Chuyeân ñeà 2: VAÄT LYÙ HAÏT NHAÂN
CAÁU TAÏO HAÏT NHAÂN NGUYEÂN TÖÛ:
* Theo Rutherford, nguyeân töû raát nhoû coù ñöôøng kính khoaûng 10-8m bao goàm moät haït nhaân
ôû giöõa, xung quanh coù caùc electron
* Haït nhaân coù kích thöôùc raát nhoû (khoaûng 10-14m ñeán 10-15m) ñöôïc caáu taïo töø caùc haït nhoû
hôn goïi laø nuclon.
* Coù 2 loaïi nuclon:
- Proton: kyù hieäu p mang ñieän tích nguyeân toá +e, khoái löôïng mp = 1,67263.10-27kg lôùn hôn khoái löôïng electron khoaûng 1840 laàn
- Nôtron: kyù hieäu n, khoâng mang ñieän tích, khoái löôïng mn = 1,67494.10-27kg
* Neáu moät nguyeân toá coù soá thöù töï Z trong baûng tuaàn hoaøn Mendeleev (Z goïi laø nguyeân töû soá) thì nguyeân töû cuûa noù seõ coù Z electron ôû voû ngoaøi haït nhaân cuûa nguyeân töû aáy chöùa Z proton vaø N nôtron.
* Voû electron coù ñieän tích –Ze
Haït nhaân coù ñieän tích +Ze
Nguyeân töû ôû ñieàu kieän bình thöôøng laø trung hoøa veà ñieän
* Soá nuclon trong moät haït nhaân laø: A = Z + N
A: goïi laø khoái löôïng soá hoaëc soá khoái löôïng nguyeân töû
* Ví duï:
- Nguyeân töû Hydro: coù Z = 1, coù 1e- ôû voû ngoaøi haït nhaân coù 1 proton vaø khoâng coù nôtron,
soá khoái A=1
- Nguyeân töû Carbon coù Z = 6, coù 6e- ôû voû ngoaøi, haït nhaân coù 6 proton vaø nôtron, soá khoái
A=Z+N=12
- Nguyeân töû natri coù Z = 11, coù 11e- ôû voû ngoaøi, haït nhaân coù chöùa 11 proton vaø 12 nôtron.
Soá khoái:
A = Z + N = 11 + 12 = 23
* Moät nguyeân töû hoaëc haït nhaân cuûa noù ñöôïc kí hieäu baèng caùch ghi beân caïnh kí hieäu hoùa
hoïc: nguyeân töû soá (ôû phía tröôùc) vaø soá khoái ôû phía treân.
H,
6 C,
11 N
12 23 Ví duï: 1 1
LÖÏC HAÏT NHAÂN:
* Maëc duø haït nhaân nguyeân töû ñöôïc caáu taïo töø caùc haït mang ñieän cuøng daáu hoaëc khoâng
mang ñieän nhöng laïi khaù beàn vöõng.
* Do ñoù löïc lieân keát giöõa chuùng coù baûn chaát khaùc vôùi troïng löïc, löïc ñieän, löïc töø ñoàng thôøi
phaûi raát maïnh so vôùi caùc löïc ñoù.
* Löïc lieân keát naøy goïi laø löïc haït nhaân.
* Löïc haït nhaân chæ maïnh khi khoaûng caùch giöõa 2 nuclon baèng hoaëc nhoû hôn kích thöôùc
cuûa haït nhaân côõ 10-13m goïi laø baùn kính taùc duïng cuûa löïc haït nhaân.
ÑOÀNG VÒ:
* Caùc nguyeân töû maø haït nhaân coù cuøng soá proton Z nhöng coù soá nôtron N khaùc nhau goïi laø
2
3
H,
ñoàng vò
1H,
1H
Ví duï: - Hydro coù 3 ñoàng vò: 1 1
* Caùc ñoàng vò coù cuøng soá electron neân chuùng coù cuøng tính chaát hoùa hoïc
ÑÔN VÒ KHOÁI LÖÔÏNG NGUYEÂN TÖÛ
1 12
* Ñôn vò khoái löôïng nguyeân töû (kyù hieäu laø u) baèng khoái löôïng nguyeân töû cuûa ñoàng vò
6 C,
phoå bieán 12 do ñoù ñoâi khi ñôn vò naøy coøn goïi laø ñôn vò carbon
HIEÄN TÖÔÏNG PHOÙNG XAÏ:
a. Hieän töôïng phoùng xaï
* Phoùng xaï laø hieän töôïng haït nhaân nguyeân töû töï ñoäng phoùng ra nhöõng böùc xaï vaø bieán ñoåi
thaønh haït nhaân khaùc
* Nhöõng böùc xaï ñoù goïi laø tia phoùng xaï, tia phoùng xaï khoâng nhìn thaáy ñöôïc nhöng coù theå phaùt hieän ra chuùng do coù khaû naêng laøm ñen kính aûnh, ion hoùa caùc chaát, bò leäch trong ñieän tröôøng vaø töø tröôøng…
b. Ñaëc ñieåm cuûa hieän töôïng phoùng xaï:
* Hieän töôïng phoùng xaï hoaøn toaøn do caùc nguyeân nhaân beân trong haït nhaân gaây ra, hoaøn
toaøn khoâng phuï thuoäc vaøo taùc ñoäng beân ngoaøi.
* Duø nguyeân töû phoùng xaï coù naèm trong caùc hôïp chaát khaùc nhau, duø chaát phoùng xaï chòu aùp suaát hay nhieät ñoä khaùc nhau… thì moïi taùc ñoäng ñoù ñeàu khoâng gaây aûnh höôûng ñeán quaù trình phoùng xaï cuûa haït nhaân nguyeân töû.
BAÛN CHAÁT VAØ TÍNH CHAÁT CUÛA CAÙC TIA PHOÙNG XAÏ:
4
a. Tia alpha:
α
2 He
* Kí hieäu , baûn chaát laø haït nhaân
* Bò leäch veà baûn aâm cuûa tuï ñieän mang ñieän tích +2e
α
* Vaän toác chuøm tia : 107m/s
* Coù khaû naêng gaây ra söï ion hoùa chaát khí
Trang 1
* Khaû naêng ñaâm xuyeân yeáu, ñöôïc toái ña 8cm trong khoâng khí
b. Tia beâta: goàm 2 loaïi:
- Tia −β
* Kí hieäu −β
* Bò leäch veà baûn döông cuûa tuï ñieän
* Thöïc chaát laø doøng caùc electron
- Tia +β
* Kí hieäu +β
* Bò leäch veà baûn aâm cuûa tuï ñieän
* Thöïc chaát laø chuøm haït coù khoái löôïng nhö electron nhöng mang ñieän tích +e goïi laø
positron.
* Caùc haït ñöôïc phoùng xaï vôùi vaän toác gaàn baèng vaän toác aùnh saùng
* Coù khaû naêng ion hoùa chaát khí yeáu hôn tia α
* Coù khaû naêng ñaâm xuyeân maïnh hôn tia α , coù theå ñi ñöôïc haøng traêm meùt trong khoâng
khí
c. Tia gamma:
* Kyù hieäu γ
* Khoâng bò leäch trong ñieän tröôøng vaø töø tröôøng
* Baûn chaát laø soùng ñieän töø coù böôùc soùng raát ngaén
* Ñaây laø chuøm photon coù naêng löôïng cao, coù khaû naêng ñaâm xuyeân lôùn coù theå ñi qua moät
lôùp chì daøy haøng domestic vaø nguy hieåm cho ngöôøi
* Coù moïi tính chaát nhö tia Rônghen.
ÑÒNH LUAÄT PHOÙNG XAÏ
* Moãi chaát phoùng xaï ñöôïc ñaëc tröng bôûi moät thôøi gian T goïi laø chu kyø baùn raõ. Cöù sau moãi
1 2
chu kì thì soá nguyeân töû cuûa chaát aáy ñaõ bieán ñoåi thaønh chaát khaùc.
* Goïi N0, m0: laø soá nguyeân töû vaø khoái löôïng ban ñaàu cuûa khoái löôïng phoùng xaï.
t
−λ
Goïi N, m: laø soá nguyeân töû vaø khoái löôïng ôû thôøi ñieåm t.
=
N N e = 0
N 0 K 2
t
−λ
=
m m e = 0
m 0 K 2
Ta coù:
K : laø soá chu kyø baùn raõ trong khoaûng thôøi gian t
Trang 2
λ : laø soá phoùng xaï
λ =
ln 2 0, 693 = T
T
T: laø chu kyø baùn raõ
ÑOÄ PHOÙNG XAÏ:
* Ñoä phoùng xaï H cuûa moät löôïng chaát phoùng xaï laø ñaïi löôïng ñaëc tröng cho tính phoùng xaï
maïnh hay yeáu ñöôïc ño baèng soá phaân raõ trong 1 giaây.
* Ñôn vò laø Becqueren (Bq) hoaëc Curie (Ci)
1 Bq laø phaân raõ trong 1 giaây
te−λ
λ
1 Ci = 3,7.1010Bq
te−λ = H0
* Ñoä phoùng xaï: H = N = λ N0
H0 = λ N0 laø ñoä phoùng xaï ban ñaàu
ÑÒNH NGHÓA PHAÛN ÖÙNG HAÏT NHAÂN
* Phaûn öùng haït nhaân laø töông taùc giöõa hai haït nhaân daãn ñeán söï bieán ñoåi cuûa chuùng thaønh
caùc haït khaùc theo sô ñoà: A + B → C + D
Trong ñoù: A vaø B laø hai haït nhaân töông taùc vôùi nhau. C vaø D laø hai haït nhaân môùi ñöôïc
taïo thaønh
1
- Soá haït nhaân tröôùc vaø sau phaûn öùng coù theå nhieàu hoaëc ít hôn 2
1( e )−
1( e )+
1( H)
0 +
0 +
1
, , proton , nôtron - Soá haït ôû 2 veá coù theå laø haït sô caáp nhö electron
( )γ
1( n)
, photon …
Löu yù:
- Söï phoùng xaï laø tröôøng hôïp rieâng cuûa phaûn öùng haït nhaân ñoù laø quaù trình bieán ñoåi haït
nhaân nguyeân töû naøy thaønh haït nhaân nguyeân töû khaùc.
→
- Phöông trình phaûn öùng: A B + C
A: haït nhaân meï
B: neáu laø haït nhaân môùi thì goïi laø haït nhaân con
α
β
U
T
h
→ α +
238 92
234 90
C: haït hoaëc
CAÙC ÑÒNH LUAÄT BAÛO TOAØN TRONG PHAÛN ÖÙNG HAÏT NHAÂN
a. Ñònh luaät baûo toaøn soá Nuclon (soá khoái A):
Toång soá nuclon cuûa caùc haït nhaân tröôùc phaûn öùng vaø sau phaûn öùng bao giôø cuõng baèng
nhau:
Aa + Ab = Ac + Ad
Trang 3
b. Ñònh luaät baûo toaøn ñieän tích nguyeân töû soá Z)
Toång ñieän tích cuûa caùc haït tröôùc vaø sau phaûn öùng bao giôø cuõng baèng nhau:
He
Al
P
n
Za + Zb = Zc + Zd
+
→
4 2
27 13
30 15
+ 1 0
Ví duï:
c. Ñònh luaät baûo toaøn naêng löôïng vaø baûo toaøn ñoäng löôïng:
* Hai ñònh luaät naøy vaãn ñuùng cho heä caùc haït tham gia vaø phaûn öùng haït nhaân. Trong phaûn
öùng haït nhaân, naêng löôïng vaø ñoäng löôïng ñöôïc baûo toaøn
* Löu yù : Khoâng coù ñònh luaät baûo toaøn khoái löôïng cuûa heä
CAÙC QUY TAÉC DÒCH CHUYEÅN CUÛA PHOÙNG XAÏ
AÙp duïng caùc ñònh luaät baûo toaøn soá nuclon vaø baûo toaøn ñieän tích vaø quaù trình phoùng xaï ta
4
X
thu ñöôïc caùc quy taéc dòch chuyeån sau:
a. Phoùng xaï :
α 4
+
2( He)
A Z
4 He→ 2
A Z
2 X
R
R
So vôùi haït nhaân meï, haït nhaân con ôû vò trí luøi 2 oâ trong baûng tuaàn hoaøn vaø coù soá khoái nhoû hôn 4 ñôn vò.
+
226 88
a
4 He→ 2
222 86
n
−
X
e
Y
→
−
+ γ
Ví duï:
A Z
0 1 −
A Z 1 +
1( e )−
0 −
: b. Phoùng xaï β
−
Bi
e
* So vôùi haït nhaân meï, haït nhaân con ôû vò trí tieán 1 oâ vaø coù cuøng soá khoái.
+
+ γ
210 83
0 1
210 84
P 0
−→
Ví duï:
−β
γ
laø trong haït nhaân 1 nôtron (n) bieán thaønh 1 proâton (p) coäng
) * Thöïc chaát cuûa phoùng xaï vôùi 1 electron (e-) vaø phaûn neutrio (
n → p + e + γ
+
X
e
Y
→
+
+
γ
(Neutrino laø haït nhaân khoâng mang ñieän, soá khoái A = 0, chuyeån ñoäng vôùi vaän toác aùnh saùng)
+β
1( e )+
0 −
A Z
0 1 −
A Z 1 −
c. Phoùng xaï :
+
* So vôùi haït nhaân meï, haït nhaân con ôû vò trí luøi 1 oâ vaø coù cuøng soá khoái.
P
e
Si
+
+ γ
30 15
0 1
30 14
−→
Ví duï:
+β
laø söï bieán ñoåi cuûa proâton (p) thaønh neutron (n) coäng vôùi
* Thöïc chaát cuûa söï phoùng xaï 1 prsitron (e) vaø 1 nueutrino.
γ p → n + e+ +
γ
d. Phoùng xaï :
* Phoùng xaï photon coù naêng löôïng: hf = E2 – E1 (E2 > E1)
Trang 4
γ
γ
) coù A = 0, Z = 0 neân khi phoùng xaï
* Photon ( khoâng coù bieán ñoåi haït nhaân cuûa nguyeân toá naøy thaønh haït nhaân cuûa nguyeân toá kia maø chæ coù giaûm naêng löôïng cuûa haït nhaân ñoù moät löôïng baèng hf. Caùc haèng soá • Haèng soá Avoâgañroâ : NA = 6,023.1023 nguyeân töû/mol
• Ln2 = 0,693
• 1 naêm coù 365 ngaøy
• 1 thaùng coù 30 ngaøy
Caâu 1. Khaúng ñònh naøo laø ñuùng veà haït nhaân nguyeân töû ?
A. Khoái löôïng cuûa nguyeân töû xaáp xæ khoái löôïng haït nhaân.
B. Baùn kính cuûa nguyeân töû baèng baùn kính haït nhaân.
C. Ñieän tích cuûa nguyeân töû baèng ñieän tích haït nhaân.
D. Löïc tænh ñieän lieân keát caùc nucloân trong haït nhaân .
Caâu 2. Khaúng ñònh naøo laø ñuùng veà caáu taïo haït nhaân ?
A. Trong ion ñôn nguyeân töû soá proton baèng soá electron
B. Trong haït nhaân soá proton baèng soá nôtron
C. Trong haït nhaân soá proton baèng hoaëc nhoû hôn soá nôtron
D. Caùc nucloân ôû moïi khoaûng caùch baát kyø ñeàu lieân keát vôùi nhau bôûi löïc haït nhaân.
Caâu 3. Nguyeân töû ñoàng vò phoùng xaï coù: U235 92
A. 92 electron vaø toång soá proâton vaø electron baèng 235.
B. 92 nôtron, toång soá nôtron vaø proâton baèng 235.
C. 92 proâton, toång soá proâton vaø electron baèng 235.
D. 92 proâton , toång soá proâton vaø nôtron baèng 235.
Caâu 4. Kyù hieäu cuûa nguyeân töû maø haït nhaân cuûa noù chöùa 3 proâton vaø 4 nôtron laø:
N7 3
N3 7
Li7 3
Li3 7
A. B. C. D.
Caâu 5. Khoái löôïng cuûa moät haït nhaân He4 2
24g
A. 3,32.10–24g B. 6,64.10–24g C. 5,31.10–24g D. 24,08.10–
He4 2
Caâu 6. Xeùt ñieàu kieän tieâu chuaån , coù 2 gam chieám moät theå tích töông öùng laø :
A. 22,4 lít B. 44,8 lít C. 11,2 lít D. 5,6 lít
Caâu 7. Xem khoái löôïng cuûa haït proton vaø nôtron xaáp xæ baèng nhau, baát ñaúng thöùc naøo laø ñuùng?
Trang 5
αm
αm
αm
αm
A. mD > mT > B. mT > > mD C. > mD > mT D. > mT
> mD
Caâu 8. Nhaän xeùt naøo laø sai veà tia anpha cuûa chaát phoùng xaï?
A. Phoùng ra töø haït nhaân vôùi vaän toác khoaûng 107m/s.
B. Noù laøm ion hoaù moâi tröôøng vaø maát daàn naêng löôïng.
C. Chæ ñi toái ña 8cm trong khoâng khí .
D. Coù theå xuyeân qua moät taám thuyû tinh moûng .
Caâu 9. Nhaän xeùt naøo veà tia beâta cuûa chaát phoùng xaï laø sai?
A. Caùc haït β phoùng ra vôùi vaän toác raát lôùn , coù theå gaàn baèng vaän toác aùnh saùng .
−β
−β
B. Tia β laøm ion hoaù moâi tröôøng maïnh hôn tia anpha .
C. Tia goàm caùc haït chính laø caùc haït electron .
+β
−β
D. Coù hai loaïi tia : tia vaø tia
Caâu 10. Nhaän xeùt naøo veà tia gamma cuûa chaát phoùng xaï laø khoâng ñuùng?
A. Laø soùng ñieän töø coù böôùc soùng daøi , mang naêng löôïng lôùn .
B. Laø haït phoâton , gaây nguy hieåm cho con ngöôøi .
C. Khoâng bò leäch trong ñieän tröôøngvaø töø tröôøng.
D. Coù khaû naêng ñaâm xuyeân raát lôùn .
Caâu 11. Nhaän xeùt naøo veà hieän töôïng phoùng xaï laø sai?
A. Khoâng phuï thuoäc vaøo caùc taùc ñoäng beân ngoaøi .
B. Khoâng phuï thuoäc vaøo nhieät ñoä cuûa moâi tröôøng .
C. AÛnh höôûng ñeán aùp suaát cuûa moäi tröôøng .
D. Caùc chaát phoùng xaï khaùc nhau coù chu kyø baùn raõ khaùc nhau .
Caâu 12. Nhaän xeùt naøo lieân quan ñeán hieän töôïng phoùng xaï laø khoâng ñuùng?
α
−β
A. Phoùng xaï , haït nhaân con luøi 2 oâ trong baûng tuaàn hoaøn so vôùi haït nhaân meï .
B. Phoùng xaï haït nhaân con tieán 1 oâ trong baûng tuaàn hoaøn so vôùi haït nhaân meï .
+β
γ
C. Phoùng xaï haït nhaân con luøi 1 oâ trong baûng tuaàn hoaøn so vôùi haït nhaân meï .
D. Phoùng xaï haït nhaân con sinh ra ôû tra.ng thaùi kích thích vaø chuyeån töø möùc naêng löôïng
thaáp ñeán möùc naêng löôïng cao hôn .
Caâu 13. Tính chaát naøo lieân quan ñeán haït nhaân nguyeân töû vaø phaûn öùng haït nhaân laø khoâng ñuùng?
A. Haït nhaân coù naêng löôïng lieân keát caøng lôùn thì caøng beàn vöõng .
Trang 6
B. Moät phaûn öùng haït nhaân trong ñoù caùc haït sinh ra coù toång khoái löôïng beù hôn caùc haït ban
ñaàu , nghóa laø beàn vöõng hôn , laø phaûn öùng toaû naêng löôïng .
C. Moät phaûn öùng haït nhaân sinh ra caùc haït coù toång khoái löôïng lôùn hôn caùc haït ban ñaàu ,
nghóa laø keùm beàn vöõng hôn , laø phaûn öùng thu naêng löôïng .
D. Phaûn öùng keát hôïp giöõa hai haït nhaân nheï nhö hydroâ, heâli, ......thaønh moät haït nhaân naëng
hôn goïi laø phaûn öùng nhieät haïch
Caâu 14. Nhaän xeùt naøo veà phaûn öùng phaân haïch vaø phaûn öùng nhieät haïch laø khoâng ñuùng?
A. Söï phaân haïch laø hieän töôïng moät haït nhaân naëng haáp thuï moät nôtron roài vôõ thaønh hai haït
nhaân trung bình cuøng vôùi 2 hoaëc 3 nôtron.
B. Phaûn öùng nhieät haïch chæ xaûy ra ôû nhieät ñoä raát cao .
C. Bom khinh khí ñöôïc thöïc hieän bôûi phaûn öùng phaân haïch.
D. Con ngöôøi chæ thöïc hieän ñöôïc phaûn öùng nhieät haïch döôùi daïng khoâng kieåm soaùt ñöôïc
Caâu 15. Khaúng ñònh naøo lieân quan ñeán phaûn öùng phaân haïch laø ñuùng?
A. Neáu s > 1 thì heä thoáng goïi laø vöôït haïn , khoâng khoáng cheá ñöôïc phaûn öùng daây chuyeàn ,
tröôøng hôïp naøy ñöôïc söû duïng ñeå cheá taïo bom nguyeân töû .
B. Neáu s = 1 thì heä thoáng goïi laø tôùi haïn , phaûn öùng daây chuyeàn vaãn tieáp dieãn , nhöng
khoâng taêng voït , naêng löôïng toaû ra khoâng ñoåi vaø coù theå kieåm soaùt ñöôïc , tröôøng hôïp naøy ñöôïc söû duïng trong nhaø maùy ñieän haït nhaân nguyeân töû .
C. Neáu s < 1 thì heä thoáng goïi laø döôùi haïn , phaûn öùng daây chuyeàn khoâng xaûy ra .
D. Taát caû ñeàu ñuùng.
Caâu 16. Chaát IOÁT phoùng xaï coù chu kyø baùn raõ laø 8 ngaøy. Ban ñaàu coù 100g chaát naøy thì sau 16 ngaøy khoái löôïng chaát IOÁT coøn laïi laø
86
A. 12,5g B. 25g C. 50g D. 75g
Caâu 17. Ban ñaàu coù 2g Radon ( 222 Rn) laø chaát phoùng xaï chu kyø baùn raõ T. Soá nguyeân töû Radon coøn laïi sau t = 4T
A. 3,39.1020 nguyeân töû B. 5,42.1020 nguyeân töû
D. 5,08.1020 nguyeân töû C. 3,49.1020 nguyeân töû
Caâu 18. Moät löôïng chaát phoùng xaï Radon coù khoái löôïng ban ñaàu laø m0. Sau 15,2 ngaøy thì ñoä phoùng xaï cuûa noù giaûm 93,75%. Chu kyø baùn raõ T cuûa Radon laø :
A. 14,5 ngaøy B. 1,56 ngaøy C. 1,9 ngaøy D. 3,8 ngaøy
U238 92
Caâu 19. Chu kyø baùn raõ cuûa laø T= 4,5.109 naêm. Cho bieát : x <<1 coù theå coi e–x ≈ 1– x.
U238 92
Soá nguyeân töû bò phaân raõ trong moät naêm cuûa moät gam laø
A. 2,529.1021 nguyeân töû B. 3,895.1021 nguyeân töû
C. 3,895.1011 nguyeân töû D. 1,264.1021 nguyeân töû
Trang 7
7
6
Caâu 20. Khi phaân tích moät maãu goã, ngöôøi ta xaùc ñònh ñöôïc raèng: 87,5% soá nguyeân töû ñoàng vò phoùng xaï 14 C coù trong maãu goã ñaõ bò phaân raõ thaønh caùc nguyeân töû 14 N. Bieát chu kyø baùn raõ cuûa 14 C laø 5570 naêm. Tuoåi cuûa maãu goã naøy baèng
6
−β
27
A. 16710 naêm B.5570 naêm C.11140 naêm D. 44560 naêm
Caâu 21. 60 Co laø chaát phoùng xaï coù chu kyø baùn raõ laø T = 5,33 naêm. Cho 1 naêm coù 365 ngaøy, luùc ñaàu coù 5,33 g Coâban, ñoä phoùng xaï cuûa maãu chaát treân sau hai chu kyø baùn raõ baèng
A. 1,37.1013Bq B. 5,51.1013Bq C. 1,034.1015Bq D.
2,76.1013Bq
Caâu 22. Moät chaát phoùng xaï phaùt ra tia α , cöù moät haït nhaân bò phaân raõ cho moät haït α. Trong thôøi gian 1 phuùt ñaàu chaát phoùng xaï phaùt ra 360 haït α , nhöng 6 giôø sau , keå töø luùc baét ñaàu ño laàn thöù nhaát , trong 1 phuùt chaát phoùng xaï chæ phaùt ra 45 haït α . Chu kyø baùn raõ cuûa chaát phoùng xaï naøy laø :
A. 1 giôø B. 2 giôø C. 3 giôø D. 4 giôøø
206 82
210 84
Po phoùng ra tia α vaø bieán thaønh chì
Caâu 23. Chaát phoùng xaï Poâloâni Pb. Cho bieát chu kyø baùn raõ cuûa Poâloâni laø T = 138 ngaøy. Luùc ñaàu coù 18g Poâloâni, thôøi gian ñeå löôïng Poâloâni chæ coøn 2,25g laø
A. 1104 ngaøy B. 276 ngaøy C. 552 ngaøy D. 414 ngaøy
Po
210 84
Po
210 84
laø moät chaát phoùng xaï phaùt xaï ra haït α vaø bieán thaønh haït nhaân beàn X . Caâu 24. Poloni Ban ñaàu coù moät maãu Poâloâni khoái löôïng 210g. Sau thôøi gian moät chu kyø baùn raõ, khoái löôïng He taïo thaønh töø söï phaân raõ baèng
55
B. 2g A. 1g C. 3g D. 4g
Caâu 25. Hieän taïi moät maãu quaëng coù chöùa chaát phoùng xaï Xeâsi 137 Cs coù ñoä phoùng xaï H0 = 2.105 Bq , chu kyø baùn raõ cuûa Xeâsi laø 30 naêm. Ñoä phoùng xaï cuûa maãu quaëng ñoù ôû thôøi ñieåm 60 naêm sau laø
55
A. 2.105 Bq B.0,25 105 Bq D. 0,5.105 Bq C. 2 .105 Bq
Caâu 26. Moät maãu quaëng coù chöùa chaát phoùng xaï Xeâsi 137 Cs coù ñoä phoùng xaï H0 = 0,693.105 Bq coù chu kyø baùn raõ laø 30 naêm. Khoái löôïng Xeâsi chöùa trong maãu quaëng ñoù laø :
A. 5,59.10-8g B. 2,15.10-8g C. 3,10.10-8g D. 1,87.10-8g
Caâu 27. Moät töôïng goã coå coù ñoä phoùng xaï chæ baèng 0,25 ñoä phoùng xaï cuûa moät khuùc goã cuøng khoái löôïng môùi chaët xuoáng. Bieát töôïng goã phoùng xaï tia β töø C14 vaø chu kyø baùn raõ cuûa C14 laø T = 5600 naêm. Tuoåi cuûa töôïng goã baèng
53
53
A. 2800 naêm B. 22400 naêm C. 5600 naêm D. 11200 naêm
53
Caâu 28. Chaát 131 I coù chu kyø baùn raõ laø 192 giôø. Neáu ban ñaàu coù 1kg 131 I thì sau 40 ngaøy ñeâm thì khoái löôïng 131 I coøn laïi laø
A. 200g C. 31,25g D. 166,67g
Trang 8
B. 250g
55 24
Caâu 29. Caùc pheùp ño ñoä phoùng xaï cuûa moät maãu Cr thöïc hieän cöù 5 phuùt cho keát quaû sau :
t (phuùt) 0 5 10 15
Ñoä phoùng xaï H (mCi) 19,2 7,13 2,65 0,99
55 24
Chu kyø baùn raõ cuûa Cr baèng
A. 2,5phuùt B. 1,5phuùt C. 3,5phuùt D. 4,5phuùt
T
Caâu 30. Goïi Δt laø khoaûng thôøi gian ñeå soá haït nhaân cuûa moät löôïng phoùng xaï giaûm ñi e laàn ( e laø cô soá cuûa loga töï nhieân vôùi lne = 1), T laø chu kyø baùn raõ cuûa chaát phoùng xaï. Bieåu thöùc naøo laø ñuùng ?
T2 2Ln
T 2Ln
2Ln2
2Ln T
n
U
Mo
La
+
→
+
+
−+ e7X2
A. Δt = B. Δt = C. Δt = D. Δt =
235 92
95 42
139 57
Caâu 31. Trong phaûn öùng sau ñaây : haït X laø
A. Electron B. Proton C. Heâli D. Nôtron
Caâu 32. Nguyeân toá rañi Ra phoùng xaï α vôùi chu kyø baùn raõ T = 5.1010s, nguyeân toá con cuûa 226 88
noù laø Rañoân. Ñoä phoùng xaï cuûa 693g Rañi baèng
C. 2,72.1011Bq D. 4,52. A. 2,56.1013Bq B. 8,32.1013Bq
Th
1011Bq
232 90
Caâu 33. Sau bao nhieâu laàn phoùng xaï α vaø bao nhieâu laàn phoùng xaï β – thì haït nhaân
Pb
208 82
–
bieán ñoåi thaønh haït nhaân ?
β
α ;8 laàn p.xaï β –
B. 6 laàn p.xaï A. 4 laàn p.xaï α ;6 laàn p.xaï
α
α ;4 laàn p.xaï β –
92
D. 6 laàn p.xaï C. 8 laàn p.xaï ;6 laàn p.xaï β –
Caâu 34. Moät haït nhaân 238 U thöïc hieän moät chuoãi phoùng xaï : goàm 8 phoùng xaï α vaø 6 phoùng xaï β – bieán thaønh haït nhaân X beàn vöõng. X laø haït nhaân
n
A.Po (Poloni) B. Pb (chì ) C. Ra(Radi) D. Rn(Radon)
+ , vôùi n laø haït nôtron , X laø haït : Caâu 35. Cho phaûn öùng haït nhaân: X + X →
He3 2
A. proton B. nôtron C. Ñôtôri D. Triti
Caâu 36. Cho phaûn öùng haït nhaân : 3 T + X → α + n , X laø haït : 1
A. proton B. nôtron C. Ñôtôri D. Triti
Caâu 37. Trong phaûn öùng haït nhaân ñaïi löôïng naøo sau ñaây khoâng baûo toaøn?
A. Khoái löôïng B. Ñoäng löôïng C. Naêng löôïng D. Ñieän tích
1 1
9 4
→ 4 2
Caâu 38. Cho phaûn öùng haït nhaân sau : H + Be He + X , X laø haït nhaân
A. Ñôtôri B. Triti C. Li D. Heli
Trang 9
→
Caâu 39. Cho phaûn öùng nhieät haïch sau : D + D T + X , X laø haït
A. Ñôtôri B. Proton C. Nôtron D.Electron
−β
P32 15
) phoùng xaï vaø bieán ñoåi thaønh löu huyønh (S). Caáu taïo cuûa haït nhaân
Caâu 40. Phoâtpho ( löu huyønh goàm
A. Coù 14 haït proton , 18 haït nôtron .
B. Coù 16 haït proton , 16 haït nôtron .
C. Coù 15 haït proton , 16 haït nôtron . D. Coù 15 haït proton , 18 haït nôtron .
r B
Caâu 41. Goïi R laø baùn kính, m laø khoái löôïng , q laø ñieän tích cuûa haït tích ñieän,v laø vaän toác cuûa laø veùctô caûm öùng töø cuûa töø tröôøng vuoâng goùc vôùi hoäp Xicloâtroân ( maùy gia toác ) , thì haït , löïc Lorentz laøm caùc ñieän tích chuyeån ñoäng troøn trong loøng hoäp Xicloâtroân vôùi baùn kính R coù bieåu thöùc :
R =
R =
R =
R =
mq vB
vB mq
qv mB
mv qB
B. C. D. A.
210 84
Po) laø chaát phoùng xaï phaùt ra tia phoùng xaï vaø chuyeån thaønh haït nhaân chì
Pb. Noù phaùt ra tia phoùng xaï Caâu 42. Poloni ( 206 82
γ
+β
−β
B. C. D. A. α
Co
Ni
Co
60 27
60 28
60 27
Caâu 43. Chaát phoùng xaï sau khi phaân raõ bieán thaønh . phaùt ra tia phoùng xaï
γ
+β
−β
B. C. D. A. α
−β
bieán thaønh chì. Phöông trình cuûa phaûn öùng
Caâu 44. Urani 238 sau moät loaït phoùng xaï α vaø laø:
238 92 U → Pb + x He + y
206 82
4 2
0 1−
e . y coù giaù trò
A. y=4 B. y=5 C. y=6 D. y=8
1 0
A 36
1 0
Z
235 92
Caâu 45. Cho phaûn öùng phaân haïch Uran 235 : n + U → 144 Ba + Kr + 3 n
Soá khoái vaø nguyeân töû soá trong phöông trình phaûn öùng coù giaù trò
A. 56 ; 89 B. 57 ; 89 C. 56 ; 88 D. 57 ; 87
210 84
Caâu 46. Poloni ( Po) coù chu kyø baùn raõ laø T = 138 ngaøy, laø chaát phoùng xaï phaùt ra tia phoùng
206 82
Pb. Bieát raèng ôû thôøi ñieåm khaûo saùt tyû soá giöõa soá haït
84
Pb vaø soá haït 210 Po baèng 7. Tuoåi cuûa maãu chaát treân laø xaï vaø chuyeån thaønh haït nhaân chì 206 82
84
82
A. 276 ngaøy B.46 ngaøy C. 552ngaøy D. 414 ngaøy
Caâu 47. Poloni ( 210 Po) laø chaát phoùng xaï coù chu kyø baùn raõ T=3312h ,phaùt ra tia phoùng xaï vaø chuyeån thaønh haït nhaân chì 206 Pb.Luùc ñaàu ñoä phoùng xaï cuûa Po laø: 4.1013Bq, thôøi gian caàn thieát ñeå Po coù ñoä phoùng xaï 0,5.1013Bq baèng
A. 3312h B. 9936h C. 1106h D. 6624h
Trang 10
−β
24 11
A Z
vaø bieán thaønh haït nhaân X . Soá khoái A vaø nguyeân töû soá
Caâu 48. Haït nhaân Na phaân raõ Z coù giaù trò
A. A = 24 ; Z =10 B. A = 23 ; Z = 12 C. A = 24 ; Z =12 D. A = 24 ; Z
= 11
−β
24 11
Caâu 49. Haït nhaân Na phaân raõ vaø bieán thaønh haït nhaân Mg .
Luùc ñaàu maãu Na laø nguyeân chaát . Taïi thôøi ñieåm khaûo saùt thaáy tæ soá giöõa khoái löôïng Mg
vaø khoái löôïng Na coù trong maãu laø 2 . Luùc khaûo saùt
A. Soá nguyeân töû Na nhieàu gaáp 2 laàn soá nguyeân töû Mg
B. Soá nguyeân töû Na nhieàu gaáp 4 laàn soá nguyeân töû Mg
C. Soá nguyeân töû Mg nhieàu gaáp 4 laàn soá nguyeân töû Na
−β
24 11
24 11
D. Soá nguyeân töû Mg nhieàu gaáp 2 laàn soá nguyeân töû Na
Caâu 50. Na laø moät chaát phoùng xaï coù chu kyø baùn raõ T = 15 giôø. Moät maãu Na ôû thôøi ñieåm t = 0 coù khoái löôïng m0 = 72g. Sau moät khoaûng thôøi gian t , khoái löôïng cuûa maãu chaát chæ coøn m = 18g. Thôøi gian t coù giaù trò
A. 30 giôø B. 45 giôø C. 60giôø D. 120giôø
Po
210 84
phoùng xaï α vaø bieán ñoåi thaønh moät haït nhaân chì .Taïi thôøi Caâu 51. Ñoàng vò phoùng xaï ñieåm t tæ leä giöõa soá haït nhaân chì vaø soá haït nhaân Po trong maãu laø 5 ,taïi thôøi ñieåm t naøy tæ soá khoái löôïng chì vaø khoái löôïng Po laø:
A. 4,905 B. 0,196 C. 5,097 D. 0,204
−β
24 11
24 löôïng Na laø 11
Caâu 52. Na laø moät chaát phoùng xaï coù chu kyø baùn raõ T . Ôû thôøi ñieåm t = 0 coù khoái
−β
ñöôïc sinh ra laø : m0 = 24g. Sau moät khoaûng thôøi gian t = 3T thì soá haït
B. 2.1023 haït C. 5,27.1023 haït D. 1.51.1023
A.7,53.1022 haït haït
Co
Co
60 27
60 27
Caâu 53. Coù 1kg chaát phoùng xaï vôùi chu kyø baùn raõ T=16/3 (naêm). Sau khi phaân raõ
Ni
60 28
bieán thaønh . Thôøi gian caàn thieát ñeå coù 984,375(g) chaát phoùng xaï ñaõ bò phaân raõ laø
−β
A. 4 naêm B. 16 naêm C. 32 naêm D. 64 naêm
α vôùi chu kyø baùn raõ T = 71,3
60 27
vaø
Caâu 54. Ñoàng vò phoùng xaï Coâban Co phaùt ra tia ngaøy. Trong 365 ngaøy, phaàn traêm chaát Coâban naøy bò phaân raõ baèng
A. 97,1% B. 80% C. 31% D. 65,9%
−β
vaø taïo thaønh ñoàng vò cuûa magieâ. Sau 105 giôø, ñoä
Caâu 55. Ñoàng vò Na laø chaát phoùng xaï phoùng xaï cuûa Na giaûm ñi 128 laàn. Chu kyø baùn raõ cuûa Na baèng
A. 17,5h B. 21h C. 45h D. 15h
Trang 11
−β
P32 15
Caâu 56. Phoâtpho ( ) phoùng xaï vôùi chu kì baùn raõ T . Sau thôøi gian t = 3T keå töø thôøi
P32 15
coøn laïi laø 5 gam . Khoái löôïng ban
ñieåm ban ñaàu, khoái löôïng cuûa moät khoái chaát phoùng xaï ñaàu cuûa Phoâtpho laø
A. 15 gam B. 40 gam C. 0,625 gam D. 20 gam
−β
24 11
24 11
24 11
Caâu 57. Ñoàng vò Na coù chu kyø baùn raõ T =15h , Na laø chaát phoùng xaï vaø taïo thaønh
Na baèng ñoàng vò cuûa magieâ. Maãu Na coù khoái löôïng ban ñaàu m0 = 24g. Ñoä phoùng xaï ban ñaàu cuûa 24 11
A. 7,73.1018 .Bq B. 2,78.1022 .Bq C. 1,67.1024.Bq D. 3,22.1017
−β
24 11
24 11
11
.Bq
Caâu 58. Ñoàng vò Na laø chaát phoùng xaï vaø taïo thaønh ñoàng vò cuûa magieâ. Maãu Na coù khoái löôïng ban ñaàu m0 = 8g , chu kyø baùn raõ cuûa 24 Na laø T =15h. Khoái löôïng magieâ taïo thaønh sau thôøi gian 45 giôø laø
A. 8g B. 7g C. 1g D. 1,14g
9 4
1 1
He + X + 2,1 MeV. Naêng löôïng toûa
→ 4 Caâu 59. Cho phaûn öùng haït nhaân sau: H + Be 2 ra töø phaûn öùng treân khi toång hôïp ñöôïc 4 gam heli baèng
A.5,61. 1024MeV C. 5,06.1024MeV D. 5,61.
Co
1023MeV B.1,26.1024MeV
−β
Co
Caâu 60. Coâban ( ) phoùng xaï vôùi chu kyø baùn raõ T = 5,27 naêm. Thôøi gian caàn thieát ñeå
60 27
75% khoái löôïng cuûa moät khoái chaát phoùng xaï bò phaân raõ laø
Co
A. 42,16 naêm B. 21,08naêm C. 5,27 naêm D. 10,54 naêm
60 27
Caâu 61. Naêng löôïng nghæ cuûa 1 gam nguyeân töû Coâban ( ) baèng
A. 9.1016J B.3.108J C. 9.1013J D. 3.105J
1
Caâu 62. Bieát khoái löôïng cuûa proâton mP = 1,0073u, khoái löôïng nôtron mn = 1,0087u,khoái löôïng cuûa haït nhaân ñôteâri m = 2,0136u vaø 1u = 931MeV/c2. Naêng löôïng lieân keát rieâng cuûa haït nhaân nguyeân töû ñôteâri 2 H laø
92
56
1 0
1 36 Kr + 3 n + 200 0
A. 1,12MeV B. 2,24MeV C. 3,36MeV D. 1,24MeV
Caâu 63. Cho phaûn öùng phaân haïch Uran 235 : n + 235 U → 144 Ba + 89 MeV. Bieát 1u = 931 MeV/c2. Ñoä huït khoái cuûa phaûn öùng baèng
A. 0,3148u B. 0,2148u C. 0,2848u D. 0,2248u
αm Caâu 64. Cho phaûn öùng haït nhaân : T + D → α + n. Cho bieát mT =3,016u; mD = 2,0136u; = 4,0015u; mn = 1,0087u; u = 931 MeV/c2. Khaúng ñònh naøo sau ñaây lieân quan ñeán phaûn öùng haït nhaân treân laø ñuùng ?
A. toûa 18,06MeV B. thu 18,06MeV C. toûa 11,02 MeV D. thu 11,02 MeV
Li
n 6 1 0 + 3
→ T + α + 4,8 MeV. Naêng löôïng toûa ra khi phaân
Trang 12
Caâu 65. Cho phaûn öùng haït nhaân: tích hoaøn toaøn 1g Li laø
7
A. 0,803.1023 MeV B. 4,8.1023 MeV C. 28,89.1023 MeV D. 4,818 .1023 MeV
Caâu 66. Baén phaù haït nhaân 14 N ñöùng yeân baèng moät haït α thu ñöôïc haït proton vaø moät haït nhaân Oxy. Cho khoái löôïng cuûa caùc haït nhaân : mN = 13,9992u ; mα = 4,0015u ; mP= 1,0073u ; mO = 16,9947u , vôùi u = 931 MeV/c2 . Khaúng ñònh naøo sau ñaây lieân quan ñeán phaûn öùng haït nhaân treân laø ñuùng ?
A. Thu 1,39.10–6 MeV naêng löôïng B. Toaû 1,21 MeV naêng löôïng
6
C. Thu 1,21 MeV naêng löôïng D. Toûa 1,39.10–6 MeV naêng löôïng
Caâu 67. Xem ban ñaàu haït nhaân 12 C ñöùng yeân .Cho bieát mC =12,0000u ; mα = 4,0015u. Naêng löôïng toái thieåu caàn thieát ñeå chia haït nhaân thaønh ba haït α laø
C12 6
84
A. 6,7.10–13J B. 7,7.10–13J C. 8,2.10–13J D. 5,6.10–13J
α
α
α
X
X
X
Caâu 68. Haït nhaân phoùng xaï Poâloâni 210 Po ñöùng yeân phaùt ra tia α vaø sinh ra haït nhaân con X. Goïi K laø ñoäng naêng ,v laø vaän toác,m laø khoái löôïng cuûa caùc haït. Bieåu thöùc naøo laø ñuùng
=
=
=
=
=
=
K K
v α v
m m
K K
v α v
m m
K K
m m
X
X
X
X
X
α
α
v X v α
α
α
X
=
=
K K
v α v
m m
X
X
α
84
A. B. C. D.
Caâu 69. Haït nhaân phoùng xaï Poâloâni 210 Po ñöùng yeân phaùt ra tia α vaø sinh ra haït nhaân con X. Bieát raèng moãi phaûn öùng phaân raõ α cuûa Poâloâni giaûi phoùng moät naêng löôïng ΔE = 2,6MeV. Laáy gaàn ñuùng khoái löôïng caùc haït nhaân theo soá khoái A baèng ñôn vò u. Ñoäng naêng cuûa haït α coù giaù trò
Ra
226 88
A. 2,15MeV B. 2,55MeV C. 2,75MeV D. 2,89MeV
ñöùng yeân phoùng xaï α vaø bieán ñoåi thaønh haït nhaân X , bieát ñoäng naêng = 4,8 MeV. Laáy khoái löôïng haït nhaân tính baèng u baèng soá khoái cuûa chuùng, Caâu 70. Haït nhaân αK cuûa haït α laø :
naêng löôïng toûa ra trong phaûn öùng treân baèng
A. 1.231 MeV B. 2,596 MeV C. 4,886 MeV D. 9,667
MeV
4 2
9 4
P
1 1 p + Be → He + X . Bieát proton coù ñoäng naêng K = 5,45MeV, Heâli coù vaän toác vuoâng goùc vôùi vaän toác cuûa proton vaø coù ñoäng naêng KHe = 4MeV. Cho raèng ñoä lôùn cuûa khoái löôïng cuûa moät haït nhaân (ño baèng ñôn vò u) xaáp xæ baèng soá khoái A cuûa noù. Ñoäng naêng cuûa haït X baèng
Caâu 71. Ngöôøi ta duøng proton baén phaù haït nhaân Beri ñöùng yeân. Hai haït sinh ra laø Heâli vaø X :
A. 1,225MeV B. 3,575MeV C. 6,225MeV D. Moät giaù trò
1 0
khaùc
6 Caâu 72. Cho phaûn öùng haït nhaân : n + Li → T + α + 4,8 MeV. Cho bieát mn = 1,0087u; 3 mT = 3,016u; mα = 4,0015u; 1u = 931 MeV/c2. Khoái löôïng cuûa haït nhaân Li coù giaù trò baèng
A. 6,1139u B. 6,0839u C. 6,411u D. 6,0139u
Trang 13
Ñaùp AÙn :
1A.2C.3D.4C.5B.C6.7D.8D.9B.10A.11C.12D.13A.
14C.15D.16B.17A.18D.19C.20A.21B.22B.23D.24B.
25D.26B.27D.28C.29C.30B.31D.32A.33D.34B.35C.
36C.37A.38C.39B.40B.41D.42A.43C.44C.45A.46D.
47B.48C.49D.50A.51A.52C.53C.54A.55D.56B.57A.
58B.59B.60D.61C.62A.63B.64A.65D.66C.67A.68D.
69B.70C.71B.72D.
HÖÔÙNG DAÃN GIAÛI
1 Khoái löôïng cuûa nguyeân töû xaáp xæ khoái löôïng haït nhaân. choïn caâu A ⇒
2Trong haït nhaân soá proton baèng hoaëc nhoû hôn soá nôtron choïn caâu C ⇒
U235 92
3 Nguyeân töû ñoàng vò phoùng xaï coù: A =235 ; Z = 92 choïn caâu D ⇒
Li7 3 ⇒
choïn caâu
4 Kyù hieäu cuûa nguyeân töû maø haït nhaân cuûa noù chöùa 3 proâton vaø 4 nôtron laø C
He4 2
He4 2
4 = 6,64.10–24g AN
naëng 4g moät haït nhaân naëng m = choïn ⇒ ⇒ 5 NA nguyeân töû
caâu B
He4 2 → →
4g 22,4 l 6 Ñieàu kieän tieâu chuaån : NA nguyeân töû
He4 2
α =
Coù 2 gam chieám moät theå tích töông öùng laø 11,2 lít choïn caâu C ⇒ ⇒
2 1
1
He4 2 ⇒ αm
> mT > mD ⇒ choïn caâu
m
=
=
7 Khoái löôïng cuûa caùc haït nhaân sau ñaây : D , 3 T , D
m o t T
100 16 8
2
2
20
=
=
=
10.39,3
16 = 25g ⇒ choïn caâu B
Nm Ao A16
1.NN o t 2 T
,01
9375
8,3T
1
=⇒
17 ⇒ choïn caâu A
H 1 −=⇒−=Δ t H o T
1 t T
2
2
t.
=Δ
− tNNNN
=
=
18 ngaøy ⇒ choïn caâu D
=λ o
o
Nm Ao A
2Ln. T
875,0
875,01
=
⇒
19 3,895.1011 nguyeân töû ⇒ choïn caâu C
N −=Δ 1 N o
1 −=⇒ t T
1 t T
2
2
20 t = 16710 naêm choïn caâu A ⇒
Trang 14
t
λ−
=
= eHH
λ=
=
o
2Ln T
Nm Ao A
1. t 2 T
1N o t 2 T
t
5,51.1013Bq choïn caâu B 21 ⇒
360
N =Δ
=
e1(NNN =
−
λ−−
o
o
t
t T
22 )
45
e1('N'N'N
)
'N =Δ
=
=−
λ−−
2
3
h2
8 ==
=⇒=⇒=
=
o
o
360 45
t T
6T 3
N o 'N o
⇒ ⇒
t T
choïn caâu B
m
2
=⇒=
=
m o m
18 25,2
m o t T
2
A
α
t
λ−
A
e1(NNNN
)
N
g2
=Δ
−
=
−
=
=
=
=
m =⇒
=
23 choïn caâu D ⇒ t = 414 ngaøy ⇒
o
o
α
N o 2
1 2
N.m A
N.m α A
A.m o A2
α
24 ⇒ choïn
t
λ−
eHH =
=
=
caâu B
o
1H o t 2 T
H
N
λ=
=
⇒
25 0,5.105 Bq choïn caâu D ⇒
o
o
2Ln T
Nm Ao A
t
λ−
eHH =
=
=
26 choïn caâu B ⇒ mo= 2,15.10-8g
o
1H o t 2 T
t
λ−
27 0,25Ho ⇒ t = 11200 naêm ⇒ choïn caâu D
eHH =
=
t 2 =⇒ T
=
⇒
o
H o H
2,19 13,7
1H o t 2 T
t
λ−
1
t
eNN =
t. =Δ⇒=Δλ⇒=
29 T = 3,5 phuùt
o
N o e
T 2Ln
−
U
Mo
La
+
→
+
+
30 ⇒ choïn caâu B
1 n 0
235 92
95 42
139 57
0 −+ e7X2 1
A Z
H
N
λ=
=
31 ⇒ A = 1 ; Z = 0 ⇒ choïn caâu D
o
o
2Ln T
Nm Ao A
Th
32 = 2,56.1013Bq ⇒ choïn caâu A
206 82
4 2
232 90
0 e 1− ⇒
33 x = 6 ; y = 4 choïn caâu D → Pb + x He + y ⇒
D2 1
D2 1
T3 1
X1 1 ⇒
t T
39 + + X laø haït Proton choïn caâu B ⇒ →
7
2
1
8
=
=
=
=⇒−
N Pb N
NN − o N
N o N
t
λ−
eHH =
=
⇒
46 ⇒ t = 414 ngaøy ⇒ choïn caâu D
o
1H o t 2 T
47 t = 9936h ⇒ choïn caâu B
Trang 15
t
λ−
emm =
=
⇒
o
1m o t 2 T
A
Po
Po
Pb
Pb
905,4
=
=
=
=
50 t = 30 giôø ⇒ choïn caâu A
⇒ choïn caâu A
m m
A A
1 ⇒= 5
m m
206.5 210
N N
Pb
A
Pb
Po
Po
Nm Po A Po Nm Pb A
Pb
t
λ−
52
5,27.1023 haït ⇒ choïn caâu C
)
N
e1(NNNN
)
1(
=Δ=
−
=
−
=
−
=
o
o
β−
N.m Ao A
1 3 2
t
λ−
)
)
375,984
1000
1(
e1(mmmm
1(m)
=Δ
−
=
−
=
−
⇒
=
−
⇒
53
t = 32 naêm choïn
⇒
o
o
o
1 t T
1 t T
2
2
caâu C
t
λ−
97,1% ⇒ choïn caâu A
e1
54
1 −=
1 −=
=
N −=Δ N o
1 t T
1 365 3,71
2
2
H
H128
=
=
⇒
55
T = 15h
choïn caâu D
⇒
o
1H.128 o t 2 T
Mg
t
λ−
A
58
⇒ choïn
N
N
)
m
m
g7
Δ=
=
= e1(NNN
−
−
=
⇒
=
=
=
Mg
o
Mg
Na
o
o
7 8
N.m A
A.N Mg N
7 8
A
caâu B
59 1
He + X + 2,1 MeV
9 1 H + Be
4 → 4
2
α
α ( 4g He ) toaû naêng löôïng1,26.1024MeV ⇒
toaû naêng löôïng 2,1 MeV .Vaäy NA haït
4 2
1 haït choïn caâu B
t
λ−
e1
75,0
1 −=
=
⇒
60
t = 10,54 naêm ⇒ choïn caâu D
m −=Δ m o
1 t T
2
61 E = mc2=10-3.(3.108)2 = 9.1013J ⇒ choïn caâu C
+
−
P
H
2 1
o
62
=1,12MeV choïn caâu A
⇒
=Δ=Δ 'E
=
E A
2 c)mm( − A
2 c)mmm( n A
63
0,2148u ⇒ choïn caâu B
2 c.ME
M
200
Δ=Δ
=Δ=Δ⇒
=
=
u 931
E 2 c
200 MeV 2 c
64 T + D → α + n
+ mn . Vì MO > M ⇒ Phaûn öùng toûa naêng löôïng, naêng löôïng toaû ra
αm
MO= mT + mD ; M = laø :
51
Trang 16
2 c.ME
Δ=Δ
=
2 c)MM( −
=
18,06MeV choïn caâu A
⇒
O
A
65
Li
→ T + α + 4,8 MeV . Ta coù : NLi =
n 6 1 0 + 3
N.m A
Li
1 haït Li toaû naêng löôïng 4,8 MeV, vaäy NLi haït Li toaû naêng löôïng : E = 4,818 .1023 MeV ⇒ choïn caâu D
p + O
66 α + 14 N
7 →
Phaûn öùng thu naêng löôïng, naêng löôïng thu
⇒
+ mN ; M = mP + mO . Vì MO < M
αm MO= vaøo laø :
2 c.ME
2 c)MM(
1,21 MeV
choïn caâu C
Δ=Δ
=
−
=
⇒
o
choïn caâu A
67 E = 3
⇒
- EC = (3
-mC) c2 = 4,1895 MeV = 6,7.10–13J
αE
αm
68 210 Po
→
α + X . Ñònh luaät baûo toaøn ñoäng löôïng ⇒
⇒
84
Xp
p =α
X
vm
(1)
⇒
XXvm
=αα
v v
m m
α = X
α
X
Km
(2)
Töø :
⇒
⇒
⇒
2 p X
2 p =α
Xp
XXKm
p =α
=αα
K K
m m
α = X
α
α
α
X
(1) (2) ⇒
⇒ choïn caâu D
=
=
K K
v v
m m
X
X
α
69
α + X
⇔
Po
He
Pb
→
+
210 84 → Po
210 84
4 2
206 82
Ñònh luaät baûo toaøn naêng löôïng :
KE
K
5,51
MeV
)1(
=Δ
+
X =
α
α
X
Ta coù :
. Töø (1) (2)
choïn caâu B
⇒
)2(5,51
=
=
=
⇒ αK = 2,55MeV
K K
m m
206 4
X
α
70
Ra
He
X
→
+
226 88
4 2
222 86
Ñònh luaät baûo toaøn naêng löôïng :
KE
)1(K
=Δ
X+
α
K
=
Km
⇒
⇒
⇒
Ñònh luaät baûo toaøn ñoäng löôïng ⇒
X
2 p X
2 p =α
Xp
XXKm
p =α
=αα
Km αα m
X
(2)
(1) (2)
4,886 MeV ⇒ choïn caâu C
⇒ =ΔE
71 1
1 p + Be → He +
9 4
4 2
X6 3
Ñònh luaät baûo toaøn ñoäng löôïng :
. Vì
p
p
⇒
+
r p
r p
+
p
X
r pp
r p = α
r α⊥ p
2 X
2 p
2 p = α
= 3,575MeV
choïn caâu B
⇒
⇒
K6
16
45,5
K
KmKm =
+
⇔
=
+
⇒
XX
Km p
p
X
X
αα
72 n + Li → T + α + 4,8 MeV .
1 0
6 3
) c2 = 4,8 MeV
2 c.ME
Δ=Δ
=
2 c)MM( −
=
( mn + mLi – mT –
O
αm
Trang 17
⇒ mLi = 6,0139u ⇒ choïn caâu D
GV. Nguyeãn Höõu Loäc vaø Traàn Ngoïc Laân
Trang 18
TT luyeän thi ñaïi hoïc CLC Vónh Vieãn
