ĐỀ TÀI QUẦN THỂ ACROPOLE TRONG KIẾN TRÚC HI LẠP

Chia sẻ: Hoang Thuy | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

127
lượt xem 29
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Xã hội : Người Hy Lạp có lòng tự tôn rất cao, họ tin rằng dân tộc họ thuộc dòng dõi các vị thần ngự trị trên đỉnh Olempe và họ được bảo trợ bởi nữ thần Athena con gái thần Zenus biểu tượng của sự thông minh và lòng dũng cảm phi thường

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: ĐỀ TÀI QUẦN THỂ ACROPOLE TRONG KIẾN TRÚC HI LẠP

TÀI QU N TH ACROPOLE TRONG KI N TRÚC HI L P Nh ng ngư i th c hi n: 1.Nguy n Bích Nguy t 2. ng Th Nhàn 3.Nguy n Th Nguy t 4.Nguy n Th Qu 5.Lô Th H ng Quy t 6.Nguy n Th Thanh Th o 7.Nguy n Th Thu
DÀN BÀI I.KHÁI QUÁT V KI N TRÚC HY L P C I 1.Vài nét v t nư c Hy L p c i - Niên i - c im - Thành t u 2.Qu n th acropole trong ki n trúc Hy L p c i - Khái ni m - c im - Các qu n th acropole n i ti ng III.QU N TH ACROPOLE ATHENE(ACROPOLIS) 1.Toàn c nh Acoropole Athene 2.Các b ph n trong qu n th Acropole 2.1. C ng Propyle 2.2. n Athena Nike 2.3. n Erectheon 2.4.Nhà hát Dionysos và Odeon 2.5. n Partheon IV.T NG K T V.TÀI LI U THAM KH O
I.KHÁI QUÁT V KI N TRÚC HY L P C I 1.Vài nét v t nư c Hy L p c i -Niên i: ư c tính kho ng t năm 776 TCN – 323 TCN. - V trí a lí: Hy L p là qu c gia thu c ông nam châu Âu, chi m ph n l n bán o Balcan, có r t nhi u o l n nh thu c khu v c a Trung H i. - a hình: a hình Hy L p b chia c t m nh, khá hi m tr , có nhi u dãy núi cao trong ó có dãy Olempe – ư c coi là dãy núi thiêng c a Hy L p, nơi Zeus và các v th n ng tr và cũng là nơi di n ra nh ng câu chuy n th n tho i ly kì c a ngư i dân Hy L p. - Văn hóa: + Văn minh Hy L p tuy ra i sau n n văn minh Ai C p c i nhưng l i có ph n r c r hơn vì ti p thu tinh hoa c a hai n n văn minh Ai C p và Lư ng Hà. + Văn minh Hy L p có nhi u thành t u r c r v nhi u m t như văn h c, tri t h c, toán h c, ki n trúc,… và có nh hư ng sâu r ng n La Mã và n n văn minh phương Tây hi n i. -Xã h i: Ngư i dân Hy L p có lòng t tôn dân t c r t cao, h tin r ng dân t c h thu c dòng dõi các v th n ng tr trên nh Olempe và h ư c b o tr b i n th n Athena – con gái th n Zeus – bi u tư ng c a s thông minh và lòng dũng c m phi thư ng. 2.Qu n th acropole trong ki n trúc Hy L p c i -Ph m vi: Ki n trúc Hy L p c i ra i và hình thành trên m t vùng t ai r ng l n, bao g m mi n Nam bán o Balkans, các o nh vùng bi n Aegaeum (Αιγαίον, Aigaion), khu v c Ti u Á, vùng ven H c H i, Ý, Sicilia, Pháp, Tây Ban Nha và Ai C p. -Ki n trúc Hy L p bao g m hai lo i chính: +Agora: Là các ki n trúc dân d ng, ư c xây d ng trong thành ph (như qu ng trư ng), di n tích agora chi m kho ng 5% di n tích t thành ph .
Nh ng agora ti n kỳ có hình d ng b t quy t c nhưng t cu i th k 4 TCN tr i, nó có d ng hình h c nh t nh và ư c bao vây b i các hàng c t th c hai t ng. gi a agora có t bàn th và tư ng th n. Các agora quan tr ng có th k ra là agora Miletos (Μίλητος), Megalopolis (Μεγαλοπολη), Asoss và Knid. + Acropole: Là qu n th ki n trúc bao g m nhi u n ài, ư c xây d ng trên các ng n i cao nh m ph c v cho vi c th cúng, t l . Vào th i kì c i n th nh kì, các acropol ư c xây d ng thêm các nhà hát ngoài tr i có th m d c b c các khu v c chân núi. Toàn c nh Acropole Athene
- c i m: + Ki n trúc Acropole Hy L p ph bi n n m c m i thành ph u có m t qu n th acropole th các v th n b o tr cho thành ph . Khi nói n acropole mà ch “a” ư c vi t hoa thì ngư i ta ng m hi u ó là acropole Athene vì nó có quy mô l n và p nh t trong các acropole. + Quanh m i acropole thư ng có h th ng tư ng á bao b c có taluy(sư n d c) khá v ng ch c. H th ng tư ng á khá s do quan ni m ngư i ta c n ph i v t b nh ng th tr n t c trư c khi vào khu v c thiêng. + Trong acropole, n ài là y u t không th thi u. n th Hy L p c i có c i m là nhi u c t ch y vòng phía bên ngoài. Các lo i hình n ài ư c phân theo m c ph c t p c a cách thi t k nh ng c t ó. * Lo i n c nh t có d ng hình ch nh t, l i vào chính c nh ng n và có hai c t chính c nh ng n này, g i là d ng c t ôi hiên (Distyle); ví d như ngôi n th th n Themis Rhamnus. * Lo i n c th hai có d ng như trên, nhưng có thêm hai c t c nh ng n phía sau n a, g i là d ng c t ôi hiên c hai u ; ví d n th Artemis Eleusina (Ελεύσινα). * Lo i n gi ng lo i n th nh t, nhưng thay vì hai c t mà là b n c t phía trư c, g i là d ng hàng c t m t trư c hay hàng c t hiên (Prostyle); ví d ngôi n Selinus (Σελινοΰς). * Lo i n gi ng lo i n th hai, nhưng có b n c t c nh ng n phía trư c và b n c t c nh ng n phía sau, g i là lo i hàng c t c hai u (Amphi-Prostyle) (ti n t "amphi" có nghĩa là "c hai phía"). * Lo i n hình tròn, vành ngoài có hàng c t vòng quanh g i là nhà tròn có hàng c t bao quanh như Tholos Epidaurus. * Lo i n hình ch nh t có tư ng ch u l c là chính, nhưng m t ngoài tư ng ghép thêm các c t, g i là lo i n có các hàng c t gi bao quanh hay b tr bao quanh như n th th n Zeus Olympia.
* Lo i n hình ch nh t có m t hàng c t ch y vành ngoài chu vi công trình, g i là lo i n có các hàng c t bao quanh ; ví d n Hephaestos và n Parthenon Athena , n Paestum... -Các qu n th acropole n i ti ng: M i thành ph Hy L p u có m t acropole nhưng n i ti ng nh t là Acropole Athene. Công trình này là m t công trình tâm huy t, i c a các h a sĩ và các nhà iêu kh c n i ti ng th i Hy L p c i. III.QU N TH ACROPOLE ATHENE – TH Ô C A HY L P 1.Vài nét khái quát -Vài nét v th ô Hy L p: + Athene là thành ph n m v phía Nam ng b ng Attique c a m t bán o ch y dài t ông Nam Hy L p ra bi n Egée, ư c b o v b i m t vòng cung các ng n núi. + Thành bang Athens n i ti ng nh t vào nh ng năm 400 Tr.CN, khi ó Hy L p là nhà nư c văn minh và hùng m nh nh t th gi i. n nay, Hy L p ã có l ch s 7.000 năm. + Dư i tri u Otto I, thành ph Athens ư c qui ho ch xây d ng m i, theo thi t k c a các ki n trúc sư ngư i c. Trong th i C i, Athens là trung tâm văn hóa l n nh t th gi i, nơi t p trung nh ng tài năng trí tu c a t nư c Hy L p.
Thành ph Athene( nh t internet) -Nh ng ngư i có công trong quá trình xây d ng qu n th Acropole Athene: + Ch o: Pericles( xu t xây d ng) + Ch u trách nhi m xây d ng, thi t k : n Parthenon Phidias(ch u trách nhi m chính trong iêu kh c và trang trí n), ki n trúc sư Iktinos và Kallikrates; n Eirecthenon và C ng Propyle tương truy n là Mnesikles. Ngoài ra còn có nhi u ngư i ph tá khác. -Toàn c nh Acropole Athene:
Toàn c nh i Acropole( nh t internet) - c i m Acropole Athene: + Kh i công t th k V TCN. + Là qu i có l i lên duy nh t phía tây, qu i cao hơn h n nh ng khu v c khác trong thành ph (70m), di n tích 300x130m, r t thích h p làm “nơi c a th n linh”. + M m tây b c qu i có m t dòng su i trong v t, làm ngu n nư c chính dùng trong vi c cúng t t i Acropole. + Xung quanh ng n i ư c bao b c b i h th ng taluy kiên c , theo quan ni m c a cư dân nơi ây là khu thánh a này cách bi t hoàn toàn v i th g i i t r n t c. -Toàn c nh Acropole ph i theo ư ng chim bay:
Ph i c nh chim bay toàn c nh Acropole Chú thích: 1.Parthenon 2. Erechtheion 3. Pandroseion 4. Tư ng n th n Athena 5. Propyle 6. Bàn th 7. Mi u Pandion 8. n Nike 9. Kho th 10. n Artemis
11.Nhà Arrephoroi 12.C ng lên tr i 13.Nhà hát Odeon 14.Nhà Eumen 15. i n Asklepieion 16.Toà nhà lonic 17. n Nikias 18. ài k ni m Thrasyllos 21. ư ng hành l 22.Nhà hát Dionysos 2.M t s b ph n tiêu bi u t i Acropole Athene 2.1.C ng Propyle Phía ông và l i lên c ng Propyle( nh t internet) -Nghĩa c a t Propyle(nguyên g c là Propylaia trong ti ng Hy L p) có nghĩa là “b t u l i vào”.
-Th i gian xây d ng: B t u vào năm 437 TCN, ch m d t vào năm 431 TCN, tuy nhiên khi ó v n chưa hoàn thành. -Ch t li u: á c m th ch tr ng, á c m th ch xám, á vôi t o i m nh n, sơn màu xanh, vàng. -Ý nghĩa c a c ng Propyle: + B t ngu n t t p quán làm tư ng rào quanh khu th thiêng liêng. Ngư i ta i vào n qua m t c ng s v t b nh ng cái tr n t c trư c khi bư c vào m nh t thánh th n v i t m lòng trong sáng, thanh th n. + Hai cánh phía b c và phía nam vươn ra t c ng vòm c a tòa nhà trung tâm khi n nó trông gi ng như ang dang tay chào ón. C ng Propyle 2.2. n Athena Nike -Th i gian xây d ng: Năm 427 TCN n năm 424 TCN m i hoàn thành. Vi c kh i công do ki n trúc sư Kallikrates m nhi m.
-V trí: t trên m m á chênh vênh, v trí ưa thích c a Athena. - c i m: + Ch t li u: á c m th ch tr ng. + Trong h m rư u c a ngôi n có tư ng th n Athena, có tên là Nike Apterus. Lí do vì sao b c tư ng này l i t trong h m rư u n nay v n chưa rõ. + Athena Nike ư c trang trí b ng các t m phù iêu phía mái ngôi n. Các b c phù iêu này g i là Frise. + Th c c t dùng trong Athena Nike là th c c t Ionic. ây là lo i th c c t khá c bi t, khá m nh d . n tính hơn nhi u so v i c t Doric. C t Ionic có 24 g s ng ng trong khi c t Doric ch có 20 g , t l ư ng kính c t trên chi u cao c t là 1:9. Ngoài ra, c t có thêm c t (base) phía dư i và u c t có hình m nh , phía trên có hình xo n c loe ra r i cu n vào trong (volute). Các d m ngang c a c t Ionic ư c phân v theo chi u ngang thành ba d i.
nh c t Ionic(ngu n: Internet) -V th n ư c th trong Athena Nike là Nike. Trong truy n thuy t Hy L p, Nike là m t trong nh ng n th n Hy L p lâu i nh t. Nike trong ti ng La Mã là Victoria, là th n tư ng trưng cho t c , s c m nh, chi n th ng. Nike là v th n thư ng xu t hi n cùng v i m t c xe ng a, vòng hoa i u hay ng n u c, nhánh c . -Hình nh c a Nike r t g n v i n th n thông thái Athena, con gái c a Zeus. Trong n Parthenon, Nike ng trong bàn tay c a Athena. Như v y, Nike th c ch t là m t ph n c a Athena. Ngoài vi c miêu t như trên thì Nike không có b t kì m t huy n tho i nào cho riêng mình. Khi nói Athena Nike, ngư i ta l p t c hi u r ng ó là n th n thông thái – công chúa chi n binh, i di n cho trí thông minh và s c m nh xu t chúng, cho chi n th ng và lòng dũng c m.
Athena – công chúa chi n binh 2.3. n Erectheon -Năm xây d ng: ư c xây d ng năm 421(có tài li u là 424 TCN), hoàn thành năm 406 TCN. Lúc m i kh i công n có tên là Athena Polias. n Erectheon
- c i m: + M t b ng n không i x ng, là i m nh n khác l trong ki n trúc Hy L p( a s các m t b ng c a n ài Hy L p thư ng i x ng). + Th c c t trong Erectheon không ph i lo i c i n như Doric, Ionic mà là th c c t Cariatis(“cô gái nô l x Caria”).Ngôi n còn ư c g i là “Khán ài c a các cô gái x Caria” trong trang ph c Ionicque, cơ th cân i y g i c m, ng trong tư th chân hơi chùng xu ng mái nhà nhưng nhìn v n h t s c nh nhàng. T ây, th c c t này khá ph bi n trong ki n trúc phương Tây. Các cô gái u không có tay nên không m t ai bi t trư c ó tay h ã v trí như th nào. “Các cô gái x Caria” M t góc ch p khác c a phía trư c n th :
Tr c di n và góc ch ch c a khán ài( nh ch p t sách) M t góc nhìn khác - n Erectheon th hai th n là Athena và Poseidon – th n bi n. Trong th n tho i Hy L p, hai v th n này vì tranh giành quy n b o tr Athene – thành bang hùng m nh nh t Hy L p ã x y ra m i hi m khích l n v i nhau. Ngôi n này gi ng như “ngư i trung gian”, xóa b hi m khích c a hai v th n. 2.4.Nhà hát Dionysos và Odeon - Nhà hát Dionysos:
+ Nhà hát c xưa nh t Hy L p, là nơi di n ra l h i th n Dionysos, v th n có công y lùi mùa ông băng giá, n m phía Nam i Acropole. + Ngoài vi c di n ra l h i th n Dionysos, nơi ây còn là trung tâm gi i trí, văn hóa c a cư dân Athene. Nhà hát Dionysos nhìn t trên cao -Nhà hát Odeon: + N m trong qu n th Acropole, sư n phía nam. + Sân kh u nhà hát ư c trang trí b ng á nhi u màu, trong h c tư ng có nh ng nhân v t huy n tho i.
Nhà hát Odeon -Ngày nay c hai nhà hát u dư c ph c ch ưa vào s d ng trong các s ki n văn hóa t i Athene. 2.5. n Partheon -Năm xây d ng: Năm 447 TCN, hoàn thành năm 432 TCN. -Tác gi : Ki n trúc sư vĩ i Phidias và c ng s . -V th n ư c th cúng: Th n Athena – v th n b o tr cho Athene. - c i m: +V trí: N m trung tâm Acropole. + Ch t li u: Xây d ng hoàn toàn b ng á c m th ch Pentelic tươi sáng, tr n nhà ư c ch m kh c b ng lo i g Cypress có mùi thơm ngát, do ó các
ki n trúc sư r t chú ý n s tương quan v kích thư c t o ư c “t l vàng” trong ki n trúc nên nhìn ngôi n r t cao sang, nh nhàng và g n gũi. + Công trình ư c chia làm ba ph n rõ r t: Pronaos (ti n s nh), Naos (gian th , có ch tư ng n Th n Athèna ph n cu i) và Opictodom (phòng châu báu). + Chi u r ng c a n khá khác thư ng, m c ích t o không gian tôn vinh b c tư ng Athena kh ng l do chính tay Phidias ch tác. Ngôi n có hành lang c t bao quanh, hai m t chính có tám c t (ch không ph i là sáu c t như nhũng ngôi n khác) và mư i b y c t hai bên. + n ư c xây b ng th c c t Doric kh e kho n. C t t th ng xu ng n n nhà không có chân c t. C t Doric ư c ví v i ngư i àn ông có thân th cư ng tráng cân i, chi u cao c t b ng 16 l n bán kính áy c t. u c t Doric r t gi n d , các triglyphe có ba v ch ng, các metope là các t m vuông có iêu kh c n i. Trên các t m này là h th ng móng nư c nhô ra, v i ng thoát nư c mưa hình u sư t . Chi u r ng khác thư ng c a Partheon
Partheon lung linh v êm -Partheon còn có các b c phù iêu trang trí b n phía. Nh ng b c phù iêu này r t c s c, tương x ng v i ngôi n. Phidias th c hi n m t ý i m i: Ông quy t nh trang trí t t c 92 metopo (là các t m á vuông n m c nh các t m có ba v ch d c). T o nên phù iêu c a t t c 92 metopo là i u mà không m t thành ph Hy L p nào dám làm vì nh ng khó khăn và t n kém khôn lư ng. + Phía ông: c nh phía ông là cu c chi n u huy n tho i c a các v th n ch ng nh ng ngư i kh ng l , trong ó n th n i hàng u( nh dư i).