SÁNG KI N KINH NGHI MẾ Ệ
Đ TÀI:Ề
“CÁC B C GI I BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH TRONGƯỚ Ả
CH NG TRÌNH TIN H C 8”ƯƠ Ọ
A. M ĐUỞ Ầ
I. Đt v n đặ ấ ề
1. Th c tr ngự ạ
- Là m t giáo viên tin h c, m t trong các m c tiêu khi d y môn tin h c trongộ ọ ộ ụ ạ ọ
nhà tr ng là nh m giúp h c sinh không ch bi t so n th o mà còn ph i có khườ ằ ọ ỉ ế ạ ả ả ả
năng phân tích, t ng h p, tr u t ng hoá, khái quát hoá v n đ và đc bi t là phátổ ợ ừ ượ ấ ề ặ ệ
tri n tể duy, sáng t o. Vì th mà trong bài vi t này tôi s h ng cho h c sinh l p 8ư ạ ế ế ẽ ướ ọ ớ
cách đ tr thành m t nhà l p trình thì c n ph i n m các b c c b n nào?ể ở ộ ậ ầ ả ắ ướ ơ ả
- Trong quá trình d y tôi nh n th y các em h c sinh. M i đu các em cũngạ ậ ấ ở ọ ớ ầ
r t s khi th y gi i m t bài toán ngoài thì đn gi n và ch trong vòng vài giây cóấ ợ ấ ả ộ ở ơ ả ỉ
th nh m ra k t qu . Còn trong l p trình cũng bài toán đó mà ph i làm đn hàngể ẩ ế ả ở ậ ả ế
ch c phút mà l i có th cho k t qu sai. Nh ng b ng nh ng tâm huy t c a mình vàụ ạ ể ế ả ư ằ ữ ế ủ
cũng nh s yêu thích c a h c sinh. Nh t là nh ng năm g n đây nghành giáo d c cóư ự ủ ọ ấ ữ ầ ụ
phát đng phong trào gi i toán trên m ng ộ ả ạ (Violympic) cũng nh thành l p đi tuy nư ậ ộ ể
tham d các kì thi ự“Tin h c tr ”ọ ẻ đc t ch c quy mô hàng năm. Đi u đó đã thúcượ ổ ứ ề
đy tôi r t nhi u trong vi c d y h c là làm sao giúp cho các em có s đam mê h cẩ ấ ề ệ ạ ọ ự ọ
t p b môn tin h c và phát tri n tài năng c a h c sinh.ậ ộ ọ ể ủ ọ
2. Ý nghĩa và tác d ng c a đ tàiụ ủ ề
- Đa ra các b c gi i bài toán trên máy vi tính trong ch ng trình môn Tinư ướ ả ươ
h c 8 ọphù h p nh t v i h c sinh.ợ ấ ớ ọ
- T o cho h c sinh r t h ng thú h c môn Tin h c nh t là ti t th c hành và rènạ ọ ấ ứ ọ ọ ấ ế ự
luy n cho h c sinh tính t duy, tính sáng t o trong quá trình l p trình.ệ ọ ư ạ ậ
3. Ph m vi nghiên c u c a đ tàiạ ứ ủ ề
- H c sinh kh i 8 tr ng THCS An Tân, An Lão, Bình Đnh.ọ ố ườ ị
II. Ph ng pháp ti n hành:ươ ế
1. C s lý lu n và th c ti nơ ở ậ ự ễ
- Qua hai năm gi ng d y ch ng trình tin h c l p 8, tôi nh n th y r ng kĩ ả ạ ươ ọ ớ ậ ấ ằ
năng gi i bài toán trên máy tính c a các em còn y u.ả ủ ế
- Khi gi i bài toán trên máy h c sinh ch quan tâm đn công th c đ tính toán ả ọ ỉ ế ứ ể
ra k t qu bài toán mà quên các b c xác đnh thông tin vào, thông tin ra và xây ế ả ướ ị
d ng thu t toán. Khi ch y ch ng trình thì h c sinh ch a nh n bi t đc k t qu ự ậ ạ ươ ọ ư ậ ế ượ ế ả
ch ng trình đúng hay sai. ươ
- Tr c khi th c hi n đ tài, tôi đã kh o sát h c sinh kh i 8 thông qua gi d yướ ự ệ ề ả ọ ố ờ ạ
lý thuy t, d y th c hành, ki m tra bài cũ. T ng h p k t qu thu đc:ế ạ ự ể ổ ợ ế ả ượ
T l h cỷ ệ ọ
sinh gi iỏ
T l h cỷ ệ ọ
sinh khá
T l h cỷ ệ ọ
sinh trung
bình
T l h cỷ ệ ọ
sinh y uế
T l h cỷ ệ ọ
sinh kém
9.5% 20,5% 47,5% 18,5% 4 %
2. Các bi n pháp ti n hànhệ ế
- Qua d gi và trao đi kinh nghi m v i đng nghi p.ự ờ ổ ệ ớ ồ ệ
- Qua các ti t th c hành, ti t lý thuy tế ự ế ế
- Tham kh o tài li u trên sách, báo, internet,…ả ệ
B. N I DUNGỘ
I. M c tiêuụ
Tìm ra nh ng ph ng pháp, ữ ươ các b c gi i bài toán trên máy vi tính trong ch ngướ ả ươ
trình môn Tin h c 8 ọphù h p nh t v i h c sinh.ợ ấ ớ ọ
Trên c s nghiên c u tính tích c c c a h c sinh trong gi h c môn Tin h c 8, đơ ở ứ ự ủ ọ ờ ọ ọ ề
xu t m t s ý ki n nh m nâng cao ch t l ng d y và h c.ấ ộ ố ế ằ ấ ượ ạ ọ
II. Mô t gi i phápả ả
Phưng pháp c b n gi i các bài toán trong tin h c không ch dùng đ gi i ơ ơ ả ả ọ ỉ ể ả
m t bài toán c th mà còn gi i 1 l p các bài toán c th thu c cùng m t lo i. Bài ộ ụ ể ả ớ ụ ể ộ ộ ạ
toán đc c u t o t hai y u t c b n: Thông tin vào (Input) và thông tin ra ượ ấ ạ ừ ế ố ơ ả
(Output). Ph ng pháp t ng quát đ gi i m t bài toán b ng máy vi tính d a trên ươ ổ ể ả ộ ằ ự
ngôn ng pascal thì c n các bữ ầ ư c :ớ
1. Xác đnh bài toán.ị
2. Xây d ng thu t toán.ự ậ
3. Vi t ch ng trình.ế ươ
4. Ch y th , s a đi chạ ử ử ổ ng trình.ươ
1. Xác đnh bài toánị:
* Khái ni m bài toánệ
Trong quá trình h c ngọ ư i h c sinh hay b t k m t cá nhân nào luôn ph i liênờ ọ ấ ỳ ộ ả
t c gi i quy t các bài toán. Trong cu c s ng là 1 chu i các bài toán mà ta ph i điụ ả ế ộ ố ỗ ả ố
đu gi i quy t không m t chút đn gi n mà nhi u lúc ph i b c mình. Song đi v iầ ả ế ộ ơ ả ề ả ự ố ớ
h c sinh l p 8 do ch ng trình h c toán c a các em ch m i đn gi i phọ ớ ươ ọ ủ ỉ ớ ế ả ư ng trìnhơ
b c nh t là cao nh t. Nên vi c đậ ấ ấ ệ a các l p bài toán vào gi i cho các em đang cònư ớ ả
m t ph n nào b h n ch . Nhộ ầ ị ạ ế ưng b t k m t bài toán nào thì chúng ta cũng đc đấ ỳ ộ ọ ề
r i xác đnh nó : A ồ ị B.
Trong đó : - A là gi thi t : đi u ki n ban đu ho c cái đã cho khi b t đu gi i bàiả ế ề ệ ầ ặ ắ ầ ả
toán.
- B là k t lu n: m c tiêu c n đt đế ậ ụ ầ ạ c hay cái ph i tìm khi k t thúc bàiượ ả ế
toán .
Là suy lu n: gi i pháp c n xác đnh hay chu i các thao tác th c hi n tậ ả ầ ị ỗ ự ệ ừ
A đn B.ế
* Bài toán trên máy vi tính:
Bài toán trên máy cũng mang đy đ các tính ch t c a bài toán t ng quát trên,ầ ủ ấ ủ ổ
nhưng nó l i đạ ư c di n đt theo m t cách khác.ợ ễ ạ ộ
- A: là đưa thông tin vào (Input )
-B: là đa thông tin ra (Output)ư
- : là ch ng trình t o t các l nh c b n c a máy tính cho phépươ ạ ừ ệ ơ ả ủ
bi n đi t A đn B.ế ổ ừ ế
* M t s ví dộ ố ụ:
Ví d 1ụ: Tính di n tích hình ch nh t.ệ ữ ậ
Ta c n xác đnh cho bài toán:ầ ị
+ Thông tin vào: Chi u dài là c nh a, chi u r ng là c nh bề ạ ề ộ ạ
+ Thông tin ra: K t qu di n tích khi đế ả ệ ưa a,b vào
+ Các thông tin c n ch bi n thông tin nh : ầ ế ế ư
- L n lầt đượ a a,b vào ( cho a=3,b=4)ư
-Áp d ng công th c tính di n tích hình ch nh t: a*bụ ứ ệ ữ ậ
- K t qu in ra là 12.ế ả
Ví d 2ụ: Cho 2 s t nhiên a, b .Tìm ố ự c s chung l n nh t c a chúng.ướ ố ớ ấ ủ
Các b c các đnh bài toán:ướ ị
+ Xác đnh thông tin vào: hai s t nhiên a, bị ố ự
+ Xác đnh thông tin ra: s t nhiên d tho mãn:ị ố ự ả
d là ưc c a a và d là ớ ủ ư c c a bớ ủ
d là s l n nh t trong t p các ố ớ ấ ậ ư c chung c a a, bớ ủ
+ Xác đnh các thao tác ch bi n thông tinị ế ế
Xây d ng h u h n các thao tác cho phép tính đự ữ ạ c d t a và b.ượ ừ
Nh p a =16 b= 24 -> d =8ậ
Ví d 3ụ: Tìm t t c các s nguyên t trong các s nguyên N đấ ả ố ố ố ư c nh p vào t bànợ ậ ừ
phím:
+ Xác đnh thông tin vào: Nh p s nguyên Nị ậ ố
