PHÒNG GD & ĐT KRÔNG ANA
TR NG THCS TÔ HI UƯỜ Ệ
TÊN SÁNG KI N: Ế
M t s kinh nghi m nâng cao hi uộ ố ệ ệ
qu d y ki u bài “ Rút g n bi u th cả ạ ể ọ ể ứ
đi s ” đi v i h c sinh l p 8, 9 t iạ ố ố ớ ọ ớ ạ
tr ng THCS Tô Hi uườ ệ
Thu c b môn ho c lĩnh v c: Toánộ ộ ặ ự
H và tên: ọNguy n Th Ph c Tràễ ị ướ
Trình đ chuyên môn cao nh t: ộ ấ Đi h c S ph mạ ọ ư ạ
Chuyên ngành đào t o: ạS ph m Toánư ạ
Krông Ana, tháng 03 năm 2017
M C L CỤ Ụ
Trang
I. PH N M ĐUẦ Ở Ầ
1. Lý do ch n đ tàiọ ề
Nh chúng ta đã bi t Toán h c là môn khoa h c có t lâu đi nó nghiênư ế ọ ọ ừ ờ
c u v nhi u th lo i, đa d ng phong phú, nó có lí lu n th c ti n l n lao và quanứ ề ề ể ạ ạ ậ ự ễ ớ
tr ng. b c THCS thì môn Toán là m t trong nh ng môn h c chi m v trí r tọ Ở ậ ộ ữ ọ ế ị ấ
quan tr ng và then ch t nh đng chí Ph m Văn Đng đã nói “ Toán h c là mônọ ố ư ồ ạ ồ ọ
th thao c a trí tu nó giúp chúng ta rèn luy n tính thông minh và sáng t o”. Doể ủ ệ ệ ạ
đó, trang b cho h c sinh nhi u ki n th c Toán h c không ch g m các ki n kháiị ọ ề ế ứ ọ ỉ ồ ế
ni m, đnh nghĩa, quy t c t ng quan … Mà còn ph i trang b cho h c sinh nh ngệ ị ắ ổ ả ị ọ ữ
k năng và ph ng pháp gi i bài t p v n d ng Toán h c vào th c t cu c s ng.ỹ ươ ả ậ ậ ụ ọ ự ế ộ ố
Trong Toán h c thì đi s là m t môn đc bi t. N u đi sâu vào nghiên c uọ ạ ố ộ ặ ệ ế ứ
v môn đi s h n m i chúng ta s ch ng ki n “ Cái không gian 3 chi u” lí thúề ạ ố ẳ ỗ ẽ ứ ế ề
c a nó. b c THCS thì h c sinh đc ti p c n ph n đi s l p 8, l p 9, trongủ Ở ậ ọ ượ ế ậ ầ ạ ố ở ớ ớ
đó rút g n bi u th c đi s là m t trong nh ng n i dung quan tr n. B t đu tọ ể ứ ạ ố ộ ữ ộ ọ ắ ầ ừ
l p 7, h c sinh đc làm quen v i lo i Toán rút g n bi u th c, lo i này ti p t cớ ọ ượ ớ ạ ọ ể ứ ạ ế ụ
đc d y k h n l p 8, 9. D ng toán rút g n bi u th c đi s th ng b t g pượ ạ ỹ ơ ở ớ ạ ọ ể ứ ạ ố ườ ắ ặ
h u h t các đ thi h c k , h c sinh gi i, thi toán Ti ng Vi t, Toán Ti ng Anhầ ế ở ề ọ ỳ ọ ỏ ế ệ ế
qua m ng Interrnet, thi tuy n sinh vào các tr ng THPT, tr ng chuyên …Vi cạ ể ườ ườ ệ
rút g n bi u th c đi s không đn gi n ch là bi n đi thông th ng mà nó đòiọ ể ứ ạ ố ơ ả ỉ ế ổ ườ
h i nh ng hi u bi t logic và cách gi i sáng t o c a nó; nó có ý nghĩa trong vi cỏ ữ ể ế ả ạ ủ ệ
rèn luy n kh năng phân tích và bi u th toán h c nh ng m i liên h c a các điệ ả ể ị ọ ữ ố ệ ủ ạ
l ng trong th c ti n. Trong phân môn đi - ch ng trình môn toán các l p 7, 8,9ượ ự ễ ạ ươ ớ
THCS s ti t h c các bài toán rút g n bi u th c đi s đã chi m v trí quanố ế ọ ọ ể ứ ạ ố ế ị
tr ng, làm n n t ng đ phát tri n kh năng toán h c.ọ ề ả ể ể ả ọ
Trong quá trình d y và h c giáo viên và h c sinh đu g p ph i khó khănạ ọ ọ ề ặ ả
khi d y và h c ki u bài này. Lâu nay chúng ta đang tìm ki m m t ph ng phápạ ọ ể ế ộ ươ
d y h c sinh gi i các bài toán rút g n làm sao đt hi u qu . B i vì khi h c sinhạ ọ ả ọ ạ ệ ả ở ọ
h c t t ki u bài này s giúp ích r t nhi u cho các d ng toán ti p theo nh : Gi iọ ố ể ẽ ấ ề ạ ế ư ả
ph ng trình, b t ph ng trình, tìm giá tr l n nh t, nh nh t c a bi u th c, tìmươ ấ ươ ị ớ ấ ỏ ấ ủ ể ứ
giá tr c a bi u x đ bi u th c nh n giá tr nguyên …Các tài li u, các sách thamị ủ ể ể ể ứ ậ ị ệ
kh o, sách h ng d n cho giáo viên cũng ch a có sách nào đ c p đn ph ngả ướ ẫ ữ ề ậ ế ươ
pháp d y ki u bài này. Có chăng ch là g i ý chung và s l c.ạ ể ỉ ợ ơ ượ
V y cách trình bày m t bài toán rút g n bi u th c nh th nào, ph ngậ ộ ọ ể ứ ư ế ươ
pháp gi i bài toán đã cho ra sao. Đ đnh h ng cho m i h c sinh phát huy đcả ể ị ướ ỗ ọ ượ
kh năng c a mình khám phá nh ng ki n th c, nâng cao ch t l ng giáo d c. Vìả ủ ữ ế ứ ấ ượ ụ
v y m i giáo viên tr c ti p gi ng d y môn Toán c n có gi i pháp tích c c đậ ỗ ự ế ả ạ ầ ả ự ể
nâng cao ch t l ng gi ng d y ph n rút g n bi u th c đi s .ấ ượ ả ạ ầ ọ ể ứ ạ ố
M c dù, v n đ nêu trên đã đc r t nhi u th h giáo viên nghiên c uặ ấ ề ượ ấ ề ế ệ ứ
gi ng d y, b n thân tôi là m t giáo viên toán c p THCS, cũng đã t ng trăn trả ạ ả ộ ấ ừ ở
nhi u v v n đ trên. T th c t đó, tôi xin đ xu t ề ề ấ ề ừ ự ế ề ấ “M t s kinh nghi mộ ố ệ
nâng cao hi u qu d y ki u bài “ Rút g n bi u th c đi s ” đi v i h cệ ả ạ ể ọ ể ứ ạ ố ố ớ ọ
1
sinh l p 8, 9 t i tr ng THCS Tô Hi uớ ạ ườ ệ ” mà Tôi đã t ng áp d ng thành côngừ ụ
đc bi t là đi v i h c sinh trung bình,y u tr ng THCS Tô Hi u.ặ ệ ố ớ ọ ế ở ườ ệ
2. M c tiêu và nhi m v c a đ tài ụ ệ ụ ủ ề
a. M c tiêu ụ
Trong ch ng trình môn toán c a THCS đc bi t là phân môn đi s thìươ ủ ặ ệ ạ ố
rút g n bi u th c là m t trong nh ng n i dung quan tr ng th nh ng vi c d yọ ể ứ ộ ữ ộ ọ ế ư ệ ạ
c a giáo viên và vi c h c c a h c sinh đi v i n i dung này đang g p khá nhi uủ ệ ọ ủ ọ ố ớ ộ ặ ề
khó khăn, kém hi u qu đc bi t là đi v i h c sinh vùng khó khăn nh THCSệ ả ặ ệ ố ớ ọ ư
Tô Hi u. Vì v y m c tiêu c a đ tài là d a trên c s lý lu n n i dung v rútệ ậ ụ ủ ề ự ơ ở ậ ộ ề
g n bi u th c và yêu c u c a chu n ki n th c k năng, kinh nghi m nhi u nămọ ể ứ ầ ủ ẩ ế ứ ỹ ệ ề
c a b n thân đã d y và h c Toán t đó đa ra ph ng pháp hi u qu nh t nh mủ ả ạ ọ ừ ư ươ ệ ả ấ ằ
nâng cao kh năng rút g n c a h c sinh tr ng THCS đc bi t là tr ng THSCả ọ ủ ọ ở ườ ặ ệ ườ
Tô Hi u.ệ
b. Nhi m v ệ ụ
- Xác đnh c s lý lu n, c s th c ti n c a vi c d y và h c đi v i n iị ơ ở ậ ơ ở ự ễ ủ ệ ạ ọ ố ớ ộ
dung rút g n bi u th c đi s b c THCS.ọ ể ứ ạ ố ở ậ
- Phân tích th c tr ng c a vi c gi ng d y k năng rút g n bi u th c điự ạ ủ ệ ả ạ ỹ ọ ể ứ ạ
s và vi c th c hi n k năng rút g n bi u th c đi s h c sinh.ố ệ ự ệ ỹ ọ ể ứ ạ ố ở ọ
- Thông qua phân tích nêu ra m t s gi i pháp, bi n pháp, cách th c th cộ ố ả ệ ứ ự
hi n vi c gi ng d y cho h c sinh v n i dung rút g n bi u th c đi s .ệ ệ ả ạ ọ ề ộ ọ ể ứ ạ ố
- Th c hi n áp d ng đ tài vào th c t gi ng d y và đánh giá k t qu thuự ệ ụ ề ự ế ả ạ ế ả
đc.ượ
3. Đi t ng nghiên c uố ượ ứ
Các ph ng pháp rút g n bi u th c đi s tr ng THCS đ áp d ngươ ọ ể ứ ạ ố ở ườ ể ụ
hi u qu vào gi ng d y cho h c sinh tr ng THCS Tô Hi u.ệ ả ả ạ ọ ở ườ ệ
4. Gi i h n và ph m vi nghiên c u ớ ạ ạ ứ
Đ tài này ti n hành nghiên c u áp d ng cho h c sinh kh i 8, 9 năm h cề ế ứ ụ ọ ố ọ
2015 - 2016 và h c k I năm h c 2016 - 2017. Đng th i áp d ng cho h c sinhọ ỳ ọ ồ ờ ụ ọ
gi i Văn hóa, h c sinh thi Casiô, Toán Violympic c a tr ng THCS Tô Hi u.ỏ ọ ủ ườ ệ
5. Ph ng pháp nghiên c uươ ứ
- Nhóm ph ng pháp nghiên c u lý lu nươ ứ ậ
+ Nghiên c u m c tiêu d y h c môn Toán, m c tiêu d y h c các bài v rútứ ụ ạ ọ ụ ạ ọ ề
g n bi u th c đi s .ọ ể ứ ạ ố
+ Chu n ki n th c k năng môn Toán THCS, sách giáo khoa, tài li u t pẩ ế ứ ỹ ệ ạ
chí...
- Nhóm ph ng pháp nghiên c u th c ti nươ ứ ự ễ
+ Quan sát, đàm tho i, trao đi, kh o sát.ạ ổ ả
2
