Báo cáo khoa học: "ĐIỀU CHỈNH GIÁ VÀ HỢP ĐỒNG XÂY DỰNG CÁC CÔNG TRÌNH GIAO THÔNG"

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

118
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tóm tắt: Bài báo đề cập đến một số vấn đề cần lưu ý khi thực hiện điều chỉnh giá và hợp đồng do biến động giá nguyên liệu, nhiên liệu và vật liệu xây dựng đối với các công trình giao thông.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo khoa học: "ĐIỀU CHỈNH GIÁ VÀ HỢP ĐỒNG XÂY DỰNG CÁC CÔNG TRÌNH GIAO THÔNG"

ĐIỀU CHỈNH GIÁ VÀ HỢP ĐỒNG XÂY DỰNG CÁC CÔNG TRÌNH GIAO THÔNG KS. PHẠM DIỄM HẰNG Bộ môn Kinh tế Xây dựng Khoa Vận tải - Kinh tế Trường Đại học Giao thông Vận tải Tóm tắt: Bài báo đề cập đến một số vấn đề cần lưu ý khi thực hiện điều chỉnh giá và hợp đồng do biến động giá nguyên liệu, nhiên liệu và vật liệu xây dựng đối với các công trình giao thông. Summary: The artical mentions some issues that need to be considered when making price and contract adjustment due to the changes in the price of raw material, fuel and building material. hiện điều chỉnh giá và hợp đồng xây dựng do I. ĐẶT VẤN ĐỀ biến động giá nguyên liệu, nhiên liệu và vật liệu xây dựng; Công văn 5417/BGTVT- Một thực tế được nhìn nhận đó là việc CQLXD ngày 21/7/2008 về việc thực hiện trượt giá nguyên, nhiên vật liệu nằm ngoài thông tư 09/2008/BXD và văn bản khả năng kiểm soát của nhà thầu và chủ đầu 4199/BGTVT-CQLXD. Tuy nhiên sau một tư đã gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực cho thời gian thực hiện đã bộc lộ một số khó khăn, ngành xây dựng nói riêng và cho nền kinh tế vướng mắc do giá vật liệu luôn biến động, chủ nói chung. Cũng do trượt giá, nhiều nhà thầu đầu tư, nhà thầu lúng túng trong việc tính toán dù đã được lựa chọn nhưng không ký được bù trừ do không thống nhất được chứng từ, hợp đồng, có những gói thầu dù đã ký được hoá đơn thanh toán. Tại rất nhiều địa phương hợp đồng và đang triển khai nhưng cũng bị cho đến nay chưa có công trình nào được ngưng trệ. Có dự án đang triển khai, thậm chí thanh toán, các dự án bị đình hoãn hoặc kéo đã lên kế hoạch đấu thầu nhưng khi mời thầu dài tiến độ rất nhiều. Để góp phần giúp chủ thì không có nhà thầu nào đến vì không có đầu tư và nhà thầu giải quyết các khó khăn, điều chỉnh về giá. Những vướng mắc trên đã vướng mắc trong quá trình thực hiện điều ảnh hưởng đến tình hình đầu tư chung cũng chỉnh chi phí do đột biến giá nguyên, nhiên như tốc độ tăng trưởng kinh tế của đất nước vật liệu, tác giả xin đề xuất một số vấn đề cần và phần nào ảnh hưởng đến quyền lợi, nghĩa lưu ý khi thực hiện điều chỉnh giá và hợp vụ của chủ đầu tư và nhà thầu, kể cả nguồn đồng xây dựng như sau: thu của Nhà nước do các dự án không được đưa vào hoạt động đúng thời hạn. 1. Căn cứ và nguyên tắc điều chỉnh giá Để giải quyết những khó khăn trên, Bộ *) Căn cứ: xây dựng và Bộ Giao thông Vận tải đã ban - Thời điểm điều chỉnh giá (có biến động hành nhiều văn bản như Thông tư tăng, giảm giá). 09/2008/BXD ngày 17/4/2008 và văn bản - Loại vật liệu được điều chỉnh giá: Các 4199/BGTVT-CQLXD ngày 2/6/2008 về thực
loại nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu xây dựng dựng bổ sung đồng thời cho phép tạm ứng thường xuyên chịu sự biến động của tăng, tiền bù chênh lệch giá theo mức tạm ứng của giảm giá cả được điều chỉnh bao gồm: xăng, hợp đồng của khối lượng chưa thực hiện và dầu, sắt thép các loại (bao gồm cả cáp thép, tạm thanh toán 80 - 90% chênh lệch giá của ống thép các loại), nhựa đường, xi măng, cát, khối lượng đã thực hiện trong khi chờ thủ tục đá, sỏi, gạch, dây điện, cáp điện các loại, gỗ điều chỉnh, tránh thiệt hại cho nhà thầu và các loại (bao gồm cả cốp pha gỗ, cửa gỗ các không làm chậm tiến độ của dự án. loại) và kính các loại. - Đối với các hợp đồng xây dựng đã được thanh toán xong trong năm 2007 (đã thanh - Mức giá điều chỉnh (theo thông báo, công bố của cơ quan chức năng). toán hết giá trị hợp đồng bao gồm cả giá trị của hợp đồng đã được ký kết và phần bổ sung - Các chứng từ hoá đơn hợp lệ của vật nếu có trong năm 2007), trừ các khoản bảo liệu xây dựng cần điều chỉnh. hành theo quy định thì không được điều chỉnh - Các chứng từ đối với các loại vật liệu giá vật liệu xây dựng. xây dựng không có hóa đơn. 2. Phương thức điều chỉnh giá vật liệu xây dựng - Khối lượng xây lắp, khối lượng vật liệu Điều chỉnh giá vật liệu xây dựng được xác xây dựng được điều chỉnh tại thời điểm có định cho từng hợp đồng thi công xây dựng biến động tăng, giảm giá. công trình, từng gói thầu và cho cả dự án. Các căn cứ để tính trượt giá được xác Giá vật liệu được điều chỉnh là căn cứ để định vào thời điểm 28 ngày trước ngày nhà điều chỉnh dự toán xây dựng công trình, giá gói thầu nộp hồ sơ thanh toán. thầu, tổng mức đầu tư, hợp đồng dựa trên cơ sở *) Một số nguyên tắc điều chỉnh: của việc lập dự toán chi phí xây dựng bổ sung. - Việc điều chỉnh giá tiến hành song song - Căn cứ vào nội dung của từng hợp đồng với việc rà soát cắt giảm, đình hoãn các dự án cụ thể, dự toán chi phí xây dựng bổ sung được đầu tư chưa cần thiết nhằm thực hiện kiềm xác định bằng 2 cách: chế lạm phát để dồn vốn đầu tư cho các dự án + Thứ nhất là tính bù trừ chi phí vật liệu sắp hoàn thành, có hiệu quả cao, đồng thời trực tiếp: cách tính này dựa vào khối lượng gắn với việc thương thảo giữa chủ đầu tư và của vật liệu bị ảnh hưởng biến động giá và giá nhà thầu để chia sẻ bớt khó khăn với nhà thầu. trị chênh lệch giá của vật liệu tại thời điểm - Việc điều chỉnh được áp dụng cho cả điều chỉnh so với giá vật liệu xây dựng trong hình thức giá hợp đồng trọn gói và giá hợp hợp đồng hoặc trong dự toán gói thầu. Với giá đồng theo đơn giá cố định. vật liệu tại thời điểm điều chỉnh là giá chiểu - Đối với điều chỉnh hợp đồng, người theo thông báo giá hoặc giá trong thông báo quyết định đầu tư xem xét điều chỉnh hình giá vật liệu theo chứng từ, hoá đơn hợp lệ. thức hợp đồng trọn gói sang hình thức hợp + Thứ hai là sử dụng hệ số điều chỉnh chi đồng theo đơn giá nhưng cần xác định rõ nội phí vật liệu: hệ số này do chủ đầu tư tổ chức dung điều chỉnh, phạm vi điều chỉnh và chỉ tính toán hoặc áp dụng chỉ số giá do Bộ xây được tính từ thời điểm có biến động giá. Chủ dựng công bố hoặc chỉ số giá của Tổng cục đầu tư được phép xem xét và tính toán đầy đủ thống kê. chi phí cần thiết trong dự toán chi phí xây Dự toán này được lập một lần trên cơ sở
của những khối lượng công tác xây lắp chịu 06/2007/BXD ngày 25/7/2007 hướng dẫn hợp ảnh hưởng tăng giá vật liệu. đồng trong hoạt động xây dựng. - Trên cơ sở của dự toán chi phí xây dựng 3. Phương pháp điều chỉnh giá hợp đồng bổ sung được lập thì dự toán xây dựng công - Một số trường hợp điều chỉnh giá hợp trình điều chỉnh được xác định bằng cách đồng: cộng dự toán xây dựng công trình đã phê + Do thay đổi khối lượng thi công: khối duyệt với các dự toán chi phí bổ sung. lượng bổ sung ngoài hợp đồng hoặc phát sinh - Với giá gói thầu thì chủ đầu tư điều lớn hơn 20% so với khối lượng đã ký trong chỉnh bằng cách cộng giá trúng thầu đã phê hợp đồng duyệt với dự toán chi phí xây dựng bổ sung. + Do thay đổi giá: điều chỉnh đơn giá Trường hợp giá gói thầu sau khi điều chỉnh hoặc điều chỉnh giá hợp đồng do Nhà nước không vượt giá gói thầu đã phê duyệt thì chủ thay đổi chính sách liên quan hoặc có biến đầu tư quyết định phê duyệt. Trường hợp giá động về chi phí đầu vào sản xuất như nhiên gói thầu sau điều chỉnh vượt giá gói thầu đã liệu, nguyên vật liệu, thiết bị xây dựng công phê duyệt nhưng không vượt tổng mức đầu tư trình. thì chủ đầu tư quyết định phê duyệt và báo - Khi điều chỉnh giá hợp đồng thì khối cáo người quyết định đầu tư. Trường hợp giá lượng công việc thanh toán được xác định trên gói thầu sau điều chỉnh vượt tổng mức đầu tư cơ sở khối lượng các công việc hoàn thành đã được duyệt thì chủ đầu tư báo cáo người được nghiệm thu, đơn giá thanh toán các công quyết định đầu tư xem xét quyết định. việc được xác định theo các điều khoản trong - Sau khi lập dự toán chi phí xây dựng bổ hợp đồng như việc xác định lại đơn giá hoặc sung thì điều chỉnh hợp đồng được tiến hành điều chỉnh lại đơn giá trong hợp đồng theo hệ như sau: số điều chỉnh. Có các phương pháp điều chỉnh + Đối với các hợp đồng đã ký kết thì căn giá hợp đồng sau: cứ vào chi phí xây dựng bổ sung và nội dung + Phương pháp tính bù trực tiếp: phương hợp đồng đã ký kết, chủ đầu tư và nhà thầu ký pháp này phù hợp với các công trình xây dựng bổ sung giá hợp đồng làm cơ sở thanh toán có quy mô nhỏ mang tính chất sửa chữa, nâng hợp đồng. cấp cải tạo… trong đó chỉ sử dụng nguồn vốn + Với gói thầu có kết quả lựa chọn nhà trong nước và áp dụng theo các quy định của thầu nhưng chưa ký hợp đồng thì chủ đầu tư Việt Nam. căn cứ vào kết quả trúng thầu, dự toán chi phí + Phương pháp dùng công thức xác định bổ sung, hồ sơ mời thầu, hồ sơ dự thầu để hệ số điều chỉnh: áp dụng cho các dự án đầu đàm phán, ký kết hợp đồng. tư xây dựng công trình có quy mô lớn, công + Trường hợp điều chỉnh giá hợp đồng trình trải dài theo tuyến có sử dụng nguồn vốn trọn gói, giá hợp đồng theo đơn giá cố định đầu tư khác nhau đặc biệt là nguồn vốn đầu tư sang hình thức giá hợp đồng theo giá điều nước ngoài. chỉnh thì chủ đầu tư phải báo cáo người quyết 4. Một số vấn đề cần lưu ý khi thực hiện bù định đầu tư về nội dung và phạm vi điều trừ chênh lệch giá chỉnh. Hiện nay, hình thức giá hợp đồng theo Việc bù giá vật liệu xây dựng cho các giá điều chỉnh được thực hiện theo Thông tư
nhà thầu theo các văn bản hướng dẫn của cơ - Thứ hai: các chủ đầu tư, Ban quản lý dự quan quản lý Nhà nước đã ban hành khi áp án khẩn trương thực hiện việc lập dự toán bổ dụng vào thực tế không phải là việc làm đơn sung đối với các khối lượng thực hiện năm giản bởi những khó khăn gặp phải trong cách 2007 và ưu tiên giải quyết khối lượng thực tính dự toán chi phí xây dựng bổ sung. hiện từ năm 2008 đến nay và các khối lượng còn lại ngay trong các đợt nghiệm thu thanh Dự toán chi phí xây dựng bổ sung tính toán. bằng cách bù trực tiếp mà phải sử dụng hoá đơn, chứng từ hợp lệ và thông báo giá của liên - Thứ ba: UBND các tỉnh, thành phố, Sở Sở Tài chính - Xây dựng đều vướng bởi chủ xây dựng, Tài chính và các cơ quan liên quan đầu tư, Ban quản lý dự án không dám mạo của địa phương có sự hợp tác chặt chẽ trong hiểm chấp nhận trước tình trạng hoá đơn đỏ việc cập nhật và công bố giá thị trường hàng và chứng từ giả trôi nổi ngoài thị trường rất tháng đối với nguyên, nhiên, vật liệu xây dựng khó kiểm soát và kiểm chứng. Mặt khác, giá giao thông nhất là những mặt đối tượng chịu vật liệu xây dựng thực tế ngoài thị trường diễn ảnh hưởng mạnh của biến động giá làm cơ sở biến phức tạp, hôm nay một giá ngày mai đã của lập dự toán bổ sung và kịp thời nghiệm lại một giá khác. Thậm chí có khi cùng một thu, thanh toán cho các nhà thầu. ngày nhà thầu phải mua với nhiều giá khác II. KẾT LUẬN nhau. Nếu sử dụng những hoá đơn, chứng từ để điều chỉnh giá thì khi thanh, kiểm tra sau Điều chỉnh giá và hợp đồng xây dựng các này sẽ có rất nhiều rủi ro và liên đới cho cả công trình giao thông là viêc làm cần thiết chủ đầu tư, nhà thầu và một số cơ quan chức trong thời điểm hiện tại. Với những vấn đề đề năng khác. Trong khi đó thông báo giá của cập ở trên tác giả hi vọng sẽ giúp cho chủ đầu liên Sở Tài chính - Xây dựng thường thấp hơn tư giải quyết được khó khăn trong việc xử lý nhiều so với giá thực tế ngoài thị trường nên bù chênh lệch giá, các nhà thầu giảm bớt gánh thiệt thòi cho các nhà thầu. Có khi giá thực là nặng và có vốn để tiếp tục thi công đẩy nhanh 10 đồng thì thông báo giá của các địa phương tiến độ của công trình. chưa chắc đã được 7 - 8 đồng. Chính những khó khăn đó làm đã khiến cho việc điều chỉnh giá và hợp đồng xây dựng công trình giao thông gần như bị ách tắc và không có lối thoát. Tài liệu tham khảo [1]. Trang Web www.giaothongvantai.com.vn/ Nhằm khai thông quá trình thực hiện bù Khai thông dòng chảy điều chỉnh giá - Đức Thắng trừ chênh lệch giá thì chủ đầu tư, Ban quản lý - ngày 24/7/2008. dự án cần thực hiện 3 vấn đề sau: [2]. Thông tư 09/2008/BXD ngày 17/4/2008 và văn bản 4199/BGTVT-CQLXD ngày 2/6/2008 - Thứ nhất: với các địa phương chưa có thực hiện điều chỉnh giá và hợp đồng xây dựng do biến động giá nguyên liệu, nhiên liệu và vật liệu thông báo giá hoặc có nhưng chưa phù hợp xây dựng. với giá thị trường thì chủ đầu tư, Ban quản lý [3]. Công văn 5417/BGTVT-CQLXD ra ngày dự án xác định lại giá cho phù hợp làm cơ sở 21/7/2008 về việc thực hiện thông tư lập dự toán bổ sung, tạm ứng, tạm thanh toán, 09/2008/BXD và văn bản 4199/BGTVT- CQLXD♦ thanh toán phần bù trừ chênh lệch giá.