Chöông 08: HEÄ THOÁNG NHIEÂN LIEÄU
ÑOÄNG CÔ DIESEL
I.NHIEÄM VUÏ VAØ YEÂU CAÀU ÑOÁI VÔÙI HEÄ THOÁNG NHIEÂN
LIEÄU
I.1.Nhieäm vuï:
•Cung caáp nhieân lieäu caàn thieát tuøy theo cheá ñoä laøm vieäc cuûa ñoäng
cô.
•Cung caáp löôïng nhieân lieäu ñoàng ñeàu cho caùc xi lanh ñoäng cô ñuùng
thôøi ñieåm vaø ñuùng thöù töï thì noå.
•Phun söông vaø phaân taùn ñeàu hôi nhieân lieäu vaøo buoàng ñoát.
I.2. Yeâu caàu:
•Thuøng nhieân lieäu döï tröõ phaûi ñaûm baûo cho ñoäng cô hoaït ñoäng lieân
tuïc trong suoát thôøi gian quy ñònh.
•Caùc loïc phaûi loïc saïch nöôùc vaø taïp chaát cô hoïc laãn trong nhieân lieäu.
•Caùc chi tieát phaûi chaéc chaén, coù ñoä chính xaùc cao, deã cheá taïo.
•Thuaän tieän cho vieäc baûo döôõng vaøsöûa chöõa.
II.PHAÂN LOAÏI HEÄ THOÁNG NHIEÂN LIEÄU ÑOÄNG CÔ DIESEL:
Goàm caùc loaïi sau ñaây:
•Bôm cao aùp moät toå bôm (bôm cao aùp PF): bôm cao aùp thay ñoåi haønh
trình piston bôm.
•Bôm cao aùp nhieàu toå bôm raùp chung moät khoái (bôm cao aùp PE): bôm cao
aùp thay ñoåi haønh trình piston bôm.
•Kim bôm lieân hôïp GM.
•Bôm cao aùp loaïi phaân phoái goàm: Bôm cao aùp PSB, CAV, DPA, ROOSA
MASTER, PERKING, EP – VA, EP –VM, VE.
•Bôm thôøi aùp: bôm CUMMINS.
Hieän nay thoâng duïng nhaát laø loaïi: bôm cao aùp thay ñoåi haønh trình piston
bôm PE, bôm cao aùp khoâng thay ñoåi haønh trình piston bôm VE.
1 – thuøng chöùa
2 – loïc thoâ
3 – bôm tieáp vaän
4 – loïc tinh
5 – oáng daàu ñeán
6 – oáng daàu veà
7 – bôm kim lieân hôïp
8 – oáng daãn daàu
Hình 1: Heä thoáng nhieân lieäu bôm kim lieân hôïp GM.
1 – thuøng chöùa,2 – loïc thoâ, 3 – bôm tieáp vaän, 4 – boä phun daàu sôùm töï
ñoäng, 5 – coát bôm, 6 – boä ñieàu toác, 7 – boä ñieàu hoøa, 8 – ñaàu phaân phoái,
9 – kim phun, 10 – oáng daàu veà, 11 – loïc tinh
Hình 2: Sô ñoà heä thoáng nhieân lieäu bôm cao aùp PSB.
1 – thuøng chöùa, 2 –
oáng daãn daàu, 3 –
loïc, 4 – bôm baùnh
raêng, 5 – boä giaûm
chaán, 6 – boä ñieàu
toác, 7 – loïc tinh, 8 –
quaû taï, 9 – maïch
caàm chöøng , 10
– vít chænh toái
thieåu, 11 – voû boïc
ñieàu toác, 12 – maïch
toái ña, 13 – tai chòu,
14 – boä cuùp daàu,
15 – oáng daãn daàu
ñeán kim phun, 16 –
coø moå kim, 17 –
ñuõa ñaåy, 18 – oáng
daàu veà, 19 – loã
ñònh löôïng, 20 – cam
Hình 3: Sô ñoà heä thoáng nhieân lieäu CUMMINS.
III. BÔM CAO AÙP
III.1.BÔM CAO AÙP PE
III.1.1-GIÔÙI THIEÄU CHUNG: Ñöôïc duøng phoå bieán treân caùc ñoäng cô Diesel
oâtoâ maùy keùo nhö MTZ, IFA, KAMAZ, TOYOTA, MERCEDES, REO, HINO, ISUZU.
Bôm PE treân ñoäng cô Diesel coù coâng duïng :
•Tieáp nhieân lieäu saïch töø thuøng chöùa ñöa ñeán bôm .
•EÙp nhieân lieäu leân aùp löïc cao (2500-3000 psi) ñöa ñeán kim phun ñuùng
thôøi ñieåm vaø phuø hôïp vôùi thöù töï thì noå cuûa ñoäng cô .
•Phaân ñoái löu löôïng ñoàng ñeàu cho caùc xy lanh vaø tuøy theo yeâu caàu
hoaït ñoäng cuûa ñoäng cô.
III.1.2– SÔ ÑOÀ NGUYEÂN LYÙ HOAÏT ÑOÄNG TOÅNG QUAÙT CUÛA BÔM CAO AÙP
PE:
Hình 4: Heä thoáng nhieân lieäu ñoäng cô diesel coù van an toaøn laép ôû loïc thöù caáp
1 – thuøng chöùa, 2 – loïc sô
caáp, 3 – bôm tieáp vaän, 4
– loïc thöù caáp, 5 – bôm
cao aùp, 6 – oáng cao aùp, 8
– ñöôøng daàu veà, 9 – van
an toaøn, 10 – bôm tay, 11 –
löôùi loïc vaø van moät
chieàu, 12 – boä ñieàu toác,
13 – ñai oác xaû gioù
1 – thuøng chöùa, 2 –
loïc vaø van moät
chieàu, 3 – bôm tieáp
vaän, 4 – loïc thöù caáp,
5 – bôm tay, 6 – bôm
cao aùp, 7 – loïc thöù
caáp, 8 – oáng cao aùp,
9 – kim phun, 10 – van
an toaøn, 11 – boä
ñieàu toác, 12 – ñöôøng
daàu veà
Hình 5: Heä thoáng nhieân lieäu ñoäng cô diesel coù van an toaøn ôû bôm cao aùp.
Nguyeân lyù hoaït ñoäng:
Khi ñoäng cô laøm vieäc, bôm tieáp vaän huùt nhieân lieäu töø thuøng chöùa qua
loïc thoâ ñeán loïc tinh roài ñeán bôm cao aùp. Moät van an toaøn giôùi haïn aùp
suaát nhieân lieäu vaø daãn daàu veà thuøng chöùa khi toác ñoä ñoäng cô cao.
Daàu vaøo bôm cao aùp ñöôïc neùn leân aùp löïc cao qua ñöôøng oáng ñeán kim
phun phuø hôïp vôùi thöù töï thì noå cuûa ñoäng cô. Kim phun xòt nhieân lieäu
vaøo xilanh ñuùng thôøi ñieåm. Nhieân lieäu dö ôû kim phun ñöôïc ñöa veà thuøng
chöùa qua ñöôøng daàu veà.
III.1.3. CAÁU TAÏO BÔM CAO AÙP PE:
Hình 6: 1-Boä ñieàu toác cô khí, 2- Bôm tieáp vaän, 3- Boä phun daàu sôùm.
Giaûi thích kyù hieäu ghi treân voû bôm cao aùp PE :
PE 6 A 70 B 4 1 2 R S114 PES 6 A 70 A 2 1 2 3 R S64
PE : chæ loïai bôm cao aùp caù nhaân coù moät coát cam ñöôïc ñieàu khieån qua
khôùp noái. Neáu coù theâm chöõ S: coát cam baét tröïc tieáp vaøo ñoäng cô
khoâng qua khôùp noái .
6: Chæ soá xy lanh bôm cao aùp (baèng soá xy lanh ñoäng cô).
A: Kích thöôùc bôm (A: côõ nhoû, B: côõ trung, Z: côõ lôùn , M: côõ thaät nhoû,
P:ñaëc bieät, ZW: côõ thaät lôùn ).
70: Chæ ñöôøng kính piston bôm baèng 1/10 mm (70 = 7 mm).
B: Chæ ñaëc ñieåm thay theá caùc boä phaän trong bôm khi laép raùp bôm (goàm
coù: A, B, C, Q, K, P).
4: Chæ vò trí daáu ghi ñaàu coát bôm. Neáu soá leû:1,3,5 daáu ghi ôû ñaàu coát
bôm. Neáu soá chaün: 2,4,6 thì daáu naèm beân phaûi nhìn töø phía cöûa soå .
1: Chæ boä ñieàu toác (0: khoâng coù, 1:ôû phía traùi , 2: ôû phía phaûi ).
2: Chæ vò trí boä phun daàu sôùm (nhö boä ñieàu toác ) .
R: Chæ chieàu quay bôm, R cuøng chieàu kim ñoàng hoà.
III.1.4. CAÁU TAÏO MOÄT TOÅ BÔM CAO AÙP PE:
1- Loø xo cao aùp, 2- Ñöôøng noái oáng cao aùp, 3- Van cao aùp, 4- Beä van cao
aùp, 5- Xi lanh bôm, 6- Piston bôm, 7- Manchon, 8- Ñeá vaø cheùn chaän loø xo, 9-
Loø xo, 10-Cheùn chaän loø xo,
11- Vis ñieàu chænh vaø vis khoùa, 12- con ñoäi, 13- Con laên, 14- Cam.