Báo cáo khoa học: "Một số vấn đề tài chính trong tr-ờng hợp chuyển quyền sở hữu doanh nghiệp"

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Nguyễn Phương Hà Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

43
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế và sức cạnh tranh của khu vực kinh tế Nhà n-ớc, huy động vốn của công nhân viên chức trong doanh nghiệp và các tổ chức, cá nhân, bảo đảm việc làm cho ng-ời lao động, tạo động lực để phát huy quyền làm chủ của ng-ời lao động, sự dụng, khai thác mọi tiềm năng trong các thành phần kinh tế bảo đảm lợi ích chung của cả Nhà n-ớc và ng-ời lao động...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo khoa học: "Một số vấn đề tài chính trong tr-ờng hợp chuyển quyền sở hữu doanh nghiệp"

Mét sè vÊn ®Ò tμi chÝnh trong tr−êng hîp chuyÓn quyÒn së h÷u doanh nghiÖp Th.S. NguyÔn Quúnh Sang Bé m«n Kinh tÕ x©y dùng - §H GTVT Tãm t¾t: Nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ vμ søc c¹nh tranh cña khu vùc kinh tÕ Nhμ n−íc, huy ®éng vèn cña c«ng nh©n viªn chøc trong doanh nghiÖp vμ c¸c tæ chøc, c¸ nh©n, b¶o ®¶m viÖc lμm cho ng−êi lao ®éng, t¹o ®éng lùc ®Ó ph¸t huy quyÒn lμm chñ cña ng−êi lao ®éng, sù dông, khai th¸c mäi tiÒm n¨ng trong c¸c thμnh phÇn kinh tÕ b¶o ®¶m lîi Ých chung cña c¶ Nhμ n−íc vμ ng−êi lao ®éng, Nhμ n−íc ®· chñ tr−¬ng "TiÕp tôc s¾p xÕp, ®æi míi, ph¸t triÓn vμ n©ng cao hiÖu qu¶ doanh nghiÖp Nhμ n−íc" víi nh÷ng gi¶i ph¸p lín nh−: cæ phÇn ho¸, giao, b¸n, kho¸n kinh doanh, cho thuª, s¸p nhËp, gi¶i thÓ, ph¸ s¶n doanh nghiÖp Nhμ n−íc [6]. Trong ®ã cã nh÷ng gi¶i ph¸p liªn quan ®Õn chuyÓn quyÒn së h÷u doanh nghiÖp. Mét trong nh÷ng vÊn ®Ò quan träng, khã kh¨n cÇn gi¶i quyÕt khi chuyÓn quyÒn së h÷u doanh nghiÖp ®ã lμ nh÷ng vÊn ®Ò vÒ tμi chÝnh. Trong bμi b¸o nμy chóng t«i muèn ®Ò cËp ®Õn mét sè vÊn ®Ò tμi chÝnh cÇn gi¶i quyÕt ®ã. Summary: In order to improve business productiveness and competitiveness of the State sector of economy; to mobilize capital from employees of companies, organizations and individuals; to assure suffcientjßbsfor salary earners; to use and exploit all potentials of every economic sector; to ensure the benefit of both state and laborers; the Government has issued the policy: "continue reforming, innovating, developing and improving business productiveness of the State-owned enterprises" with major solutions: such as equytising, consigning, selling, leasing, renting, mergering, disintegrating, declaring the balkrrupcy of State-owned enterprises. Among them, there are some solutions relating to changing the ownership of enterprises. One of the important, diffcult and urgent issues of changing the ownership of enterprise is financial matters. lý n¨ng ®éng cho doanh nghiÖp ®Ó sö dông cã 1. Nh÷ng vÊn ®Ò tµi chÝnh cÇn gi¶i quyÕt khi hiÖu qu¶ vèn, tµi s¶n cña Nhµ n−íc vµ cña doanh cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n−íc nghiÖp. §ång thêi huy ®éng ®−îc vèn cña toµn Cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n−íc lµ mét x· héi; ph¸t huy vai trß lµm chñ thùc sù cña ng−êi chñ tr−¬ng lín cña §¶ng vµ Nhµ n−íc, ®©y còng lao ®éng, cña c¸c cæ ®«ng; t¨ng c−êng sù gi¸m lµ mét gi¶i ph¸p thùc sù cÇn thiÕt vµ cã hiÖu qu¶ s¸t cña nhµ ®Çu t− ®èi víi doanh nghiÖp; b¶o trong qu¶n lý doanh nghiÖp, nh»m gãp phÇn ®¶m hµi hoµ lîi Ých cña Nhµ n−íc, doanh nghiÖp, quan träng n©ng cao hiÖu qu¶, søc c¹nh tranh nhµ ®Çu t− vµ ng−êi lao ®éng. cña doanh nghiÖp; t¹o ra lo¹i h×nh doanh nghiÖp Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh [2], cæ phÇn ho¸ cã nhiÒu chñ së h÷u, trong ®ã cã ®«ng ®¶o ng−êi ®−îc tiÕn hµnh theo bèn h×nh thøc sau: lao ®éng; t¹o ®éng lùc m¹nh mÏ vµ c¬ chÕ qu¶n
• Gi¸ trÞ thùc tÕ tμi s¶n lµ gi¸ trÞ tµi s¶n cè - Gi÷ nguyªn vèn Nhµ n−íc hiÖn cã t¹i doanh nghiÖp, ph¸t hµnh cæ phiÕu thu hót thªm ®Þnh, tµi s¶n l−u ®éng b»ng hiÖn vËt ®· ®−îc vèn. kiÓm kª vµ x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau: - B¸n mét phÇn vèn Nhµ n−íc hiÖn cã t¹i Gi¸ thÞ Sè doanh nghiÖp. tr−êng l−îng cña tµi ChÊt GT thùc - B¸n toµn bé vèn Nhµ n−íc hiÖn cã t¹i s¶n t¹i l−îng thùc tÕ thêi + cßn l¹i (1-2) doanh nghiÖp. tÕ cña + ®iÓm = cña tµi tõng x¸c tµi s¶n - Thùc hiÖn c¸c h×nh thøc 2 hoÆc 3 kÕt hîp s¶n tµi ®Þnh (%) víi ph¸t hµnh cæ phiÕu thu hót thªm vèn. s¶n gi¸ trÞ DN Trong c¶ 4 tr−êng hîp trªn ®Òu ph¶i gi¶i quyÕt hai vÊn ®Ò lín vÒ tµi chÝnh, ®ã lµ x¸c ®Þnh • Gi¸ trÞ vèn b»ng tiÒn th× tÝnh theo sè d− vèn gi¸ trÞ thùc tÕ cña doanh nghiÖp ®Ó cæ phÇn ho¸, b»ng tiÒn ®· kiÓm quü hoÆc ®· ®èi chiÕu t¹i thêi gi¸ trÞ thùc tÕ phÇn vèn Nhµ n−íc t¹i doanh ®iÓm x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp. NÕu sè d− lµ nghiÖp vµ vÊn ®Ò gi¶i quyÕt c«ng nî. Sau ®©y lµ ngo¹i tÖ th× ph¶i quy ®æi ra tiÒn ViÖt nam theo tû néi dung vµ c¸ch gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò trªn. gi¸ liªn Ng©n hµng c«ng bè t¹i thêi ®iÓm gÇn nhÊt. 1.1 X¸c ®Þnh gi¸ trÞ thùc tÕ cña doanh nghiÖp • Nî ph¶i thu: Doanh nghiÖp cã tr¸ch nhiÖm Tr−íc khi x¸c ®Þnh gi¸ trÞ thùc tÕ cña doanh ®èi chiÕu, x¸c nhËn, thu håi vµ xö lý c¸c kho¶n nghiÖp, cÇn thiÕt ph¶i x¸c ®Þnh c¸c tμi s¶n kh«ng nî ph¶i thu tr−íc khi cæ phÇn ho¸ theo c¬ chÕ tÝnh vμo gi¸ trÞ doanh nghiÖp [2], [4], bao gåm: hiÖn hµnh. Tr−êng hîp ®Õn thêi ®iÓm cæ phÇn - Nh÷ng tµi s¶n do doanh nghiÖp thuª, ho¸ cßn tån ®äng nî ph¶i thu khã ®ßi th× xö lý m−în, nhËn gãp vèn liªn doanh, liªn kÕt vµ c¸c nh− sau: tµi s¶n kh¸c kh«ng ph¶i cña doanh nghiÖp; §èi víi c¸c kho¶n nî ®· cã ®ñ chøng - - Gi¸ trÞ nh÷ng tµi s¶n kh«ng cÇn dïng, chê cø lµ kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi, thanh lý; kh«ng x¸c ®Þnh ®−îc tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n, tæ chøc th× dïng nguån dù - C¸c kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi ®· ®−îc trõ phßng ®Ó bï ®¾p, nÕu thiÕu th× phÇn vµo gi¸ trÞ doanh nghiÖp; chªnh lÖch ®−îc trõ vµo kÕt qu¶ kinh - Chi phÝ x©y dùng c¬ b¶n dë dang cña doanh, gi¶m l·i t¹i t¹i thêi ®iÓm cæ nh÷ng c«ng tr×nh ®· bÞ ®×nh ho·n tr−íc thêi ®iÓm phÇn ho¸. Tr−êng hîp c¸c nguån trªn x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp; kh«ng ®ñ bï th× phÇn chªnh lÖch ®−îc - C¸c kho¶n ®Çu t− dµi h¹n vµo doanh trõ vµo phÇn vèn Nhµ n−íc t¹i doanh nghiÖp kh¸c ®−îc c¬ quan cã thÈm quyÒn quyÕt nghiÖp tr−íc khi cæ phÇn ho¸. ®Þnh chuyÓn cho ®èi t¸c kh¸c; §èi víi c¸c kho¶n nî kh«ng cã kh¶ - - Tµi s¶n thuéc c«ng tr×nh phóc lîi ®−îc ®Çu n¨ng thu håi do nguyªn nh©n chñ t− b»ng nguån Quü khen th−ëng, Quü phóc lîi quan vµ ®· quy ®−îc tr¸ch nhiÖm th× cña doanh nghiÖp vµ nhµ ë cña c¸n bé, c«ng xö lý tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n, tæ chøc ®Ó nh©n viªn trong doanh nghiÖp. båi th−êng. PhÇn tæn thÊt sau khi ®· • Gi¸ trÞ thùc tÕ cña doanh nghiÖp cæ phÇn trõ phÇn thu håi ®ùc xö lý nh− tr−êng hîp (1). ho¸ ®−îc x¸c ®inh nh− sau: Tµi §èi víi c¸c kho¶n ®· qu¸ h¹n thanh - Tµi s¶n GT GT GT Chi s¶n to¸n tõ 3 n¨m trë lªn, con nî ®ang tån Gi¸ Tµi thùc thùc vèn Nî ký phÝ ®Çu t¹i nh−ng kh«ng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî, s¶n + trÞ lîi tÕ = tÕ + b»ng + ph¶i + c−îc, + dë + t− + v« thÕ doanh nghiÖp ®· ¸p dông nhiÒu gi¶i tiÒn thu ký dang cña tµi NH h×nh KD quü ph¸p nh−ng vÉn kh«ng thu håi ®−îc DN s¶n vµ NH, DH th× xö lý nh− tr−êng hîp (1). (1-2) DH
§èi víi c¸c kho¶n nî ph¶i thu qu¸ h¹n thuËn víi Ng©n hµng cho vay ®Ó ®−îc - kh¸c th× doanh nghiÖp cã thÓ b¸n cho gi·n nî, khoanh nî, xo¸ nî, gi¶m l·i c¸c tæ chøc kinh tÕ cã chøc n¨ng mua suÊt vay hoÆc chuyÓn vèn vay thµnh b¸n nî. PhÇn tæn thÊt tõ viÖc b¸n nî vèn gãp cæ phÇn; ®−îc xö lý nh− tr−êng hîp (1). §èi víi c¸c kho¶n nî n−íc ngoμi cã - • C¸c kho¶n chi phÝ dë dang (chi phÝ s¶n b¶o l·nh th× ng−êi b¶o l·nh vµ doanh nghiÖp ph¶i tho¶ thuËn víi chñ nî ®Ó xuÊt kinh doanh, chi phÝ sù nghiÖp, chi phÝ ®Çu t− khoanh nî, gi·n nî, gi¶m nî vµ bè trÝ x©y dùng) th× tÝnh theo sè d− chi phÝ thùc tÕ trªn nguån ®Ó tr¶ nî. NÕu kh«ng tho¶ thuËn sæ kÕ to¸n. ®−îc, ng−êi b¶o l·nh ph¶i tr¶ nî cho • TrÞ gi¸ tμi s¶n ký c−îc, ký quü ng¾n h¹n vμ chñ nî. Doanh nghiÖp cã tr¸ch nhiÖm dμi h¹n, th× tÝnh theo sè d− thùc tÕ trªn sæ s¸ch hoµn tr¶ cho ng−êi b¶o l·nh hoÆc tho¶ kÕ to¸n thuËn víi ng−êi b¶o l·nh ®Ó chuyÓn • §èi víi tμi s¶n ®Çu t− ng¾n h¹n vμ dμi h¹n, thµnh vèn gãp trong c«ng ty cæ phÇn. th× tÝnh vµo gi¸ trÞ doanh nghiÖp c¸c kho¶n mµ §èi víi c¸c kho¶n nî n−íc ngoμi do - c«ng ty cæ phÇn sÏ tiÕp tôc kÕ thõa. doanh nghiÖp tù vay kh«ng cã b¶o l·nh • TrÞ gi¸ tμi s¶n v« h×nh (nÕu cã) tÝnh theo gi¸ th× doanh nghiÖp cã tr¸ch nhiÖm bè trÝ nguån ®Ó thanh to¸n hoÆc tho¶ thuËn trÞ cßn l¹i ®ang h¹ch to¸n trªn sæ s¸ch kÕ to¸n. víi chñ nî ®Ó xö lý hoÆc chuyÓn nî • §èi víi doanh nghiÖp cã lîi thÕ kinh thµnh vèn gãp trong C«ng ty cæ phÇn doanh, th× ®−îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së tû suÊt lîi theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. nhuËn sau thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp trªn vèn • C¸c kho¶n nî kh«ng tr¶ ®−îc: Lµ c¸c Nhµ n−íc t¹i doanh nghiÖp b×nh qu©n 3 n¨m liÒn kho¶n nî mµ chñ nî ®· gi¶i thÓ, ®· ph¸ s¶n, ®· kÒ tr−íc khi cæ phÇn ho¸ so víi l·i suÊt cña tr¸i chÕt, ®· bá trèn, hoÆc chñ nî tõ bá quyÒn ®ßi nî. phiÕu ChÝnh phñ kú h¹n 10 n¨m ë thêi ®iÓm gÇn nhÊt nh©n víi gi¸ trÞ phÇn vèn nhµ n−íc t¹i doanh nghiÖp l¹i thêi ®iÓm ®Þnh gi¸. 2. Nh÷ng vÊn ®Ò tµi chÝnh trong viÖc giao, b¸n, kho¸n kinh doanh vµ cho thuª toµn bé NÕu doanh nghiÖp cã gi¸ trÞ th−¬ng hiÖu doanh nghiÖp Nhµ n−íc ®−îc thÞ tr−êng chÊp nhËn th× x¸c ®Þnh c¨n cø vµo thÞ tr−êng. Theo quy ®Þnh [5] vµ trong thùc tÕ cã rÊt nhiÒu vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt, ë ®©y chóng t«i muèn ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò tµi chÝnh chñ yÕu cÇn 1.2. Gi¶i quyÕt c¸c kho¶n nî gi¶i quyÕt khi thùc hiÖn giao, b¸n, kho¸n kinh • Nî thùc tÕ ph¶i tr¶ doanh, cho thuª toµn bé doanh nghiÖp Nhµ n−íc lµ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp, xö lý tμi s¶n, tμi + Doanh nghiÖp ph¶i huy ®éng c¸c nguån chÝnh vμ c«ng nî. ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n tr¶ tr−íc khi thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ hoÆc tho¶ thuËn víi c¸c 2.1. X¸c ®Þnh gi¸ tri doanh nghiÖp chñ nî ®Ó xö lý hoÆc chuyÓn thµnh vèn gãp cæ ViÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp thùc hiÖn phÇn. trªn c¸c nguyªn t¾c sau: + Tr−êng hîp doanh nghiÖp cã khã kh¨n vÒ Gi¸ trÞ doanh nghiÖp theo sæ s¸ch kÕ - kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî qu¸ h¹n th× xö to¸n lµ tæng gi¸ trÞ tµi s¶n thÓ hiÖn trong lý nh− sau: b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cña doanh §èi víi c¸c kho¶n nî thuÕ vμ nî Ng©n - nghiÖp; s¸ch: doanh nghiÖp ®−îc khoanh nî, Gi¸ trÞ thùc tÕ cña doanh nghiÖp lµ - gi·n nî, xo¸ nî hoÆc hç trî vèn ®Çu t− tæng gi¸ trÞ tµi s¶n thùc cã cña doanh theo quy ®Þnh cña ChÝnh phñ; nghiÖp theo gi¸ thÞ tr−êng t¹i thêi ®iÓm §èi víi c¸c kho¶n nî ®äng vay Ng©n - x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp. hμng th−¬ng m¹i: doanh nghiÖp tho¶
ViÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp còng nghiÖp ®−îc trõ vµo gi¸ trÞ doanh nghiÖp ®Ó t−¬ng tù nh− ®èi víi tr−êng hîp CPH c¸c doanh thanh to¸n hoÆc trÝch tõ quü hç trî s¾p xÕp vµ nghiÖp Nhµ n−íc (DNNN). ChØ kh¸c ë ®©y lµ CPH DNNN. kh«ng x¸c ®Þnh lîi thÕ kinh doanh. • C¸c tμi s¶n cßn l¹i, sau khi thanh to¸n c¸c C¸c chi phÝ thùc tÕ, hîp lý vµ cÇn thiÕt cho chi phÝ cÇn thiÕt cho viÖc chuyÓn giao doanh viÖc tæ chøc giao, b¸n, kho¸n kinh doanh vµ cho nghiÖp, ®−îc chuyÓn giao cho tËp thÓ ng−êi lao thuª doanh nghiÖp ®−îc ¸p dông møc chi nh− ®èi ®éng trong doanh nghiÖp së h÷u. víi tr−êng hîp CPH DNNN vµ h¹ch to¸n nh− b) Xö lý tμi s¶n, tμi chÝnh vμ c«ng nî sau: trong tr−êng hîp b¸n doanh nghiÖp ♦ Tr−êng hîp giao doanh nghiÖp: §−îc trõ vµo gi¸ trÞ cña doanh nghiÖp giao + C¸c tµi s¶n kh«ng tÝnh vµo gi¸ trÞ doanh nghiÖp bao gåm: ♦ Tr−êng hîp b¸n, cho thuª doanh nghiÖp: §−îc trõ vµo tiÒn thu ®−îc do b¸n, cho thuª Tμi s¶n kh«ng thÓ tiÕp tôc sö dông - DNNN. ®−îc do cÊp quyÕt ®Þnh b¸n doanh nghiÖp gi¶i quyÕt ®iÒu ®éng, nh−îng ♦ NÕu kho¸n kinh doanh: Th× tÝnh vµo chi b¸n, thanh lý hoÆc göi ng−êi mua göi phÝ ho¹t ®éng th−êng xuyªn cña doanh nghiÖp. hé kh«ng qu¸ 90 ngµy. Tμi s¶n thuª ngoμi, m−în, gi÷ hé: - 2.2. C¸c nguyªn t¾c xö lý tµi s¶n, tµi Doanh nghiÖp tr¶ l¹i cho chñ së h÷u vµ chÝnh vµ c«ng nî thanh lý hîp ®ång hoÆc tiÕp tôc thuª, a) Xö lý tμi s¶n tμi chÝnh vμ c«ng nî trong gi÷ hé theo tho¶ thuËn gi÷a ng−êi mua tr−êng hîp giao DNNN cho tËp thÓ ng−êi vµ chñ së h÷u. Tµi s¶n chiÕm dông do lao ®éng cÊp quyÕt ®Þnh b¸n doanh nghiÖp quyÕt ®Þnh. Ban ®æi míi doanh nghiÖp tiÕn hµnh kiÓm kª, x¸c ®Þnh sè l−îng vµ thùc tr¹ng toµn bé tµi Tμi s¶n h×nh thμnh tõ quü khen th−ëng, - s¶n cña doanh nghiÖp, ®èi chiÕu vµ ph©n lo¹i c¸c phóc lîi: §−îc kiÓm kª riªng ®Ó chuyÓn lo¹i c«ng nî, tiÕn hµnh ph©n lo¹i tµi s¶n vµ xö lý: giao cho lËp thÓ ng−êi lao ®éng. • Tμi s¶n thuª, m−în, nhËn gi÷ hé, ký göi: Chi phÝ x©y dùng c¬ b¶n dë dang cña - Doanh nghiÖp tr¶ cho chñ së h÷u, thanh lý hîp nh÷ng c«ng tr×nh ®· ®×nh ho·n tr−íc ®ång hoÆc tiÕp tôc thuª, m−în, nhËn gi÷ hé, ký thêi ®iÓm x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp göi theo tho¶ thuËn gi÷a doanh nghiÖp vµ ng−êi th× ng−êi mua vµ ng−êi b¸n tho¶ thuËn cã tµi s¶n thuª, m−în, ký göi. gi¶i quyÕt, phï hîp víi lîi Ých cña mçi • Tμi s¶n chiÕm dông: Ng−êi giao doanh bªn. nghiÖp quyÕt ®Þnh ngay khi giao doanh nghiÖp. Nî ph¶i thu khã ®ßi: Khoanh nî, quy - • C¸c kho¶n nî ®−îc xö lý theo nguyªn t¾c: tr¸ch nhiÖm vµ gi¶i quyÕt theo chÕ ®é hiÖn hµnh. + Nî khã ®ßi ®−îc khoanh nî, x¸c ®Þnh râ C¸c kho¶n dù phßng: Gi¶m gi¸ hµng - tr¸ch nhiÖm ®Ó gi¶i quyÕt theo quy ®Þnh hiÖn tån kho, nî ph¶i thu khã ®ßi, gi¶m gi¸ hµnh. chøng kho¸n, chªnh lÖch tû gi¸ vµ c¸c + C¸c kho¶n nî ph¶i thu, ph¶i tr¶ do ng−êi kho¶n l·i ch−a ph©n phèi ph¶i ®−îc xö nhËn giao kÕ thõa vµ xö lý. Tr−êng hîp c¸c lý tr−íc khi x¸c ®Þnh gi¸ b¸n doanh kho¶n ph¶i tr¶ lín h¬n gi¸ trÞ tµi s¶n cña doanh nghiÖp. nghiÖp th× xo¸ nî ng©n s¸ch; ®èi víi nî Ng©n Sè d− b»ng tiÒn cña quü khen th−ëng, - hµng th× sö dông quü hç trî s¾p xÕp vµ CPH phóc lîi ®−îc chia cho ng−êi lao ®éng DNNN ®Ó hç trî xö lý. ®ang lµm viÖc t¹i doanh nghiÖp tr−íc + C¸c kho¶n nî b¶o hiÓm x· héi ®èi víi c¬ khi b¸n doanh nghiÖp. quan b¶o hiÓm x· héi tr−íc khi giao doanh
+ C¸c kho¶n nî cña doanh nghiÖp ®−îc xö + Khi x¸c ®Þnh gi¸ trÞ thùc tÕ cña doanh lý nh− sau: nghiÖp kh«ng ph¶i thuª kiÓm to¸n. Nh÷ng doanh nghiÖp kh«ng thùc hiÖn ®óng quy ®Þnh cña ph¸p C¸c kho¶n nî ph¶i thu, ph¶i tr¶ do - luËt vÒ kÕ to¸n, thèng kª th× c¬ quan quyÕt ®Þnh doanh nghiÖp gi¶i quyÕt. Tr−êng hîp gi¸ b¸n doanh nghiÖp xem xÐt thuª tæ chøc kiÓm ng−êi mua cam kÕt kÕ thõa c¸c kho¶n to¸n ®éc lËp x¸c ®Þnh. TiÒn thuª kiÓm to¸n ®−îc nî ph¶i thu, ph¶i tr¶ th× ghi trong hîp tÝnh vµo chi phÝ b¸n doanh nghiÖp. ®ång mua b¸n vµ th«ng qua cho c¸c bªn liªn quan biÕt. c) Xö lý tμi s¶n, tμi chÝnh vμ c«ng nî Tr−êng hîp sè tiÒn thu tõ b¸n doanh - trong tr−êng hîp kho¸n kinh doanh nghiÖp kh«ng ®ñ thanh to¸n c¸c kho¶n nî th× gi¶i quyÕt nh− sau: ViÖc qu¶n lý vµ sö dông vèn, tµi s¶n ®−îc thùc hiÖn theo c¸c quy ®Þnh cña hîp ®ång kho¸n ° Xo¸ nî thuÕ vµ c¸c kho¶n nî ng©n kinh doanh kh«ng tr¸i víi c¸c quy ®Þnh cña ph¸p s¸ch Nhµ n−íc luËt, kÕ thõa c¸c quyÒn vµ nghÜa vô cña doanh ° C¸c kho¶n nî BHXH, nî ng©n hµng, nghiÖp. nî doanh nghiÖp kh¸c hoÆc c¸ nh©n Ng−êi nhËn kho¸n kinh doanh quyÕt ®Þnh th× ®−îc xö lý theo h−íng dÉn cô thÓ ph−¬ng thøc tr¶ l−¬ng, tr¶ th−ëng, ®−îc h−ëng vµ cña Bé Tµi chÝnh. tù quyÕt ®Þnh ph©n phèi thu nhËp do v−ît ®Þnh + Nguyªn t¾c x¸c ®Þnh gi¸ b¸n doanh møc kho¸n. §èi víi v−ît ®Þnh møc kho¸n sau khi nghiÖp: nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp vµ trÝch quü dù tr÷, ng−êi nhËn kho¸n kinh doanh ®−îc h−ëng. ♦ Gi¸ b¸n doanh nghiÖp ®−îc x¸c ®Þnh c¨n Ng−îc l¹i, nÕu kh«ng hoµn thµnh ®Þnh møc cø vμo: kho¸n ®· ghi trong hîp ®ång th× ph¶i chÞu gi¶m Gi¸ trÞ thùc tÕ cña doanh nghiÖp ®−îc - thu nhËp. ng−êi mua vµ ng−êi b¸n chÊp nhËn; Møc gi¶m gi¸ ®èi víi ng−êi mua khi - d) Xö lý tμi s¶n, tμi chÝnh vμ c«ng nî ng−êi mua cam kÕt ®Çu t− duy tr× trong tr−êng hîp cho thuª doanh nghiÖp SXKD, b¶o ®¶m viÖc lµm cho ng−êi lao • Ng−êi thuª cã thÓ lùa chän thuª doanh ®éng vµ c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c ®· ®−îc nghiÖp theo hai h×nh thøc sau: ng−êi b¸n chÊp nhËn. ♦ C¸c c¨n cø x¸c ®Þnh gi¸ b¸n doanh + Thuª tμi s¶n cña doanh nghiÖp: Ng−êi thuª nhËn thuª toµn bé c¸c tµi s¶n cña doanh nghiÖp nghiÖp kÌm theo thuª lao ®éng cña doanh + Tr−êng hîp mua doanh nghiÖp cã kÕ thõa nghiÖp, nh−ng kh«ng kÕ thõa c¸c quyÒn vµ nghÜa quyÒn vµ nghÜa vô cña doanh nghiÖp vô cña doanh nghiÖp cho thuª. Sè liÖu sæ s¸ch kÕ to¸n cña doanh - + Thuª doanh nghiÖp ho¹t ®éng: Ng−êi thuª nghiÖp t¹i thêi ®iÓm b¸n; thùc hiÖn thuª tµi s¶n hîp thµnh c¬ së SXKD cña Gi¸ trÞ thùc tÕ phÇn vèn Nhµ n−íc t¹i - doanh nghiÖp cã kÌm theo thuª lao ®éng cña doanh nghiÖp ë thêi ®iÓm b¸n sau khi doanh nghiÖp ®ång thêi kÕ thõa c¸c kho¶n vay, trõ ®i c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ vµ ®−îc nî, c¸c hîp ®ång kinh tÕ, c¸c quyÒn vµ nghÜa vô ng−êi mua b¸n chÊp nhËn. kh¸c cña doanh nghiÖp theo tho¶ thuËn cña c¸c bªn cã liªn quan. + Tr−êng hîp ng−êi mua doanh nghiÖp • ViÖc xö lý tµi s¶n cho thuª khi cho thuª kh«ng thõa kÕ quyÒn vµ nghÜa vô cña doanh nghiÖp th× gi¸ b¸n doanh nghiÖp lµ gi¸ b¸n thùc doanh nghiÖp ®−îc thùc hiÖn nh− sau: tÕ cña toµn bé tµi s¶n hiÖn cã cña doanh nghiÖp + Tµi s¶n cho thuª ®−îc ph©n lo¹i vµ ®¸nh ®−îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo hiÖn tr¹ng vÒ phÈm gi¸ l¹i thùc tr¹ng, phÈm chÊt, tÝnh n¨ng kü thuËt chÊt, tÝnh n¨ng kü thuËt, nhu cÇu sö dông cña vµ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ thùc tÕ. ng−êi mua, vµ gi¸ thÞ tr−êng t¹i thêi ®iÓm b¸n.
+ Gi¸ trÞ thùc tÕ cña tµi s¶n cho thuª ®−îc Bï ®¾p ®−îc c¸c chi phÝ hîp lý cña bªn - x¸c ®Þnh c¨n cø vµo sæ s¸ch kÕ to¸n cña doanh cho thuª trong qu¸ tr×nh tæ chøc, qu¶n nghiÖp t¹i thêi ®iÓm cho thuª, nhu cÇu sö dông lý vµ gi¸m s¸t tµi s¶n cho thuª. cña ng−êi thuª vµ gi¸ thÞ tr−êng t¹i thêi ®iÓm TÝnh l·i trong gi¸ cho thuª DN, phô - thuª. thuéc vµo t×nh tr¹ng tµi chÝnh vµ hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp tr−íc + Tµi s¶n kh«ng thuéc danh môc cho thuª khi cho thuª. còng ®−îc kiÓm kª ®Ó x¸c ®Þnh sè l−îng, thùc tr¹ng vµ ph¶i ®−îc xö lý tr−íc khi cho thuª theo §èi víi c¸c doanh nghiÖp ®ang kinh - c¸c h×nh thøc: ®iÒu ®éng, thanh lý, nh−îng b¸n doanh cã l·i: Gi¸ thuª doanh nghiÖp hoÆc nhê b¶o qu¶n khi ch−a xö lý ®−îc. kh«ng thÊp h¬n møc lîi nhuËn tèi thiÓu do bªn cho thuª quy ®Þnh. + Tµi s¶n l−u ®éng do ng−êi cho thuª vµ ng−êi thuª tho¶ thuËn. §èi víi doanh nghiÖp ®ang thua lç hoÆc - ch−a cã l·i: Khi cho thuª kh«ng tÝnh lîi + Tµi s¶n ®−îc h×nh thµnh tõ quü khen nhuËn vµo trong møc gi¸ cho thuª tèi th−ëng, phóc lîi ®−îc chuyÓn giao cho tËp thÓ thiÓu. ng−êi lao ®éng do c«ng ®oµn doanh nghiÖp qu¶n lý hoÆc ng−êi cho thuª vµ ng−êi thuª tho¶ thuËn. * + NÕu bªn thuª kh«ng kÕ thõa nh÷ng kho¶n * * nî ph¶i thu, ph¶i tr¶ th× bé phËn qu¶n lý cßn l¹i cña doanh nghiÖp ®−îc ng−êi quyÕt ®Þnh cho Trong khu«n khæ bµi viÕt, mét sè vÊn ®Ò tµi thuª bè trÝ ®Ó theo dâi hîp ®ång thuª, cã tr¸ch chÝnh cÇn gi¶i quyÕt khi chuyÓn quyÒn së h÷u nhiÖm tiÕp tôc thu håi c¸c kho¶n nî ph¶i thu, doanh nghiÖp ®· ®Ò cËp. T¸c gi¶ hy väng sÏ ®¸p thanh to¸n c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶. øng phÇn nµo nh÷ng v−íng m¾c trong xö lý + Tr−êng hîp thuª doanh nghiÖp ho¹t ®éng: nh÷ng vÊn ®Ò tµi chÝnh khi c¸c doanh nghiÖp tiÕn Ng−êi cho thuª víi ng−êi thuª bµn víi c¸c bªn cã hµnh cæ phÇn ho¸ hay giao, b¸n, kho¸n kinh liªn quan ®Ó tho¶ thuËn vÒ viÖc kÕ thõa c¸c doanh vµ cho thuª doanh nghiÖp nhµ n−íc. quyÒn lîi vµ nghÜa vô ph¸p nh©n doanh nghiÖp cho thuª. Tµi liÖu tham kh¶o • Nguyªn t¾c x¸c ®Þnh gi¸ thuª doanh nghiÖp [1] ChØ thÞ sè 20-1998/CT-TTg ngµy 21/4/1998 cña + Gi¸ thuª doanh nghiÖp ®−îc x¸c ®Þnh c¨n Thñ t−íng ChÝnh phñ vÒ ®Èy m¹nh s¾p xÕp vµ ®æi cø vμo: míi doanh nghiÖp Nhµ n−íc. H×nh thøc thuª - [2] NghÞ ®Þnh sè 64/2002/N§-CP ngµy 19/6/2002 vÒ viÖc chuyÓn doanh nghiÖp Nhµ n−íc thµnh C«ng ty Gi¸ cho thuª tèi thiÓu do ng−êi quyÕt - cæ phÇn. ®Þnh cho thuª quy ®Þnh [3] Th«ng t− sè 104-1998/TT-BTC ngµy 18/7/1998 cña Gi¸ trÞ thùc tÕ doanh nghiÖp - Bé Tµi chÝnh h−íng dÉn nh÷ng vÊn ®Ò tµi chÝnh khi chuyÓn doanh nghiÖp Nhµ n−íc thµnh C«ng ty cæ Tho¶ thuËn trùc tiÕp vÒ gi¸ thuª gi÷a - phÇn (Theo NghÞ ®Þnh sè 44-1998/N§-CP ngµy ng−êi cho thuª vµ ng−êi thuª hoÆc gi¸ 29/6/1998). th¾ng thÇu, nh−ng kh«ng thÊp h¬n møc [4] TS. Vò C«ng Ty, Ths. §ç ThÞ Ph−¬ng. Tµi chÝnh gi¸ cho thuª tèi thiÓu cña ng−êi quyÕt doanh nghiÖp thùc hµnh. NXB n«ng nghiÖp, Hµ Néi ®Þnh cho thuª quy ®Þnh 2000. + Gi¸ cho thuª tèi thiÓu ®−îc x¸c ®Þnh trªn [5] NghÞ ®Þnh sè 103/1999/N§-CP ngµy 10/9/1999 cña nguyªn t¾c: ChÝnh phñ vÒ giao, b¸n, kho¸n kinh doanh, cho thuª doanh nghiÖp Nhµ n−íc. B¶o ®¶m bï ®¾p ®−îc chi phÝ hao mßn - (Xem tiÕp trang 22) TSC§ cho thuª.