I. Ph n m đu
1. Lý do ch n đ tài
Ti u h c là b c h c n n t ng trong n n giáo d c qu c dân. Ng i ta ườ
ví b c Ti u h c nh nh ng “viên g ch” đu tiên đt n n móng cho “ngôi ư
nhà tri th c”, “móng" có ch c thì “nhà m i v ng. Vi c hình thành h c
sinh nh ng c s ban đu cho s phát tri n đúng đn và lâu dài v đc, trí, ơ
th , mĩ và các kĩ năng c b n khác đ h c ti p các b c h c trên ho c đ đi ơ ế
sâu vào cu c s ng lao đng là nhi m v quan tr ng hàng đu trong quá
trình d y và h c.
Các môn h c trong ch ng trình Ti u h c có vai trò h t s c quan ươ ế
tr ng, nó cung c p nh ng ki n th c ế , kĩ năng phù h p v i h c sinh. Trong
đó môn Toán có nhi u ng d ng trong đi s ng, r t c n thi t đ h c t t ế
các môn h c khác Ti u h c và chu n b cho vi c h c t t môn Toán b c
Trung h c. Môn Toán l p 5 g m năm ch ng, trong đó tuy n ki n v ươ ế ế
Chuy n đng đu” n m ch ng B n, đc d y h c h c kì II. Nói ươ ượ
chung toán chuy n đng đu là ki n th c m i và t ng đi khó v i h c ế ươ
sinh, đc bi t là h c sinh dân t c thi u s , h c sinh khó khăn v h c t p.
Nó không ch d ng l i m t s d ng bài đn gi n mà còn có nh ng d ng ơ
bài ph c t p c n s suy lu n. Do đó, v i nh ng em ti p thu bài nhanh s ế
h c t t h n, ng c l i nh ng em có kh năng t duy ch m h n thì r t ng i ơ ượ ư ơ
h c d n đn tình tr ng h c không t t môn Toán cũng nh các môn h c ế ư
khác.
Qua nhi u năm d y h c, tôi th y h c sinh tr ng ch y u là ng i ườ ế ườ
dân t c thi u s , kh năng ti p thu bài còn ch m, nh t là toán chuy n đng ế
đu, đi u này làm nh h ng t i ch t l ng h c môn Toán cũng nh các ưở ượ ư
môn h c khác, nó còn là tr ng i khi các em b c vào b c h c trên. Đ ướ
- 1 -
kh c ph c đc nh ng h n ch đó, giáo viên ph i tìm ra ph ng pháp, ượ ế ươ
hình th c d y h c phù h p v i n i dung và đi t ng h c sinh. Vì v y tôi ượ
ch n đ tài M t s bi n pháp h ng d n h c sinh l p 5 gi i toán ướ
chuy n đng đu”
2. M c tiêu, nhi m v c a đ tài
Nghiên c u, l a ch n m t s bi n pháp phù h p v i h c sinh đ
nâng cao ch t l ng. ượ
Thông qua vi c nghiên c u, kh o sát th c tr ng, l a ch n n i dung,
ph ng pháp, hình th c t ch c d y h c nh m giúp h c sinh n m v ngươ
ki n th c v s đo th i gian, bi t cách tính quãng đng, v n t c, th i gianế ế ườ
trong chuy n đng; v n d ng đ gi i bài toán chuy n đng d ng đc bi t.
3. Đi t ng nghiên c u ượ
Nghiên c u th c tr ng vi c d y và h c môn Toán l p 5 nói chung
cũng nh gi i toán chuy n đng đu nói riêng tr ng Ti u h c Y Ngông;ư ườ
đ xu t m t s gi i pháp nh m nâng cao kĩ năng gi i toán chuy n đng
đu cho h c sinh.
4. Gi i h m ph m vi nghiên c u
H c sinh l p 5 tr ng Ti u h c Y Ngông, xã Dur Kmăn, huy n ườ
Krông Ana, t nh Đăk Lăk
N i dung ch ng trình, chu n ki n th c kĩ năng và tuy n ki n th c ươ ế ế ế
v toán chuy n đng đu trong môn Toán l p 5.
5. Ph ng pháp ngiên c uươ
- Nghiên c u tài li u
- Ph ng pháp đi u tra, th c nghi mươ
- 2 -
- Ph ng pháp ki m tra, đánh giáươ
- Ph ng pháp đi chi u, so sánh, t ng k t kinh nghi mươ ế ế
II. Ph n n i dung
1. C s lí lu nơ
M c tiêu d y h c môn toán ti u h c nh m giúp h c sinh có nh ng
ki n th c c b n ban đu v s h c, các s t nhiên, phân s , s th pế ơ
phân; các đi l ng thông d ng; m t s y u t hình h c và th ng kê đn ượ ế ơ
gi n. Hình thành các k năng th c hành tính, đo l ng, gi i bài toán có ườ
nhi u ng d ng thi t th c trong đi s ng. Góp ph n b c đu phát tri n ế ướ
năng l c t duy, kh năng suy lu n h p lí và di n đt chúng, cách phát hi n ư
và cách gi i quy t nh ng v n đ đn gi n, g n gũi trong cu c s ng; kích ế ơ
thích trí t ng t ng; gây h ng thú h c t p toán; góp ph n hình thành b cưở ượ ư
đu ph ng pháp t h c và làm vi c có k ho ch khoa h c, ch đng, linh ươ ế
ho t, sáng t o.
N i dung v toán chuy n đng đu gi v trí quan tr ng trong môn
Toán l p 5. Nó giúp h c sinh có năng l c nh n bi t các s v t, hi n t ng ế ượ
m t cách nhanh chóng, lô-gíc và khoa h c. Đng th i toán chuy n đng
đu còn g n bó m t thi t v i các ki n th c khác nh s h c, đi s , ...t o ế ế ư
thành môn Toán có c u trúc hoàn ch nh và phù h p v i h c sinh ti u h c.
V i toán chuyn đng đu, ta thy đây là loi toán khó, rt phc
t p, đa dng và có rt nhiu kiến thc áp dng vào thc tế cuc sng.
Vic hình thành, rèn luy n, cng c các k năng gii toán chuyn đng
đu chi m th i l ng r t ítế ượ nên các em không th tránh khi nhng khó
khăn, sai lm khi gii loi toán này. Vì th ng i giáo viên đóng vai tròế ườ
quan tr ng - là c u n i h c sinh v i nh ng ki n th c m i c a bài h c, g ế iúp
h c sinh h c t t, n m v ng ki n th c và bi t cách ế ế gii các bài toán
- 3 -
chuyn đng đu. Qua đó cũng nhm bi dưng nâng cao kh năng tư
duy và óc sáng to ca hc sinh.
2. Th c tr ng v n đ
2.1 Thu n l i - khó khăn
* Thu n l i
Đc s quan tâm c a Lãnh đo nhà tr ng, c a t chuyên mônượ ườ
cũng nh s giúp đ c a giáo viên trong tr ng; th ng xuyên tham gia cácư ườ ườ
ho t đng nh chuyên đ, thao gi ng, h i gi ng, qua đó trao đi và rút ra ư
đc nhi u kinh nghi m.ượ
B n thân đã nhi u năm d y l p 5 nên cũng đã có m t s kinh nghi m
trong gi ng d y. H n n a, h c sinh ngoan ngoãn, chăm ch cũng là m t ơ
thu n l i không nh .
* Khó khăn
Tr ng Ti u h c Y Ngông đóng trên đa bàn khăn c a huy n Krôngườ
Ana, c s v t ch t còn nhi u thi u th n. ơ ế
H u h t gia đình các em thu c di n khó khăn, trình đ dân trí còn ế
th p nên ch a nh n th c đúng v vi c h c t p c a con em mình. ư
2.2 Thàng công - h n ch ế
* Thành công
Ch t l ng d y h c trong nh ng năm g n đây cũng đã có s ti n b ượ ế
nh s đi m i trong ph ng pháp, hình th c d y h c. Giáo viên đã không ươ
ng ng h c t p, b i d ng nâng cao tay ngh , đáp ng v i s đi m i trong ưỡ
giáo d c.
Kh năng t duy, tinh th n t h c, tính ch đng, tích c c trong h c ư
t p đc phát huy. ượ
- 4 -
* H n ch ế
Ch t l ng h c sinh nói chung còn h n ch , m t s em đi h c ch a ượ ế ư
chuyên c n nên vi c ti p thu bài g p nhi u khó khăn. ế
M t s giáo viên v n ch a m nh d n đi m i ph ng pháp, ch a ư ươ ư
sáng t o trong trong gi ng d y.
2.3 M t m nh - m t y u ế
* M t m nh
Giáo viên đã n m v ng tuy n ki n th c v toán chuy n đng đu, ế ế
l a ch n ph ng pháp, hình th c t ch c d y h c phù h p; bi t cách d y ươ ế
kh i d y s sáng t o, s t h c c a h c sinh.ơ
Đc s giúp đ c a giáo viên trong kh i cũng nh toàn tr ng,ượ ư ườ
th ng xuyên trao đi kinh nghi m trong gi ng d y.ườ
* M t y u ế
H c sinh c a tr ng ch y u là ng i dân t c thi u, kh năng ti p ườ ế ư ế
thu cũng có ph n h n ch , m t s n i dung c a bài h c t ng đi khó so ế ươ
v i nh n th c c a các em. Bên c nh đó, m t s giáo viên cũng còn nh ng
h n ch nh t đnh v năng l c d y h c. ế
2.4 Các nguyên nhân - các y u t tác đngế
Nhà tr ng t o c s v t ch t đm b o cho quá trình d y h c. Tườ ơ
chuyên môn cũng th ng xuyên t o đi u ki n đ tham gia các bu i t pườ
hu n, chuyên đ nâng cao trình đ chuyên môn.
B n thân là giáo viên gi ng d y l p 5 nhi u năm nên có kinh nghi m
trong vi c l a ch n các ph ng pháp, hình th c d y h c phù h p v i đi ươ
t ng h c sinh.ượ
- 5 -