Luận án Tiến sĩ: Thiết lập và thẩm định chéo hệ thống mô hình ước tính sinh khối trên mặt đất cây rừng khộp ở Việt Nam

Luận án này trình bày về việc thiết lập và thẩm định chéo hệ thống mô hình ước tính sinh khối trên mặt đất cho cây rừng khộp ở Việt Nam. Rừng khộp, một kiểu rừng đặc thù của vùng Nam Á và Đông Nam Á, đóng vai trò quan trọng trong việc giảm nhẹ biến đổi khí hậu nhờ khả năng tích lũy carbon. Tuy nhiên, hệ thống mô hình sinh trắc đã được thẩm định để ước tính sinh khối – carbon cho kiểu rừng này còn thiếu.

Luận án này hướng đến việc cung cấp một hệ thống mô hình đầy đủ phục vụ ước tính sinh khối, carbon tích lũy trong cây rừng khộp cho chương trình UN-REDD+ và các dự án REDD khác, đồng thời bổ sung cơ sở lý luận, phương pháp xây dựng và thẩm định chéo mô hình ước tính sinh khối cây rừng tự nhiên.

Luận án tiến sĩ này tập trung vào việc thiết lập và thẩm định chéo hệ thống các mô hình ước tính sinh khối trên mặt đất cho cây rừng khộp ở Việt Nam. Nghiên cứu này nhằm đóng góp vào cơ sở khoa học trong việc xây dựng các mô hình ước tính sinh khối cây rừng theo hệ thống phân loại thực vật và các yếu tố môi trường sinh thái rừng. Các mục tiêu cụ thể bao gồm xây dựng hệ thống mô hình ước tính sinh khối cây rừng và các bộ phận trên mặt đất theo hệ thống phân loại thực vật cây gỗ, từ loài, chi, họ ưu thế, và có xét đến ảnh hưởng của các nhân tố sinh thái môi trường rừng. Luận án cũng thẩm định chéo sai số để so sánh hệ thống mô hình của rừng khộp Việt Nam đã thiết lập với các mô hình ở vùng Đông Nam Á và chung cho vùng nhiệt đới để đề xuất phạm vi áp dụng. Nghiên cứu sử dụng phương pháp thiết lập đồng thời hệ thống mô hình sinh khối các bộ phận cây rừng theo phương pháp phi tuyến có trọng số theo SUR (Weighted Non-Linear fit by Seemingly Unrelated Regression) hoặc mô hình xem xét ảnh hưởng tổng hợp của các nhân tố sinh thái môi trường rừng (AGB = AVERAGE × MODIFIER) để cải thiện độ tin cậy trong ước tính sinh khối cây rừng so với các mô hình được thiết lập độc lập như truyền thống. Luận án cũng thiết lập và cung cấp sai số khách quan theo phương pháp thẩm định chéo (Cross-Validation) của hệ thống mô hình ước tính đồng thời sinh khối cây rừng theo họ, chi, loài ưu thế rừng khộp ở Việt Nam và chỉ ra mô hình sinh khối cây rừng trên mặt đất (AGB) theo chi thực vật ưu thế rừng khộp với một biến đơn giản là đường kính (D) có độ tin cậy cao hơn mô hình chung các loài với ba biến D, chiều cao cây (H) và khối lượng thể tích gỗ (WD) và mô hình theo chi thực vật có thể áp dụng chung cho vùng nhiệt đới.