền địa phương, TSHPCo và các hộ bị ảnh hưởng nhưng cũng có thể phản ảnh thực tế - như lập luận ở đâu đó -rằng khả năng tiếp thu của chính quyền địa phương khác nhau giữa các bản, các xã và thậm chí là giữa các huyện. Một trong những nhiệm vụ chính của BQLDA là tổ chức các chương trình đào tạo nhằm nâng cao năng lực này cho chính quyền địa phương. Tuy nhiên, cần phải chấp nhận rằng thường rất khó đảm bảo được tính đồng đều ở cấp địa phương ngay cả với những thực tiễn tốt nhất trong kế hoạch tái định cư. Vì vậy lập luận cho rằng TSHPCo không cố gắng hết sức để phát triển khả năng này là không hợp lý.

112. Có một số chậm trễ đã xảy ra ví dụ như do dự án chưa có được giấy phép của Bộ Tài nguyên và Môi trường (TNMT)và Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông bản (NN&PTNT) để chuyển đổi 56,63 ha đất r ng phòng hộ và 85,6 ha đất r ng đặc dụng thành đất có thể sử dụng cho mục đích xây dựng. Tình trạng tương tự cũng đang xảy ra đối với 12,34 ha đất trồng lúa tại huyện Vân Hồ cần sử dụng cho mục đích xây dựng dự án. Vào ngày 06/03/2014 UBND tỉnh Sơn La đã gửi Tờ trình số 23/TTr-UBND lên Bộ TNMT và Bộ NN&PTNT nhưng đến cuối tháng 6/2014 vẫn chưa nhận được phản hồi nào t cả hai bộ. (Nguồn: Tổng h p tài liệu từ Hội đồng bồi thường và GPMB huyện an H a, Mường Lát và Vân Hồ). Tư vấn đề xuấtTSHPCo nên theo dõi sát sao vấn đề này vì đó là nhân tố góp phần làm chậm trễ trong việc hoàn thiện phương án bồi thường cho các hộ bị ảnh hưởng.

IV. KẾT LUẬN

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 31

113. Dự án phần lớn đã thỏa đáng về việc phổ biến thông tin, tham vấn và tham gia nhưng còn những thiếu sót về hiệu quả thu hút phụ nữ tham gia vào các quá trình này, đặc biệt là phụ nữ không biết chữ và là người dân tộc thiểu số và khả năng tiếp thu không đồng đều của các xã khác nhau và thậm chí có thể các huyện khác nhau. Sẽ không ngạc nhiên khi các xã và các huyện có những năng lực tiếp thu khác nhau và dự án không thể chịu trách nhiệm về những năng lực đó tại thời điểm bắt đầu dự án nhưng khi tiếp tục thực hiện, dự án thực sự phải làm

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

việc với các chính quyền địa phương này để phát triển năng lực cần thiết của địa phương nhằm thực hiện thành công dự án. Liên quan đến sự thu hút lớn hơn của phụ nữ tham gia vào các quá trình, nhiệm vụ của dự án là đưa ra các chiến lược phù hợp với thiết kế và cơ sở căn bản như sử dụng các ký hiệu và biểu tượng để minh họa cho kết quả dự án tới tất cả người bị ảnh hưởng. Đây không phải là một nhiệm vụ khó khăn cũng không phải là quá muộn để bắt đầu sử dụng một cách tiếp cận như vậy. Hơn nữa, những lợi ích nên rõ ràng vào thời điểm dịp giám sát thứ năm, vào tháng 12 năm 2 14 hoặc tháng 1 năm 2 15.

Lần giám sát thứ 4 này, tư vấn giám sát vẫn không có nhiều dữ liệu thực nghiệm, theo đó 114. để có thể thực hiện một phân tích dựa trên bảng báo tiến độ của dự án. Đây không phải là một thiếu sót về bản chất của dự án nhưng đúng hơn là biểu hiện của các dự án loại này.Dự kiến, khi tốc độ hoạt động xây dựng được đẩy nhanh và dự án tiến gần hơn đến giai đoạn làm ngập hồ thì cơ bản sẽ có nhiều hơn các hoạt động tái định cư bắt buộc có thể được giám sát và báo cáo. Đối với hầu hết những người bị ảnh, hồ ngập là mốc quan trọng nhất bởi sẽ không hoàn trả lại cho những người bị ảnh hưởng và những người này sẽ phải tái định cư hoặc mất quyền tiếp cận đất năng suất nhất của họ(nhìn chung, đây là các khu vực sẽ bị ngập bởi các khu vực này ở vị trí thấp hơn và gần hơn với hệ thống sông Mã).

115. Cho đến nay, trong bối cảnh lập kế hoạch tái định cư, TSHPCo đang thực hiện một cách thỏa đáng –và một quan sát cũng được thực hiện bởi Ngân hàng Thế giới trong chuyến công tác kiểm tra gần đây - nhưng như đã được chứng minh có những khu vực mà TSHPCo cần phải chủ động hơn nữa. Điều này đặc biệt là do ở cấp địa phương, khả năng tiếp thu của các cán bộ bản, xã và huyện là khác nhau nhưng việc thay đổi vẫn là có khả năng. Vì lý do này, dự án được tài trợ phát triển năng lực không chỉ của TSHPCo mà còn để sau này có thể cung cấp các hình thức h trợ như vậy ở cấp địa phương. Tư vấn giám sát đã xác định được một loạt các hành động liên quan đến tái định cư bắt buộc dự kiến sẽ được hoàn thành vào cuối năm 2 14 và những hoạt động này sẽ được giám sát trong dịp giám sát thứ năm vào tháng Mười Hai năm 2 14 hoặc tháng 1 năm 2 15. Những hành động này bao gồm cập nhật việc kiểm kê đo đạc chi tiết còn lại, tính toán bồi thường và các khoản trợ cấp phải trả, phổ biến cho các hộ bị ảnh hưởng và thỏa thuận quan trọng nhất của họ, và công bố công khai số tiền thỏa thuận phải trả và khi nào họ sẽ được trả, điều này được suy xét trong ma trận quyền lợi của kế hoạch tái định cư. Việc cập nhật các tài liệu lập kế hoạch tái định cư cũng yêu cầu dự án đảm bảo rằng các hộ sẽ được đền bù theo giá thay thế, điều này phản ánh chi phí hiện tại chứ không phải chi phí trong RP ban đầu.

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 32

Liên quan đến vấn đề giới, dự án phải tránh việc coi phụ nữ là người tiếp cận thông tin 116. một cách bị động. Số lượng phụ nữ ảnh hưởng tham dự đầy đủ các cuộc họp và tham vấn được đảm bảo một cách dễ dàng nhưng họ tham gia không tích cực. Điều này khiến dự án thất bại trong việc thúc đẩy trao quyền về giới ở cấp độ cao hơn. Một lý do dễ hiểu là do những nét đặc trưng của phụ nữ DTTS có trình độ học vấn tương đối thấp và có thể là khả năng đọc viết bị hạn chế, đồng thời thiểu năng lực đóng góp vào các vấn đề của dự án. Hoặc lý do không kém phần quan trọng để lý giải nguyên nhân là trong khi tìm kiếm cơ hội trao quyền cho người bị ảnh hưởng là nữ giới người DTTS thì dự án phải tiến hành trong phạm vi rào cản văn hóa và cấu trức xã hội truyền thống. Những tranh luận như thế mất tính xác thực của họ khi tư vấn giám sát có thể quan sát thấy một số phụ nữ trẻ muốn được tham gia và họ khá chủ động. Tư vấn giám sát đề nghị TSHPCo nên hợp đồng với một số phụ nữ trẻ nhưlà sự huy động cộng đồng. Cho dù điều này được thực hiện qua Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam (VWU) hoặc bằng chính TSHPCo dành cho dự án nhưng nó là một lập luận nguỵ biện - nếu nó đã được sử dụng –thì dự án đã hạn chế các nguồn lực tài chính cho các hình thức như trên về việc huy động cộng đồng và nó làm mất bản chất sáng tạo của dự án này, trong đó kiến thức thu được t dự án này có thể được nhân rộng và tăng quy mô cho các dự án có tính chất tương tự như ở Việt Nam.

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

117. Chuyên gia về giới trong nhóm tư vấn cũng đã nêu ra một vấn đề quan trọng liên quan đến việc quản lý bền vững các khoản tiền bồi thường. Đặc biệt, chuyên gia đã xác định sự cần thiết phải đảm bảo những người bị ảnh hưởng đầu tư bền vững và không chỉ đơn giản là dành tất cả khoản tiền bồi thường của họ cho nhà cửa, xe máy, hoặc các hoạt động vui chơi giải trí phức tạp mặc dù cùng với các thành viên còn lại của tư vấn, chuyên gia th a nhận rằng những người bị ảnh hưởng làm và sẽ chi tiêu nhiều hơn số tiền bồi thường của họ vào các mặt hàng tiêu dùng hơn là lợi ích riêng của họ. Đề nghị TSHPCo điều tra cách thức và phương tiện h trợ những người bị ảnh hưởng phát triển những chiến lược đầu tư mà áp dụng cho m i cá nhân bị ảnh hưởng dựa trên nền tảng bản thân. Đây là một hoạt động rất khó khăn mặc dù nó không phải là không có tiền lệ ở Việt Nam (ví dụ như dự án thủy điện Sông Bung 4 tại tỉnh Quảng Nam, miền Trung Việt Nam), nơi một chương trình như thế đang được thực hiện.

118. Các vấn đề phát triển dân tộc thiểu số, bao gồm những mối quan tâm đến việc cải thiện sinh kế, tái định cư (hầu hết người bị ảnh hưởng là người dân tộc thiểu số), sức khỏe, an toàn và phong tục địa phương (đặc biệt liên quan đến việc cải táng người chết) đã được xác định trong việc phân tích nguồn gốc xã hội chung cho dự án và đã được Tư vấn nhắc lại. Trong khi tư vấn giám sát lưu ý rằng rào cản ngôn ngữ (và cũng có thể là rào cản văn hóa) là ít có vấn đề hơn so với các dự án khác có tính chất tương tự (ví dụ như các dự án thủy điện Sông Bung 4 hoặc nhiều dự án thủy điện khác ở Tây Nguyên của Việt Nam), thì cần thiết phải tiếp cận người bị ảnh hưởng là người dân tộc thiểu số. Những vật tư hiện có như các tài liệu đào tạo sinh kế được đánh giá bởi tư vấn phần lớn không phù hợp và được tư vấn đề nghị mạnh mẽ rằng TSHPCo cần làm lại hoặc hợp đồng với một đơn vị hoặc thậm chí là người bị ảnh hưởng biết chữ để cung cấp tài liệu đào tạo thích hợp hơn. Trong bối cảnh hiện nay có một cách tiếp cận ít bao hàm hơn so với dự tính khi dự án được chuẩn bị. Tư vấn không kỳ vọngTSHPCo đóng vai trò là một "chuyên gia" trong lĩnh vực này và đây là lý do tại sao cần phải thuê các chuyên gia.

119. Kế hoạch Cải thiện sinh kế cộng đồng - mà thực tế là nền tảng của dự án về bảo đảm cho những người bị ảnh hưởng sẽ cải tiến hoặc ít nhất khôi phục mức sống hiện tại (tốt hơn là để làm việc theo hướng cải thiện thay vì chỉ đơn giản là phục hồi sinh kế)- theo tư vấn, kế hoạch đang được thực hiện với một số kết quả rất tích cực. Đặc biệt ở thời điểm cuối của giai đoạn chuyển tiếp, đã có một sự gia tăng đáng kể số lượng các bản, hộ gia đình và cá nhân hưởng lợi và hình thành các nhóm lợi ích chung. Tuy nhiên, tư vấn cũng cảm thấy có sự cần thiết không chỉ để giải quyết các vấn đề tồn tại như đã nêu trong ma trận được chuẩn bị bởi các chuyên gia chương trình cải thiện sinh kế cộng đồng và tư vấn mà còn để đảm bảo rằng dự án này cũng có quyền truy cập vào dữ liệu phân tách giới. Đây sẽ là một trong những hoạt động giám sát được thực hiện bởi các tư vấn cho đợt giám sát định kỳ lần thứ 5, như đã nêu trong Báo cáo này và được diễn ra vào tháng 12 năm 2 14 hoặc tháng 1 năm 2 15.

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 33

120. Cuối cùng, trong khi nhóm tư vấn giám sát an toàn đã xác định được một số điểm yếu của dự án cho đến nay có liên quan đến việc thực hiện kế hoạch phát triển sinh kế và tái định cư, cần phải được tuyên bố lại rằng vẫn còn quá sớm trong bối cảnh hoàn thành dự án và TSHPCokhông thể bị chỉ trích quá mức về một số thiếu sót được xác định trong báo cáo này. Các cơ quan thực hiện dự án thường trải nghiệm một số những thiếu sót này bởi vì các dự án không giống nhau về bản chất và bao gồm một loạt các biến số mà dự án cơ sở hạ tầng khác không có. Tuy nhiên do việc ngăn hồ chứa dự kiến sẽ bắt đầu vào tháng 1 năm 2 16 (khoảng 27 tháng kể t thời điểm khi mà Báo cáo này đã được chuẩn bị), có rất nhiều các hoạt động liên quan đến việc di dời vật chất của các hộ bị ảnh hưởng được yêu cầu thực hiện. Có ý kiến là tất cả các hộ bị ảnh hưởng phải được di dời ít nhất 12 tháng trước khi ngăn hồ và điều này đòi hỏi rằng tất cả các cơ sở hạ tầng vật chất và xã hội phải được hoàn thành và tất nhiên tất cả các hộ (không chỉ là hộ di dời) được thanh toán tất cả các khoản bồi thường và h trợ trước khi giải phóng mặt bằng. Dựa trên những quan sát cho đến nay, nhóm tư vấn giám sát khá tự tin cho

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 34

rằng TSHPCo đang làm tốt và được chuẩn bị để học những bài học kinh nghiệm riêng t việc thực hiện kế hoạch phát triển sinh kế và tái định cư đồng thời cũng có thể tham gia vào Ban đề xuất được thành lập bởi Ban chuyên gia MTXH và tư vấn. Hơn nữa, nhân viên của Ban sẽ chịu trách nhiệm về các vấn đề liên quan đến kế hoạch phát triển sinh kế và tái định cư.

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

Bảng 9: Bảng ma trận các vấn đề còn tồn tại và giải pháp

HOẠT ĐỘNG

CÁC VẤN ĐỀ CÒN TỒN TẠI

CÁC KHUYẾN NGHỊ

THỜI GIAN

HẠNG MỤC

Thục hiện nhiều lần cho đến khi hoàn thành dự án

Phổ biến thông tin, tham vấn và tham gia

Tầm quan trọng 2 chiều giữa hộ bị ảnh hưởng và dòng thông tin dự án vẫn chưa được thực hiện

Dự án cần sửa chữa việc thực hiện thông tin một chiều và nắm bắt kỹ thuật có sự tham gia nhiều hơn

CÁC CƠ QU N CHỊU TRÁCH NHIỆM Ban QLDA thủy điện Trung Sơn UBND huyện UBND xã Tư vấn thực hiện

Ngay khi có bằng chứng về sự mâu thuẫn

Mâu thuẫn về thông tin cung cấp cho các hộ bị ảnh hưởng về quyền lợi được hưởng của họ

Đảm bảo rằng các hoạt động vượt phạm vi hành chính được dựa trên các thông tin nhất quán với tổng thể dự án

CÁC HOẠT ĐỘNG TÁI ĐỊNH CƢ

Ban QLDA thủy điện Trung Sơn UBND huyện UBND xã Tư vấn thực hiện

Giữa tháng 1 năm 2 14

Những người bị ảnh hưởng phàn nàn rằng những khiếu nại của họ không được dự án giải quyết

Bằng chứng t thôn Ta Ban, xã Trung Son chỉ ra rằng trong số 144 thư khiếu nại của những hộ bị ảnh hưởng, không có cái nào được giải quyết cho tới thời điểm giám sát lần 4 này

UBND xã, xã Trung Sơn, UBND huyện

Ban QLDA thủy điện Trung Sơn

Thực hiện nhiều lần cho đến khi hoàn thành dự án

Sự tham gia của những phụ nữ người dân tộc thiểu số hoặc rất thụ động hoặc bị hạn chế

Dự án không nên hoàn toàn dựa vào người chồng có học thức, trẻ em hoặc người bị ảnh hưởng biết chữ khác mà nên sử dụng các công cụ thích hợp như hình vẽ và biểu tượng dễ hiểu hơn cho phụ nữ dân tộc thiểu số không biết chữ.

Ban QLDA thủy điện Trung Sơn UBND huyện UBND xã Tư vấn thực hiện

30/09/2014

Ban QLDA Trung Sơn UBND huyện Quan Hoa

Khảo sát đo đạc chi tiết

Việc kiểm đếm đo đạc chi tiết cho 2 thôn (Ta Ban và Xuoc) đã được

Thời gian giữa việc cập nhật kiếm kê đo đạc chi tiết và chi trả bồi thường là

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 35

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

tương đối dài

thực hiện vào năm 2 13 nhưng kế hoạch bồi thường được đệ trình thực hiện vào tháng 9 năm 2 14.

Ban QLDA Trung Sơn

Kiểm đếm đo đạc chi tiết vẫn đang được thực hiện tại thị trấn Mường Lát ((3 thôn) và xã Ten Tan (4 thôn) của huyện Mường Lát.

UBND huyện Mường Lát

30/12/2014

Cần phải được hoàn thiện càng sớm càng tốt nhưng thời hạn cuối là tháng 12 năm 2 14 có thể không thực tế dựa vào kinh nghiệm t huyện Quan Hoa

(Dự kiến)

Ban QLDA Trung Sơn UBND xã Văn Hồ

Việc thực hiện kiếm đếm đo đạc chi tiết tương đối chậm, trung bình là 12 hộ tháng nhưng sẽ được hoàn thành vào cuối năm 2 14

30/12/2014

Việc kiểm đếm đo đạc chi tiết cho 242 hộ bị ảnh hưởng được thực hiện vào tháng 4 năm 2 13 và hiện tại 75% các hộ bị ảnh hưởng đã hoàn thành việc kiểm đếm.

Cần phải đảm bảo rằng những quy định trong ma trận quyền lợi được tôn trọng đầy đủ để giảm thiểu những khó khăn về tái định cư cho người bị ảnh hưởng.

Sau khi hoàn thành kiểm đếm, dự án theo quy định trong ma trận quyền lợi thì không thể chiếm dụng mặt bằng cho tới khi việc bồi thường và các h trợ chuyển đổi khác được chi trả một cách đầy đủ

Ban QLDA Trung Sơn UBND huyện UBND xã Tư vấn thực hiện

ít nhất là 1 tháng và không quá 3 tháng trước khi dự án chiếm dụng đất.

Đơn giá v áp giá bồi t ƣờng

Ban QLDA thủy điện Trung Sơn

UBND huyện

Thực hiện một đánh giá nhanh về tổn thất được phản ánh bởi hộ bị ảnh hưởng và những cách tương tự khác là cần thiết

UBND xã

Tư vấn thực hiện

Dự án cần phải tuân theo các đơn giá được cập nhật để phản ánh bất kỳ xu hướng tăng nào về chi phí thay thế cho tất cả các hộ bị ảnh hưởng. Trong trường hợp này theo Tư vấn GSĐL , hộ bị ảnh hưởng phải được chi trả 412.000 đồng/ m2

Những ví dụ về việc có sự khác biệt giữa đơn giá chi trả (ví dụ hộ bị ảnh hưởng Hà Vin Bính tại thôn Lin, xã Trung Lý, huyện Mường Lát phàn nàn về việc ông này nhận được 49. dong m2 nhưng lẽ ra được nhận 13 . dong m2 cho tường rào bê tông), và trường hợp của họ được áp dụng thế nào.

Những hộ bị ảnh hưởng tại huyện

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 36

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

Ban QLDA Trung Sơn

Dự án nên nhận biết rằng kế hoạch hành động tái định cư ban đầu được chuẩn bị sẽ không chú ý đầy đủ tới vấn đề nhạy cảm này và cần phải xem xét lại những lập luận ban đầu được thực hiện

Văn Hồ, tỉnh Sơn La cho rằng giá bồi thường cho những ngôi mộ không được đánh đấu chỉ có 1. . đống và cho những ngôi mộ được đánh dấu (có bia mộ) là 1.5 . đồng, như thế là không đủ.

Thực hiện một đánh giá nhanh về tổn thất được phản ánh bởi hộ bị ảnh hưởng và những cách tương tự khác là cần thiết

Ban QLDA Trung Sơn

Bồi t ƣờng và các gói h tr

UBND huyện

UBND xã

Tất cả các hộ bị ảnh hưởng đủ điều kiện đã được xác định trong lần giám sát thứ 4 được chi trả vào 3 tháng 9 năm 2 14

Tư vấn thực hiện

Hết tháng 6 năm 2 14, có 8 hộ đủ điều kiện – trong đó 4 hộ thuộc khu tái định cư đầu tiên tại huyện Quan Hoa và 4 hộ thuộc khu tái định cư thứ 4 của huyện Văn Hồ chưa nhận được bất kỳ khoản chi trả nào.

Những hộ đủ điều kiện này cần được chi trả tiền bổi thường và các gói h trợ ngay lập tức nhưng thực tế là đã có 619 hộ bị ảnh hưởng nhận đầy đủ tiền bồi thường mà không có khiếu nại, và việc ít hơn 2% số hộ chưa nhận được tiền bổi thường thì không phải là m i quan tâm chính.

Ban QLDA Trung Sơn

UBND huyện

Các hoạt động xây dựng tại u tái địn cƣ

UBND xã

Các công trình xây dựng và nhà thầu

Mối quan tâm về những rủi ro sạt lở đất trong khu tái đinh cư được thể hiện tại thônTa Ban, xã Trung Sơn, những hộ bị ảnh hưởng phàn nàn rằng nhà thầu đã phớt lờ yêu cầu của họ về việc san lấp mặt bằng hơn là về mặt bằng hình bậc thang.

Vấn đề như thế cần phải được giải quyết cho tất cả các khu tái định cư nhằm đảm bảo những người bị ảnh hưởng thực sự di dời về vật chất. Và nó được coi là một vấn đề cấp bách

Dự án cần lắng nghe những m i quan tâm, lo lắng của những người bị ảnh hưởng và nếu cần thì sửa thiết kế các khu tái đinh cư. Nếu dự án không thể cung cấp những lý do thuyết phục để người bị ảnh hưởng chấp nhận thì họ sẽ t chối di dời, điều này sẽ tạo ra mộ vấn đề nghiêm trọng đối với dự án

(Ban thiết kế)

Tư vấn thực hiện

UBND tỉnh

Sở TN&MT

Dự án h tr cho việc thực hiện

Thư phê duyệt nên được thực hiện trước giữa tháng 11 năm 2 14

Sở NN&PTNT

Ban QLDA Trung Sơn

Có một số chậm trễ mà dự án chưa đảm bảo thực hiện theo sự cho phép của Sở TN&MT và Sở NN&PTNT về việc chuyển đổi 56,63 ha đất bảo vệ r ng và 85,6ha đất r ng đặc dụng hơn là sử dụng vào mục đích xây dựng.

Tư vấn thực hiện

Dự án cần theo sát Sở TN&MT và Sở NN&PTNT nhanh nhất có thể nhằm đảm bảo không có sự chậm trễ nào trong việc hoàn thiện phương án bồi thường cho các hộ bị ảnh hưởng. Ví dụ UBND tỉnh Sơn La đã gửi Đề án số 23/TTr-UBND đến Sở TN&MT và Sở NN&PTNT vào tháng 3 năm 2 14 đến hết tháng 6 năm 2 14 nhưng không nhận được phản hồi.

Các hoạt động Nhìn chung phụ nữ nhận thức được Bảng thông tin dự án cung cấp một cách

Ban QLDA Trung Sơn

Do việc thực hiện di dời vật

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 37

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

UBND huyện

dựa trên việc tham gia vào dự án

chất và kinh tế nên dự án cần giải quyết những vấn đề này ngay lập tức.

UBND xã

Tư vấn thực hiện

những gì đề cập trong kế hoạch tái định cư nhưng không phụ nữ bị ảnh hưởng nào có thông tin chi tiết về phạm vi của những tác động đến gia đình, họ chỉ dựa trên những thông tin trên bảng thông tin dự án.

tổng quan về phạm vi của những tác động nhưng không đủ rõ cho những phụ nữ bị ảnh hưởng để hiểu về những tác động khác nhau đến t ng hộ gia đình của họ và điều này nên được sửa chữa càng sớm càng tốt.

Ban QLDA Trung Sơn

UBND huyện

Trường hợp đầu vào vật chất chưa được cung cấp thì nên được cung cấp ngay lập tức

UBND xã

Các hoạt động đƣa v o ế hoạch cải thiện sinh kế cộng đồng

Nhóm sở thích thông báo rắng nhóm bao gồm cả nữ giới nhưng họ không được cung cấp cây giống và con giống cho các mô hình sinh kế quan trọng.

Việc cung cấp những cơ sở hạ tầng và đào tạo có thể là một bước đi đúng nhưng việc thiếu đầu vào vật chất , thì kế hoạch cải thiện sinh kế cộng đồng lại khá trìu tượng.

Tư vấn thực hiện

NHỮNG VẤN ĐỀ VỀ GIỚI

Ban QLDA Trung Sơn

Phụ nữ bị ảnh hưởng phải được tham vấn và dự án cần phải chứng minh kết quả của những cuộc tham vấn.

UBND huyện

UBND xã

Bất cứ khi nào phụ nữ bị ảnh hưởng tại các thôn như thôn Lát rảnh r i thì họ cần được tham vấn về sự hình thành nhóm sở thích

Tư vấn thực hiện

Tại một số thôn (thôn Mường Lát xã Tam Chung), phụ nữ đã được nghe về kế hoạch cải thiện sinh kế cộng đồng nhưng cho đến nay vẫn không có buổi tham vấn nào.

Ban QLDA Trung Sơn

UBND huyện

Tăng cƣờng nhận th c về các vấn đề tái địn cƣ

UBND xã

Dự án nên làm rõ việc bồi thường nên được thực hiện đối với cả nam giới và nữ giới bị ảnh hưởng của tất cả các hộ bị ảnh hưởng và bất cứ thỏa thuận nào để thực hiện đếu mang tính rang buộc

Thông tin về tác động phải được phổ biến ngay lập tức và tiếp diễn liên tục trong suốt quá trình thực hiện dự án.

Tư vấn thực hiện

Phụ nữ không thực sự nhận thức được rằng việc chi trả bồi thường nên được thực hiện đối với cả nam giới và nữ giới bị ảnh hưởng và một số Ban tái định cư huyện (ví dụ huyện Mường Lat) cho rằng thỏa thuận về nguyên tắc được hiểu đó không phải là cam kết ràng buộc

Ban QLDA Trung Sơn

Thực hiện nhiều lần trong suốt quá trình dự án

Hội phụ nữ

Hội phụ nữ được gợi ý nên tham gia vào các hoạt động này, đặc biệt phụ nữ nghèo bị ảnh hưởng nên được quan tâm

UBND huyện

Hƣớng dẫn về việc sử d ng tiền bồi t ƣờng hiệu quả

Đến nay, có ít hướng dẫn về việc sử dụng hiệu quả tiền bồi thường đầu tư vào các hoạt động sản xuất bao gồm chăn nuôi và cải thiện sinh kế tổng thể

UBND xã

Tư vấn thực hiện

Ban QLDA Trung Sơn

Đào tạo nên được cung cấp cho những thành viên hội phụ nữ tại cấp thôn và xã

UB Dân tộc

Tạo thuận l i cho hội ph nữ tham gia vào các xã bị ảnh

Các lĩnh vực bổ sung mà hội phụ nữ có thể nên được tham gia đó là chăm sóc sức khỏe và phòng chống các tệ nan xã hội (rượu, ma túy và

Thực hiện nhiều lần trong suốt quá trình dự án nhưng các hoạt động nên được thực hiện càng sớm càng

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 38

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

ƣởng

mại dâm)

tốt

Hội phụ nữ

UBND huyện

UBND xã

Tư vấn thực hiện

Ban QLDA thủy điện Trung Sơn

Đ o tạo về tham gia và giám sát

Ngân sách cho các mục tiêu trên bị hạn chế vì vậy dự án cần phân bổ ngân sách lớn hơn

Tư vấn thực hiện

Phụ nữ cần được đào tạo về giám sát các công trình phụ trợ như đường dây truyền tải, đường, trường học và cung cấp nước sạch

Thực hiện nhiều lần trong suốt quá trình dự án nhưng các hoạt động nên được thực hiện càng sớm càng tốt

Ban QLDA Trung Sơn

Phòng Dân tộc

Nhận th c về dự án đang chậm tiến độ

Hội phụ nữ

Việc giải thích thuyết phục và các hoạt động liên quan đến kế hoạch cải thiện sinh kế cộng đồng cần phải được thực hiện nhanh hơn.

UBND huyện

Những người bị ảnh hưởng đã phải sống trong bất lợi t năm 2 8 – tròn 6 năm – và dự án phải bảo đảm với họ rằng tất cả các hoạt động liên quan đến dự án sẽ cho phép họ được hưởng lợi theo những cách mà mọi người không bị ảnh hưởng đã được hưởng lợi

UBND xã

Những người bị ảnh hưởng tranh luận rằng tại các địa phương không bị ảnh hưởng bởi dự án này thì người dân được hưởng lợi t các chương trình của chính phủ nhưng những người bị ảnh hưởng thì chịu thiệt thòi do kết quả của việc chậm tiến độ

Tư vấn thực hiện

Ban QLDA Trung Sơn

Phòng Dân tộc

CÁC VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN DÂN TỘC THIỂU SỐ

Những m i quan tâm về an nin ƣơng thực

Hội phụ nữ

Thực hiện nhiều lần trong suốt quá trình dự án nhưng các hoạt động nên được thực hiện càng sớm càng tốt

UBND huyện

UBND xã

Tư vấn thực hiện

Đây là mối quan tâm chính mà dự án phải chứng minh với những người bị ảnh hưởng tại các thôn, ví dụ như thôn Dong Ta Lao, về việc các hoạt động kế hoạch cải thiện sinh kế cộng đồng có thể đảm bảo đầy đủ an ninh lương thực cho các hộ như thế nào bởi những vấn đề về uy tín hiện tại được chắp nối với những người dân tộc thiểu số bị ảnh hưởng.

Mối quan tâm chính về an ninh lương thực đã được nêu ra tại nhiều thôn (ví dụ thôn Dong Ta Lao, xã Tan Xuan, huyện Moc Chau, tỉnh Son La bày tỏ lo lắng về việc bị mất 1 ha đất hoa mầu hiện có mà họ có thể tưới quanh năm và chỉ được thay thế bằng 4 ha đất canh tác trên cao cùng với việc không đủ nước tưới cho hoa mầu thì sao họ có thể phục hồi sản xuất)

Ngăn ng a sự lây lan c a các bệnh truyền nhiễm

Ban QLDA Trung Sơn Phòng Dân tộc Hội phụ nữ UBND huyện UBND xã Tư vấn thực hiện

93 người nghiện ma túy thuộc đối tượng bị ảnh hưởng còn phụ thuộc tại xã Mường Lý (trước khi thực hiện dự án được xác định là 38 người) và 43 người bị nhiễm HIV trong đó một phần ba trong số này là phụ nữ bị lây nhiễm t người

Dự án cần duy trì chính xác dữ liệu về những người bị ảnh hưởng bị nghiện, lây nhiễm HIV (và các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác) và bệnh sốt rét có thể trực tiếp liên quan tới dự án và phát triển các phương pháp giảm thiểu càng sớm càng tốt

Những hoạt động này cần được tăng cường ngay lập tức nhưng thực chất việc giám sát không chỉ đơn thuần là trong quá trình thực hiện dự án mà còn sau khi dự án kết thúc do

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 39

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

một số bệnh truyền nhiễm có thể bị gián đoạn và có thể sẽ bùng phát

chồng. Ngoài ra, bệnh sốt rét cũng đã gia tăng và nhân rộng và bệnh này được cho là xuất hiện do việc di cư của công nhân

Ban QLDA Trung Sơn Phòng Dân tộc

Thực hiện nhiều lần cho đến khi hoàn thành dự án

Sử d ng nhiều ơn tiếng dân tộc thiểu số

Hội phụ nữ

UBND huyện

UBND xã

Dự án cần phải thuê một đơn vị đào tạo hoặc tương tự mà đơn vị này có thể thiết kế các chương trình phù hợp để tiếp cận với người dân tộc thiểu số bị ảnh hưởng nhưng có thể được h trợ bằng cách sử dụng những tài năng mang tính sáng tạo trong cộng đồng bị ảnh hưởng.

Tư vấn thực hiện

Ngôn ngữ không được coi là một rào cản lớn với dự án này so với một số dự án tại Việt Nam, điều này đã được nhận ra rằng có rất nhiều các hoạt động trong kế hoạch cải thiện sinh kế cộng đồng phần lớn là lý thuyết về tự nhiên và không được minh họa bằng hình ảnh và phần lớn mang tính đơn điệu và kém hấp dẫn.

Vấn đề này phần lớn đã được giải quyết nhưng vẫn còn một số tồn tại

Ban QLDA Trung Sơn Phòng Dân tộc

Hội phụ nữ

Các nghi lễ mai táng phù h p về văn hóa

Tất cả các hoạt động cần được hoàn thành trước thời điểm di dời vật chất của những người bị ảnh hưởng trước khi tích nước.

UBND huyện

UBND xã

Tư vấn thực hiện

Người dân tộc Thái bị ảnh hưởng đề xuất họ nên được bồi thường đầy đủ chi phí nghi lễ để di dời mồ mả (áo quan, lợn, gà, rượu, hoa); Người dân tộc Cổ Mễ (tại Trung Sơn và Quan Hoa) mong muốn có một tường rào bao quanh đất nghĩa trang của họ nhằm tránh những tác động t việc thi dự án; và những người ảnh hưởng khác thì đơn giản là muốn nghĩa trang được xây dựng càng sớm càng tốt.

Tư vấn sinh kế

MÔ HÌNH TRỒNG HOA MẦU

Chỉ mô hình thí điểm lúa nước được thực hiện trong khi các mô hình khác không được thực hiện

Vụ hè thu năm 2 14

Các nhóm sở thích và các hộ thực hiện các mô hình

Các mô hình thực hiện theo kế hoạch nguyên liệu đầu vào nên được cung cấp một cách đầy đủ và kịp thời với chất lượng cao cho các mô hình nhân rộng

UBND xã

Cung cấp hộp thuốc thu ý và nâng cao năng lực cho bác sỹ thú y địa phương;

T tháng 7 năm 2 14 đến tháng 12 năm 2 14

MÔ HÌNH CHĂN NUÔI

Ban QLDA Trung Sơn Ban QLDA Trung Sơn Tư vấn sinh kế UBND xã

Các hộp thuốc thú y không được cung cấp trong khi năng lực của các bác sỹ thú y còn yếu

KẾ HOẠCH CẢI THIỆN SINH KẾ CỘNG ĐỒNG

Bác sỹ thú ý địa phương

H trợ của dự án cho các mô hình trong giai đoạn chuyển giao không chỉ ra được đối tượng hưởng lợi

Tăng cường công tác truyền thông đến các hộ thông qua các cuộc họp cộng đồng, các tờ rơi hoặc các hoạt động của các tổ chức và các đơn vị

Các nhóm sở thích và các hộ thực hiện các mô hình

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 40

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

Các mô hình thí điểm không được thực hiện

Tư vấn sinh kế

Người dân nên chuẩn bị một kế hoạch sản xuất ở cấp hộ gia đình.

T tháng 7 năm 2 14 đến khi hoàn thành dự án

UBND xã và các đơn vị liên quan

CÁC HOẠT ĐỘNG TẠO THU NHẬP DỰA VÀO PHI NÔNG NGHIỆP

Các sản phẩm trồng trọt, chăn nuôi và tre lương được bán với giá thấp và không ổn định. Các hộ gia đình không có thói quen lập kế hoạch và quản lý sản xuất hoặc

Tổ chức tham quan học tập, các buổi thảo luận về các mô hình kinh tế phù hợp

Các nhóm sở thích và các hộ thực hiện các mô hình

Xây dựng thị trường nội địa

Chi tiêu hiệu quả mà vẫn làm theo cách truyền thống

Ban QLDA thủy điện Trung Sơn

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 41

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

Ph l c 1: Danh sách cán bộ và các hộ dân tham gia phỏng vấn

Danh sách cán bộ tham gia phỏng vấn

1 Nguyễn Trường Chinh

Trưởng phòng MT-TĐC, Ban QLDA TĐTS

2 Nguyễn Thị Hồng

Cán bộ Phòng MT-TĐC; Ban Ban QLDA TĐTS

3 Nguyễn Văn Nam

Cán bộ phòng MT-TĐC; Ban QLDA TĐTS

4 Nguyễn Hồng Phương

Cán bộ phòng MT-TĐC; Ban QLDA TĐTS

5 Đinh Xuân Diện

Chủ tịch UBND xã Trung Sơn – Quan Hóa – Thanh Hóa

6 Hà Công Liêm

Chủ tịch hội Nông dân xã Trung Sơn- Quan Hóa- Thanh Hóa

7 Hà Văn Chiến

Phó chủ tịch Hội đồng Đền bù TĐC huyện Mường Lát

8 Nguyễn Văn Quyền

Chuyên viên Hồi đồng Đền bù, TĐC huyện Mường Lát

9 Nguyễn Văn Nhân

Phó chủ tịch UBND xã Mường Lý, Mường Lát

10 Đinh Công Điện

Trưởng bản Lìn, Trung Lý, Mường Lát

11 Hà Văn Thắm

Trưởng bản Nàng 1, Mường Lý, Mường Lát

12 Trịnh Đình Du

Phó chủ tịch HĐ GPMB huyện Quan Hóa- Thanh Hóa

Cán bộ địa chính xã Mường Lý- Mường Lát- Thanh Hóa

13 Nguyễn Văn Dương 14 Phạm Bá Đức

Cán bộ địa chính xã Mường Lý- Mường Lát- Thanh Hóa

15 Hà Văn Thại

Chủ tich UBND xã Tam Chung, huyện Mường Lát

16 Hà Văn Xoàn

Địa chính xã Tam Chung, huyện Mường Lát

17 Phạm Hùng Mười

Bí thư ban Tà Bán, Trung Sơn, Quan Hoá

18 Phạm Bá Mạo

Trưởng thôn Tà Bán- xã Trung Sơn-Quan Hóa- Thanh Hóa

Lương Thanh Dồng

Phó thôn Tà Bán- xã Trung Sơn-Quan Hóa- Thanh Hóa

20 Trần Hoàn Khiêm

Giám đốc ban đền bù huyện Vân Hồ, Sơn La

Lại Như Ý

Phó GĐ ban đền bù huyện Vân Hồ, Sơn La

22 Hà Xuân Thuyền

Chủ tịch UBND xã Tân Xuân, huyện Vân Hồ, Sơn La

23 Đinh Công Đạm

Bí thư bản Lìn, xã Trung Lý, Mường Lát

24 Hà Văn Thìn

Phó chủ tịch xã Tam Chung, Mường Lát

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 42

S H và tên Ch c v T T

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

Danh sách ngƣời dân tham gia phỏng vấn

S H và tên Ch c v T T

1 Lò Văn Hoàn Bản Tà Bán, xã Trung Sơn, huyện Quan Hoá, Thanh Hoá

2 Lò Văn Que Bản Tà Bán, xã Trung Sơn, huyện Quan Hoá, Thanh Hoá

3 Hà Văn Ọn Bản Tà Bán, xã Trung Sơn, huyện Quan Hoá, Thanh Hoá

4 Hà Văn Siu Bản Tà Bán, xã Trung Sơn, huyện Quan Hoá, Thanh Hoá

5 Đinh Công Nhân Bản Tà Bán, xã Trung Sơn, huyện Quan Hoá, Thanh Hoá

6 Lương Văn Ứng Bản Tà Bán, xã Trung Sơn, huyện Quan Hoá, Thanh Hoá

7 Lò Xuân Hồng Bản Tà Bán, xã Trung Sơn, huyện Quan Hoá, Thanh Hoá

8 Lò Thị Hưng Bản Tà Bán, xã Trung Sơn, huyện Quan Hoá, Thanh Hoá

9 Phạm Xuân Quốc

Bản Tà Bán, xã Trung Sơn, huyện Quan Hoá, Thanh Hoá Bản Tà Bán, xã Trung Sơn, huyện Quan Hoá, Thanh Hoá 10 Đinh Công Triều

Bản Tà Bán, xã Trung Sơn, huyện Quan Hoá, Thanh Hoá 11 Phạm Ngọc Trêu

Bản Tà Bán, xã Trung Sơn, huyện Quan Hoá, Thanh Hoá 12 Phạm Bá Xoa

Bản Tà Bán, xã Trung Sơn, huyện Quan Hoá, Thanh Hoá 13 Đinh Công Ú

Bản Tà Bán, xã Trung Sơn, huyện Quan Hoá, Thanh Hoá 14 Phạm Bá Đức

Bản Tà Bán, xã Trung Sơn, huyện Quan Hoá, Thanh Hoá 15 Phạm Bá Dân

16 Ngân Văn Đào Bàn Tài Chánh, xa Mường Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

17 Hà Văn Quang Bàn Tài Chánh, xa Mường Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

18 Ngân Văn Đờn Bàn Tài Chánh, xa Mường Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

19 Ngân Văn Lân Bàn Tài Chánh, xa Mường Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

20 Ngân văn Khiền Bàn Tài Chánh, xa Mường Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

21 Hà Văn Phanh Bàn Tài Chánh, xa Mường Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

22 Lương Văn Lệ Bàn Tài Chánh, xa Mường Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

23 Hà Thị Hoa Bàn Tài Chánh, xa Mường Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

24 Ngân Văn Mờ Bàn Tài Chánh, xa Mường Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

25 Hà Văn Bính Bàn Tài Chánh, xa Mường Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

26 Ngân Văn Dậu Bàn Tài Chánh, xa Mường Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

Bàn Tài Chánh, xa Mường Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá 27 Đinh Công Thầy

Bàn Tài Chánh, xa Mường Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá 28 Hà Thị So

Bàn Tài Chánh, xa Mường Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá 29 Đinh Công Thuyến

Bàn Tài Chánh, xa Mường Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá 30 Lò Thị Nhung

Bàn Tài Chánh, xa Mường Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá 31 Lương Thị Trọng

32 Hà Văn Thèm Bản Lát, xã Tam Chung, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

33 Hà Văn Ổi Bản Lát, xã Tam Chung, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 43

34 Hà Xuân Khánh Bản Lát, xã Tam Chung, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

35 Lương Thị Lượn Bản Lát, xã Tam Chung, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

36 Hoàn Thị Ang Bản Lát, xã Tam Chung, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

37 Vị Thị Hương Bản Lát, xã Tam Chung, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

38 Lò Thị Quang Bản Lát, xã Tam Chung, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

39 Ngân Thị Thập Bản Lát, xã Tam Chung, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

40 Hà Thị Buồng Bản Lát, xã Tam Chung, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

41 Lương Thị Niệm Bản Lát, xã Tam Chung, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

42 Vi Thị Miện Bản Lát, xã Tam Chung, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

43 Hà Văn Bường Bản Lát, xã Tam Chung, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

44 Lương Thị Lờ Bản Lát, xã Tam Chung, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

45 Vi Văn Điểm Bản Lìn, xã Trung Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

46 Đinh Công Tụi Bản Lìn, xã Trung Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

47 Hà Văn Phanh Bản Lìn, xã Trung Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

48 Hà Thị Thuý Bản Lìn, xã Trung Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

49 Hà Thị Thoa Bản Lìn, xã Trung Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

50 Dinh Công Nguyễn Bản Lìn, xã Trung Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

51 Lương Văn Đường Bản Lìn, xã Trung Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

52 Hà Thị Lo Bản Lìn, xã Trung Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

53 Vi Văn Tụi Bản Lìn, xã Trung Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

54 Đinh Thị Khuya Bản Lìn, xã Trung Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

55 Hà Văn Bính Bản Lìn, xã Trung Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

56 Đinh Công Thấy Bản Lìn, xã Trung Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

57 Ngân Văn Đào Bản Lìn, xã Trung Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 44

58 Hà Văn Quang Bản Lìn, xã Trung Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hoá

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

Ph l c 2: Một s thắc mắc, hiếu nại của các hộ tại b n P Lầu, Xuân Nha, huyện Vân

H

Nội dung khiếu nại STT H và Tên Địa chỉ

1 Đin Văn Nguy n Bản Pù Lầu, xã Xuân Nha, Vân Hồ, Sơn La Chuyển diện tích đất t hộ Đinh Văn Ngơi sang tên hộ Đinh Văn Nguyên

2 Đin Văn Mạo Bản Pù Lầu, xã Xuân Nha, Vân Hồ, Sơn La Chuyển đổi t đất r ng (RST) sang đất nông nghiệp khác (NHK)

3 Đin Văn T ạch Chuyển đổi t đất r ng (RST) sang đất nông nghiệp khác (NHK) Bản Pù Lầu, xã Xuân Nha, Vân Hồ, Sơn La

4 Đin Văn Đạo Chuyển đổi t đất r ng (RST) sang đất nông nghiệp khác (NHK) Bản Pù Lầu, xã Xuân Nha, Vân Hồ, Sơn La

5 Đin Văn Dần Bản Pù Lầu, xã Xuân Nha, Vân Hồ, Sơn La Chuyển đổi t đất r ng (RST) sang đất nông nghiệp khác (NHK)

Chuyển đổi mục đích sử dụng đất 6 Đin Văn T ang Bản Pù Lầu, xã Xuân Nha, Vân Hồ, Sơn La

Chuyển đổi mục đích sử dụng đất 7 H Văn T n Bản Pù Lầu, xã Xuân Nha, Vân Hồ, Sơn La

8 H Văn Lƣ ng Chuyển đổi t đất r ng (RST) sang đất nông nghiệp khác (NHK) Bản Pù Lầu, xã Xuân Nha, Vân Hồ, Sơn La

9 Đin Văn Nguyện Chuyển đổi t đất r ng (RST) sang đất nông nghiệp khác (NHK) Bản Pù Lầu, xã Xuân Nha, Vân Hồ, Sơn La

10 Đin Văn T ao Chuyển đổi t đất r ng (RST) sang đất nông nghiệp khác (NHK) Bản Pù Lầu, xã Xuân Nha, Vân Hồ, Sơn La

Sai tên: đổi t Thuyền sang Thuyện 11 H Văn T uyền Bản Pù Lầu, xã Xuân Nha, Vân Hồ, Sơn La

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 45

12 Đin Văn Duyệt Bản Pù Lầu, xã Xuân Nha, Vân Hồ, Sơn La Chuyển đổi t đất r ng (RST) sang đất nông nghiệp khác (NHK)

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

P c Một số n ản iện t ƣờng

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 46

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 47

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 48

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 49

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 50

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 51

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 52

Báo cáo Giám sát độc lập số 4 Chương trình Tái định cư, khôi phục Sinh kế và Phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) Dự án Thủy điện Trung Sơn - WB tài trợ

Công ty TNHH Tư vấn Quốc tế VICA

Trang 53

Báo cáo giám sát độc lập số 4: Chương trình tái định cư, khôi phục sinh kế và phát triển dân tộc thiểu số thủy điện Trung Sơn - RLDP

Tài liệu gồm các nội dung: Phổ biến thông tin, tham vấn và sự tham gia, cập nhật Kế hoạch Tái định cư, các vấn đề về giới, kế hoạch cải thiện sinh kế cộng đồng,... Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết nội dung tài liệu.

TỔNG CÔNG TY PHÁT ĐIỆN 2

DỰ ÁN THỦY ĐIỆN TRUNG SƠN