Cải thiện tính minh bạch và tiếp cận thông tin cho doanh nghiệp và nhà đầu tư của tỉnh Khánh Hòa

Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> <br /> Số 2/2014<br /> <br /> THOÂNG BAÙO KHOA HOÏC<br /> <br /> CẢI THIỆN TÍNH MINH BẠCH VÀ TIẾP CẬN THÔNG TIN<br /> CHO DOANH NGHIỆP VÀ NHÀ ĐẦU TƯ CỦA TỈNH KHÁNH HÒA<br /> IMPROVING INFORMATION ACCESS AND TRANSPARANCY<br /> FOR ENTERPRISES AND INVESTERS IN KHANH HOA<br /> Phạm Thị Thanh Bình1, Hoàng Thu Thủy2<br /> Ngày nhận bài: 19/02/2013; Ngày phản biện thông qua: 26/02/2013; Ngày duyệt đăng: 02/6/2014<br /> <br /> TÓM TẲT<br /> Nghiên cứu tập trung phân tích thực trạng dựa trên dữ liệu của VCCI và điều tra khảo sát các doanh nghiệp trên<br /> địa bàn Tỉnh để xác định các nguyên nhân cơ bản cho các vấn đề còn tồn tại trong tính minh bạch và tiếp cận thông tin<br /> của tỉnh Khánh Hòa. Kết quả phân tích thực trạng cho thấy, chỉ số “Tính minh bạch và tiếp cận thông tin của Khánh Hòa”<br /> xếp ở vị trí rất thấp, khoảng 50/63 tỉnh/thành trong giai đoạn 2009 - 2011, mặc dù có sự gia tăng thứ hạng lên thứ hạng 25<br /> trong năm 2012. Để cải thiện chỉ số thành phần này, theo khảo sát 700 doanh nghiệp trên địa bàn Tỉnh, chính quyền tỉnh<br /> Khánh Hòa nên chú trọng vào các vấn đề: (i) công khai hóa các thông tin cho doanh nghiệp và các nhà đầu tư với các trọng<br /> điểm là củng cố cổng thông tin điện tử, xây dựng quy định cập nhật các tài liệu, văn bản, kế hoạch của cơ quan quản lý…;<br /> (ii) thường xuyên đối thoại trực tiếp và trực tuyến với doanh nghiệp ở tất cả các cấp chính quyền; (iii) xây dựng cơ chế để<br /> hiệp hội doanh nghiệp phát triển.<br /> Từ khóa: PCI, tính minh bạch và tiếp cận thông tin, Khánh Hòa<br /> <br /> ABSTRACT<br /> Based on data from VCCI and the enterprise’s survey in Khanh Hoa province, this study analyzes the current status<br /> of information access and transparancy for enterprises and investers to indentify limitations and main causes. Results from<br /> VCCI show that the index of information access and transparancy for enterprises and investers is very low, around the<br /> 50/63 of provinces/cities in Vietnam in the period of 2009 - 2011, although it is the 25/63 in 2012. To improve this index,<br /> results from the survey of 700 enterprises say that Khanh Hoa should spend effort on: (i) Publicize information for<br /> enterprises and investers with the focus on consolidating e-Government, portal, and building regulations for updating<br /> government’s materials, plans,…; (ii) Often communicate between all government’s levels with enterprises by online or<br /> face to face; (iii) Build legal framework for the development of enterprise’s association.<br /> Keywords: PCI, information access and transparancy, Khanh Hoa<br /> <br /> I. ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Từ khi Trung ương cho phép chính quyền cấp<br /> tỉnh tự chủ trong các quyết định điều hành kinh<br /> tế của mình thì việc các tỉnh cạnh tranh với nhau<br /> để thu hút đầu tư là một điều tất yếu. Mong muốn<br /> thu hẹp khoảng cách giàu nghèo, đẩy nhanh tốc<br /> độ tăng trưởng ở các tỉnh tụt hậu và duy trì tăng<br /> trưởng ở các tỉnh năng động để nâng cao năng<br /> lực cạnh tranh của mỗi tỉnh, và sâu xa hơn là<br /> để tăng cường năng lực cạnh tranh quốc gia, đã<br /> thúc đẩy sự ra đời của chỉ số năng lực cạnh tranh<br /> <br /> 1<br /> <br /> cấp tỉnh (PCI) trong năm 2005. Cho đến nay, PCI,<br /> được Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam<br /> (VCCI) công bố thường niên, là một chỉ số uy tín để<br /> đo lường, theo dõi và đánh giá tình hình điều hành<br /> kinh tế và cải cách hành chính của chính quyền địa<br /> phương. Trong bảng tổng hợp chỉ số PCI của cả<br /> nước qua các năm, chúng ta dễ nhận thấy sự thay<br /> đổi vị trí xếp hạng liên tục của các tỉnh trong cả<br /> nước. Như vậy, chính quyền của rất nhiều tỉnh đã<br /> và đang nỗ lực điều điều chỉnh chính sách hỗ trợ<br /> phát triển khu vực kinh tế tư nhân nhằm cải thiện<br /> <br /> ThS. Phạm Thị Thanh Bình, 2 ThS. Hoàng Thu Thủy: Khoa Kinh tế - Trường Đại học Nha Trang<br /> <br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG • 3<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của địa<br /> phương mình [1], [2].<br /> Khánh Hòa cũng là một trong các địa phương<br /> có nhiều nỗ lực cải thiện chỉ số PCI, tuy nhiên theo<br /> nhận định chung thì sự thay đổi trong những năm<br /> qua vẫn chưa tương xứng với tiềm năng và thế<br /> mạnh của địa phương. Một trong những yếu tố làm<br /> cho PCI của Khánh Hòa ít được cải thiện là chỉ<br /> số thành phần “tính minh bạch và tiếp cận thông<br /> tin” vẫn chưa được đánh giá cao trong mối tương<br /> quan chung của cả nước. Đây là chỉ số thành phần<br /> chiếm tỷ trọng lớn nhất trong chỉ số năng lực cạnh<br /> tranh cấp tỉnh (PCI) nên điều đó đã ảnh hưởng<br /> không nhỏ đến năng lực cạnh tranh chung của địa<br /> phương [4].<br /> Để xây dựng các giải pháp quản lý có hiệu quả<br /> hơn đối với “tính minh bạch và tiếp cận thông tin”<br /> của tỉnh Khánh Hòa, nghiên cứu này sẽ tập trung<br /> phân tích thực trạng dựa trên dữ liệu của VCCI và<br /> điều tra khảo sát các doanh nghiệp trên địa bàn Tỉnh<br /> để xác định các nguyên nhân cơ bản cho các vấn đề<br /> còn tồn tại trong tính minh bạch và tiếp cận thông tin<br /> của tỉnh Khánh Hòa.<br /> II. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ PHƯƠNG PHÁP<br /> NGHIÊN CỨU<br /> 1. Cơ sở lý thuyết<br /> Nghiên cứu sử dụng cơ sở lý thuyết về chỉ<br /> số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) được thiết<br /> kế và điều tra hàng năm của Phòng Thương mại<br /> và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) ở tất cả các<br /> tỉnh/thành trong cả nước kể từ năm 2005. Cụ thể,<br /> chỉ số thành phần “Tính minh bạch và tiếp cận thông<br /> tin” đo lường khả năng tiếp cận các kế hoạch của<br /> tỉnh và các văn bản pháp lý cần thiết cho hoạt động<br /> kinh doanh của doanh nghiệp, liệu doanh nghiệp có<br /> thể tiếp cận một cách công bằng các văn bản này,<br /> các chính sách và quy định mới có được tham khảo<br /> ý kiến của doanh nghiệp và khả năng tiên liệu trong<br /> việc triển khai thực hiện các chính sách quy định<br /> đó và mức độ tiện dụng của trang web tỉnh đối với<br /> doanh nghiệp [1], [3].<br /> 2. Dữ liệu và phương pháp nghiên cứu<br /> 2.1. Dữ liệu nghiên cứu<br /> Nghiên cứu sử dụng dữ liệu thứ cấp từ các tài<br /> liệu, báo cáo của VCCI giai đoạn 2005 - 2012 và<br /> dữ liệu sơ cấp được thu thập từ các doanh nghiệp<br /> hoạt động trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa năm 2013.<br /> Quy mô mẫu gồm 700 doanh nghiệp được xác định<br /> theo phương pháp Yamane (1967) cho một tổng thể<br /> hữu hạn đã được xác định trước. Các doanh nghiệp<br /> <br /> 4 • TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG<br /> <br /> Số 2/2014<br /> được khảo sát ở các địa bàn sẽ được chọn theo<br /> tỷ lệ tương ứng với tỷ trọng số lượng, loại hình<br /> doanh nghiệp và ngành nghề sản xuất kinh doanh<br /> trên địa bàn đó. Phương pháp điều tra khuyết danh<br /> với Phiếu phỏng vấn phát cho doanh nghiệp và<br /> được thu lại một tuần sau đó [3].<br /> 2.2. Phương pháp nghiên cứu<br /> Nghiên cứu sử dụng các phương pháp (i)<br /> chuyên gia: thực hiện trong phỏng vấn sâu với<br /> chuyên gia VCCI, doanh nghiệp, nhà khoa học; (ii)<br /> điều tra xã hội học: sử dụng trong thực hiện điều<br /> tra doanh nghiệp thuộc các ngành kinh tế; (iii) tổng<br /> hợp, thống kê, so sánh, quy nạp [3].<br /> III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN<br /> Tính minh bạch và tiếp cận thông tin là một trong<br /> 2 chỉ số thành phần chiếm trọng số cao nhất (20%)<br /> trong 9 chỉ số thành phần cấu thành chỉ số năng lực<br /> cạnh tranh cấp tỉnh PCI [1], [3]. Theo nghiên cứu<br /> của VCCI (2009), khi chỉ số Tính minh bạch trong<br /> PCI tăng thêm một điểm sẽ giúp tăng 13% số doanh<br /> nghiệp trên 1.000 dân, 17% đầu tư bình quân đầu<br /> người, và 62 triệu đồng lợi nhuận trên mỗi doanh<br /> nghiệp. Hơn nữa, chỉ số Tính minh bạch có mối<br /> tương quan có ý nghĩa thống kê với hầu hết các chỉ<br /> số thành phần còn lại cấu thành nên PCI. Đây cũng<br /> là chỉ số thành phần dễ cải thiện trong ngắn hạn, ít<br /> bị ảnh hưởng bởi các quy định từ phía Trung ương,<br /> và phụ thuộc rất nhiều vào sự kiên định, tính liên tục<br /> trong nỗ lực của chính quyền địa phương. Điều này<br /> thể hiện vai trò khá trọng tâm của việc tăng cường<br /> tính minh bạch trong công cuộc cải cách hành chính<br /> nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững ở nước<br /> ta [1], [2].<br /> Bảng 1. Điểm số và thứ hạng của chỉ số<br /> Năm<br /> <br /> Chỉ số PCI<br /> <br /> Minh bạch và tiếp cận<br /> thông tin<br /> <br /> Điểm số<br /> <br /> Thứ hạng<br /> <br /> Điểm số<br /> <br /> Thứ hạng<br /> <br /> 2005<br /> <br /> 54,08<br /> <br /> 29<br /> <br /> 3,33<br /> <br /> 36<br /> <br /> 2006<br /> <br /> 55,33<br /> <br /> 17<br /> <br /> 6,02<br /> <br /> 19<br /> <br /> 2007<br /> <br /> 52,42<br /> <br /> 40<br /> <br /> 5,18<br /> <br /> 51<br /> <br /> 2008<br /> <br /> 52,12<br /> <br /> 36<br /> <br /> 6,40<br /> <br /> 28<br /> <br /> 2009<br /> <br /> 58,66<br /> <br /> 30<br /> <br /> 5,63<br /> <br /> 48<br /> <br /> 2010<br /> <br /> 56,75<br /> <br /> 40<br /> <br /> 5,12<br /> <br /> 57<br /> <br /> 2011<br /> <br /> 59,11<br /> <br /> 34<br /> <br /> 5,31<br /> <br /> 53<br /> <br /> 2012<br /> <br /> 58,82<br /> <br /> 24<br /> <br /> 5,96<br /> <br /> 25<br /> <br /> Nguồn: Tổng hợp từ báo cáo PCI thường niên của VCCI [4]<br /> <br /> Theo đánh giá của VCCI, năm 2006, chỉ số tổng<br /> hợp PCI của Khánh Hòa đạt vị thế tương đối cao<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> so với mặt bằng chung cả nước ở vị thứ 17 với<br /> 55,33 điểm đánh giá. Giai đoạn 2007 - 2011, chỉ số<br /> PCI của Khánh Hòa dao động từ thứ 30 - 40 trong<br /> 63 tỉnh thành của cả nước. Năm 2012, Khánh Hòa<br /> có sự tăng trưởng tốt về thứ hạng với vị trí 24/63<br /> tỉnh/thành trong cả nước, cao nhất trong vòng 6<br /> năm trở lại đây.<br /> Trong chỉ số tổng hợp PCI của Khánh Hòa, chỉ<br /> số thành phần "Tính minh bạch và tiếp cận thông<br /> tin của Khánh Hòa” xếp ở vị trí rất thấp, khoảng<br /> 50/63 tỉnh/thành trong giai đoạn 2009 - 2011. Mặc<br /> dù, trong xu thế chung của chỉ số PCI năm 2012 của<br /> <br /> Số 2/2014<br /> Khánh Hòa, chỉ số thành phần "Tính minh bạch và<br /> tiếp cận thông tin" có sự gia tăng lên thứ hạng 25.<br /> Một phần, đây là kết quả bước đầu của nỗ lực cải<br /> cách hành chính của Tỉnh. Dù vậy, nên lưu ý rằng,<br /> với chỉ số được đánh giá mang tính cảm nhận, sự<br /> cải thiện về thứ hạng trong 01 năm chưa phải là<br /> điều đáng mừng - và có lẽ, sự quyết tâm của lãnh<br /> đạo Tỉnh trong việc triển khai đề tài "Nâng cao chỉ số<br /> năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của Khánh Hòa<br /> giai đoạn 2012 - 2020” cũng có tác động lan tỏa tích<br /> cực đến cảm nhận của doanh nghiệp đối với chính<br /> quyền Tỉnh.<br /> <br /> Hình 1. Điểm số và thứ hạng của chỉ số<br /> <br /> Nguồn: Tổng hợp từ báo cáo PCI thường niên của VCCI [4]<br /> <br /> Kết quả đánh giá và xếp hạng của VCCI giai<br /> đoạn 2006 - 2012 cho thấy chỉ số "Tính minh bạch<br /> và tiếp cận thông tin của Khánh Hòa" trong những<br /> năm qua đang bộc lộ nhiều vấn đề cần phải khắc<br /> phục. Trong đó một số chỉ tiêu thành phần có xu<br /> hướng giảm liên tục trong thời gian qua như: (1) Vai<br /> trò của các hiệp hội doanh nghiệp trong việc phản<br /> biện các chính sách pháp luật của Tỉnh; (2) Độ mở<br /> trang web Tỉnh (điểm số của trang web Tỉnh); (3)<br /> Doanh nghiệp đoán trước được việc thực thi pháp<br /> luật của Tỉnh. Những yếu điểm này đã làm điểm số<br /> của chỉ số thành phần này bị đánh giá thấp trong<br /> một thời gian dài [3].<br /> Để phân tích sâu hơn những vấn đề còn tồn tại<br /> làm ảnh hưởng xấu đến chỉ số "Tính minh bạch và<br /> tiếp cận thông tin", nhóm nghiên cứu đã tiến hành<br /> liệt kê 13 nhóm tài liệu, văn bản có liên quan đến<br /> hoạt động của doanh nghiệp và thăm dò ý kiến của<br /> họ về các mặt: (1) tầm quan trọng, (2) khả năng tiếp<br /> cận, (3) mức độ quan tâm của doanh nghiệp đến<br /> những tài liệu, văn bản. Những loại tài liệu, văn bản<br /> này bao gồm:<br /> (1) Ngân sách của Tỉnh;<br /> (2) Các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội<br /> của Tỉnh;<br /> (3) Các luật, pháp lệnh, nghị định, quyết định<br /> của Trung ương;<br /> <br /> (4) Các văn bản hướng dẫn của các Bộ, ngành;<br /> (5) Các văn bản pháp luật cấp tỉnh;<br /> (6) Các kế hoạch về các dự án xây dựng cở sở<br /> hạ tầng mới;<br /> (7) Các dự án đầu tư của Trung ương;<br /> (8) Các bản đồ và các quy hoạch sử dụng đất;<br /> (9) Các chính sách ưu đãi đầu tư của Tỉnh;<br /> (10) Các mẫu biểu thủ tục hành chính;<br /> (11) Thông tin về các thay đổi của thuế;<br /> (12) Số liệu về các doanh nghiệp đã đăng ký<br /> kinh doanh của Tỉnh;<br /> (13) Công báo đăng tải các văn bản quy phạm<br /> pháp luật của Tỉnh.<br /> Kết quả thăm dò ý kiến từ 700 doanh nghiệp<br /> trong tỉnh cho thấy:<br /> Thứ nhất, về tầm quan trọng của các tài liệu.<br /> Có thể thấy rằng phần lớn các doanh nghiệp<br /> cho rằng những tài liệu, văn bản, kế hoạch của<br /> chính quyền địa phương có tầm quan trọng nhất<br /> định đối với hoạt động của doanh nghiệp. Điều này<br /> được thể hiện ở kết quả thăm dò khi có tới trên 70%<br /> các doanh nghiệp cho rằng những tài liệu kế hoạch<br /> đã liệt kê ở trên có vai trò quan trọng. Đặc biệt với<br /> các loại tài liệu, văn bản, kế hoạch như: (1) Các kế<br /> hoạch phát triển kinh tế - xã hội của Tỉnh - có tới<br /> <br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG • 5<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> 87,1% doanh nghiệp đánh giá là quan trọng;<br /> (2) Các văn bản pháp luật cấp Tỉnh - có 82,1%;<br /> (3) Các chính sách ưu đãi đầu tư của Tỉnh - có tới<br /> 82,7%; (4) Các văn bản hướng dẫn của các Bộ,<br /> ngành - có 80,6%. (5) Thông tin về các thay đổi của<br /> về thuế - có 84,6% số doanh nghiệp trả lời cho rằng<br /> những tài liệu, văn bản, kế hoạch này đóng vai trò<br /> quan trọng đối với hoạt động của họ. Như vậy có<br /> thể thấy rằng, phần lớn các doanh nghiệp trong Tỉnh<br /> cho rằng những tài liệu, văn bản, kế hoạch của Tỉnh<br /> ban hành có vai trò quan trọng trong hoạt động của<br /> các doanh nghiệp, đặc biệt là các chính sách ưu đãi<br /> đối với doanh nghiệp, các thay đổi về thuế và kế<br /> hoạch phát triển kinh tế - xã hội của Tỉnh.<br /> Thứ hai, về khả năng tiếp cận các tài liệu.<br /> Mặc dù những tài liệu, văn bản, kế hoạch nêu<br /> trên có tầm quan trọng đối với hoạt động của doanh<br /> nghiệp, tuy nhiên khả năng tiếp cận đối với các tài<br /> liệu này theo cảm nhận từ phía các doanh nghiệp là<br /> không dễ dàng. Kết quả thăm dò ý kiến từ phía doanh<br /> nghiệp cho thấy, phần lớn các doanh nghiệp cho<br /> rằng việc tiếp cận các tài liệu trên là khó khăn. Trong<br /> đó có một số tài liệu mà doanh nghiệp cho rằng rất<br /> khó tiếp cận như: (1) Ngân sách của Tỉnh - có tới<br /> 76,1% số doanh nghiệp trả lời cho rằng khó tiếp cận<br /> với nguồn ngân sách này; (2) Các kế hoạch phát<br /> triển kinh tế - xã hội của Tỉnh - có tới 68,2% doanh<br /> nghiệp đồng ý; (3) Các chính sách ưu đãi đầu tư của<br /> Tỉnh - có 61,8%; (4) Các dự án đầu tư của Trung<br /> ương - có tới 71,5%; (5) Các kế hoạch về các dự án<br /> xây dựng cở sở hạ tầng mới - có tới 72,4% số doanh<br /> nghiệp trả lời cho rằng khó tiếp cận. Chỉ có các<br /> tài liệu như: (1) Các mẫu biểu thủ tục hành chính;<br /> (2) Thông tin các thay đổi về thuế được cho là có thể<br /> tiếp cận dễ dàng với trên 60% doanh nghiệp đồng ý.<br /> Thứ ba, về mức độ quan tâm của doanh nghiệp<br /> đối với các tài liệu.<br /> Có thể thấy rằng phần lớn các doanh nghiệp<br /> đều dành sự quan tâm tới những tài liệu, văn bản,<br /> kế hoạch của chính quyền địa phương. Điều này<br /> được thể hiện ở kết quả thăm dò khi có tới trên<br /> 70% các doanh nghiệp cho rằng họ quan tâm<br /> tới những tài liệu kể trên. Trong đó các tài liệu,<br /> kế hoạch nhận được nhiều sự quan tâm của các<br /> doanh nghiệp như: (1) Thông tin về các thay đổi về<br /> thuế - có 79,6% doanh nghiệp quan tâm đến các tài<br /> liệu này; (2) Các chính sách ưu đãi đầu tư của Tỉnh có 76,5% doanh nghiệp quan tâm; (3) Các văn bản<br /> pháp luật cấp Tỉnh - có 76,4% doanh nghiệp quan<br /> tâm; (4) Các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của<br /> Tỉnh - có 72,4% doanh nghiệp quan tâm; (5) Các<br /> mẫu biểu thủ tục hành chính - có 71% doanh nghiệp<br /> <br /> 6 • TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG<br /> <br /> Số 2/2014<br /> quan tâm; (6) Các bản đồ và các quy hoạch sử dụng<br /> đất - có 70,5% doanh nghiệp quan tâm; và (7) Ngân<br /> sách của Tỉnh - có 69,5% doanh nghiệp quan tâm.<br /> Như đã đề cập ở trên, phần lớn các doanh<br /> nghiệp nhận định khả năng tiếp cận các tài liệu nói<br /> trên là không thuận lợi. Nguyên nhân của việc tiếp<br /> cận các tài liệu nói trên khó khăn cũng khá đa dạng.<br /> Kết quả thăm dò cho thấy nguyên nhân tập trung ở<br /> một số vấn đề sau: (1) Phần lớn các tài liệu chưa<br /> được công khai rộng rãi - có tới 66,6% số doanh<br /> nghiệp đồng ý; (2) Doanh nghiệp chưa nhận được<br /> nhiều sự hỗ trợ từ phía cơ quan Nhà nước khi tìm<br /> hiểu những tài liệu nói trên; (3) Doanh nghiệp nhỏ ít<br /> có điều kiện tiếp cận các tài liệu, văn bản, kế hoạch<br /> của cơ quan quản lý; (4) Văn bản có nhiều sự thay<br /> đổi nên doanh nghiệp không kịp thời cập nhật.<br /> Cũng từ kết quả thăm dò cho thấy phần lớn<br /> các doanh nghiệp tiếp cận những tài liệu, văn<br /> bản, kế hoạch nói trên từ: (1) mạng internet (ở các<br /> website có liên quan đến lĩnh vực hoạt động của<br /> doanh nghiệp); (2) báo chí; (3) liên hệ trực tiếp với<br /> các sở, ban, ngành, cơ quan nhà nước; (4) công<br /> văn của cơ quan quản lý; (5) từ các phương tiện<br /> thông tin đại chúng; (6) mối quan hệ xã hội. Như<br /> vậy có thể thấy rằng, các doanh nghiệp thường chủ<br /> động tìm kiếm thông tin khi họ có nhu cầu. Chính<br /> quyền cũng chưa thực sự chủ động đưa thông tin<br /> đến cho doanh nghiệp. Những kênh thông tin chính<br /> thức do cơ quan chính quyền phổ biến đến cộng<br /> đồng doanh nghiệp còn hạn chế khi các văn bản,<br /> tài liệu, kế hoạch chỉ được công bố trên các website<br /> mà ít có những kênh trao đổi thông tin mới.<br /> Một vấn đề đáng quan tâm là có tới 46,6% số<br /> doanh nghiệp được thăm dò đánh giá những tài<br /> liệu, văn bản mà họ tiếp cận được chưa mang tính<br /> cập nhật. Tuy nhiên cũng cần phải nói thêm rằng có<br /> tới 32% số doanh nghiệp trong cuộc thăm dò này<br /> tỏ ra không quan tâm đến những tài liệu nói trên<br /> có cập nhật hay không. Bên cạnh đó, tỷ lệ 43,8%<br /> số doanh nghiệp được hỏi cho rằng không thể tiếp<br /> cận được một số tài liệu kế hoạch của tỉnh cho thấy<br /> thực trạng công tác phổ biến các tài liệu, văn bản,<br /> kế hoạch của các cơ quan chính quyền hiện đang<br /> gặp những khó khăn nhất định. Khó khăn này có<br /> thể là: (1) Công tác tuyên truyền, phổ biến tài liệu<br /> cho doanh nghiệp hiện nay chưa được tốt; (2) Vai<br /> trò của các Hiệp hội Doanh nghiệp, Trung tâm Xúc<br /> tiến thương mại chưa phát huy mạnh mẽ vai trò<br /> là cầu nối giữa doanh nghiệp với chính quyền; (3)<br /> Khả năng tiếp cận, tìm hiểu thông tin của các doanh<br /> nghiệp gặp khó khăn do quy mô nhỏ, trình độ cán<br /> bộ quản lý hạn chế.<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> <br /> Số 2/2014<br /> <br /> IV. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ<br /> <br /> là không thuận lợi. Nguyên nhân tập trung ở một<br /> số vấn đề sau: (1) Phần lớn các tài liệu chưa được<br /> công khai rộng rãi; (2) Doanh nghiệp chưa nhận<br /> được nhiều sự hỗ trợ từ phía cơ quan nhà nước khi<br /> tìm hiểu những tài liệu nói trên; (3) Doanh nghiệp<br /> nhỏ ít có điều kiện tiếp cận các tài liệu, văn bản, kế<br /> hoạch của cơ quan quản lý; (4) Văn bản có nhiều sự<br /> thay đổi nên doanh nghiệp không kịp thời cập nhật.<br /> Một vấn đề nữa cũng đáng quan tâm là doanh<br /> nghiệp thường chủ động tìm kiếm thông tin khi có<br /> nhu cầu và kênh tìm kiếm chủ yếu là từ: (1) mạng<br /> internet (ở các website có liên quan đến lĩnh vực<br /> hoạt động của doanh nghiệp); (2) báo chí; (3) liên<br /> hệ trực tiếp với các sở, ban, ngành, cơ quan nhà<br /> nước. Dù vậy, chỉ có 65% số doanh nghiệp được hỏi<br /> đồng ý với quan điểm cho rằng “có thể truy cập vào<br /> các nội dung các trang web của các cơ quan hành<br /> chính”, và có hơn 10,4% số doanh nghiệp cho rằng<br /> gặp khó khăn khi truy cập vào nội dung các website<br /> nói trên. Mặt khác, phần lớn các doanh nghiệp trong<br /> cuộc khảo sát đồng ý với nhận định “Xây dựng mối<br /> quan hệ với cơ quan chính quyền thật cần thiết để<br /> cập nhật tài liệu, kế hoạch kịp thời”.<br /> <br /> 1. Kết luận<br /> Đây là chỉ số thành phần có trọng số cao nhất<br /> (20%) trong chỉ số tổng hợp PCI, nhưng Khánh Hòa<br /> bị xếp hạng rất thấp (50/63 tỉnh thành) trong giai<br /> đoạn 2009 - 2011, dù có sự cải thiện mạnh mẽ trong<br /> năm 2012. Tuy vậy, nên lưu ý rằng, với chỉ số được<br /> đánh giá mang tính cảm nhận, sự cải thiện về thứ<br /> hạng trong 1 năm chưa phải là điều đáng mừng.<br /> Đây chính là chỉ số trọng điểm mà Khánh Hòa cần<br /> dành nhiều nỗ lực nhất trong những năm tới.<br /> Kết quả nghiên cứu cho thấy phần lớn các<br /> doanh nghiệp trong tỉnh cho rằng những tài liệu, văn<br /> bản, kế hoạch của Tỉnh ban hành có vai trò quan<br /> trọng trong hoạt động của các doanh nghiệp đặc<br /> biệt là các chính sách ưu đãi đối với doanh nghiệp,<br /> các văn bản về thuế và kế hoạch phát triển kinh tế xã hội của tỉnh. Dù vậy, phần lớn các doanh nghiệp<br /> nhận định khả năng tiếp cận các tài liệu nói trên<br /> <br /> 2. Kiến nghị<br /> Kết quả nghiên cứu cho thấy tính cấp thiết và<br /> các vấn đề trọng điểm mà Khánh Hòa cần phải thực<br /> hiện để nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp<br /> tỉnh, PCI, từ đó xây dựng được hình ảnh tích cực<br /> hơn trong “con mắt” của doanh nghiệp và nhà đầu<br /> tư. Để cải thiện chỉ số thành phần Tính minh bạch và<br /> tiếp cận thông tin, trong những năm tiếp theo, chính<br /> quyền tỉnh Khánh Hòa nên chú trọng vào các vấn<br /> đề: (i) công khai hóa các thông tin cho doanh nghiệp<br /> và các nhà đầu tư với các trọng điểm là củng cố<br /> cổng thông tin điện tử, xây dựng quy định cập nhật<br /> các tài liệu, văn bản, kế hoạch của cơ quan quản<br /> lý…; (ii) xây dựng quy định và tiến hành thường<br /> xuyên đối thoại trực tiếp và trực tuyến với doanh<br /> nghiệp ở tất cả các cấp chính quyền; (iii) xây dựng<br /> cơ chế để hiệp hội doanh nghiệp phát triển và thực<br /> sự là mái nhà chung của các doanh nghiệp.<br /> <br /> Đánh giá chất lượng cổng thông tin điện tử của<br /> Tỉnh, có 65% số doanh nghiệp được hỏi đồng ý với<br /> quan điểm cho rằng “có thể truy cập vào nội dung<br /> các trang web của các cơ quan hành chính”, và có<br /> hơn 10,4% số doanh nghiệp cho rằng gặp khó khăn<br /> khi truy cập vào nội dung các website nói trên. Nhìn<br /> chung, các trang thông tin điện tử của các cơ quan<br /> ban ngành tại Khánh Hòa được doanh nghiệp đánh<br /> giá ở mức độ trung bình với tỷ lệ 60% số doanh<br /> nghiệp trong cuộc khảo sát cho rằng “trang web của<br /> các cơ quan hành chính cung cấp cho doanh nghiệp<br /> những thông tin hữu ích”. Có thể thấy rằng đây là mức<br /> độ còn thấp so với mặt bằng chung của cả nước.<br /> Cuối cùng, một vấn đề cần phải quan tâm là<br /> phần lớn (90,5%) các doanh nghiệp trong cuộc<br /> khảo sát đồng ý với nhận định “xây dựng mối quan<br /> hệ với cơ quan chính quyền thật cần thiết để cập<br /> nhật tài liệu, kế hoạch kịp thời”. Điều này càng cho<br /> thấy vấn đề đối thoại chính quyền - doanh nghiệp và<br /> vai trò của hiệp hội doanh nghiệp ở Khánh Hòa thực<br /> sự còn nhiều bất cập.<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1.<br /> <br /> Phan Nhật Thanh, 2010. Nghiên cứu nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của tỉnh Hải Dương. Luận văn<br /> Tiến sĩ Kinh tế. Trường Đại học Kinh tế Quốc dân.<br /> <br /> 2.<br /> <br /> Võ Tấn Thái và ctv, 2014. Nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của Khánh Hòa giai đoạn 2012 - 2020. Đề tài<br /> cấp tỉnh. Nghiệm thu cấp cơ sở tháng 01/2014. Sở Kế hoạch - Đầu tư Khánh Hòa.<br /> <br /> 3.<br /> <br /> Nguyễn Trường Sơn, 2009. Điều tra, khảo sát đánh giá thực trạng, đề xuất giải pháp nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh<br /> cấp tỉnh (PCI) của tỉnh Quảng Ngãi. Đề tài cấp Tỉnh. Sở Khoa học Công nghệ Quảng Ngãi.<br /> <br /> 4.<br /> <br /> Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, 2012. Báo cáo Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh của Việt Nam từ năm 2005<br /> đến 2012.<br /> <br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG • 7<br /> <br />