1
VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
NGUYỄN THỊ VÂN ANH
THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN DU LỊCH
BỀN VỮNG TỪ THỰC TIỄN QUẬN NGŨ HÀNH SƠN,
THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG
Chuyên ngành: Chính sách công
Mã số: 834 04 02
LUẬN VĂN THẠC SĨ CHÍNH SÁCH CÔNG
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
PGS.TS. NGUYỄN DANH SƠN
HÀ NỘI, năm 2018
2
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Quận Ngũ Hành Sơn nằm về phía Đông Nam của thành phố Đà Đẵng và
được đánh giá là quận có tiềm năng du lịch to lớn, thể hiện qua những điều kiện
thuận lợi do hệ thống sản phẩm du lịch phong phú như các di tích lịch sử cách
mạng, di tích văn hóa, hệ thống chùa chiền và là điểm giữa của ba di sản văn hóa
thế giới: Huế - Mỹ Sơn - Hội An. Làng nghề đá mỹ nghệ Non Nước, quận Ngũ
Hành Sơn cũng đang được đề nghị công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của quốc
gia, sản phẩm làm ra tại Làng nghề không chỉ là sản phẩm đặt trưng của quận Ngũ
Hành Sơn mà là quà tặng Việt Nam đối với bạn bè quốc tế. Đó chưa kể đến điều
kiện tự nhiên quận Ngũ Hành Sơn đang sở hữu là một di sản thiên nhiên mà chẳng
nơi nào có được: Khu danh lam thắng cảnh Ngũ Hành Sơn hung vĩ “núi trong long
thành phố” và một bờ biển dài, nước xanh cát trắng đươc công nhận là môt trong 6
bãi biển đẹp nhất hành tinh. Điều đặc biệt nhất là quận Ngũ Hành Sơn còn là nơi tổ
chức những lễ hội truyền thống như: Lễ hội Quán thế Âm 19/2 Âm Lịch, Lễ hội
Thạch Nghệ Tổ Sư, Lễ hội Vu lang báo hiếu 15/7 Âm Lịch và các cuộc thi điêu
khắc đá mỹ nghệ tại làng nghề (ba năm/một lần).
Với nhiều tiềm năng và lợi thế lớn như vậy, tuy nhiên trong nhũng năm qua
ngành du lịch quận Ngũ Hành Sơn vẫn chưa phát triển mạnh mẽ, còn đơn điệu.
Trong khi Thành phố Đà Nẵng ngày càng thu hút được rất đông du khách đến thăm
quan, mua sắm, nghĩ dưỡng nhưng đô thu hút khách đối với quận Ngũ Hành Sơn
vẫn còn nhiều hạn chế, do đó cần phải có cách nhìn nhận mới hơn về phát triển du
lịch trên địa bàn quận.
Hiện nay ngành du lịch đánh giá sự phát triển bền vững được quan tâm, do
đó hàng loạt các chính sách được ban hành ở từng lĩnh vực như kinh tế, xã hội, môi
trường và đã ký cam kết với quốc tế.
Để xây dựng quận Ngũ Hành Sơn trở thành khu đô thị phía Đông Nam của
Thành phố và là đô thị du lịch, dịch vụ kiểu mẫu và là trung tâm dịch vụ nghỉ
dưỡng, giáo dục - đào tạo, y tế chất lượng cao, phát triển kinh tế tri thức công nghệ
2
cao, phát huy thế mạnh phát triển Làng nghề đá mỹ nghệ truyền thống, Nghị quyết
Đại hội đại biểu Đảng bộ quận Ngũ Hành Sơn lần thứ V, nhiệm kỳ 2015-2020 đã
xác định góp phần cùng thành phố Đà Nẵng xây dựng thương hiệu “Thành phố
đáng sống”, thành phố du lịch, thành phố thông minh.
Sự phát triển du lịch đã giúp diện mạo quận phát triển, chất lượng cuộc sống
của người dân được nâng cao. Tuy nhiên, việc thực hiện chính sách để phát triển du
lịch ở quận Ngũ Hành Sơn vẫn còn nhiều tồn tại và thách thức lớn.
Xuất phát từ thực tiễn thiết thực và tính cấp bách của vấn đề, tôi chọn đề
tài “Thực hiện chính sách phát triển du lịch bền vững từ thực tiễn quận Ngũ Hành
Sơn, Thành phố Đà Nẵng” cho luận văn của mình.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Hiện nay đã có nhiều nghiên cứu được công bố trên các sách báo, tạp chí,
luận văn, đề tài khoa học về phát triển và chính sách phát triển du lịch bền vững,
như:
Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ (2010) “Các giải pháp phát triển bền
vững du lịch sinh thái tại Thừa Thiên Huế và Thành phố Đà Nẵng” do TS Nguyễn
Thị Mỹ Thanh làm chủ nhiệm đề tài [26]. Đề tài đã nhận diện những tác động tiêu
cực đến môi trường ở các điểm du lịch sinh thái và các tác nhân gây ra trên địa bàn.
Nguyễn Đức Tuy (2014), “Giải pháp phát triển du lịch bền vững Tây
Nguyên”, Luận án Tiến sĩ, Học viện khoa học xã hội [25]. Luận án đã có một số
đóng góp về mặt lý luận và thực tiễn: Luận án đã đưa ra định nghĩa phát triển du
lịch bền vững, trên 4 trụ cột kinh tế, chính trị, xã hội và môi trường. Nhận định mức
độ phát triển du lịch bền vững của vùng Tây Nguyên; đề xuất các giải pháp nhằm
phát triển vùng du lịch Tây Nguyên theo hướng bền vững, đề xuất các cơ chế chính
sách đặc thù để du lịch bền vững Tây Nguyên phát triền mạnh.
Ở Thành phố Đà Nẵng, có một số công trình nghiên cứu về phát triển du lịch,
như :
Hồ Kỳ Minh (2011), “Phát triển bền vững ngành du lịch trên địa bàn thành
phố Đà Nẵng”, đề tài nghiên cứu khoa học cấp bộ [23]. Đề tài tập trung vào các nội
dung như : phát triển du lịch theo hướng bền vững ; đánh giá tiềm năng và thực
3
trạng phát triển du lịch Đà Nẵng những năm qua ; phân tích cạnh trang về du lịch
Đà Nẵng trong bối cảnh cạnh tranh và hội nhập quốc tế ; Phân tích và dự báo nguồn
khách du lịch đến Đà Nẵng ; xác lập quan điểm, mục tiêu, định hướng phát triển du
lịch theo hướng bền vững ; Xây dựng mô hình phát triển du lịch bền vững thành
phố Đà Nẵng ; Đề xuất các nhóm giải pháp phát triển du lịch theo hướng bền vững
trên địa bàn thành phố Đà Nẵng đến năm 2020 về kinh tế, văn hóa-xã hội và tài
nguyên-môi trường, cùng các kiến nghị đối với các cơ quan quản lý nhà nước.
Nguyễn Xuân Vinh (2010) “Xây dựng chiến lược thương hiệu du lịch thành
phố Đà Nẵng” ; Luận văn thạc sĩ kinh tế, Đại học Đà Nẵng.
Nguyễn Thị Thu Hiệp (2012) “Phát triển loại hình du lịch sinh thái tại khu
du lịch bán đảo Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng” ; luận văn thạc sĩ kinh tế, Đại học Đà
Nẵng.
Nguyễn Thị Ái Vân (2015) “Phát triển bền vững thương hiệu du lịch Đà
Nẵng” ; tạp chí phát triển kinh tế-xã hội Đà Nẵng, số 63/2015.
Tuy có nhiều nghiên cứu với nhiều góc độ khác nhau, của nhiều tác giả và cơ
quan nghiên cứu nhưng cho đến nay, chưa có đề tài nghiên cứu về thực hiện chính
sách phát triển du lịch bền vững trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn.
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
+ Mục đích: Trên cơ sở lý luận và thực tiễn về phát triển du lịch, luận văn
đánh giá, phân tích thực trạng phát triển du lịch bền vững trên địa bàn Quận Ngũ
Hành Sơn. Trong đó, nêu bật những nguyên nhân của mặt tích cực và hạn chế, yếu
kém của nó; từ đó đề xuất phương hướng phát triển, giải pháp nâng cao hiệu lực
quản lý nhà nước đối với lĩnh vực du lịch trong giai đoạn từ nay đến năm 2020.
+ Để thực hiện mục đích đó, yêu cầu của luận văn là:
- Hệ thống hoá các vấn đề lý luận về thực hiện chính sách phát triển du lịch
bền vững.
- Phân tích thực trạng thực hiện chính sách phát triển du lịch bền vững trên
địa bàn quận Ngũ Hành Sơn hiện nay