Một số kinh nghiệm nuôi chim Yến Phụng
So với nhiều loài chim bộ Vẹt, Yến phụng là loài chim tương đối dễ ghép cặp.
Trải qua nhiều thế hệ lai tạo và nuôi nhốt, ngày nay người ta có thể dễ dàng lựa
chọn bất kì màu sắc nào để ghép với nhau và cho sinh sản. Nhưng có thể nhận
thấy rằng những màu sắc nguyên thủy sẽ dễ dàng bắt cặp hơn, bản năng làm cha
mẹ của chim cũng cao hơn những màu lai tạo khác.
1. Nói qua về Yến phụng
Chim Yến phụng là loại chim thuộc bộ Vẹt, xuất xứ từ châu Úc, tên khoa học là
Melopsittacus undulatus, được xếp vào nhóm vẹt nhỏ đuôi dài. Ngoài thiên nhiên
Yến phụng là loài chim nhỏ không có khả năng chiến đấu tự vệ, cách duy nhất bảo
vệ chúng khỏi sự truy đuổi của các loài chim săn mồi khác là tốc độ bay nhanh và
khả năng ngụy trang cho giống với môi trường xung quanh, cụ thể là bộ lông của
chúng phải có màu xanh lá cây viền nâu đen để dễ dàng lẩn vào các tán lá. Những
cá thể màu vàng đôi khi cũng xuất hiện ngoài thiên nhiên, là một sự đột biến gen
sắc tố, nhưng chúng nhanh chóng bị tiêu diệt vì bộ lông sặc sỡ quá lộ liễu so với
đồng loại.
Một trong những điểm thu hút của Yến phụng khiến nhiều người chọn nuôi chúng
là tính tình dịu dàng và khả năng làm quen đến mức thân mật và tin tưởng tuyệt
đối của chúng với các thành viên trong gia đình.
Chim Yến phụng trưởng thành.
Ảnh: aquabird.com.vn
Như nhiều loài vẹt khác, mỏ Yến phụng khoằm, sắc nhọn, rất thích hợp với
việc nhằn gặm các loại hạt ngũ cốc, hạt cỏ… như kê, lúa, lúa mì, hạt hướng
dương, hạt yến mạch… Chúng thích ăn rau quả: xà lách, rau cải, rau muống, bắp
cải, táo ngọt… thậm chí cả một lát cam vàng cũng đủ cho chú vẹt nhỏ của bạn vui
tươi. Yến phụng rất thích tắm, và vì vậy, bạn hãy tạo điều kiện cho chú được tắm
hàng ngày. Bạn sẽ được chiêm ngưỡng cảnh một chú chim đứng trên bồn nước
nghiêng ngó, vục mỏ vào hất một chút nước lên lưng… Bạn sẽ mỉm cười khi chú
ta rón rén chàm chạm ngón chân nhỏ xinh xuống nước, rồi bất ngờ nhảy tùm
xuống, xù lông, nằm bẹt, đôi cánh xoãi ra đập mạnh bắn nước tung tóe ra ngoài…
Tắm xong, Yến phụng thường chọn nơi có ánh nắng chan hòa mà sưỏi ấm, đôi mắt
lim dim khoái trá như chàng trai chuẩn bị áo xống hò hẹn người yêu. Bộ lông
được sưởi khô sẽ mượt mà sáng bóng, óng ánh sắc màu… và đẹp, và sinh động, và
sặc sỡ như một đóa hoa xinh xắn…
Yến phụng con. Ảnh: aquabird.com.vn
Việc chăm sóc một chú chim nhỏ chắc chắn không đòi hỏi nhiều thời gian công
sức, hơn nữa chỉ trong thời gian ngắn ngủi, loài chim đáng yêu này sẽ chinh phục
được cảm tình không những của con người, mà cả đến những con vật nuôi khác
trong nhà: chúng quá dễ thương, quá ngây thơ mà vẫn láu lỉnh nhanh nhẹn, vẫn tò
mò dạn dĩ đúng như bản chất họ nhà vẹt. Có một chú chim Yến phụng nuôi thả tự
do trong nhà, bạn nhớ hãy cẩn thận với những trang sách bìa cứng, với những chậu
cây xanh… nhất định sẽ có ngày chú chim nhà ta mon men đến gặm thử đấy!
So với nhiều loài chim bộ Vẹt, Yến phụng là loài chim tương đối dễ ghép cặp.
Trải qua nhiều thế hệ lai tạo và nuôi nhốt, ngày nay người ta có thể dễ dàng lựa
chọn bất kì màu sắc nào để ghép với nhau và cho sinh sản. Nhưng có thể nhận
thấy rằng những màu sắc nguyên thủy sẽ dễ dàng bắt cặp hơn, bản năng làm cha
mẹ của chim cũng cao hơn những màu lai tạo khác.
2. Một số kinh nghiệm nuôi chim Yến phụng
Chọn lồng và mua chim
Chim Yến phụng thể tạng không lớn lắm, nhưng lồng nuôi nên rộng dãi để
cho chúng bay nhảy thoải mái, hơn nữa, nuôi yến phụng thường nuôi một
cặp nên lồng phải đủ rộng cho cặp chim vận động. Những người có kinh
nghiệm nuôi Yến phụng khuyên nên chọn lồng có kích thước 80x40x40 để
nuôi một cặp chim. Như thế đảm bảo chim sẽ khỏe mạnh.
Lồng để nuôi yến phụng tập thể
Ảnh:aquabird.com.vn
Khi đã có lồng, chúng ta có thể chọn mua một cặp yến phụng về nuôi. Trên
thị trường hiện nay có nhiều cửa hàng chim cảnh bán Yến phụng với nhiều
màu sắc: xanh, tím, vàng, trắng...
Nếu bạn nuôi chơi thì chỉ cần chọn một cặp nào ưng ý, nhưng nếu nuôi sinh
sản thì không nên chọn những cặp chim có bộ lông màu vàng, hoặc trắng,
mắt màu đỏ, vì hai loài này có xu hướng đẻ ít hơn các loài khác.
Nên lựa bắt những con "tơ", tức là chim lứa mới ra. Đặc điểm nhận biết của
chim tơ là mắt tròn, to, đen láy, linh hoạt, chân hồng hào, thân hình gọn
gàng, chắc gọn, khi bắt trên tay thấy ít giãy giụa, ít cắn. Không nên chọn
những con mà mắt có nhiều tròng trắng, chân màu xám, xù xì, thân hình
mập, hay đứng xù lông, hoặc cứ bám vào vách lồng, lông đuôi không còn
đủ... vì những con chim này có thể là chim già hoặc có vấn đề về sức khỏe.
Muốn phân biệt Yến phụng trống – mái, bạn nhìn vào mũi chim: ở chim
non, mũi con trống có màu hồng tươi, còn mũi chim mái thì trắng đục như
lòng trắng trứng luộc. Khi chim đã trưởng thành, ở những con trống sẫm
màu (xanh lá cây, xanh dương, tím, nâu, xám…) mũi chúng chuyển sang
xanh dương sẫm, còn ở những con trống màu nhạt (vàng tinh, trắng tinh,
vàng bông, trắng bông-vàng, trắng pha đốm xanh, xám, tím… ) thì mũi
chúng vẫn giữ màu hồng tươi như khi còn nhỏ. Chim mái trưởng thành thì
mũi có màu trắng bẩn ngả nâu, màu lông nào cũng vậy.
Nếu muốn mua một đôi chim đẻ, tốt nhất là bạn nên đến các trại chim, hỏi
mua cả cặp (không nên thấy con này con kia đẹp mà đòi tách nó ra), và nhớ
là chỉ mua cặp nào đang nuôi con, Yến phụng vốn khó tính, nếu mua cặp
đang ấp, mình đem về nhà có thể chim sẽ bỏ ấp, và... bỏ nhau luôn.
Chăm sóc chim Yến phụng
Sau khi mua chim về, cần phải nhẹ nhàng thả vào lồng, tránh làm chúng
hoảng sợ.
Trong lồng phải treo nhiều “đồ chơi” như vòng (để chim đánh đu), nhánh
cây (để chim leo trèo). Lồng chim phải đặt nơi yên tĩnh, ít chó mèo qua lại,
ít nắng chiếu trực tiếp, và không bị gió lùa, mưa hắt.
Cho ăn: Yến phụng rất dễ nuôi, cho ăn lúa không nó cũng sống! Một số
người nuôi yến phụng thường cho chim ăn kết hợp thóc (lúa) và kê, theo tỷ
lệ 1:1. Khi chim sinh sản thì tăng thêm kê (tỷ lệ 1 thóc: 1,5 kê) và thỉnh
thoảng cho ăn bắp non để chim nuôi con. Ngoài ra, phải cho chim ăn thêm
rau xanh, như xà lách, rau muống. Khi cho chim ăn rau, bạn cần lựa và
ngâm rửa kĩ thật kỹ, thậm chí kỹ cho người ăn vì chim dễ bị ngộ độc dẫn
đến tiêu chảy