SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
TÊN ĐỀ TÀI:
“RÈN LUYỆN NĂNG LỰC MÔ HÌNH HÓA CHO HỌC SINH LỚP 11
TRƯỜNG THPT KỲ SƠN THÔNG QUA CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
CHỦ ĐỀ HÀM SỐ MŨ – HÀM SỐ LOGARIT”
Lĩnh vực: Toán học
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐẠO TẠO NGHỆ AN
TRƯỜNG THPT KỲ SƠN
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
TÊN ĐỀ TÀI:
“RÈN LUYỆN NĂNG LỰC MÔ HÌNH HÓA CHO HỌC SINH LỚP 11
TRƯỜNG THPT KỲ SƠN THÔNG QUA CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
CHỦ ĐỀ HÀM SỐ MŨ – HÀM SỐ LOGARIT”
Lĩnh vực: Toán học
Tác giả : Nguyễn Thị Phúc – 0967607596
Trần Thanh Vân – 0979057900
Môn : Toán
Tổ : Toán - Tin
Năm học : 2023-2024
1
PHỤ LỤC
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ ........................................................................................... 4
I. Lí do chọn đề tài. ............................................................................................. 4
II. Mục đích nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu. ............................................ 5
1. Mục đích nghiên cứu: ...................................................................................... 5
2. Phương pháp nghiên cứu: ................................................................................ 5
III. Đối tượng nghiên cứu: .................................................................................. 5
IV. Đóng góp mới về mặt khoa học của đề tài: .................................................. 5
PHẦN 2: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ..................................................................... 6
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN: ............................................................................................ 6
1. Khái niệm mô hình hóa Toán học. .................................................................. 6
2. Quy trình mô hình hóa Toán học. .................................................................... 7
2.1. Quy trình mô hình hóa. .............................................................................. 7
2.2. Quy trình mô hình hóa trong toán học. ..................................................... 8
3. Khái niệm năng lực mô hình hóa toán học. ................................................... 10
4. Các thành tố của năng lực mô hình hóa Toán học. ........................................ 10
5. Vai trò của mô hình hóa toán học trong dạy học môn Toán cho học sinh. ... 11
6. Hoạt động dạy học bằng mô hình hóa toán học. ........................................... 13
6.1. Thiết kế hoạt động mô hình hóa. ............................................................. 13
6.2. Tổ chức hoạt động học tập với mô hình hóa. .......................................... 14
7. Nội dung chủ đề Hàm số mũ – Hàm số logarit trong chương trình toán học
lớp 11 theo chương trình GDPT 2018. ................................................................ 15
II. CƠ SỞ THỰC TIỄN. ................................................................................. 16
1. Thực trạng thực hiện các hoạt động dạy học chủ đề Hàm số mũ – Hàm số
logarit tại trường THPT Kỳ Sơn. ......................................................................... 16
1.1. Thực trạng của giáo viên. ........................................................................ 17
1.2. Thực trạng của học sinh. ......................................................................... 20
2. Thuận lợi và khó khăn khi dạy học chủ đề Hàm số mũ – Hàm số logarit tại
trường THPT Kỳ Sơn. .......................................................................................... 25
2
III. MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN LUYỆN NĂNG LỰC MÔ HÌNH HÓA CHO
HỌC SINH LỚP 11 THÔNG QUA CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ ĐỀ
HÀM SỐ MŨ – HÀM SỐ LOGARIT. ................................................................ 26
1. Rèn luyện cho học sinh kĩ năng chuyển đổi ngôn ngữ tự nhiên sang ngôn ngữ
Toán học và kĩ năng xác định mối liên hệ giữa các giả thiết. .............................. 26
1.1. Mục tiêu. .................................................................................................. 26
1.2. Tiến trình hoạt động. ............................................................................... 27
1.3. Nội dung và kết quả. ................................................................................ 28
2. Tạo tình huống yêu cầu giải quyết những vấn đề Toán học trong các mô hình
được thiết lập để trả lời cho các bài toán liên quan đến các vấn đề trong thực tế
và trong môn học khác. ........................................................................................ 30
2.1. Mục tiêu. .................................................................................................. 30
2.2. Tiến trình hoạt động. ............................................................................... 31
2.3. Nội dung và kết quả. ................................................................................ 31
3. Vận dụng phương pháp dạy học trải nghiệm để rèn luyện năng lực mô hình
hóa Toán học trong dạy học Hàm số mũ – Hàm số logarit. ................................ 38
3.1. Khái niệm, mục tiêu hoạt động thực hành trải nghiệm. .......................... 38
3.2. Hình thức, phương pháp tổ chức hoạt động trải nghiệm. ....................... 39
3.3. Yêu cầu về nội dung và môi trường hoạt động. ....................................... 39
3.4. Thiết kế một số hoạt động thực hành trải nghiệm trong dạy học chủ đề
Hàm số mũ – Hàm số logarit. ........................................................................... 40
3.4.1. Lập kế hoạch hoạt động trải nghiệm. ................................................... 40
3.4.2. Tổ chức thực hiện hoạt động trải nghiệm. ........................................... 42
3.4.3. Giáo án minh họa hoạt động trải nghiệm. ........................................... 48
IV. HIỆU QUẢ CỦA ĐỀ TÀI. ........................................................................ 48
1. Phạm vi ứng dụng và mức độ vận dụng. ....................................................... 48
1.1. Phạm vi ứng dụng. ................................................................................... 48
1.2. Mức độ ứng dụng. ................................................................................... 49
2. Đánh giá kết quả sản phẩm thu đượ c. ............................................................ 49
3. Củng cố, rút kinh nghiệm. ............................................................................. 52
4. Khảo sát sự cấp thiết và tính khả thi của đề tài “Rèn luyện năng lực mô hình
hóa cho học sinh lớp 11 trường THPT Kỳ Sơn thông qua các hoạt động dạy học
chủ đề Hàm số mũ – Hàm số logarit” . ............................................................... 53
3
PHẦN 3: KẾT LUẬN ............................................................................................. 57
1. Ý nghĩa của đề tài. ......................................................................................... 57
2. Kết luận và kiến nghị. .................................................................................... 57
TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................... 59
PHỤ LỤC ................................................................................................................ 60
Phụ lục 1: Phiếu khảo sát của giáo viên.............................................................. 60
Phụ lục 2: Phiếu khảo sát về mức độ ứng dụng MHH toán học của học sinh .... 61
Phụ lục 3: Phiếu khảo sát của học sinh khi học chủ đề Hàm số mũ - Hàm số
logarit bằng MHH toán học. ................................................................................ 62
Phụ lục 4: Phiếu khảo sát mức độ hứng thú với các hoạt động dạy học chủ đề
Hàm số mũ - Hàm số logarit bằng phương pháp rèn luyện năng lực MHH toán
học. ....................................................................................................................... 63
Phụ lục 5: Các loại phiếu đánh giá hoạt động. ................................................... 66
Phụ lục 6: GIÁO ÁN MINH HỌA TIẾT DẠY ............................................... 68
Phụ lục 7: Các hình ảnh hoạt động nhóm. .......................................................... 73
Phụ lục 8: Hình ảnh bài làm của học sinh trong bài kiểm tra thường xuyên. .... 76
Phụ lục 9: Hình ảnh học sinh thực hiện hoạt động nhóm. .................................. 79
Phụ lục 10: Bảng phân công nhiệm vụ HĐTN. ................................................... 80
