Cách sử dụng kích - du/nguyên huyệt trên cùng một đường kinh

Chia sẻ: Beo Day Tan | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:18

Thêm vào BST

Báo xấu

123
lượt xem 13
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Việc kích - du/nguyên huyệt trên cùng một đường kinh được dùng để chữa các bệnh đau, phong, tê, thấp, gân xương khớp, nhức mỏi, sưng phù, co rút gân cơ, khi cử động đau đơn,... Và để hiểu rõ hơn về phương pháp bấm huyệt này mời cách bạn tham khảo tài liệu Cách sử dụng kích - du/nguyên huyệt trên cùng một đường kinh sau đây.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Cách sử dụng kích - du/nguyên huyệt trên cùng một đường kinh

Cách sº døng khích-du/nguyên huyŒt trên cùng m¶t ÇÜ©ng kinh Công døng : Dùng Ç‹ ch»a các bŒnh Çau,phong, tê,thÃp gân xÜÖng kh§p, nhÙc mÕi,sÜng,phù, co rút gân cÖ , khi cº Ç¶ng bÎ Çau Ç§n , ho¥c khó cº Ç¶ng ª cánh tay, vai,chân, gÓi trong m†i trÜ©ng h®p v§I møc Çích làm cho khí huy‰t trên m‡i ÇÜ©ng kinh lÜu thông trôi chäy dÍ dàng , không có tính chÃt làm månh hay y‰u s¿ khí hóa cûa ÇÜ©ng kinh, nên không làm rÓi loån s¿ khí hóa cûa t°ng th‹ ngÛ hành ,do Çó mà không bÎ phåm ngÛ hành. N‰u có bŒnh ª cánh tay thì bÃm cä 12 huyŒt khích-du/nguyên cûa sáu kinh trên tay, n‰u ª chân thì dùng 12 huyŒt khích-du/nguyên cûa sáu kinh ª chân. Khích huyŒt là nÖi ÇÜ©ng kinh Çi qua l†t sâu vào các kë gi»a hai khe xÜÖng nên khí huy‰t lÜu thông cûa ÇÜ©ng kinh thÜ©ng hay bÎ t¡c nghën gây ra Çau nhÙc, n‰u nh»ng huyŒt này ÇÜ®c day bÃm thÜ©ng xuyên làm khí huy‰t trôi chäy dÍ dàng, cÖn Çau nhÙc së bi‰n mÃt . Khích huyŒt có công døng giäi s¿ t¡c nghën cûa ÇÜ©ng kinh, không có khä næng làm cho ÇÜ©ng kinh månh lên hay y‰u Çi, nên ta có th‹ sº døng cùng m¶t lúc 12 khích huyŒt cûa 12 ÇÜ©ng kinh mà không phåm ngÛ hành. Du huyŒt là nÖi tÆp trung l¿c ÇÄy cûa ÇÜ©ng kinh dÒn låi ª Çây nhiŠu hÖn các huyŒt khác , nó cÛng thÜ©ng bÎ Ù Ç†ng gây Çau nhÙc. Tùy theo m‡i ÇÜ©ng kinh có du huyŒt thu¶c huyŒt b°, có du huyŒt thu¶c huyŒt tä cûa ÇÜ©ng kinh ,khi sº døng du huyŒt v§I møc Çích kích thích l¿c ÇÄy cûa du huyŒt Ç‹ làm thông khích huyŒt thì chÌ cÀn day bÃm nhË ( g†i là bình b° bình tä ) së không phåm ngÛ hành. Thao tác Dùng ngón tay cái bÃm vào khích huyŒt cûa ÇÜ©ng kinh, khi bŒnh nhân cäm thÃy Çau , chân hay tay hÖi d¿t nhË là bÃm Çúng huyŒt. Tay cái cÙ Çè gi» khích huyŒt còn ngón tay cái kia day bÃm nhË 3 lÀn vào du huyŒt trên cùng m¶t ÇÜ©ng kinh.ñØng r©i tay khÕi hai huyŒt mà chÌ nhÃc nhË cho khí huy‰t Çi qua, song lÆp låi lÀn thÙ hai, thÙ ba,... cho Ç‰n khi nào bŒnh nhân cäm thÃy ÇÜ©ng kinh thông suÓt ,Çau nhÙc bi‰n mÃt , thao tác m§i hoàn tÃt. 1
PH ñT TB. TAT. TÂ. Ttr. T² CAN vÎ Th. ñ. BQ 2
Cách sº døng huyŒt b°/tä trên kinh mË kinh con Công døng : Có ba cách sº døng huyŒt b° /tä tùy theo cách ch»a bŒnh : 1.Cách thÙ nhÃt : a-Dùng huyŒt b° : Kinh con hÜ thì toàn b¶ các phÀn tº n¢m trong ngÛ du huyŒt ÇŠu hÜ, n‰u dùng huyŒt b° trên ÇÜ©ng kinh Ç‹ giúp cho ÇÜ©ng kinh månh lên thì không th‹ ÇÜ®c, vì chính nó cÛng hÜ, cho nên phäi dùng huyŒt b° trên ÇÜ©ng kinh mË Ç‹ b° cho kinh mË m¥c dù kinh mË không có bŒnh,kinh mË lúc Çó dÜ thØa næng lÜ®ng së truyŠn sang Ç‹ nuôi dÜ«ng kinh con. TrÜ©ng h®p hai kinh liŠn nhau ÇŠu hÜ, Ç‹ tránh phåm ngÛ hành trong cách ch»a có liên quan Ç‰n nhiŠu ÇÜ©ng kinh, chúng ta chÌ cÀn b° trên kinh con làm cho kinh con månh lên thì kinh mË tåm th©i không cÀn phäi nuôi dÜ«ng con ,nên nó ÇÜ®c nghÌ ngÖi phøc hÒi næng lÜ®ng, g†i là t¿ dÜ«ng. b.Dùng huyŒt tä : Trong trÜ©ng h®p chÌ có m¶t kinh bÎ th¿c không do kinh mË truyŠn ho¥c do hành tÜÖng kh¡c truyŠn, thì chÌ cÀn sº døng huyŒt tä cûa kinh bÎ bŒnh th¿c Ç‹ tä làm cho mÃt th¿c. Trong trÜ©ng h®p hai kinh liŠn nhau bÎ bŒnh th¿c, thì m¶t kinh là mË Çã truyŠn bŒnh th¿c cho con , theo nguyên t¡c chúng ta có th‹ sº døng huyŒt tä cûa cä hai ÇÜ©ng kinh. NhÜng n‰u trong cách ch»a có liên quan Ç‰n nhiŠu ÇÜ©ng kinh , Ç‹ tránh phåm ngÛ hành, càng sº døng ít kinh càng thu ÇÜ®c k‰t qûa, trong trÜ©ng h®p này chÌ cÀn tä hai lÀn trên kinh con. Tä b¢ng cách bÃm Çau, thao tác nhanh, (b¢ng tay hay b¢ng que châm huyŒt), nhÃn vào huyŒt liên tøc chØng 10 giây ÇÒng hÒ. Tä lÀn thÙ nhÃt là tä th¿c cûa kinh con,khi kinh con y‰u Çi, kinh mË Çang th¿c s¤n låi truyŠn sang cho con, do Çó tä lÀn thÙ hai là làm mÃt th¿c cûa kinh mË. Khi tä xong hai lÀn, rÒi thº låi hÜ th¿c cûa hai kinh chúng ta thÃy hai kinh trª låi bình thÜ©ng. 3
2.Cách thÙ hai : Chuyên dùng trong phÜÖng pháp ch»a sÓt nhiŒt do tång. Sº døng phÓi h®p huyŒt b°/tä theo quy luÆt nhÃt ÇÎnh không ÇÜ®c thay Ç°i, trong trÜ©ng h®p nhiŠu kinh bÎ bŒnh do bi‰n chÙng truyŠn kinh mà nguyên nhân Çã tìm ÇÜ®c chÙng d¿a vào khí s¡c, b¶ vÎ,dÃu hiŒu lâm sàng theo phÜÖng pháp tÙ chÄn . Thí dø nhÜ trong cách ch»a bŒnh sÓt nhiŒt. : TrÜ§c h‰t lúc nào cÛng phäi tä huyŒt vinh bên trái cûa kinh dÜÖng thu¶c phû trÜ§c, rÒi m§i tä huyŒt vinh bên trái cûa kinh âm thu¶c tång sau. (bên trái Nhân nghinh thu¶c huy‰t Ç‹ tä huy‰t nhiŒt Ç¶c). Sau Çó m§i b° h®p huyŒt bên phäi cûa kinh âm.( bên phäi Khí khÄu thu¶c khí Ç‹ làm mÃt nhiŒt). M¥c dù ª m¶t sÓ ÇÜ©ng kinh, huyŒt h®p cûa kinh Ãy theo ngÛ hành có th‹ là huyŒt b°, có th‹ là huyŒt tä .Cách ch»a sÓt nhiŒt do tång chÌ cÀn ch»a cho máu mát h‰t nhiŒt Ç¶c. Bài tÆp mÅu : Can nhiŒt : DÃu hiŒu lâm sàng : Má bên trái ÇÕ trÜ§c. ñi Çåi tiŒn ra nÜ§c lÕng, vàng, Çau bøng dÜ§i, Üa n¢m, n¥ng thì nói xàm, chân tay táy máy. N‰u can khí thÜ®ng nghÎch làm ÇÀu quay mòng mòng. Tä HiŒp khê trái cûa kinh ñªm, tä Hành gian trái cûa kinh can. B° Khúc tuyŠn phäi cûa kinh can.( N‰u không muÓn vØa tä can vØa b° can, thay vì b° Khúc tuyŠn có th‹ tä Tâm du cÛng làm mÃt nhiŒt ª can.) Tâm nhiŒt : DÃu hiŒu lâm sàng :M¡t và m¥t ÇÕ trÜ§c. Tinh thÀn không vui,vài ngày sau sÓt. N¥ng thì thình lình Çau tim, buÒn b¿c, ói, Çau ÇÀu, ÇÕ m¥t, không ra mÒ hôi. Tä TiŠn cÓc trái cûa kinh Ti‹u trÜ©ng, tä Thi‰u phû trái cûa kinh Tâm. B° Thi‰u häi phäi cûa kinh Tâm.( ho¥c thay th‰ b¢ng cách tä Quy‰t âm du Ç‹ trÎ nhiŒt ª cách mô.) Tÿ nhiŒt : 4
DÃu hiŒu lâm sàng : MÛi ÇÕ trÜ§c. ñÀu n¥ng, Çau hai má, tâm phiŠn, m¥t mày xanh, muÓn ói, phát sÓt. N¥ng thì bøng trÜ§ng ,tiêu chäy, Çau hai hàm, Çau,lÜng cúi ngºa không ÇÜ®c. Tä N¶i Çình trái cûa kinh vÎ, tä ñåi Çô trái cûa kinh tÿ,. B° Âm læng tuyŠn phäi cûa kinh tÿ.( ho¥c thay th‰ b¢ng tä ñÓc du Ç‹ trÎ Tÿ nhiŒt.) Ph‰ nhiŒt : DÃu hiŒu lâm sàng : Má bên phäi ÇÕ trÜ§c .NgÜ©i muÓn rét run, n°i da gà, d¿ng tóc gáy, s® gió, s® lånh, lÜ«i vàng, phát sÓt. N¥ng thì ho suyÍn Çau nhói tØ ng¿c ra sau lÜng làm không thª månh ÇÜ®c, ÇÀu Çau không chÎu n°i, Ç° mÒ hôi. Tä NhÎ gian trái cûa kinh ñåi trÜ©ng n¥n cho ra m¶t gi†t máu thì khÕi, tä NgÜ t‰ trái cûa kinh Ph‰. B° Xích tråch phäi cûa kinh Ph‰. ( ho¥c thay th‰ trÎ nhiŒt trong ng¿c b¢ng cách tä Ph‰ du.) ThÆn nhiŒt : DÃu hiŒu lâm sàng : CÀm và c° ÇÕ trÜ§c. ñau lÜng, nhÙc chân, khát nÜ§c, mình nóng .N¥ng thì gáy Çau cÙng, Óng chân phát lånh buÓt, lòng bàn chân nóng, không muÓn nói. N‰u thÆn khí thÜ®ng nghÎch thì c° gáy Çau ê Äm, ÇÀu choáng váng xây xÄm. Tä Túc Thông cÓc trái cûa kinh Bàng quang, tä Nhiên cÓc trái cûa kinh ThÆn. B° Âm cÓc phäi cûa kinh ThÆn. (ho¥c tä Cách du Ç‹ thay th‰ ch»a ThÆn nhiŒt.) N‰u thân mình n¥ng nŠ, Çau trong xÜÖng, tai ù, ngû hay mê ,dùng phÜÖng pháp trên không khÕi thì phäi châm theo các nhiŒt huyŒt. (Trong cÖ th‹ có tÃt cä 59 nhiŒt huyŒt). 3.Cách thÙ ba : Cách ch»a sÓt nhiŒt do phû. Cæn bän vÅn sº døng vinh huyŒt bên trái cûa hai kinh, dÜÖng trÜ§c âm sau. NhÜng không sº døng h®p huyŒt cûa tång thu¶c âm kinh Ç‹ hå nhiŒt nhÜ bŒnh sÓt do tång. Ngoài ra có th‹ sº døng thêm tÌnh huyŒt bên trái cûa cä hai kinh dÜÖng âm ,møc Çích thông kinh và làm cho xuÃt mÒ hôi là khÕi bŒnh. 5
Phân biŒt dÃu hiŒu lâm sàng cûa bŒnh sÓt nhiŒt do phû, không có s¡c ÇÕ ª các b¶ vÎ riêng biŒt trên m¥t nhÜ tång , chÌ nóng sÓt dÍ s© thÃy, nhÜng có dÃu hiŒu lâm sàng dÍ phân biŒt ª ÇÀu, sÜ©n ng¿c, tay chân riêng biŒt. ñåi trÜ©ng nhiŒt : DÃu hiŒu lâm sàng : ñau ª cánh tay phía trÜóc. Tä vinh huyŒt NhÎ gian trái cûa kinh ñåi trÜ©ng vä tä vinh huyŒt NgÜ t‰ trái cûa kinh Ph‰ cho Ç‰n khi ra mÒ hôi là khÕi. VÎ nhiŒt : DÃu hiŒu lâm sàng : C£ng chân nóng trÜ§c. Tä vinh huyŒt N¶i Çình trái cûa kinh VÎ cho ra mÒ hôi thì khÕi, không cÀn tä vinh huyŒt cûa kinh Tÿ khi‰n cho æn mÃt ngon së làm mÃt vÎ khí bäo vŒ cÖ th‹. Kinh Thái dÜÖng nhiŒt ( Hai kinh Ti‹u trÜ©ng và Bàng quang nhiŒt ): M¶t trong hai kinh Ti‹u trÜ©ng,ho¥c Bàng quang nhiŒt thì không gây sÓt, cho nên khi bÎ bŒnh sÓt nhiŒt thÜ©ng do hai kinh gây bŒnh g†i là kinh Thái dÜÖng nhiŒt.Trong trÜ©ng h®p này không cÀn ch»a ª kinh âm là Tâm v§i ThÆn, vì tä hai kinh này thì hÕa thûy bÃt giao së không khí hoá tÓt. DÃu hiŒu lâm sàng : ñau ÇÀu trên ÇÜ©ng Çi cûa hai kinh. Tä ñåi tr» ho¥c Thiên trø cûa kinh Bàng quang trÜ§c là huyŒt trÎ nhiŒt liên quan Ç‰n hai ÇÜ©ng kinh. Tä vinh huyŒt TiŠn cÓc trái cûa kinh Ti‹u trÜ©ng và vinh huyŒt Túc thông CÓc trái cûa kinh Bàng quang cho Ç‰n khi ra mÒ hôi thì khÕi Kinh Thi‰u dÜÖng nhiŒt ( Hai kinh Tam tiêu và ñªm nhiŒt ). M¶t trong hai kinh Tam Tiêu ho¥c ñªm th¿c nhiŒt thì không gây sÓt, nhÜng cä hai kinh nhiŒt làm ra sÓt. DÃu hiŒu lâm sàng : ñau ª ng¿c, sÜ©n. Chân tay táy máy. Tä vinh huyŒt DÎch môn trái cûa kinh Tam tiêu và vinh huyŒt HiŒp khê trái cûa kinh ñªm. Có th‹ b° ñåi Çô phäi cûa kinh Tÿ thay th‰ cho tä DÎch môn trái cûa Tam tiêu. N‰u tam tiêu nóng châm thêm tÌnh huyŒt Quan xung phäi cûa kinh Tam tiêu. 6
Thi‰u âm thi‰u dÜÖng ÇŠu nhiŒt ( Kinh ñªm và ThÆn nhiŒt ). M¶t trong hai kinh th¿c nhiŒt không gây sÓt, nhÜng cä hai kinh nhiŒt làm ra sÓt. DÃu hiŒu lâm sàng :TrÜ§c có dÃu hiŒu xây xÄm, sau nóng mê man, ng¿c sÜ©n ÇÀy Çau. Tä vinh huyŒt HiŒp khê trái cûa kinh ñªm. Tä vinh huyŒt Nhiên cÓc trái cûa kinh ThÆn . Có th‹ thay th‰ b¢ng day bÃm tÌnh huyŒt bên trái cûa hai kinh là Túc khi‰u âm và DÛng tuyŠn. PhÜÖng pháp ch»a bŒnh nhiŒt phÙc tåp Áp døng trong nh»ng trÜ©ng h®p sau Çây : -Do nhiŠu kinh gây bŒnh, không th‹ tìm ra gÓc bŒnh. -BŒnh nhiŒt có dÃu hiŒu lâm sàng không rõ thu¶c kinh nào. -BŒnh cÃp tính. -BŒnh Çang có bi‰n chÙng cÀn Üu tiên ch»a ng†n (tiêu ) rÒi sau m§I ch»a gÓc (bän). Chú š : Nh»ng huyŒt ÇŠ nghÎ dÜ§I Çây cÀn phäi lš luÆn theo ngÛ hành Ç‹ bi‰t sº døng b° (day ho¥c hÖ cÙu) ho¥c tä (châm bÃm Çau b¢ng kim,b¢ng cây dò huyŒt hay b¢ng tay) ª bên phäi hay bên trái và tránh phåm quy luÆt ngÛ hành. 1. NhiŒt khí ª ng¿c do Tâm vÎ, ng¿c nóng,bÒn chÒn: Tä Túc tam lš và Lao cung Ç‹ khai thông khí nghÎch t¡c ª ng¿c. 2. NhiŒt ª vÎ : Tä VÎ nhiŒt huyŒt ( huyŒt Hoa ñà giáp tích, ngang Quy‰t âm du), ho¥c TuyŒt cÓt. 3, NhiŒt ª VÎ æn không tiêu : Tä Hå Liêm 7
4. NhiŒt bÓc lên nóng da m¥t : Tä Thiên song, Thiên Ç¶t. 5. NhiŒt trÜ©ng vÎ : Tä LÜÖng môn,Khí häi, ThÜ®ng c¿ hÜ. 6. Nóng âm Ì trong xÜÖng, ræng khô : Tä ñåi chùy. 7. Nóng có mÒ hôi, bÙc rÙt trong xÜÖng : Tä Âm khích. 8. Nóng do gan làm y‰u gân : B° Hành gian phäi, tä Thái xung trái. 9. Nóng ª ÇÀu ng¿c: Tä NgÜ t‰ 10. Nóng trong ng¿c: Châm Âm læng tuyŠn, …n båch. 11. Nóng ng¿c, khát nÜ§c : Tä Khúc tråch 12. Nóng buÒn b¿c, môi miŒng khô : Tä Ph‰ du 13. Nóng xót ngÛ tâm ( 2 bàn tay, bàn chân và chÃn thûy nóng rát) : Day Chi‰u häi, N¶i quan. DÛng tuyŠn. Châm ThÆp tuyên, ñåi læng ,H®pc cÓc,TÙ hoa. 14. Nóng k‰t ª trong ngÛ tång khi‰n th° huy‰t không ngØng: Day Ngoåi quan, tä Cách du, và NgÛ tång du (Ph‰ du,Tâm du, Can du, Tÿ du,ThÆn du). 15. Nóng k‰t ª løc phû,låc huy‰t : Day Ngoåi quan, Cách du, tä Løc phû du (ñåi trÜ©ng du, Ti‹u trÜ©ng du, ñªm du,Tam Tiêu du, VÎ du, Bàng quang du.) 16. Nóng näy bÒn chÒn n¢m không yên : Châm Thái uyên, Công tôn, …n båch, Ph‰ du, Âm læng tuyŠn, Tam âm giao. 17. Nóng tÙ chi, nhÙc ÇÀu : BÃm LiŒt khuy‰t, Kinh CØ, U› trung, rÒi bÃm Khúc trì, H®p cÓc. 8
18. Nóng do trúng n¡ng, bí ti‹u : Tä ñåi chùy. Day LiŒt khuy‰t, Âm cÓc, Trung quän,U› trung , Khí häi, Ânm læng tuyŠn, 19. SÓt cäm : BÃm N¶I quan, Nhân trung, tä Khúc tråch, Xích tråch, Bách h¶i. 20. SÓt cao : Tä Khúc trì, Túc tam lš,b° Phøc lÜu. 21. SÓt cao, sÜng bàn tay, cÙng ngón tay : BÃm HÆu H®p cÓc, Khúc trì, tä Thi‰u xung. 22. SÓt cao co giÆt : Châm Ñy trung , Ñy dÜÖng. 23. SÓt cao Çau ÇÀu : Tä Khúc trì, H®p cÓc,Phong trì, Phong phû. 24. SÓt cao do dÎch cúm : Châm n¥n máu Tam thÜÖng ( 3 Çi‹m nÖi huyŒt Thi‰u thÜÖng kinh Ph‰ ). 25. SÓt cao do Çåi trÜ©ng bón : Châm n¥n máu huyŒt ThÜÖng dÜÖng. 26. SÓt cao do kin Tâm: Châm n¥n máu huyŒt Thi‰u xung 27. SÓt cao không mÒ hôi : Châm ñåi Çô, bÃm Kin cØ. N‰u có chäy máu mÛi do nhiŒt, bÃm Kh°ng tÓi. 28. SÓt ban chÄn : Tä Khúc trì, H®p cÓc, ñåi chùy, ƒn ÇÜ©ng, Thi‰u thÜÖng. 29. SÓt cao do thÜÖng hàn : Tä H®p cÓc, Khúc trì, Túc tam lš. 30. SÓt cao do trúng n¡ng : Tä ñåi chùy, châm n¥n máu ThÆp tuyên, Nhï tiêm (nÖi mach máu nhÕ cæng tÙc mÀu tím sau loa tai ). Ho¥c day Nhân trung, tä Ñy trung. 31. SÓt say n¡ng, ÇÀu chóng váng quay cuÒng : BÃm N¶i quan, tä Xích tråch, Khúc tråch. 9
32. SÓt phát cuÒng : Tä Xung dÜÖng, ThÀn môn, HÆu khê. 33. SÓt cách nhÆt : Châm LÜÖng môn, DÜÖng phø. 34. SÓt do amygdale : Châm n¥n máu N¶I Nghinh hÜÖng. 35. SÓt do cäm måo th©I ti‰t : ñào Çåo, Ph‰ du th¿c nhiŒt thì tä, n‰u th¿c hàn thì b°. 36. SÓt do lao : Tä Phách h¶, Xích tråch. 36. SÓt do viêm ru¶t thØa : Châm Lan Vï, Khúc trì, H®p cÓc, ho¥c ThÜ®ng c¿ hÜ và thÓng Çi‹m nÖi cäm thÃy Çang Çau ( a thÎ huyŒt ). 37.SÓt ÇÖn thuÀn : BÃm Khúc trì, châm Thi‰u xung. Ho¥c châm DÜÖng khê và Kiên ngung. Ho¥c BÃm Khúc trì, tä Túc tam lš và b° Phøc lÜu. 38. SÓt, mình nóng nhÜ lºa, Çau ÇÀu nhÜ búa b° : Tä Trung xung và tä MŒnh môn. 39. SÓt nóng do thÜÖng hàn: Các huyŒt ÇŠ nghÎ ; Hãm cÓc, NgÜ t‰, Túc tam lš, Phøc lÜu, HiŒp khê, Công tôn, Thái Båch, Ñy trung, DÛng tuyŠn.. Ho¥c châm ,bÃm Phong trì, Phong phû. 40. SÓt ÇÀu nóng chân lånh : Châm DÜÖng phø. 41.SÓt nóng d» kh¡p mình, Çiên cuÒng mê säng: Dùng Çåi låc cûa kinh VÎ là Phong long, th¿c thì tä, hÜ thì b°. Dùng bÓn ngón tay cûa hai bàn tay Çè bóp lên Ç¶ng måch c° cho lâu rÒi bóp vuÓt xuÓng hõm vai nhiŠu lÀn së h‰t nóng. 42. SÓt nóng, nhÙc ÇÀu, ÇÕ m¥t : BÃm Khúc trì, H®p cÓc, LiŒt khuy‰t, Thông lš,tä TuyŒt cÓt. 43. SÓt,nóng âm Ì trong xÜÖng do lao : 10
Dùng huyŒt Cao hoang du, th¿c thì tä, hÜ thì b°. Tä túc tam lš, cÙu TÙ hoa (2 Cách du Ç‹ trÎ huy‰t, 2 ñªm du phò can huy‰t). 44. SÓt nóng mê man không nói ÇÜ®c, chÌ thích n¢m : Tä Cách du. 45. SÓt nóng do ræng sÜng Çau : Châm N¶i Çình và H®p cÓc bên ræng Çau. 46. SÓt nóng do ph‰ nhiÍm cäm: Tä Ph‰ du và ñào Çâo. 47. SÓt nóng và ho : Tä NgÜ T‰ thanh ph‰, B° Thái khê tÜ âm thÆn ch‰ tâm hÕa làm hÕa khí không bÓc lên ÇÓt kim n»a nên lao së bình yên làm mÃt ho sÓt nóng âm Ì trong xÜÖng . 48. SÓt nóngbÙc bÒn chÒn : Day ThÀn môn, Tä NgÜ t‰ ,châm Thi‰u thÜÖng , Chí âm, Công tôn, Thái båch,Giäi khê, DÜÖng khê, Uy‹n cÓt. 49.SÓt nóng bÒn chÒn, hÒi h¶p : Tä NgÜ t‰ 50. SÓt nóng lånh trong xÜÖng do âm hÕa ÇÓt : Tä Linh Çåo 51. SÓt nóng bÒn chÒn bÙc rÙt ra mÒ hôi mà chân mát lånh : Châm Nhiên cÓc, Thái khê. 52. SÓt Çang lên cÖn : Tä ñåi chùy, ñåi tr», Phong môn, Ph‰ du,Khúc trì, H®p cÓc, Túc tam lš. N‰u tä mà không ra mÒ hôi ,châm thêm thÆp nhÎ tÌnh huyŒt rÒi b° H®p cÓc tä Phøc lÜu cho ra mÒ hôi thì khÕi. N‰u sÓt Çang ra mÒ hôi thì châm thêm Phong phû,Phong trì, N¶i Çình, Thái båch, rÒi B° Phøc lÜu, tä H®p cÓc Ç‹ cÀm gi» không cho ra mÒ hôi. 53. SÓt làm c» khi có khi không : Day bÃm Phong phû, Phong trì, N¶i Çình, Thái båch, DÎch môn,DÜÖng trì, Ngoåi quan, HiŒp khê, Xung dÜÖng. 54. SÓt s® lånh : Châm NhÎ gian, Âm khích. 11
55. SÓt thÜÖng hàn không ra mÒ hôi : Châm Kÿ môn, Tä Túc tam lš. 56.SÓt thÜÖng hàn làm cÙng kh§p c° : BÃm Ôn l¿u, Kÿ môn. 57.SÓt thÜÖng hàn nhÙc ÇÀu : BÃm H®p cÓc,châm n¥n máu Thái dÜÖng, Toän trúc. 58.SÓt thÜÖng hàn dai d£ng mãi không dÙt : BÃm H®p cÓc, Khúc trì, tä Túc tam lš, N¶i Çình, Thái xung. 59.SÓt t°n thÜÖng huy‰t,låc huy‰t th° huy‰t và nhiÍm trùng huy‰t : Tä Xích tråch . 60. SÓt viêm hÀu h†ng : BÃm H®p cÓc, Khúc trì, Thiên dung, Tä Thi‰u thÜÖng . Ho¥c tä Thiên xung, Quan xung, day b° Chi‰u häi cho nÜ§c lên làm mát c° h†ng 61. SÓt xuÃt huy‰t v« ti‹u cÀu : T¿ nhiên phát nóng d» mà ngÜ©i cäm thÃy lånh nhÜ sÓt rét phäi m¥c áo Ãm, Ç¡p chæn, môi khô,(do mu‡i c¡n truyŠn bŒnh sÓt xuÃt huy‰t).Sau 3 ngày tim bÎ mŒt khó thª, môi tím tái, dÜ§i da tay n°i h¶t máu tím do v« ti‹u cÀu. Tä Xích tråch, Khúc tråch,Cách du,Huy‰t häi, Ñy trung . Cách nºa gi© cho uÓng 100cc nÜ§c Ç‹ giäi nhiŒt,làm mát máu,và bù låi sÓ lÜ®ng nÜ§c Çã mÃt khi Çi ti‹u Ç‹ thäi nhiŒt và giúp cho máu b§t nhiÍm trùng. M‡i lÀn sau khi uÓng nÜ§c cho ngÆm l viên kËo vitamine C 100mg, 5-10 viên/ngày, ch»a trong 5 ngày së h‰t bŒnh. ñŠ phòng suy tim ,dán mi‰ng cao 1 cm vuông vào hai huyŒt N¶i quan, ThÀn môn bên trái.ChÌ uóng nÜ§c Ãm và æn cháo lÕng v§i muÓi trong th©i gian ba ngày, thÃy thuyên giäm cho æn cháo Ç¥c hÖn. Sau 5 ngày m§i có th‹ æn cÖm v§i canh cäi xoong thÎt heo nåc. 12
Công døng Ç¥c biŒt cûa Khích huyŒt ñÜ©ng kinh Tên huyŒt HiŒu næng cûa huyŒt Kinh Ph‰ Kh°ng tÓi (P.6 ) TrÎ låc huy‰t, bŒnh t¿ xuÃt huy‰t,máu cam. ñåi trÜ©ng Ôn l¿u (ñT.7 ) TrÎ viêm miŒng, lÜ«i,tai, h†ng Tâm bào Khích môn (TB.4 ) TrÎ tâm nhiŒt, buÒn phiŠn, b¿c b¶i khó chÎu Tam tiêu H¶i tông (Tat.7 ) TrÎ Ç¶ng kinh co giÆt. Tâm Âm khích (Tâ.6 ) TrÎ tÙc uÃt ng¶p tim mºa ra máu,mÒ hôi tr¶m Ti‹u trÜ©ng DÜ«ng lão (Ttr.6 ) Teo thÎ giác,tê co rút tay, vai, c°. Tÿ ñÎa cÖ ( Tÿ 8 ) TrÎ tº cung xuÃt huy‰t, sÜng phù, trÜng hà. Can Trung Çô (C.6 ) TrÎ viêm gan cÃp tính, rong kinh VÎ LÜÖng khâu (V.34 ) ñiŠu vÎ khí, trøc phong thÃp chân Çùi. ThÆn Thûy tuyŠn (Th.5 ) Thông thûy hå tiêu ñªm Ngoåi khâu (ñ.36 ) TrÎ viêm gan mÆt Bàng quang Kim môn (BQ.63 ) ñau gót chân, lÜng Çùi,Ç¶ng kinh,thông khí DÜÖng kiŠu måch Phi dÜÖng ( BQ.58 ) ñau nhÙc toàn thân Âm kiŠu måch Giao tín ( Th.8 ) Lœ, bón, bæng lÆu DÜÖng duy måch DÜÖng giao ( ñ.35 ) NhÒi máu cÖ tim,ThÀn kinh t†a, cÜ§c khí Âm duy måch Trúc tân ( Th.9 ) Viêm thÆn,bàng quang, dÎch hoàn,tº cung, 13
chu¶t rút b¡p chân. Chuyên khoa ch»a ngoåi cäm løc dâm 14
74 huyŒt cÃm kœ và cách giäi huyŒt phåm Nh»ng huyŒt cÃm kœ ho¥c châm cÙu không Çúng cách Cách giäi gây phän Ùng xÃu. Á môn (Mñ.15) N‰u châm sâu hÖn 2 phân së bÎ câm, hôn mê. Giäi b¢ng huyŒt Thûy CÃu, châm kim sâu 1 tÃc kích thích. Âm Çô (thÆn19 ) Có thai cÃm châm cÙu së sÄy thai. Âm giao (MN.7 ) N‰u hÖ cÙu nhiŠu së không mang thai BÀn huy‰t linh ChÌ cÙu Ç‹ b° máu, châm së phá máu. Chí âm (BQ.67 ) Có thai cÃm châm ho¥c day bÃm së sÄy thai,dùng trong trÜ©ng h®p trøc nhau còn sót sau khi sanh. Chiên trung (MN.17 ) N‰u châm sâu ho¥c không Çúng cách làm chân tay lånh, bÃt tÌnh. Giäi b¢ng huyŒt Thiên Ç¶t, hÖ ho¥c vê kim chØng10 giây. Côn lôn (BQ.60 ) Có thai cÃm châm. Dùng Ç‹ trÎ sót nhau. CÖ môn (tÿ 11 ) N‰u châm sâu hÖn 2 thÓn së làm bí Çåi tiŒn và chân cÙng không cº Ç¶ng ÇÜ®c. Giäi b¢ng huyŒt Phøc Ai, châm sâu 1,5 thÓn lÜu kim 30 phút, sau vê trái 9 lÀn, vê phäi 6 lÀn rÒi rút kim ra. 15
ñåi c¿ (VÎ 27 ) Có thai cÃm châm.Dùng ch»a bí ti‹u nhÜng không ÇÜ®c châm sâu ñåi Çô (tÿ 2 ) Sau khi sanh chÜa qúa 100 ngày không ÇÜ®c châm cÙu làm håi huy‰t. ñåi hách (thÆn 12 ) Khi có thai và bÎ bí ti‹u không ÇÜ®c châm sâu làm b‰ khí. ñÀu duy (V.8 ) CÃm cÙu làm nhÙc ÇÀu thêm. ñÎa ngÛ h¶i (ñ.42 ) CÃm cÙu,n‰u bÎ t°n thÜÖng huy‰t nhiŒt së bÎ xuÃt huy‰t. ñoài Çoan ( Mñ.27 ) CÃm cÙu së làm sÜng môi. Giác tôn ( Tat.20 ) Ng¶ châm làm não sung huy‰t gây hôn mê, bŒnh cao áp huy‰t không dùng ÇÜ®c. Giäi b¢ng huyŒt Tam dÜÖng låc, châm sâu tÓi Ça nºa thÓn hÜ§ng xuÓng dÜ§i. Hòa liêu (ñT.19 ) CÃm cÙu nó së làm phÕng và bÎ sÜng môi. Hòa liêu (tat.22 ) CÃm cÙu nó së làm m¡t bÎ m©. Hoang du (Th.16 ) HuyŒt có änh hÜªng bào cung.Có thai cÃm châm. Hoành cÓt (Th.11 ) HuyŒt có änh huªng bào cung.Có thai cÃm châm.N‰u không có thai, nhÜng châm sâu làm bí ti‹u, giäi b¢ng huyŒt DÛng tuyŠn, kích thích vê kim Ç‰n khi buÒn ti‹u. 16
17
18