
1
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
Kính gửi: Hội đồng sáng kiến thành phố Ninh Bình
Chúng tôi gồm:
TT
Họ và tên Năm
sinh Nơi công tác Chức
danh
Trình độ
chuyên
môn
Tỉ lệ
đóng
góp
1 Đặng Kim Duyên 1966 THCS Lý Tự Trọng
Hiệu
trưởng
Cử nhân
khoa học 50%
2 Nguyễn Thị Nhung 1980 THCS Lý Tự Trọng
Phó hiệu
trư
ởng
Cử nhân
khoa h
ọc
30%
3 Dương Quang Hiên 1982 THCS Lý Tự Trọng
Giáo viên Cử nhân
khoa h
ọc
20%
Là nhóm tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: “Khơi dậy niềm đam
mê sáng tạo, nghiên cứu khoa học kĩ thuật cho học sinh ở trường THCS Lý
Tự Trọng”.
Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Sáng kiến được áp dụng trong hoạt động
sáng tạo, nghiên cứu khoa học kĩ thuật cho học sinh ở trường THCS.
Thời gian áp dụng: Năm học: 2014-2015; 2015-2016.
NỘI DUNG SÁNG KIẾN
Trong những năm học gần đây, việc đổi mới toàn diện giáo dục đòi hỏi
hoạt động dạy học cần phát huy hơn nữa tính tích cực chủ động của học sinh,
hạn chế tối đa việc học sinh tiếp thu kiến thức một các thụ động, muốn vậy cần
đa dạng hóa các hình thức học tập của học sinh, tăng cường các hoạt động trải
nghiệm và đặc biệt là cần khơi dậy tinh thần tự học cũng như niềm đam mê sáng
tạo, nghiên cứu khoa học kĩ thuật ở học sinh.
Qua việc tự học, tự nghiên cứu, sáng tạo các em có điều kiện khám phá
khoa học, tích lũy kiến thức, biết vận dụng linh hoạt kiến thức đã học vào việc
giải quyết các tình huống thực tiễn từ đó các em càng thêm say mê với các bài
học trên lớp, góp phần quan trọng để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.
Xuyên suốt quá trình học tập luôn đòi hỏi người học cần phải tự học, tự
nghiên cứu. Có khi là nghiên cứu vấn đề chỉ giới hạn nhỏ trong một môn học, có

2
khi là nghiên cứu các vấn đề có tính liên môn, có khi là cá nhân nghiên cứu độc
lập, có khi là một nhóm nghiên cứu chung về một vấn đề ... Có thể nói việc khơi
dậy niềm đam mê, hình thành cho người học những kĩ năng nghiên cứu khoa
học kĩ thuật là những điều vô cùng cần thiết.
Làm thế nào để việc tự học, tự nghiên cứu của học sinh trở thành một thói
quen và cao hơn nữa là một niềm đam mê? Làm thế nào để học sinh không chỉ
hứng thú với việc tham gia các hoạt động sáng tạo, nghiên cứu khoa học kĩ thuật
mà còn có thể có những công trình sáng tạo, nghiên cứu thiết thực, có giá trị, ý
nghĩa thực tiễn cao trong đời sống? Giải pháp nào để giải quyết tốt nhất với
những vấn đề nêu trên? Đó luôn là những câu hỏi thôi thúc với mỗi nhà giáo
chúng ta.
Với mong muốn khơi dậy niềm đam mê sáng tạo, nghiên cứu khoa học
kĩ thuật trong học sinh để niềm đam mê đó là cơ sở giúp các em tìm thấy được
nhiều tri thức giá trị, đặc biệt là những kiến thức chuyên sâu dành cho học sinh
giỏi cũng như những giải pháp khoa học kĩ thuật có thể hết sức đơn giản mà vô
cùng thiết thực với cuộc sống thường nhật. Trong quá trình chỉ đạo tổ chức các
hoạt động chuyên môn của nhà trường trong hai năm học vừa qua, chúng tôi đã
áp dụng nhiều giải pháp nhằm khơi dậy niềm đam mê sáng tạo, nghiên cứu
khoa học kĩ thuật cho học sinh ở trường THCS Lý Tự Trọng và đã thu được
một số thành công nhất định. Chúng tôi xin chia sẻ cùng các đồng nghiệp với
mong muốn sáng kiến này sẽ góp một phần nhỏ vào việc nâng cao chất lượng
giáo dục toàn diện đối với mỗi nhà trường.
1. Giải pháp cũ thường làm
1.1. Nội dung giải pháp
Trong chương trình giảng dạy trong nhà trường phổ thông với tất cả các
môn học luôn có những yêu cầu đòi hỏi học sinh phải có quá trình tự học, tự
nghiên cứu dưới dạng hoạt động cá nhân hoặc hoạt động nhóm ở các cấp độ
khác nhau. Cùng với việc các năm học gần đây Bộ giáo dục và đào tạo, Trung
ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tổ chức các cuộc thi KHKT; Cuộc thi sáng tạo
dành cho thanh thiếu niên và nhi đồng thì việc tổ chức hoạt động sáng tạo,
nghiên cứu khoa học kĩ thuật trong các nhà trường càng được quan tâm hơn.
Tuy nhiên với việc này, hầu hết các nhà trường vẫn còn thường thực hiện theo
cách làm cũ gồm một số giải pháp sau:
a. Phân công các tổ chức đoàn thể (chi Đoàn, liên Đội) phát động phong
trào nghiên cứu khoa học trong nhà trường

3
Bước vào mỗi năm học mới, căn cứ vào nhiệm vụ năm học, ban giám
hiệu xây dựng kế hoạch năm học trong đó đề rõ việc thúc đẩy hoạt động sáng
tạo, nghiên cứu khoa học kĩ thuật đối với học sinh là một nhiệm vụ quan trọng
trong nhà trường.
Trên cơ sở nhiệm vụ đề ra, từ đó phân công cho các bộ phận phụ trách
chuyên môn, tổ chức Đoàn thanh niên, Đội thiên niên tổ chức các hoạt động
tuyên truyền phát động, thúc đẩy giáo viên, học sinh tham gia phong trào một
cách tích cực và chủ động.
Chi đoàn thanh niên, liên đội chủ động lập kế hoạch, thời gian biểu cho
hoạt động sáng tạo, nghiên cứu khoa học kĩ thuật trong nhà trường sau khi được
cấp trên phân công, giao nhiệm vụ. Đặc biệt quan tâm tới việc đôn đốc các đối
tượng học sinh được lựa chọn tham gia các cuộc thi liên quan trực tiếp để đạt kết
quả tốt nhất có thể.
Phối hợp tích cực với giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn trong việc
tuyên truyền hoạt động này tới các em học sinh. Hoạt động sáng tạo, nghiên cứu
khoa học kĩ thuật trong nhà trường được quan niệm như một hoạt động có tính
chất phong trào, khuyến khích động viên giáo viên và học sinh tham gia.
b. Yêu cầu giáo viên chủ nhiệm chủ động tổ chức hoạt động sáng tạo,
nghiên cứu khoa học theo đơn vị lớp.
Giáo viên chủ nhiệm chủ động liên hệ với các giáo viên bộ môn kịp thời
phát hiện hiện những học sinh học tốt, có những tố chất tốt để tham gia hoạt
động sáng tạo, nghiên cứu khoa học kĩ thuật (thường là theo các nhóm) để lựa
chọn và định hướng các em tích cực hơn tham gia vào hoạt động này.
Một cách tương đối độc lập giáo viên bộ môn là các nhà tổ chức hoạt
động nghiên cứu khoa học cho học sinh theo những giáo án của riêng mình
trong mỗi bài học, giúp nâng cao nhận thức của học sinh về sự cần thiết cũng
như những kĩ năng, phẩm chất cần có của một người nghiên cứu khoa học.
1.2. Những ưu, nhược điểm của giải pháp cũ
* Ưu điểm
Với các giải pháp trên, ban giám hiệu nhà trường phần nào phát huy được
tính tích cực của các tổ chức Đoàn, Đội và sự nhiệt tình trách nhiệm của giáo
viên chủ nhiệm lớp cùng 1 bộ phận nhỏ các em học sinh tham gia vào những
cuộc thi liên quan.
Giải pháp trên cũng giúp cho mỗi giáo viên bộ môn được chủ động tổ
chức hoạt động nghiên cứu khoa học cho học sinh với môn học của mình theo
những cách làm riêng. Cách làm này cũng giúp cho giáo viên dạy nhiều năm

4
trong cùng một khối lớp sẽ ít phải đầu tư thời gian đào sâu suy nghĩ về cách thức
khai thác tiềm năng sáng tạo riêng của từng học sinh trong lớp.
* Nhược điểm
Để tham gia các cuộc thi liên quan trực tiếp của các cấp (cuộc thi KHKT
cho học sinh trung học và cuộc thi sáng tạo dành cho thanh thiếu niên và nhi
đồng) giáo viên chủ nhiệm các lớp thường chỉ định 1-2 học sinh để hoàn thành
các sản phẩm, dự án dự thi trong một thời gian ngắn. Như vậy, về thực chất tính
chủ động, đam mê sáng tạo, nghiên cứu khoa học kĩ thuật trong các em chỉ dừng
lại ở ý tưởng, chưa có sự động viên, định hướng của thầy cô, vì vậy chất lượng
sản phẩm, dự án khoa học kĩ thuật chưa cao.
Việc để cho mỗi giáo viên bộ môn chủ động có phương án khơi dậy đam
mê sáng tạo, nghiên cứu khoa học cho học sinh về cơ bản là đem lại hiệu quả
không đồng đều. Những giáo viên có tâm huyết nhiệt tình cao, tích cực tự học
sáng tạo có thể tự tìm ra giải pháp tốt, ngược lại một bộ phận giáo viên ngại đổi
mới sẽ dẫn đến nhiệm vụ trên được thực hiện một cách hình thức không đem lại
kết quả thiết thực.
Với cách làm việc như trên, ban giám hiệu khó có thể kiểm tra tiến độ
thực chất của việc đẩy mạnh sáng tạo nghiên cứu khoa học kĩ thuật trong học
sinh có kết quả đang tiến triển ở mức như nào (về cơ bản chỉ biết kết quả khi
tổng kết mỗi kì thi) điều này gây ra một hạn chế rất lớn trong việc đưa ra những
chỉ đạo sát sao kịp thời của ban giám hiệu đối với hoạt động này.
Với những nhược điểm trên có thể nói, thực tế cách làm cũ mới chỉ đem
lại những kết quả nhỏ bé với 1 bộ phận học sinh được lựa chọn tham gia các
cuộc thi thi liên quan trực tiếp của cấp trên mà chưa thúc đẩy phong trào
sáng tạo, nghiên cứu khoa học kĩ thuật một cách sâu rộng, để hoạt động
này trở thành một thói quen, một sự đam mê đối với mọi học sinh trong
nhà trường.
2. Giải pháp mới cải tiến
Trên cơ sở những kết quả đã đạt được cũng như nhận thấy những hạn chế
của giải pháp cũ, với yêu cầu cần phải có những cách làm mới đem lại kết quả
tích cực hơn. Năm học vừa qua, chúng tôi đã tích tìm tòi và mạnh dạn áp dụng
những giải pháp cải tiến cho hoạt động trên của nhà trường.
Giải pháp cải tiến mà chúng tôi đưa ra không phải là loại bỏ tất cả cách
làm cũ mà vẫn trên cơ sở phát huy tiếp những ưu điểm của nó đem lại, đồng thời
bổ sung những cách làm mới để khắc phục những hạn chế còn tồn tại, từ đó hi
vọng có thể đem đến một kết quả tốt nhất.

5
Giải pháp 1: Tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho
giáo viên, học sinh, cha mẹ học sinh về hoạt động sáng tạo, trải nghiệm nghiên
cứu khoa học kĩ thuật.
Mặc dù những năm gần đây hoạt động sáng, tạo nghiên cứu khoa học kĩ
thuật đã có những bước phát triển mạnh mẽ tuy nhiên một số cán bộ quản lí,
giáo viên, học sinh và cha mẹ học sinh vẫn chưa nhận thức đầy đủ về vai trò của
nghiên cứu khoa học đối với việc đổi mới giáo dục theo định hướng phát triển
năng lực, phẩm chất học sinh. Vì vậy, nhà trường rất coi trọng công tác tuyên
truyền giúp cán bộ quản lí, giáo viên, học sinh và cha mẹ học sinh nắm được
quyền, lợi ích thiết thực của hoạt động này với các em trong học tập bằng nhiều
hình thức tuyên truyền như: Tuyên truyền trong các buổi họp trường, họp cha
mẹ học sinh các kì, đặc biệt là kết hợp công tác tuyên truyền hoạt động sáng tạo,
nghiên cứu khoa học kĩ thuật tới học sinh thông qua các hoạt động ngoại khóa
gắn nội dung tuyên truyền với các chủ đề tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên, bảo
vệ môi trường sống lành mạnh với việc thúc giục các em học sinh tích cực dành
thời gian nghiên cứu các giải pháp khoa học kĩ thuật, các cách làm hay góp phần
cùng cộng đồng nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên thiên nhiên, sử dụng năng
lượng sạch, giảm thiểu những yếu tố gây ô nhiễm môi trường ...
Giải pháp này đã giúp chúng tôi tuyên truyền tới học sinh bằng những
cách rất trực quan sinh động. Các em rất nhanh chóng nhận ra sự thiết thực cũng
như lợi ích to lớn lâu dài mà quá trình nghiên cứu khoa học kĩ thuật đem lại. Với
những điều nhận thấy, trong các em sẽ nảy sinh những động lực, niềm ham mê
nghiên cứu, sáng chế ra những sản phẩm hữu ích cho chính mình, cho gia đình
và người thân. Đó cũng là xuất phát điểm của sự đam mê nghiêm cứu khoa học
kĩ thuật ở học sinh mà chúng ta hướng đến.
Giải pháp 2: Thành lập ban chỉ đạo, tăng cường vai trò của ban cố vấn
trong hoạt động sáng tạo, nghiên cứu khoa học kĩ thuật của học sinh.
Ngay khi bước vào năm học mới, trong kế hoạch năm học ban giám hiệu
nhà trường xác định hoạt động sáng tạo nghiên cứu khoa học kĩ thuật là nhiệm
vụ quan trọng góp phần đổi mới giáo dục theo định hướng phát triển năng lực,
phẩm chất học sinh, gắn kết việc học với việc thực hành giải quyết những tình
huống thực tiễn trong đời sống. Nhà trường thành lập ban chỉ đạo hoạt động
sáng tạo, nghiên cứu khoa học kĩ thuật gồm 1 đồng chí Phó hiệu trưởng, trưởng
các đoàn thể (Bí thư chi đoàn, Tổng phụ trách) và một số đồng chí có năng lực
chuyên môn, tiêu biểu trong các hoạt động đổi mới phương pháp dạy học, tâm
huyết và nhiệt tình trong hoạt động.