GIỐNG LÚA LAI NHỊ ƯU 725 NĂNG SUẤT CAO THÍCH ỨNG RỘNG

Chia sẻ: Phung Tuyet | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

65
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

An ninh lương thực quốc gia và xuất khNu khoảng 4 triệu tấn gạo/năm ra thị trường thế giới là mục tiêu và chiến lược lâu dài của Việt N am. Trong khi đó diện tích trồng lúa ngày càng giảm do tiến trình công nghiệp hóa và đô thị hóa, ngoài ra do áp lực dân số nên nhiều diện tích đất canh tác phải chuyển sang mục đích xây dựng nhà ở... hơn nữa năng

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: GIỐNG LÚA LAI NHỊ ƯU 725 NĂNG SUẤT CAO THÍCH ỨNG RỘNG

T¹p chÝ khoa häc vµ c«ng nghÖ n«ng nghiÖp ViÖt Nam GI NG LÚA LAI NH ƯU 725 NĂNG SU T CAO THÍCH NG R NG Ph m Văn Chương, Nguy n c Th ng, Ph m Hùng Cương SUMMARY The hybred rice variety hi Uu 725 with high yield and adaptability to large scales Nhi Uu 725 is a promising three line hybrid rice variety. It was developed from the combination of II- 32A × Minh Khoi 725 by Quoc Hao Seed Company in China. Nhi Uu 725 is characterized by growth duration of 110 - 117 days in Summer rice crop and 123 - 130 days in Spring rice crop, plant height 93 - 98 cm, small leaf angle, green leaf color. Its’ weight of 1000 grains from 26 to 28 gr. Grain shape is long with good cooking quality. Nhi Uu 725 can be cultivated in both seasons with high and stable yield of 6,5 - 8,0 tons/ha. Rice variety Nhi Uu 725 shows resistance to major insects and diseases under field condition of Northern Central Part and Red River Delta of Vietnam. Keywords: Combination, growth duration, summer, spring rice, grain, insect, disease, yield, northern central part. I. TV N Các gi ng lúa lai: N h ưu 725, N h ưu An ninh lương th c qu c gia và xu t 838, D ưu 725, Kh i phong 1, HYT 83 và khNu kho ng 4 tri u t n g o/năm ra th trư ng nhi u gi ng lúa lai 3 dòng khác ch n làm th gi i là m c tiêu và chi n lư c lâu dài c a th c li u nghiên c u. Vi t N am. Trong khi ó di n tích tr ng lúa Gi ng lúa lai 3 dòng N h ưu 725 là t ngày càng gi m do ti n trình công nghi p hóa h p lúa lai (II-32A x Miên khôi 725) do và ô th hóa, ngoài ra do áp l c dân s nên Công ty Gi ng cây tr ng Qu c Hào - T nhi u di n tích t canh tác ph i chuy n sang Xuyên - Trung Qu c ch n t o ư c ưa m c ích xây d ng nhà ... hơn n a năng vào Vi t N am t năm 2005. su t lúa thu n cũng ã t năng su t tr n. Vì v y phát tri n lúa lai nh m khai thác ưu th 2. Phương pháp nghiên c u lai c a lúa là m t trong nh ng gi i pháp t t nh t gi i quy t chi n lư c nói trên. Hi n Các thí nghi m cơ b n ư c b trí theo nay trong s n xu t ã có m t s gi ng lúa lai kh i ng u nhiên hoàn ch nh (RCD) ho c ph bi n như N h ưu 838, N hi ưu 63, N h ưu phân ô chính, ô ph (Splitplot). Các thí 527,... Tuy nhiên các gi ng lúa này năng su t nghi m kh o nghi m cơ b n theo “Qui và ch t lư ng cũng như tính thích ng ch ph m kh o nghi m giá tr canh tác và s m c h n ch . Qua nghiên c u kh o nghi m d ng c a gi ng lúa (10TCN 558 - 2002). S Vi n Khoa h c K thu t N ông nghi p B c li u v năng su t ư c x lý th ng kê b ng Trung b ã xác nh gi ng N h ưu 725 có ph n m m IRRISTAT. năng su t cao ch t lư ng t t, phù h p nhi u vùng sinh thái và có nhi u tri n v ng. 3. Th i gian và a i m nghiên c u II. V T LI U VÀ PHƯƠN G PHÁP Các thí nghi m nghiên c u cơ b n N GHIÊN C U ư c b trí và th c hi n t i Vi n Khoa h c K thu t N ông nghi p B c Trung b 1. V t li u năm 2006 - 2007. 1
T¹p chÝ khoa häc vµ c«ng nghÖ n«ng nghiÖp ViÖt Nam III. K T QU VÀ TH O LU N Các kh o nghi m s n xu t nh m xác Các thí nghi m kh o nghi m cơ b n nh năng su t, tính thích ng và kh năng ư c tri n khai t i Trung tâm Kh o ki m ch ng ch u sâu b nh c a N h ưu 725 ư c nghi m gi ng, s n phNm cây tr ng và th c hi n t i các vùng sinh thái khác nhau phân bón Qu c gia trong 03 v : Xuân g m: N gh An, Thanh Hóa, N am nh, 2006, mùa 2006 và xuân 2007 t i các Thái Bình, Hà N am, H i Phòng,... i m thu c m ng lư i kh o nghi m c a Trung tâm. B ng 1. M t s c i m sinh trư ng c a h ưu 725 và các gi ng kh o nghi m (Vi n Khoa h c K thu t ông nghi p B c Trung b v xuân 2006 và mùa 2006) S c Đ dài giai Đ thoát Đ c ng Đ Cao Th i gian sinh trư ng Tên gi ng s ng m đo n tr c bông cây tàn lá cây (ngày) (đi m) (đi m) (đi m) (đi m) (đi m) (cm) Xuân Mùa Kh i phong 1 1 5 3 1 5 98 129 117 Nh ưu 838 (đ/c) 1 5 1-3 1 1 95 125 110 Nh ưu 725 1 5 3 1 1 97 127 113 D ưu 725 1 5 3 1 1 94 125 110 HYT 83 1 5 3-5 1 1 92 130 117 Ghi chú: Các ch tiêu ánh giá theo Qui ph m kh o nghi m giá tr canh tác và s d ng c a gi ng lúa 10TCN 558 - 2002 S li u B ng 1 cho th y, th i gian trư ng tương ương gi ng i ch ng Nh sinh trư ng c a các gi ng trung bình t ưu 838. 125 - 130 ngày trong v xuân và 110 - Các gi ng lúa kh o nghi m u thu c 117 ngày trong v mùa. Gi ng Kh i d ng hình thâm canh, chi u cao cây t 92 - phong 1 và HYT 83 có th i gian sinh 98 cm, c ng cây, ch ng t t ( i m 1), màu trư ng dài hơn gi ng Nh ưu 838 t 6 - 8 lá b n, h u h t các gi ng u t i m 1, riêng ngày. Gi ng Nh ưu 725 có th i gian sinh Kh i phong 1 có tàn lá s m hơn ( i m 5). B ng 2. ăng su t, các y u t c u thành năng su t, thu n c a h ưu 725 và các gi ng thí nghi m (V xuân 2007 - Vi n Khoa h c K thu t ông nghi p B c Trung b ) 2 2 H t P1000 T l % Năng su t Tên gi ng Bông/m S hoa/m Đ thu n ch c/bông h t lép (t /ha) Kh i phong 1 257 36949 133 27,0 15,7 67,8 1 Nh ưu 838 (đ/c) 243 39123 140 28,0 15,0 78,8 1 Nh ưu 725 266 36442 127 28,0 13,5 80,0 1 D ưu 725 234 36270 128 29,0 14,5 76,1 1 HYT 83 261 46458 141 24,0 18,2 77,2 3-5 CV% 4,2 LSD0,05 5,1 B ng 3. ăng su t và các y u t c u thành năng su t h ưu 725 và các gi ng tham gia thí nghi m (V mùa 2007 - Vi n Khoa h c K thu t ông nghi p B c Trung b ) 2
T¹p chÝ khoa häc vµ c«ng nghÖ n«ng nghiÖp ViÖt Nam 2 Tên gi ng Bông/m H t ch c/bông P1000 h t T l lép % Năng su t (t /ha) Nh ưu 838 (đ/c) 252 108 28,0 19,5 78,1 Nh ưu 725 257 110 30,5 20,5 81,3 D ưu 725 225 134 28,0 16,3 79,3 Kh i phong 252 133 27,0 17,8 78,7 CV% 3,6 LSD0,05 4,6 LSD0,01 6,2 B ng 4. ăng su t h ưu 725 và các gi ng lúa tham gia thí nghi m trong i u ki n thâm canh cao (*) (V xuân 2007 t i Vi n Khoa h c K thu t ông nghi p B c Trung b ) Năng su t sinh v t t n thu Năng su t lý thuy t Năng su t th c t Tên gi ng (t /ha) (t /ha) (t /ha) Nh ưu 838 (đ/c) 183,2 103,20 91,30 Kh i phong 1 187,5 104,92 93,16 Nh ưu 725 186,8 93,25 D ưu 725 187,5 108,46 93,75 HYT 83 184,6 115,44 92,81 CV% 4,7 LSD0,05 6,74 LSD0,01 9,13 (*) M c bón: (225 kgN, 130 P205, 180 K2O và 17 t n phân chu ng)/ha K t qu phân tích v năng su t và các y u t c u thành năng su t như có s y u t c u thành năng su t c a các gi ng thí bông/m2, s h t ch c/bông và tr ng lư ng nghi m (B ng 2, 3 và 4) cho th y, các gi ng 1000 h t cao. Trong v xuân các gi ng trong lúa lai u cho năng su t cao c 2 v : V thí nghi m cho s h t ch c/bông t 127 - 141 xuân t 68 - 80 t /ha, thâm canh cao t trên (B ng 2) và v mùa 108 - 133 h t/bông, h u 90 t /ha; v mùa 2007 cho năng su t t 78 - h t các gi ng u có s bông/m2 cao v xuân 81 t /ha. Trong v xuân và v mùa năng su t 234 - 266, v mùa 225 - 257 (B ng 2 và B ng Nh ưu 725 u cao hơn Nh ưu 838 và cao 3). Trong ó Nh ưu 725 cho s bông và s hơn Kh i phong m c sai khác có ý nghĩa. h t ch c/bông c 2 v u cao hơn so v i Các gi ng lúa u cho năng su t cao do các các gi ng thí nghi m và gi ng i ch ng. 3
T¹p chÝ khoa häc vµ c«ng nghÖ n«ng nghiÖp ViÖt Nam K t qu thu ư c B ng 4 cũng cho th y ây là v n c n ti p t c nghiên c u và trong i u ki n thâm canh cao các gi ng lúa phân tích khai thác t i a ti m năng c a lai có th cho năng su t trên 90 t /ha/v . lúa ưu th lai. B ng 5. ăng su t th c thu c a các gi ng lúa lai 3 dòng t i các i m kh o nghi m (t /ha) trong 2 năm 2006 - 2007 Đi m kh o nghi m V kh o Bình Tên gi ng Phú Tuyên Hưng H i Thái Thanh Ngh nghi m quân Th Quang Yên Dương Bình Hoá An Nh ưu 838 (đ/c) 59,3 58,0 67,7 67,3 66,2 71,0 68,9 65,5 Nh ưu 725 Xuân 2006 62,7 60,0 72,1 74,2 66,7 73,3 69,9 68,4 Nh ưu 63 (đ/c) 58,3 - 68,5 61,9 63,4 72,7 71,2 66,0 CV% 2,3 2,3 4,1 4,3 5,3 7,4 2,4 LSD0,05 2,33 2,10 4,40 4,34 5,44 7,93 2,65 Nh ưu 838 (đ/c) 56,7 48,9 57,0 26,1 65,6 65,3 - 58,7 Nh ưu 725 Mùa 2006 - - 68,7 39,8 51,2 72,5 - 60,0 B c ưu 903 (đ/c) - 38,7 60,8 31,2 45,7 56,4 - 50,4 CV% 7,0 4,6 4,8 6,8 5,7 2,3 - LSD0,05 6,78 3,90 4,57 3,58 4,87 2,45 - Nh ưu 838 (đ/c) 54,3 57,0 76,7 51,5 62,4 67,8 62,5 Dưu 527 (đ/c) Xuân 2007 55,0 51,7 77,3 53,3 59,7 66,7 62,4 Nh ưu 725 58,3 56,7 69,8 - 62,6 68,3 64,8 CV% 4,4 3,8 3,9 3,5 2,4 2,6 LSD0,05 4,06 2,98 5,10 2,96 2,29 2,85 (Ngu n: TTKKNG, SPCT & PBQG, v xuân 2006, mùa 2006 và v xuân 2007) Trung tâm Kh o ki m nghi m gi ng, Yên, H i Dương, Thái Bình, Thanh Hóa và s n phNm cây tr ng và phân bón Qu c gia N gh An, N h ưu 725 luôn cho năng su t th nghi m gi ng lúa N h ưu 725 liên t c cao hơn N h ưu 838 và năng su t bình trong 2 năm 2006 - 2007 (B ng 5) cho quân c a N h ưu 725 t i 7 i m kh o th y: T i 7 i m kh o nghi m v xuân nghi m là 68,4 t /ha, trong khi ó năng 2006 là Phú Th , Tuyên Quang, Hưng su t N h ưu 838 ( i ch ng) là 65,5 t /ha. 4
T¹p chÝ khoa häc vµ c«ng nghÖ n«ng nghiÖp ViÖt Nam N h ưu 725 là gi ng ng u v năng su t ưu 725 và D ưu 725 là 64,8 t /ha còn trong s 34 gi ng kh o nghi m. năng su t bình quân N h ưu 838 ( i V mùa 2006 t i 5 i m kh o nghi m ch ng) là 62,5 t /ha. ng th i N h ưu là B c Giang, H i Dương, Hưng Yên, Thái 725 là m t trong 3 gi ng cho năng su t Bình, Thanh Hóa thì 4 i m N h ưu 725 có cao nh t các i m trong t ng s 16 năng su t cao hơn N h ưu 838. ng th i gi ng kh o nghi m. N h ưu 725 là m t trong 6 gi ng có năng Gi ng lúa N h ưu 725 có ch t lư ng su t ng u trong t ng s 23 gi ng trong g o cao hơn h n N h ưu 838. K t qu phân m ng lư i kh o nghi m. tích cho th y: b c b ng trung bình V xuân năm 2006 t i 5 i m kh o ( i m 1,5); tr ng c a g o N h ưu 725 nghi m là: Phú Th , Tuyên Quang, Hưng (43,6%) t l g o l t, xay xát cao, ngoài ra Yên, Thanh Hóa và N gh An thì t i 3 cơm ngon tơi d o (Báo cáo s 174 i m N h ưu 725 cho năng su t cao hơn KKN /BC ngày 2/8/2006, TTKKN G, SPCT N h ưu 838. N ăng su t bình quân c a N h & PBQG). B ng 6. M c nhi m sâu b nh và ch ng ch u i u ki n b t thu n c a các gi ng lúa tham gia kh o nghi m Tên gi ng B nh đ o ôn B c lá Khô v n Đ m nâu Ch u l nh Kh i phong 1 0 1-5 1-3 0-1 1-3 Nh ưu 838 0 1-5 1-3 0-1 1-3 Nh ưu 725 0 1-3 3-5 0-1 1-3 D ưu 725 0 1-5 3-5 0-1 1-3 Nh ưu 63 0 1-5 1-3 0-1 1-3 HYT 88 0 3-5 3-5 0-1 1-3 Nh ưu 178 0 0-1 1-3 0-1 1-3 Kh i phong 7 0 1-5 1-3 0-1 1-3 Q ưu 5 0 1-5 0-1 0 1-3 Q ưu 6 0 5-7 0-1 0 1-3 Ngu n: Trích báo cáo k t qu kh o nghi m các gi ng lúa lai v xuân 2006 t i các t nh phía B c. Trung tâm Kh o ki m nghi m gi ng, s n phNm cây tr ng và phân bón Qu c gia. Báo cáo s 174 KKN /BC ngày 2/8/2006 Các ch tiêu sâu b nh ánh giá theo K t qu B ng 6 cho th y các gi ng Quy ph m kh o nghi m giá tr canh tác và lúa lai trong kh o nghi m có kh năng s d ng c a gi ng lúa (10 TCN 558 - 2002) kháng b nh o ôn t t, ch u l nh cao 5
T¹p chÝ khoa häc vµ c«ng nghÖ n«ng nghiÖp ViÖt Nam ( i m 1 - 3). i v i b nh b c lá h u h t N h ưu 725 có th gieo tr ng t t c các gi ng u kháng khá c 2 v tr N h các t nh ng b ng B c b và Trung b . Cơ ưu 838, Kh i phong 7, HYT 88 và Q ưu 6 c u thích h p nh t là v xuân trên t vàn cũng kháng b c lá nhưng y u hơn ( i m và vàn trũng có t ng canh tác dày B c 3 - 5 và 5 - 7). N goài ra các gi ng lúa lai Trung b . Cũng có th gieo c y c v hè 3 dòng trong kh o nghi m u ít nhi m thu các t nh B c Trung b . b nh m nâu, khô v n và sâu cu n lá. Gi ng N h ưu 725 ch ng ch u sâu b nh TÀI LI U THAM KH O khá hơn so v i các gi ng khác. c bi t 1 Ph m Văn Chương. Cơ s sinh lý v N h ưu 725 ít nhi m b c lá trong c hai ti m năng năng su t lúa c a lúa ưu th v . Vì v y các a phương khuy n cáo có lai F1. T p chí Khoa h c công ngh và th tr ng N h ưu 725 c 2 v xuân và Qu n lý kinh t . Tháng 9/1996. mùa.. 2 Ph m Văn Chương. N ghiên c u sinh lý Ti n hành kh o nghi m s n xu t 1060 ha th c v t v i năng su t cây tr ng. T p t i các t nh (N gh An - 150 ha; Hà N am - chí Khoa h c công ngh và Qu n lý 720 ha; Thái Bình - 50 ha; N am nh - kinh t . Tháng 1/1997. 50 ha; H i Dương - 40 ha; H i Phòng, 3 Ph m Văn Chương. Hi n tr ng và xu N inh Bình - 50 ha) cho th y, năng su t th phát tri n s n xu t lúa g o Vi t bình quân hai v xuân và mùa t trên N am. T p chí N ông nghi p và Phát tri n 70 t /ha. Các s nông nghi p & PTN T c a nông thôn. Tháng 5/2001. các a phương ư c kh o nghi m u 4 guy n Trí Hoàn. Tình hình nghiên c u ánh giá cao v gi ng lúa này và ngh và phát tri n lúa lai Vi t N am. Báo ư c công nh n gi ng chính th c ưa vào cáo t i h i th o v quá trình phát tri n cơ c u ph c v s n xu t. và s d ng lúa lai ngoài Trung Qu c. IV. K T LU N Hà N i 28 - 30 tháng 5 năm 1997. 5 Báo cáo k t qu kh o nghi m các gi ng N h ưu 725 là gi ng lúa lai 3 dòng có lúa lai v xuân 2006; v mùa 2006 và v năng su t cao, r t tri n v ng. N h ưu 725 xuân 2007 c a Trung tâm KK , SPCT & có d ng hình g n, ch u thâm canh, ch ng PBQG. Báo cáo s 179/KKN /BC ngày ch u t t v i các lo i sâu b nh chính h i 2/8/2006; Báo cáo s 323 KKN /BC ngày lúa, ch u rét khá. Th i gian sinh trư ng 15/12/2006 và Báo cáo s 157 KKN /BC ng n 125 - 130 ngày trong v xuân và 110 - 117 ngày trong v mùa, tương ương ngày 17/7/2007. gi ng N h ưu 838. N ăng su t v xuân t 68 - 80 t /ha, v mùa 63 - 68 t /ha cao hơn i ch ng N h ưu 838 t 7 - 15%. 6
T¹p chÝ khoa häc vµ c«ng nghÖ n«ng nghiÖp ViÖt Nam Ph l c QUY TRÌ H K THU T THÂM CA H LÚA LAI HN ƯU 725 Gi ng lúa Nh ưu 725 là gi ng lúa lai 3 dòng có năng su t cao, r t tri n v ng, có th thay th gi ng lúa Nh ưu 838. 1. c i m nông h c gi ng lúa h ưu 725 - Chân t: Chân t thích h p là vàn - Th i gian sinh trư ng (ngày) và vàn trũng, có t ng canh tác dày. + V xuân 123 - 130 - Phân bón (tính theo sào B c b ) + V mùa 110 - 117 + N n phân: 400 kg phân chu ng, 10 - 12 kg m urê, 17 - 20 kg supe lân và 7 - (Tương ương gi ng lúa Nh ưu 838) 10 kg kali. - Chi u cao cây (cm): 92 - 98 + Phương pháp bón: - c i m ch ng ch u sâu b nh: * Bón lót (trư c khi b a c y) 100% Nh ưu 725 ch ng ch u khá v i t t c phân chu ng + 100% lân + 50% lư ng m. các lo i sâu b nh chính c a lúa như o ôn, b c lá, khô v n, m nâu, r y nâu, sâu cu n * Bón thúc l n 1 (lúa b t u nhánh) lá,... bón 50% lư ng m còn l i + 50% lư ng - c ng cây: Nh ưu 725 ch ng t t kali k t h p làm c s c bùn. ( i m 1), d ng hình g n, có kh năng thâm * Bón thúc l n 2 (lúa ng cái làm canh cao. òng): Bón lư ng phân kali còn l i. - Ch ng ch u rét khá: i m 1 - 3. - Chăm sóc: - Kh năng nhánh t t: 6 - 8 d nh h u + T sau khi c y n lúa t 8,5 lá luôn hi u/khóm. m b o m c nư c 2 cm lúa nhánh t p - P1000 h t (g): 26 - 27. trung. Sau ó rút nư c 7 - 10 ngày h n ch - Năng su t: V xuân 68 - 80 t /ha d nh vô hi u. n th i kỳ phân hóa òng thâm canh cao có th t 90 t /ha, v mùa bư c 4 c n gi nư c luôn m b o 6 - 10 cm. 63 - 68 t /ha (Cao hơn gi ng i ch ng Nh + Phòng tr sâu b nh và phòng tr c ưu 838 t 7 - 15%). d i k p th i./. 2. K thu t thâm canh gi ng h ưu 725 gư i ph n bi n: guy n Văn Vi t - Th i v : (Th i v gieo tr ng tương t gi ng Nh ưu 838) + Gieo: V xuân gieo cu i tháng 1 n 5/2 tùy th i ti t, v mùa gieo vào trà mùa s m. + C y: M gieo c n ph i c y vào lúc tu i m 4 lá; m n n t c ng ph i c y lúc tu i m 3 lá. - M t c y: 40 khóm/m2. 7
T¹p chÝ khoa häc vµ c«ng nghÖ n«ng nghiÖp ViÖt Nam 8