BÁO CÁO K T QUẾ Ả
NGHIÊN C U, NG D NG SÁNG KI NỨ Ứ Ụ Ế
1. L i gi i thi uờ ớ ệ
Trong n n kinh t h i nh p hi n nay đòi h i giáo d c và đào t o ph i cóề ế ộ ậ ệ ỏ ụ ạ ả
nh ng thay đi m t cách căn b n, toàn di n, t tri t lí, m c tiêu đn n i dung,ữ ổ ộ ả ệ ừ ế ụ ế ộ
ph ng pháp và hình th c t ch c d y – h c…nh m phát tri n cho ng i h c hươ ứ ổ ứ ạ ọ ằ ể ườ ọ ệ
th ng năng l c c n thi t đ có th tham gia hi u qu vào th tr ng lao đng trongố ự ầ ế ể ể ệ ả ị ườ ộ
n c và qu c t . Vì v y, phát tri n ch ng trình giáo d c ph thông d a trên ti pướ ố ế ậ ể ươ ụ ổ ự ế
c n năng l c là m t l a ch n t t y u khách quan và phù h p v i yêu c u phát tri nậ ự ộ ự ọ ấ ế ợ ớ ầ ể
c a xã h i. Theo đó, vi c d y h c không ph i là “t o ra ki n th c”, “truy n đtủ ộ ệ ạ ọ ả ạ ế ứ ề ạ
ki n th c” hay “chuy n giao ki n th c” mà ph i làm cho ng i h c h c cách đápế ứ ể ế ứ ả ườ ọ ọ
ng hi u qu các đòi h i c b n liên quan đn môn h c và có kh năng v t raứ ệ ả ỏ ơ ả ế ọ ả ượ
ngoài ph m vi môn h c đ ch đng thích ng v i cu c s ng lao đng sau này.ạ ọ ể ủ ộ ứ ớ ộ ố ộ
Quan đi m d y h c tích h p, v i m c tiêu phát tri n các năng l c ng i h c,ể ạ ọ ợ ớ ụ ể ự ở ườ ọ
giúp h có kh năng gi i quy t và đáp ng s bi n đi nhanh chóng c a xã h iọ ả ả ế ứ ự ế ổ ủ ộ
hi n đi đ đem l i thành công cao nh t trong cu c s ng.ệ ạ ể ạ ấ ộ ố
D y h c tích h p là m t quan đi m s ph m, đó ng i h c c n huy đngạ ọ ợ ộ ể ư ạ ở ườ ọ ầ ộ
m i ngu n l c đ gi i quy t m t tình hu ng ph c h p – có v n đ nh m phátọ ồ ự ể ả ế ộ ố ứ ợ ấ ề ằ
tri n các năng l c và ph m ch t cá nhân. Trong d y h c tích h p, h c sinh d i sể ự ẩ ấ ạ ọ ợ ọ ướ ự
ch đo c a giáo viên th c hi n vi c chuy n đi liên ti p các thông tin t ngôn ngỉ ạ ủ ự ệ ệ ể ổ ế ừ ữ
c a môn h c này sang ngôn ng c a môn h c khác, h c sinh h c cách s d ngủ ọ ữ ủ ọ ọ ọ ử ụ
ph i h p nh ng ki n th c, kĩ năng và nh ng thao tác đ gi i quy t m t tình hu ngố ợ ữ ế ứ ữ ể ả ế ộ ố
ph c h p, th ng g n v i th c ti n. Chính nh quá trình đó, h c sinh n m v ngứ ợ ườ ắ ớ ự ễ ờ ọ ắ ữ
ki n th c, hình thành khái ni m phát tri n năng l c và các ph m ch t cá nhân.ế ứ ệ ể ự ẩ ấ
Con ng i là m t b ph n c a t nhiên, là m t thành ph n c a sinh quy n,ườ ộ ộ ậ ủ ự ộ ầ ủ ể
có m i quan h m t thi t v i t nhiên. Con ng i s ng có s ph thu c nh t đnhố ệ ậ ế ớ ự ườ ố ự ụ ộ ấ ị
vào t nhiên nh hít th không khí, s d ng tài nguyên thiên nhiên…M i m t hànhự ư ở ử ụ ỗ ộ
đng x u, t t c a con ng i đu có nh h ng không nh đn t nhiên và đu cóộ ấ ố ủ ườ ề ả ưở ỏ ế ự ề
ph n h i t ng ng. Có th nói s gia tăng dân s là m t trong nh ng nguyên nhânả ồ ươ ứ ể ự ố ộ ữ
chính gây bi n đi v s l ng, ch t l ng c a h th ng t nhiên, d n đn ôế ổ ề ố ượ ấ ượ ủ ệ ố ự ẫ ế
1
nhi m và suy thoái môi tr ng mà n i này hay n i khác trên Trái Đt con ng iễ ườ ở ơ ơ ấ ườ
đã ph i tr giá r t đt không ch b ng sinh m ng, ti n c a mà con ng i còn thi uả ả ấ ắ ỉ ằ ạ ề ủ ườ ế
đi nh ng y u t c n thi t cho cu c s ng nh n c s ch đ u ng, b u không khíữ ế ố ầ ế ộ ố ư ướ ạ ể ố ầ
trong lành đ hô h p. Môi tr ng hi n nay đang có nh ng thay đi theo chi uể ấ ườ ệ ữ ổ ề
h ng x u, gây b t l i cho con ng i. Tình tr ng môi tr ng thay đi và đang b ôướ ấ ấ ợ ườ ạ ườ ổ ị
nhi m n ng đang di n ra trên ph m vi nhi u qu c gia và trên toàn c u. Chính vìễ ặ ễ ạ ề ố ầ
v y, vi c giáo d c b o v môi tr ng nói chung, b o v thiên nhiên, tài nguyên đaậ ệ ụ ả ệ ườ ả ệ
d ng sinh h c nói riêng là v n đ c p bách và b t bu c.ạ ọ ấ ề ấ ắ ộ
Trong ch ng trình THPT nhi u môn h c cung c p cho HS ki n th c v MTươ ề ọ ấ ế ứ ề
và BVMT, vì v y c n tích h p l i đ gi m b t th i gian d y h c và tránh trùng l p.ậ ầ ợ ạ ể ả ớ ờ ạ ọ ặ
Đng th i thông qua tích h p HS có th nhìn th y m t cách t ng quát m i quan hồ ờ ợ ể ấ ộ ổ ố ệ
gi a con ng i và môi tr ng đ t đó có ý th c BVMT và đm b o m c tiêu phátữ ườ ườ ể ừ ứ ả ả ụ
tri n b n v ng. Bên c nh đó, d y h c tích h p còn giúp các em ti p c n ki n th cể ề ữ ạ ạ ọ ợ ế ậ ế ứ
logic, khoa h c, t đó có th v n d ng t t ki n th c liên môn vào gi i quy t cácọ ừ ể ậ ụ ố ế ứ ả ế
tình hu ng trong th c ti n hàng ngày. D y h c tích h p ch đ “con ng i và môiố ự ễ ạ ọ ợ ủ ề ườ
tr ng s góp ph n th c hi n c th các m c tiêu c a d y h c tích h p: Phát tri nườ ẽ ầ ự ệ ụ ể ụ ủ ạ ọ ợ ể
năng l c ng i h c; t n d ng v n kinh nghi m c a ng i h c; thi t l p m i quanự ườ ọ ậ ụ ố ệ ủ ườ ọ ế ậ ố
h gi a các ki n th c, kĩ năng và ph ng pháp c a các môn h c; tinh gi n ki nệ ữ ế ứ ươ ủ ọ ả ế
th c, tránh s l p l i các n i dung các môn h c.ứ ự ặ ạ ở ộ ở ọ
D y h c tích h p có th s d ng nhi u ph ng pháp và kĩ thu t d y h c tíchạ ọ ợ ể ử ụ ề ươ ậ ạ ọ
c c nh m t o đng c và thi t k các nhi m v có ý nghĩa v i h c sinh; lôi cu nự ằ ạ ộ ơ ế ế ệ ụ ớ ọ ố
h c sinh vào các ho t đng t p th ; k t n i v n hi u bi t và kinh nghi m c a h cọ ạ ộ ậ ể ế ố ố ể ế ệ ủ ọ
sinh; đánh giá liên t c vi c h c và có ph n h i và khuy n khích t duy, suy nghĩụ ệ ọ ả ồ ế ư
sáng t o c a h c sinh. Đi v i ch đ “con ng i và môi tr ng”, ki n th c trongạ ủ ọ ố ớ ủ ề ườ ườ ế ứ
sách giáo khoa r t ít, ch là b khung mà ki n th c ch y u liên quan đn th c t ấ ỉ ộ ế ứ ủ ế ế ự ế ở
xung quanh cu c s ng hàng ngày c a h c sinh. Do đó, c n có nh ng ph ng phápộ ố ủ ọ ầ ữ ươ
d y h c tích c c h ng t i t o c h i cho h c sinh phát tri n kh năng v n d ngạ ọ ự ướ ớ ạ ơ ộ ọ ể ả ậ ụ
ki n th c vào đi s ng. ế ứ ờ ố
2
V i t t c nh ng lí do trên, tôi đã ch n đ tài sáng ki n kinh nghi m “ớ ấ ả ữ ọ ề ế ệ S d ng m tử ụ ộ
s ph ng pháp d y h c tích c c trong d y h c tích h p liên môn ch đ conố ươ ạ ọ ự ạ ọ ợ ủ ề
ng i và môi tr ng ch ng trình đa lí t ch n THPT l p 12”ườ ườ ươ ị ự ọ ớ
2. Tên sáng ki n kinh nghi mế ệ
S d ng m t s ph ng pháp d y h c tích c c trong d y h c tích h p liênử ụ ộ ố ươ ạ ọ ự ạ ọ ợ
môn ch đ con ng i và môi tr ng ch ng trình đa lí t ch n THPT l p 12ủ ề ườ ườ ươ ị ự ọ ớ
3. Tác gi sáng ki nả ế
- H và tên: Nguy n Th Thu Trangọ ễ ị
- Đa ch tác gi sáng ki n: Tr ng THPT Đng Đu, xã Trung Nguyên, huy n Yên L c,ị ỉ ả ế ườ ồ ậ ệ ạ
t nh Vĩnh Phúc.ỉ
- S đi n tho i: 0972 839 786.ố ệ ạ
- Email: nguyenthithutrang.c3dongdau@vinhphuc.edu.vn
4. Ch đu t t o ra sáng ki nủ ầ ư ạ ế
Tác gi cùng v i s h tr c a Tr ng THPT Đng Đu v kinh phí, đu t c s ả ớ ự ỗ ợ ủ ườ ồ ậ ề ầ ư ơ ở
v t ch t - k thu t trong quá trình vi t sáng ki n và d y th c ngi m sáng ki n. ậ ấ ỹ ậ ế ế ạ ự ệ ế
5. Lĩnh v c áp d ng c a sáng kiênự ụ ủ
D y h c tích h p trong ch ng trình đa lí 12 t ch n h ng đn ch ng trình giáo ạ ọ ợ ươ ị ự ọ ướ ế ươ
d c ph thông m i.ụ ổ ơ
6. Ngày sáng ki n áp d ng l n đu tiên: ế ụ ầ ầ t tháng 11/2017 khi d y h c tích h pừ ạ ọ ợ
liên môn theo ch đ.ủ ề
7. Mô t b n ch t c a sáng ki n:ả ả ấ ủ ế
7.1. N i dung c a sáng ki nộ ủ ế
7.1.1 M c tiêu d y h c c a ch đụ ạ ọ ủ ủ ề
7.1.1.1. M c tiêu các môn h c c n đt đcụ ọ ầ ạ ượ
N i dung ch đ “con ng i và môi tr ng” bao g m ki n th c c a các môn h c ộ ủ ề ườ ườ ồ ế ứ ủ ọ
trong ch ng trình THPT nh sau:ươ ư
a. Môn Đa líị
- Thông qua ph n đa lí l p 10, cung c p cho h c sinh m t s ki n th c c b n v ầ ị ớ ấ ọ ộ ố ế ứ ơ ả ề
môi tr ng và con ng i, khái ni m v môi tr ng, ch c năng c a môi tr ng, ườ ườ ệ ề ườ ứ ủ ườ
3
cách phân lo i môi tr ng t nhiên và môi tr ng nhân t o, tác đng c a con ng iạ ườ ự ườ ạ ộ ủ ườ
vào t nhiênự
- Ph n đa lí l p 11, h c sinh bi t đc m t s v n đ mang tính toàn c u: s nóng ầ ị ớ ọ ế ượ ộ ố ấ ề ầ ự
lên c a Trái Đt, suy gi m t ng ô dôn, th i ti t di n bi n c c đoan, th t th ng…ủ ấ ả ầ ờ ế ễ ế ự ấ ườ
- N i dung đa lí 12, h c sinh có th bi t đc tình tr ng môi tr ng c a n c ta ộ ị ọ ể ế ượ ạ ườ ủ ướ
hi n nay và chi n l c qu c gia v s d ng h p lí tài nguyên và b o v môi ệ ế ượ ố ề ử ụ ợ ả ệ
tr ng.ườ
b. Môn Sinh h cọ
-Con ng i, dân s và môi tr ng; B o v môi tr ng; Sinh v t và môi tr ngườ ố ườ ả ệ ườ ậ ườ
- Vai trò c a th c v tủ ự ậ
c. Môn V t líậ
- Ô nhi m ánh sáng, môi tr ng truy n âm, ô nhi m ti ng n, cách làm gi m ô ễ ườ ề ễ ế ồ ả
nhi m ti ng n, tác d ng c a dòng đi n trong cu c s ng, tr ng cây xanhễ ế ồ ụ ủ ệ ộ ố ồ
- Áp su t c a ch t r n, ch t l ng, ch t khí, tác h i c a vi c tràn d u, rò r d u đn ấ ủ ấ ắ ấ ỏ ấ ạ ủ ệ ầ ỉ ầ ế
s s ng c a đng, th c v tự ố ủ ộ ự ậ
d. Môn Hóa h cọ
- Ph n đi c ng: cung c p cho h c sinh m t s ki n th c, khái ni m, các quá trìnhầ ạ ươ ấ ọ ộ ố ế ứ ệ
bi n hóa, các hi u ng mang tính ch t hóa h c c a môi tr ng.ế ệ ứ ấ ọ ủ ườ
- Phân tích b n ch t hóa h c c a s ô nhi m môi tr ng, b n ch t hóa h c c a ả ấ ọ ủ ự ễ ườ ả ấ ọ ủ
hi u ng nhà kính, l th ng t ng ô dôn, khói mù quang h c, m a axit, hi u ng hóa ệ ứ ỗ ủ ầ ọ ư ệ ứ
sinh c a NOủx , H2S, SOx…, các kim lo i n ng và m t s đc t khácạ ặ ộ ố ộ ố
- Hóa h c v i môi tr ngọ ớ ườ
e. Môn Công nghệ
- Bi t đc nh h ng x u c a thu c hóa h c b o v th c v t đn qu n th sinh ế ượ ả ưở ấ ủ ố ọ ả ệ ự ậ ế ầ ể
v tậ
- Bi t đc tác đng x u c a HCBVTV đn môi tr ngế ượ ộ ấ ủ ế ườ
- Nêu đc m t s bi n pháp h n ch nh ng nh h ng x u c a HCBVTVượ ộ ố ệ ạ ế ữ ả ưở ấ ủ
g. Môn GDCD.
- Bi t đc m c tiêu, ph ng h ng c b n c a chính sách tài nguyên và b o v ế ượ ụ ươ ướ ơ ả ủ ả ệ
môi tr ng.ườ
4
- Hi u đc trách nhi m c a công dân đi v i chính sách chính sách tài nguyên và ể ượ ệ ủ ố ớ
b o v môi tr ng.ả ệ ườ
Đa ch n i dung tích h p c th :ị ỉ ộ ợ ụ ể
Môn h cọBài h c theo PPCT hi n hànhọ ệ
Đa líịL p 10.ớ
Bài 41. Môi tr ng và tài nguyên thiên nhiênườ
Bài 42. Môi tr ng và s phát tri n b n v ngườ ự ể ề ữ
Bài 58. Th c hành: Tìm hi u v n đ môi tr ng đa ph ng.ự ể ấ ề ườ ị ươ
L p 12. Bài 15. B o v môi tr ng và phòng tránh thiên tai.ớ ả ệ ườ
Sinh h cọL p 12. Bài 46. Th c hành: Qu n lí và s d ng b n v ng tài nguyênớ ự ả ử ụ ề ữ
thiên nhiên
V t líậTích h p b ph n: sóng âm (12), ch t khí (v t lí 10)ợ ộ ậ ấ ậ
Hóa h cọL p 12. Bài 45. Hóa h c và v n đ môi tr ngớ ọ ấ ề ườ
Công nghệL p 10. Bài 19. nh h ng c a thu c hóa h c b o v th c v t đnớ Ả ưở ủ ố ọ ả ệ ự ậ ế
qu n th sinh v t và môi tr ngầ ể ậ ườ
Giáo d c công dânụL p 11. Bài 12. Chính sách tài nguyên và b o v môi tr ngớ ả ệ ườ
S ti t theo phân ph i ch ng trình THPT c a t ng môn v ch đ này là h n 7 ố ế ố ươ ủ ừ ề ủ ề ơ
ti t, khi ch n tích h p ch đ này có th rút ng n còn 5 ti t h c, do đó s tinh gi n ế ọ ợ ủ ề ể ắ ế ọ ẽ ả
đc ki n th c, tránh s l p l i các n i dung các môn h c, do đó ti t ki m đc ượ ế ứ ự ặ ạ ộ ở ọ ế ệ ượ
th i gian khi t ch c ho t đng h c mà v n đm b o tích c c, h c sâu.ờ ổ ứ ạ ộ ọ ẫ ả ả ự ọ
7.1.1.2. M c tiêu v n d ng tích h p liên mônụ ậ ụ ợ
a. V ki n th cề ế ứ
- Nêu đc khái ni m môi tr ng, các thành ph n c a môi tr ng.ượ ệ ườ ầ ủ ườ
- Phân tích đc tác đng tích c c và tiêu c c c a con ng i đn môi tr ngượ ộ ự ự ủ ườ ế ườ
- Nêu đc khái ni m ô nhi m môi tr ngượ ệ ễ ườ
- Trình bày đc các tác nhân ch y u gây ô nhi m môi tr ng chung và ô nhi m ượ ủ ế ễ ườ ễ
môi tr ng đt, n c, không khí, ti ng n.ườ ấ ướ ế ồ
- Phân tích đc m t s bi n pháp h n ch ô nhi m môi tr ng đt, n c, không ượ ộ ố ệ ạ ế ễ ườ ấ ướ
khí, ti ng nế ồ
- Phân tích đc tác đng c a hóa ch t b o v th c v t (HCBVTV) đn môi ượ ộ ủ ấ ả ệ ự ậ ế
tr ng và s c kh e con ng i và nêu đc m t s bi n pháp phòng ng a ô nhi m ườ ứ ỏ ườ ượ ộ ố ệ ừ ễ
HCBVTV
5
