M t s gi i giáp nh m nâng cao ch t l ng d y h c l p trình Pascal đi v i môn Tin ộ ố ả ằ ấ ượ ạ ọ ậ ố ớ
h c 8ọ
I. Ph n m đu:ầ ở ầ
1. Lý do ch n đ tài.ọ ề
Tin h c c p THCS là môn h c t ch n v i th i l ng 2 ti t/tu n tọ ở ấ ọ ự ọ ớ ờ ượ ế ầ ừ
l p 6 đn l p 9. Là môn h c m i đa vào tr ng ph thông và có nh ng đcớ ế ớ ọ ớ ư ườ ổ ữ ặ
thù riêng nh liên quan ch t ch v i s d ng máy tính. Đc tr ng c a môn Tinư ặ ẽ ớ ử ụ ặ ư ủ
h c là ki n th c đi đôi v i th c hành, đc bi t ph n th c hành còn chi m th iọ ế ứ ớ ự ặ ệ ầ ự ế ờ
l ng nhi u h n ph n lí thuy t. Môn h c này giúp h c sinh b c đu làmượ ề ơ ầ ế ọ ọ ướ ầ
quen v i ph ng pháp gi i quy t v n đ theo quy trình công ngh và k năngớ ươ ả ế ấ ề ệ ỹ
s d ng máy tính ph c v h c t p và cu c s ng. Tin h c có ý nghĩa to l n điử ụ ụ ụ ọ ậ ộ ố ọ ớ ố
v i s phát tri n trí tu , t duy thu t toán, góp ph n hình thành h c v n phớ ự ể ệ ư ậ ầ ọ ấ ổ
thông cho h c sinh.ọ
Qua th c t trong ba năm gi ng d y môn Tin hoc 8 tr ng THCSự ế ả ạ ở ườ
L ng Th Vinh – Krông Ana – ĐkL k, b n thân tôi nh n th y r ng nhi uươ ế ắ ắ ả ậ ấ ằ ề
h c sinh còn y u v kh năng ti p nh n ki n th c v m t thu t toán. Th mọ ế ề ả ế ậ ế ứ ề ặ ậ ậ
chí còn có m t s h c sinh không thích l p trình mà ch th c hi n gõ các bàiộ ố ọ ậ ỉ ự ệ
t p ch không tìm hi u thu t toán. Do v y kiên th c, ky năng l p trình c b n ậ ứ ể ậ ậ ư " ậ ơ ả
cua hoc sinh còn y u." ế
Trong quá trình gi ng d y b n thân luôn suy nghĩ làm th nào đ các emả ạ ả ế ể
ti p c n m t cách t t nh t, d hi u nh t các thu t toán, áp d ng nh ng c uế ậ ộ ố ấ ễ ể ấ ậ ụ ữ ấ
trúc l nh có s n đ v n d ng gi i quy t các bài toán c b n. Chính vì th tôiệ ẵ ể ậ ụ ả ế ơ ả ế
luôn chú tr ng đn vi c phân tích các d ng bài toán theo các c u trúc câu l nhọ ế ệ ạ ấ ệ
đ h c sinh đu có th t mình tìm ra các thu t toán vi t thành nh ng ch ngể ọ ề ể ự ậ ế ữ ươ
trình th c hành trên máy.ự
V i nh ng suy nghi, băn khoăn trăn tr đo, ban thân tôi đa manh dan l a ơ ư ở " ư
chon đê tai: “Môt sô giai phap đê nâng cao ch t l ng d y h c l p trình ấ ượ ạ ọ ậ
Pascal đi v i môn Tin h c 8”ố ớ ọ đ có th giup cac em bi n nh ng bài toán đn ể ể ế ữ ơ
gi n thành nh ng ch ng trình ch y đc trong máy tính. Hình thành trong cácả ữ ươ ạ ượ
em c m tr thành nh ng l p trình viên gi i đ ph c v cho xã h i sau này. ướ ơ ở ữ ậ ỏ ể ụ ụ ộ
2. M c tiêu, nhi m v c a đ tài.ụ ệ ụ ủ ề
D y h c l p trình Pascal trong môn tin h c 8 là ph i tìm ra nh ngạ ọ ậ ọ ả ữ
ph ng pháp, các b c gi i bài toán b ng cách l p trình trên máy vi tính.ươ ướ ả ằ ậ
Đ giúp các em có nh ng ph ng pháp t t nh t nh m gi i quy t nh ngể ữ ươ ố ấ ằ ả ế ữ
bài toán c b n là m t nhi m v quan tr ng, yêu c u giáo viên ph i tìm tòiơ ả ộ ệ ụ ọ ầ ả
GV: Tr n Th T - Tr ng THCS L ng Th Vinh – Krông Ana – ĐkL kầ ị ứ ườ ươ ế ắ ắ 1
M t s gi i giáp nh m nâng cao ch t l ng d y h c l p trình Pascal đi v i môn Tin ộ ố ả ằ ấ ượ ạ ọ ậ ố ớ
h c 8ọ
nh ng gi i pháp phù h p đ nâng cao ch t l ng gi d y Tin h c nói chung vàữ ả ợ ể ấ ượ ờ ạ ọ
Tin h c l p 8 nói riêng đó là: ọ ớ
- Hình thành đc cách h ng d n cho h c sinh ti p thu các ki n th cượ ướ ẫ ọ ế ế ứ
c b n v ngôn ng l p trình m t cách thu n l i nh t và d hi u nh t.ơ ả ề ữ ậ ộ ậ ợ ấ ễ ể ấ
- H ng d n cho h c sinh cách gi i quy t các bài toán khi áp d ng cácướ ẫ ọ ả ế ụ
c u trúc l nh trong ngôn ng l p trình Pascal.ấ ệ ữ ậ
3. Đi t ng nghiên c u.ố ượ ứ
- Nghiên c uứ m t s gi i pháp đ nâng cao ch t l ng d y-h c trongộ ố ả ể ấ ượ ạ ọ
ngôn ng l p trình Pascalữ ậ .
4. Gi i h n c a đ tài.ớ ạ ủ ề
- Ph m vi áp d ng trong cac tiêt h c v l p trình Pascal môn Tin hoc 8 ạ ụ ọ ề ậ
Tr ng THCS đn v tôi đang công tác năm h c 201ườ ơ ị ọ 6 - 2017.
- Th i gian th c hi n d án: Trong 6 tháng.ờ ự ệ ự
5. Ph ng pháp nghiên c u.ươ ứ
a) Nhóm ph ng pháp nghiên c u lý lu nươ ứ ậ
- Ph ng pháp phân tích - t ng h p tài li u.ươ ổ ợ ệ
+ Tham kh o sách giáo khoa Tin h c l p 6.ả ọ ớ
+ Tham kh o h ng d n Tin h c l p 6 dành cho giáo viên.ả ướ ẫ ọ ớ
+ Tham kh o các tài li u trên m ng internet.ả ệ ạ
- Phưng pháp khái quát hóa các nh n đnh đc l p.ơ ậ ị ộ ậ
b) Nhom phng pháp nghiên c u th c ti nươ ứ ự ễ
- Phưng pháp đi u tra.ơ ề
- Ph ng pháp t ng k t kinh nghi m giáo d c.ươ ổ ế ệ ụ
+ Tham kh o nh ng kinh nghi m c a đng nghi p đi tr c.ả ữ ệ ủ ồ ệ ướ
+ Tham kh o kinh nghi m c a các tr ng b n.ả ệ ủ ườ ạ
- Phưng pháp nghiên c u các s n ph m ho t đng.ơ ứ ả ẩ ạ ộ
- Phưng pháp l y ý ki n chuyên gia.ơ ấ ế
- Ph ng pháp kh o nghi m, th nghi m.ươ ả ệ ử ệ
+ Th áp d ng các gi i pháp vào quá trình gi ng d y Tin h c l p 8a4,ử ụ ả ả ạ ọ ở ớ
8a5 tr ng THCS L ng Th Vinh.ườ ươ ế
II.Ph n n i dungầ ộ
GV: Tr n Th T - Tr ng THCS L ng Th Vinh – Krông Ana – ĐkL kầ ị ứ ườ ươ ế ắ ắ 2
M t s gi i giáp nh m nâng cao ch t l ng d y h c l p trình Pascal đi v i môn Tin ộ ố ả ằ ấ ượ ạ ọ ậ ố ớ
h c 8ọ
1. C s lý lu nơ ở ậ :
Theo Ngh quy t s 29-NQ/TW H i ngh Trung ng 8 khóa XI v điị ế ố ộ ị ươ ề ổ
m i căn b n, toàn di n giáo d c và đào t o và Ngh quy t s 44/NQ-CP banớ ả ệ ụ ạ ị ế ố
hành Ch ng trình hành đng c a Chính ph th c hi n Ngh quy t s 29/NQ-ươ ộ ủ ủ ự ệ ị ế ố
T ngày 04 tháng 11 năm 2013 H i ngh l n th tám Ban Ch p hành TrungƯ ộ ị ầ ứ ấ
ng khóa XI:ươ
- Đy m nh ng d ng công ngh thông tin và truy n thông trong d y vàẩ ạ ứ ụ ệ ề ạ
h c.ọ
- Phát huy vai trò c a công ngh thông tin và các thành t u khoa h c -ủ ệ ự ọ
công ngh hi n đi trong qu n lý nhà n c v giáo d c, đào t o.ệ ệ ạ ả ướ ề ụ ạ
- T ng b c hi n đi hóa c s v t ch t k thu t, đc bi t là h t ngừ ướ ệ ạ ơ ở ậ ấ ỹ ậ ặ ệ ạ ầ
công ngh thông tin.ệ
Ngôn ng l p trình Pascal chính là s d ng ngôn ng l p trình đ gi iữ ậ ử ụ ữ ậ ể ả
quy t các bài toán. Chính vì v y ki n th c v toán h c là h t s c quan tr ng,ế ậ ế ứ ề ọ ế ứ ọ
mu n l p trình đc thì yêu c u h c sinh ph i n m ki n th c v Toán h c khiố ậ ượ ầ ọ ả ắ ế ứ ề ọ
đó m i có th ti n hành tìm ra h ng đi cho t ng bài toán c th . Đây là m tớ ể ế ướ ừ ụ ể ộ
v n đ vô cùng khó khăn đi v i các h c sinh y u và kém v môn Toán khiấ ề ố ớ ọ ế ề
ti p c n v i l p trình Pascal.ế ậ ớ ậ
2. Th c tr ng v n đ nghiên c u.ự ạ ấ ề ứ
Qua quá trình gi ng d y tôi nh n th y r ng đa s h c sinh g p khó khănả ạ ậ ấ ằ ố ọ ặ
nhi u khi h c các ti t h c v ch ng trình và vi t ch ng trình b ng ngônề ọ ế ọ ề ươ ế ươ ằ
ng l p trình Pascal. Nhi u em không hi u ý nghĩa c a các câu l nh, quá trìnhữ ậ ề ể ủ ệ
gi i m t bài toán và không tìm ra đc thu t toán nên các em h c theo ki uả ộ ượ ậ ọ ể
máy móc, h c thu c không hi u v quy trình l p trình. ọ ộ ể ề ậ V n còn nh ng h cẫ ữ ọ
sinh h c t p m t cách th đng, ch ch th y, cô đc cho chép, ho c tr bàiọ ậ ộ ụ ộ ỉ ờ ầ ọ ặ ả
m t cách đi phó hay l i suy nghĩ… M t ph n cũng do giáo viên hay s d ngộ ố ườ ộ ầ ử ụ
các ph ng pháp d y h c cũ là đc chép, lý thuy t nhi u mà ít th c hành. ươ ạ ọ ọ ế ề ự Đa
s các em r t khó gi i quy t các bài toán, đc bi t là không bi t áp d ng cácố ấ ả ế ặ ệ ế ụ
câu l nh vào t ng bài toán c th . Nhi u em k năng phân tích bài toán còn r tệ ừ ụ ể ề ỷ ấ
y u.ế
Là môn h c s d ng ngôn ng l p trình Pascal (ngôn ng vi t b ngọ ử ụ ữ ậ ữ ế ằ
Ti ng Anh) nên các em có nhi u b ng vì đây là l n đu tiên các em bi t đnế ề ỡ ỡ ầ ầ ế ế
khái ni m l p trình và hi u nghĩa các t khóa b ng Ti ng Anh. M t khác làệ ậ ể ừ ằ ế ặ
GV: Tr n Th T - Tr ng THCS L ng Th Vinh – Krông Ana – ĐkL kầ ị ứ ườ ươ ế ắ ắ 3
M t s gi i giáp nh m nâng cao ch t l ng d y h c l p trình Pascal đi v i môn Tin ộ ố ả ằ ấ ượ ạ ọ ậ ố ớ
h c 8ọ
môn h c v n d ng ki n th c v Toán h c r t khó cho các em trong quá trìnhọ ậ ụ ế ứ ề ọ ấ
l p trình.ậ
Theo tôi, ki n th c không bao gi là cô l p, không đng đc l p mà nóế ứ ờ ậ ứ ộ ậ
có m i liên h ch t ch v i nhau. N u chúng ta không h c h i, trau d i ki nố ệ ặ ẽ ớ ế ọ ỏ ồ ế
th c nh ng môn h c khác thì cũng gi ng nh “con chu t chui vào s ng trâu;ứ ở ữ ọ ố ư ộ ừ
càng chui sâu càng h p” mà thôi. Nh ng h n ch mà đ tài đa ra cũng sẹ ữ ạ ế ề ư ẽ
đc kh c ph c n u nh c giáo viên và h c sinh đu không ng ng h c h i,ượ ắ ụ ế ư ả ọ ề ừ ọ ỏ
trau d i ki n th c nh ng môn h c khác có liên quan thì s thu l i k t quồ ế ứ ở ữ ọ ẽ ạ ế ả
kh quan.ả
3. N i dung và hình th c c a gi i pháp:ộ ứ ủ ả
a. M c tiêu c a gi i phápụ ủ ả
Th c hi n đ tài này, tôi mong mu n có th nâng cao đc ch t l ngự ệ ề ố ể ượ ấ ượ
h c t p môn Tin h c c a h c sinh. Đng th i tôi cũng mu n đa ra m t vàiọ ậ ở ọ ủ ọ ồ ờ ố ư ộ
kinh nghi m c a mình đ có th giúp đng nghi p trong quá trình gi ng d y.ệ ủ ể ể ồ ệ ả ạ
b. N i dung và cách th c th c hi n gi i pháp.ộ ứ ự ệ ả
T th c trang trên tôi xin đa ra m t s giai pháp nhăm nâng cao chât ư ư ư ộ ố "
l ng d y h c l p trình ươ ạ ọ ậ Pascal đi v i môn Tin hoc 8:ố ớ
Đi v i giáo viên:ố ớ
- C n ph i n m v ng các ph ng pháp d y h c Tin h c nh m phát huyầ ả ắ ữ ươ ạ ọ ọ ằ
tính tích c c, ch đng c a h c sinh trong h c t p. Đ nâng cao ch t l ngự ủ ộ ủ ọ ọ ậ ể ấ ượ
d y h c môn Tin h c, giáo viên ph i ti p c n n i dung bài và l a ch n cácạ ọ ọ ả ế ậ ộ ự ọ
ph ng pháp, xây d ng h th ng câu h i logic, phù h p v i ba đi t ng:ươ ự ệ ố ỏ ợ ớ ố ượ
gi i, trung bình, y u. T đó d n d t h c sinh t khám phá ki n th c, khôngỏ ế ừ ẫ ắ ọ ự ế ứ
th đng ghi nh n ki n th c mà giáo viên cung c p, ph i có s ph i h p gi aụ ộ ậ ế ứ ấ ả ự ố ợ ữ
ho t đng d y và ho t đng h c trên c s l y h c sinh làm trung tâm.ạ ộ ạ ạ ộ ọ ơ ở ấ ọ
- Đ t o h ng thú h c t p và ho t đng tích c c ch đng c a h c sinh,ể ạ ứ ọ ậ ạ ộ ự ủ ộ ủ ọ
giáo viên ph i ph i h p nhu n nhuy n các ph ng pháp d y h c. Giáo viênả ố ợ ầ ễ ươ ạ ọ
ph i tích h p các môn h c khác nhau trong m i ti t d y.ả ợ ọ ỗ ế ạ
- Tùy theo t ng d ng bài mà giáo viên s d ng ph ng pháp d y h c vàừ ạ ử ụ ươ ạ ọ
l p k ho ch, chu n b n i dung d y h c cho phù h p. Sau đây là m t s gi iậ ế ạ ẩ ị ộ ạ ọ ợ ộ ố ả
pháp:
Tìm hi u các t khóa.ể ừ
GV: Tr n Th T - Tr ng THCS L ng Th Vinh – Krông Ana – ĐkL kầ ị ứ ườ ươ ế ắ ắ 4
M t s gi i giáp nh m nâng cao ch t l ng d y h c l p trình Pascal đi v i môn Tin ộ ố ả ằ ấ ượ ạ ọ ậ ố ớ
h c 8ọ
Trong m i bài h c vi c tìm hi u nghĩa các t khóa r t quan tr ng, ph iỗ ọ ệ ể ừ ấ ọ ả
làm cho các em hi u đc ý nghĩa c a các t khóa tr c khi yêu c u các emể ượ ủ ừ ướ ầ
v n d ng nó vào công vi c vi t ch ng trình hay c u trúc l nh. Vì m i c uậ ụ ệ ế ươ ấ ệ ỗ ấ
trúc l nh c a Pascal đu có nghĩa c a nó. N u công vi c này n u chúng ta choệ ủ ề ủ ế ệ ế
h c sinh hi u đc thì xem nh chúng ta đã đt đc 30% m c tiêu bài h c.ọ ể ượ ư ạ ượ ụ ọ
Ví d :ụ
- Write nghĩa là vi tế, đây chúng ta có th nói rõ cho h c sinh bi t vi tở ể ọ ế ế
ra màn hình.
- Read nghĩa là đcọ, đây ta có th hi u là đc (n p) d li u vào choở ể ể ọ ạ ữ ệ
máy tính.
- If ... then ... else...: có nghĩa là N u ... thì .... ng c l i ...ế ượ ạ
- While ... do...: Trong khi ... thì làm vi c ...ệ
- Begin....end.: B t đu.....k t thúc.ắ ầ ế
Cho h c sinh th c hi n và luy n t p nh ng ho t đng t ng tọ ự ệ ệ ậ ữ ạ ộ ươ ự
v i n i dung và m c tiêu d y h c:ớ ộ ụ ạ ọ
+ D y lý thuy t.ạ ế
Phát hi n nh ng ho t đng t ng t v i n i dung.ệ ữ ạ ộ ươ ự ớ ộ
Ví dụ:
- Cách đt tên ch ng trình, bi n trong Pascal v i đt tên t p.ặ ươ ế ớ ặ ệ
- C u trúc l nh r nhánh v i các ho t đng có đi u ki n trong th c t .ấ ệ ẽ ớ ạ ộ ề ệ ự ế
- C u trúc l nh l p v i nh ng ho t đng l p l i hàng ngày.ấ ệ ặ ớ ữ ạ ộ ặ ạ
- Các thao tác tìm ph n t , max, min trên dãy s v i các ho t đng tìmầ ử ố ớ ạ ộ
ng i n ng nh t, cao nh t trong l p.ườ ặ ấ ấ ớ
- Thao tác hoán đi hai giá tr v i ho t đng hoán đi hai ly n c đng,ổ ị ớ ạ ộ ổ ướ ườ
mu i.ố
- ...
Phân tách ho t đng thành nh ng thành ph n.ạ ộ ữ ầ
* Bài 2 . Làm quen v i ch ng trình và ngôn ng l p trình ớ ươ ữ ậ
Đ d y bài này và giúp h c sinh hi u đc ch ng trình và ngôn ngể ạ ọ ể ượ ươ ữ
l p trình thì giáo viên ph i giúp h c sinh tìm hi u các ho t đng sau:ậ ả ọ ể ạ ộ
Ho t đng 1ạ ộ : Các thành ph n c a ngôn ng l p trình.ầ ủ ữ ậ
Đi v i ph n này giáo viên c n nêu rõ các thành ph n c b n t o nênố ớ ầ ầ ầ ơ ả ạ
ngôn ng l p trình đó là: ữ ậ
GV: Tr n Th T - Tr ng THCS L ng Th Vinh – Krông Ana – ĐkL kầ ị ứ ườ ươ ế ắ ắ 5