Nên quyết định thế nào
giữa cái được và cái mất
Khi phải đối mặt giữa được và cái mất, cái mà chúng ta có không phải là được
mà là sự mất mát. Chỉ sau khi hiểu rõ mối quan hệ biện chứng giữa cái được
và cái mất chúng ta mới có thể đưa ra được sự lựa chọn đúng đắn.
Nên quyết định thế nào giữa cái được và cái mất
John Smith, một ông chủ lớn của công ty Hải Quốc, 33 tuổi, trở thành triệu
phú, 43 tuổi thành lập một công ty giàu khí lớn nhất thế giới. Mỗi tuần công
ty thu nhập 1 triệu USD. Tuy nhiên, ông lại là một nhà tư bản chỉ muốn được
mà không muốn mất. Một lần công ty ông vận chuyển một lượng ngũ cốc trị
giá gần 4 triệu USD, để tránh mất mát do gặp hoả hoạn, ông đã mua bảo
hiểm. Nhưng ngũ cốc lại được vận chuyển một cách thuận tiện, không xảy ra
bất kỳ một sự cố nào cả. Vậy là, 150 USD mua bảo hiểm của ông coi như
mất. Vì thế mà ông ân hận, buồn bã đến mức phát bệnh. Sự tính toán thiệt
hơn, chi ly từng tý một đã mang lại cho ông biết bao phiền muộn, vì thế mà
sức khoẻ ông ngày một trầm trọng, 55 tuổi ông mắc chứng bệnh “Người thực
vật” sống mà như chết. Để cứu ông, bác sĩ đã tổ chức rất nhiều cuộc tư vấn
tâm lý và nói với ông rằng, ông chỉ có hai lựa chọn: hoặc mất một khoản tiền,
hoặc phải mất cuộc sống.
Dưới sự giúp đỡ và trị liệu của các y bác sĩ, cuối cùng ông cũng đã tỉnh ngộ.
Ông bắt đầu nghĩ đến người khác, quyên góp tiền vào các hoạt động từ thiện,
công ích. Ông dùng một khoản tiền lớn ủng hộ cho nhiều trường đại học tại
Mỹ, đồng thời thành lập một quỹ từ thiện lớn mang tính quốc tế, quỹ từ thiện
John Smith. Hoạt động của tổ chức này là giúp đỡ những người bệnh tật, mù
chữ tại các nơi trên thế giới. Sau khi làm nhiều việc tốt cho xã hội, John
Smith cảm thấy cuộc sống thật có ý nghĩa. Ông không buồn bã vì đã mất đi
tiền bạc, mà ngược lại ở tuổi 55 ông đã có một cuộc sống có ý nghĩa.
Cuộc sống giống như một vòng tròn lửa, nó có thể sưởi ấm chúng ta nhưng có
thể làm cho ta phiền não. Khi ta trải qua những kinh nghiệm của cái được và
mất, cuộc sống sẽ trở nên hạnh phúc hơn, tốt đẹp hơn.
Bạn nên giữ thái độ thản nhiên giữa cái được và cái mất. Sự thản nhiên này là
do cuốc sống ban tặng cho bạn, bạn nên giữ gìn nó. Cái không thuộc về bạn
thì cần gì bạn phải tự mình tìm đến sự phiền muộn. Khi bạn có được điều mà
bạn mong muốn, bạn sẽ rất vui, nhưng đừng vui quá mức hoặc khi mất mát,
bạn sẽ buồn nhưng đừng buồn quá mức. Thái độ này khác so với sự suy tính
thiệt hơn. Bởi vì suy tính thiệt hơn thì không có lý trí. Việc tính toán giữa
“được” và “mất” là không có hiện thực. Cái gì cần làm thì làm, cần bỏ thì nên
bỏ, thái độ đó mới giúp chúng ta đối mặt được với “được” và “mất”. Trong
cuộc sống, không phải cái gì ta muốn có là được, muốn mất là mất, có những
cái mà ta muốn có nhưng lại không thể có, có những thứ ta không muốn mất
nhưng lại cứ mất đi. Ai muốn đạt được những thứ không phải là của mình thì
sẽ mất đi những thứ là của mình. Vì thế phải xác định rõ mục tiêu phấn đấu:
cái nào cần hướng tới, cái nào cần bỏ đi. Đối với “được” và “mất”, chúng ta
nên có quyết định rõ ràng, đặc biệt là phải cân nhắc về giá trị của nó.
Có như vậy , chúng ta mới nắm được chính xác quá trình quyết định sẽ được
hay mất và hiểu rõ nên được gì, không nên được gì, nên mất gì, không nên
mất gì. Ví như ta có thể vì sự nghiệp mình đạt được mà bỏ đi sự sung túc
phồn hoa của chốn thành thị, vì tình yêu trong sáng mà bỏ đi tất cả những thứ
liên quan đến tiền bạc và tồn tại trong đó. Hay ta có thể vì khoa học, chân lý
mà hy sinh cả tuổi xuân thậm chí hy sinh cả tính mạng. Nhưng ta quyết không
vì tiền bạc mà đánh mất tình yêu, vì tính mạng mà bỏ giở mọi thứ, vì công
danh lợi lộc mà đánh đổi nhân cách, vì lợi ích của bản thân mà không quan
tâm đến lợi ích của tập thể, thậm chí là vì lợi ích quốc gia và của quần chúng
nhân dân.
“Được” và “mất” không bao giờ tương đồng với nhau, ở một phương diện
nào đó bạn có thể “được” nhiều và “mất” cũng vậy, mức độ mất mát khác
nhau tuỳ từng hoàn cảnh, điều kiện. Ví dụ, có những người, về mặt vật chất
thì được ít mất nhiều, nhưng về mặt tinh thần thiếu thốn. Do nhân sinh quan
và giá trị quan của mọi người không giống nhau, nên cái được và cái mất của
họ cũng không giống nhau. Không ai có được tất cả và không ai mất tất cả, có
“được” ắt sẽ có “mất” và có “mất” ắt sẽ có “được”, chỉ là vấn đề nhiều hay ít,
lớn hay nhỏ và vấn đề thời gian mà thôi.
