PHÂN I ĐĂT VÂN ĐÊ
TÊN ĐÊ TAI: “MÔT SÔ BIÊN PHAP GIAO DUC TRE 24 – 36 THANG
TUÔI THEO QUAN ĐIÊM GIAO DUC LÂY TRE LA!M TRUNG TÂM
1.Ly do chon đê tai:
a. Cơ sơ# lý luận
Xuất phát từ yêu cầu thực tế cần có những biện pháp dạy trẻ linh hoạt, sáng
tạo để góp phần vào đổi mới cơ bản, toàn diện nền giáo dục, giúp trẻ phát triển
toàn diện. Tuy nhiên, mỗi trẻ đều có hứng thú và nhu cầu, thế mạnh khác nhau.
Để dạy một trẻ thành công, giáo viên cần nắm bắt được khả năng của từng trẻ để
tạo cơ hội cho trẻ phát triển thông qua các hoạt động “học bằng chơi, chơi mà
học” theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
Nhưng trên thực tế, việc thực hiện cũng như nhận thức của giáo viên về
quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong các nhóm lớp là chưa đồng đều
nhau. Đặc biệt, đa số giáo viên chỉ quan tâm đến tạo môi trường vật chất cho trẻ
hoạt động chứ chưa chú ý đến tạo môi trường tâm lý. Thậm chí, môi trường vật
chất chưa thực hiện theo hướng “mở”, trẻ thì chỉ được sử dụng một cách thụ
động.
Ngoài ra, một số giáo viên mới vào nghề chưa có kinh nghiệm lập kế
hoạch giáo dục, chưa thực sự chú ý đến cá nhân trẻ. Điều đó dẫn tới, trẻ còn thụ
động, chưa dám hoạt động theo ý thích của mình, chưa phát huy hết tính tích cực
sáng tạo của bản thân chưa mạnh dạn, tự tin để nói ra ý kiến riêng của mình…
Từ xưa đến nay, giáo dục luôn được coi là quốc sách hàng đầu, đặc biệt là
trong giai đoạn hiện nay, giai đoạn “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào
tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế ” (Nghị quyết 29-NQ-
TW của Hội Nghị lần thứ VIII). Nên giáo dục mầm non cần có những sáng kiến
đổi mới để bắt kịp đà phát triển của các bậc học khác, đồng thời giúp trẻ phát
triển toàn diện về Đức - Trí - Thể - Mỹ.
Thực tế cho thấy, đối với trẻ mầm non, mỗi em bé có những điều kiện phát
triển riêng về yếu tố thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, thẩm mỹ, phát triển các kỹ
năng khác nhau… Những công trình nghiên cứu cho thấy, mỗi đứa trẻ đều có
một con đường, một nhịp độ phát triển riêng, từ đó nảy sinh những nét tâm lý
của riêng nó. Chính những nét riêng đó nên chúng ta cần quan tâm đến từng trẻ,
tôn trọng trẻ, giúp trẻ sống chủ động, sống hồn nhiên vui tươi, cho trẻ cuộc sống
của chính trẻ…
Chính vì vậy, mỗi giáo viên mầm non cần hiểu rõ hơn về cách tiếp cận
giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Từ đó xác định mục tiêu, nội dung, phương pháp
giáo dục để lập kế hoạch sao cho phù hợp với từng trẻ. Để thực hiện hiệu quả
các biện pháp dạy trẻ, mỗi giáo viên cần xác định rõ vai trò, trách nhiệm của
mình tận tâm, tận lực hỗ trợ trẻ trong tất cả các hoạt động trong ngày. Từ khi trẻ
bắt đầu đến lớp đến khi trẻ ra về, lúc trẻ học tập hay vui chơi đều cần đến cô
giáo hỗ trợ trẻ mọi lúc, mọi nơi trong mọi thời điểm… Mọi hoạt động đều
hướng tới từng trẻ, cũng như từng nhóm trẻ, để tạo cơ hội cho mọi trẻ đều được
học tập vui chơi, tham gia các hoạt động một cách tích cực, phát huy tính sáng
tạo của từng cá nhân trẻ. Đây chính là một nhiệm vụ quan trọng của mỗi giáo
viên khi thực hiện dạy trẻ theo quan điểm “Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”. Mỗi
2
chúng ta cần hiểu đúng, hiểu sâu sắc và vận dụng vào thực tiễn quan điểm giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm trong công tác chăm sóc cũng như giáo dục trẻ một
cách hiệu quả, đảm bảo chất lượng và sự phát triển toàn diện phù hợp với từng
cá nhân trẻ.
b. Cơ sơ# thực tiễn:
Trong nhiều năm gần đây, dạy trẻ mầm non theo quan điểm tiếp cận giáo
dục “lấy trẻ làm trung tâm” là một nhiệm vụ hết sức quan trọng. Quan điểm này
là quan điểm dạy trẻ xuyên suốt trong mọi hoạt động giáo dục trẻ mầm non.
Trên thực tế, giáo viên đã được nhà trường bồi dưỡng kiến thức về nâng cao chất
lượng chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ. Tuy nhiên, việc quan tâm bồi dưỡng
kiến thức để dạy trẻ theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm còn hạn chế nhất là
việc bồi dưỡng cho giáo viên dạy nhà trẻ theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm còn rất mờ nhạt. Chính vì thế, còn rất nhiều giáo viên chưa thực sự
quan tâm xây dựng môi trường giáo dục thân thiện, chưa tận tâm, tận lực, chưa
thể hiện rõ trách nhiệm trong việc nắm bắt và đánh giá đúng nhận thức của trẻ
để xây dựng kế hoạch phát triển cho phù hợp. Còn các bậc phụ huynh vì những
công việc khác nhau của gia đình và xã hội nên chưa thật sự quan tâm đầy đủ về
thời gian, sức lực và trí lực để giáo dục toàn diện cho trẻ. Vì vậy, trách nhiệm
của phụ huynh và giáo viên trong việc giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cần được
quan tâm hơn nữa để giúp trẻ phát triển toàn diện về đức - trí - thể - mỹ...
Là một giáo viên luôn yêu nghề, tận tâm với trẻ, nhận thức được tầm quan
trọng của việc dạy trẻ theo quan điểm giáo dục “lấy trẻ làm trung tâm”, tôi luôn
suy nghĩ làm thế nào để giúp trẻ lĩnh hội kiến thức và phát triển một cách tự
nhiên nhất. Vì vậy, tôi đã không ngừng suy nghĩ, tìm tòi, sáng tạo và nghiên cưdu
đề tài “Một số biện pháp giao duc trẻ 24 - 36 tháng tuôi theo quan điểm giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm” vào thực tế dạy trẻ.
2. Mục đich nghiên cứu:
Khi tiêdn hafnh nghiên cưdu đêf tafi Một số biện pháp giao duc trẻ 24 - 36
tháng tuôi theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”. Trên cơ sở tìm
hiểu, đánh giá thực trạng tổ chức dạy trẻ 24 - 36 tháng theo quan điểm giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non, từ đó tôi xác định một số biện pháp
cơ bản để dạy trẻ đạt hiệu quả cao hơn.
3. Đối tượng nghiên cưu:
Đối tượng nghiên cưdu Một số biện pháp giao duc trẻ 24 - 36 tháng tuôi
theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” lơdp nhà trẻ D2 nơi tôi công tadc.
4. Đối tượng kha#o sat thưc nghiêm:
- Lưda tuôli mâfm non, lơdp nhaf trel D2, trel 24 – 36 thadng tuôli. Tôlng cod 28 hooc sinh,
nam19 chadu, nưr 9 chadu.
5. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp quan sát.
- Phương pháp trắc nghiệm.
- Phương pháp tư duy - trưfu tươong.
- Phương pháp phôdi hơop.
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu, phân tích, tổng hợp .
3
- Phương pháp thưoc hafnh.
6. Pham vi va kê hoach nghiên cứu:
- Đêf tafi đươoc thưoc hiêon taoi lơdp nhaf trel - D2 Trươfng mâfm non Thuâfn Myr.
- Thơfi gian thưoc hiêon tưf thadng 9 năm 2022 đêdn thadng 4 năm 2023.
PHÂN II: NHƯ>NG PHƯƠNG PHAP ĐÔ#I MƠI ĐÊ# GIA#I QUYÊT VÂN ĐÊ
1. Như>ng nôi dung ly luân nghiên cưu:
Quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là quan điểm chỉ đạo xuyên suốt
thống nhất trong mọi hoạt động giáo dục. Quan điểm này được thể hiện trong tất
cả các yếu tố của quá trình giáo dục. Từ việc xác định mục tiêu, nội dung,
phương pháp giáo dục cho đến các hoạt động cụ thể như: Xây dựng môi trường
giáo dục, lập kế hoạch … đều hướng tới từng trẻ, từng nhóm trẻ nhỏ và nhóm trẻ
lớn để tạo cơ hội cho trẻ được học tập trong điều kiện cụ thể nhằm hỗ trợ trẻ
phát triển ở tất cả các lĩnh vực.
Dạy học lấy trẻ làm trung tâm khác với dạy học truyền thống là giáo viên
không truyền đạt kiến thức cho trẻ mà tạo ra các điều kiện, các cơ hội để mọi
đứa trẻ được chủ động, sáng tạo, tích cực hoạt động, tự chiếm lĩnh kiến thức,
kinh nghiệm cho bản thân trẻ.
Để đạt được điều này, giáo viên cần nắm được hứng thú, nhu cầu, trình độ,
khả năng của từng trẻ trong lớp, trên cơ sở đó lựa chọn được nội dung, phương
pháp phù hợp với từng nhóm trẻ, từng cá nhân trẻ. Bởi vì mỗi trẻ là một cá thể
riêng biệt, chúng khác nhau về thể chất, tình cảm, xã hội, trí tuệ, tâm lý. Mỗi trẻ
có một hoàn cảnh gia đình và văn hóa khác nhau về điều kiện cơ sở vật chất,
kinh tế, tôn giáo, môi trường sống. Mỗi trẻ có một hứng thú, một cách học và
tốc độ học tập riêng, có nhu cầu, thế mạnh khác nhau.
Trẻ “học bằng chơi” tốt nhất là khi có người lớn hỗ trợ và mở rộng những
gì chúng đang hứng thú và đang thực hiện. Với trẻ mầm non, giờ học được tiến
hành dưới sự tổ chức, hướng dẫn sư phạm của giáo viên nhằm giúp trẻ lĩnh hội
các tri thức mới, củng cố, hệ thống hóa các tri thức đã có, đồng thời hình thành
và rèn luyện các kỹ năng nhận thức, kỹ năng xã hội. Muốn vậy, giáo viên cần
taoo điều kiện cần thiết để kích thích và phục vụ trẻ hoạt động một cách tích cực,
thông qua đó nhân cách trẻ sẽ được phát triển tốt, thuận lợi. Đây cũng chính là
cơ sở để trẻ học làm người và vận dụng sự hiểu biết của mình vào cuộc sống
hằng ngày.
2. Kha#o sat thực trạng:
2.1 Đặc điểm chung của nhà trường
- Được sự chỉ đạo sát sao về chuyên môn của phòng Giáo dục và sự quan
tâm tạo điều kiện của Ban giám hiệu nhà trường về cơ sở vật chất cũng như điều
kiện đứng lớp đối với bản thân.
- Được cung cấp nhiều đồ dùng trang thiết bị phục vụ cho các hoạt động giáo
dục.
- Được tham gia các buổi chuyên đề do phòng và nhà trường tổ chức.
4
- Năm hooc 2022 – 2023 tôi đươoc nhaf trươfng phân công đưdng lơdp nhaf trel- D2,
24- 36 thadng tuôli, lơdp tôi gôfm 28 hooc sinh trong quad trifnh thưoc hiêon đêf tafi, tôi
thấy có những thuận lợi vaf khó khăn sau:
2.2. Thuận lợi:
* Cơ sở vật chất:
- Được sự quan tâm của các cấp, ban lãnh đạo, đã tạo điều kiện cho lơdp NT-
D2 được học phòng học đủ điều kiện về diện tích. Cơ sở vật chất nhà trường và
trong các nhóm lớp tương đối đầy đủ về trang thiết bị daoy hooc, đồ dùng đồ chơi
các góc cũng như đồ dụng phục vụ công tác giảng dạy…
* Về giáo viên:
- Trình độ giáo viên đều đạt trên chuẩn.
- Giáo viên trong lớp có tinh thần đoàn kết, có sự phối hợp nhau trong công
tác giảng dạy.
- Bản thân có chuyên môn nghiệp vụ trên chuẩn có đầy đủ các năng lực,
luôn hết lòng vì công việc, yêu nghề, mến trẻ.
* Về phía trẻ:
- Lớp tôi phụ trách có 28 trẻ (trong đó có 9 trẻ nữ, 19 trẻ nam) Các cháu
nhìn chung khỏe mạnh, nhanh nhẹn, thích khám phá cái mới, cùng một lứa tuổi
thuận lợi cho việc tiếp thu kiến thức do cô truyền đạt.
- 100% trẻ đến lớp ngay từ đầu tháng 8 tạo điều kiện cho giáo viên trong
công tác chăm sóc giáo dục trẻ.
* Về phụ huynh:
- Một số phụ huynh nhiệt tình chia sẻ với giáo viên ở lớp về tình hình của
trẻ ở nhà và luôn quan tâm đến trẻ thường xuyên dành thời gian trao đổi với cô
giáo để cùng chăm sóc và giáo dục trẻ.
2.3. Khó khăn:
* Đối với giáo viên:
- Giáo viên chưa nhận thức đúng về quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm, còn lúng túng trong việc xây dựng kế hoạch giáo dục theo quan điểm “
Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”
- Khi lập kế hoạch, giáo viên chưa bám sát vào thực tế trên trẻ, kiến thức,
kỹ năng đưa ra còn chung chung, mang tính cào bằng, giáo dục đồng loạt.
- Ngoài ra, trong khi dạy trẻ, giáo viên chưa thực sự quan tâm đến cá nhân
trẻ, chưa chú ý rèn kĩ năng cho từng trẻ, nội dung dạy trẻ còn máy móc, dập
khuôn, chưa linh hoạt sáng tạo.
- Giáo viên thường cung cấp kiến thức cho trẻ một chiều, áp đặt lên trẻ,
dùng mệnh lệnh cho trẻ thực hiện theo, chưa thực sự lắng nghe ý kiến của trẻ…
* Đối với trẻ:
- Trẻ còn thụ động, chưa dám hoạt động theo ý thích của mình, chưa phát
huy hết tính tích cực sáng tạo của trẻ trong các giờ vui chơi cũng như hoạt động
có chủ đích. Thậm chí, nhiều trẻ còn e dè, nhút nhát, chưa mạnh dạn, tự tin để
nói ra ý kiến riêng của mình…
* Về phía phụ huynh học sinh:
5
- Nhận thức và quan điểm dạy trẻ của các bậc phụ huynh không đồng đều
nhau, chưa thực sự quan tâm đến giáo dục trẻ. Có những bậc phụ huynh mải lo
làm kinh tế không quan tâm đến việc dạy trẻ, còn giao phó, mặc cho ông bà, cô
giáo, người giúp việc… Một số bậc phụ huynh thì nuông chiều con quá mức,
luôn làm theo ý trẻ, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu của trẻ có khi là những sự vòi
vĩnh không đúng.
2.4. Kha#o sat thưc tê trươc khi thưc hiên đê tai:
Trong phạm vi đề tài này, để tập trung giải quyết những khó khăn trên thì
việc khảo sát thực trạng trên trẻ trong các nhóm, lớp là một khâu rất quan trọng
giúp tôi nắm bắt được kết quả đạt được trên trẻ, từ đó xác định những biện pháp
hỗ trợ phù hợp và đem lại hiệu quả cao hơn.
Do đó, tôi khảo sát tình hình thực tế ở nhóm lớp 24 - 36 tháng tuôli do tôi
phụ trách vào tháng 9/2022 đaot kết quả như sau:
Ba#ng kha#o sat chât lương cu#a tre# đâu năm hoc:
Tổng số
trẻ
Nội dung
khảo sát
Kết quả trước khi áp dụng các biện pháp giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm
Số trẻ
đạt
Tỷ lệ
%
Số trẻ
chưa
đạt
Tỷ lệ
%
28
Phát triển thể chất 13 46,4 % 15 53,6%
Phát triển ngôn ngữ 13 46,4% 15 53,6%
Phát triển nhận thức 12 42,9% 16 57,1%
Phát triển KN - TCXH &TM 11 39,2 17 60,8
Từ thực tế trên, tôi nghĩ rằng mình phải làm gì để nâng cao chất lượng giáo
dục toàn diện trên trẻ một cách hiệu quả nhất? Chính vì vậy, tôi đã luôn suy nghĩ
và mạnh dạn áp dụng một số biện pháp vào nhóm lơdp trực tiếp do tôi phụ trách
nhằm nâng cao chất lượng Một số biện pháp giao duc trẻ 24 - 36 tháng tuôi
theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”.
3. Như>ng biên phap chu# yêu cu#a đê tai:
Biêon phadp 1: Xadc đionh ror vai trof, nhiêom vuo cula ngươfi giado viên trong giado
duoc lâdy trel lafm trung tâm.
Biêon phadp 2: Xây dưong kêd hoaoch daoy trel.
Biêon phadp 3: Tôl chưdc cadc hoaot đôong daoy trel theo quan điêlm giado duoc lâdy trel
lafm trung tâm.
Biêon phadp 4: Kêdt hơop vơdi cadc bâoc phuo huynh.
4. Biên phap tưng phân: