Đề tài Hồi ức tuổi thơ trong sáng tác cho thiếu nhi của Nguyễn Nhật Ánh

LỜI CẢM ƠN<br /> Trước hết, em xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc nhất đến ThS Trần<br /> Thị Mỹ Hồng, người đã tận tình hướng dẫn, định hướng cho em trong suốt quá<br /> trình thực hiện đề tài.<br /> Em xin trân trọng gửi lời cảm ơn sâu sắc đến các thầy, cô giáo trong Khoa<br /> SP Tiểu học – Mầm non, Khoa Khoa học Xã hội, Trường Đại học Quảng Bình đã<br /> tận tình giảng dạy, động viên, khích lệ, giúp đỡ em trong suốt quá trình học tập tại<br /> trường. Cảm ơn tất cả bạn bè đã lo lắng, động viên, giúp đỡ ủng hộ em trong thời<br /> gian học tập và hoàn thành khóa luận tốt nghiệp.<br /> Do điều kiện về thời gian cũng như năng lực nghiên cứu của bản thân còn<br /> hạn chế, đề tài sẽ không tránh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận được sự đóng<br /> góp của quý thầy cô và các bạn sinh viên để đề tài được hoàn chỉnh hơn.<br /> Cuối cùng em kính chúc quý thầy cô giáo, chúc các bạn sức khỏe và thành<br /> công.<br /> Em xin chân thành cảm ơn!<br /> Đồng Hới, ngày 19 tháng 05 năm 2018<br /> Sinh viên thực hiện đề tài<br /> <br /> Mai Thị Mỹ Duyên<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> Tôi cam đoan đề tài “Hồi ức tuổi thơ trong sáng tác cho thiếu nhi của<br /> Nguyễn Nhật Ánh” là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả nghiên<br /> cứu có tính độc lập riêng, không sao chép bất kỳ tài liệu nào và chưa công bố nội<br /> dung này ở bất kỳ đâu. Các số liệu trong đề tài được sử dụng trung thực, nguồn<br /> trích dẫn có chú thích rõ ràng, minh bạch, có tính kế thừa, phát triển từ các tài<br /> liệu, tạp chí, các công trình nghiên cứu đã được công bố, các website.<br /> Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan danh dự của tôi.<br /> Đồng Hới, ngày 19 tháng 05 năm 2018<br /> Sinh viên thực hiện đề tài<br /> <br /> Mai Thị Mỹ Duyên<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> A - PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................. 1<br /> 1. Lí do chọn đề tài .........................................................................................................1<br /> 2. Lịch sử vấn đề ............................................................................................................2<br /> 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .............................................................................6<br /> 3.1. Đối tượng nghiên cứu ................................................................................................. 6<br /> 3.2. Phạm vi nghiên cứu..................................................................................................... 6<br /> 4. Phương pháp nghiên cứu ...........................................................................................6<br /> 5. Đóng góp mới của đề tài ............................................................................................6<br /> 6. Cấu trúc đề tài .............................................................................................................7<br /> B- PHẦN NỘI DUNG ........................................................................................... 8<br /> CHƯƠNG 1: NGUYỄN NHẬT ÁNH – NHÀ VĂN THÂN QUÝ CỦA TUỔI<br /> THƠ ....................................................................................................................... 8<br /> 1.1. Cuộc đời...................................................................................................................8<br /> 1.2. Sự nghiệp sáng tác ............................................................................................... 10<br /> 1.3. Quan niệm sáng tác cho thiếu nhi ....................................................................... 11<br /> 1.4. Vai trò của hồi ức trong sáng tác viết cho thiếu nhi của Nguyễn Nhật Ánh .... 13<br /> 1.4.1. Khái niệm “hồi ức” ................................................................................................13<br /> 1.4.2.Vai trò của hồi ức trong sáng tác viết cho thiếu nhi của Nguyễn Nhật Ánh .....14<br /> CHƯƠNG 2: NHỮNG HỒI ỨC TUỔI THƠ TRONG SÁNG TÁC CHO THIẾU<br /> NHI CỦA NGUYỄN NHẬT ÁNH ..................................................................... 18<br /> 2.1. Hồi ức tuổi thơ với những trò chơi bất tận ......................................................... 18<br /> 2.2. Hồi ức tuổi thơ với những ước mơ và khát vọng đẹp đẽ ................................... 21<br /> 2.3. Hồi ức tuổi thơ với những yêu thương ............................................................... 24<br /> 2.4. Hồi ức tuổi thơ với những rung cảm đầu đời ..................................................... 27<br /> 2.5. Hồi ức tuổi thơ với những chiêm nghiệm, suy tư về con người và cuộc đời ... 33<br /> CHƯƠNG 3: NGHỆ THUẬT THỂ HIỆN HỒI ỨC TUỔI THƠ TRONG SÁNG<br /> TÁC CHO THIẾU NHI CỦA NGUYỄN NHẬT ÁNH ...................................... 38<br /> 3.1. Điểm nhìn trần thuật ............................................................................................ 38<br /> 3.1.1. Hồi ức qua điểm nhìn trẻ thơ ................................................................................38<br /> <br /> 3.1.2. Hồi ức qua điểm nhìn người lớn ...........................................................................40<br /> 3.1.3. Sự dung hòa điểm nhìn trẻ thơ – người lớn .........................................................42<br /> 3.2. Không gian và thời gian nghệ thuật .................................................................... 44<br /> 3.2.1. Không gian nghệ thuật...........................................................................................44<br /> 3.2.2. Thời gian nghệ thuật ..............................................................................................44<br /> 3.3. Ngôn ngữ và giọng điệu ...................................................................................... 48<br /> 3.3.1. Ngôn ngữ ................................................................................................................53<br /> 3.3.2. Giọng điệu...............................................................................................................56<br /> C- PHẦN KẾT LUẬN......................................................................................... 62<br /> DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................ 64<br /> <br /> A - PHẦN MỞ ĐẦU<br /> 1. Lí do chọn đề tài<br /> Văn học thiếu nhi là một bộ phận không thể thiếu trong dòng chảy văn học<br /> Việt Nam với ý nghĩa giáo dục, bồi dưỡng tâm hồn, nhân cách trẻ em ở mọi lứa<br /> tuổi khác nhau. Văn học thiếu nhi Việt Nam đến nay đã đạt được những thành tựu<br /> rất đáng ghi nhận, với đội ngũ nhà văn đông đảo, đa dạng về độ tuổi và phong<br /> cách, năng động về sức tìm tòi, khám phá, đổi mới tư duy và cách tiếp cận cuộc<br /> sống với những cây bút khá nổi như Tô Hoài, Phạm Hổ, Trần Hoài Dương, Trần<br /> Đăng Khoa, Nguyễn Nhật Ánh, Phan Hồn Nhiên, Hoàng Dạ Thi, Nguyễn Ngọc<br /> Tư, Nguyễn Ngọc Thuần... Viết cho thiếu nhi, những nhà văn luôn cần mẫn sáng<br /> tạo, mở rộng đề tài và tìm tòi hướng khai thác mới mẻ, đáp ứng nhu cầu thưởng<br /> thức của độc giả. Họ đã thành công với nhiều mảng đề tài gắn với những suy<br /> nghĩ, cảm xúc hồn nhiên của trẻ thơ cùng những bài học giáo dục có ý nghĩa nhân<br /> văn sâu sắc.<br /> Trong số các tác giả viết cho thiếu nhi nổi bật nhất là Nguyễn Nhật Ánh.<br /> Xuất hiện trên văn đàn như một hiện tượng văn học, Nguyễn Nhật Ánh là một cây<br /> bút tài năng với nỗ lực cách tân không ngừng về mặt tư duy cũng như nghệ thuật.<br /> Mỗi tác phẩm của ông ra đời đều mang tới một ấn tượng mới mẻ cho người đọc.<br /> Với giọng văn hài hước nhẹ nhàng cùng nghệ thuật phân tích tâm lý sâu sắc<br /> những trang văn của ông thực sự hấp dẫn các độc giả không chỉ là trẻ em mà cả<br /> với những ai “từng là trẻ em”. Nguyễn Nhật Ánh đã có một số đầu sách kỉ lục về<br /> lượng phát hành, có sức chinh phục mạnh mẽ độc giả nhỏ tuổi, đạt nhiều giải<br /> thưởng cả trong nước và quốc tế. Ông thuộc số những cây bút hiếm hoi được các<br /> em luôn ngóng đến, tin tưởng, yêu quý. Sáng tác của ông cũng thực sự góp phần<br /> vào sự đổi mới diện mạo văn học thiếu nhi nước ta vài chục năm nay.<br /> Từ sau năm 1975, các nhà văn Việt Nam đã thành công trong việc chọn hồi<br /> ức làm chất liệu sáng tác, đặc biệt là hồi ức tuổi thơ chất chứa nhiều rung cảm.<br /> Với mỗi con người, tuổi thơ là quãng thời gian đầu đời có ý nghĩa quan trọng để<br /> định hình nên nhân cách. Tuổi thơ đong đầy kỷ niệm, vụng dại, thơ ngây càng lùi<br /> xa càng không ngừng quay trở về trong hiện tại. Với văn chương, hồi ức không<br /> 1<br /> <br />