Ộ Ạ Ụ Ể Ọ Ứ Ợ ƯỜ PHÒNG GIÁO D C VÀ ĐÀO T O KIM Đ NG TR NG TI U H C Đ C H P
Ệ
Ế
SÁNG KI N KINH NGHI M
Ộ Ố Ệ
Ọ Ố
Ọ
M T S BI N PHÁP GIÚP H C SINH H C T T
Ề Ạ ƯỢ
Ạ ƯỢ
V Đ I L
NG VÀ ĐO Đ I L
NG
MÔN TOÁN L P 3Ớ
ị
Ng
i th c hi n
ườ ự ệ : Tr n Thầ
Thanh Huy nề
ơ ị
ườ
ể ọ ứ ợ
ư
ộ
Đ n v công tác: Tr
ng Ti u h c Đ c H p – Kim Đ ng H ng Yên
ọ
Năm h c: 2012 2013
1
Trang
Ớ Ắ Ộ Ủ Ệ Ệ GI I THI U TÓM T T N I DUNG C A KINH NGHI M
Ộ N I DUNG
ở ầ ầ 1 Ph n m đ u
ề ọ I Lý do ch n đ tài 1
ơ ở ậ 1 C s lý lu n 2
ơ ở ự ễ 2 C s th c ti n 2
ụ ứ II M c đích nghiên c u 3
ệ ứ ụ III Nhi m v nghiên c u 4
ố ượ ứ IV Đ i t ng nghiên c u 4
ươ V Ph ứ ng pháp nghiên c u 4
ầ ộ 5 Ph n n i dung
ệ ạ ạ ượ ự ủ ạ ọ ạ ượ ở I Th c tr ng c a vi c d y và h c các đ i l ng và đo đ i l ng 5
ớ l p 3.
ủ ọ ữ ế ẫ ầ ớ ọ II Nguyên nhân d n đ n nh ng sai l m c a h c sinh l p 3 khi h c 6
ạ ượ ề ạ ượ v đ i l ng và đo đ i l ng
ệ ọ ạ ượ III Bi n pháp giúp h c sinh h c t ọ ố ề ạ ượ t v đ i l ng và đo đ i l ng 7
ớ l p 3.
ư ạ ự ệ IV Th c nghi m s ph m 18
ả V K t quế 22
23 ầ ế ậ Ph n k t lu n
ệ ọ I Bài h c kinh nghi m 23
ụ ề ệ II. Đi u ki n áp d ng 23
ị ề ữ ấ ế III Nh ng ki n ngh đ xu t 24
ế ậ IV K t lu n chung 25
2
Ở Ầ
Ầ
PH N M Đ U
Ọ Ế I LÍ DO CH N SÁNG KI N:
ơ ở ậ 1.C s lí lu n:
ộ ị ọ ở ể ế ọ ọ Môn Toán có m t v trí quan tr ng trong các môn h c ứ Ti u h c, ki n th c
ở ể ờ ố ề ứ ủ ọ ủ và kĩ năng c a môn Toán ụ ti u h c có nhi u ng d ng trong đ i s ng c a con
ườ ơ ở ể ọ ế ở ậ ọ ặ ở ng i và là c s đ h c ti p môn Toán các b c h c trên. M t khác, môn Toán
ụ ọ ể ầ ọ ở ườ ể ệ ti u h c góp ph n giáo d c h c sinh tr thành con ng i phát tri n toàn di n; nó
ườ ộ ậ ể ạ giúp con ng i phát tri n trí thông minh, cách suy nghĩ đ c l p, linh ho t và hình
ề ự ậ ệ ượ ắ ọ ự ễ ồ thành trong h c sinh cách nhìn đúng đ n v s v t, hi n t ng trong th c ti n. Đ ng
ờ ở ể ồ ưỡ ọ ự ẩ ậ th i môn Toán ti u h c còn b i d ng cho các em tính trung th c, c n th n, tính
ọ ậ ấ ầ ự ẩ ọ ộ ầ khoa h c trong lao đ ng, h c t p, góp ph n vào s hình thành các ph m ch t c n
ế ủ ọ ườ ậ ộ ớ ở ể thi t và quan tr ng c a con ng i lao đ ng m i. Chính vì v y mà môn Toán ti u
ọ ự ế ượ ố ớ ọ ể ọ ọ h c là môn h c c c kì quan tr ng không th thi u đ c đ i v i h c sinh.
ộ ươ ở ể ọ ở ớ N i dung ch ng trình môn Toán ti u h c nói chung và l p 3 nói riêng
ứ ế ồ ạ bao g m 5 m ch ki n th c:
ố ọ S h c
ạ ượ ạ ượ Đ i l ng và đo đ i l ng
Hình h cọ
ố Th ng kê
ả Gi i toán
ệ ặ ẽ ớ ạ ộ ố ộ ọ ạ Các n i dung trên có m i quan h ch t ch v i nhau, trong đó n i dung d y h c đ i
ạ ượ ữ ậ ụ ằ ọ ọ ượ l ng và phép đo đ i l ng gi vai trò quan tr ng nh m giúp h c sinh v n d ng vào
ọ ạ ượ ự ễ ộ ố ạ ờ ạ ượ ồ th c ti n cu c s ng. Đ ng th i, d y h c đ i l ng và phép đo đ i l ằ ng nh m giúp
ứ ự ự ế ể ố ủ c ng c các ki n th c có liên quan trong môn Toán, phát tri n năng l c th c hành,
ự ư ủ ọ ệ ạ ụ ể ạ ượ ọ ạ ượ năng l c t duy c a h c sinh. C th : vi c d y h c các đ i l ng và đo đ i l ng,
ự ả ậ ơ ị ế ậ l p b ng đ n v đo, th c hành cân đo, làm các bài t p giúp các em bi ố t so sánh, đ i
ế ổ ợ ế ư ơ ả ể chi u, phân tích, t ng h p, bi t thao tác t duy c b n đ hình thành
3
ữ ự ữ ứ ệ ế ẩ ấ ạ ạ ạ nh ng ph m ch t trí tu và năng l c sáng t o. Nh ng ki n th c và kĩ năng d y đ i
ạ ượ ọ ậ ố ơ ầ ượ l ng và đo đ i l ng còn góp ph n giúp các em h c t p t ư ạ t h n các lo i toán nh :
ả ượ ọ ở ộ ớ Tính s n l ng, các bài toán có n i dung hình h c ờ ệ các l p trên,…và cũng nh vi c
ọ ạ ượ ạ ượ ế ế ướ ượ ế ờ ạ d y h c đ i l ng và đo đ i l ng các em bi t cân đo, bi c l t ng, bi t xem gi
ổ ề ự ệ ừ ế ụ ữ ứ ế và th c hành đ i ti n Vi t Nam….T đó các em bi t áp d ng nh ng ki n th c đó
ờ ệ ạ ọ ạ ượ ộ ố ạ ượ vào cu c s ng hàng ngày. Cũng chính nh vi c d y h c đ i l ng và đo đ i l ng,
ể ọ ố ơ ọ các em có th h c t t h n các môn h c khác.
ơ ở ự ễ 2 C s th c ti n:
ự ờ ự ế ả ạ ậ ấ ớ Trong quá trình d gi và tr c ti p gi ng d y môn Toán l p 3 tôi nh n th y
ữ ầ ồ ọ ướ các đ ng chí giáo viên và các em h c sinh còn có nh ng khó khăn, sai l m và v ng
ọ ề ạ ượ ắ ạ ạ ượ m c khi d y h c v đ i l ố ng và s đo đ i l ụ ể ng. C th :
ố ớ a Đ i v i giáo viên:
ể ượ ề ạ ượ ệ Còn lúng túng trong vi c hình thành các bi u t ng v đ i l ọ ng cho h c
sinh.
ọ ề ạ ượ ư ạ ố ự ủ ọ Ch a phát huy tính tích c c c a h c sinh khi d y h c v đ i l ng và s đo
ạ ượ đ i l ng.
ư ứ ế ể ắ ạ ọ ổ ơ ị Ch a kh c sâu ki n th c cho h c sinh khi d y cách chuy n đ i các đ n v đo
ố ứ ợ ố ơ ừ t danh s ph c h p sang danh s đ n.
ố ớ ọ b Đ i v i h c sinh:
ạ ượ ừ ượ ệ ộ ứ ượ ể Đ i l ng là m t khái ni m tr u t ậ ng. Đ nh n th c đ ạ ệ c khái ni m đ i
ỏ ọ ừ ả ượ ư ượ l ả ng đòi h i h c sinh ph i có kh năng tr u tr ng hoá, khái quát hoá cao. Nh ng
ấ ạ ế ề ể ả ọ ụ ể ọ h c sinh ti u h c còn r t h n ch v kh năng này. C th :
ể ể ậ ọ ọ H c sinh ti u h c đang trong quá trình hình thành và phát tri n, nh n ề ư V t duy:
ứ ở ạ ư ụ ể ứ ề ứ ệ ế ậ th c còn trong giai đo n “t duy c th ” do đó, vi c nh n th c các ki n th c v
ạ ượ ể ư ề ấ ừ ượ ạ ượ đ i l ng và đo đ i l ng là v n đ khó. Các em khó có th t duy tr u t ự ng d a
ỗ ự ự ệ ầ trên khái ni m mà c n có ch d a là tr c quan.
ố ớ ọ ư ể ể ọ ộ ề ỉ ớ Đ i v i h c sinh ti u h c, b não ch a phát tri n hoàn ch nh, các em V trí nh :
ườ ớ ộ ữ ướ th ng nh m t cách máy móc do ngôn ng các em còn ít nên các em có xu h ng
ộ Ở ượ ể ớ thu c lòng. ớ ự các em, trí nh tr c quan hình t ơ ng phát tri n h n trí nh lôgic.
4
ề ạ ộ ố ớ ầ ấ ậ ọ ứ ủ Là khâu đ u tiên và r t quan tr ng đ i v i ho t đ ng nh n th c c a V tri giác:
ư ể ể ọ ổ ế ẻ ọ h c sinh ti u h c. Các em còn tri giác t ng th , ch a bi t phân tích sâu, riêng l các
ủ ố ượ ể ư ư ế ổ ể ợ ẻ ặ đ c đi m c a đ i t ng, cũng nh ch a bi ặ t t ng h p các đ c đi m riêng l theo yêu
ự ễ ể ệ ủ ằ ớ ộ ị ắ ầ c u quy đ nh. Tri giác c a các em còn g n v i hành đ ng th c ti n th hi n b ng
ự cách tr c quan.
ề ạ ả ủ ị ự ế ớ ế ư S chú ý không ch đ nh còn chi m u th . Các em nh y c m v i cái V chú ý:
ớ ạ ấ ạ ượ ẫ ạ ượ ấ ề m i l ợ ả , h p d n, màu mè, g i c m, trong khi đó, đ i l ng và đo đ i l ng là v n đ
ừ ượ ẫ ộ ự ủ ể ậ ớ tr u t ng, khó hi u, khó nh , và hay l n l n nên s chú ý c a các em không t p
ư ề ữ ự ủ ệ ặ ỏ ố trung. M t khác, s chú ý c a các em còn ch a b n v ng, mau m t m i khi đ i
ừ ượ ơ ự ế ẫ ắ ầ ượ t ệ ng đ n đi u, tr u t ố ớ ng, d n đ n các em hay m c sai l m khi th c hành đ i v i
ạ ượ ơ ị các đ n v đo đ i l ng.
ộ ố ệ ữ ự ứ ế ớ ọ V i nh ng lí do trên đây, tôi đã l a ch n, nghiên c u sáng ki n “M t s bi n
ạ ượ ọ pháp giúp h c sinh h c t ọ ố ề ạ ượ t v đ i l ng và đo đ i l ng”.
Ứ Ụ II M C ĐÍCH NGHIÊN C U:
ể ấ ộ ươ ạ ượ ạ ọ ạ ượ ở 1. Tìm hi u c u trúc, n i dung ch ng trình d y h c các đ i l ng và đo đ i l ng
sách giáo khoa Toán 3.
ổ ớ ươ ả ố ơ ạ ệ ả ạ ằ ạ 2.Đ i m i ph ng pháp gi ng d y nh m đ t hi u qu t ế t h n khi ti n hành so n
ụ ể ề ạ ọ ạ ượ ừ ả ạ ượ ươ gi ng t ng bài c th v d y h c đ i l ng và đo đ i l ng trong ch ng trình
Toán 3.
ề ạ ượ ệ ố ể ậ ạ ượ ươ 3.Tìm hi u h th ng bài t p v đ i l ng và đo đ i l ng trong ch ng trình Toán 3.
ượ ộ ố ệ ề ế ứ ề ầ ậ ắ N m đ ủ c các yêu c u v ki n th c, kĩ năng c a các bài t p đó và đ ra m t s bi n
ướ ả ữ ự ệ ệ ẫ ậ ọ pháp h ng d n h c sinh th c hi n có hi u qu nh ng bài t p này.
Ứ Ệ Ụ III NHI M V NGHIÊN C U.
ớ ề ộ ữ ể ổ ươ ọ ề ạ ượ ạ 1. Tìm hi u nh ng đ i m i v n i dung và ph ng pháp d y h c v đ i l ng và
ạ ượ ở ớ đo đ i l ng l p 3.
ọ ề ạ ượ ệ ạ ự ề ạ ạ ượ ủ 2. Đi u tra th c tr ng vi c d y và h c v đ i l ng và đo đ i l ng c a giáo viên
ọ ườ ọ ớ và h c sinh l p 3 trong tr ể ng Ti u h c.
ể ể ự ứ ủ ệ ệ ế ả 3.Th c nghi m đ ki m ch ng tính kh thi c a bi n pháp đã nêu trong sáng ki n.
5
Ố ƯỢ Ứ IV Đ I T NG NGHIÊN C U:
ớ ọ ườ ứ ể ợ H c sinh l p 3B và 3C tr ọ ng Ti u h c Đ c H p.
ƯƠ Ứ V PH NG PHÁP NGHIÊN C U:
ươ ứ ậ 1 Ph ng pháp nghiên c u lí lu n:
ế ệ ế ọ Đ c các tài li u có liên quan đ n sáng ki n.
ệ ể ậ ở ở Tìm hi u sách giáo khoa, sách giáo viên, v bài t p, v Luy n toán 3
ồ ưỡ ọ ệ Đ c tài li u b i d ng giáo viên .
ươ ự ễ ứ 2 Ph ng pháp nghiên c u th c ti n:
ổ ớ ể ạ ọ ọ To đàm, trao đ i v i giáo viên và h c sinh ti u h c.
ươ ệ ổ 3 Ph ế ng pháp t ng k t kinh nghi m:
ự ế ả ạ ệ Rút kinh nghi m qua th c t công tác gi ng d y.
ươ ệ 4 Ph ự ng pháp th c nghi m:
ả ủ ự ứ ụ ế ệ ệ ệ ạ ố Ti n hành d y th c nghi m, đ i ch ng, đánh giá hi u qu c a vi c áp d ng
ươ ạ ượ ạ ọ ạ ượ ấ ph ng pháp d y h c các đ i l ng và đo đ i l ề ng đã đ xu t.
6
Ầ Ộ
PH N N I DUNG
Ệ Ạ Ạ ƯỢ Ọ Ự Ủ Ạ I. TH C TR NG C A VI C D Y VÀ H C CÁC Đ I L Ạ NG VÀ ĐO Đ I
L ƯỢ Ở Ớ NG L P 3:
ố ớ 1 Đ i v i giáo viên:
ệ ổ ữ ầ ớ ươ ọ ượ Nh ng năm g n đây, vi c đ i m i ph ạ ng pháp d y h c đ ặ c quan tâm đ c
ậ ọ ở ọ ệ ổ ọ ớ ươ bi ệ ở ấ ả t t c các b c h c và t m i môn h c. Vi c đ i m i ph ọ ạ ạ ng pháp d y h c đ t
ộ ố ế ứ ệ ế ả ẫ ế k t qu rõ r t trong môn toán. Tuy nhiên v n còn m t s ki n th c khó khi n giáo
ự ề ệ ạ ặ ọ viên lúng túng trong truy n đ t và h c sinh g p khó khăn trong vi c th c hành,
ụ ể ở ệ ậ ạ ượ ạ ượ ế ả ộ luy n t p. C th ớ môn toán l p 3, đ i l ng và đo đ i l ng là m t m ng ki n
ứ ươ ạ ượ ạ ố ạ ượ th c t ng đ i khó và khô khan. Khi d y đ i l ng và đo đ i l ộ ố ng, m t s giáo
ề ả ặ ả ể ượ ề viên còn n ng v gi ng gi i, lúng túng khi hình thành các bi u t ạ ng v các đ i
ạ ượ ơ ị ử ụ ề ươ ọ ượ l ng và đ n v đo đ i l ng. Nhi u giáo viên còn s d ng ph ạ ng pháp d y h c cũ
ế ư ầ ạ ả ớ ủ ọ ế ọ ụ “ Th y gi ng – trò ghi nh ” làm h n ch t duy c a h c sinh, khi n h c sinh th
ứ ế ế ộ đ ng ti p thu ki n th c.
ố ớ ọ 2 Đ i v i h c sinh:
ấ ượ ế ả ề ạ ượ ớ ộ ạ ượ ở Tôi ti n hành kh o sát ch t l ng v i n i dung v đ i l ng và đo đ i l ng
ớ ườ ể ọ ợ ượ ế ả ư hai l p 3B và 3C tr ứ ng Ti u h c Đ c H p và thu đ c k t qu nh sau:
Trung Gi iỏ Khá Y uế bình L pớ Sĩ số
SL % % SL SL % % SL
3B 29 5 17.2 34.3 9 5 17.2 31 10
3C 29 4 13.8 41.4 9 4 13.8 31 12
ệ ậ ấ ấ ọ ườ ớ ọ Qua ch m bài và trò chuy n v i h c sinh tôi nh n th y h c sinh th ả ắ ng m c ph i
ữ ầ nh ng sai l m sau:
ụ ầ ẫ ổ ơ ị Nh m l n khi đ i các đ n v đo. Ví d : 4m2cm = 42cm…
ạ ượ ầ ố ụ Sai l m khi so sánh s đo đ i l ng. Ví d : 5m < 50cm
ữ ư ầ ẫ ọ ị ơ H c sinh nh m l n gi a các đ n v đo nh km và kg, hm và hg…
ụ ọ ứ ậ ẫ ộ ể ờ ờ ờ L n l n th i đi m và th i gian. Ví d : H c sinh nói: “Th i gian em th c d y
7
ứ ậ ẽ ổ ờ ờ ả bu i sáng là 7 gi ” – L ra ph i nói: “Em th c d y lúc 7 gi ”.
ụ ọ ắ ặ ầ ậ ằ ơ Sai l m khi suy lu n. Ví d : H c sinh cho r ng: S t n ng h n bông nên 1kg
ả ặ ơ ắ s t ph i n ng h n 1 kg bông.
ệ ượ ự ữ ạ ượ ạ ượ ộ ệ Không phân bi c s khác nhau gi a đ i l t đ ng đ dài và đ i l ng di n
ủ ệ ẳ ạ ầ ạ ộ tích. Ch ng h n: Khi yêu c u tính chu vi và di n tích c a m t hình vuông có c nh 4
ộ ọ ư cm, m t h c sinh đã làm nh sau:
Chu vi hình vuông là: 4 x 4 = 16
ệ Di n tích hình vuông là: 4 x 4 = 16
ừ ệ ậ ằ ọ T đó, h c sinh này nêu nh n xét: hình vuông trên có chu vi b ng di n tích.
Ủ Ọ Ớ Ữ Ẫ Ế II NGUYÊN NHÂN D N Đ N NH NG SAI LÇm C A H C SINH L P 3
Ọ Ề Ạ ƯỢ Ạ ƯỢ KHI H C V Đ I L NG VÀ ĐO Đ I L NG:
ừ ọ 1.T phía h c sinh:
ứ ủ ọ ể ậ ấ ọ ở ầ ấ ớ ườ ả Nh n th c c a h c sinh Ti u h c, nh t là các l p đ u c p th ng là c m
ư ủ ự ự ả ưở ượ tính, t duy c a các em d a vào tr c quan và quan sát. Kh năng t ng t ủ ng c a
ậ ủ ị ạ ể ế ễ ả ọ ọ h c sinh ti u h c còn b h n ch . Suy lu n c a các em không ph i là suy di n mà là
ư ứ ạ ẫ ả ộ m t dãy các phán đoán gián đo n, mò m m, ch a ph i là phán đoán có ý th c.
ạ ượ ệ ừ ượ ệ ộ ằ ẩ Vì khái ni m đ i l ng là m t khái ni m tr u t ng, n m tàng n trong các
ấ ụ ể ứ ượ ậ ậ ề ạ ượ ố ượ đ i t ng v t ch t c th nên nh n th c đ ệ c các khái ni m v đ i l ạ ng và đo đ i
ệ ố ớ ọ ể ậ ọ ượ l ặ ng đ c bi ọ ề ạ t khó khăn đ i v i h c sinh Ti u h c. Chính vì v y, khi h c v đ i
ạ ượ ọ ườ ắ ầ ượ l ng và đo đ i l ng h c sinh th ộ ố ng m c m t s sai l m.
ừ 2. T phía giáo viên:
ự ế ả ẫ ử ụ ộ ố ạ ươ ạ Trong th c t gi ng d y, còn m t s giáo viên v n s d ng ph ọ ng pháp d y h c
ườ ề ạ ả ỉ ả ệ ẵ cũ: Giáo viên th ng ch truy n đ t, gi ng gi i theo các tài li u đã có s n trong sách
ậ ườ ệ ộ giáo khoa, sách giáo viên. Vì v y, giáo viên th ng làm vi c m t cách máy móc và
ạ ủ ọ ọ ậ ế ệ ả ọ ộ ít quan tâm đ n vi c phát huy kh năng sáng t o c a h c sinh. H c sinh h c t p m t
ủ ế ụ ộ ớ ồ ả ẫ ỉ ọ cách th đ ng, ch y u ch nghe gi ng, ghi nh r i làm theo bài m u. Do đó, h c
ạ ộ ọ ậ ọ ậ ứ ộ ườ ơ sinh ít h ng thú h c t p, n i dung các ho t đ ng h c t p th ng nghèo nàn, đ n
ự ố ệ ọ ơ ộ ủ ệ ể ọ đi u, năng l c v n có c a cá nhân h c sinh ít có c h i phát tri n, nên vi c h c sinh
8
ọ ề ạ ượ ữ ầ ả ắ ạ ượ ề ỏ m c ph i nh ng sai l m khi h c v đ i l ng và đo đ i l ng là đi u khó tránh kh i.
ữ ầ ắ ấ ặ ọ ọ ư M t khác, khi th y h c sinh m c nh ng sai l m trong h c toán, giáo viên ch a
ồ ạ ữ ụ ệ ẫ ầ ắ tìm ra nguyên nhân và bi n pháp kh c ph c nên nh ng sai l m đó v n còn t n t i.
Ọ Ố Ề Ạ ƯỢ Ớ Ọ Ệ III BI N PHÁP GIÚP H C SINH L P 3 H C T T V Đ I L NG
Ạ ƯỢ VÀ ĐO Đ I L NG:
ạ ọ ề ạ ượ ầ ạ ụ 1. M c tiêu c n đ t khi d y h c v đ i l ng và đo đ i l ạ ượ ở ớ ng l p 3:
ạ ọ ề ộ 1.1. D y h c v đ dài:
ớ ộ ớ ủ ề ệ ệ ơ ọ ị Gi i thi u tên g i, kí hi u, đ l n c a các đ n v đo: đ ca – mét, héc – tô – mét.
ế ọ ế ố ặ ộ ơ ộ ị Bi t đ c, vi t s đo đ dài có m t ho c hai tên đ n v đo.
ớ ệ ể ả ọ ộ ị ế ề ệ ố ầ i thi u b ng đon v đo đ dài: Giúp h c sinh có hi u bi t ban đ u v h th ng Gi
ỉ ổ ừ ơ ệ ữ ị ế ị ớ ề ơ ộ ơ ị ơ đ n v đo đ dài, quan h gi a hai đ n v ti p li n (ch đ i t ị đ n v l n ra đ n v
ộ ố ơ ệ ữ ỏ ộ ị ườ ư ặ nh và quan h gi a m t s đ n v đo đ dài th ng g p nh 1km = 1000m, 1m =
100cm, 1m = 1000mm).
ế ổ ố ổ ừ ộ ộ ơ ị ố ơ ố ơ t đ i s đo đ dài có m t tên đ n v đo (đ i t danh s đ n sang danh s đ n) Bi
ế ổ ố ị ổ ừ ộ ơ ố ơ ố và bi ị t đ i s đo đ dài có hai tên đ n v thành s đo có 1 tên đ n v (đ i t danh s
ứ ợ ố ơ ph c h p sang danh s đ n)
ả ớ ố ộ Làm tính và gi i toán liên quan t i các s đo đ dài.
ự ộ ộ ườ ả ợ Th c hành đo đ dài và ướ ượ c l ng đ dài trong các tr ơ ng h p đ n gi n.
ạ ọ ề ố ượ 1.2 D y h c v kh i l ng:
ế ể ượ ệ ọ ủ ơ ố ượ ị ậ Nh n bi t tên g i, kí hi u và bi u t ng c a đ n v đo kh i l ng.
ế ọ ế ố ị Bi t đ c, vi ớ ơ t s đo v i đ n v gam.
ế ệ ữ ị ậ Nh n bi ơ t quan h gi a hai đ n v kilôgam và gam.
ả ố ượ ố Làm tính và gi ế i toán liên quan đ n các s đo kh i l ng gam và kilôgam
ậ ử ụ ồ ể ự ồ ậ ụ ồ T p s d ng cân đĩa và cân đ ng h đ th c hành cân các đ v t thông d ng
ậ ướ ượ ố ượ ộ ố ườ ả ợ hàng ngày. T p c l ng kh i l ng trong m t s tr ơ ng h p đ n gi n.
ạ ọ ề ờ 1.3. D y h c v th i gian.
ờ ơ ị ườ ặ ờ ớ Đo th i gian v i các đ n v đo th ng g p là: gi , phút, ngày, tháng, năm.
ủ ậ ố ế ệ ữ ư ố ờ ị C ng c và nh n bi ơ t các m i quan h gi a 2 đ n v đo th i gian nh :1 ngày
ờ ờ ụ ể ừ có 24 gi , 1 gi ố có 60 phút, 1 năm có 12 tháng, s ngày c th trong t ng tháng.
9
ế ế ừ ồ ồ Bi t xem đ ng h (chính xác đ n t ng phút).
ế ọ ử ụ ặ ị ể ị ị Bi t đ c và s d ng l ch (l ch bóc hàng ngày ho c l ch quy n).
ủ ậ ế ề ờ ể ả ờ ố C ng c nh n bi t v th i đi m và kho ng th i gian.
ạ ọ ề ề ệ 1.4. D y h c v ti n Vi t Nam.
ớ ạ ề ệ ấ ồ ồ ồ Gi i thi u các lo i ti n gi y: 2000đ ng, 5000đ ng, 10.000đ ng,
ồ ồ 20.000đ ng, 50.000đ ng, …
ề ớ ồ ồ ồ ồ ạ Làm quen v i các đ ng ti n kim lo i: 5000đ ng, 2000đ ng, 1000đ ng,
ồ ồ 500đ ng và 200đ ng.
ổ ề ử ụ ề ậ ệ ạ T p đ i ti n và s d ng ti n Vi t Nam trong sinh ho t hàng ngày.
ạ ọ ề ệ 1.5. D y h c v di n tích.
ể ượ ề ệ ủ ầ ộ Hình thành bi u t ng ban đ u v di n tích c a m t hình.
ớ ủ ơ ệ ệ ệ ọ ộ ị Gi i thi u tên g i, kí hi u, đ dài c a đ n v đo di n tích: xăng ti mét vuông.
ế ọ ế ố ớ ơ ệ ị Bi t đ c, vi t s đo di n tích v i đ n v là xăng ti mét vuông.
ế ữ ậ ủ ệ Bi t cách tính di n tích c a hình ch nh t và hình vuông.
ế ả ớ ố ệ Bi t làm tính và gi i toán liên quan t i s đo di n tích là xăng ti mét vuông.
ọ ố ề ạ ượ ệ ạ ượ ọ 2. Bi n pháp giúp h c sinh h c t t v đ i l ng và đo đ i l ng:
ủ ọ ể ế ẫ ầ ớ Qua tìm hi u và phân tích nguyên nhân d n đ n sai l m c a h c sinh l p 3 khi
ạ ượ ộ ố ệ ề ạ ạ ấ ọ ề ạ ượ h c v đ i l ng và đo đ i l ng, tôi xin m nh d n đ xu t m t s bi n pháp giúp
ạ ượ ở ớ ư ớ ọ h c sinh l p 3 h c t ọ ố ề ạ ượ t v đ i l ng và đo đ i l ng l p 3 nh sau:
ệ ế ầ ẫ ể ổ ơ ị ạ ọ h c sinh h n ch nh m l n khi chuy n đ i các đ n v đo: 2.1. Bi n pháp1:Giúp
ư ắ ữ ế ẫ ầ ọ ố ệ Nguyên nhân d n đ n sai l m này là do h c sinh ch a n m v ng m i quan h
ộ ạ ượ ữ ủ ạ ơ ơ ị ị ầ ọ ề gi a các đ n v đo. Khi d y h c v các đ n v đo c a m t đ i l ọ ng c n giúp h c
ữ ắ ơ ị ườ ệ ữ ố ơ ệ ố sinh n m v ng h th ng các đ n v đo th ị ng dùng và m i liên h gi a các đ n v
ủ ạ ượ ạ ượ ả ơ ị ộ ệ ố ơ đo c a đ i l ng đó. B ng các đ n v đo đ i l ị ng là m t h th ng hoá các đ n v
ụ ả ọ ọ ế ổ ố ừ ơ ộ đo đã h c. B ng còn là m t công c giúp h c sinh bi ể t cách chuy n đ i s đo t đ n
ệ ữ ữ ể ắ ơ ọ ố ơ ị ị ị v này sang đ n v khác. Đ giúp h c sinh n m v ng m i quan h gi a các đ n v đo
ở ớ ư ế ạ ả ọ ơ ộ ị ộ đ dài l p 2, tôi đã ti n hành d y h c bài: “B ng đ n v đo đ dài” nh sau:
ả ậ Thành l p b ng: ướ B c 1:
ắ ạ ọ ứ ự ấ ả ể ơ ộ H c sinh nh c l i (có th không theo th t ) t ị t c các đ n v đo đ dài đã
10
ướ ế ạ ắ ẫ ọ ứ ự ừ ơ ọ h c. Giáo viên h ng d n h c sinh s p x p l i theo th t (t ả trái qua ph i) các đ n
ể ố ồ ế ộ ả ỏ ơ ậ ơ ơ ị ị ớ v l n h n mét r i đ n các đ n v nh h n mét đ cu i cùng l p thành m t b ng
ư ệ hoàn thi n nh sau:
ớ ỏ ơ ơ L n h n mét Nh h n mét Mét
km hm dam dm cm mm m
Phân tích b ng:ả ướ B c 2:
ị ề ể ậ ơ ọ ơ ị ị H c sinh so sánh giá tr hai đ n v li n nhau đ rút ra nh n xét “Hai đ n v đo
ề ự ữ ế ấ ầ ơ ị ộ đ dài liên ti p g p, kém nhau 10 l n”. V s liên quan gi a các đ n v đo khác
ả ầ ậ ọ ỉ ế ệ ườ ữ nhau trong b ng ch yêu c u h c sinh nh n bi ố t nh ng m i quan h th ư ặ ng g p nh :
1km = 1000m; 1m = 100cm = 1000mm.
ụ ư ế ậ ầ ọ Ch a yêu c u h c sinh suy lu n gián ti p (ví d : 1dm = 10cm, 1cm = 10mm,
ớ ọ ế ế ả ọ th thì 1dm = 10 x 10mm = 100mm vì lúc này h c sinh m i h c đ n b ng nhân 7)
ậ ụ ả V n d ng b ng: ướ B c 3:
ọ ả ệ ậ ề ậ ọ ị ổ ơ H c sinh tính luy n t p đ c b ng, đ i đ n v đo, làm bài t p v các phép tính
ộ ớ ố v i s đo đ dài.
ụ Ví d : 8 dm + 3dcm, 96cm : 3.
ệ ạ ượ ế ạ ầ ọ ố Giúp h c sinh h n ch sai l m khi so sánh s đo đ i l ng. 2.2. Bi n pháp2:
ầ ẫ ọ ỉ ế Ví d : ụ 5m < 50cm. Nguyên nhân d n đ n sai l m này là do h c sinh ch quan
ư ể ấ ả ơ ố ị ọ sát s đo mà không quan sát đ n v đo. H c sinh ch a hi u b n ch t phép đo nên
ị ạ ượ ạ ượ ố ớ ố không phân bi ệ ượ t đ c giá tr đ i l ố ng và s đo đ i l ỏ ủ ng. S l n hay s nh c a
ị ạ ượ ộ ị ủ ạ ượ ụ ộ ớ cùng m t giá tr đ i l ng ph thu c vào giá tr c a đ i l ỏ ng đó l n hay nh .
ệ ố ụ ữ ể ệ ắ ầ ạ ắ ọ Đ kh c ph c sai l m này, bên c nh vi c giúp h c sinh n m v ng h th ng
ơ ị ườ ủ ạ ượ ệ ữ ố ơ ị các đ n v đo th ng dùng và m i liên h gi a các đ n v đo c a đ i l ng đó , tôi
ạ ượ ề ạ ậ ọ ố ư ọ đã cho h c sinh làm nhi u bài t p d ng so sánh s đo đ i l ng và l u ý h c sinh khi
ộ ạ ượ ị ủ ộ ơ ề ả ị so sánh 2 giá tr c a m t đ i l ng ph i quy v cùng m t đ n v đo.
Ví dụ
6m3cm … 7m 5m6cm …. 5m
6m3cm…. 6m 5m6cm … 6cm > < =
11
6m3cm… 630cm 5m6cm…506cm
ệ ạ ậ ầ ọ ế Giúp h c sinh h n ch sai l m khi suy lu n. 2.3. Bi n pháp3:
ả ặ ắ ặ ắ ằ ọ ơ ơ Ví d : ụ H c sinh cho r ng: S t n ng h n bông nên 1kg s t ph i n ng h n 1 kg
ư ậ ả ậ ệ ế ầ ẫ bông. Cách suy lu n nh v y không ph i là cá bi t. Nguyên nhân d n đ n sai l m
ạ ượ ư ệ ả ấ ọ ạ ượ ể này là do h c sinh ch a hi u b n ch t khái ni m đ i l ng và phép đo đ i l ng.
ứ ả ậ ặ Nh n th c còn mang n ng c m tính.
ữ ụ ụ ư ư ể ắ ầ ầ Đ kh c ph c nh ng sai l m nh trên tôi đã đ a ra nhũng ví d và yêu c u
ự ế ự ế ự ẳ ằ ọ ạ ọ h c sinh th c hành đo tr c ti p. Ch ng h n: tôi cho h c sinh tr c ti p cân b ng cân
ể ấ ằ ặ ắ ơ đĩa đ th y r ng 1kg s t không n ng h n 1kg bông,…
ệ ơ ị ư ữ ụ ắ ọ ầ ẫ Giúp h c sinh kh c ph c nh m l n gi a các đ n v đo nh km 2.4. Bi n pháp4:
và kg, hm và hg…
ụ ể ầ ắ ớ ạ ượ ệ ơ ị ư ớ Đ kh c ph c sai l m này, khi gi i thi u đ n v đo đ i l ng m i, tôi l u ý
ọ ướ ữ ơ ự ề ộ ị cho h c sinh quy c vi ế ắ t t ệ t và có s so sánh v kí hi u gi a đ n v đo đ dài và
ố ượ ị ắ ơ ệ ắ ọ ơ đ n v đo kh i l ng, giúp h c sinh n m ch c h n các kí hi u này.
ắ t là VD:Ki –lô mét (vi t ế t km)
Ki lôgam ( vi ế ắ t t t là kg)
ệ ệ ượ ự ữ ạ ượ ọ ộ Giúp h c sinh phân bi t đ c s khác nhau gi a đ i l ng đ 2.5. Bi n pháp5:
ạ ượ dài và đ i l ệ ng di n tích:
ụ ể ắ ầ ừ ầ ầ ắ ọ Đ kh c ph c sai l m này, ngay t ắ đ u, giáo viên c n cho h c sinh n m ch c
ể ượ ầ ơ ị bi u t ệ ng đ n v đo di n tích đ u tiên đ ượ ọ ở ớ c h c l p 3 đó là xăngtimét vuông.
ọ ề ể ượ ậ ạ ệ ơ ị Chính vì v y, khi d y h c v hình thành bi u t ng đ n v đo di n tích là xăng – ti –
ướ ế mét vuông tôi đã ti n hành theo các b c sau:
ớ ạ ượ ệ ớ Gi i thi u đ i l ng m i: ướ * B c 1:
ự ế ư ặ ộ ọ ộ ự ậ Cho h c sinh so sánh tr c ti p 2 s v t theo m t thu c tính đ c tr ng cho
ạ ượ ẳ ạ ầ ọ các đ i l ng c n h c. Ch ng h n:
ủ ữ ặ ằ ầ ọ ờ ấ ở ọ + Yêu c u h c sinh ph kín m t bàn b ng nh ng t gi y v h c sinh và cho
ế ầ ờ ấ ể ủ ượ bi t: C n bao nhiêu t gi y đó đ ph kín đ ặ c m t bàn.
ế ả ơ ị ự ầ Nêu s c n thi t ph i có đ n v đo: ướ * B c 2:
ự ế ự ề ấ ả ư Giáo viên nêu v n đ : Không ph i lúc nào cũng có s so sánh tr c ti p nh
12
ể ặ ừ ẳ ạ ả ộ ượ ặ ộ ậ v y. Ch ng h n không th đ t m t m nh ru ng lên trên cánh r ng đ c ho c không
ể ặ ể ọ th đ t cái sân n lên cái sân kia đ so sánh.
ộ ậ ứ ế ầ ẳ Do đó c n có cách so sánh gián ti p qua m t v t trung gian th ba. Ch ng
ệ ậ ạ ố ạ h n: Mu n so sánh di n tích hai cái sân, ta dùng v t trung gian là viên g ch
ứ ấ ế ạ + Cái sân th nh t lát h t 200 viên g ch;
ứ ế ạ + Cái sân th hai lát h t 250 viên g ch.
ứ ấ ứ ệ ậ ơ ơ V y di n tích cái sân th nh t bé h n cái sân th hai (vì 200 bé h n 250).
ờ ấ ề ậ ẳ ạ ạ ọ Có nhi u cách ch n v t trung gian nói trên.Ch ng h n: T gi y, viên g ch…
ế ỗ ạ ậ ộ ỏ ư Tuy nhiên, n u m i ng ườ ạ i l i chon m t lo i v t trung gian to nh khác nhau nh
ế ể ệ ấ ả ầ ẩ ơ ị ậ v t thì r t khó so sánh các k t qu đo. Do đó c n có đ n v “chu n” đ đo di n tích.
ệ ộ ơ ị M t trong các đ n v đo di n tích đó là xăng ti mét vuông.
ớ ệ ị Gi ơ i thi u đ n v đo: ướ * B c 3:
ạ ọ ớ ệ ể ậ Giáo viên cho h c sinh quan sát hình vuông c nh 1cm và gi i thi u: Đ thu n
ườ ộ ơ ủ ệ ạ ằ ọ ộ ị ợ l i, ng i ta ch n di n tích c a hình vuông có c nh b ng m t đ n v đo đ dài là
ệ ơ ọ ơ ị ị xăng ti mét làm đ n v đo di n tích. Hình vuông đó g i là “Hình vuông đ n v
ệ ẽ ọ ở ồ di n tích”. Sau đó giáo viên cho h c sinh v trên v ôli hình vuông có canh 1cm r i
ầ ộ tô m u hình vuông đó và nêu “ m t xăng ti mét vuông”.
ế ớ ệ ủ ơ ệ ẳ ạ ị Ti p theo giáo viên gi i thi u kí hi u c a đ n v đo. Ch ng h n: “Vi ế ầ ủ t đ y đ
2 và
ướ ố ế là xăng ti mét vuông thì quá dài, do đó ta vi ế ắ t t t theo quy c qu c t là cm
ế ố ệ ầ ế ố ả ơ ị khi vi t s đo di n tích c n vi t s kèm theo đ n v đo”. Giáo viên ghi rõ lên b ng kí
2 r i g i h c sinh đ c cá nhân, đ ng thanh vài l n.
ệ ồ ọ ọ ầ ọ ồ hi u 1cm
ạ ượ ặ ầ ỉ M t khác, khi phân tích sai l m này, tôi đã ch rõ : chu vi là đ i l ộ ng đ dài,
ạ ượ ề ệ ị ệ ượ ằ ơ đ n v đo là mét, đ ximét,….còn di n tích là đ i l ng di n tích, đ c đo b ng
ạ ượ ể ượ ớ ẳ xăngti mét vuông….hai đ i l ng này không th so sánh đ c v i nhau. Ch ng
ể ạ ấ ạ ẳ ơ ộ ị ạ h n: Đ đo chu vi hình vuông c nh 4cm, ta l y đ n v đo đ dài 1cm (đo n th ng
ặ ọ ộ ạ ượ ơ ộ ị ạ c nh 1cm) và đ t d c theo m t c nh, đ c 4 đ n v đo đ dài, vì hình vuông có 4
ủ ằ ạ ộ ượ ằ ị ổ ạ c nh b ng nhau nên t ng đ dài c a 4 c nh đ c xác đ nh b ng phép tính : 4 x 4 =
ủ ệ ạ ấ ể 16 và chu vi c a hình vuông là 16cm. Đ đo di n tích hình vuông c nh 4cm, ta l y
2 ( hình vuông có c nh 1cm) và đ t d c theo m t c nh đ
ị ặ ọ ộ ạ ạ ượ ệ ơ đ n v đo di n tích 1cm c
13
ặ ượ ệ ạ ằ ơ ị ư 4 đ n v đo di n tích. Vì hình vuông có 4 c nh b ng nhau nên đ t đ c 4 hàng nh
ế ổ ủ ệ ượ ệ ằ ị th , t ng di n tích c a hình vuông đ c xác đ nh b ng phép tính: 4 x 4 = 16 và di n
2. Vì v y không th nói hình vuông c nh 4cm có chu vi
ủ ể ậ ạ tích c a hình vuông là 16 cm
ệ ằ b ng di n tích.
ệ ộ ố ạ ự ệ ẫ ọ ướ ậ ề ạ H ng d n h c sinh th c hi n m t s d ng bài t p khó v đ i 2.6. Bi n pháp 6:
ượ ạ ượ l ng và đo đ i l ng:
1. Bài 1b (trang 46)
ế ố ợ Vi t s thích h p vào ch ch m ỗ ấ (theo m u).ẫ
3m2dm = 32dm M uẫ
3m2cm = ………. cm 9m3cm = ………… cm
4m7dm = ………. dm 9m3dm = ………… dm
4m7cm = ………. cm
ấ ẫ ầ ậ ậ ọ ớ V i bài t p này, các em h c sinh r t lúng túng và hay nh m l n. V y giáo
ầ ướ ệ ữ ử ụ ể ẫ ơ ộ ố ị viên c n h ng d n các em s d ng m i liên h gi a các đ n v đo đ dài đ có:
3m2cm = 3m + 2cm = 300cm + 2cm = 302cm
ậ V y 3m2cm = 302cm
4m7dm = 4m + 7dm = 400cm + 70cm = 470cm
ậ V y: 4m7dm = 470cm
ể ử ụ ặ ả Ho c có th s d ng b ng
m cm dm
3 2 0
4 0 7
ặ ướ ẫ ế ể ượ ẩ Ho c giáo viên h ọ ng d n h c sinh vi t và nh m: 3(m) 0 (dm) 2 (cm) đ đ c
3m2cm = 302cm.
ể ượ Và 4(m) 7(dm) 0 (cm) đ đ c 470cm
ể ọ ươ Các câu khác h c sinh có th làm t ng t ự .
2. Bài 3 (trang 46)
> 6m3cm ………….. 7m 5m6cm …………. 5m
14
< 6m3cm ………….. 6m 5m6cm …………. 6m
= 6m3cm ………….. 630cm 5m6cm …………. 506cm
6m3cm ………….. 603cm 5m6cm …………. 560cm
ớ ạ ể ướ ẫ ọ ả ằ ề ậ V i d ng bài t p này có th h ng d n h c sinh tìm cách gi i b ng nhi u cách
ứ ấ ẳ ạ ồ ớ khác nhau. Ch ng h n v i câu th nh t 6m3cm ……… 7m thì 6m3cm g m 6m và
ủ ể ữ ứ thêm 3cm n a ch không đ đ thành 7m.
ậ V y 6m3cm < 7m
ư ọ H c sinh cũng có nêu cách làm nh sau:
ổ Đ i 6m3cm = 603cm.
7m = 700cm.
ừ ượ T đó suy ra ta đ c 6m3cm < 7m.
ọ ươ Các câu khác h c sinh làm t ng t ự .
3. Bài 3 (trang 67)
ườ ề ố ườ ế ạ Cô Lan có 1kg đ ng, cô đã bán h t 400g. Sau đó cô chia đ u s đ ng còn l i
ỏ ỏ ỗ ườ vào 3 túi nh . H i m i túi có bao nhiêu gam đ ng?
ỏ ợ ở ể ậ ầ ớ ự ả ệ ố V i bài t p này giáo viên c n h th ng câu h i g i m đ các em t tìm ra cách gi i.
ế ườ ố ạ ề Bài toán cho bi t gì? (Cô có 1kg đ ế ng, làm bánh h t 400g. S còn l i chia đ u
vào 3 túi nh ).ỏ
ầ ỗ ườ Bài toán yêu c u tính gì? (M i túi có bao nhiêu gam đ ng)
ế ỗ ườ ầ ế ố ườ ạ ố Mu n bi t m i túi có bao nhiêu gam đ ng ta c n bi t gì? (S đ ng còn l i
ặ n ng bao nhiêu gam?)
ố ườ ố ạ ả ấ Mu n tìm s đ ng còn l i ta ph i làm gì? (L y 1kg – 400g).
ả ổ ự ệ ế ả Khi th c hi n phép tính 1kg – 400g thì ta ph i làm th nào? (ph i đ i 1kg =
ừ ồ ớ 1000g r i m i làm phép tính tr ).
ả ọ Sau đó h c sinh gi i:
1kg = 1000g
ố ườ ạ S đ ng còn l ặ i cân n ng là:
1000 – 400 = 600 (g)
ỗ ườ ặ ỏ M i túi đ ng nh cân n ng là:
15
600 : 3 = 200 (g)
ố ườ Đáp s : 200 gam đ ng.
4. Bài 4 (trang 104)
ủ ể ẽ ạ ẳ ẳ ạ ộ ồ ị V đo n th ng AB có đ dài 8cm r i xác đ nh trung đi m O c a đo n th ng đó?
ể ở ể ể ầ ớ V i bài này giáo viên c n giúp các em hi u trung đi m cũng chính là đi m
ướ ẫ ữ chính gi a và h ng d n các em nêu cách làm bài:
ẽ ạ ẳ ộ V đo n th ng AB có đ dài 8cm.
ẩ Chia nh m 8cm : 2 = 4cm.
ặ ạ ủ ướ ớ ướ ẳ ạ ớ Đ t v ch 0 cm c a th ể c trùng v i đi m A, mép th c trùng v i đo n th ng
ớ ạ ủ ứ ể ẳ ạ ấ ướ AB, ch m đi m O trên đo n th ng AB sao cho ng v i v ch 4cm c a th c.
A O B
5. Bài 4 (trang 109)
ữ ặ ướ ả ờ Khoanh vào ch đ t tr c câu tr l i đúng:
ủ ậ Ngày 30 tháng 8 là ch nh t thì ngày 2 tháng 9 cùng năm đó là:
A. Th haiứ B. Th baứ C. Th tứ ư D. Th nămứ
ầ ướ ư ẫ ọ Giáo viên c n h ng d n h c sinh nh sau:
ị Xác đ nh tháng 8 có bao nhiêu ngày? (31 ngày).
ầ ừ Tính d n t ế ngày 30 tháng 8 đ n ngày 2 tháng 9:
ủ ậ + Ngày 30 tháng 8 là ch nh t.
ứ + Ngày 31 tháng 8 là th hai.
+ Ngày 1 tháng 9 là th ba.ứ
+ Ngày 2 tháng 9 là th t .ứ ư
ữ ậ ả V y ph i khoanh vào ch C.
6. Bài 7 (trang 166)
ủ ậ ủ ậ ữ ỏ Ngày 8 tháng 3 là ngày ch nh t. H i nh ng ngày ch nh t trong tháng đó là
ữ nh ng ngày nào?
ầ ướ ư ẫ ọ Giáo viên c n h ng d n h c sinh nh sau:
ầ ỗ + M i tu n có bao nhiêu ngày?
16
ủ ậ ề ủ ậ ậ ướ ấ + Ngày 8 tháng 3 là ch nh t. V y ngày ch nh t li n tr c là ngày m y?
ề Ngày li n sau là ngày bao nhiêu?
ủ ậ Ch nh t
ủ ậ Ch nh t
ủ ậ Ch nh t
ủ ậ Ch nh t
ủ ậ Ch nh t
ọ ằ ướ ẫ ọ ơ ồ H ng d n h c sinh minh h a b ng s đ :
1 8 15 22 29
ướ ẫ ọ ả H ng d n h c sinh trình bày bài gi i:
ủ ậ ầ ủ + Ch nh t đ u tiên c a tháng 3 là ngày 01 (vì 8 – 7 = 1)
ủ ậ ứ ủ + Ch nh t th hai c a tháng 3 là ngày 08.
ủ ậ ủ ứ + Ch nh t th ba c a tháng 3 là ngày 15 (vì 8 + 7 = 15)
ứ ư ủ ủ ậ + Ch nh t th t c a tháng 3 là ngày 22 (vì 15 + 7 = 22)
ủ ậ ủ ố + Ch nh t cu i cùng c a tháng 3 là ngày 29 (vì 22 + 7 = 29)
7. Bài 7 (trang 155)
ạ ườ ạ ườ ạ ườ ng AB dài 2350m và đo n đ ế ầ ừ ng CDdài 3km. Hai đo n đ ộ ạ ườ ế ừ C đ n B dài 350m. Tính đ dài đo n đ ng này có ế A đ n ng t
Đo n đ ộ chung nhau m t chi c c u t D? AC 350m BD
//////////////////
2350m
3km
ầ ướ ữ ề ẫ ầ ắ ọ Giáo viên c n h ng d n h c sinh n m v ng yêu c u đ bài:
ế + Bài toán cho bi ỏ t gì? H i gì?
ủ ố ố ộ + M i liên quan các s đo đ dài c a bài.
ướ ẫ ả ọ H ng d n h c sinh cách gi i:
ạ ườ ố ộ ả ế ộ ạ ườ + Mu n tính đ dài đo n đ ng AD thì ta ph i bi t đ dài đo n đ ng AD
ữ ạ ổ ộ ằ b ng t ng đ dài nh ng đo n nào?
ạ ườ ố ộ ư ế + Mu n tính đ dài đo n đ ng AC ta làm nh th nào?
ạ ườ ặ ố ộ ư ế + Ho c mu n tính đ dài đo n đ ng BD ta làm nh th nào?
ể ả ằ ậ V y bài toán có th gi ấ i b ng m y cách?
ọ ả Cho h c sinh trình bày bài gi i:
17
Cách 1: Cách 2:
ạ ườ ộ Đ dài đo n đ ng AC là: 3km = 3000m
ạ ườ ộ Đ dài đo n đ ng BD là: 2350 – 350 = 2000 (m)
2000m = 2km 3000 – 350 = 2650 (m)
ạ ườ ộ ạ ườ ộ Đ dài đo n đ ng AD là: Đ dài đo n đ ng AD là:
2 + 3 = 5 (km) 2350 + 2650 = 5000 (m)
ố Đáp s : 5 km 5000m= 5km
ố Đáp s : 5 km
8. Bài 4 (trang 159)
ế ố ẫ ố ợ Vi t s thích h p vào ô tr ng (theo m u)
ố ờ ấ S các t ạ gi y b c ố ề ổ T ng s ti n 10 000 đ ngồ 20 000 đ ngồ 50 000 đ ngồ
80 000 đ ngồ 1 1 1
90 000 đ ngồ
100 000 đ ngồ
70 000 đ ngồ
ướ ự ẫ ọ ọ ờ ấ ố ề ầ ấ ạ ằ H ng d n h c sinh l a ch n các t gi y b c sao cho đúng b ng s ti n c n l y.
ụ Ví d : 80 000 = 10 000 + 20 000 + 50 000
ả ấ ạ ậ ỗ ờ V y ta ph i l y m i lo i 1 t
9. Bài 4 (trang 173)
ờ ấ ế ạ ạ ồ ồ Bình có 2 t ỏ gi y b c lo i 2000 đ ng. Bình mua bút chì h t 2700 đ ng. H i
ạ ề Bình còn l i bao nhiêu ti n?
ầ ướ ữ ề ắ ầ ẫ ọ Giáo viên c n h ng d n h c sinh n m v ng yêu c u đ bài:
ế + Bài toán cho bi ỏ t gì? H i gì?
ố ệ ủ ố + M i liên quan các s li u c a bài.
18
ướ ẫ ả ọ H ng d n h c sinh cách gi i:
ế ạ ả ế ố + Mu n bi t còn l ề i bao nhiêu ti n ta ph i bi t gì?
ế ố ề ư ế ố + Mu n bi t s ti n Bình có ta làm nh th nào?
ọ ả Cho h c sinh trình bày bài gi i:
ố ề S ti n Bình có là:
2000 x 2 = 4000 (đ ng)ồ
ố ề ạ S ti n Bình còn l i là:
4000 – 2700 = 1300 (đ ng)ồ
ồ ố Đáp s : 1300 đ ng
19
Ệ Ư Ạ
Ự
IV.TH C NGHI M S PH M
ự ụ ệ 1. M c đích th c nghi m.
ộ ố ệ ứ ề ả ằ ủ ấ Nh m đánh giá đúng tính kh thi c a v n đ nghiên c u “ M t s bi n pháp
ọ ạ ượ ư giúp h c sinh h c t ọ ố ề ạ ượ t v đ i l ng và đo đ i l ớ ng, môn Toán l p3” đã đ a ra.
ự ộ ệ 2. N i dung th c nghi m
GIÁO ÁN 3
TOÁN
ơ ị
ộ
ế
(Trang 45)
ả Bài d y: ạ Ti t 44: B ng đ n v đo đ dài
Ụ I/ M C TIÊU
ọ Giúp h c sinh:
ượ ả ơ ộ ướ ầ ộ ả ộ ơ ị ắ N m đ ị c b ng đ n v đo đ dài, b c đ u thu c b ng đ n v đo đ dài
ứ ự ừ ỏ ế ớ ừ ớ theo th t nh đ n l n, t t ỏ ế l n đ n nh .
ệ ữ ố ố ủ ụ ộ ơ ị C ng c m i quan h gi a các đ n v đo đ dài thông d ng.
ế ớ ố ộ Bi t cách làm phép tính v i s đo đ dài.
Ẩ Ị II/ CHU N B :
ẻ ả ộ ị ơ K b ng đ n v đo đ dài.
ấ Ph n màu.
Ọ Ạ Ế III/ TI N TRÌNH D Y H C.
ạ ộ ủ ạ ộ ủ ầ Ho t đ ng c a th y Ho t đ ng c a trò
Ổ ị ổ ứ A. n đ nh t ch c
ể B. Ki m tra bài cũ:
ả ọ G i 2 em lên b ng.
ỗ ấ ề ố ợ Đi n s thích h p vào ch ch m. 2HS lên b ngả
1 dam = …… m 1 m = …… dm
1 hm = …… m 1 m = …… cm
20
1 km = …… m 1 m = …… mm
C. Bài m i:ớ
ả ậ Thành l p b ng. ạ ộ Ho t đ ng 1:
ể ơ ị ộ Em hãy k tên các đ n v đo đ dài đã m, dm, cm, km, hm, dam.
h c.ọ
ộ ơ ị ọ GV: Trong các đ n v đo đ dài đã h c
ượ ơ ả ơ thì mét đ ị c coi là đ n v đo c b n.
ẻ ẵ ả GV: Ghi vào b ng k s n: mét – m.
ọ ớ ữ ơ ơ ị Nh ng đ n v nào đã h c l n h n km, hm, dam.
mét?
ị ớ ữ ơ ơ GV nêu: Nh ng đ n v l n h n mét ta dam. Vì 1 dam = 10m
ế ộ vi t vào bên trái c t mét
ơ ớ ả GV: Ghi vào b ng l n h n mét. dam
ấ ầ ơ ị ạ Đ n v nào dài g p mét 10 l n? Vì sao? HS nêu l i: 1 dam = 10m
ề ậ ướ ị V y li n tr ơ c mét là đ n v nào?
ề ả GV: Đi n dam vào b ng. hm. Vì 1hm = 100m
GV: Ghi = 10m vào b ng.ả
ươ ự ơ ầ ị T ng t ấ : đ n v nào g p mét 100 l n?
Vì sao?
ề ướ GV nêu: Li n tr c dam là hm.
ề ả GV đi n hm vào b ng. Km. Vì 1 km = 1000m.
Ghi 1 hm = 100m
ấ ầ ơ ị Đ n v nào g p mét 1000 l n? Vì sao?
ấ ớ ị ơ GV: ki lô mét là đ n v đo l n nh t ta
ế ủ ả ộ ầ vi t vào c t đ u tiên c a b ng. dm, cm, mm.
ộ ọ ạ ả GV: Ghi vào b ng 1km = 1000m G i m t em nêu l i:
ỏ ơ ữ ơ ị Nêu nh ng đ n v nh h n m.
ậ ở ế ầ ọ Yêu c u h c sinh làm bài t p ( phi u 1m = 10dm
21
ọ ậ h c t p) 1m = 100cm
1m = 1000 mm 1m = …… dm
ề Li n sau m là dm. Vì 1m = 10dm. = …… cm
= …… mm
ề ộ ế M t em lên đi n ti p cm và mm vào GV ghi vào b ng.ả
ươ ự ế ề ả T ng t : Em nào bi t li n sau mét là b ng.
ị ệ ố ộ ệ ơ đ n v nào? Vì sao? M t em lên hoàn thi n m i quan h
ữ ả ơ ị gi a các đ n v đo vào b ng. GV ghi: 1 m = 10dm.
ố ả ơ ị ệ Em nào lên hoàn thi n n t b ng đ n v
ộ đo đ dài?
ệ ọ ệ ố ố Em nào lên hoàn thi n n t m i quan h H c sinh nêu
vào b ng?ả
1km = 10 hm Phân tích b ngả ạ ộ Ho t đ ng 2:
ể ộ ế ỏ ọ GV h i liên ti p đ m t vài h c sinh 1hm = 10 dam
ắ ạ nh c l i. 1dam = 10 m
1km = ……. hm? 1m = 10 dm
1hm = ……. dam? 1dm = 10 cm
1dam = ……. m? 1cm = 10 mm
ề ế ậ HS đi n vào phi u bài t p. 1m = ……. dm?
1dm = ……. cm?
ế ấ ơ ộ ị ặ Hai đ n v đo đ dài liên ti p g p (ho c 1cm = ……. mm?
ế ừ ỗ ấ ầ ợ ề Hãy đi n ti p t thích h p vào ch ch m kém nhau) 10 l n.
ầ ọ ả ề ầ ơ ị ế (liên ti p, l n). Cho HS đ c b ng đ n v đo nhi u l n
ể ấ ộ ơ ị ớ Hai đ n v đo đ dài ………… g p đ ghi nh .
ặ ọ (ho c kém) nhau 10 ……. ả Hai h c sinh lên b ng làm, các em khác
ệ ấ ạ ố GV nh n m nh m i quan h này. làm vào v .ở
ể ể ồ ạ ổ Hai em ng i c nh đ i chéo đ ki m tra ậ ụ ả V n d ng b ng. ạ ộ Ho t đ ng 3:
22
ọ ự ầ Bài 1: Yêu c u h c sinh t làm bài. bài cho nhau.
ữ ể ồ ọ ả ọ GV ch a bài r i cho đi m h c sinh. G i hai em lên b ng ở ướ d ở i làm vào v .
ầ ượ ừ ọ Bài 2: Cho h c sinh làm l n l t t ng
ở ỗ ể ủ câu c a bài m i câu có th làm theo
th t .ứ ự
ệ ữ ự ơ ị ụ + nêu s liên h gi a 2 đ n v đo (ví d
1 hm = 100m).
ừ ế ả + T đó suy ra k t qu (8hm = 800m).
ữ ậ GV nh n xét và ch a bài cho HS
ế Bài 3: GV vi t 32 dam x 3 ……….
ư ấ ố ượ ế Mu n tính 32 dam nhân 3 ta làm nh Ta l y 32 nhân 3 đ c 96, vi t 96 sau
ế ế ệ ơ th nào? đó vi ị t ký hi u đ n v là dam vào sau
ẫ ươ ướ ự ớ H ng d n t ng t v i phép tính. ả ế k t qu .
96 cm : 3 = 32 cm
ế ầ ọ Yêu c u h c sinh làm ti p bài. Các em làm vào v .ở
ấ ậ GV ch m bài và nh n xét
ố D. C ng củ
ầ ả ọ ổ ọ Yêu c u h c sinh không nhìn b ng đ c Các em khác nghe và b sung.
ơ ị các đ n v đo theo th t ứ ự ừ ớ t ế l n đ n bé
và ng ượ ạ c l i.
ộ ả ề ọ ơ V nhà h c thu c b ng đ n ặ E. D n dò:
ậ ộ ị v đo đ dài và làm các bài t p.
_______________________________________________
23
Ả Ạ ƯỢ
Ế
V. K T QU Đ T Đ
C
ự ế ệ ọ ệ Sau khi ti n hành th c nghi m các bi n pháp đã nêu trên, tôi cho h c sinh làm
ể ộ ở ự ệ ạ ớ ộ ớ ớ m t bài ki m tra hai l p có trình đ ngang nhau. L p 3B d y th c nghi m, l p 3C
ự ế ệ ạ ả ượ không d y th c nghi m. K t qu thu đ ư c nh sau:
Trung Gi iỏ Khá Y uế bình L pớ Sĩ số
SL % % SL % SL SL %
3B 29 7 24.1 48.3 7 24.1 1 14 3.5
3C 29 5 17.3 41.4 9 31 3 12 10.3
ệ ỉ ệ ắ ế ầ ấ ấ ộ ọ Qua ch m bài, tôi th y h c sinh có ti n b rõ r t, t l m c sai l m khi làm các
ề ạ ượ ậ ạ ượ ẳ bài t p v đ i l ng và đo đ i l ả ng gi m h n.
ư ậ ể ượ ệ ề ạ ượ ả Nh v y, vi c hình thành các bi u t ng v đ i l ự ng và xây d ng các b ng
ạ ượ ị ủ ộ ạ ọ ơ đ n v đo đ i l ng theo cách trình bày trên đã giúp h c sinh ch đ ng sáng t o
ệ ắ ứ ế ể ả ắ ờ ồ ọ ư trong vi c n m b t ki n th c, đ ng th i giúp h c sinh phát tri n kh năng t duy,
ả ạ ậ ở ươ kh năng suy lu n và óc sáng t o, hình thành các em ph ọ ậ ng pháp h c t p và làm
ự ế ộ ố ự ứ ụ ệ ế ạ ọ vi c tích c c, sáng t o, các em áp d ng ki n th c đã h c vào th c t cu c s ng.
24
Ậ
Ầ
Ế
PH N III: K T LU N
Ọ Ệ . I. BÀI H C KINH NGHI M
ụ ụ ệ ạ ớ ỏ ổ ệ Trong giai đo n đ i m i hi n nay, nhi m v giáo d c đòi h i ngày càng cao,
ườ ộ ươ ươ ọ ế n u ng ỉ ắ i giáo viên ch n m n i dung, ch ng trình và ph ộ ạ ng pháp d y h c m t
ứ ư ượ ộ ấ ụ ủ ề ạ ọ ọ cách qua loa thì ch a đáp ng đ c m c tiêu c a môn h c. D y h c m t v n đ nào,
ữ ắ ượ ứ ồ ể ượ ế ờ ự ư ầ chúng ta cũng c n n m v ng đ c ki n th c đ ng th i phát tri n đ c năng l c t
ủ ể ượ ề ườ ề ả ấ duy c a các em và đ làm đ c đi u đó ng i giáo viên ph i chú ý các v n đ sau:
ượ ặ ổ ủ ọ ứ ữ ể ể ọ ắ 1. N m đ c đ c đi m tâm lý l a tu i c a h c sinh Ti u h c và nh ng khó
ườ ọ ậ ặ ả ọ khăn mà h c sinh th ng g p ph i trong quá trình h c t p.
ữ ắ ộ ươ ứ ể ả ị 2. N m v ng n i dung ch ấ ng trình, nghiên c u đ xác đ nh đúng b n ch t
ề ừ ổ ứ ạ ộ ọ ậ ộ ượ ữ ể ế ủ ấ c a v n đ . T đó t ch c các ho t đ ng h c t p, huy đ ng đ c nh ng hi u bi t, tri
ứ ố ủ ọ ể ọ ự ế ượ ế th c v n có c a h c sinh đ h c sinh t ể mình có th chi n lĩnh đ ứ ủ c ki n th c c a
ộ ậ ủ ộ ự ạ ạ ộ bài d y m t cách tích c c, ch đ ng, đ c l p, sáng t o.
ầ ạ ượ ứ ọ ậ ủ ọ ầ 3. C n t o đ ệ c h ng thú và tinh th n trách nhi m trong h c t p c a h c sinh;
ườ ọ ậ ữ ệ ọ ợ ạ ậ ượ t o l p đ c môi tr ữ ng h c t p thân thi n, h p tác gi a giáo viên và h c sinh, gi a
ọ ậ ứ ề ầ ọ ọ h c sinh và h c sinh giúp các em có ni m vui và h ng thú trong h c t p toán. C n
ế ượ ọ ố ượ ự ọ ộ đ ng viên, khuy n khích đ c m i đ i t ng h c sinh tham gia tích c c vào quá
ọ ậ ự ọ ự ủ ừ trình h c t p, hình thành kĩ năng và thói quen t ọ h c theo năng l c c a t ng h c
sinh.
ộ ề ừ ầ ọ ươ 4. Giáo viên c n không ng ng nâng cao trình đ v toán h c và ph ng pháp
ọ ể ấ ượ ạ ả ạ d y h c đ nâng cao ch t l ng gi ng d y.
Ụ Ề Ệ II. ĐI U KI N ÁP D NG
ớ 1. V i giáo viên:
ủ ấ ầ ọ ươ ể Th y rõ t m quan tr ng c a môn toán trong ch ọ ng trình Ti u h c
ứ ộ ươ ừ ớ ế ớ ể Nghiên c u kĩ n i dung ch ng trình toán t l p 1 đ n l p 5 đ có cách nhìn
ấ ượ ể ứ ộ ố ệ ữ ộ ố ớ ổ t ng th và th y đ c m c đ m i quan h gi a n i dung toán các kh i l p.
25
ự ọ ươ ứ ơ ả ế ắ ả ạ ợ L a ch n ph ể ng pháp gi ng d y thích h p đ kh c sâu ki n th c c b n,
ứ ế ọ ki n th c tr ng tâm.
ự ọ ươ ầ ư ả ả ạ ợ Khi l a ch n ph ớ ng pháp gi ng d y Toán GV c n l u ý: Ph i phù h p v i
ứ ủ ọ ớ ố ượ ể ể ậ ọ ợ ụ ớ ặ đ c đi m nh n th c c a h c sinh Ti u h c phù h p v i đ i t ng l p mình ph trách
ạ ủ ọ ủ ộ ự ườ Phát huy tính tích c c ch đ ng sáng t o c a h c sinh, tăng c ứ ng h ng thú
ọ ậ h c t p.
ủ ồ ọ ỏ ứ ệ Luôn có ý th c tìm tòi, h c h i kinh nghi m c a đ ng nghiêp, quan tâm
ấ ượ ể ả tham kh o sách báo đ nâng cao ch t l ọ ạ ng d y h c
ớ ọ 2. V i h c sinh
ầ ủ ọ ậ ở ồ ậ ở ở Có đ y đ sách v đ dùng h c t p: sách giáo khoa môn toán, v bài t p toán, v
ệ luy n toán
ụ ế -N¾m v÷ng nh÷ng kiÕn thøc liªn quan ®Õn bµi häc, x©y dùng cho m×nh nÒn nÕp häc tËp, tÝnh cÈn thËn, chu ®¸o . ự ế Bi t áp d ng th c t .
III. NH NG KI N NGH Đ XU T
Ị Ề Ữ Ấ Ế
§Ó n©ng cao chÊt lîng m«n to¸n cho häc sinh líp 3 nãi riªng vµ häc sinh tiÓu
häc nãi chung, t«i m¹nh d¹n xin ®Ò xuÊt mét sè ý kiÕn sau: ườ ụ ườ ổ ứ ề ổ Nhà tr ng và phòng giáo d c th ng xuyên t ớ ch c các chuyên đ đ i m i
ươ ổ ộ ữ ạ ả ọ ế ạ ẫ ể ph ng pháp d y h c môn toán qua các bu i h i th o, qua nh ng ti t d y m u đ
ệ ụ ồ ưỡ b i d ng chuyên môn nghi p v cho giáo viên.
- Tæ chøc nhiÒu s©n ch¬i " häc vui, vui häc"®Ó häc sinh tham gia, tõ ®ã rÌn kÜ n¨ng to¸n häc cho c¸c em.
26
Ậ Ế IV. K T LU N.
ể ươ ạ ượ ạ ọ ạ ượ ộ Tìm hi u n i dung và ph ng pháp d y h c các đ i l ng và đo đ i l ớ ng l p 3
ấ ầ ệ ộ ế ể ấ ượ ờ ạ ờ là m t vi c làm r t c n thi t đ nâng cao ch t l ng gi ộ d y. Sau m t th i gian
ự ế ớ ụ ủ ự ứ ệ ố nghiên c u và áp d ng vào th c t , v i năng l c và v n kinh nghi m c a cá nhân,
ụ ể ộ ố ệ ả ọ tôi đã trình bày c th trong b n kinh nghi m ọ ệ “M t s bi n pháp giúp h c sinh h c
ạ ượ ấ ượ ố ớ ả V i mong mu n nâng cao ch t l ng gi ng ố ề ạ ượ t t v đ i l ng và đo đ i l ớ ng l p 3”.
ể ế ố ủ ưở ớ ớ ạ d y đ hòa chung v i khí th thi đua hai t t c a ngành. Ý t ng thì l n song kinh
ế ủ ữ ế ế ệ ấ ạ ỏ nghi m còn h n ch sáng ki n c a tôi không tránh kh i nh ng thi u sót. R t mong
ậ ượ ự ể ả ủ ệ ệ ạ nh n đ ủ ồ c s đóng góp quý báu c a các b n đ ng nghi p đ b n kinh nghi m c a
ượ ầ ủ ơ ơ ỉ tôi đ c đ y đ h n, hoàn ch nh h n.
ả ơ ọ Tôi xin trân tr ng c m n!
ứ ợ
ầ
ị
ề Tr n Th Thanh Huy n
Đ c H p, ngày 01 tháng 10 năm 2012 Ng ườ ự ệ i th c hi n
……………………………………………… …………………………
……………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
Ủ Ậ NH N XÉT ĐÁNH GIÁ C A BGH
27
Ả
Ệ
TÀI LI U THAM KH O
STT
Tên tác giả
Tên tài li uệ
Toán ( SGK) NXBGD
ỗ
Đ Đình Hoan
1
SGV Toán 3 NXBGD
ỗ
Đ Đình Hoan
2
ế ế ả ậ Thi t k bài gi ng Toán 3 T p 1 NXB
ề
ả
Nhi u tác gi
3
Hà N iộ
ở ậ ậ V bài t p toán T p 1
ỗ
Đ Đình Hoan
4
ệ ậ ậ Luy n t p Toán T p 1 NXBĐHSP
ỗ
ệ
Đ Trung Hi u
5
Vũ Mai H ngươ
Toán nâng cao 3 NXBGD
ễ
Nguy n Danh Ninh
6
ỵ
ươ Vũ D ng Thu
ả ệ Luy n gi i toán 3 NXBGD
ỗ
Đ Đình Hoan
7
ươ ạ ọ Ph ng pháp d y h c Toán
ề
ả
Nhi u tác gi
8
28 29