Dạy con khi mới 1 tuổi
Bạn đừng nghĩ rằng trẻ 1 tuổi thì chưa biết gì nhé, ngược lại đây chính là
thời điểm tốt để bạn có thể dạy bé biết phân biệt đúng – sai đấy.
“Cha mẹ thường nghĩ rằng, kỷ luật là thiên về hình phạt nhưng ý nghĩa của
từ này là để dạy dỗ bé” – nhà tâm lý học Deborah Roth (tác giả cuốn sách
Làm thế nào để quản lý stress và thưởng thức năm đầu tiên làm mẹ) chia sẻ.
Bạn có thể bắt đầu dạy con hành vi tốt ngay từ khi bé 1 tuổi
Với bé 1 tuổi, kỷ luật thực sự là dạy bé về ranh giới, phân biệt giữa cái được
phép và cái không được phép. Bạn có thể bắt đầu dạy con hành vi tốt với
những chiến lược đơn giản.
Hãy thử phân tâm
Quát mắng bé không phải cách hay bởi vì giọng điệu của mẹ chỉ khiến bé
chống đối hoặc nổi hứng tò mò. “Thay vào đó, hãy hướng bé quan tâm tới
những hoạt động khác” – nhà tâm lý học Roth gợi ý. Ví dụ, nếu bé leo trèo
lên tay vịn ghế sofa, hãy nhẹ nhàng kéo bé xuống sàn nhà và bắt đầu đọc một
cuốn sách hay chơi đồ chơi với con.
Chuyển hướng chú ý của bé không chỉ nhanh chóng kết thúc hành vi bạn
không mong muốn mà nó còn dạy bé về một số thứ không được mẹ khuyến
khích như leo lên thành ghế.
Hãy nhất quán
Bạn có thể nghĩ, chỉ một lần cho bé snack (bimbim) trước giờ ăn tối là khá vô
hại nhưng nó sẽ khuyến khích bé có thói quen đòi hỏi đúng vào giờ đấy, một
thứ gì đó. “Điều quan trọng để thiết lập các giới hạn là bạn không được mềm
lòng với con dù chỉ một lần” - ông Gregory Oliver (một nhà tâm lý học ở
Detroit, Mỹ) gợi ý. Vợ chồng bạn phải cùng quan điểm dạy con, với những
quy tắc nhất định trong gia đình.
Tích cực
Nếu bạn lạnh lùng nói “Không” với bé tất cả thời gian, bé có thể đáp lại bạn
y như thế lúc bé không muốn làm điều gì đó. Vì thế, hãy tiết kiệm từ
“không” cho các tình huống tham gia. Ví dụ, nếu bé lại gần bếp gas, bạn
nhanh chóng nói “không” bằng một giọng nghiêm khắc nhưng cách của bạn
chưa phải tích cực. Thay vào đó, hãy nói: “Con chạy lên nhà đi, đừng lại gần
bếp gas, bỏng đấy”.
Làm mẫu
Các bé tiếp thu nhanh những gì mẹ làm hơn là những gì mẹ nói, giải thích
của TS. Penny Donnenfeld (một nhà tâm lý học ở thành phố New York, Mỹ).
Nếu con của bạn quá hờ hững với em bé mới sinh, hãy chứng minh hành vi
bạn muốn ở bé bằng cách làm mẫu: “Con ôm và thơm em đi, như mẹ làm đây
này”; sau đó, hướng dẫn cách tay của bé và để bé ôm em một cách nhẹ
nhàng.
Hoặc nếu bé khó khăn trong việc đánh răng trước giờ đi ngủ, bạn hãy cùng
con làm việc đó như một phần của thói quen đi ngủ mỗi ngày.
Khen ngợi hành vi tốt
Đôi khi, bé hành động sai là vì bé thiếu kỹ năng giao tiếp. Hoặc bé hành động
như thế để gây sự chú ý của mẹ. Đó là lý do vì sao bạn nên luôn luôn cho bé
biết bạn đang hài lòng với hành vi nào. Bằng cách này, bạn sẽ dạy con rằng
hành vi tốt cũng gây được sự chú ý từ mẹ và bé sẽ cố gắng làm nhiều việc tốt
hơn.
10 lời khuyên khi con khó dạy
28-06-2011
Ai cũng muốn con ngoan, học giỏi và biết nghe lời cha mẹ. Nhưng cũng
không ít trẻ lại ương bướng và khó dạy hơn rất nhiều. Nếu là con bạn,
hãy tham khảo 10 lời khuyên thú vị sau.
1. Bạn cần phải đọc kĩ công ước của Liên hợp quốc về quyền Trẻ em. Mặc
dầu không thấy nói đến quyền của trẻ em …khó dạy, nhưng ta có thể suy ra
được.
2. Bạn đừng tin các câu châm ngôn: “Không hề có trẻ em hư, chỉ có trẻ em
chưa ngoan”. “Không hề có trẻ em lười biếng, chỉ có trẻ em chưa chăm chỉ”.
3. Mặc dầu con của bạn tạm thời là trẻ khó dạy, nhưng bạn phải nhớ rằng nó
vẫn là quý tử, là niềm hy vọng lớn lao của gia đình bạn.
4. Bạn đừng luôn luôn chê bai nó. Các nhà tâm lí học nói rằng giáo dục phải
kết hợp khen và chê, mà khen là chủ yếu. Bạn phải cố tìm một vài điều tốt
của nó để mà khen, chẳng hạn: thằng này hát karaoke hay lắm, hoặc: tuy
chưa có bằng nhưng nó đi xe máy lụa lắm, hoặc: nó mà đánh nhau thì đứa
nào cũng thua, hoặc: nó mà quay cóp thì đố thầy cô nào tóm được.…
5. Người ta phải có tự hào thì mới tiến lên được. Bạn đừng làm cho nó cảm
thấy nhục vì học dốt. Bạn hãy cố xin cho nó vào lớp gồm những đứa dốt như
nó, thậm chí còn dốt hơn, để đôi khi nó cũng cảm thấy hơn người. Trước mặt
khách khứa bạn cứ nói rằng nó không bao giờ chịu đứng bét lớp; rằng tuy nó
không chịu học nhưng thông minh hơn khối đứa khác!
6. Không bao giờ được đánh con, đánh là phạm luật, là tội ác. Nếu cực
chẳng đã, không nuốt giận được thì cũng nên đóng kín cửa lại rồi mới đánh.
Tức là không phải “đóng cửa dạy nhau” mà bạn lại đang “đóng cửa nện
nhau” đấy. Trong khi đánh cũng cần phải chú ý đến hành vi tự vệ và đánh trả
của đối phương. Đã từng có cô gái nói với bố “Ông mà đánh tôi là tôi giết
chết ông đấy”. Ông bố ấy không tin, cứ đánh và bị chết thật.
7. Bạn cũng không bao giờ được mắng nó kiểu như: mày cút đi đâu thì cút,
đừng để tao trông thấy mặt. Nó chỉ chờ có thế là nó vù ngay đấy. Nó có thể đi
lang thang đàn đúm bạn bè, thậm chí còn vào nhà nghỉ…
8. Vợ chồng bạn phải có sự phối hợp chặt chẽ và nhịp nhàng trong việc dạy
con. Ví dụ nó rất hay xin tiền để tiêu xài thì đôi lúc bạn phải cương quyết
không cho và đưa ra lời khuyên bảo phải tiết kiệm. Nhưng sau đó vợ bạn
(hoặc chồng bạn) tìm cách đưa tiền cho nó và bảo đừng nói với bố ( hoặc
mẹ). Không có tiền, nó có thể đi ăn cắp hoặc ăn cướp thì phiền hà lắm.
9. Sự kết hợp giữa gia đình và nhà trường rất quan trọng. Nếu con bạn vì cớ
gì đó bỏ nhà ra đi, một mặt bạn phải tìm cho được, mặt khác phải báo ngay
với nhà trường là con bạn đang bị …ốm, xin nhà trường cho nghỉ học mấy
hôm.
10. Bạn phải tìm hiểu vì sao nó không thích học, mà chỉ thích ngao du đàn
đúm. Có thể là vì nó thấy học nặng quá, mà nó thì không thích nặng. Nếu bạn
thừa tiền thì thử cho nó đi du học xem sao. Nghe nói bên Tây trẻ con học nhẹ
nhàng lắm, vừa học vừa chơi (ta đang cố gắng theo bên Tây, nhưng chưa làm
được ). Sang bên ấy nó lại thành người… chưa biết chừng!
