ệ ữ ể ạ ậ trong phân môn T p làm văn
ả ự ọ ớ ể ị ạ ọ Nh ng bi n pháp d y h c th lo i văn miêu t ướ ớ l p 4, l p 5 theo đ nh h ng phát tri n năng l c h c sinh.
Ph n Iầ : PH NẦ M Đ UỞ Ầ
Ọ Ề : 1. LÝ DO CH N Đ TÀI
ọ ề 1.1. Lí do ch n đ tài
Ở ậ ể ế ọ ệ ủ ạ ế ọ ệ b c ti u h c, môn Ti ng Vi t là môn h c ch đ o.Ti ng Vi t là ph ươ ng
ứ ụ ế ế ệ ổ ế ti n giao ti p, là công c trao đ i thông tin và chi m lĩnh tri th c. Trong Ti ng
ệ ứ ự ộ ộ ứ ề ế ậ ỗ Vi ấ t có nhi u phân môn, m i phân môn ch a đ ng m t b ph n ki n th c nh t
ỗ ợ ể ườ ọ ọ ố ệ ạ ị đ nh, chúng h tr cho nhau đ ng i h c h c t ế t Ti ng Vi ọ ệ Vi c d y h c t.
ậ ở ể ấ ớ ầ ầ ọ ọ ị T p làm văn ệ Ti u h c có v trí, t m quan tr ng r t l n. Nó góp ph n rèn luy n
ự ử ụ ẹ ẻ ạ ậ ợ ề ệ ọ ế cho h c sinh năng l c s d ng ti ng m đ , t o đi u ki n thu n l i cho các em
ọ ậ ố ộ ố ế ế ọ giao ti p trong cu c s ng hàng ngày và h c t p t t các môn h c khác. N u nh ư
ủ ế ọ ệ ấ các môn h c và phân môn khác c a các môn Ti ng Vi t cung c p cho các em
ộ ệ ố ứ ề ệ ế ậ ạ m t h th ng các ki n th c kĩ năng thì phân môn T p làm văn t o đi u ki n cho
ể ệ ứ ệ ạ ộ ế các em th hi n các ki n th c, rèn luy n các ự kĩ năng đó m t cách linh ho t, th c
ế ơ t ệ ố và có h th ng h n.
ữ ả ế Chính nh ng văn b n nói, vi t mà các em có đ ượ ừ c t ậ phân môn T p làm văn,
ứ ặ ơ ế ư theo các nghi th c nói ho c các đ n th , các bài làm văn, các báo cáo, thuy t
ể ệ ữ ể ế ự ế ử ụ ữ ế ệ trình, đó th hi n nh ng hi u bi t th c t , nh ng kĩ năng s d ng Ti ng Vi t và
ứ ậ ế ọ ở ể ọ ậ ề các môn h c khác. Ki n th c t p làm văn ti u h c t p trung nhi u trong
ươ ế ệ ớ ư ể ớ ớ ế ư ch ng trình Ti ng Vi t l p 4 & l p 5 v i các ki u bài nh : vi ổ t th , trao đ i ý
ế ớ ạ ộ ệ ể ệ ả ki n, gi i thi u ho t đ ng, k chuy n, miêu t ấ ớ ọ ,…Trong đó khó nh t v i h c
ả ậ ế ả ệ ế ậ sinh là văn miêu t . T p vi t văn miêu t ớ ề giúp các em có đi u ki n ti p c n v i
ườ ể ế ậ ả ọ ẻ ẹ ủ v đ p c a con ng i, thiên nhiên. T p quan sát đ vi t văn miêu t , h c sinh
ố ượ ệ ầ ữ ữ ườ rèn luy nệ cách nhìn đ i t ng trong quan h g n gũi gi a nh ng ng ậ i và v t,
ơ ộ ữ ế ả ắ ớ ớ nh ng c h i đó làm cho tình c m yêu m n, g n bó v i thiên nhiên, v i con
ườ ẻ ả ủ ủ ẻ ệ ả ở ồ ng i và vi c xung quanh c a tr n y n , tâm h n, tình c m c a tr thêm phong
ữ ố ầ ọ phú. Đó là nh ng nhân t quan tr ng góp ph n hình thành nhân cách t ố ẹ ủ t đ p c a
1
ệ ữ ể ạ ậ trong phân môn T p làm văn
ả ự ọ ớ ể ị ạ ọ Nh ng bi n pháp d y h c th lo i văn miêu t ướ ớ l p 4, l p 5 theo đ nh h ng phát tri n năng l c h c sinh.
ậ ằ ự ế ệ ừ ệ ẻ ả ậ tr . Tuy nhiên ph i th a nh n r ng, th c t ạ hi n nay vi c d y T p làm văn nói
ả ế ề ạ ấ ệ ạ chung và vi c d y văn miêu t nói riêng có r t nhi u h n ch và ch a đ t đ ư ạ ượ c
ấ ượ ế ể ả ậ ả ạ ng d y và ư ế k t qu nh mong mu n. ố V y ph i làm th nào đ nâng cao ch t l
ấ ứ ề ứ ế ấ ặ ọ ở ể h c Ti u h c? ấ ọ Đây là v n đ b c xúc đ t ra cho b t c ai quan tâm đ n ch t
ặ ệ ố ớ ự ứ ế ớ ộ ượ l ụ ng giáo d c, đ c bi t là đ i v i giáo viên tr c ti p đ ng l p. Là m t giáo
ạ ở ề ế ố ở ả viên gi ng d y ể ọ kh i 4 đã nhi u năm, tôi luôn trăn tr : “ Làm th nào đ h c
ỉ ế ủ ế sinh c a tôi không ch bi t cách làm văn mà còn yêu m n môn văn?”
ẽ ứ ư ạ ạ Chính vì l ộ ố ệ đó, tôi đã đi sâu nghiên c u và xin m nh d n đ a ra m t s bi n
ể ạ ạ ọ ả ậ ớ ớ pháp d y h c th lo i văn miêu t trong phân môn T p làm văn l p 4, l p 5 theo
ướ ự ọ ể ị đ nh h ng phát tri n năng l c h c sinh.
ớ ủ ề ể 1.2. Đi m m i c a Đ tài
ể ể ạ ữ ệ ạ ọ ớ ủ ề Đi m m i c a đ tài này là nh ng bi n pháp d y h c th lo i văn miêu t ả
ậ ớ ớ ộ ơ ế ằ ọ trong phân môn T p làm văn l p 4, l p 5 nh m giúp h c sinh ti n b h n trong
ừ ữ ễ ạ ặ ệ ạ ứ ơ ệ ử ụ vi c s d ng t ng , di n đ t ý văn và đ c bi t t o h ng thú h n cho các em
ậ trong phân môn T p làm văn.
ụ ủ ề ạ ứ 1.3. Ph m vi nghiên c u áp d ng c a Đ tài.
ề ể ạ ữ ệ ả ớ V i Đ tài ạ ọ “Nh ng bi n pháp d y h c th lo i văn miêu t trong phân
ớ ậ ị ướ ự ọ ể ”, ớ môn T p làm văn l p 4, l p5 theo đ nh h ng phát tri n năng l c h c sinh.
ự ứ ệ ạ ả ớ ụ tôi đang th c hi n nghiên c u và áp d ng vào l p 5A tôi đang gi ng d y trong
ọ ụ ể ấ ạ năm h c 2019 2020 và có th áp d ng cho t ế t các các giáo viên d y môn Ti ng
ệ ệ ớ Vi t các l p 4,5 trên toàn huy n.
Ầ Ộ
Ph n IIầ
: PH N N I DUNG
Ả Ủ
Ọ
Ự
Ạ
Ề
Ở
Ế 1.TH C TR NG V KĨ NĂNG VI T VĂN MIÊU T C A H C SINH
TR
ƯỜ NG
Ọ Ơ
Ả
Ệ
Ể
Ỉ
TI U H C N I TÔI CÔNG TÁC(E), HUY N L, T NH QU NG BÌNH:
ự ế ả ạ ả ậ ấ ạ Trong th c t , qua quá trình gi ng d y b n thân tôi nh n th y khi d y cho
ế ả ộ ử ố ọ ặ ơ ớ ọ h c sinh vi t văn miêu t thì h n m t n a s h c sinh trong l p g p khó khăn
2
ệ ữ ể ạ ậ trong phân môn T p làm văn
ả ự ọ ớ ể ị ạ ọ Nh ng bi n pháp d y h c th lo i văn miêu t ướ ớ l p 4, l p 5 theo đ nh h ng phát tri n năng l c h c sinh.
ố ọ ệ ạ ườ ắ ỗ trong vi c tìm ý cho bài văn, và s h c sinh còn l i thì th ng m c l ạ ễ i di n đ t
ữ ấ ấ ọ ả ủ ọ ý. Khi ch m bài cho h c sinh ta th y nh ng bài vău miêu t c a h c sinh còn
ạ ế ủ ễ ả ắ ế ườ ơ ng n ng n, kém hình nh, di n đ t y u; các bài vi t th ạ ng r i vào tình tr ng
ệ ể ể ố ớ ọ ứ ể ọ ế li t kê, k l , khô c ng. Đ i v i h c sinh Ti u h c, bi ủ t nói cho đúng, cho đ ,
ể ả ả ậ ượ cho rõ nghĩa là khó; đ nói hay, nói có c m xúc và c m nh n đ ẹ c cái đ p trong
ộ ố ể ế ữ ạ ề ậ ầ ơ cu c s ng đ vi t thành nh ng bài văn thì l ầ i khó h n nhi u. Do v y d n d n
ệ ấ ẫ ỏ ế các em th y m t m i, nhàm chán d n đ n các em không còn yêu thích phân môn
ệ ậ ể ể ả T p làm văn này. Đ c i thi n tình hình đó ụ ả b n thân tôi đã tìm hi u và áp d ng
ộ ơ ế ề ệ ạ ọ ọ ệ ằ nhi u bi n pháp d y h c khác nhau nh m giúp h c sinh ti n b h n trong vi c
ừ ữ ễ ạ ặ ệ ạ ứ ơ ử ụ s d ng t ng , di n đ t ý văn và đ c bi t t o h ng thú h n cho các em trong
ậ phân môn T p làm văn.
Ữ
Ạ
Ậ
Ả
Ệ
2. NH NG BI N PHÁP D Y VĂN MIÊU T TRONG PHÂN MÔN T P LÀM
Ớ
Ị
ƯỚ
Ọ
Ự
Ể
VĂN L P 5A THEO Đ NH H
NG PHÁT TRI N NĂNG L C H C SINH
Ở
ƯỜ
Ọ
Ả
Ệ
Ể
Ỉ
TR
NG TI U H C E, HUY N L, T NH QU NG BÌNH.
ả ổ ứ ạ ạ ộ ọ Gi ả i pháp 1. T ch c d y h c thông qua các ho t đ ng “Tr i
nghi m”ệ
ụ ủ ả a) M c đích c a gi i pháp :
ử ụ ạ ằ ắ ọ D y cho h c sinh quan sát b ng cách s d ng các giác quan (m t nhìn, tai
ể ủ ự ậ ể ặ ế ự ờ nghe, tay s …) đ tìm ra các đ c đi m c a s v t và bi ọ t l a ch n chi ti ế ặ t đ c
ậ ể ủ ể đi m riêng c a con v t đ quan sát.
ể ậ ự ế ả ả ự ậ D a theo k t qu quan sát đ l p dàn ý miêu t s v t.
ủ ộ ả b) N i dung c a gi i pháp
ị ẩ * Chu n b :
ừ ả ể ạ Tùy t ng d ng bài miêu t ả mà giáo viên có th cho HS tham gia tr i
ệ ề ụ nghi m nhi u cách khác nhau. Ví d :
3
ệ ữ ể ạ ậ trong phân môn T p làm văn
ả ự ọ ớ ể ị ạ ọ Nh ng bi n pháp d y h c th lo i văn miêu t ướ ớ l p 4, l p 5 theo đ nh h ng phát tri n năng l c h c sinh.
ố ớ ả ồ ậ ể ồ + Đ i v i bài miêu t ơ ầ đ v t: GV có th yêu c u HS mang theo đ ch i
ặ ồ ọ ậ ho c đ dùng h c t p mà em yêu thích.
ố ớ ạ ả ả ậ ậ + Đ i v i d ng bài t con v t: tranh nh các con v t nuôi…
ạ ố ớ ả ể ặ ố + Đ i v i d ng bài t cây c i: Có th cho các em ra sân ho c v ườ n
tr ng…ườ
ổ ứ * Cách t ch c:
ố ượ ự ế ự ị GV ti n hành chia nhóm HS d a vào đ i t ng mà các em d đ nh quan
sát.
ự ầ ạ ữ GV cho HS th c hành quan sát và yêu c u các em ghi l ề i nh ng đi u
quan sát đ c.ượ
ưở ừ ầ GV cho HS trình bày ý t ng theo t ng nhóm đã phân lúc đ u. Ai là
ườ ố ề ưở ẽ ượ ươ ng i quan sát t t và có nhi u ý t ng hay s đ c tuyên d ng.
ụ ố ớ ệ ậ ố * Ví d : Đ i v i bài: “Luy n t p quan sát cây c i”
ể ổ ứ ườ ặ ườ ườ Giáo viên có th t ch c cho HS ra sân tr ng ho c v n tr ể ng đ HS
ạ ữ ề ượ quan sát và ghi l i nh ng đi u em quan sát đ c.
ể ạ Sau khi quan HS quan sát xong, GV có th phân nhóm (theo lo i cây) đ ể
ề ữ ề ả ậ ạ ớ HS cùng th o lu n v i các b n v nh ng đi u mà mình quan sát.
ả ủ ế ả c) K t qu c a gi i pháp
ạ ộ ự ế ọ ặ Thông qua các ho t đ ng th c t , h c sinh bi ế ượ t đ ể c đ c đi m c a s ủ ự
ọ ượ ế ồ ậ ủ ể ặ ự ậ v t và l a ch n đ c chi ti ậ ầ t các đ c đi m riêng c a đ v t hay con v t c n
ả ọ ế ọ ự ữ ừ ữ ợ miêu t . Và cũng thông qua đó h c sinh bi t ch n l a nh ng t ớ ng phù h p v i
ủ ự ậ ầ ư ể ề ạ ặ ạ ộ ặ đ c đi m riêng v ngo i hình, các ho t đ ng đ c tr ng....c a s v t c n miêu t ả
ả ơ ạ ế ể đ bài văn đ t k t qu cao h n.
ả ổ ứ ạ ọ ằ ươ ẽ ơ ồ ư Gi i pháp 2. T ch c d y h c b ng ph ng pháp v s đ t duy
ụ ủ ả a) M c đích c a gi i pháp :
4
ệ ữ ể ạ ậ trong phân môn T p làm văn
ả ự ọ ớ ể ị ạ ọ Nh ng bi n pháp d y h c th lo i văn miêu t ướ ớ l p 4, l p 5 theo đ nh h ng phát tri n năng l c h c sinh.
ử ụ ồ ư ả ứ ạ ổ ứ S d ng b n đ t duy (m ng ý nghĩa ) là cách th c giáo viên t ch c cho
ủ ộ ễ ạ ậ ạ ạ ộ ọ h c sinh suy nghĩ, di n đ t m t cách ch đ ng và sáng t o trong d y T p làm
ươ ướ ệ ụ ể ế ố ế văn. Ph ng pháp này h ng đ n vi c c th hoá t ạ ộ i đa ho t đ ng vi t và nói
ừ ả ủ ả ả ẩ ỗ ượ ủ ọ c a h c sinh sao cho s n ph m làm văn c a m i em v a đ m b o đ ẩ c chu n
ự ơ ả ả ộ ể ệ ượ ả ắ ả ừ ủ ể ạ m c c b n c m t th lo i văn b n v a th hi n đ ỗ c b n s c cái tôi c a m i
ơ ở ể ệ ế ủ ư ữ em, trên c s khai thác kinh nghi m và hi u bi t c a các em, cũng nh nh ng ý
ừ ế ượ ể ậ ưở t ng và ngôn t mà các em đã chi m lĩnh đ ệ ọ c qua bài “t p đ c – k chuy n”,
ệ ừ ậ “luy n t và câu” và “T p làm văn”.
ủ ộ ả b) N i dung c a gi i pháp
ị ẩ * Chu n b :
ấ ặ Gi y A3 ho c A4.
Bút màu
ớ ơ ồ ư ệ ắ Gi ộ ố ạ i thi u m t s d ng s đ t duy cho HS n m.
ổ ứ * Cách t ch c:
ầ ủ ọ Giáo viên nêu yêu c u c a bài h c.
ủ ề ầ ả ậ ớ ậ L p nhóm có cùng ch đ (VD: V i yêu c u t con v t em yêu thích, GV
ạ ả ữ ể ộ có th cho nh ng b n t ậ cùng m t con v t vào cùng nhóm)
ầ ả ậ ẽ ơ ồ Yêu c u các em cùng th o lu n và v s đ .
ụ ả ậ ấ ạ * Ví d : Bài : “C u t o bài văn miêu t con v t”
ầ ậ ế ả ộ ậ Khi yêu c u HS: L p dàn ý chi ti m t con v t nuôi trong nhà (gà, t t
ơ ướ ư ẫ ậ chim, chó, l n, trâu, bò, …) thay vì h ng d n cho HS cách l p dàn ý nh bình
ườ ể ổ ứ ậ ằ th ng hay làm thì GV có th t ch c cho HS l p dàn ý b ng cách v s đ t ẽ ơ ồ ư
duy.
5
ệ ữ ể ạ ậ trong phân môn T p làm văn
ả ự ọ ớ ể ị ạ ọ Nh ng bi n pháp d y h c th lo i văn miêu t ướ ớ l p 4, l p 5 theo đ nh h ng phát tri n năng l c h c sinh.
ả ạ ượ ế c) K t qu đ t đ c:
ươ ơ ồ ư ự ơ ủ ộ Thông qua ph ng pháp s đ t duy HS đã ch đ ng, tích c c h n khi
ế ậ ậ ơ ọ h c phân môn t p làm văn, th m chí còn giúp các em ti p thu nhanh h n.
ủ ộ ơ ơ Các bài dàn ý và bài văn c a HS có ý phong phú h n, sinh đ ng h n. Các
ượ ế ắ ỏ ộ ý trong m t bài văn đ c HS s p x p có logic, không b sót ý; câu văn có hình
ả ả ế ử ụ ậ ể ệ ệ nh,có c m xúc, HS bi ủ t s d ng các bi n pháp ngh thu t đ làm bài văn c a
ậ ơ ế ế ắ ả mình hay h n. HS còn ch m cũng bi t cách s p x p ý, quy trình miêu t , các ý
ứ ự ọ ắ ơ ẹ gãy g n, làm bài có th t và trình bày đ p m t h n.
ổ ứ ơ 5.3. T ch c các trò ch i
ủ ụ ả a) M c đích c a gi i pháp :
ể ạ ứ ự ả ự ọ Đ t o cho HS s tho i mái, h ng thú và t tin khi h c TLV, sau m i ti ỗ ế t
ườ ể ổ ứ ữ ữ ơ ạ d y, tôi th ng dành 5 7 phút đ t ậ ch c cho HS nh ng trò ch i, nh ng bài t p
ể ự ọ ể ẹ ự ậ ơ vui và nh nhàng đ HS có th t h c, t tham gia vào các trò ch i, bài t p vui,
ể ự ọ ẹ ự ạ ơ ể nh nhàng đ HS có th t h c, t tham gia vào các trò ch i cùng b n bè theo
ứ ầ ọ ọ ọ ộ ọ ơ ơ tinh th n "H c vui, vui h c"; "H c mà ch i, ch i mà h c" m t cách h ng thú và
ệ ủ ụ ữ ả ắ ơ ố ế ổ b ích. Nh ng trò ch i này ph i có tác d ng trong vi c c ng c , kh c sâu ki n
ứ ệ ỹ th c và rèn luy n k năng cho HS .
6
ệ ữ ể ạ ậ trong phân môn T p làm văn
ả ự ọ ớ ể ị ạ ọ Nh ng bi n pháp d y h c th lo i văn miêu t ướ ớ l p 4, l p 5 theo đ nh h ng phát tri n năng l c h c sinh.
ủ ộ ả b) N i dung c a gi i pháp
ư ạ ơ ộ Trò ch i “H p th ch y”
ụ * M c đích:
ộ ố ấ ừ ể ọ Cung c p cho h c sinh m t s ý t ơ ở đ các em có c s hình thành bài
ữ ủ ầ ế ế ẹ ạ văn đ y đ ý cho nh ng ti ạ t ti p theo và t o cho các em tính nhanh nh n, m nh
ậ ạ d n, t p trung.
ệ ả ư Rèn luy n kh năng quan sát, chú ý và t ủ ọ duy c a h c sinh.
ẩ ị * Chu n b :
ư 1 h p thộ
ỏ ủ ọ Câu h i c a bài đang h c
ổ ứ * Cách t ch c:
ư ẽ ượ ậ ơ ộ ơ Giáo viên nêu cách ch i và quy lu t ch i. H p th s đ c chuy n t ề ừ ạ b n
ạ ẩ ộ ươ ọ này sang b n khác m t cách kh n tr ị ng, g n gàng theo nh p bài hát nào đó. Khi
ệ ệ ư ừ ủ ạ ầ ộ ộ ọ có hi u l nh c a giáo viên, h p th d ng ch y. H c sinh nào đang c m h p trên
ở ộ ả ố ỏ ượ ả ớ tay ph i m h p ra b c câu h i tr ả ờ l ế i. N u tr ả ờ l i đúng đ c c l p tuyên
ươ ả ờ ượ ẽ ự ẹ ệ ế ạ ả ộ d ng, n u không tr l i đ c s ph i th c hi n m t hình ph t nh nhàng do
ẽ ọ ị ạ giáo viên quy đ nh và h c sinh khác s xung phong tr ả ờ l i thay b n. Giáo viên
ơ ế ụ ậ nh n xét và cho trò ch i ti p t c.
ề ạ ậ ườ ổ ứ ộ Khi d y v quan sát, tìm ý và l p dàn bài tôi th ng t ch c "H p th ư
ộ ệ ố ị ẵ ằ ạ ỏ ỏ ợ ở ẩ ch y". B ng m t h th ng câu h i chu n b s n mang tính g i m đòi h i HS
ả ộ ậ ể ể ượ ề ấ ph i đ c l p suy nghĩ, quan sát đ tìm hi u đ ỳ ạ c v n đ . Tu d ng bài mà giáo
ệ ố ọ ỏ ợ ơ viên ch n h th ng câu h i phù h p cho trò ch i.
ậ ể ậ ả ọ ộ Sau khi cho h c sinh quan sát tranh, hình nh tĩnh, đ ng, v t th t đ giúp
ệ ậ ộ ế ể ẩ ọ h c sinh tái hi n n i dung khi ta quan sát,nh n bi t. Giáo viên có th chu n b h ị ệ
ư ỏ ố th ng câu h i nh sau
* Ví d : ụ
7
ệ ữ ể ạ ậ trong phân môn T p làm văn
ả ự ọ ớ ể ị ạ ọ Nh ng bi n pháp d y h c th lo i văn miêu t ướ ớ l p 4, l p 5 theo đ nh h ng phát tri n năng l c h c sinh.
ả ặ Bài "T cái c p sách"
ậ ủ ể ặ ộ Em hãy k các b ph n c a cái c p.
ằ ặ C p làm b ng gì ?
ế ặ Quai c p th nào?
ặ ặ ượ ừ M t c p đ ế c trang trí th nào? T nào t ả ẻ ẹ ủ ổ v đ p c a khoá?
ữ ừ ữ ỉ ắ ủ ặ Em hãy tìm nh ng t ng ch màu s c c a cái c p.
ữ ặ Em gìn gi c p ra sao?
ả Bài “T cây có cây có bóng mát”
ủ ộ Em hãy nêu các b phân c a cây.
ế Thân cây th nào?
ố G c cây ra sao?
ủ ể ặ Nêu đ c đi m c a cành cây
ủ ắ Tìm t ừ ả t màu s c và hình dáng c a lá.
ắ ủ Cây có hoa không? Hãy nêu hình dáng, màu s c c a hoa.
ợ ủ Hãy nêu ích l i c a cây.
ạ ộ ữ ế Nh ng ho t đ ng có liên quan đ n cây ?
ả ố Bài : “T con gà tr ng”
ừ ố Gà tr ng to ch ng nào?
ế Thân hình gà th nào?
ố Em hãy tìm t ừ ả t ủ màu lông c a gà tr ng?
ế ầ Đ u gà,chân gà th nào?
ể ố Móng vu t gà dùng đ làm gì?
ữ ạ Gà có nh ng thói quen gì trong sinh ho t?
ừ ả ế ố Tìm t ủ ti ng gáy c a gà tr ng? t
ợ Nuôi gà có ích l i gì?
ơ ừ Trò ch i “Thi tìm t nhanh”
8
ệ ữ ể ạ ậ trong phân môn T p làm văn
ả ự ọ ớ ể ị ạ ọ Nh ng bi n pháp d y h c th lo i văn miêu t ướ ớ l p 4, l p 5 theo đ nh h ng phát tri n năng l c h c sinh.
ụ * M c đích:
ừ ậ ế ừ ơ Trò ch i “Tìm t nhanh” cũng đã giúp các em nh n bi t nhanh các t ng ữ
ụ ụ ố ừ ọ ệ ph c v cho bài h c và làm giàu thêm v n t cho các em, luy n trí thông minh và
ế ẹ tác phong nhanh nh n khi trình bày vi ạ t đo n.
ị ẩ * Chu n b :
ộ ố ỏ ừ ữ ụ ụ ộ ọ Làm m t s bìa nh có ghi các t ng ph c v n i dung bài h c.
ổ ứ ơ * Cách t ch c ch i :
ơ ọ ộ ơ ắ ỗ ộ GV nêu cách ch i : ch n 2 đ i, m i đ i 2 em cùng tham gia trò ch i. B t
ầ ắ ả ầ ơ ừ ầ đ u trò ch i GV g n yêu c u c n tìm lên b ng, 2 nhóm nhanh chóng tìm t GV
ệ ệ ế ắ ẵ ả ờ ừ ơ đã cho s n, g n lên b ng khi có hi u l nh h t gi , 2 nhóm d ng trò ch i, nhóm
ượ ề ừ ơ ắ ộ ơ ộ nào tìm đ c nhi u t h n, chính xác h n là đ i th ng cu c.
ể ọ ừ ộ ố ẵ Giáo viên có th cho h c sinh thi tìm t theo m t s câu cho s n. Sau khi
ượ ọ ượ ừ ề ặ ể ọ h c sinh đ ổ c quan sát, trao đ i, h c sinh tìm đ c các t nêu v đ c đi m, l ợ i
ậ ủ ệ ố ủ ả ộ ỏ ích c a cây, nêu các b ph n c a nó thông qua h th ng câu h i, hình nh tĩnh,
ư ầ ạ ượ ộ đ ng, qua đo n phim mà giáo viên đã s u t m đ c.
ể ổ ứ ơ Trò ch i này GV còn có th t ơ ế ứ ch c cho HS ch i ti p s c
ả ượ Ví d : ụ Bài ”T cây hoa ph ng”
ừ ỉ ủ ậ ươ + T ch màu xanh c a lá: xanh đ m, xanh lam, xanh um, xanh t i, xanh
th m.ẫ
ỏ ắ ừ ỉ ỏ ủ ỏ ươ ỏ ự ỏ + T ch màu đ c a hoa: Đ th m, đ t i, đ tía, đ r c.
ừ ỉ + T ch cành lá: sum suê, um tùm…
ừ ỉ ầ + T ch thân cây: nham nhám, s n sùi …
ợ ẻ ẹ ả ừ ỉ + T ch ích l ơ i: che mát, giúp HS vui ch i, cho v đ p, ăn qu …
ộ ố ừ ả ậ ủ ộ + Tìm m t s t t các b ph n c a cây
ầ ồ ộ ừ ượ ợ N i dung yêu c u g m các t : lá cây, hoa ph ng, thân cây, ích l i.
ắ ừ ọ ừ ể ả ả ầ Khi GV g n t nào lên b ng thì HS ch n t đ t theo yêu c u trên.
9
ệ ữ ể ạ ậ trong phân môn T p làm văn
ả ự ọ ớ ể ị ạ ọ Nh ng bi n pháp d y h c th lo i văn miêu t ướ ớ l p 4, l p 5 theo đ nh h ng phát tri n năng l c h c sinh.
ụ ấ ạ ơ ượ ẻ Trò ch i này có tác d ng r t cao, t o đ ả c không khí tho i mái, vui v và
ượ ẹ ậ ầ ắ ổ rèn đ c tính nhanh nh n, t p trung tinh th n thi đua sôi n i và kh c sâu đ ượ c
ộ ố ừ ầ ế ủ ữ ể ế ế m t s t c n thi t không th thi u trong bài làm c a HS trong nh ng ti t sau.
ạ ạ ạ ự Ngoài ra, còn t o cho HS tính m nh d n, t ạ ộ tin, thích tham gia vào ho t đ ng
ủ ớ chung c a l p.
ơ ọ ố Trò ch i “Ch n ô s ”
ụ * M c đích:
ố ừ ể ữ ả ặ ệ ừ ả ề Phát tri n v n t ng miêu t ậ con v t, đ c bi t là các t miêu t ạ v ho t
ườ ủ ể ậ ộ đ ng th ng xuyên c a con v t. Phát tri n kĩ năng trình bày c a ọ ủ h c sinh.
ị ẩ * Chu n b :
ộ ộ ả ậ ở ụ ư ể ạ ộ M t b nh ch p con v t các t th ho t đ ng khác nhau có đánh s ố
ứ ự ừ ế ố ả ị ượ ế ẩ th t t 1 đ n h t s nh chu n b đ c.
ẻ ẵ ụ ả ố B ng ph có k s n ô s .
ế * Ti n hành:
ộ ọ ế ả ọ ơ ọ Giáo viên g i m t h c sinh lên b ng tham gia trò ch i (khuy n khích h c
ọ ượ ố ấ ả ọ ọ ộ sinh xung phong). H c sinh đ ụ c g i lên ch n m t ô s b t kì trên b ng ph .
ứ ả ố ươ ứ ả ườ ơ Sau đó giáo viên dán b c nh có s t ng ng lên b ng, ng ệ i ch i có nhi m
ả ề ạ ộ ủ ậ ả ừ ụ v miêu t v ho t đ ng c a con v t trong nh (t 2 3 câu).
ọ ế ộ ọ ố ượ ơ Giáo viên g i ti p m t h c sinh khác tham gia trò ch i (s l ng ph ụ
ộ ờ ơ thu c vào th i gian dành cho trò ch i)
ơ ế ả ớ ọ ườ ơ Khi trò ch i k t thúc, giáo viên và c l p bình ch n ng i ch i miêu t ả
ấ ẽ ề ấ ọ ố ọ ườ ế hay nh t. H c sinh nào có s phi u bình ch n nhi u nh t s là ng ắ i th ng
cu c.ộ
ơ ằ ứ ư ể ổ ố ọ * L u ý: Giáo viên có th thay đ i hình th c ch i b ng cách chia s h c
ớ ộ ớ sinh trong l p thành các đ i thi đua v i nhau.
ố ạ ơ Trò ch i “Thi đ b n”
10
ệ ữ ể ạ ậ trong phân môn T p làm văn
ả ự ọ ớ ể ị ạ ọ Nh ng bi n pháp d y h c th lo i văn miêu t ướ ớ l p 4, l p 5 theo đ nh h ng phát tri n năng l c h c sinh.
ế ọ ướ ệ ẫ ườ ổ ố ớ Đ i v i các ti t h c h ng d n HS trình bày mi ng, tôi th ng t ứ ch c
ố ạ ơ ơ cho HS ch i trò ch i “Thi đ b n”
ụ * M c đích :
ẹ ậ ệ ố Giúp HS hình thành bài văn có h th ng. T p tác phong nhanh nh n.
ị ẩ * Chu n b :
ụ ả ế ẵ 1 b ng ph đã vi ạ t s n đo n văn.
ấ ố ế ẵ ạ 1 s băng gi y đã vi t s n các câu văn trong đo n văn trên.
ổ ứ * Cách t ch c :
ậ ơ ơ GV nêu cách ch i, lu t ch i
ỗ ổ ị ừ ế ạ ạ M i t ẩ chu n b t ẫ hai đ n ba đo n văn m u, trong đo n văn đó có s ử
ủ ổ ệ ệ ậ ạ ọ ổ ụ d ng bi n pháp ngh thu t. T này đ c đo n văn c a t mình, yêu c u t ầ ổ ạ b n
ệ ệ ậ ổ ử ụ ệ ạ nêu bi n pháp ngh thu t mà t đã s d ng trong đo n văn đó. Bi n pháp ngh ệ
ậ ượ ử ụ ạ thu t đ ả c s d ng trong đo n văn là hình nh so sánh, nhân hóa, cách so sánh,
ư ậ ế ổ ứ ụ ủ ờ ổ ạ ồ ọ tác d ng c a nó. C nh v y đ n t ạ khác lên đ c đo n văn r i m i t b n tìm
ậ ắ ộ ộ và nh n xét. Đ i nào nói đúng, nhanh là th ng cu c.
ả ồ VD: Bài t cây hoa h ng
ắ ộ ồ ộ ự M t vài đoá h ng khoe s c m t cách t nhiên
ẽ ư ươ ắ ẹ ủ ạ Các cánh xoè ra m nh m nh phô tr ng s c đ p c a mình
ỏ ắ ồ Cánh hoa h ng màu đ th m
ữ ố ỵ ươ ả ươ Gi a bông hoa và các đ m nhu vàng t i to h ơ ng th m ngát
ỉ ộ ẹ ấ ả ộ Ch m t làn gió nh là t t c chao đ ng
ơ ọ ể ậ Trò ch i “Tuy n ch n biên t p viên”
ố ớ ữ ế ả ườ ổ ứ ơ Đ i v i nh ng ti t tr bài, tôi th ng t ậ ch c cho các em trò ch i “T p
ệ ể ậ ọ phát hi n câu” hay “Tuy n ch n biên t p viên”
ụ * M c đích :
11
ệ ữ ể ạ ậ trong phân môn T p làm văn
ả ự ọ ớ ể ị ạ ọ Nh ng bi n pháp d y h c th lo i văn miêu t ướ ớ l p 4, l p 5 theo đ nh h ng phát tri n năng l c h c sinh.
ể ữ ữ ứ ữ ụ ệ ậ ọ ế Luy n kĩ năng v n d ng nh ng ki n th c ng pháp đã h c đ ch a câu
ằ ạ ộ ễ sai thành câu đúng nh m di n đ t ý m t cách chính xác.
ệ ượ ậ ữ Rèn óc quan sát, nh n xét và phê phán các hi n t ng ng pháp sai qui
t c.ắ
ị ẩ * Chu n b :
ạ ộ ố ộ ố ữ ặ ế Ghi l i m t s câu sai ng pháp trong bài làm ho c m t s câu vi ư t ch a
có hình nh.ả
ỏ ấ ạ ỏ ộ ủ ổ ả ấ ộ Chép các câu sai vào m t m nh gi y nh g p l i b vào h p c a t .
ố ườ ằ ặ Thi cá nhân ho c chia nhóm có s ng i b ng nhau.
ấ Gi y + bút.
ế * Cách ti n hành :
ố ượ ớ ớ GV chia l p thành các nhóm (tùy vào s l ủ ừ ng HS c a t ng l p)
ầ ượ ỗ ượ ộ ố ữ ả ỉ GV l n l t (m i l t ch 1 câu) dán lên b ng m t s câu sai ng pháp
ộ ố ế ư ả ặ trong bài làm ho c m t s câu vi t ch a có hình nh.
ọ ỹ ữ ạ ầ ị Yêu c u HS : Đ c k câu sai, xác đ nh rõ nguyên nhân sai và ch a l i cho
ỉ ượ ữ ừ đúng ng pháp (ch đ ổ c thay đ i 23 t , không vi ế ạ t l ẳ i thành câu có ý khác h n
ữ ạ ằ ủ ề ố ờ ý c a câu cũ), ch a l i b ng nhi u cách thì càng t t trong th i gian cho phép
ế ạ ả ặ ho c vi t câu l i cho có hình nh.
ế ả ậ ờ ờ ả Cho th i gian th o lu n, sau th i gian đó cho các nhóm trình bày k t qu .
ậ ọ ố GV nh n xét và bình ch n nhóm làm t ấ t nh t.
ả ạ ượ ế c) K t qu đ t đ c:
ạ ượ ọ ậ ứ ả ọ T o đ c không khí tho i mái, h ng thú h c t p cho h c sinh
ạ ượ ề ế ọ ậ ứ ổ T o đ ộ c n n p thi đua h c t p m t cách sôi n i và hào h ng
ầ ủ ế ọ ầ ơ H u h t h c sinh làm bài đ y đ ý h n
ầ ớ ọ ớ ế ử ụ ữ ừ Ph n l n h c sinh trong l p bi t s d ng nh ng t ng g i t ữ ợ ả ợ , g i
ả c m.....
12
ệ ữ ể ạ ậ trong phân môn T p làm văn
ả ự ọ ớ ể ị ạ ọ Nh ng bi n pháp d y h c th lo i văn miêu t ướ ớ l p 4, l p 5 theo đ nh h ng phát tri n năng l c h c sinh.
ọ ế ữ ơ H c sinh vi t câu ít sai ng pháp h n
Ế
Ế
ầ
Ị Ậ Ph n III : K T LU N VÀ KI N NGH
ọ ệ 1.Ý nghĩa và bài h c kinh nghi m:
ừ ượ ề ổ ề ọ ớ ươ ạ ở ả T khi đ c h c nhi u chuyên đ đ i m i ph ng pháp gi ng d y các môn
ả ự ụ ậ ế ọ ể ạ ọ h c, b n thân tôi đã t mình v n d ng vào ti t h c th c t ự ế ở ớ l p mình đ t o ra
ướ ấ ằ ậ ớ ợ ị đ nh h ng m i, xem có phù h p không? Và cá nhân tôi nh n th y r ng:
ề ầ ấ ả ở ẩ ầ ớ ị ế Tuy có v t v ph n chu n b so v i ti t cũ, * V ph n giáo viên:
ế ủ ạ ướ ư ạ ắ ẫ ọ nh ng hoàn toàn giáo viên n m th ch đ o. H ng d n h c sinh rành m ch, c ụ
th . ể
ọ ề ầ ả ọ ọ ị Không khí h c tho i mái, h c sinh không b gò bó, * V ph n h c sinh:
ạ ớ ỗ ủ ộ ự ề ọ ọ phát huy trí l c nhi u, h c sinh ch đ ng, h c sinh không ng i v i l ủ i sai c a
ợ ạ ế ế ủ ạ ạ ạ mình s b n bi t mà t o cho các em tính m nh d n nêu ra ý ki n c a mình đ ể
ạ ậ ươ ạ ậ ử ụ ơ ả cùng b n th o lu n. Ph ng pháp s d ng trò ch i trong d y t p làm văn phát
ượ ự ủ ườ ọ huy đ c tính tích c c c a ng i h c.
ấ ượ ủ Ch t l ủ ng bài văn c a các em ngày càng nâng cao, trong bài làm c a
ể ả ữ ứ ệ ầ ầ ấ ộ ọ h c sinh đã d n d n xu t hi n nh ng câu văn hay, sinh đ ng, giàu s c bi u c m.
ụ ể C th :
ổ ứ ơ ở ế ọ ấ ch c trò ch i cho HS các ti ế t h c môn TLV, tôi th y k t Sau quá trình t
ả ư qu nh sau :
ủ ớ ụ ế ề ầ ượ ầ ủ + H u h t HS c a l p tôi ph trách đ u làm đ c bài văn đ y đ ý.
ậ ớ ộ ớ ế ử ụ + B ph n l n trong l p đã bi t s d ng các t ừ ữ ợ ả ng g i t .
ế ề ữ + Ít có HS vi t câu sai v ng pháp.
ự ự ạ ộ ủ ớ + HS t giác và t tin khi tham gia vào các ho t đ ng c a l p.
ạ ượ ọ ậ ả + T o đ ứ c không khí tho i mái, h ng thú h c t p trong HS.
ạ ượ ề ế ọ ậ ứ ộ ổ + T o đ c n n p thi đua trong h c t p m t cách sôi n i và hào h ng.
13
ệ ữ ể ạ ậ trong phân môn T p làm văn
ả ự ọ ớ ể ị ạ ọ Nh ng bi n pháp d y h c th lo i văn miêu t ướ ớ l p 4, l p 5 theo đ nh h ng phát tri n năng l c h c sinh.
ế ả ả ủ ụ ể ạ ả i pháp c a tôi có th áp d ng vào gi ng d y phân Theo b n thân tôi, n u gi
ậ ở ể ẽ ạ ọ ọ môn T p làm văn ệ Ti u h c trong giai đo n hi n nay s giúp h c sinh phát
ờ ạ ự ể ả ặ ọ ồ ự tri n các năng l c b n thân và năng l c đ c thù môn h c đ ng th i t o kích
ọ ủ ố ớ ứ ự thích h ng thú, s yêu thích đ i v i môn h c c a các em.
ế ị 2.Ki n ngh :
ể ạ ậ ọ ấ ả ọ Đ d y h c phân môn T p làm văn nói riêng và t t c các môn h c khác theo
ướ ấ ượ ự ể ọ ạ ị đ nh h ng phát tri n năng l c cho h c sinh có ch t l ng, mang l ệ i hi u qu ả
ấ ượ ạ ọ ụ ỗ cao cho công tác d y h c và nâng cao ch t l ả ng giáo d c. B n thân m i giáo
ừ ầ ụ ứ ệ viên c n không ng ng t ự ồ ưỡ b i d ng chuyên môn nghi p v , nghiên c u, tìm tòi
ệ ổ ữ ệ ạ ạ ọ ợ ứ nh ng bi n pháp d y h c phù h p, linh ho t trong vi c t ạ ộ ch c các ho t đ ng
ọ ượ ủ ộ ủ ự ạ ọ ằ ạ d y h c nh m phát huy đ c tính tích c c, ch đ ng, sáng t o c a h c sinh.
ứ ự ệ ệ ả ạ ọ ụ Th c hi n sinh ho t chuyên môn theo nghiên c u bài h c có hi u qu . C m
ườ ườ ổ ứ ừ ề chuyên môn và các tr ng th ng xuyên t ch c các chuyên đ theo t ng môn
ọ ỏ ệ ẫ ổ cho giáo viên h c h i, trao đ i kinh nghi m l n nhau./.
14
ệ ữ ể ạ ậ trong phân môn T p làm văn
ả ự ọ ớ ể ị ạ ọ Nh ng bi n pháp d y h c th lo i văn miêu t ướ ớ l p 4, l p 5 theo đ nh h ng phát tri n năng l c h c sinh.
15
