L u Nhân Chú
ư
(?-1433) là công th n khai qu c nhà H u Lê t Nam , ng i huy n ầ ố ậ trong l ch s Vi ị ử ệ ườ ệ Đ iạ ư Thái Nguyên, Vi . t Nam L u Nhân Chú Từ, t nh ỉ ệ
Xu t thân ấ
ờ ẻ ề ể ố ơ Lê L iợ , làm L u Nhân Chú th i tr nhà nghèo, làm ngh buôn bán đ sinh s ng. Ông vào Lam S n theo th th v k binh trong quân thi t đ t. ư ứ ủ ở ệ ỵ ế ộ
i cùng d H i th Lũng Nhai v i Lê L i, th cùng nhau đánh đu i quân trong s 18 ng ố ườ ự ộ ề ề ớ ợ ổ Năm 1416, ông ở c.ượ Minh xâm l
T ng quân Lam S n ướ ơ
Chí Linh tr i qua nhi u gian ầ kh i nghĩa Lam S n ơ , ông theo Lê L i chi n đ u vùng núi ế ấ ở ợ ề ả Nh ng ngày đ u ữ kh .ổ
Năm 1424, trong tr n đánh i c toàn th ng. ậ ở ả Kh L u ả ư , ông dũng c m xông lên tr ả ướ c hãm tr n, thu đ ậ ượ ắ
ng thành Tây Đô, đ ướ Đinh Lễ, Lê Sát, Lê Tri nệ đánh úp phá quân Minh ở ượ c Năm 1425, ông cùng các t phong ch c tri t h u. ệ ầ ứ
ng ợ ế ướ Bùi Bị, Lê Sát, Lê ươ . Sau đó ông , B c Giang , sai L u Nhân Chú cùng các t ư , Thiên Tr i các l ớ ngườ , Tân H ngư , Ki n X ng ạ ộ Khoái Châu, L ng Giang để ắ Mùa thu năm 1426, Lê L i đang vây thành ộ Tr Khuy nể , Lê Nanh mang 2000 quân ra l cùng h i quân v i ớ Lê B iồ , Lê V T u ế ộ ch n vi n binh c a quân Minh t ủ ệ Ngh Anệ ng Yên ườ ị ẩ ti n sang đ a gi ị ừ Khâu Ôn ti n sang. ế ặ
ố ổ ậ ệ ề mã, lĩnh 4 v ti n, , h u, kiêm coi vi c quân Tân v . T i tháng 6 năm đó ông đ c phong ch c t không. Tháng 3 năm 1427, ông đ ượ h u, t ệ ậ c phong ch c hành quân đô đ c t ng qu n, nh p n i đ i t ộ ạ ư ứ ư ứ ệ ớ ả ượ ả ữ
ng nhà Minh là mang vi n binh kéo sang gi . V ng Thông ễ ệ i vây cho c ư ả ướ ể ợ ớ ự núi i gi ả ng Minh còn l . Hai t ươ đ đ i. Ông i Chi Lăng ả ụ Chi Lăng r i tung quân mai ph c ồ ạ ố ế t đ ế ượ ướ ng c t Hoàng Phúc và Thôi Tụ c ti n, L u Nhân Chú và ư ư ớ ế L ươ ặ ạ Li u Thăng Mùa thu năm 1427, t ướ L u Nhân Chú đ c l nh cùng Lê Sát mang 1 v n quân, 5 th t voi đ c lên tr ự ạ ượ ệ thua đ nh Li u Thăng cùng h p m u v i Lê Sát, sai Tr n L u gi ể ử ễ ở ả ợ c Li u Thăng ra đánh úp. K t qu quân Lam S n chém đ ở Mã Yên, sau đó l ễ ượ ng Minh gi c khác là i là t đ Lê Sát ch n đánh, gi ế ượ ặ ầ ơ ướ c 2 v n đ ch. ạ ị
ụ ơ ạ ế ớ ị ợ ớ ế ứ ả ư i X ng Giang m i bi ớ ươ Lê Lý cùng Lê Văn An, Lê Khôi mang quân t X ong Giang, gi t và b t s ng toàn b quân đ ch. T t thành này đã b quân Lam S n h , ph i đóng quân i ti p ng cho L u Nhân Chú ng Hoàng Phúc cũng b ị ắ ố ướ ế ộ ở ư ị Sau đó, khi Phúc và T kéo t gi a đ ng không. Lê L i sai ữ ồ t ng ti n công quân Minh ế ổ b t.ắ
ộ ạ ậ ệ ầ ộ ỏ ạ ề ươ ạ c m m t cánh quân vi n binh khác, nghe tin Li u Thăng b i tr n nên b ch y v . V ng M c Th nh c. Thông b vây ng t ị ặ ở Đông Quan không còn quân c u ng ph i xin gi ng hoà đ rút v n ứ ứ ề ướ ễ ả ể ả
đúng l c, Lê L i và V ng Thông b ng lòng đ i con tin. Thông c hai t ng S n Th ể ữ i ờ ướ ướ ử ợ ổ ọ, Mã Đông Quan. Đ gi Kỳ sang bên quân Lam S n còn Lê L i sai con c là ơ ằ ơ ả Lê T Tư ề cùng L u Nhân Chú vào thành ư ươ ợ
Ho quy n th n ề ầ ạ
, quân Minh rút v n ợ Lê Nhân Chú và đ ượ Lê Thái Tổ, L u Nhân Chú c. Lê L i lên ngôi vua, t c là ư ứ ề ướ ầ c phong làm Suy trung Tán tr Hi p m u D ng vũ công th n, ị ệ ươ ư Sau h i th Đông Quan ề ộ c h vua thành đ ượ ọ nh p n i ki m hi u, Bình ch ệ ể ộ ậ ươ ng quân qu c tr ng s . ự ố ọ
c phong làm Á th ể ắ ầ ổ ượ ượ ng h u, tên ầ Tháng 5 năm 1429, Lê Thái T sai kh c bi n công th n. Lê Nhân Chú đ đ ng hàng th 5. ứ ứ
Năm 1431, ông đ c chuy n làm nh p n i t kh u. ượ ộ ư ấ ể ậ
ỏ ư ồ Lê Sát làm ph chính. Lê Sát ghen ghét ụ ổ ấ Lê Thái Tông lên thay còn nh , T đ i đánh thu c đ c gi t h i ông. Năm 1433, Lê Thái T m t, ông, ng m sai ng ầ ố ộ ế ạ ườ
Năm 1437, Lê Thái Tông khôn l n, t mình c m quy n, bi c n i oan c a ông, bèn tr t t đ i gi t Lê Sát. ớ ự ề ầ ế ượ ỗ ị ộ ủ ế
Năm 1484, Lê Thánh Tông truy t ng ông làm Thái phó Vinh qu c công. ặ ố
ng đ ẹ ớ ườ ụ ắ ạ ậ ọ ị t t ượ c ậ i v i tên là Lê Kh c Ph c. Tr nh Kh c Ph c là T kh u vào cu i nh ng năm 1440 và b Thái h u c ban h vua nên th ượ ị ữ ụ ắ ắ ị Em cùng m v i ông là Tr nh Kh c Ph c cũng là đ i th n bi Nguy n Th Anh gi , đ ầ nhà H u Lê ố ư ấ ả. Tr nh Kh t oan cùng con trai ông và b con Thái úy ế ớ ớ ễ ụ ố ế ị ị
