PHÒNG GD&ĐT HUY N KRÔNG ANA.
TR NG THCS LÊ VĂN TÁMƯỜ .
SÁNG KI N KINH NGHI M
Tên đ tài:
“M T S KINH NGHI M D Y H C THEO ĐNH H NG PHÁT ƯỚ
TRI N NĂNG L C H C SINH QUA C M VĂN B N NH T D NG
TRONG CH NG TRÌNH NG VĂN 9” ƯƠ
Ng i th c hi n: Cao Đình C ngườ ườ
Trình đ chuyên môn: ĐHSP Ng văn.
Đn v công tác: Tr ng THCS Lê Văn Tám.ơ ườ
1
Krông Ana, tháng 2 năm 2016
I. PH N M ĐU
1. Lý do ch n đ tài.
Hi n nay giáo d c ph thông n c ta đã và đang chuy n t ch ng trình ướ ươ
giáo d c ti p c n n i dung sang ti p c n năng l c c a ng i h c. Đ th c hi n ế ế ườ
đc đi u đó, nh t đnh ph i th c hi n thành công vi c chuy n t ph ng phápượ ươ
d y h c theo l i “truy n th m t chi u” sang d y cách h c, cách v n d ng ki n ế
th c, rèn luy n k năng, hình thành năng l c và ph m ch t, đng th i ph i
chuy n cách đánh giá k t qu giáo d c t n ng v ki m tra trí nh sang ki m ế
tra, đánh giá năng l c v n d ng ki n th c gi i quy t v n đ, coi tr ng ki m tra ế ế
đánh giá k t qu h c t p v i ki m tra, đánh giá trong quá trình h c t p đ có tácế
đng k p th i nh m nâng cao ch t l ng c a ho t đng d y h c và giáo d c. ượ
Tr c b i c nh đó, vi c d y h c và ki m tra, đánh giá theo theo đnh h ngướ ướ
phát tri n năng l c c a ng i h c là c n thi t. ườ ế
Trong nh ng năm qua, vi c đi m i ph ng pháp d y h c, ki m tra đánh ươ
giá và đã đt đc nh ng thành công b c đu. Đó là nh ng ti n đ vô cùng ượ ướ
quan tr ng đ chúng ta ti n t i vi c vi c d y h c và ki m tra, đánh giá theo theo ế
đnh h ng phát tri n năng l c c a ng i h c. Tuy nhiên, t th c t gi ng d y ướ ườ ế
c a b n thân cũng nh vi c đi d gi đng nghi p tôi th y r ng s sáng t o ư
trong vi c đi m i ph ng pháp d y h c, phát huy tính tích c c, t l c c a h c ươ
sinh ch a nhi u. D y h c v n n ng v truy n th ki n th c. Vi c rèn luy n kư ế
năng cho h c sinh ch a đc quan tâm. Ho t đng ki m tra, đánh giá ch a th c ư ượ ư
s khách quan, chính xác (còn n ng v tái hi n ki n th c), chú tr ng đánh giá ế
cu i kì, ch a chú tr ng đánh giá quá trình. T t c nh ng đi u đó d n t i h c ư
sinh h c th đng, lúng túng khi gi i quy t các tình hu ng trong th c ti n. ế
2
Vì nh ng lí do trên, tôi ch n n i dung: “D y h c theo đnh h ng phát ướ
tri n năng l c h c sinh qua m t s văn b n nh t d ng trong ch ng trình ươ
ng văn 9” làm đi t ng nghiên c u. ượ
2. M c tiêu, nhi m v c a đ tài.
Tr ng tâm c a đ tài là nghiên c u vi c d y h c đnh h ng phát tri n ướ
năng l c h c sinh l p 9 khi d y c m văn b n nh t d ng. Ng i giáo viên l a ườ
ch n nh ng ph ng pháp nào, cách th c t ch c d y- h c nh th nào đ phù ươ ư ế
h p v i kh năng ti p thu c a h c sinh trên c s đó giúp các em có đc cách ế ơ ượ
nhìn nh n v n đ thi t th c v i cu c s ng h n. M t khác cũng t o đi u ki n ế ơ
đ các em đc th hi n quan đi m c a cá nhân, bi t v n d ng ki n th c đ ượ ế ế
gi i quy t các tình hu ng th c ti n. Qua m i bài h c ph n nào h c sinh phát ế
tri n đc năng l c c a cá nhân g m: năng l c làm ch và phát tri n c a b n ượ
thân; năng l c xã h i; năng l c công c .
3. Đi t ng nghiên c u. ượ
Trong ph m vi đ tài này, tôi t p trung nghiên c u m t s ph ng pháp ươ
d y h c và ki m tra, đánh giá theo theo đnh h ng phát tri n năng l c c a ướ
ng i h c v n d ng vào vi c d y h c m t s văn b n nh t d ng trongườ
ch ng trình ng văn 9. T đó đa ra nh ng cách ti p c n, gi ng d y văn b nươ ư ế
nh t d ng có hi u qu làm ti n đ áp d ng r ng rãi h n trong ho t đng d y ơ
h c Ng văn.
Đi t ng h c sinh mà tôi th c hi n kh o nghi m là h c sinh l p 9 ượ
tr ng THCS Lê Văn Tám xã Bình Hòa, huy n Krông Ana, t nh Đăk lăk trong cácườ
năm h c 2013-2014, 2014-2015 và 2015-2016
4. Gi i h n ph m vi nghiên c u.
V i đ tài này tôi t p trung nghiên c u vi c d y và h c các văn b n nh t
d ng trong ch ng trình ng văn 9 t i tr ng THCS Lê Văn Tám. Qua th c ti n ươ ườ
gi ng d y và qua nh ng nghiên c u, tôi nêu lên nh ng kinh nghi m c a b n thân
đ chia s cùng đng nghi p và nh ng ng i quan tâm đn v n đ này. ườ ế
3
đây tôi không có tham v ng gi i quy t h t nh ng v n đ v vi c d y ế ế
h c và ki m tra, đánh giá theo theo đnh h ng phát tri n năng l c c a ng i ướ ườ
h c m t cách tri t đ b i đây là v n đ m i và ph c t p. Tôi ch t p trung làm
rõ m t s ph ng pháp, k thu t d y h c c a môn Ng văn theo đnh h ng ươ ướ
năng l c, c th nh : ư
– Các ph ng pháp đc thù c a b môn:ươ
+ D y h c đc – hi u.
+ D y h c tích h p ( g m tích h p n i môn và tích h p liên môn)
– M t s ph ng pháp ươ d y h c tích c c:
+ Ph ng pháp th o lu n nhóm.ươ
+ Ph ng pháp đóng vaiươ
+ Ph ng pháp nghiên c u tình hu ngươ
T nh ng thu ho ch này, tôi hi v ng nh ng cách ti p c n, d y h c theo ế
đnh h ng phát tri n năng l c c a ng i h c s tr nên có hi u qu h n, t ướ ườ ơ
đó có th áp d ng r ng rãi cho vi c d y h c các văn b n nh t d ng trong
ch ng trình Ng văn THCS .ươ
5. Ph ng pháp nghiên c u.ươ
*Các ph ng pháp nghiên c u lý thuy t:ươ ế
- Ph ng pháp phân tích và t ng h p.ươ
*Các ph ng pháp nghiên c u th c ti n:ươ
- Ph ng pháp quan sát.ươ
- Ph ng pháp đi u tra.ươ
- Ph ng pháp th c nghi m khoa h c.ươ
- Ph ng pháp phân tích và t ng h p kinh nghi m. ươ
- Ph ng pháp th nghi m đ ki m nghi m m t s k t qu mà đ tài đ xu t.ươ ế
II. PH N N I DUNG
1. C s lý lu n.ơ
4
D y h c đc xem là m t quá trình g m toàn b các thao tác có t ch c ượ
và có đnh h ng giúp ng i h c t ng b c có ướ ườ ướ năng l c t duy ư và năng l c hành
đng v i m c đích chi m lĩnh các giá tr tinh th n, các hi u bi t, các k năng, ế ế
các giá tr văn hóa mà nhân lo i đã đt đc đ trên c s đó có ượ ơ kh năng gi i
quy tế đc các bài toán th c t đt ra trong toàn b cu c s ngượ ế c a m i ng i ườ
h c.
Trong giai đo n hi n nay n n giáo d c c a n c ta đã và đang th c hi n ướ
đi m i m t cách căn b n và toàn di n. T đi m i v ch ng trình giáo d c ươ
đn vi c đi m i v ph ng pháp d y h c và cách đánh giá k t qu h c t pế ươ ế
c a h c sinh. Ngh quy t s 29 c a BCH TW8 khóa XI đc tri n khai t o c ế ượ ơ
s cho giáo viên tích c c h n trong vi c tìm tòi, sáng t o nh ng ph ng pháp ơ ươ
d y h c m i chú tr ng đn ng i h c mà d y h c phát tri n năng l c đc ế ườ ượ
xem là m t ph ng pháp d y h c hi u qu , h c sinh đc tìm tòi, đc th ươ ượ ượ
hi n quan đi m c a mình trong quá trình h c t p.
Năng l c đc hi u là: “Kh năng, đi u ki n ch quan ho c t nhiên s nượ
có đ th c hi n m t ho t đng nào đó. Ph m ch t tâm lí và sinh lí t o cho con
ng i kh năng hoàn thành m t lo i ho t đng nào đó v i ch t l ng cao”ườ ượ
(Theo T đi n ti ng Vi t do Hoàng Phê ch biên - NXB Đà N ng. 1998) ế
Trong tài li u t p hu n vi c d y h c và ki m tra, đánh giá theo theo đnh
h ng phát tri n năng l c c a h c sinh do B giáo d c và Đào t o phát hànhướ
năm 2014 thì “Năng l c đc quan ni m ượ là s k t h p m t cách linh ho t và có ế
t ch c ki n th c, k năng v i thái đ, tình c m, giá tr , đng c cá nhân,… ế ơ
nh m đáp ng hi u qu m t yêu c u ph c h p c a ho t đng trong b i c nh
nh t đnh. Đnh h ng ch ng trình giáo d c ph thông sau năm 2015 đã xác ướ ươ
đnh nh ng năng l c c t lõi mà h c sinh Vi t Nam c n ph i có nh : ư
– Năng l c làm ch và phát tri n b n thân, bao g m: Năng l c t h c; Năng l c
gi i quy t v n đ; Năng l c sáng t o; Năng l c qu n lí b n thân. ế
– Năng l c xã h i, bao g m: Năng l c giao ti p; Năng l c h p tác. ế
5