VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
NGUYỄN THỊ THÚY HẠNH
NGHỆ THUẬT TIỂU THUYẾT DIÊM LIÊN KHOA
LUẬN ÁN TIẾN SĨ VĂN HỌC NƢỚC NGOÀI
NĂM 2019
VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
NGUYỄN THỊ THÚY HẠNH
NGHỆ THUẬT TIỂU THUYẾT DIÊM LIÊN KHOA
Chuyên ngành: Văn học nước ngoài
Mã số: 9 22 02 45
LUẬN ÁN TIẾN SĨ VĂN HỌC NƢỚC NGOÀI
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS NGUYỄN THỊ MAI CHANH
NĂM 2019
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết quả nêu
trong luận án là trung thực, đảm bảo độ chuẩn xác cao nhất có thể. Các tài liệu tham
khảo, trích dẫn có xuất xứ rõ ràng. Tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm về công trình
nghiên cứu của mình.
Hà Nội, ngày 04 tháng 11 năm 2019
Tác giả luận án
Nguyễn Thị Thúy Hạnh
LỜI CẢM ƠN
Trước hết, tôi xin trân trọng cảm ơn Khoa Văn học – Học Viện KHXH đã tạo
điều kiện cho tôi hoàn thành luận án.
Đặc biệt, xin gửi đến PGS.TS Nguyễn Thị Mai Chanh lòng biết ơn chân thành.
Cô đã tận tình chỉ dẫn, hỗ trợ tôi trong quá trình thực hiện đề tài.
Xin cảm ơn Ban lãnh đạo Viện Văn học, các thầy cô, đồng nghiệp của tôi tại
phòng Văn học nước ngoài, phòng Lí luận văn học đã động viên, tạo điều kiện,
nhiệt tình trao đổi, chia sẻ cùng tôi những ý kiến chuyên môn quý báu.
Xin cảm ơn nhiều đồng nghiệp trong và ngoài nước với những hỗ trợ đáng quý
về mặt tư liệu cho nghiên cứu sinh.
Cuối cùng, xin cảm ơn gia đình đã luôn đồng hành, ủng hộ, giúp đỡ tôi trên con
đường học tập và nghiên cứu.
Nguyễn Thị Thúy Hạnh
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................................. 3
LỜI CẢM ƠN ....................................................................................................................... 4
MỞ ĐẦU..................................................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ....................................................................................................... 1
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 2
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ....................................................................................... 3
4. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận án ......................................... 4
5. Đóng góp mới về khoa học của luận án .............................................................................. 5
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài ........................................................................ 5
7. Cấu trúc của luận án ............................................................................................................. 5
CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ QUAN ĐIỂM,
PHƢƠNG HƢỚNG TIẾP CẬN CỦA LUẬN ÁN ............................................................ 7
1.1. Các giai đoạn nghiên cứu tiểu thuyết Diêm Liên Khoa ở Trung Quốc ...................... 7
1.2. Phiên dịch, nghiên cứu tiểu thuyết Diêm Liên Khoa ở một số nƣớc trên thế giới ..15
1.3. Nghiên cứu tiểu thuyết Diêm Liên Khoa ở Việt Nam .................................................21
1.4. Những tranh luận quanh tiểu thuyết Diêm Liên Khoa ..............................................23
1.5. Quan điểm và phƣơng hƣớng tiếp cận của luận án ....................................................28
Tiểu kết chƣơng 1............................................................................................................... 30
CHƢƠNG 2: “CHỦ NGHĨA THẦN THỰC”: ................................................................ 31
TỪ QUAN NIỆM ĐẾN THỰC HÀNH ............................................................................ 31
2.1. Quan niệm về “chủ nghĩa thần thực”............................................................................31
2.1.1.“Thần là cây cầu, thực là bờ bên kia” .............................................................. 31
2.1.2. “Vô nhân quả”, “bán nhân quả” và “nội nhân quả” ..................................... 33
2.2. Quá trình chuyển biến trong quan niệm nghệ thuật của nhà văn: từ “hiện thực”
đến “thần thực” .......................................................................................................................37
2.3. “Chủ nghĩa thần thực” của Diêm Liên Khoa trong quan hệ với truyền thống văn
học Trung Quốc .......................................................................................................................41
2.3.1. Gia nhập dòng văn học hương thổ .................................................................. 41
2.3.2. Nối tiếp dòng văn học “Phản tỉnh dân tộc”..................................................... 45
2.3.3. Tiếp thu phương thức tự sự truyền thống .......................................................... 47
2.3.4. Khúc xạ tư tưởng “Đạo” gia ............................................................................ 49