Luận án Tiến sĩ: Một số kỹ thuật phân loại dữ liệu và ứng dụng trong thành lập bản đồ nguy cơ cháy rừng, sạt lở đất

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và sự gia tăng của các thiên tai như cháy rừng và sạt lở đất tại Việt Nam, việc ứng dụng các kỹ thuật phân loại dữ liệu tiên tiến để thành lập bản đồ nguy cơ là hết sức cần thiết. Luận án này tập trung vào việc khai thác tiềm năng của học máy và hệ thống thông tin địa lý (GIS) nhằm nâng cao độ chính xác trong dự báo và quản lý rủi ro thiên tai.

Các nhà nghiên cứu, sinh viên, kỹ sư trong lĩnh vực hệ thống thông tin, khoa học dữ liệu, địa tin học, quản lý tài nguyên và môi trường, cũng như các cơ quan quản lý nhà nước và tổ chức liên quan đến phòng chống thiên tai.

Luận án này tập trung vào việc xây dựng các mô hình học máy hiệu quả nhằm dự đoán và thành lập bản đồ phân vùng nguy cơ đối với hai loại thiên tai phổ biến tại Việt Nam là cháy rừng và sạt lở đất. Mục tiêu cụ thể bao gồm thu thập, xử lý dữ liệu đa nguồn (viễn thám, địa hình, khí tượng, địa chất), phát triển và huấn luyện các mô hình học máy tiên tiến, đánh giá hiệu suất của chúng, và cuối cùng là tạo ra các bản đồ nguy cơ chi tiết. Nghiên cứu đã tiến hành tìm hiểu sâu các lý thuyết cơ bản về học máy và các phương pháp phân loại dữ liệu, đồng thời xây dựng quy trình chuẩn hóa cho việc thu thập và tiền xử lý dữ liệu từ các khu vực nghiên cứu cụ thể như tỉnh Gia Lai (cho cháy rừng) và huyện Than Uyên, tỉnh Lai Châu (cho sạt lở đất). Các phương pháp nghiên cứu chính bao gồm phân tích và tổng hợp tài liệu khoa học, cùng với việc ứng dụng kỹ thuật viễn thám để xây dựng các mô hình số độ cao (DEMs) và tính toán các yếu tố ảnh hưởng từ ảnh vệ tinh. Phương pháp thực nghiệm được sử dụng để kiểm chứng độ chính xác và hiệu quả của các mô hình đề xuất thông qua việc so sánh với các mô hình hiện có. Đóng góp chính của luận án là đề xuất một số kỹ thuật tổng hợp, xử lý và phân loại dữ liệu mới phục vụ cho việc phân vùng nguy cơ cháy rừng và sạt lở đất. Đặc biệt, luận án đã thành công trong việc sử dụng các kết quả phân loại này để xây dựng bản đồ nguy cơ cháy rừng cho tỉnh Gia Lai và bản đồ nguy cơ sạt lở đất cho huyện Than Uyên, Lai Châu, cung cấp công cụ hữu ích cho công tác quản lý và phòng chống thiên tai.