Nuôi dưỡng và phát triển
những hạt giống tài năng
Cha mẹ nên làm gì để nuôi dưỡng tài năng bẩm sinh của con đúng cách
mà không ép uổng quá tay hay để nó lụi tàn.
Thỉnh thoảng, chúng ta vẫn gặp một số đứa trẻ hai tuổi
có thể đếm đến 100, thuộc lòng 24 chữ cái, kể chuyện
vanh vách và có trí nhớ tuyệt vời. Cha mẹ các bé không
xem con mình là thần đồng, không muốn gửi con vào
trường thần đồng hay gây chú ý đến bé, nhưng họ vẫn
băn khoăn rằng phải chăng bé có năng khiếu gì đó
tương đối đặc biệt.
Và câu hỏi của họ là nếu như vậy thì cha mẹ nên làm gì để
nuôi dưỡng tài năng bẩm sinh của con đúng cách mà không
ép uổng quá tay hay để nó lụi tàn.
Theo các chuyên gia thuộc tổ chức Zero to Three (một tổ
chức phi lợi nhuận nổi tiếng của Hoa Kỳ chuyên nghiên
cứu và hỗ trợ chăm sóc phát triển cho trẻ em từ một đến ba
tuổi), thực ra, rất khó xác định một đứa trẻ hai tuổi là có tài
năng thiên bẩm, bởi sự phát triển ở những năm đầu đời còn
chưa ổn định. Con bạn nói giỏi, nhưng không có nghĩa bé
sẽ có khả năng giao tế xã hội tốt nếu bé thiếu những kỹ
năng tự chủ, quan tâm và lắng nghe. Điều quan trọng nhất
nên làm cho trẻ ở lứa tuổi này là nuôi dưỡng sự yêu thích
học hỏi tuỳ theo sự nhận thức và đam mê của trẻ.
Khuyến khích bé khám phá. Nếu đứa bé 18 tháng tuổi
của bạn bị mê hoặc bởi những đống cát, đừng để bé chỉ
đứng và nhìn nó! Thay vào đó, hãy xúc một xô và để bé
khám phá nó. Đổ nước làm cát ẩm và giúp bé đắp thành
ngôi nhà. Hoặc bạn có thể lấy đá trong tủ lạnh thả vào bồn
tắm và để bé chơi đùa với chúng. Xem chúng trôi nổi, nhấp
nhô trong nước và tan chảy ra. Những trò chơi như vậy sẽ
làm cho bé cảm thấy thú vị và giúp bé học tập tốt hơn.
Bày tỏ sự thích thú của bạn với những ý tưởng của bé.
Hãy khuyến khích bé chia sẻ những suy nghĩ của mình.
Lắng nghe cẩn thận và đặt ra các câu hỏi, bắt đầu với
những câu hỏi như cái gì, ai, ở đâu. Nếu bé đang xây một
toà tháp bằng các khối, hãy hỏi bé ai sẽ sống trong tháp và
cùng nhau tạo ra một câu chuyện. Bạn có thể hỏi bé: làm
thế nào để xây được tháp thật cao? Khi bé lớn hơn, khoảng
hai tuổi rưỡi hãy chuyển sang những câu hỏi dạng như thế
nào và tại sao. Điều này giúp bé học cách suy nghĩ và phát
triển ý tưởng.
Gợi ý quan sát. Gieo hạt giống và xem chúng mọc lên,
phát triển và thay đổi như thế nào. Chụp ảnh một cây đang
lớn mỗi tháng để xem sự thay đổi của nó. Chụp hình chú
cún của bạn (hoặc đứa em nhỏ của bé) mỗi tuần để ghi chú
sự giống nhau và khác nhau từng quãng thời gian. Cùng
nhau nấu ăn và lưu ý bé về sự biến đổi xảy ra của một tập
hợp những thành phần riêng lẻ trở thành một dĩa bánh quy.
Images.
Tận dụng sự hữu ích của những hoạt động tại địa
phương. Đưa con bạn đến công viên gần nhà hoặc thư
viện, bảo tàng, du lịch tham quan địa điểm lịch sử hoặc
những sự kiện phong phú khác. Ngay cả một cuộc dạo chơi
nhẹ nhàng đến nhà ga đã là một vùng đất thần tiên với
những hình ảnh và âm thanh mới lạ cho bé.
Giúp trẻ biết cách đương đầu và vượt qua những trở
ngại. Hãy làm mẫu cách xử lý tình huống mà bé có thể sử
dụng khi gặp thất bại. Hướng dẫn bé những phương pháp
xử lý vấn đề. Hãy để bé biết là bé có thể yêu cầu được giúp
đỡ. Đôi khi việc bé hay được mọi người khen ngợi là thông
minh và giỏi giang vô tình làm cho bé ngại ngần trong việc
yêu cầu giúp đỡ.
Tạo cơ hội cho con bạn chơi đùa và kết bạn với những
trẻ khác. Những kỹ năng giao tiếp xã hội là rất quan trọng
trong việc nuôi dưỡng sự phát triển toàn diện của một đứa
trẻ.
Thận trọng trong việc mua sắm. Nhiều bậc cha mẹ nghĩ
rằng các đĩa DVD và đồ chơi đắt tiền làm cho trẻ thông
minh hơn. Nhưng không có nghiên cứu dài hạn nào cho
thấy chúng sẽ giúp tăng cường năng lực trí não. Đôi khi vì
có quá nhiều đồ chơi nên bé lại học hỏi được ít hơn. Thông
thường những đồ chơi hấp dẫn có nhiều âm thanh như tiếng
chuông reo hoặc còi hụ mang tính giải trí nhiều hơn là giáo
dục.
Và quan trọng nhất, hãy đảm bảo con bạn có nhiều thời
gian để thật sự là một đứa trẻ. Những ký ức trẻ thơ thường
không phải là việc hát bài ABC, mà chính là những khoảnh
khắc tự nhiên và thú vị như là sự mơ mộng, những trò chơi
ngớ ngẩn, chạy băng qua hồ phun nước hoặc đào đất để cất
giấu kho báu. Đó cũng chính là món quà có ý nghĩa suốt cả
cuộc đời của bé.
