Luận văn Thạc sĩ Khoa học: Tạo dòng tế bào lai sản xuất kháng thể đơn dòng kháng kháng nguyên B trên màng tế bào hồng cầu người

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN<br /> -----------------------------<br /> <br /> TRẦN QUỐC KHÁNH<br /> <br /> TẠO DÒNG TẾ BÀO LAI SẢN XUẤT<br /> KHÁNG THỂ ĐƠN DÒNG KHÁNG KHÁNG NGUYÊN B<br /> TRÊN MÀNG TẾ BÀO HỒNG CẦU NGƯỜI<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC<br /> <br /> Hà Nội - 2016<br /> <br /> ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN<br /> -----------------------------<br /> <br /> TRẦN QUỐC KHÁNH<br /> <br /> TẠO DÒNG TẾ BÀO LAI SẢN XUẤT<br /> KHÁNG THỂ ĐƠN DÒNG KHÁNG KHÁNG NGUYÊN B<br /> TRÊN MÀNG TẾ BÀO HỒNG CẦU NGƯỜI<br /> Chuyên ngành: Sinh học thực nghiệm<br /> Mã số: 60420114<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC<br /> <br /> NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN THỊ TRUNG<br /> TS. NGUYỄN ĐÌNH THẮNG<br /> <br /> Hà Nội – 2016<br /> <br /> LỜI CẢM ƠN<br /> <br /> Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Nguyễn Thị Trung, Viện Hàn lâm<br /> Khoa học và Công nghệ Việt Nam, người thầy đã tận tình chỉ bảo, hướng dẫn tôi<br /> trong suốt thời gian học tập và thực hiện luận văn này.<br /> Tôi cũng xin trân trọng cảm ơn TS. Nguyễn Đình Thắng (Bộ môn sinh lý thực<br /> vật và hóa sinh, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên) cùng các thầy giáo, cô giáo<br /> trong khoa Sinh học, đặc biệt là các thầy giáo, cô giáo trong bộ môn Sinh lý Thực<br /> vật và Hóa sinh học đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ, giảng dạy và dìu dắt tôi trong<br /> thời gian thực hiện luận văn cũng như trong suốt thời gian học tập tại trường.<br /> Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành tới các anh chị, các bạn làm việc tại<br /> Phòng Kỹ thuật di truyền, Viện Công nghệ Sinh học, Viện Hàn lâm Khoa học và<br /> Công nghệ Việt Nam đã tận tình giúp đỡ và chỉ bảo tôi trong suốt quá trình học tập<br /> và thực hiện luận văn tại phòng.<br /> Cuối cùng, tôi vô cùng biết ơn gia đình và bạn bè đã luôn khích lệ động viên<br /> tôi trong suốt thời gian qua.<br /> Hà Nội, ngày 9 tháng 12 năm 2016<br /> Học viên<br /> <br /> Trần Quốc Khánh<br /> <br /> iii<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> <br /> 1<br /> <br /> CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU<br /> <br /> 3<br /> <br /> 1.1. Máu và hệ thống nhóm máu ở người<br /> <br /> 3<br /> <br /> 1.2. Truyền máu và nguyên tắc truyền máu<br /> <br /> 7<br /> <br /> 1.3. Kháng thể đơn dòng<br /> <br /> 10<br /> <br /> 1.3.1. Khái niệm<br /> <br /> 10<br /> <br /> 1.3.2. Vai trò và ứng dụng của kháng thể đơn dòng<br /> <br /> 11<br /> <br /> 1.3.3. Công nghệ sản xuất kháng thể đơn dòng<br /> <br /> 14<br /> <br /> 1.3.4. Tình hình nghiên cứu, sản xuất kháng thể đơn dòng tại Việt Nam<br /> <br /> 17<br /> <br /> CHƯƠNG 2. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP<br /> <br /> 19<br /> <br /> 2.1. Vật liệu<br /> <br /> 19<br /> <br /> 2.1.1. Mẫu nghiên cứu<br /> <br /> 19<br /> <br /> 2.1.2. Sinh phẩm<br /> <br /> 19<br /> <br /> 2.1.3. Máy móc và thiết bị<br /> <br /> 20<br /> <br /> 2.2. Phương pháp nghiên cứu<br /> <br /> 20<br /> <br /> 2.2.1. Gây miễn dịch và đánh giá khả năng đáp ứng miễn dịch<br /> <br /> 20<br /> <br /> 2.2.1.2. Đánh giá khả năng đáp ứng miễn dịch<br /> <br /> 23<br /> <br /> 2.2.2. Chuẩn bị tế bào nền<br /> <br /> 23<br /> <br /> 2.2.3. Nuôi cấy tế bào myeloma<br /> <br /> 24<br /> <br /> 2.2.4. Dung hợp và tạo dòng tế bào lai<br /> <br /> 24<br /> <br /> 2.2.5. Sàng lọc tế bào lai<br /> <br /> 26<br /> <br /> 2.2.6. Tách dòng tế bào lai đơn sản xuất kháng thể đơn dòng kháng kháng nguyên<br /> B<br /> 27<br /> 2.2.7. Đánh giá tốc độ sinh trưởng và sản xuất kháng thể của tế bào lai<br /> <br /> 28<br /> <br /> 2.2.8. Phương pháp đếm tế bào lai (xác định số lượng tế bào sống)<br /> <br /> 29<br /> <br /> 2.2.9. Xác định loại globulin miễn dịch và kiểm tra tính đơn dòng của tế bào lai 29<br /> <br /> iv<br /> <br /> 2.2.10. Đánh giá kháng thể do tế bào lai sản xuất<br /> <br /> 31<br /> <br /> 2.2.11. Cô đặc kháng thể bằng ammonium sulfate<br /> <br /> 32<br /> <br /> 2.2.12. Tạo sinh phẩm xác định nhóm máu B<br /> <br /> 33<br /> <br /> CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN<br /> <br /> 35<br /> <br /> 3.1. Lựa chọn nguyên liệu và gây miễn dịch cho chuột<br /> <br /> 35<br /> <br /> 3.1.1. Lựa chọn nguyên liệu gây miễn dịch cho chuột<br /> <br /> 35<br /> <br /> 3.1.2. Cách thức gây miễn dịch cho chuột<br /> <br /> 35<br /> <br /> 3.2. Nghiên cứu tạo tế bào lai giữa myeloma và tế bào lympho B chuột<br /> <br /> 37<br /> <br /> 3.2.1. Nuôi cấy tế bào đại thực bào để tạo lớp tế bào nền<br /> <br /> 37<br /> <br /> 3.2.2. Nghiên cứu tạo tế bào lai sinh kháng thể đơn dòng gây ngưng kết đặc hiệu<br /> hồng cầu mang kháng nguyên B<br /> 38<br /> 3.2.2.1. Tách hỗn hợp tế bào giàu tế bào lympho B từ hạch bẹn và lách của chuột<br /> đã gây miễn dịch bằng hồng cầu B<br /> 38<br /> 3.2.2.2. Dung hợp giữa tế bào myeloma sp2/0 và hỗn hợp tế bào giàu tế bào<br /> lympho B tách từ chuột gây miễn dịch bởi hồng cầu mẫu B<br /> 39<br /> 3.2.2.3. Nghiên cứu sàng lọc tế bào lai tiết kháng thể kháng kháng nguyên B<br /> <br /> 41<br /> <br /> 3.2.2.4. Khả năng sinh trưởng của tế bào B4D10C9<br /> <br /> 42<br /> <br /> 3.2.2.5. Khả năng sản xuất mAb kháng kháng nguyên B của dòng tế bào lai<br /> B4D10C9<br /> 43<br /> 3.2.2.6. Xác định độ đặc hiệu mAb do B4D10C9 sản xuất<br /> <br /> 44<br /> <br /> 3.2.2.7. Cường độ và ái tính mAb do B4D10C9 sản xuất với hồng cầu mẫu B<br /> <br /> 44<br /> <br /> 3.2.2.8. Xác định phân lớp mAb do dòng tế bào B4D10C9 sinh ra<br /> <br /> 45<br /> <br /> 3.2.2.9. Cô đặc dung dịch kháng thể đơn dòng kháng lại kháng nguyên B<br /> <br /> 47<br /> <br /> 3.2.2.10. Tạo sinh phẩm kháng thể đơn dòng kháng lại kháng nguyên B<br /> <br /> 49<br /> <br /> KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ<br /> <br /> 51<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br /> 52<br /> <br /> v<br /> <br />