SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

n”

I: I. L d c t tr t tr u t , r t r r v tr v s , tr t u t v t t v trò qu tr tr su t ậ p ổ t u ê , t , v ò ỏ ở ỗ s p t s ỗ r t ớ ể tr t C v vậ , vớ ỗ v ê ạ t v ệ t ểu u trú tr , u s , ắ v p p p ạ Để t t r ệ p p ạ ệu qu tr v ệ tru ề t t s v ệ p t u ê . Dạ s u p t , ạ s tập s , s t ều qu tr t s p p p u ể ạ t , t úp t ạt , ập s tạ ể t ệ , , t ệ

t t tr v ề tru t p p p ạ , ở v ệ t t v ệ ạ t u ê p , ệt vớ s ậ C t v ệ t t u v ệ t

K t , ắ ạ t ắ p s t r u ê “ ở u ? ử ú ”, ạ r t ều s N s p ạ t ổ t P : “C p t ở s v t u s t ” A A t r ò ạ : “K t t ể p t trê s s ”

r tr s ỏ C P Đạ s t p t qu tr C p ép ổ , ổ t v t t ều tr p t : C t t , t tr ớ t, ỏ t, p tr , t p tr , ệ p tr u qu tr ạ v ệt s ỏ t t t

s tr qu tr vậ C p ép ổ , ổ t v t t ều tr p t : C t t , t tr ớ t, ỏ t, p tr , t p tr , ệ p tr t p s tr ê tr t ể s t v ề

vậ t v t s tr ổ t ê về ạ , s ệu qu t ắ p s ắ p ớ ể qu t t s t t ớ t u v su uậ

II. ục íc của

rê sở ệ ạ v t t tập s , t r p p p t t u v ệt t ệt tr s s t v t

III. ạm v g ê cứu

GV: Võ Kim Oánh-T ườ THCS Lý Tự T ọ Trang 1

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

n” Để t ệ ề t , t t ệ ê u tạ v t r THCS Lý r C t ể ớp 8, 9 v s t tu ể s ỏ tr , u ệ tr 8 qu

IV. Cơ sở g ê cứu

Để t ệ ề t , t trê sở t ở r Đạ u N , r CĐ P a ê u , t ệu về p p p ạ , t ệu t u ê , s , s tập, s t ậ tru sở v c trên mang Internet.

V. ươ g p áp g ê cứu ệ ề t , t sử p p p s u :

– P p p ê u ý uậ . – P p p s t t t . – P p p p t . – P p p tổ p. – P p p qu t . – P p p qu s t. – P p p ể tr . – P p p tổ t ệ .

VI. T ờ g a g ê cứu Đề t t ệ t 10/6/2010 28/11/2010

VII. G ớ ạ của Đề t sử tr v ệ ạ t t u ệ tập, p ạ v tu ể s ỏ p, vớ t s tru , khá, ỏ .

II: ỘI D G

I. C C I T I I GI V C T C

1. uỗ ặ g bằ g v !

Ví dụ 1: t ỗ s tr p ép “C uỗ v ” ớ :

uỗ : ( ) > 0

v : v ( ) v > 0

Đ t

(1)

(2)

GV: Võ Kim Oánh-T ườ THCS Lý Tự T ọ Trang 2

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

n”

N 2 v (1) vớ (2) t :

ậ uỗ v (!).

ậ s ở u? P g s t ắ p tr su uậ :

A2 = B2  A = B Sử ạ ú

Đ t tr s Để t t 8 C ú , ớ t ệu các em h s ớp 8 t , rút r ệ t về t

Ví dụ 2: (Bài 16 SGK Toán 9 trang 12) t ỗ s tr p ép “C uỗ v ” ớ

sử con uỗ ( ) v con voi V(g)

Ta có:

ậ uỗ v (!).

Ghi chú: B t t u quê ệu tr tu ệt trong t :

t ú uỗ s v

GV: Võ Kim Oánh-T ườ THCS Lý Tự T ọ Trang 3

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

n”

2. a m c s g c u mộ b u ức c c c g a các u c các c b c a c a c b c a . b c a

Ví dụ 1: C s v t:

+ v

nên (!)

+ và nên (!)

Ví dụ 2: tập s u: C :

 Nguyên nhân: - - H

 - ;

.

3. a m c s c ưa u g v g a g á u của mộ s . Ví dụ 1: út ểu t s u: A = ( ớ < 0 )

= ( vớ < 0 ) ( )

C A = + C A = = ( vớ < 0 )

Ví dụ 2: , t : - 6 = 0

- 6 = 0 2(1 - x) = 6

C : x = - 2. 1- x = 3

N t t trê s t ệ

+ C

- 6 = 0 = 3.

GV: Võ Kim Oánh-T ườ THCS Lý Tự T ọ Trang 4

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

n” p p tr s u :

1) 1- x = 3 x = -2

2) 1- x = -3 x = 4.

ậ t t tr = -2 v = 4.

+ Nguyên nhân:

sinh

+

4. Sai m c s c ưa m v g ằ g g ức: V : B tập 9 (s t 9 - tập 1- trang 11)

, t:

C

ê t : 3 = 12 x = 4.

C

ê t :

3 = 12 3 = -12 ậ = 4 = -4

V 2: B tập 14 (s t 9 - tập 1 – trang 5)

út ểu t : C

H s A:

H s B: C

+ Nguyên nhân: H ,

GV: Võ Kim Oánh-T ườ THCS Lý Tự T ọ Trang 5

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

n”

V 3: K s s s v M t s p t ểu s u: “B t s u ” v t ệ s u: s v t ý sử > hay : (1)

L ậ v t :

D : : ậ t s u Họ :

- b = b- a.

+ Nguyên nhân: H ,

V 4: s B tr 16

B = - + + vớ x -1

C :

B = 4 -3 + 2 +

B = 4

16 = 4 4 = 42 = ( )2 hay 16 =

16 = | x+ 1|

Nê t p p tr s u : 1) 16 = + 1 x = 15

2) 16 = -(x+1) x = - 17.

+ C

B = 4 -3 + 2 + (x -1)

B = 4

16 = 4 4 = (do x -1)

16 = x + 1. Suy ra x = 15.

- + Nguyên nhân : - -

GV: Võ Kim Oánh-T ườ THCS Lý Tự T ọ Trang 6

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

n”

+ B

-

5. Sai l m ỹ g g ả b á g .

Ví dụ 1: B 47 K Đạ s 9 tập 1 tr 27

út :

vớ

M t s A s u:

M t s B s u:

(vì

)

ậ s s ? E s ú ?

D t s A s

V d : tập 58 ( K t 9 - tập1 – trang 32 )

út ểu t s u:

+C

C

+ Nguyên nhân:

( A,B R ) Q+ ; x,y,z,m

-

GV: Võ Kim Oánh-T ườ THCS Lý Tự T ọ Trang 7

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

n” v

: B tập

út : ( vớ )

C

C ớ . :

V : B 3 ( B t 9 – trang 27 )

út ểu t :

C

C

Đ ều ệ ể M : < 0

K :

V : G tập s u:

út ểu t :

+ C

; ét tr p:

C Đ ể M : * ; y < 0 .

GV: Võ Kim Oánh-T ườ THCS Lý Tự T ọ Trang 8

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

n”

* ; y>0.

ậ : u ; <0 t v u ; >0 t

+ Nguyên nhân: H n

+ n +

+

+

+ ,

6. ục c ức ở m u a p ươ g mộ íc a p ươ g mộ ươ g c sinh ườ g m c p ả mộ s sa m: V 1: B tập 32 ( K t 9 - tập 1 – trang 19 )

C

C

V 2: tập s u:

GV: Võ Kim Oánh-T ườ THCS Lý Tự T ọ Trang 9

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

n”

: a. ; b.

C a. (!)

(!) b.

C

a.

b.

V 3: K t về tr t ở u C

a.

b.

c.

d.

- C

GV: Võ Kim Oánh-T ườ THCS Lý Tự T ọ Trang 10

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

n”

a.

b.

(vớ v )

- Nguyên nhân: + H

+

+

+ c

-

) .

GV: Võ Kim Oánh-T ườ THCS Lý Tự T ọ Trang 11

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

n”

g ả các b á

. ạm dụ g g a c b c a s c của mộ s v c b c ba : V : tập 3 ( B Đ 9 – trang 19) p tr : C (2)

ậ p tr (2) 2 ệ 1=1; x2=2. (!) + C

= 1 = 2

ậ p tr 3 ệ :

- Nguyên nhân: +

- giáo viên

8. a m g g b :

r s t ệ p ép t ỏ qu u s ều t t t s

: , t :

. (4-

- C

(4- 2x < ( v 4- ) x < .

GV: Võ Kim Oánh-T ườ THCS Lý Tự T ọ Trang 12

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

n” nên 4 -

- C : 4 = < 0, t : <

(4- 2x > x > .

- Nguyên nhân:

-

-

V 2: út ểu t :

- C = = x - .

- C : B ểu t t p t , ể p t t tạ t

p + 0 hay x - . K t

= = x - (vớ - ).

- Nguyên nhân: -

II/ G I I GI I G T V T .

Ví dụ 1: P : (*)

+ Lơì

Ta có :

+ N ậ xé : Rõ ràng x = -2011 p ệ p tr

+ Lờ

Đ ều ệ :

GV: Võ Kim Oánh-T ườ THCS Lý Tự T ọ Trang 13

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

n”

D : (Vì: x + 2011 > 0)

 ậ : = 2010 ệ p tr (*)

Ví dụ 2:

pt: (1)

+ Lờ :

(1) 

(B p v ) (4)

(5)

+ â : K ú ý ều ệ c t

x D K p ệ

t là (4) v (5) K t

Mà (4)

P tr (5) là p tr ệ qu p tr (4), t vớ

p tr (4) vớ ều ệ : . D = 2 p

ệ (1)

+ C :

Cách 1: t ử ạ

Cách 2: Đ t ều ệ t . Do t uậ p

tr v ệ

GV: Võ Kim Oánh-T ườ THCS Lý Tự T ọ Trang 14

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

n”

Cách 3: C : tr s Cò v p K t uậ p tr v ệ

Ví du 3: p tr :

+ Lờ

xé : Rõ ràng x= -3 p ệ p tr

+ C

G ớ :

Ví dụ 4: p tr :

+ Lờ

Đ ều ệ : x > 2

( ạ )

ậ p tr trê v ệ

xé : P tr ệ = -7?

G ớ : N vậ trê ỏ s t t tr p : A  0; B < 0

Nê t t ệ = -7

+ Lờ

Đ ều ệ : > 2  -2,5

(vớ > 2  -2,5)

( ỏ ều ệ )

GV: Võ Kim Oánh-T ườ THCS Lý Tự T ọ Trang 15

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

n”

ậ p tr ệ = -7

Ví dụ 5:

p trình: (1)

+ Lờ sai:

xé : D t = 0 p ệ (1)

G ớ: P ép ổ t 2 t trê u p ép ổ ệ qu (su r ) ê tập ệ u p tr ều ệ u ..

D p tr ổ ệ qu p t ử ạ

Cò s ỗ t u  ở ò t 2 p  ớ ú !

III G I I GI I T G T .

Ví dụ 1: t p tr :

ờ g ả sa : B p v :

+ â ở ỗ:

GV: Võ Kim Oánh-T ườ THCS Lý Tự T ọ Trang 16

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

n”

- C t ều ệ ể t

- C t ều ệ ể tr ớ p v

+ Lờ Bổ su t ê ều ệ :

Đ ều ệ (1)

Đ ều ệ (2)

K t p ều ệ :

. N ệ t p tr :

Ví dụ 2: ể ểu t :

+ Lờ : Đ ều ệ :

(1) t :

(2) t :

K t uậ :

+ â t p tr (2): K p v (2) t ều ệ > 0

GV: Võ Kim Oánh-T ườ THCS Lý Tự T ọ Trang 17

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

n”

+ Lờ

Đ ều ệ :

(1) t :

(2):

ậ ểu t A :

Ví dụ 3 : Tìm x sao cho:

+ Lờ Đ ều ệ :

+ Phân ổ (2) t vớ (3)

Đú r p : , (Vì: )

+ Lờ

Đ ều ệ :

GV: Võ Kim Oánh-T ườ THCS Lý Tự T ọ Trang 18

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

n”

(Vì: )

ậ :

Ghi chú: Hãy chú

IV/ G I I GI I I T T C C T

Ví dụ 1: Cho A = x2 - 3 +5 Min A vớ  2?

+ Lờ

ậ Min A =

+ Nguyên nhân sai: ểu ú ệ

+ Lờ

GV: Võ Kim Oánh-T ườ THCS Lý Tự T ọ Trang 19

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

n”

:

ớ  2 t

ậ Min A= 3 khi x = 2

Ví dụ 2: tr ỏ t vớ , , > 0

Lờ sử  y  z > 0.

Ta suy ra: x - z > 0  y(x - z)  z(x - z)  xy - yz + z2  xz

C v : (1)

M t , t (2)

C (1) v (2):

Min A = 3  x = y =z. + â K v vò qu t ểu t A

trở t t ểu t ổ Đ ều p ép t sử s

ớ t ( s ỏ t), p ép sử  y  ật vậ s u s ớ t (  y, x ) t v trò v : u ê

, t ở , t ở t : ểu t A

+ C :

p t t C u s , , :

D Min A = 3 v t = =

Ví dụ 3: tr ớ t ểu t :

+ Lờ P t A tử ổ ê A tr ớ t u ỏ t. : 2 - 6x + 2019 = (x - 3)2 + 2010  2010,  x  R . Min(x2 - 6x + 2019) = 2010  x = 3.

ậ Max A =

GV: Võ Kim Oánh-T ườ THCS Lý Tự T ọ Trang 20

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

n”

+ â u p s s ập uậ s “A

tử ổ ê tr ớ t u ỏ t” r ậ ét tử v u s

a r t v : ét ểu t ớ ập uậ “P t B tử

ổ ê tr ớ t u ỏ t”, u ỏ t -2010

= 0, t s : B = Đ ều ú : khô

p là tr ớ t B, C ạ vớ = 200 t

Mắ s trê ắ v t t t t : p qu tắ s s p s tử v u s t ê s p s tử v u s uyên. + Lờ

: 2 - 6x + 2019 = (x - 3)2 + 2010  2010,  x  R . Suy ra:

.

D : A ớ t v ỏ t  x2 - 6 + 2019 ỏ t

M : M ( 2 - 6x + 2019) = 2010  x = 3.

ậ M A =

tr ỏ t ểu t :

C

Ví dụ 4: B tập 1 29 ( Đ 9 – trang 18). s t t ều ệ ể v v t

tr ỏ t A v ổ

C

D :

+ Nguyên nhân:

GV: Võ Kim Oánh-T ườ THCS Lý Tự T ọ Trang 21

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

n”

Ví dụ 5 : Tìm tr ỏ t ểu t :

tr , s t ổ , t ỏ + = 1 + ờ g ả sai: Ta có :

M t , vì x > 0 ; y > 0 nên suy ra :

ậ tr ỏ t M 4, = 1 â G tr ỏ t ểu t M 4, ạt = 1 K t p vớ ều ệ + = 1 ề , t ệ :

D ậ t ệ v ệ , t M t ể 4. D trê là sai. Lờ úng:

M t t :

(1)

p t t C u t :

(2)

nên , suy ra: (3)

(1), (2) v (3) t :

ậ tr ỏ t M v :

GV: Võ Kim Oánh-T ườ THCS Lý Tự T ọ Trang 22

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

n”

(t ỏ )

G - N u ê s tr v trê ạ quê tr t ể t t trở thành t Đ ệt, tr tr p tr t tạ t ú t ỏ ều ệ tr ớ

III: I T C I

- u tr t p p ề t v ạ t ậ r : Đề t p

ệu qu t v v p p vớ t s tru

, , ỏ

- Dạ tr t t tập

- Dạ v t t t

- B s ỏ

IV: T

r qu tr ạ t p ép ở s ỏ t

tr tr ều qu t s t s s s

ắ p ỗ s v t ắ p t K t qu 90 s

t ể ớ v vậ t t t ạ t ệu qu

N vậ s u t p t s s t ắ p tr

t về ậ , t rút , p tr v t v t

p tr v t t s s ú tập t ê , s s ắ s

ập uậ t ều t ạ v Đạ s r ê v

u ê

V: T

qu v t ạ t ể p t s t p

tr v ệ sử t t C u t rút r t ạ ,

t ệu qu t

P t về ậ , t rút , p tr v t v t

p tr v t p ép ổ r t r v s u, t vớ s , t ể s ê qu v t t t r t , tập v t r , ều u v ệ ạ t t t ậ t ể ạ t t t p ắ v s s t ắ p v ê ạ s p

GV: Võ Kim Oánh-T ườ THCS Lý Tự T ọ Trang 23

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

n”

t , p u tổ qu t, vậ s ều s t p t

Để t ạ v úp s t ú tập t ỗ v ê p t u t , p p p p ạ t , t s v u ạt t v s

ớ s “ ” t ắ tr s s t ắ p t tổ qu t t, ê ạ t p t ể ớ v tr p t s vớ t p t u s ể v ê p t ệ r s s ể t ớ v r ớ qu t ệ p p ắ p s

Bê ạ t u p t s s v êu r p p p ắ p v ớ ạ ở t ạ ể ậ s qu v ê t ể qu t v ề s ắ p t ểu N r t ò r t s tập t êu ểu t qu v ể t ể t

Do t ê u ề t ạ v tô ê u ở t p ạ v , nên k tr ỏ t u s t v u t Đ ệt p s t ều tr ỏ r s v sử s út N u ạ ý t t t ắ ắ ạ s t

vậ t r v ề t ể p v tr

qu s ú rút tr ớ ạ t ạ v ệp , úp v ổ su t ể s t ể vậ t t v t tr s u

T x â ơ

ơ

gườ v

V m á

T I I T

T g b v tôi c s dụ g mộ s u

1/ S N x

2/ ọ GS H C 3/

T ậ - TS T ươ

GV: Võ Kim Oánh-T ườ THCS Lý Tự T ọ Trang 24

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

n” M H ì

C N T

6/ GS H K

T T ọ

T T ọ ơ

T ọ

GV: Võ Kim Oánh-T ườ THCS Lý Tự T ọ Trang 25