Ở Ệ S  GIÁO D C VÀ ĐÀO T O NGH  AN

Ụ ƯỜ Ạ Ử TR NG THPT C A LÒ

SÁNG KI N KINH NGHI M

Ề TÊN Đ  TÀI

Ọ Ổ Ể

Ự Ị ƯƠ Ố Ọ PHÁT TRI N NĂNG L C TOÁN H C CHO H C SINH PH  THÔNG  Ự   NG TRÌNH D A QUA BÀI TOÁN XÁC Đ NH S  NGHI M C A PH

ƯƠ Ủ Ệ Ủ Ồ Ị VÀO T Ố NG GIAO C A Đ  TH  CÁC HÀM S .

ệ ị ườ ễ i th c hi n:  Nguy n Th  H ng

ườ ự ứ ụ

ự Ng Ch c v :  Giáo viên ộ SKKN thu c lĩnh m c môn:  Toán

ử 1 C a lò ­ 202

Ụ Ụ M C L C

Ấ Ầ Ề Ặ PH N I. Đ T V N Đ

ề ọ 1. Lý do ch n đ  tài

ứ ụ 2. M c đích nghiên c u

ố ượ ứ 3. Đ i t ng nghiên c u

ớ ạ ủ ề 4. Gi i h n c a đ  tài

ụ ủ ề ệ 5. Nhi m v  c a đ  tài

ươ ứ 6. Ph ng pháp nghiên c u

Ứ Ộ Ầ PH N II­ N I DUNG NGHIÊN C U

ề ướ ự ấ ạ ụ I. Th c tr ng v n đ  tr c khi áp d ng

ả ạ ượ ế ệ II. K t qu  đ t đ c và kinh nghi m rút ra

ứ ụ ể ế ả ả III. Kh  năng  ng d ng và tri n khai k t qu

ậ ơ ở IV. C  s  lý lu n

ọ ự 1. Năng l c toán h c

ự ạ ọ ọ ọ ể 2. D y h c hình thành và phát tri n năng l c toán h c cho h c sinh

ộ ệ ượ ự 3. Tiêu chí hành đ ng mà ọ h c sinh th c hi n đ c

ộ ố ế 4. M t s  ki n th c c ứ ơ sở trong đ  tàiề

ề ộ V. N i dung đ  tài

ả ế ố ặ  b ng bi n thiên

ế ế ồ ị ươ ạ ủ c a hàm s   , xét các bài toán  ố ằ ố 1. Bài toán cho bi liên quan đ n ph t đ  th  ho c ng trình có d ng , . ặ  ( là h ng s  ho c  là tham s )

ế ả ố

ế t ế đ  th  ho c  ồ ị ươ ặ b ng bi n thiên   c a hàm s   , xét các bài toán ố ạ ằ ố 2. Bài toán cho bi liên quan đ n ph ủ ặ ( là h ng s  ho c  là tham s ) ng trình có d ng

ế ả ủ ố c a hàm s   , xét các bài toán

ế t ế đ  th  ho c  ồ ị ươ ạ 3. Bài toán cho bi liên quan đ n ph ặ b ng bi n thiên . ng trình có d ng

ế ố

ế t ế đ  th  ho c  ặ b ng bi n thiên ồ ị ấ ươ ủ  c a hàm s   , xét các bài toán  ứ ươ 4. Bài toán cho bi liên quan đ n ph ả trình, b t ph ng trình ch a  . ng

ế ủ ố ặ b ng bi n thiên c a hàm s   , xét các bài toán

ế ả ạ 5. Bài toán cho bi liên quan đ n  ph t ế đ  th  ho c  ồ ị ươ ng trình có d ng

ủ ươ ng (cid:0)rinh  , x ét các bài toán liên quan

6. Bài toán cho bi ươ ế đ n  ph ệ t ế s  nghi m c a ph ố trình có ch a  .ứ ng

ỏ ắ ệ ố ệ ự ệ 7. H  th ng câu h i tr c nghi m t ôn luy n

Ậ Ầ Ế PH N III. K T LU N

ữ ế ậ I. Nh ng k t lu n

ị ề ữ ấ ế II. Nh ng ki n ngh  đ  xu t

Ầ Ấ Ề Ặ PH N I. Đ T V N Đ

ọ ề I.Lý do ch n đ  tài:

ươ ụ ự ể ổ ổ Theo Ch ộ   ng trình giáo d c ph  thông t ng th  “năng l c là thu c

ể ượ ờ ố ấ ẵ c hình thành, phát tri n nh  t

ỹ ợ ổ ộ ế ứ ườ ọ    ch t s n có và quá trình h c rèn i huy đ ng t ng h p các ki n th c, k  năng và

ệ ề ự ư ứ

ố ề ữ ấ ị ạ ộ ạ ế

ọ ả ạ ề

ươ ạ ấ ượ

ấ ằ

ộ ế ề ọ ư

ự ứ ả ữ ọ

ỏ ọ ỗ ớ t. Đ  có m t bài gi ng thu hút đ ọ ậ ạ

ạ ể ọ ọ ự ọ ự ướ

ự ọ ươ ạ ạ ọ ấ

ệ ạ ượ ẫ ườ ướ i h

ớ ặ ủ ợ ệ ặ ị

ọ ủ ộ ể ự ươ ự ươ ng trình d a vào s  t ượ ể

ồ ị ọ

ố ố ồ Năng l c t ấ ủ  c t lõi sau:

ế

ươ ạ ế ng trình liên quan đ n d ng hàm  n,

ứ ấ

ườ ứ ể ả ề ế ậ ẩ ọ ng gây nhi u khó khăn cho h c sinh  ế ề t đ  tài  i quy t. Vì v y, tôi vi

ệ ủ ệ ố ế ế ủ :

ọ ể

ủ ồ ị ổ ươ ự ủ ọ ự ươ ố ệ

ế ậ

ậ ợ ủ ọ ự ủ ồ ị ươ ủ ệ ố tính cá nhân đ ậ t p, ệ luy n, cho phép con ng các ộ thu c tính cá nhân khác nh  h ng thú, ni m tin, ý chí, … th c hi n thành công ệ   ả ộ m t ho t đ ng nh t đ nh, đ t k t qu  mong mu n trong nh ng đi u ki n ể ụ c th ”.   ự   ạ ả ng pháp d y h c tích c c Trong quá trình gi ng d y, tr i qua nhi u ph ọ ậ   ả ng d y và h c. B n thân nh n tôi luôn ý th c tìm tòi nâng cao ch t l ủ ộ   ự ự  giác, ch  đ ng th y r ng ph i làm cho h c sinh phát huy tính tích c c, t ọ   ượ ả ể c h c khám phá nh ng đi u ch a bi ể sinh, giúp h c sinh phát tri n năng l c toán h c đòi h i m i giáo viên   ậ ợ   ả ậ ph i tìm tòi, c p nh t các ph ng pháp, kĩ thu t d y h c m i phù h p ọ ố ượ ớ ừ   v i t ng đ i t ng h c sinh. D y h c d a trên phát tri n năng l c là chìa ấ ượ ể   khóa đ  nâng cao ch t l ng phát ng d y và h c. Do đó d y h c theo h ể   tri n năng l c h c sinh chú tr ng l y h c sinh làm trung tâm và giáo viên ự   c năng l c là ng ng d n, giúp các em ch  đ ng trong vi c đ t đ ọ   ạ theo yêu c u đ t ra, phù h p v i đ c đi m cá nhân. Thông qua d y h c ố ộ   ng giao n i dung xác đ nh s  nghi m c a ph ự   ố ọ ầ ủ c a đ  th  hàm s , h c sinh c n hình thành và phát tri n đ c năng l c ự ự ệ ậ ể   toán h c, bi u hi n t p trung nh t c a năng l c tính toán. Năng l c toán ậ ậ ự ư ọ    duy và l p lu n toán h c bao g m các thành t ự ề ế ấ ả ự ọ i quy t v n đ  toán h c; năng l c mô hình hóa toán h c; năng l c gi   ọ ươ   ụ ự ử ụ ọ ự h c; năng l c giao ti p toán h c; năng l c s  d ng công c , ph ng ọ ệ ti n h c toán. ố Các bài toán xét s  nghi m c a ph ị hàm ch a d u giá tr  tuy t đ i th ậ ụ trong quá trình v n d ng ki n th c đ  gi nghiên c u ứ cho sáng ki n c a mình “Phát tri n năng l c toán h c cho h c sinh ph  thông qua bài toán xác  ị đ nh s  nghi m c a ph ng giao c a đ  th  các  ng trình d a vào t hàm s .ố ”. Ứ II. M C ĐÍCH NGHIÊN C U. ữ Tìm nh ng khó khăn và thu n l ươ nghi m c a ph ố i c a h c sinh khi ti p c n bài toán tìm s   ng giao c a đ  th  các hàm s  . ng trình d a vào t

ọ ư

ậ ự ự ể ọ ọ

ự ặ ộ ớ ậ ự ư  duy và l p  ế ấ ự ề ả i quy t v n đ   ươ ự ử ụ ng  t, đ i v i h c sinh l p 12 có thêm m t tài li u tham

ố ệ t nghi p THPT qu c gia năm 2020. t đ  ôn thi t

Ố ƯỢ Ứ ọ         Phát tri n năng l c toán h c cho h c sinh nh : Năng l c t lu n toán h c; năng l c mô hình hóa toán h c; năng l c gi ế ọ ọ toán h c; năng l c giao ti p toán h c; năng l c s  d ng công c , ph ệ ố ớ ọ ọ ệ ti n h c toán. Đ c bi ệ ố ả ố ể kh o t III. Đ I T NG NGHIÊN C U

ọ ớ ­ H c sinh l p 12 THPT.

ả ậ ạ ­ Giáo viên gi ng d y toán b c THPT.

ớ ố ượ ạ ượ ọ ng h c sinh c áp d ng cho các l p và đ i t

ầ ế Ạ ả ể

Ứ ụ ừ ổ ầ ầ ng g p. Trao đ i chuyên môn cùng quý Th y, Cô môn

ọ ễ ng và trên các di n đàn toán h c.

ƯƠ ế ủ ủ ồ ị

ể ọ

ự ệ ệ ấ ả

IV. K  HO CH NGHIÊN C U. Quá trình gi ng d y đ ệ khác nhau đ  hoàn thi n d n. T  đó tìm ki m thêm các khó khăn, sai l m  ặ ườ ọ mà h c sinh th ườ ổ Toán trong t , ngoài tr Ứ NG PHÁP NGHIÊN C U. V. PH ố ế ồ ả ừ ệ  các ngu n liên quan đ n xác đ nh s       Tìm ki m tài li u tham kh o t ươ ệ ố ự ươ ự ng giao c a đ  th  các hàm s ,  nghi m c a ph ng trình d a vào s  t ệ ổ ớ ồ ự ạ ươ ng pháp d y h c theo phát tri n năng l c.Trao đ i v i đ ng nghi p  ph ể ề ườ ớ ạ ạ đ  đ  xu t bi n pháp th c hi n. Gi ng d y t i các l p 12 tr ng THPT  ử C a lò.

Ấ Ứ Ề ƯỚ C KHI ÁP D NG.

ả ự ươ

ậ ả ng trình sách giáo khoa gi ự ươ ng trình d a vào s  t ơ Ụ ấ ố ề xác đ nh s   ị i tích 12 v n đ    ố ủ ồ ị ng giao c a đ  th  các hàm s   ề ề ấ

ọ ề ử

ị ụ ế ệ ứ ữ ố ậ xác đ nh s  nghi m c a ph

ể ạ ươ ụ ộ

ệ ế

ặ ẫ

ề ủ ườ ng th  đ ng trong  ứ ượ c giáo c vi c tìm tòi, sáng  i toán.

ế ậ ấ ề ư ạ Ả Ạ ƯỢ Ế Ệ

ụ ề ả ả

ứ ọ

ọ ự ế ng t

ể ả ệ

c d y th  nghi m có th  gi ủ ử ươ ự ươ Ộ PH N II. N I DUNG NGHIÊN C U Ạ Ự I. TH C TR NG V N Đ  TR ươ      Trong ch ủ ệ nghi m c a ph ố ặ ượ c trình bày đ n gi n. Vì v y g p các bài toán v  v n đ  tìm s   đ ệ ườ   nghi m trong các đ  thi th  và thi THPTQG h c sinh lúng túng và th ng ư ọ ỏ Khi ch a áp d ng nh ng nghiên c u trong đ  tài đ  d y h c nâng b  qua.    ự   ả ự i quy t bài t p  cao năng l c gi ng trình d a ố, các em th ủ ồ ị ự ươ ng giao c a đ  th  các hàm s vào s  t ữ ề ộ ụ vi c ti p c n bài toán và ph  thu c nhi u vào nh ng ki n th c đ ư ệ ứ ượ viên cung c p ho c làm m u, các em ch a ý th c đ ả ở ự ứ ạ t o cũng nh  t o ni m vui, s  h ng kh i trong khám phá, gi C VÀ KINH NGHI M RÚT RA. II. K T QU  Đ T Đ ứ ế ữ      Sau khi áp d ng nh ng k t qu  nghiên c u trong đ  tài, qua kh o sát  cho ấ th y. Có trên 80% các em h c sinh có h ng thú v i bài h c và 50% trong  ớ ữ ố s  đó bi , bài toán m i. ọ ỳ Trong các k  thi th  THPT qu c gia trên toàn qu c có 90% h c sinh các ố ị ớ ượ ạ xác đ nh s   l p đ ố ệ nghi m c a ph ớ ự ươ t cách tìm tòi, xây d ng nh ng bài toán t ố ố ế ữ i quy t nh ng bài toán  ủ ồ ị ng giao c a đ  th  các hàm s ự ng trình d a vào s  t

Ế Ể Ả Ứ

ố Ụ ả

ớ ữ

ả ề ể ể ứ ụ ể ở ườ ng THPT.  tr ụ

ạ ả

ộ ổ ụ

ể c hình thành, phát tri n nh  t ự ể ổ ng trình giáo d c ph  thông t ng th , “năng l c là thu c  ờ ố ấ ẵ ượ  ch t s n có và quá trình

ỹ ợ ổ ộ ế ứ ườ i huy đ ng t ng h p các ki n th c, k  năng và

ệ ề ự ư ứ

ố ữ ấ ị ạ ộ ạ ế ề

ọ ả ự ế ậ ủ ứ ậ t l p công th c, v n

ự ề ọ ọ ổ ữ ả i thích toán h c trong nhi u ng  c nh. Năng l c toán h c ph  thông

ủ ứ ế ế ậ ọ ộ t ý nghĩa, vai trò c a ki n th c toán h c trong cu c

ọ ể ả ể ư ề ủ ế ấ i quy t các v n đ  c a duy toán h c đ  gi

ệ ạ ờ ố ươ ầ ạ ộ ng lai m t cách linh ho t; là i và t

ệ ậ ậ ậ ổ

ệ ặ ế ấ ề ả ọ i quy t v n đ  toán h c trong các tình

ứ ế ạ ọ

ế ả ổ ồ

ấ ớ ườ ng trình toán trong nhà tr

ứ ạ

ả ậ

ế ườ ệ ượ ứ ậ ấ ề ổ ng ph  thông truy n th ng,   ậ ụ ọ ượ ọ   c h c, v n d ng và ậ ng kh  năng phân tích, suy lu n, l p  ọ ẩ c tri th c toán h c  n d u bên trong

Ả III. KH  NĂNG  NG D NG VÀ TRI N KHAI K T QU . ọ ệ ề      Đ  tài là tài li u tham kh o ôn thi THPT qu c gia cho các h c sinh đang ọ ớ h c l p 12 THPT. ể ể ề    Đ  tài có th  áp d ng đ  phát tri n thêm nh ng l p bài toán khác cho  giáo viên Toán  ể    Đ  tài có th   ng d ng đ  phát tri n thành mô hình sách tham kh o cho ụ ụ ọ ậ ọ h c sinh và giáo viên ph c v  h c t p và gi ng d y môn toán. Ậ Ơ Ở IV. C  S  LÝ LU N. ọ ự 1. Năng l c toán h c. ươ     Theo Ch tính cá nhân đ ọ ậ h c t p, rèn ệ luy n, cho phép con ng các ộ thu c tính cá nhân khác nh  h ng thú, ni m tin, ý chí, … th c hi n thành  công ệ   ả ộ m t ho t đ ng nh t đ nh, đ t k t qu  mong mu n trong nh ng đi u ki n ụ ể c  th ”.     Năng l c toán h c là kh  năng c a cá nhân bi d ngụ ả và gi là ả kh  năng nh n bi s ng;ố ậ ụ v n d ng và phát tri n t ự ễ th c ti n, ứ đáp  ng nhu c u đ i s ng hi n t kh  năng ả phân tích, suy lu n, l p lu n, khái quát hóa, trao đ i thông tin hi u qu   thông qua vi c đ t ra, hình thành và gi hu ng,ố ả hoàn c nh khác nhau, trong đó chú tr ng quy trình, ki n th c và ho t  đ ng.ộ ọ ậ ự Năng l c toán h c ph  thông không đ ng nh t v i kh  năng ti p nh n  ố ươ ủ ộ n i dung c a ch ấ ề ầ mà đi u c n nh n m nh đó là ki n th c toán h c đ ể ư ế ể phát tri n nh  th  nào đ  tăng c lu n, khái quát hóa và phát hi n đ ố các tình hu ng, các s  ki ự ện.

ậ  duy và l p lu n. ợ ự ư ậ ữ ề ả ổ ớ 1.1. Năng l c t Năng l c t ự ư ệ    duy là t ng h p nh ng kh  năng cá nhân v  ghi nh , tái hi n,

ượ ưở ả ng, suy lu n ­ gi ng hóa, khái quát hóa, t

ng t ả ậ ể

ủ ả ọ ỗ

ữ ậ ươ ằ ọ

ề   ế ấ ừ ượ i quy t v n đ , tr u t ả ậ ứ ử x  lý và linh c m trong quá trình ph n ánh, phát tri n tri th c và v n  ự ễ ụ d ng vào th c ti n. ự ậ ự ậ Năng l c l p lu n toán h c là kh  năng c a m i cá nhân d a vào nh ng  ữ ử ụ ướ ề ề c, s  d ng ngôn ng  toán h c, b ng ph ti n đ  cho tr ng pháp lu n  ậ ế ể ư đ  đ a ra k t lu n đúng.

ọ ự

ị ề

ữ ế ữ ể t sang ngôn ng  bi u

ệ ng, kí hi u, b ng bi u, đ  th …

ử ụ ơ

ở ả ủ ụ ọ i quy t v n đ  là kh  năng cá nhân s  d ng hi u qu  các  ộ ộ ẵ i  i pháp

ườ

ế ọ

ự ữ

ậ ậ ế ưở ử ụ ứ

ậ ư ng, ki n th c, đ a ra l p lu n,  ể ạ ượ ế c

ạ ụ ươ ệ

ệ ọ ng ti n h c toán. ọ ụ ả ệ ụ ủ ươ ng ti n d y h c toán là kh  năng c a cá  ọ ể  ươ ả t s  d ng, b o qu n các công c , ph ng ti n khoa h c đ

ọ ọ

ự ợ ớ ế ạ ọ ươ ạ ọ ứ ả ậ

ả ọ

ạ ọ ỉ

ừ ụ ể ế ng pháp d y h c ph i đi t ủ ệ ừ ượ  c  th  đ n tr u t ọ ọ ệ ự ả ố

ệ ấ

ầ t tinh th n “l y ng ạ ự ự ươ ả ọ giác, chú ý nhu

ng pháp d y h c ph i phát huy đ ứ ậ

ượ

ọ ố

ệ   c nhu n nhuy n, sáng t o kĩ thu t d y h c tích c c v i vi c ọ ạ ộ ậ ạ ề ự ọ ớ

ự ớ ế ợ ả ọ ả ự ễ ạ ế ấ

ứ ậ ụ ớ ọ ế ứ ố ữ ế ố 1.2. Năng l c mô hình hóa toán h c. ọ ấ   ả ự Năng l c mô hình hóa toán h c là kh  năng cá nhân v  phiên d ch các v n ươ ề ự ễ ng ti n ngôn ng  vi đ  th c ti n thông qua ph ồ ị ả ể ệ ượ t ề ả ế ấ ự i quy t v n đ  toán h c. 1.3. Năng l c gi ả ề ả ả ế ấ ự Năng l c gi ể ả ộ ứ ậ quá trình nh n th c, hành đ ng và thái đ , đ ng c , xúc c m đ  gi ả ố ế quy t các tình hu ng mà   đó không có s n quy trình, th  t c, gi ng. thông th ự 1.4. Năng l c giao ti p toán h c. ọ ế ả Năng l c giao ti p toán h c là kh  năng cá nhân s  d ng ngôn ng  toan  ậ ọ ể ế ể ả h c đ  ti p nh n, chuy n t i các ý t ả ả ứ ch ng minh, ph n ánh, th o lu n trong quá trình giao ti p đ  đ t đ ạ ọ ụ m c tiêu d y h c. ự ử ụ 1.5. Năng l c s  d ng công c , ph ự ử ụ Năng l c s  d ng công c , ph ế ử ụ ể ả nhân hi u, bi ạ ụ ạ ượ đ t đ c m c tiêu d y h c. ể 2. D y h c hình thành và phát tri n năng l c toán h c cho h c sinh 2.1. Ph ng pháp d y h c ph i phù h p v i ti n trình nh n th c  ủ ọ c a h c sinh. ươ ừ ễ ế  d  đ n khó;  Ph ng; t ầ không ch  coi tr ng tính logic c a khoa h c toán h c mà c n chú ý cách  ế ậ ự ủ ọ ti p c n d a trên v n kinh nghi m và s  tr i nghi m c a h c sinh. ườ ọ 2.2. Quán tri i h c làm trung tâm”. ượ Ph c tính tích c c, t ủ ừ ầ ứ ọ ậ ự c u, năng l c nh n th c, cách th c h c t p khác nhau c a t ng cá nhân  ướ ế ạ ọ ọ ổ ứ ạ ng ki n t o, trong đó h c  h c sinh; t  ch c quá trình d y h c theo h ề ả ế ấ ậ ệ i quy t v n đ . c tham gia tìm tòi, phát hi n, suy lu n gi sinh đ ậ ạ ỹ ươ ệ ậ ụ ạ ng pháp k  thu t d y  2.3. Linh ho t trong vi c v n d ng các ph ọ h c tích c c. ạ ầ ế ợ ượ K t h p đ ậ ạ ươ ậ ụ ng pháp, kĩ thu t d y h c truy n th ng; k t h p các  v n d ng các ph ệ ọ ạ ộ ho t đ ng d y h c trong l p h c v i ho t đ ng th c hành tr i nghi m,  ỉ ả ứ ậ ụ v n d ng ki n th c toán h c vào th c ti n. C u trúc bài h c b o đ m t   ệ  cân đ i, hài hòa gi a ki n th c c t lõi, ki n th c v n d ng và các  l

t b  d y h c.

ượ ệ c các ph ả

ử ụ ị ợ ọ ế ị ạ ọ ọ ố ế ị ạ t b  d y h c t ạ ồ ng h c sinh; tăng c

ế ị ạ ườ ệ ươ ạ ọ ọ t b  d y h c hi n đ i m t

ệ ợ ầ thành ph n khác. ệ ươ ử ụ ng ti n, thi 2.4. S  d ng đ ủ ể ệ ươ i thi u theo  S  d ng đ  và hi u qu  các ph ng ti n, thi ố ớ ọ ự ể ử ụ  làm  quy đ nh đ i v i môn Toán; có th  s  d ng các đ  dùng d y h c t ử ụ   ố ượ ớ ộ ng s  d ng phù h p v i n i dung h c và các đ i t ộ ệ ệ công ngh  thông tin và các ph ng ti n, thi ả   cách phù h p và hi u qu .

ệ ượ ủ ự ọ ộ 3. Tiêu chí c a hành đ ng mà h c sinh th c hi n đ c.

TT Các tiêu chí ố ủ  c a năng  Thành t ọ ự l c toán h c

ự ệ ượ

ng t

ế t đ t và tr  l 1 ự ư  duy và Năng l c t ọ ậ ậ l p lu n toán h c ẽ ỏ ả ờ i câu h i; bi ợ ậ ậ  và l p lu n h p lí tr ỉ t ch  ra  ướ c

ệ ư  duy: So  c các thao tác t ­ Th c hi n đ ợ ệ ổ t hóa,  sánh, phân tích, t ng h p; đ c bi ễ ạ ự ươ ; quy n p, di n  khái quát hóa; t ị d ch. ế ặ ­ Bi ứ ứ ch ng c , lí l ế khi k t lu n. ả ỉ ả ề i thích và đi u ch nh cách th c gi ­ Gi i  ọ ề ề ươ ế ấ ng ti n toán h c. quy t v n đ  v  ph

ặ ượ ả c các phép toán và công  ố  các tình hu ng đ t ra trong

ế ậ 2 ự Năng l c mô hình hóa toán h cọ ấ t l p.

ả ờ

ữ i trong ng   i gi ế  và c i ti n mô hình n u có

ử ụ ­ S  d ng đ ứ ể th c đ  mô t ự ế th c t . ề ế ả i quy t các v n đ  toán h c trong mô ­ Gi ượ c thi hình đ ể ệ ­ Th  hi n và đánh giá l ả ế ả c nh th c t ợ cách gi ự ế ả i không phù h p.

ề ầ ệ ượ ấ c v n đ  c n

ả t, phát hi n đ ọ

ả ự ứ ả i

ế ế ằ ấ ự ế ấ ọ ề ằ ế ả 3 ề ọ ươ Năng l c gi quy tế ọ ấ v n đ  toán h c

i pháp đ  ra và khái quát hóa

ự ậ ­ Nh n bi i quy t b ng toán h c. gi ề i pháp  ­ Đ  xu t, l a ch n cách th c, gi ứ i quy t v n đ  b ng các ki n th c, kĩ  gi ng thích. năng toán h c t ả ề ­ Đánh giá gi ề ươ ấ cho v n đ  t ng t .

c

ọ ầ ượ c trình bày

ọ ưở ng gi ớ ng tác v i ng ả i  ườ i

4 ế ự Năng l c giao ti p toán h cọ

c ngôn ng  toán h c k t  ườ ữ

ọ ế ể ng đ  trình  ưở ng khi

ườ ớ ể ể ­ Nghe hi u, đ c hi u và ghi chép đ ế ượ t đ các thông tin c n thi ọ ả ạ d ng văn b n toán h c. ạ ễ ­ Trình bày, di n đ t các ý t ươ pháp toán h c khi t khác. ữ ượ ử ụ ­ S  d ng đ ớ ợ h p v i ngôn ng  thông th ả bày, gi i thích và đánh giá các ý t ậ ả th o lu n v i ng i khác.

ụ ế ọ

ươ ứ ả

ử ụ ả ệ ụ ụ ạ

ọ 5

ệ ể ọ ế ề ả

ự ử Năng l c s   d ngụ công c , ụ ngươ ph ọ ệ ti n h c toán

ế ủ

ỗ ợ ể ể ệ ư ạ c các  u đi m, h n ch  c a  ươ ng ti n h  tr  đ  cách

ử ụ   t g i tên, tác d ng, quy cách s  d ng, ­ Bi ệ ng ti n khoa cách th c b o qu n, các ph   ệ ọ ọ h c công ngh  ph c v  cho vi c h c toán. ạ ­ S  d ng thành th o và linh ho t các công c  vàụ ươ ệ ph ng ti n khoa h c công ngh  đ  tìm  ấ tòi và gi i quy t các v n đ  toán h c phù  ợ ứ ổ h p l a tu i ượ ỉ ­ Ch  ra đ ụ các công c , ph ợ ử ụ s  d ng h p lý.

ế ụ

ầ ầ ộ ủ ọ ờ ơ ở

ọ ả ạ ả ự ế ộ ủ ừ

ọ ấ ượ ng ng giáo d c môn Toán nói riêng và ch t l

ọ ớ

ủ c đánh giá và c a các h c sinh khác trong t

ẹ ọ ế ợ ượ ủ

ạ ạ ọ ề ờ ớ ế ữ

ả ả ụ ự ế ộ

ị ụ ế

ọ ậ ụ ệ ị

ế ậ ấ

ụ ổ ứ ơ ở

ể ố

ự ệ ệ ạ ắ ấ i quá trình th c hi n; V n đáp, tr c nghi m khách

ọ ậ ự ể ả ẩ t; Bài t p th c hành; Các d  án/ s n ph n h c t p;

ế ậ ụ ự ễ ự ậ ự ệ

ự ể

ể ộ ươ ự ữ ề ượ c theo cách hi u cá nhân. ấ i quy t nh ng v n đ  quen thu c, t ng t trong

ả ộ ố ả ế ấ ữ ả ồ V n d ng gi

ặ ư i quy t v n đ  m i ho c đ a ra nh ng ph n h i  ạ ề ớ ộ ọ ậ

ộ ố ế ứ ơ ở ề : ả 4. Đánh giá k t qu  giáo d c môn toán. 4.1. M c tiêu đánh giá. ể ị ề ự ị ấ          Cung c p thông tin chính xác, k p th i, có giá tr  v  s  phát tri n năng ọ   ạ ở ỗ ớ ự ế ự l c và s  ti n b  c a h c sinh trên c  s  yêu c u c n đ t   m i l p h c, ấ c p h c. ạ ộ ỉ ề Đi u ch nh các ho t đ ng d y h c, b o đ m s  ti n b  c a t ng h c  ụ ấ ượ sinh và nâng cao ch t l giáo d c nói chung. ứ 4.2. Hình th c đánh giá. ườ ng xuyên) do giáo viên ph  trách        Đánh giá quá trình (hay đánh giá th ủ ủ ọ ổ ứ  ch c, k t h p v i đánh giá c a giáo viên môn h c khác; c a  môn h c t ọ ả ổ , trong  b n thân h c sinh đ ạ ớ ạ ộ l p ho c đánh giá c a cha m  h c sinh; đi li n v i ti n trình ho t đ ng  ọ ọ ậ ủ ọ h c t p c a h c sinh, tránh tình tr ng tách r i gi a quá trình d y h c và  ọ ậ   quá trình đánh giá, b o đ m m c tiêu đánh giá vì s  ti n b  trong h c t p ủ ọ c a h c sinh. ổ         Đánh giá đ nh kì (hay đánh giá t ng k t) có m c đích chính là đánh giá ả ệ ự   vi c th c hi n các m c tiêu h c t p. K t qu  đánh giá đ nh kì và đánh giá ậ ể ứ ộ ọ ậ ế ượ ử ụ ổ t ng k t đ c s  d ng đ  ch ng nh n c p đ  h c t p, công nh n thành  ặ ị ủ ọ tích c a h c sinh. Đánh giá đ nh kì do c  s  giáo d c t  ch c ho c thông  qua các kì ki m tra, đánh giá qu c gia. ươ 4.3. Ph ng pháp đánh giá.       Quan sát, ghi l quan; ự T  lu n, ki m tra vi ệ Th c hi n nhi m v  th c ti n, … ứ ộ 4.4. M c đ  đánh giá. ườ ố ứ ộ B n m c đ  đánh giá đ ng phát tri n năng l c môn toán. ắ ạ ế ậ ứ M c 1:  Nh n bi i. t, nh c l ả ể ứ M c 2:  i thích đ Hi u, trình bày, gi ế ậ ụ ứ M c 3:  V n d ng gi ọ ậ h c t p, trong cu c s ng. ậ ụ ứ M c 4:  ộ ố ợ h p lý trong h c t p, cu c s ng m t cách linh ho t. 5. M t s  ki n th c c  s  trong đ  tài

ứ ơ ở ế I. Ki n th c c  s :

ồ ị ế ị ố 1. Phép t nh ti n đ  th  hàm s .

ặ ủ ẳ ộ ố

ố ồ ị Trong m t ph ng t a đ  , cho đ  th  (G) c a hàm s ; p và q là hai s   ươ d ọ ng tùy ý. Khi đó:

ơ ị ế ị ượ ồ ị ủ ố 1) T nh ti n (G) lên trên q đ n v  thì ta đ c đ  th  c a hàm s  .

ế ố ị ướ ơ ị ượ ồ ị ủ ố 2) T nh ti n (G) xu ng d i q đ n v  thì ta đ c đ  th  c a hàm s  .

ơ ị ế ị ượ ồ ị ủ ố 3) T nh ti n (G) sang trái p đ n v  thì ta đ c đ  th  c a hàm s  .

ơ ị ế ả ị ượ ồ ị ủ ố 4) T nh ti n (G) sang ph i p đ n v  thì ta đ c đ  th  c a hàm s  .

ồ ị ồ ị ế ố ố ị

ượ ằ c b ng cách t nh ti n đ  th  hàm s   sang trái b  ơ ị ả 5) Đ  th  hàm s   có đ ơ ị đ n v  khi , sang ph i b đ n v  khi .

ắ ụ ớ ụ ẳ

ộ ằ ể ặ ườ 6) Đ ng th ng  luôn song song ho c trùng v i tr c hoành  và c t tr c  ạ tung  t i đi m có tung đ  b ng m.

ồ ị ồ ị ố ố 2.  Cho hàm s   có đ  th  là ; hàm s   có đ  th  là

ồ ị ủ ủ ệ ố ươ ng trình hoành

ể ể ố S  giao đi m c a 2 đ  th  và  chính là s  nghi m c a ph ộ đ  giao đi m

ủ ế ể ố . Xét giao đi m c a đ  th ủ ồ ị

ồ ị 3. Cho đ  th  ho c b ng bi n thiên c a hàm s   ố ớ ườ hàm s  v i đ ặ ả ẳ ng th ng .

ị ướ Đ nh h ng:

ủ ề ị

ự ồ ị ủ ồ ị ớ ườ ị + Đ t ặ , xác đ nh đi u ki n c a . D a và đ  th  ho c b ng ế ặ ả  bi n thiên c a  ệ ủ ẳ ể hàm s  ố , xác đ nh các giao đi m c a đ  th   v i đ ng th ng .

ỗ ị ủ ể ể ộ ị

ớ + V i m i giao đi m có hoành đ  , thay vào  đ  xác đ nh các giá tr  c a   ươ ứ t ng  ng.

ị ượ ể ủ ồ ị c giao đi m c a đ  th  hàm s   v i đ ố ớ ườ   ng

ừ T  các giá tr   này đánh giá đ ẳ th ng .

Ề Ộ

ươ

ề ự ng trình d a vào s  t ự ố ủ ệ ứ ộ ế ị ố ớ  các m c đ  đánh giá năng l c toán h c (nh n bi t, thông

ậ ụ ể V. N I DUNG Đ  TÀI ộ ử      Trong thi th  THPT qu c gia có nhi u đ  thi toán có n i dung liên quan   ủ ồ ị ự ươ ố đ n ế xác đ nh s  nghi m c a ph ng giao c a đ  th   ậ ọ các hàm s  v i hi u, v n d ng ậ ụ , v n d ng cao).

ề ạ Ví d  1ụ . ( Câu 23­ Đ  minh ho  2020)

ư ế ả Cho hàm s  ố  có b ng bi n thiên nh  sau:

ự ủ ệ ố ươ S  nghi m th c c a ph ng trình  là

A. 2. B. 0. C. 3. D. 1.

ạ ọ ử ề ầ Ví d  2ụ . ( Câu 31­ Đ  thi th  THPTQG l n 1 Đ i h c Vinh)

ố ậ ồ ị ư ố ỏ ươ Cho hàm s  b c b n  có đ  th  nh  hình bên d ướ  H i ph i. ng trình có bao

nhiêu nghi m?ệ

A. . D. .

ư ế B. . C. . ề Ví d  3.ụ  ( Câu 45­ Đ  minh ho  2020) ả Cho hàm s  ố  có b ng bi n thiên nh  sau:

ủ ệ ạ ố ươ ộ S  nghi m thu c đo n  c a ph ng trình  là

A. 4. B. 6. C. 3. D. 8

ử ề ầ ộ Ví d  4ụ . (Câu 49­Đ  thi th  THPTQG chuyên Phan B i Châu l n 2 năm 2020)

ố Cho hàm s  . Có bao nhiêu giá tr ị

ể ươ ạ ộ nguyên c aủ thu c đo n   đ  ph ng trình có

ệ ệ nghi m phân bi t ?

A.. B.. C.. D..

ề ố t t nghi p ệ THPTQG mã 103­2020) Ví d  5.ụ  (Câu 50­ Đ  thi

ố ậ ố ồ ị ườ Cho hàm s  b c b n   có đ  th  là đ ng cong trong hình bên. S ố

ự ệ ệ ủ ươ nghi m th c phân bi t c a ph ng trình  là

y

x

O

­2

8

. A. B. . C. . D. .

ả ủ ố xác đ nh s  nghi m c a ph

ạ v i ớ n i dung  ộ ủ ị ố ọ ồ ị

i thích ; ph n l n h c sinh l p 12 không bi ế ầ ớ ế ả ụ ộ ứ ừ ả gi

ươ   ệ ng        Trong quá trình gi ng d y,  ặ  khó khăn khi  ươ ự ng giao c a đ  th  các hàm s , h c sinh g p  trình d a vào t ế ị ậ ạ ậ ớ ễ   di n đ t, l p lu n, gi t đ nh ủ ướ   i thích c a giáo  và th  đ ng trong ti p thu ki n th c t ng cách làm h viên.

ệ ể ề

ừ ượ ứ ạ ả ừ ế ng, t

ượ

ộ ố ạ ổ ươ ượ ậ ể ừ ệ ọ c phân tích, suy lu n, t  đó giúp h c sinh phát tri n đ ự  hóa, ng t ự   c năng l c

ự ọ ự ắ         Trong đ  tài này vi c phát tri n năng l c toán h c d a trên nguyên t c ừ ấ ế ạ ừ ơ ứ ậ ủ c a quá trình nh n th c qua các giai đo n t  th p  đ n gi n đ n ph c t p, t ấ ứ ừ ụ ể ế ế đ n cao, t  hình th c bên ngoài đ n b n ch t bên  c  th  đ n tr u t trong.        Sau đây là m t s  d ng bài toán đ ặ đ c bi t hóa và t ng quát hóa t toán h c.ọ

ế ủ ố ặ b ng bi n thiên c a hàm s    xét

ế ả ạ 1.Bài toán 1. Bài toán cho bi các bài toán liên quan đ n ph t ế đ  th  ho c  ồ ị ươ ng trình có d ng , .

ằ ặ ớ ố ố Ta xét v i các bài toán a là h ng s  ho c là tham s .

ế ứ ơ ở Ki n th c c  s :

ồ ị ủ ệ ố ủ ng trình hoành đ  giao đi m c a hai đ  th  . S  nghi m c a ph ươ   ng

ể ồ ị ộ ủ ể ố  là ph ươ ằ trình b ng s  giao đi m c a hai đ  th  .

ồ ị ủ ệ ố ươ   ng

ể ồ ị ộ ủ ể ố  là ph ủ ươ ng trình hoành đ  giao đi m c a hai đ  th  , S  nghi m c a ph ằ trình b ng s  giao đi m c a hai đ  th  ,

ư ế ả Ví d  1ụ . Cho hàm s  ố  có b ng bi n thiên nh  sau:

ự ủ ệ ố ươ S  nghi m th c c a ph ng trình  là

A. 2. B. 0. C. 3. D. 1.

ướ ẫ ả H ng d n gi i:

ủ ươ ể ộ ủ ồ ng trình chính là s  hoành đ  giao đi m c a đ

ừ ả ế ng th ng  (song song v i tr c hoành). T  b ng bi n thiên ta

ố ố ươ ự ệ Ta có . S  nghi m c a ph ằ ườ ị th  hàm s   và đ ấ th y ph ệ ng trình có 3 nghi m th c phân bi ố ớ ụ ệ t.

ư ế ả ố Ví d  2.ụ  Cho hàm s   có b ng bi n thiên nh  sau:

ủ ệ ạ ố ươ ộ S  nghi m thu c đo n  c a ph ng trình  là

A.  . B. . C. . D. .

ƯỚ H NG GI Ả :  I

ừ ươ ề ươ ủ ể ộ ng trình ể   chuy n v  ph ng trình hoành đ  giao đi m c a hai đ ồ B1: T  ph

th  ị   .

ồ ị ị ủ ị ủ ự B2:D a vào đ  th   giá tr  c a giá tr  c a .

ọ B3: Ch n đáp án.

ể ả ừ ụ ể ư T  đó, ta có th  gi i bài toán c  th  nh  sau:

ả ờ L i gi i

Ta có

ươ ệ Các ph ề ng trình  và  đ u vô nghi m.

ồ ị ố Xét đ  th  hàm s   trên

ệ ệ t và ph

ươ ệ ồ ng trình  có 4 nghi m phân bi ố ờ ệ   ng trình  có 2 nghi m ậ   t đ ng th i trong s  chúng không có 2 nghi m nào trùng nhau. V y

ệ ệ ộ ươ ệ ạ ấ Ta th y ph phân bi ươ ph ng trình đã cho có 6 nghi m phân bi t thu c đo n .

ướ Trình bày theo h ng khác:

ướ Phân tích h ng gi

ạ ủ ệ ố ộ ả i ố ể Đây là d ng toán dùng ế ả b ng bi n thiên c a hàm s   đ  tìm s  nghi m thu c

ạ ươ đo n  c a ủ ph ng trình .

ƯỚ Ả H NG GI I:

ặ ẩ ụ ớ B1: Đ t  n ph  . V i

B2: V i ớ

ể ả ủ ụ ố  đ  gi ố i bài toán s  nghi m ộ ệ thu c đo n ạ  c a ủ B3: Sử d ng BBT c a hàm s

PT

ể ả ừ ụ ể ư T  đó, ta có th  gi i bài toán c  th  nh  sau:

L i gi ờ ả i

ặ ở Đ t  thì PT tr  thành .

BBT hàm s  :ố

ủ ự ệ ệ ố ệ D a vào BBT, s  nghi m  c a PT  là 2 nghi m phân bi t .

BBT hàm s  , ố

ớ ệ . + V i PT có 4 nghi m

ớ ệ . + V i PT có 2 nghi m

ủ ệ ạ ộ ố ươ V y ậ s  nghi m thu c đo n  c a ph ng trình là . Đáp án: ch n Bọ

ộ ố ậ ạ Sau đây là m t s  bài t p liên quan ế đ n các d ng hàm khác nhau . H c ọ

ệ ượ ự ầ ư ộ ượ ấ ậ sinh c n th c hi n đ c các hành đ ng nh : Phân tích đ ề c v n đ ; nh n

ế ệ ượ ấ ề ầ ả ế ặ ự ọ ả bi t, phát hi n đ c v n đ  c n gi ế i quy t; bi t đ t câu h i, ỏ  l a ch n gi i

ế ậ ậ ượ ả ừ pháp; bi t l p lu n và đánh giá đ c gi i phá p. T  đó h c ọ  sinh hình thành và

ể ượ phát tri n đ ọ   ự c các năng l c toán h c.

ồ ị ư ẽ ố ọ ố

ụ ẳ ươ ủ ệ ị Ví d  3ụ .  Cho hàm s    liên t c trên   và có đ  th  nh  hình v . G i   là s ng trình . Kh ng đ nh nào sau đây là đúng? nghi m c a ph

A. . B. . C. . D. .

L i gi ờ ả i

Ta có: .

Suy ra: .

ẳ ố ạ ể ệ i  đi m phân bi t nên

ươ ệ +) Xét (1): , ta có đ ph ườ ng trình  có 3 nghi m phân bi ắ ồ ị ng th ng  c t đ  th  hàm s   t ệ t.

ố ạ ườ ể ệ i  đi m phân bi t nên

ươ ắ ồ ị ng th ng  c t đ  th  hàm s   t ệ ẳ ệ +) Xét : , ta có đ ph ng trình  có 3 nghi m phân bi t.

ườ ố ạ ẳ ể ươ ắ ồ ị ng th ng  c t đ  th  hàm s   t i  đi m nên ph ng trình  có

+) Xét : , ta có đ nghi m.ệ

ệ ệ ố ổ Do các nghi m không trùng nhau nên t ng s  nghi m là: .

Đáp án: Ch n Bọ

ồ ị ư ẽ ướ ố i đây. Ví d  4ụ . Cho hàm s   có đ  th  nh  hình v  d

ể ườ ượ ệ ể ng tròn l ủ   ễ ng giác bi u di n nghi m c a

ỏ H i có bao nhiêu đi m trên đ ươ ph ng trình ?

L i gi ̀ơ ả i

ồ ị ự ấ D a vào đ  th  ta th y khi  thì

ế ặ Do đó n u đ t  thì  khi đó

ồ ị ự D a vào đ  th , ta có

ươ Ph ng trình

ươ ể ễ ệ ể ườ ượ ng trình đã cho có  đi m bi u di n nghi m trên đ ng tròn l ng

ậ V y ph giác.

ư ế ả ố Ví d  5.ụ  Cho hàm s   có b ng bi n thiên nh  sau.

ủ ệ ạ ố ươ ế ằ ộ S  nghi m thu c đo n  c a ph ng trình  là bao nhiêu bi t r ng .

ướ ẫ H ng d n gi ả  : i

ươ Ta xét ph ng trình

ừ T  đó ta có.

ố ớ ậ ủ Ta l p BBT c a hàm s   v i

ấ ươ ệ Nhìn BBT ta th y ph ng trình  vô nghi m

ươ ệ ấ Ph ng trình  có nghi m duy nh t

ươ ệ ệ Xét trên kho ng ả , ta có ph ng trình đã cho có 2 nghi m phân bi t.

ề ) Ví d  6ụ . (Câu 50­ Đ  thi THPTQG mã 103­2020

ườ ệ ố ự   ng cong trong hình bên. S  nghi m th c

y

x

O

­2

8

ệ ủ ố ậ ố Cho hàm s  b c b n   có đ  th  là đ ươ phân bi ồ ị ng trình  là t c a ph

. B. . A. C. . D. .

L i gi ờ ả i

y

x

c

d

e

b

a O

­2

y=  2

ướ H ng gi ả 1: i

.

.

)

( 2x f x

c=

ừ Do  nên t ừ ươ  ph ng trình suy ra . T  đó .

ồ ị ố ạ ể ệ i hai đi m phân bi t nên ph ươ   ng

ệ ố ắ ồ ị Đ  th  hàm s   c t đ  th  hàm s    t ệ trình  có hai nghi m phân bi t.

ươ ự ươ ề ệ ệ T ng t ỗ , m i ph ng trình ,  đ u có hai nghi m phân bi t.

ố ộ ươ ộ ng trình , , ,  đôi m t

ệ Do các s   đôi m t khác nhau nên các ph không có nghi m chung.

ậ ươ ệ ệ V y ph ng trình  có 9 nghi m phân bi t.

ướ H ng gi ả 2: i

ươ +) Ph ng trình đã cho

ồ ị ự ượ ươ ố ươ ệ +) D a và đ  th  ta đ c ph ớ ng trình  ,v i  là các s  d ng phân bi t

+) Ta có

ồ ị ự ươ ệ ệ +) D a vào đ  th  ta có ph ng trình  có hai nghi m phân bi t  và

ớ ươ ươ ệ ạ +) V i các ph ng trình ,  và , ta xét ph ng trình  đ i di n.

Ta có: v i ớ

ươ ế ả ủ ươ ả ng nên v  ph i c a ph ng trình  cũng ph i

ươ ươ ậ ế ả ủ Do v  ph i c a ph ươ ng nên ta xét ph d ng trình  d ng trình  trên t p .

Ta có

ậ ố ớ Xét hàm s   trên t p  v i

Ta có

ủ ế ả ố B ng bi n thiên c a hàm s

ừ ả ế ươ ệ ệ T  b ng bi n thiên suy ra ph ng trình  có hai nghi m phân bi t.

ự ươ ươ ề ng t

ng trình  và , m i ph ệ ươ ươ ệ ồ t đ ng th i các nghi m c a ph ỗ ng trình , ,  và  là khác nhau. ng trình đ u có hai nghi m phân  ươ   ng ệ ậ  V y ph

ệ ệ các ph +) T ờ bi trình  có 9 nghi m phân bi ủ t.

ồ ị ư ụ ề ệ ố

Ví d  7ụ . Cho hàm s   liên t c trên  th a mãn đi u ki n  và có đ  th  nh  hình  ỏ ướ d i đây

ả ế ươ ệ ả ử ớ V i gi thi t, ph ng trình  có nghi m. Gi ố  s  khi tham s

ươ ề ệ ổ thay đ i, ph ng trình đã cho có nhi u nh t ấ  nghi m và có ít nh t ấ  nghi m.ệ

Giá tr  c a ị ủ   b ngằ

A. . B. . D. .

C. . ̀ơ ả i L i gi

ệ ủ ễ ấ ề ươ D  th y đi u ki n c a ph ng trình đã cho là .

Đ t .ặ

ễ ấ ươ ệ ấ D  th y ph ng trình luôn có nghi m duy nh t .

ươ ạ Ph ng trình đã cho có d ng: .

ủ ố ươ ủ ệ ằ ố ệ S  nghi m c a ph ng trình đã cho b ng s  nghi m c a (2).

ồ ị ạ ố Đ  th  hàm s   có d ng:

Do đó:

ệ (2) vô nghi m khi .

ệ (2) có hai nghi m khi .

ệ ặ ấ (2) có nghi m duy nh t khi  ho c .

V y .ậ

Đáp án: ch n Cọ

ụ ố ị ự ủ ố ể ươ ồ ị t c  các giá tr  th c c a tham s   đ  ph ậ   ẽ ướ ư i đây. T p ộ   ệ ng trình  có nghi m thu c

Ví d  8ụ . Cho hàm s   liên t c trên  và có đ  th  nh  hình v  d ợ ấ ả h p t ả kho ng  là

A. . B. . C. . D. .

L i gi ờ ả i

ặ ớ Đ t . V i  thì .

ươ ệ ả ộ ỉ ươ ng trình  có

ả ng trình  có nghi m thu c kho ng  khi và ch  khi ph Do đó ph ộ ử ệ nghi m thu c n a kho ng .

ệ ủ ồ ị ề ố Quan sát đ  th  ta suy ra đi u ki n c a tham s   là .

ọ Đáp án: Ch n D.

ồ ị ư ụ ố ị Ví d  9ụ . Cho hàm s   xác đ nh và liên t c trên , có đ  th  nh  hình

ố ể ủ ươ nhiêu giá tr  nguyên c a tham s   đ  ph ng trình  có đúng 6

ỏ ẽ v . H i có bao ệ ệ nghi m phân bi ị t?

y

7

2 5

2

­3

1

6

x

2

2 O

7

­6

­5

2

­2

­3

L i gi ờ ả i

ĐK. .

Đ t .ặ

.

.

;

.

.

ươ ở ớ Ph ng trình đã cho tr  thành v i .

ỗ ớ ị V i m i  cho 2 giá tr  .

ớ ị V i  cho 1 giá tr  .

ươ ệ ệ Do đó ph ng trình đã cho có 6 nghi m phân bi ệ t  có 3 nghi m phân bi ệ  . t

ậ Mà  nên . V y có 2 giá tr ố ị nguyên c a tham s   ủ

ồ ị ư ụ ố Ví d  10ụ . Cho hàm s   liên t c trên  và có đ  th  nh  hình sau.

ể ươ ự ệ ệ Tìm  đ  ph ng trình  có hai nghi m th c phân bi t.

ả i.

ướ ặ ứ ệ ỗ ượ ệ H ng gi ớ Đ t . Khi đó  ng v i m i nghi m , ta đ c hai nghi m .

ừ ồ ị ủ ấ ố ươ ệ ộ ng trình  có đúng m t nghi m  khi và ch ỉ

T  đ  th  c a hàm s  , ta th y ph khi

­ Nh n xét: Các bài toán có đ

c b ng cách  ể ự ả ừ ượ ằ  đó hình thành và phát tri n năng l c gi thay đ i ổ b i  và linh ho t  ở i quy t ạ ề ế  v n đ   ấ

ậ i ả , t trong cách gi ọ . cho h c sinh

ớ ả ặ b ng bi n thiên

* V i các bài toán cho bi ươ ế ế ọ ế ồ ị t đ  th  ho c  ạ ng trình có d ng , . ủ ố , xét   c a hàm s   ữ ắ ầ  H c sinh c n n m v ng

ấ ủ các bài toán liên quan đ n ph ố tính ch t c a hàm s

ư ế ả ố ẽ Cho hàm s   có b ng bi n thiên nh  hình v Ví d  11.ụ

ố ể ươ ủ ị ự ệ Có bao nhiêu giá tr  nguyên c a tham s  đ  ph ng trình có nghi m th c?

L i gi ờ ả i

Ta có: .

Do đó: có nghi m ệ

.

ủ ỏ ị Mà  có 7 giá tr  nguyên c a  th a mãn bài toán.

ồ ị ể ươ Cho đ  th  hàm s  nh  hình v . ng trình  có nghi m thì

ề ố ư ỏ ẽ Đ  ph ộ ườ ể Ví d  12.ụ đi u ki n c a ệ ng tròn nào sau đây? ệ ủ tham s  là ố . H i đi m  thu c đ

B. .

A. . C. . D.

L i gi ờ ả i

ặ Đ t . Vì .

Khi đó

ồ ị ấ ự ế ớ ố ị D a vào đ  th  th y hàm s  ngh ch bi n v i .

ươ Do đó ph ng trình (*)  vì .

ể ươ ệ ề Đ  ph ng trình  có nghi m thì đi u ki n c a ệ ủ tham s  là ố .

ọ ộ ể T a đ  đi m , ta có:

Đáp án: Ch n Bọ

ế ả ố : ụ Ví d  13ụ . Cho hàm s   liên t c trên  và có b ng bi n thiên

ổ ị ươ ể ươ ủ ệ Tính t ng các giá tr  nguyên d ng c a  đ  ph ng trình  có nghi m.

L i gi ờ ả i

ặ ươ ớ Đ t  thì ph ở ng trình  tr  thành  v i .

ươ ệ

ươ ả ng trình  ph i  ng

ẳ ớ i ít nh t m t đi m v i m i  . Vì  nguyên d ỏ ườ ng th ng có ph ể ủ ể ươ Đ  ph ắ ồ ị ấ ố ạ c t đ  th  hàm s   t ị ổ nên  t ng các giá tr  nguyên d ng trình  có nghi m thì đ ộ ọ ươ ng c a  th a mãn bài toán là .

ủ ố t đ  th  ho c b ng bi n thiên c a hàm s  , xét các

ế ồ ị ặ ả ế ươ ế ạ 2.Bài toán 2. Cho bi bài toán liên quan đ n ph ng trình có d ng

ằ ặ ớ ố ố Ta xét v i các bài toán a là h ng s  ho c là tham s .

ồ ị ư ẽ ố Ví d  1ụ . Cho hàm s  có đ  th  nh  hình v  bên.

ể ươ ị ủ ệ Tìm các giá tr  c a m đ  ph ng trìnhcó hai nghi m phân bi ệ . t

L i gi ờ ả i

ủ ươ ủ ồ ị ể ố ố ườ ng trình ng là s  giao đi m c a đ  th  hàm s  và đ

ệ ố S  nghi m c a ph th ng ẳ .

ố ẵ ố Hàm s  là hàm s  ch n nên nh n ụ ố ứ . ậ   làm tr c đ i x ng

ố ồ ồ ị ầ Đ  th  hàm s  g m 2 ph n:

ố ớ ầ ồ ị + Ph n 1: Đ  th  hàm s  v i .

ố ứ ố ớ ồ ị ụ ầ ấ + Ph n 2: L y đ i x ng đ  th  hàm s  v i qua tr c .

ệ ệ ườ ắ ồ ị ạ ả t thì đ ng th ng  c t đ  th   t i 2

ừ ồ ị ệ ể ươ Đ  ph ể đi m phân bi ng trình  có 2 nghi m phân bi t. T  đ  th  ta có

ố ậ ồ ị ư ệ ẽ ố

ươ ự ủ   Ví d  2ụ . Cho hàm s  b c ba  có đ  th  nh  hình v  bên. S  nghi m th c c a ph ng trình  là

A. . B. . C. . D. .

L i gi ờ ả i

y

3

2

y =

2

a4

O

x

a1

­2

a2

2

a3

­1

­ 3

y =

2

ươ Ph ng trình .

ươ * Ph ng trình .

ươ * Ph ng trình .

ồ ị ư ẽ ố ạ Đ  th  hàm s   có d ng nh  hình v  sau:

y

y = a3

2

y = a2

O

1

­1

x

y = a1

­2

y = a4

ự ồ ị D a vào đ  th  trên ta có:

ươ ệ ệ ­ Ph ng trình  có 3 nghi m phân bi t.

ươ ệ ệ ­ Ph ng trình  có 3 nghi m phân bi t.

ươ ệ ­ Ph ng trình  có 1 nghi m.

ươ ệ ­ Ph ng trình  có 1 nghi m.

ậ ươ ệ ệ V y ph ng trình  có 8 nghi m phân bi t.

Đáp án: Ch n Aọ

ố ươ ồ ị ư ẽ ố ệ   ng  có đ  th  nh  hình v  bên. S  nghi m

ằ ng trình  b ng

Ví d  3ụ . Cho hàm s  trùng ph ươ ộ ủ thu c c a ph A. . B. . C. . D. .

L i gi ờ ả i

Ta có

ươ ệ ộ Ph ng trình  có 8 nghi m thu c .

Đáp án: Ch n Dọ

ồ ị ư ố ỏ ị ươ   ng

y

3

x

1

-1 O ­1

Ví d  4.ụ  Cho hàm s   xác đ nh trên  và có đ  th  nh  hình bên. H i ph trình  có bao nhiêu nghi m?ệ

ị ế ồ ị ả ố c đ  th  hàm s  .

c tiên t nh ti n đ  th  sang ph i 2 đ n v  đ  đ ồ ị ầ ấ ườ ẳ ng th ng . Ta

ờ ả i L i gi ị ể ượ ồ ị ơ ườ ẳ ng th ng . ạ ở i  ẽ ồ ị ố ầ ộ + Tr ầ + Ti p theo xóa b  ph n đ  th  phía bên trái đ ố ứ + Cu i cùng l y đ i x ng ph n đ  th  còn l ượ đ ướ ế ố c toàn b  ph n đ  th  c a hàm s    (hình v  bên d i)

y

f

x

y

 f x

2

2

3

x

x

O

3

3

1 O

2

1

­1

­1

y  

1 2

trên qua đ ướ y ồ ị ủ y

ồ ị ự ấ ườ ố ạ ẳ + D a vào đ  th  hàm s ố  , ta th y đ ắ ồ ị ng th ng  c t đ  th  hàm s   t ể   i 4 đi m

(cid:0) (cid:0) (cid:0)

ươ ệ phân bi

ệ t. ế ả ố ng trình  có 4 nghi m phân bi t đ  th  ho c c a hàm s  , xét

ươ ạ t ệ ph ớ V i bài toán cho b i ế các bài toán liên quan đ n ph ế ồ ị ặ b ng bi n thiên ng trình có d ng . ủ  V i ớ là tham số

ồ ị ư ụ ố ẽ Ví d  5ụ . Cho hàm s  liên t c trên  và có đ  th  nh  hình v .

ố ể ươ ủ ệ ng trình  có đúng 12 nghi m

ị ạ ệ ộ Có bao nhiêu giá tr  nguyên c a tham s   đ  ph phân bi t thu c đo n ?

L i gi ờ ả i

ủ ế ả ạ ố Ta có b ng bi n thiên c a hàm s   trên đo n

ệ ươ ệ ạ ộ ỉ ươ ng trình  có đúng 12 nghi m phân bi t thu c đo n khi và ch  khi ph ng

ệ ệ Ph trình  có 2 nghi m phân bi t .

ồ ị ố ươ ệ ệ ng trình  có 2 nghi m phân bi ỉ t  khi và ch

ự D a vào đ  th  hàm s   suy ra ph khi .

ị ủ ậ ả Do  nguyên nên . V y có 2 giá tr  c a  tho  mãn bài toán.

ồ ị ư ụ ố ẽ Ví d  6ụ . Cho hàm s   liên t c trên  và có đ  th  nh  hình v .

ấ ả ị ể ươ ệ Tìm t t c  các giá tr  đ  ph ng trình  có nghi m.

L i gi ờ ả i

ồ ị ủ ự ồ D a vào đ  th  đã cho ta có đ  thi c a hàm  là

Đ t ; .ặ

ự ả ấ ế D a vào b ng bi n thiên ta th y .

ậ ươ ệ ỉ ươ V y ph ng trhhh có nghi m khi và ch  khi ph ệ   ng trình  có nghi m

.

ặ ả ủ ế ố

ế ế ồ ị t đ  th  ho c b ng bi n thiên c a hàm s  , xét các bài  ươ 3.Bài toán 3. Cho bi toán liên quan đ n ph ạ  . ng trình có d ng

ư ế ả ố Ví d  1.ụ  Cho hàm s   có b ng bi n thiên nh  sau

ủ ươ

ệ ố S  nghi m c a ph A. vô s .ố ng trình  là B. . C. . D. .

L i gi ờ ả i

.

ớ ươ ệ V i  thì  nên ph ng trình vô nghi m.

ớ V i  ta có . Ta có:

ố ồ ụ ế nên hàm s   đ ng bi n và liên t c trên .

ạ ươ ấ L i có:  nên ph ệ ng trình có  nghi m duy nh t trên .

Đáp án: Ch n Dọ

nh  hình v

0

+∞

+

+∞

x y' y

2 3

ế ả ố ư ẽ ị Ví d  2ụ . Cho hàm s   xác đ nh trên  và có b ng bi n thiên

ươ ệ ỏ H i ph ng trình  có bao nhiêu nghi m?

L i gi ̀ơ ả i

ệ ề Đi u ki n:

ươ ặ ầ Ph ng trình ban đ u . Đ t

4

0

+

x g'(x) g(x)

f 4( )

ủ ạ ố Ta có Sau đây là BBT c a hàm s   trên đo n

(

)

2 15­ 12

ậ ươ ệ ộ V y ph ng trình  có đúng m t nghi m.

ồ ị ư ẽ ặ ủ ệ ố Ví d  3ụ . Cho hàm s  ố  có đ  th  nh  hình v . Đ t . Tìm s  nghi m c a .

L i gi ờ ả i

Xét

Ta có:

ừ T  (1):

ừ T  (2):

ồ ị ự ệ ệ D a vào đ  th  suy ra: (1) có 3 nghi m phân bi t

ầ ượ ườ ắ ồ ị ạ ẳ ể ệ (2) Ta xét l n l t đ ng th ng:  c t đ  th   t i 2 đi m phân bi t

ắ ồ ị ạ ể ệ c t đ  th   t i 2 đi m phân bi t

ắ ồ ị ạ ể ệ c t đ  th   t i 2 đi m phân bi t

ệ Nên (2) có 6 nghi m phân bi ệ t

ậ ươ ệ ệ V y ph ng trình  có 9 nghi m phân bi t.

ả ố  c a hàm s  , xét các bài

ế ặ b ng bi n thiên ươ ủ ứ 4. Bài toán 4. Cho bi toán liên quan đ n ph t ế đ  th  ho c  ồ ị ấ ươ ng trình, b t ph ế ng trình ch a

́ ồ ị ẽ ướ ố i đây. Ví d  1ụ . Cho hàm s   co đ  th  là hình v  d

ủ ả ị ươ Có   bao   nhiêu   giá   tr   nguyên   c a     trong   kho ng ể ấ đ   b t   ph ̀ ng   trinh   co ́

nghiêm?̣

L i gi ̀ơ ả i

ủ ậ ố Đ t ặ ị Ta có t p xác đ nh c a hàm s  là

ố ồ ế ả ố ạ ự ạ ạ   i ,

ấ ừ ồ ị T  đ  th  ta th y trên kho ng  hàm s  đ ng bi n và hàm s  đ t c c đ i t ạ ự ể ạ đ t c c ti u t i .

Suy ra

́ ấ ậ ươ ̣ V y b t ph ng trình  co nghiêm

ầ ỏ Ví d  2ụ . Cho

ế ợ ố ế ố K t h p  suy ra có 2019 s  nguyên th a mãn yêu c u bài toán   ả hàm s  có b ng bi n thiên

ấ ặ ươ ệ ậ ng trình  có t p nghi m là

Đ t . B t ph A. B. . C. .D.

L i gi ờ ả i

Ta có

ẵ ớ ộ ệ V i  ( nghi m b i ch n).

ệ ẵ ộ V i ớ ( nghi m b i ch n).

ươ ệ ớ V i ph ng trình vô nghi m.

ậ ớ Nh n xét v i

V i ớ

ả ấ Ta có b ng xét d u

ừ ả ấ ươ ệ ấ T  b ng xét d u suy ra b t ph ậ ng trình  có t p nghi m là .

Đáp án: Ch n Dọ

ứ ậ ồ ị ư ướ ỏ i. H i ph ươ   ng

Ví d  3ụ . Cho hàm đa th c b c ba  có đ  th  nh  hình bên d trình  có bao nhiêu nghi m?ệ

L i gi ờ ả i

Đ t .ặ

.

ồ ị ự D a vào đ  th  ta có:

.

Suy ra .

Ta có

.

ự ộ ị ươ ng trình

ủ ệ ươ ươ ệ ng trình  có 2 nghi m và ph ng trình này không trùng nhau. Do đó

ố ệ ệ ươ D a vào đ  th  hàm s  ta suy ra ph có 3 nghi m. Các nghi m c a 2 ph ng trình  có 5 nghi m. ph

ử ề ầ ộ Ví d  4ụ . (Câu 49­Đ  thi th  THPTQG chuyên Phan B i Châu l n 2 năm 2020)

ố Cho hàm s  . Có bao nhiêu giá

ể ươ ạ trị nguyên c a ủ ố tham s  thu c ộ đo n   đ  ph ng trìn h

ệ ệ có nghi m phân bi t ?

A.. C.. D.. B..

L i gi ờ ả i

ễ ấ ươ Ta có: D  th y ph ng trình không có nghi m ệ .

Xét hàm s    ố

ả ế B ng bi n thiên:

ệ ườ ẳ ố ng trình đã cho có 2020 nghi m thì đ ắ ồ ị ng th ng  c t đ  th  hàm s

ệ ể ươ Đ  ph ể ạ i 2020 đi m phân bi t t.

ặ ứ ấ Nhìn vào BBT ta th y :  ho c  t c là .

ậ ể ươ ộ ệ V y có 40 40 giá nguyên c a ủ ạ thu c đo n   đ  ph ng trình có nghi m phân

bi t.ệ

Đáp án: Ch n Bọ

ế ố ủ c a hàm s  , xét các

ạ t ế  đ  th  ho c  ả ồ ị ặ b ng bi n thiên  5. Bài toán 5. Cho bi ươ ế bài toán liên quan đ n ph ng trình có d ng

ụ ạ ồ ị ố ượ ,  và đ  th  hàm s   đ c cho

ư ẽ Ví d  1.ụ  Cho hàm s   có đ o hàm liên t c trên  nh  hình v  bên d ố ướ i

ươ ệ Ph ng trình  có bao nhiêu nghi m?

A. . B. . C. . D. .

L i gi ờ ả i

ừ ồ ị ả ố ế T  đ  th  hàm s  đã cho, ta có b ng bi ủ t thiên c a hàm s ố  :

ấ ươ ệ Qua BBT và ta th y ph ng trình  vô nghi m.

ồ ị ụ ư ẽ ố ế Ph t . ngươ

Ví d  2.ụ  Cho hàm s   liên t c trên  và có đ  th   nh  hình v , bi trình  có bao nhiêu nghi m?ệ

L i gi ờ ả i

Xét

ồ ị ủ ủ ư ự ế ả ố D a vào đ  th  c a hàm s  , ta có b ng bi n thiên c a hàm  nh  sau:

ừ ả ế ươ ệ Vì  do đó t b ng bi n thiên ta có ph ng trình  có đúng 3 nghi m.

ỏ ạ ố ,  và đ  th  c a hàm s   có d ng nh ư

ươ ướ Ví d  3.ụ  Cho hàm s  b c i đây. Ph hình d ồ ị ủ ố ậ  b nố   th a mãn  ự ? ệ ng trình  có bao nhiêu nghi m th c

L i gi ờ ả i

ừ ồ ị ả ế ủ ế ả T  đ  th  và gi thi t, ta có b ng bi n thiên c a :

ố Xét hàm s   ta có .

ủ ế ả ố Ta có b ng bi n thiên c a hàm s  :

Do

ậ ươ ệ V y ph ng trình  có  nghi m phân bi ệ . t

ế ả ớ Ta xét v i các bài toán v  ph i là tham s ố có d ngạ : ,

ố ớ ế ẽ ạ ự ồ ị ố

ắ ủ ư t hàm s   có đ  th  nh  hình v , đ t c c tr  t ị i . Có bao nhiêu giá tr  nguyên c a m trên   đ ị ạ   i ể

ố ệ Ví d  4.ụ  Cho hàm s   v i . Bi ạ ể đi m   và c t truc hoành t ệ ươ ph ng trình  có b n nghi m phân bi t.

L i gi ̀ơ ả i

ẽ ư ậ ổ

ầ ổ ấ

ươ ấ ằ ồ ị Quan sát đ  th   nh  hình v . Ta th y r ng đây là hàm b c  qua  không đ i  ấ d u và qua  đ i d u 1 l n.  Nên suy ra  (vì  nên  ) Do  Suy ra  ề Mà theo đ  ta có ph ng trình

ể ươ ệ ệ ươ ầ ượ t thì ph ng trình (1) và (2) l n l t

ệ ng trình  có 4 nghi m phân bi Đ  ph ệ có 2 nghi m phân bi t

ậ ả ị Mà  V y có 2 giá tr  nguyên  tho  mãn bài toán.

ư ề ẽ ố ố

ề ươ Ví d  5ụ . Cho hàm s  . Đ  th  c a hàm s   nh  hình v  bên. Tìm đi u ki n ệ   ủ c a m đ  ph ồ ị ủ  có nghi m ệ ? ng trình

L i gi ờ ả i

ệ ẳ ớ ạ t là di n tích hình ph ng gi ở ồ ị i h n b i đ  th  hàm s ố

ầ ượ ọ G i , , ,  l n l ụ ớ v i và tr c hoành.

ẽ Quan sát hình v , ta có

ế ả Ta có b ng bi n thiên

ự ế ả ầ D a vào b ng bi n thiên, yêu c u bài toán .

ế ố ủ ươ ng trình , xét các bài toán liên

ươ ệ t s  nghi m c a ph ứ ế 6. Bài toán 6. Cho bi quan đ n ph ng trình có ch a .

ụ ườ

ươ ẽ ỏ ệ ị  ồ ị ơ ng cong tr n (không b   ng trình  có bao nhiêu nghi m phân

Ví d  1.ụ  Cho hàm s   liên t c trên  và có đ  th  là đ ố ọ gãy khúc), hình v  bên. G i hàm  H i ph bi t?ệ

L igi ờ ả i

.

.

ế ươ ệ ậ K t lu n ph ng trình ệ có  nghi m phân bi t.

ồ ị ư ẽ ạ ố . Ví d  2ụ . Cho hàm s   có đ o hàm trên  và có đ  th  nh  hình v  bên

ủ ệ ặ ố ươ Đ t . Tìm s  nghi m c a ph

ng trình . ̀ơ ả i L i gi

ự ể ệ ố ị

ồ ị ủ ớ ệ t ;  v i .

Ta có:. . D a vào đ  th  c a hàm s   có hai đi m c c tr  nên  có hai nghi m  ự phân bi PT :.

ồ ị ủ ẳ  D a vào đ  th  c a hàm s   thì  có ba nghi m phân bi ệ ệ ố ự t. ệ ể ẻ ườ t nên  i ba di m phân bi

ắ ồ ị ng th ng  c t đ  th  hàm s   t ệ ệ ng trình có ba nghi m phân bi ố ạ t.  K  đ ươ ph

ệ ệ ng trình có 6 nghi m phân bi

Nên ph ươ ấ ả ậ ệ ươ ng trình có t t. ệ t c  8 nghi m phân bi V y ph t.

ồ ị ư ố ẽ Ví d  3.ụ  Cho hàm s   có đ  th  nh  hình v :

ủ ệ ố ươ ế Tìm s  nghi m c a ph ng trình , bi t .

L ìơ  gi iả

Ta có  =0

ượ c

ệ ệ ệ ệ ươ

ố ng trình  có 3 nghi m phân bi ng trình  có 4 nghi m phân bi ng trình  có 8 nghi m phân bi ẳ ẳ ng trình   ể ố ạ t là  t ể t (đ  tìm nghi m ph ắ ồ ị ng th ng c t đ  th  hàm s  t i 8 đi m

ấ ả ệ ồ ị ự D a vào đ  th  hàm s   ta đ ươ ệ + Ph ệ ươ + Ph ệ ươ + Ph ấ ườ ẻ ườ ng th ng , th y đ ta k  đ t )ệ phân bi ươ ậ V y ph ng trình có t ệ t c  15 nghi m phân bi t.

ệ ố ố ế ng trình, bi t .

ủ Ví d  4.ụ  Cho hàm s  . Tìm s  nghi m c a ph ờ ả L i gi ươ i:

ị ậ

ệ T p xác đ nh :  Ta có: có TXĐ:  ươ ng trình  Ph ả i (1) vô nghi m +) Gi

ả i (2):

ừ ự ệ ạ ỉ +) Gi   Ta có (3) vô nghi m. PT(4)  ồ ị ủ T  (5) ta có  D a vào d ng đ  th  c a  ta có PT ch  có 1 nghi m

ứ ẳ ỏ

ệ ố ư ồ ị Ví d  5ụ . Cho hàm số  có đ  th  nh  hình v  và th a mãn đ ng th c sau:. Cho ẽ ươ ủ ng trình . hàm s   và . Tìm nghi m c a ph

L i gi ̀ơ ả i

ệ ươ ố  đi qua ,  nên ta có h  ph ng trình:

V i ớ  thì . ồ ị Vì  và đ  th  hàm s   . V y .ậ Ta có

Do đó . . V y .ậ

ế ệ ố ệ t thi ph ươ   ng

ươ ng trình  có  nghi m phân bi ệ ề ấ Ví d  6.ụ  Cho hàm s  . N u ph trình  có nhi u nh t bao nhiêu nghi m?

L i gi ờ ả i

ệ ệ ả ử  có  nghi m phân bi s t là .

(

)

x

Gi Xét  = 2

) ( f x f .

'''

.

ế ả Khi đó  Ta có b ng bi n thiên

ươ ế ệ ấ  có nhi u nh t  nghi m.

ng trình  ệ ự ỏ ắ ệ ố ừ ả T  b ng bi n thiên suy ra ph   7  . H  th ng câu h i tr c nghi m t ề ệ    ôn luy n

ư ế ố ả Câu 1. Cho hàm s   có b ng bi n thiên nh  sau.

ủ ệ ạ ố ươ ộ S  nghi m thu c đo n  c a ph ng trình  là.

A. . B. . C. . D. .

ư ế ố ả Câu 2. Cho hàm s   có b ng bi n thiên nh  sau.

ủ ệ ạ ố ươ ộ S  nghi m thu c đo n  c a ph ng trình  là.

A. . B. . C. . D. .

ồ ị ố ườ ư ẽ ướ ng cong nh  hình v  bên d i. Câu 3. Cho hàm s   có đ  th  là đ

ự ệ ố ệ ủ ươ S  nghi m th c phân bi t c a ph

A. . B. . ng trình  là C. . D. .

ư ế ố ả Câu 4. Cho hàm s   có b ng bi n thiên nh  sau.

ệ ố ươ ươ S  nghi m d ủ ng c a ph ng trình  là.

A. . B. . C. . D. .

ư ế ố ả Câu 5. Cho hàm s   có b ng bi n thiên nh  sau.

ủ ố ươ ệ S  nghi m c a ph ng trình  là.

A. . B. . C. . D. .

ồ ị ư ố ẽ Câu 6. Cho hàm s   có đ  th  nh  hình v .

ể ươ ạ ộ ố Có bao nhiêu s  nguyên  đ  ph ệ ng trình  có nghi m thu c đo n

A. B. C. D.

ẽ ị Câu 7. Cho hàm s   liên t c trên  có đ  th  nh  hình v . Có bao nhiêu giá tr

ụ ố ể ươ ệ ố ủ nguyên c a tham s   đ  ph ồ ị ư ng trình  có nghi m .

A. . B. . C. . D. .

ủ ị ể

ồ ị ư ươ ệ ươ ệ ỏ Câu 8. Cho hàm s   có đ  th  nh  sau. H i có bao nhiêu giá tr  nguyên c a  đ ng phân bi ph ố ng trình  có hai nghi m d t.

A. . B. . C. . D. .

ẽ ướ ư ế ố i ả Câu 9. Cho hàm hàm s   có b ng bi n thiên nh  hình v  d

ố ể ủ ị ươ ệ ng trình   có   nghi m phân

Có bao nhiêu giá tr  nguyên c a tham s đ  ph bi t.ệ

=

A. . C. . D. .

y

B. . )

( f x

ồ ị ẽ ỏ   ư  và có đ  th  nh  hình v . H i

ươ ụ  liên t c trên  ệ Câu 10. Cho hàm s  ố ấ ả ng trình có t ph t c  bao nhiêu nghi m?

A. . B. . C. . D. .

ồ ị ụ ư ẽ Tìm số

ươ ủ ệ Câu 11. Cho hàm s    có liên t c trên   và có đ  th  nh  hình v .   nghi m c a ph ố ng trình .

A. B. C. D.

ư ụ ế ả ố ướ i Câu 12. Cho hàm s   liên t c trên  và có b ng bi n thiên nh  hình d

ươ ệ ỏ H i ph ng trình  có bao nhiêu nghi m trên ?

A. . B. . C. . D. .

ồ ị ư ụ ẽ ố ế Ph t . ngươ

Câu 13. Cho hàm s   liên t c trên  và có đ  th   nh  hình v , bi trình  có bao nhiêu nghi m?ệ

A. . B. . C. . D. .

ư ế ố ướ i đây. ả Câu 14. Cho hàm s   có b ng bi n thiên nh  hình d

ươ ệ Ph ng trình có bao nhiêu nghi m th c ự  trên kho ngả  ?

A. 2. B. 3. C. 4. D. 6.

ố ớ ồ ị ư ố ậ ẽ ạ

Câu 15. Cho hàm s  b c ba  có đ o hàm là hàm s   v i đ  th  nh  hình v  sau đây:

ớ ụ ố ạ ể ộ i đi m có hoành đ  âm.

ươ ế ằ Bi ỏ H i ph ế t r ng đ  th  hàm s   ti p xúc v i tr c hoành t  có bao nhiêu nghi m?ệ ồ ị ng trình

A. . B. . C. . D. .

ẽ ố ồ ị ư Hàm s   có đ  th  nh  hình v  bên Câu 16. Cho hàm s  ố

ể ươ ủ ệ Có t ị t c  bao nhiêu giá tr  nguyên c a  đ  ph ng trình  có hai nghi m phân

ấ ả bi t?ệ

B. . C. . D. . A. .

Đáp án.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

A B A C D C D C C B C C B A A B

Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O

ơ ả ụ (c  b n và nâng cao), NXB Giáo D c Năm [1]. Sách giáo khoa,sách bài t p 12ậ

2007

ạ ươ ả ng pháp gi i toán s ơ

ươ ấ ả ễ ng . . Nhà xu t b n Hà N i Năm 2000.

Các ph ộ ọ ấ ả   .  Nhà xu t b n

ọ ớ ộ   ấ ả . Nhà xu t b n Hà N i

ươ ọ ả ủ ề .Nhà ng pháp gi i toán hình h c 12 theo ch  đ

ơ Ph ụ

ỗ ấ ả ể ố ề ệ ẩ ị t nghi p THPT và thi vào

ấ ả ụ ả [2]. Phan huy Kh i­ Nguy n Đ o Ph ọ ấ c p Hình h c không gian ể ậ [3]. IF.Sharygin. Tuy n t p 340 bài toán hình h c không gian ổ t ng h p Nghĩa Bình Năm 1988. [4]. Phan Huy Kh i .ả Toán nâng cao hình h c l p 11 Năm 2002. [5]. Đ  Thanh S n . xu t b n Giáo d c Năm 2008 ọ [6].Tuy n tr n theo chuyên đ  chu n b  thi t ĐH­ CĐ môn toán,Nhà xu t b n Giáo d c Năm 2017

ọ ễ [7]. http://www. di n dàn toán h c.net

[8]http://www.thuvientailieu…

[9]. http://www.thuvienbaigiang.