ộ ố
ệ
ệ
ọ
ố
ề M t s kinh nghi m giúp h c sinh phòng ch ng b nh giun sán qua môn Sinh
Tên đ tài: h c 7ọ
ầ Ph n th nh t: ứ ấ M Đ UỞ Ầ
ề ặ ấ I. Đ t v n đ
ớ ộ
ộ ấ ụ ườ ằ ầ ng tôi, g n nhà tôi ấ ấ Năm 2016 có m t em h c sinh l p 7 tr ữ ộ ươ ạ
ả ệ ư ế ệ ệ
ộ ư ậ ệ ệ ậ ị
ố ổ ộ ệ ề ố
ầ ổ ể ế ẽ
ượ ờ ở ị ọ b ằ ng. đau b ng d d i, tôi nhìn th y em n m lăn l n, qu n qu i th y r t th ệ C nhà v i đ a em đi b nh vi n, khi đ a đ n b nh vi n làm các xét nghi m, ượ ớ c là em b giun chui cu ng m t. Bác sĩ siêu âm th t lâu m i phát hi n đ ể ắ ư ả ượ c cu i cùng ph i m n i soi đ g p dùng nhi u bi n pháp nh ng không đ ọ ả ượ ắ c g p ra dài kho ng 20 cm, đ u thuôn nh n nên. Dù con giun ra. Giun đũa đ ệ ẫ ư ơ qua c n nguy hi m nh ng em v n còn đau vì v t m và đây có l là vi c em quên đ không bao gi c.
ổ ế ở ướ ấ t b nh giun – sán r t ph bi n t Nam
ư ỗ . Theo ạ ệ Vi ể ấ
ệ ắ ệ ễ ệ ỷ ệ l
ở ẻ ọ ế ệ Nh chúng ta bi ệ ườ m i năm ng i Vi trong c thơ ể. Hàng ch c tri u ng sán cao c tính, t Nam m t 28,5 tri u lít máu đ nuôi các lo i ký sinh ườ ụ nhi m giun i m c b nh giun – sán, t tr em, h c sinh, sinh viên.
ị ọ ư Ở ổ
ố ườ ễ tu i nh các h c sinh b nhi m giun sán thì cũng là bình th ầ ặ ọ ỗ
ệ ữ ệ ể
ả ố ọ ơ ườ ị ị
v sinh; và gia đình thì th ố ẩ ỳ ị ầ ả ị
ứ ế ề ấ ấ ố ẩ ố ư ậ ấ ọ
ư ậ ự ườ ệ ể ng vì các ế em hay ăn u ng lung tung; ăn quà v t m i n i, m i ch không c n nghĩ đ n ng quên không theo dõi đ cho chuy n ph i gi ố ỳ các em u ng thu c t y giun đ nh k đúng l ch và các em cũng quên u ng ầ thu c t y giun đ nh k . Nh ng l n đ u ch ng ki n c nh 1 em b giun chui ấ cu ng m t nh trên th t s tôi th y v n đ r t r t nghiêm tr ng, tôi th y chúng ta không th coi th ấ ng b nh này.
ể ố ệ ự ế
ữ ừ ượ có th phòng ng a đ ầ ả ụ
ế ạ ủ ế ớ
ể ạ ạ ậ ươ ả
ụ ạ ượ ấ ị ệ ả ố
ộ ố ế ệ ề ọ
ệ ố ệ c và đa s b nh giun sán cũng B nh giun sán th c t ố ễ d ch a do đó tôi nghĩ mình ph i góp ph n giáo d c các em phòng ch ng ừ ệ b nh này đ h n ch tác h i c a giun sán v i các em. T năm 2016 đ n nay ể ậ ọ tôi đ m nh n d y sinh h c 7 tôi đã v n d ng các ph ng pháp đ giúp các c m t s k t qu nh t đ nh, em phòng ch ng b nh giun sán và cũng đ t đ ọ ộ ố đó chính là lý do tôi ch n đ tài “M t s kinh nghi m giúp h c sinh phòng ọ ch ng b nh giun sán qua môn Sinh h c 7”.
ụ ứ II. M c đích nghiên c u:
ứ ề ề
ề ườ ể ệ ươ ề ạ ủ Nghiên c u v tác h i c a giun sán, các cách tuy n truy n cũng nh ng pháp d y h c đ tuyên truy n cho h c sinh, ng ư i dân phòng b nh,
ạ ạ ủ ệ ả ế ọ ph phòng tác h i c a giun sán hi u qu , thi ọ ự t th c.
1
ộ ố
ệ
ệ
ọ
ố
ề M t s kinh nghi m giúp h c sinh phòng ch ng b nh giun sán qua môn Sinh
Tên đ tài: h c 7ọ
ườ ươ ữ ệ ệ Giúp m i ng
ọ ả ể i có ph ộ ứ ng pháp phòng b nh, ch a b nh giun sán đúng ỏ ố ệ t. cách, hi u qu đ có m t s c kh e t
ầ Ả Ấ Ế Ề ứ Ph n th hai: GI I QUY T V N Đ
ậ ủ ấ ơ ở ề I. C s lí lu n c a v n đ
ỗ ấ ướ ổ ế ở t Nam c tính, m i B nh giun – sán r t ph bi n
ườ
ấ ườ ệ ắ ệ . Theo ạ ễ ệ Vi ơ ể t Nam m t 28,5 tri u lít máu đ nuôi các lo i ký sinh trong c ở
i m c b nh giun – sán, t i làm v
ạ ề ẻ ế ỷ ệ l nhi m giun sán cao ự ế ườ n, công nhân tr c ti p ạ ệ ơ i các nhà ga, b n xe – n i có đi u ki n sinh ho t
ộ ề
ậ ệ ệ ườ ự ậ
ộ ậ đ ng v t, th c v t sang ng ự ậ Ấ
ạ ạ
ầ ạ ổ ư ế ủ ố ặ ổ ọ ứ
ắ ệ
ễ ế t n a ng
ụ ữ ề ư ệ ử ả
ầ ổ ừ ộ ộ
ớ ệ ưỡ ấ ỉ
ứ ố ế ộ ế ạ ứ ế ậ
ệ gan m t, gây viêm gan, apxe gan, ung th gan.
ệ
ạ ố ỗ ị
ở ư ở i cũng nh ấ ả ệ ạ ộ ộ
ệ ệ ề ị ể ề ượ ị
ộ ượ ệ ỹ c Vi
ấ ể ề ị ệ
ỉ ạ ủ ụ ố ộ ấ ng c p.
ế ạ ọ ườ ộ ố ơ ườ ồ i g m
ạ ầ
ề ỉ ệ ệ ọ ề c khám và đi u tr . L n l
ị ầ ượ ệ ắ
ừ ề ể c đi u tr . T l
ư ả ị ỷ ệ ọ ạ ắ ệ ấ ị ắ ệ ấ ệ ệ i Vi năm ng thể. Hàng ch c tri u ng ệ ụ ườ ọ tr em, h c sinh, sinh viên, nông dân, ng ế ườ ớ ng t ti p xúc v i môi tr ệ ệ khó khăn, đi u ki n v sinh lao đ ng kém. ề ừ ộ i. Có B nh giun sán là b nh lây truy n t ệ ở ườ i, đ ng v t và th c v t. u trùng hàng trăm loài giun – sán gây b nh ng ể ố ư ơ ể ườ ở ấ ứ ị b t c v trí nào trên c th ng i nh não, giun – sán có th s ng ký sinh ắ ầ ụ ậ tim, ph i, gan, th n, m ch máu, b ch huy t, đ u, m t, c , m t, vùng b ng, ổ ề ể vùng l ng, phúc m c, dây th n kinh, t y s ng… M i l a tu i đ u có th ế ụ ừ ẻ ơ nhi m và m c b nh giun – sán, t tr s sinh, ph n có thai đ n các c già. ườ ứ ầ ấ ặ ủ ệ i, nh c đ u Bi n ch ng c a b nh giun – sán r t n ng n nh li ắ ấ ạ kéo dài, r i lo n tâm th n, phù não, m t kh năng nhìn, mù m t, viêm não, ộ ộ ử ấ xu t huy t não, phù ph i, ho ra máu, ng ng tim đ t ng t, đ t t , viêm ru t, ủ ng ch p, phù v i b nh giun ch th ng ru t, viêm phúc m c, đái ra máu, đái d ố ờ ạ b ch huy t gây bi n ch ng tàn t t su t đ i. ư ậ B nh giun – sán ký sinh ố ặ ộ ư ế ớ t Nam, ch a có m t lo i thu c đ c Vi Hi n nay, trên th gi ể ỉ ạ ề t c các b nh giun – sán. M i lo i thu c ch có th hi u nào đi u tr cho t ỉ ậ ố ạ ấ ị đi u tr cho m t vài lo i giun – sán nh t đ nh. Th m chí m t lo i thu c ch có ế ớ c th gi th đi u tr cho m t loài giun – sán. Đây là khó khăn c a ngành d i ố ộ ủ ố ư t Nam. Thu c Egaten c a Th y S là thu c đ c cũng nh ngành d ị ố ấ ể ề nh t đ đi u tr b nh sán lá gan. Thu c DEC là thu c đ c nh t đ đi u tr ệ b nh giun ch b ch huy t gây phù voi, đái đ ệ Theo B nh Vi n Đ i h c Qu c gia Hà n i thì đã có h n 10 v n ng ề ụ ữ ẻ ph n , tr em, h c sinh, nông dân, công nhân và nhi u thành ph n khác đã ượ ủ ộ ề t nhi u xã, huy n thu c nhi u t nh khác c a đ ị ề mi n B c nh : Hà Tĩnh, Ngh An, Thanh Hóa, Nam Đ nh, Hòa Bình, Yên Bái, ắ B c Giang, H i Phòng…hàng ch c v n b nh nhân m c b nh giun – sán đã ượ đ ể tìm hi u thì t ệ ụ ạ ọ ễ h c sinh ti u h c nhi m giun kim r t cao t ỉ ệ ẻ ệ i huy n Krông Ana, t l 8090%. Qua tr em b m c b nh giun sán cũng r t
2
ộ ố
ệ
ệ
ọ
ố
ề M t s kinh nghi m giúp h c sinh phòng ch ng b nh giun sán qua môn Sinh
ể
ưở ể ạ ng, th p còi, th tr ng phát tri n ậ ấ ộ
Tên đ tài: h c 7ọ ẻ ạ ẫ cao d n đ n tình tr ng tr em suy dinh d ọ ậ ế ư ng đ n t không t
ế ố ả t nh h ưỡ duy, h c t p, v n đ ng.
ự ấ ề ạ II. Th c tr ng v n đ
ừ ướ ố t c tr em t
ỳ ể
Tr ệ ố ế
ạ ủ ố ượ
ỗ ợ ữ
ể ả ượ c h tr thu c phòng b nh giun n a. Các em ph i đ ố ể ố ỗ ợ ắ ầ ừ Huy n Krông Ana thì b t đ u t ệ ướ ờ ố ị ự có đ nh h
ể ấ ả ẻ ổ ượ ế ỗ ợ c h tr thu c giun đ 2 đ n 10 tu i đ c đây t ị ị ế ẽ ỳ ị s lên l ch đ nh k đ cho các em phòng b nh giun đ nh k , trung tâm y t ườ ế ư ể ố ng THCS cho đ n khi u ng thu c đ tránh tác h i c a giun nh ng đ n tr ữ ư ớ c h tr thu c đ u ng phòng giun n a. Nh ng theo trung l n thì không đ ọ ệ ể ả ẻ ế năm 2018 thì k c tr em ti u h c tâm y t ượ c gia cũng không đ ố đình quan tâm chăm sóc và t ng, th i gian cho các em u ng thu c phòng giun sán.
ể ề ấ ạ
ọ ể ả ố ẹ ố ệ
ọ ệ ố ẹ ế ề ư ế ể ề ấ
ự ế ườ ộ Qua tìm hi u h c sinh kh i 7 khi d y môn sinh h c thì r t nhi u em ch a quan tâm đ n vi c phòng b nh giun gián và k c b m các em cũng ố ẹ ọ ế nhi u b m còn không đ ý đ n đi u này nh t là b m h c th , th c t ể ố i dân t c thi u s . sinh là ng
ế ả ả ạ ọ
ớ ố Tôi ti n hành kh o sát h c sinh kh i 7 mà tôi gi ng d y 2 năm qua v i ỏ ư câu h i nh sau:
ệ
ể ả
3. Các bi n pháp đã ti n hành đ gi
ụ ệ
ề Trình bày trình tự ế ế ấ i quy t v n đ : ề ậ ướ ụ ể c c th , trong đó có nh n xét v vai trò, tác d ng,
ặ ừ ữ ệ ướ nh ng bi n pháp, các b ệ ả ủ ừ hi u qu c a t ng bi n pháp ho c t ng b c đó.
ớ ủ
ả
ượ ớ ủ ự ế Nêu đ c tính m i c a sáng ki n trong th c
4. Tính m i c a gi
i pháp:
ế ượ ả K t qu thu đ c là:
ả ạ ọ ọ ố Năm h c 2016 – 2017: V i 81 h c sinh kh i 7 mà tôi gi ng d y, qua
ả ượ ế ớ ả ư kh o sát tôi thu đ c k t qu nh sau
ư ố HS u ngố HS ít u ngố HS ch a u ng
3
ộ ố
ệ
ệ
ọ
ố
ề M t s kinh nghi m giúp h c sinh phòng ch ng b nh giun sán qua môn Sinh
Tên đ tài: h c 7ọ
ỳ ị đ nh k
ố ượ ố ượ ố ượ S l ng % S l ng % S l ng %
20 25 31 38.3 30 36.7
ế ượ ả K t qu thu đ c là:
ả ạ ọ ọ ố Năm h c 2017 – 2018: V i 75 h c sinh kh i 7 mà tôi gi ng d y, qua
ả ượ ế ớ ả ư kh o sát tôi thu đ c k t qu nh sau
ư ố HS ít u ngố HS ch a u ng
HS u ngố ỳ ị đ nh k
ố ượ ố ượ ố ượ S l ng % S l ng % S l ng %
18 24 29 38.7 28 37.3
ả ố
Tôi th y s l ỳ ố ệ ề ặ ố ẩ
ỉ c u ng thu c t y giun còn ít so v i s l ượ ố ẻ ượ ố ể ư ề
ấ ấ ố ượ ng HS u ng thu c đ u đ n ch kho ng 24 25% đúng ớ ố ượ ấ ị ng đ nh k , s li u cho th y tr đ ệ ạ ư ậ ẻ tr em nói chung, nh v y ch a th phòng tránh đ c nhi u tác h i do b nh ố ớ ẻ giun gây ra nh t là đ i v i tr em.
ở ấ đây ch y u là do b m Qua phi u đi u tra cho th y nguyên nhân
ề ấ ế ế ệ
ườ ư ở ố ề ng đã cho con mình u ng thu c nh
ườ ng m u giáo. R i đa s ấ ủ ế ố ẹ ẫ ề ố ố ẹ các tr ế ồ ệ ệ
ư ế ề
ể ủ ườ ư ư ệ ầ
ệ ố ẹ ứ ư ch a quan tâm đ n v n đ phòng b nh này cho con cái, b m các em c nghĩ ố nhà tr ố ẹ b m làm nông nghi p nên ít b m quan tâm đ n v n đ phòng b nh giun ạ ủ sán cho con. Và nguyên nhân ti p theo là các em ch a hi u rõ v tác h i c a ng, ch quan, ch a có cách giun sán nên h u nh coi b nh này là bình th ả phòng b nh cho b n thân và gia đình.
ấ ả ế ề ấ ề
ạ ủ ư
ưỡ ệ ắ ng, m c các b nh v đ
ể
ưở ầ ẻ ẻ ế ấ ư ề ẻ ặ ẫ ố ẹ Theo b n thân tôi th y n u b m không quan tâm v v n đ phòng ể ệ b nh giun sán cho con và các con ch a hi u rõ tác h i c a giun sán thì con cái ệ ộ ữ ẫ ề ườ ễ ị ng ru t và các b nh khác n a d n d b suy dinh d ể ố ượ ả ỏ ủ ề ế ứ t đ đ n s c kh e c a tr em không th phát tri n t ng đ n chi u c nh h ố ố ủ t nh ng v n g y, th p. cao, cân n ng c a tr nên có nhi u tr ăn u ng t
ả
ộ ế ấ ề i quy t v n đ : ề ộ ọ ượ c h c v đ ng v t t ế ượ t đ
ườ ươ ấ ề ng 3 nói v các ngành giun nh ậ ậ ừ ộ đ ng v t ậ ạ ộ c nhi u lo i đ ng v t ư ề
ố
ụ ỹ ơ ề
ể ả ế i pháp đã ti n hành đ gi III. Các gi ọ Ở ươ ch ng trình sinh h c 7 các em đ ậ ậ ế nguyên sinh đ n các đ ng v t b c cao, các em bi ậ ộ ký sinh trên ng i và đ ng v t nh t là ch ẹ giun d p, giun tròn, giun đ t,.. ố ọ Tôi mu n qua các bài h c này tôi giáo d c k h n cho các em v cách ệ phòng tránh b nh giun sán.
4
ộ ố
ệ
ệ
ọ
ố
ề M t s kinh nghi m giúp h c sinh phòng ch ng b nh giun sán qua môn Sinh
Tên đ tài: h c 7ọ
ươ ượ ề ế ớ ộ ể ạ Ch ọ ng trình sinh h c 7 các em đ c tìm hi u v th gi ậ i đ ng v t đa d ng,
ừ ộ ư ộ ế ậ ậ ỏ phong phú t ủ đ ng v t bé nh nh đ ng v t nguyên sinh đ n các ngành c a
ộ ươ ậ ố ươ ậ ớ l p đ ng v t không x ộ ng s ng, đ ng v t có x ố ng s ng.
ươ ề ộ ể ậ Ch ng 1. Tìm hi u v đ ng v t nguyên sinh
ươ ộ Ch ng 2. Ngành ru t khoang
ươ ư ẹ Ch ố ng 3. Các ngành giun nh giun d p, giun tròn, giun đ t
ươ ề Ch ng 4. Ngành thân m m
ươ ớ Ch ng 5. Ngành chân kh p
ươ ậ ộ ươ ố ồ ớ Ch ng 6. Ngành đ ng v t có x ề ớ ng s ng g m nhi u l p, l p cá, l p l ớ ưỡ ng
ư ớ c , l p bò sát,..
Ở ỗ ề ộ ượ ề ấ ạ ể ố ố ậ m i loài đ ng v t các em đ u đ c tìm hi u v c u t o, l i s ng, dinh
ưỡ ụ ể ả ợ ạ d ng, sinh s n, vai trò c th là l i ích hay tác h i.
5
ộ ố
ệ
ệ
ọ
ố
ề M t s kinh nghi m giúp h c sinh phòng ch ng b nh giun sán qua môn Sinh
Tên đ tài: h c 7ọ
ụ ể ứ ộ ợ ợ ờ ố ậ L i ích c th là đ ng v t các em nghiên c u có l i ích gì trong đ i s ng đ ể
ế ả ệ ộ ậ ướ ể ợ ừ t đó các em bi t b o v đ ng v t , có h ng đ phát huy l i ích.
ạ ạ ủ ộ Tác h i: các em bi ế ượ t đ ậ c tác h i c a loài đ ng v t mình đang nghiên c u t ứ ừ
ế ạ ệ ộ ạ ậ ầ ế đó bi t cách phòng tránh tác h i, tiêu di t đ ng v t gây h i khi c n thi t.
ự ế ả ế ị ớ ạ ủ ề Quan sát, theo dõi trong th c t b n thân quy t đ nh gi i h n c a đ tài
ụ ọ ề ệ ạ ủ ủ c a tôi là giáo d c h c sinh v tác h i c a giun sán và cách phòng tránh b nh
ộ ố ọ ở ọ giun sán qua m t s bài h c sinh h c 7.
ả ử ụ ứ ụ ề ể ọ Theo tôi đ giáo d c h c sinh tôi ph i s d ng nhi u hình th c khác nhau
nh :ư
ọ ử ụ ề ạ ươ ư ạ Quá quá trình d y h c s d ng nhi u ph ọ ng pháp d y h c cũng nh các
ỏ ể ọ ể ớ ệ ạ câu h i đ h c sinh nh , hi u, bi ế ượ t đ c tác h i, cách phòng tránh b nh giun
sán.
ử ụ ể ọ ạ ấ ậ ỏ ụ ể S d ng câu h i nh n m nh trong ki m tra đánh giá đ h c sinh v n d ng
ượ ả ờ ứ ế ỏ ừ ọ ế ậ ứ ụ ế đ c ki n th c tr l i câu h i, t đó h c sinh bi t v n d ng ki n th c vào
ộ ố cu c s ng.
ề ể ụ ể ắ ượ Tìm hi u, đi u tra th c t ự ế ướ tr c và sau khi giáo d c đ n m đ c tình hình,
ợ ỡ ế n u khó khăn thì có cách giúp đ phù h p, ..
ụ ọ 1. Giáo d c qua các bài h c
ắ ầ ươ ộ ố ẽ B t đ u sang ch ng 3 các ngành giun, tôi s cho các em quan sát m t s hình
ả ư ầ ề ề ả ạ ạ ộ ạ nh v giun sán (hình nh s u t m trên m ng xã h i), 1 đo n video v tác h i
ụ ủ c a giun sán. Ví d :
6
ộ ố
ệ
ệ
ọ
ố
ề M t s kinh nghi m giúp h c sinh phòng ch ng b nh giun sán qua môn Sinh
Tên đ tài: h c 7ọ
7
ộ ố
ệ
ệ
ọ
ố
ề M t s kinh nghi m giúp h c sinh phòng ch ng b nh giun sán qua môn Sinh
Tên đ tài: h c 7ọ
ọ ở ỗ ề ạ Trong quá trình d y h c m i loài giun sán tôi đ u cho các em nghiên
ưỡ ố ố ạ ủ ộ ờ ỹ ề ứ c u k v dinh d ấ ạ ng, c u t o, l ậ i s ng, vòng đ i và tác h i c a đ ng v t
ỹ ề ứ ệ ầ ắ sau đó. Sau đó yêu c u các em nghiên c u k v nguyên nhân m c b nh và
ể ừ ụ ề ệ cách phòng tránh đ t đó giáo d c các em phòng b nh v giun sán.
ậ ụ ể ể ự ế ờ Tôi dành th i gian đ ki m tra các em có v n d ng vào th c t ậ hay không, v n
ứ ư ệ ề ả ằ ể ụ d ng ra sao, có hi u qu không b ng nhi u hình th c nh quan sát, tìm hi u
ể ổ ậ qua trao đ i, giao bài t p, ki m tra đánh giá.
ủ ể ặ ẹ 1.1. Bài Sán lá gan – Đ c đi m c a ngành giun d p
ạ ộ ủ ạ ộ ủ Ho t đ ng c a GV Ho t đ ng c a HS
ề ả ọ ộ ố
ả Tôi cho các em quan sát hình nh v sán lá gan. Ví dụ H c sinh theo dõi video và m t s ề hình nh v sán lá gan.
ế ượ ạ ậ Hs nh n bi c hình d ng, màu t đ ủ ơ ố ắ s c, n i s ng c a sán lá gan
8
ộ ố
ệ
ệ
ố
ọ
ề M t s kinh nghi m giúp h c sinh phòng ch ng b nh giun sán qua môn Sinh
Tên đ tài: h c 7ọ
ả ế ợ ưỡ
ng, sinh s n... ấ ố ế ầ ổ ơ ể ẹ ọ ắ ậ ả
ỏ i câu h i ấ ạ ơ ố ể ặ Cá nhân HS quan sát hình11.1 ề ấ ớ SGK, k t h p v i thông tin v c u ạ t o, dinh d Trao đ i nhóm, th ng nh t ý ki n C th sán lá gan hình lá, d p, dài ơ ỏ 2 5 cm màu đ máu. M t, lông b i ượ ạ ả tiêu gi m, ng i các giác bám c l phát tri nể ể ủ Tôi yêu c u HS quan sát hình 11.1 trong SGK trang 40, đ c thông tin trong SGK, ả ờ th o lu n nhóm và tr l ? Trình bày đ c đi m, c u t o, n i s ng, di chuy n c a sán lá gan.
ậ Các nhóm trình bày, nh n xét ọ
ậ
ưỡ G i các nhóm trình bày đáp án ệ ổ GV nh n xét b sung hoàn thi n ạ ộ Ho t đ ng. Dinh d ng
ủ ằ ậ ? Sán lá gan bám vào v t ch b ng cách nào ắ
ủ ậ ứ HS nghiên c u thông tin ộ Dùng 2 giác bám ch c vào n i ủ ạ t ng c a v t ch
ừ ưỡ ng t ưỡ ủ ? Cách dinh d ng c a sán lá gan.
ậ ấ ưỡ
ưỡ ủ ấ ng c a sán lá gan em th y
ẽ ư ế ễ ị GV nh n xét ? Qua dinh d trâu bò s nh th nào khi b nhi m sán? ưỡ ấ
ậ
ị ầ
ậ ọ ớ ấ Hút ch t dinh d môi ư ườ ng kí sinh, đ a vào 2 nhánh tr ộ ừ ẫ ng nuôi ru t v a d n ch t dinh d ơ ể c th . ị ấ Trâu bò b m t ch t dinh d ng, ễ ớ ầ g y, ch m l n. Trâu bò b nhi m ề sán càng nhi u thì càng g y, càng còi c c ch m l n.
ế
ỏ
ủ ậ ư ườ ừ ắ môi tr
ệ ấ
ạ ộ ả ể * Ti u k t: ơ ủ ầ ộ ạ Sán lá gan dùng 2 giác bám ch c vào n i t ng c a v t ch . H u có c kh e giúp ưỡ ấ ộ ừ ẫ ng t ng kí sinh, đ a vào 2 nhánh ru t v a d n mi ng hút ch t dinh d ơ ể ưỡ ch t dinh d ng nuôi c th . Ho t đ ng 3. Sinh s n
9
ộ ố
ệ
ệ
ố
ọ
ề M t s kinh nghi m giúp h c sinh phòng ch ng b nh giun sán qua môn Sinh
ệ ụ ề ơ ụ
ề ỹ ơ
ọ ả ề 1. C quan sinh d c. 2. Vòng đ i.ờ HS theo dõi
ế
ẽ ị ả ờ ủ t vòng đ i c a sán lá s b nh ả ng th nào n u trong thiên nhiên x y ra
ố
ứ ậ ả ờ i, nh n xét cho nhau đ ở ặ ặ ướ c ơ ể ố ấ
ấ ế ề ờ ể HS tr l ả ố th y sán lá gan s ng r t dai, tr i ạ qua nhi u giai đo n bi n thái khác nhau nên khó tiêu di t.ệ ả
ớ
ế ủ
t sế ơ ấ
ở ắ ở ướ n
ườ uấ Sán ( trong trâu bò) tr ng ứ ở ố uấ trùng u trùng ký sinh c ườ ố môi tr ng trùng có đuôi s ng bám vào cây rau, c ướ k t kén ế n bèo. ệ ổ HS các nhóm b sung hoàn thi n ng đ t ng p n ấ ườ
ệ ậ ề ố ớ ấ ợ
ề ấ
ẽ ậ ứ ư ế
Tên đ tài: h c 7ọ ể Đ giáo d c v phòng tránh b nh sán lá gan ờ thì tôi quan tâm k h n v vòng đ i Tôi cho h c sinh quan sát hình nh v ờ ủ vòng đ i c a sán lá gan ? Hãy cho bi ế ế ưở h các tình hu ng sau: Tr ng sán lá gan không g p n Ấ u trùng n ra không g p c th c thích h p?ợ Kén sán bám vào rau bèo... ch mãi không ặ g p trâu bò ăn ph i? ố Sán lá gan thích nghi v i phát tán nòi gi ng ư ế nh th nào? ậ GV nh n xét các ý ki n c a HS ? Quan sát hình 11.2 SGK. Em hãy vi ờ ủ ồ đ vòng đ i c a sán lá gan. ệ c ta m c b nh sán lá GV: Trâu bò ặ ớ ỉ ệ cao, vì chúng làm vi c ho c gan v i t l ướ ấ ố c. hay s ng trong môi tr ỏ Trong môi tr ng đó có r t nhi u c nh là ủ ậ v t ch trung gian thích h p v i u trùng ườ ữ sán lá lá gan. Thêm n a, trâu bò th ng ăn ướ ố ỏ ừ c, có các thiên nhiên, u ng n các cây c t ở đó r t nhi u. kén sán bám ờ ủ Qua vòng đ i c a sán lá gan em s phòng ệ b nh sán lá gan cho trâu bò nh th nào?
ệ ụ ể
ự
ễ ị ị t trâu bò b nhi m sán em có ăn th t ướ ố c mu i tr ế ế N u bi trâu bò không?
ể
ố
ế Hs v n d ng ki n th c suy nghĩ các cách đ phòng b nh sán lá gan cho trâu bò, như ậ + Không cho trâu bò ăn th c v t ằ ặ ử ỹ ủ th y sinh ho c r a k rau bèo b ng ướ n c khi cho trâu bò ăn. ố + Không đ trâu bò ăn c ố ấ + Cho trâu bò u ng thu c t y giun, sán...
10
ộ ố
ệ
ệ
ọ
ố
ề M t s kinh nghi m giúp h c sinh phòng ch ng b nh giun sán qua môn Sinh
Tên đ tài: h c 7ọ
ạ ấ ả ọ ả Khi d y bài này tôi th y h c sinh quan sát hình nh xong đã có c m
ạ ủ ề ợ ọ ưỡ ấ giác s tác h i c a loài sán này, khi h c v dinh d ng th y sán có giác bám,
ộ ạ ủ ể ắ ấ ưỡ ẽ ấ ọ ậ bám ch c vào n i t ng v t ch đ hút ch t dinh d ng h c sinh s th y sán
ề ấ ưỡ ủ ậ ủ ế ủ ị ễ ậ ấ ấ l y r t nhi u ch t dinh d ề ng c a v t ch , n u v t ch b nhi m sán nhi u
ớ ườ ệ ả ậ ố ậ ẽ ị s b ch m l n, ng ạ i nuôi t n kém mà không đ t hi u qu cao th m chí còn
ừ ớ ộ ượ ể ẽ ọ ỗ ố l v n. V i các n i dung v a đ ả c tìm hi u thì h c sinh s suy nghĩ ph i
ệ ị ễ phòng b nh sán cho trâu bò nhà mình và mình không nên ăn trâu bò b nhi m
sán.
ườ ư ể ề ệ ằ Tôi th ể ỏ ọ ng giao vi c và ki m tra b ng nhi u cách nh có th h i h c
ữ ệ ư ế ậ ộ sinh: Em đã phòng, ch a b nh sán cho trâu bò, đ ng v t nhà em nh th nào?
ủ ệ ọ H c sinh làm và báo cáo vi c làm c a mình.
ả ờ ừ ủ ọ ộ ầ T ph n tr l i hay bài báo cáo c a h c sinh mà tôi đ ng viên, khen
ậ ị ữ ệ ặ ọ ộ ờ ệ nh ng h c sinh có bi n pháp phòng b nh cho đ ng v t k p th i ho c góp ý b ổ
ư ấ ợ sung khi th y ch a phù h p.
Ở ộ ố ẹ 1.2. bài 12. M t s giun d p khác
ứ ề ề ầ ạ ỗ ệ Tôi yêu c u m i nhóm v nhà nghiên c u thông tin v các đ i di n
ỗ ạ ư ẹ ệ ầ ủ c a giun d p nh sán lá máu, sán bã tr u, sán dây. M i đ i di n tìm hi u c ể ụ
ể ề ơ ố ể ặ ậ ạ ế th v n i s ng, đ c đi m, cách xâm nh p, tác h i, cách phòng tránh. Khuy n
ể ế ặ ạ khích các nhóm làm trên Word ho c power point đ trình chi u cho các b n
ổ theo dõi, b sung.
ế ọ ệ ầ ạ ỗ ế Đ n ti t h c tôi yêu c u m i nhóm trình bày 1 đ i di n, nhóm khác b ổ
ể ọ ệ ắ ạ sung hoàn thi n đ h c sinh n m rõ tác h i và cách phòng tránh các loài sán
trên.
ở ớ ề ộ Có nhóm 2 l p 7A2 (NH: 2018 – 2019) đã trình bày n i dung v sán
ấ ụ ể ớ ệ ể ộ dây r t c th , nên sau đó tôi đã gi ớ ớ i thi u n i dung v i l p khác đ các em
ọ ỏ ẫ ủ ọ ư ả ộ tham kh o h c h i l n nhau. N i dung bài báo cáo c a h c sinh nh sau:
Sán dây
11
ộ ố
ệ
ệ
ố
ọ
ề M t s kinh nghi m giúp h c sinh phòng ch ng b nh giun sán qua môn Sinh
Tên đ tài: h c 7ọ
ơ ố ủ ở ộ ườ ơ ắ + N i s ng c a sán dây: kí sinh ru t non ng i và c b p trâu, bò.
ơ ể ể ầ ặ ồ ỏ ố + Đ c đi m c th : Đ u sán nh có giác bám, thân sán g m hàng trăm đ t,
ụ ả ấ ộ ưỡ ỗ ố ề ặ ơ ể ấ ru t tiêu gi m, b m t c th h p th ch t dinh d ề ng. M i đ t sán đ u
ộ ơ ụ ưỡ ứ ầ ứ ố ố mang m t c quan sinh d c l ng tính. Các đ t cu i cùng ch a đ y tr ng.
ả ấ ể ậ ợ + Cách xâm nh p: Trâu, bò, l n ăn ph i, u trùng phát tri n thành nang sán.
ị ả ườ ẽ ắ ệ ạ ợ i ăn ph i th t trâu, bò, l n g o, s m c b nh sán dây.
ậ ợ ạ
ễ Ng ớ + Tác h i: Sán xâm nh p vào trâu, bò, l n, chó, ... gây ra xanh xao, ch m l n và d lây lan sang ng
ệ ậ ườ ọ ạ ợ
ườ ệ ợ ễ ể ệ ệ ứ ệ khi uấ i g i là b nh nhi m l n g o, ộ i thì các tri u ch ng th hi n tùy thu c vào
ậ ườ i. B nh sán dây xâm nh p vào ng ạ ệ trùng gây b nh l n g o cho ng ư ơ c quan chúng gây b nh nh :
ế ấ ạ ở não: N u u trùng sán đ nh c t
ợ ự ộ ọ ư ạ ụ ộ
ả ứ ể ố ệ ậ
ứ ầ ạ ố ượ ấ ả ị ư ủ ấ ị L n g o ộ áp l c n i s gây nh c đ u, đ ng kinh c c b , suy gi m trí tu , y u, li ầ th m chí có th r i lo n tâm th n. T t c các tri u ch ng trên ị ộ còn tùy thu c vào s l ể ệ ệ ế ở ứ ộ ng và v trí đ nh c c a u trùng sán trong não ng i não thì chúng có th gây ra tăng t chi m c đ nào ườ i.
ể ị ế
ạ ở ắ Ấ m t: u trùng có th đ nh c t ể ắ ư ạ ố ạ ố ạ ị ắ ị
ắ ắ i h c m t, mí m t, k t m c m t L n g o ủ ữ ho c trong m t chúng có th gây ra nh ng r i lo n th gác và tùy vào v trí c a ấ ư ở ắ ị ợ ặ u trùng đ nh c m t.
12
ọ
ệ
ộ ố
ệ
ố
ề M t s kinh nghi m giúp h c sinh phòng ch ng b nh giun sán qua môn Sinh
ạ ở ừ ệ ế ơ
khi v i s l ẽ ị trong t ể ờ ơ
ơ ơ ị
Tên đ tài: h c 7ọ ớ ố ượ ể ợ bào c : ít có bi u hi n lâm sàng tr ng L n g o ề nhi u chúng có th gây đau c và sau th i gian dài chúng s b vôi hóa ngay ư trong c , n i chúng đ nh c .
ể ờ ấ ể ấ ố ổ ữ ổ ợ i da: có th th y nh ng n t l n nh n có th s th y rõ, đôi ạ ở ướ d
L n g o khi chúng gây ng a.ứ
ố ớ ộ ấ ự ể ậ ườ ủ Qua đây ta th y s nguy hi m c a sán dây đ i v i đ ng v t, ng i.
ệ ệ ể ấ + Cách phòng b nh: đ ch đ ng phòng b nh sán dây và u trùng sán
ụ ợ ế ự ộ ườ ủ ộ ế dây l n, C c Y t d phòng, B Y t ế , khuy n cáo ng i dân:
ợ ị ợ ư ư ặ ị
ớ
ấ ế ợ ạ ỏ ị ổ ợ ị ợ ặ ể ậ
ướ ố ố Không ăn th t l n, gan l n ho c th t trâu bò ch a n u chín nh nem, thính, ứ nem chua, tré, th t l n tái, gan tái, th t trâu, bò tái; k t h p v i các ngành ch c ấ ẽ năng ki m tra ch t ch các lò m l n, trâu bò và lo i b các con v t mang u trùng sán; không ăn rau s ng, không u ng n c lã.
ả ườ ươ ễ ưở ng
nh ng vùng có ng ệ i nhi m sán dây l n tr ả ợ ở ữ ợ ấ i, nh t là Qu n lý phân t ợ ố ử ụ ộ thành trong ru t. S d ng h xí h p v sinh, không nuôi l n th rông.
ưở ả ượ ộ ề ị i có sán tr ng thành trong ru t ph i đ c đi u tr , không phóng u ế
ườ Ng ừ b a bãi.
ổ ợ ệ ẽ ặ ẩ ả Qu n lý ch t ch tiêu chu n v sinh các lò m l n (heo).
ữ ệ ử ẻ ả ướ v sinh cá nhân, r a tay s ch tr c khi ăn và sau
ệ ệ ậ ạ Theo em thì tr em ph i gi khi đi v sinh, không mút tay, không ng m tay vào mi ng
ị ắ ể
ờ ả ọ ệ ứ ể i, có th ch c hút nang sán d
ế ườ ủ ệ ả ứ ầ
ạ ầ ụ ụ ệ ầ ộ ế ưở ng t
ệ ẩ + N u nghi ng b n thân b m c b nh sán thì đ ch n đoán b nh sán ướ ợ ở l n i da, xét nghi m công th c máu, ng ấ ị d ch não t y (b ch c u ái toan tăng), l y máu làm ph n ng ELISA. N u có ừ ắ ớ ể các bi u hi n th n kinh, c n ch p c t l p vi tính (CT), ch p c ng h (MRI) não.
ị ề ả ớ ị
ệ ị ệ ố ề ợ
ấ ệ ở ơ ở c s y t
ợ ả ượ ấ ấ ứ ng ti n c p c u và ph i đ ự c theo dõi.
ố ổ ể ố ớ ệ
ặ ể ế ẩ ị + Cách đi u tr khi b b nh sán dây: Ph i ch n đoán s m và đi u tr k p ờ ệ ị ệ ể th i ngay khi phát hi n có đ t sán đ tránh b b nh u trùng sán l n. Vi c ị ệ ị ế ớ ả ề v i trang b đi u tr b nh u trùng sán dây l n ph i th c hi n ị ằ ệ ố ề ươ Không nên đi u tr b ng thu c ph ố ể ả ợ đông y, thu c nam ho c các thu c c đi n đ i v i b nh sán dây l n vì d x y ứ ra bi n ch ng nguy hi m.
ề ố ặ ệ ầ ả
ứ
ợ ở ị ị ệ sán dây nói chung ngoài các thu c đ c hi u c n ph i đi u tr k t ị ế ổ nh ng v trí
ữ ữ ng h p nh ng nang sán ẫ ế ứ ơ ể ẫ ậ ấ ệ ể ề Đi u tr b nh ợ ấ ệ ơ h p các tri u ch ng, di ch ng mà u trùng sán gây ra cho nh ng c quan t ữ ườ ứ ch c khác nhau trong c th . Trong tr ậ ằ có th can thi p b ng ph u thu t l y nang sán thì ti n hành ph u thu t.
13
ộ ố
ệ
ệ
ố
ọ
ề M t s kinh nghi m giúp h c sinh phòng ch ng b nh giun sán qua môn Sinh
Tên đ tài: h c 7ọ
ệ i Phòng khám b nh Chuyên khoa Ký sinh trùng, Vi nệ
ẫ ố ồ ạ M u sán dây thu h i t S t rét Ký sinh trùng Côn trùng TP. HCM.
ề ấ ạ ọ ọ Trong khi 2 h c sinh nhóm trình bày thì các b n h c sinh đ u r t ng ỡ
ẻ ế ả ả ợ ẻ ặ ấ ngàng, v ho ng s sau đó nhìn v m t r t quy t tâm ph i phòng tránh cho
ệ mình b nh sán dây.
ư ạ ả ả ọ ộ ủ Và b n thân là giáo viên d y sinh h c nh ng nhìn hình nh và n i dung c a
ấ ấ ổ ả ả ợ ả các em b n thân cũng th y r t n i da gà vì s và nghĩ b n thân mình cũng ph i
ườ ệ ố ắ c g ng phòng tránh b nh sán dây cho mình, ng ủ i thân c a mình.
1.3. Bài Giun đũa
ỏ ề ố ớ ạ ấ ọ ạ Đ i v i bài giun đũa trong quá trình d y h c tôi nh n m nh các câu h i v tác
ả ờ ệ ầ ặ ạ h i, cách phòng tránh b nh giun đũa và yêu c u các em tr l ạ ộ i ho c ho t đ ng
ả ờ ể ể ấ nhóm tr l ư ả i đ hi u rõ b n ch t, nh :
ậ ủ ờ ặ ể ể ố ? Nh đ c đi m nào mà giun đũa có th chui vào ng m t c a ng ườ H uậ i?
ư ế ố ớ ả ườ qu gây ra nh th nào đ i v i con ng i?
ọ ể ể ặ ầ H c sinh bi ế ượ t đ ộ c đ c đi m giun đũa thuôn 2 đ u có th chui rúc trong ru t,
ộ ố ộ ạ ườ ể ậ ố ố m t s n i t ng ng ậ i và có th chui vào ng m t. Khi chui vào ng m t
ườ ệ ậ ị ắ ữ ộ ụ ẽ ạ ố ng ố i b nh s đau b ng d d i và r i lo n tiêu hóa do ng m t b t c.
14
ộ ố
ệ
ệ
ọ
ố
ề M t s kinh nghi m giúp h c sinh phòng ch ng b nh giun sán qua môn Sinh
Tên đ tài: h c 7ọ
ắ ệ ườ ố ượ ng nào th ệ b nh do giun đũa gây ng m c b nh giun đũa? Nêu các
ế ẻ ng m c b nh giun đũa do thói quen mút tay, không gi ữ
ườ ẽ ắ ệ ố ữ ệ v sinh ăn u ng, ...
ạ ộ ấ ố ướ c khi ăn và ửa tay tr
ế
ệ ẩ ạ i nên t y giun 1 – 2 l n trong 1 năm ?
ọ ệ i.
ạ
ắ ủ ơ ọ ứ ượ ứ ế ầ
? Đ i t ra? t tr em th Các em bi ạ ệ v sinh cá nhân s ch s , ăn u ng lung tung, không gi ờ ủ ? Qua vòng đ i c a giun đũa em th y ho t đ ng “ r ố ? không ăn rau s ng” có liên quan gì đ n b nh giun đũa ầ ườ ỗ ? T i sao y h c khuyên m i ng ở ườ ố ng ? Nêu các bi n pháp phòng ch ng giun đũa kí sinh ậ ọ ả ờ i, h c sinh khác l ng nghe, nh n xét, góp ý cho b n thì Khi 1 h c sinh tr l ổ ẽ ế ki n th c các em s thu đ c đ y đ h n, tôi b sung thêm ki n th c, hình nh.ả
ế ừ ứ ượ câu tr l bài này t i c a các em tôi tóm l
ễ ứ ả ờ ủ ể ị
ả ư ư
ế ệ ế ự
ị ồ ẻ ể ị ễ
ầ ệ ử ứ
ướ
c khi ăn và sau khi đi v sinh. ư ắ
ắ ậ ỹ ạ ạ ệ c khi ăn.
ầ ử ớ ấ ẩ ế
ườ ệ
ng xung quanh, không phóng u b a bãi. ộ ắ ẽ ấ ượ c
ạ Ở c ki n th c cho các em: ạ ư ấ ố ớ ẻ Đ i v i tr em, giun có th b nhi m do ăn th c ăn không s ch hay n u ch a ạ ướ ượ ử ạ ố c r a s ch, tay c ch a đun sôi, ăn các lo i rau qu ch a đ chín, u ng n ớ ạ ồ ướ ẩ b n, ngu n n c không v sinh, sinh ho t hàng ngày ti p xúc tr c ti p v i ườ ễ ấ ng đ t, ngu n không khí b ô nhi m. Tr cũng có th b nhi m giun môi tr ệ ắ ư ồ ơ ẩ khi đ a đ ch i b n vào mi ng, c m n m th c ăn, không r a tay sau khi đi v sinh. ệ ử R a tay tr ẽ ữ ệ v sinh cá nhân nh c t móng tay, móng chân ng n, s ch s . Gi ướ ố ố ự Th c hi n ăn chín, u ng sôi, rau s ng c n r a th t k và s ch tr Đi giày, dép, găng tay khi ti p xúc v i đ t m. V sinh môi tr Theo tôi, qua các n i dung đã h c, tìm hi u thì ch c ch n các em s th y đ tác h i gây ra do giun đũa và bi ế ừ ắ ể t cách phòng b nh.
ọ ế ử ụ ế ọ ể ỏ ệ ỏ t h c sau tôi s d ng các câu h i trên làm câu h i ki m tra bài ế + Đ n ti
cũ nh :ư
ậ ủ ờ ặ ể ể ố Nh đ c đi m nào mà giun đũa có th chui vào ng m t c a ng ườ H uậ i?
ư ế ố ớ ả ườ qu gây ra nh th nào đ i v i con ng i?
15
ộ ố
ệ
ệ
ố
ọ
ề M t s kinh nghi m giúp h c sinh phòng ch ng b nh giun sán qua môn Sinh
ở ẻ
Tên đ tài: h c 7ọ ể Nêu các bi n pháp đ phòng b nh giun đũa
tr em?
ệ ộ ố
ệ 1.4. M t s giun tròn khác ề ề ể ỹ
ạ ủ ọ ề ề ầ ầ
ờ ờ ủ
Ở bài giun đũa, tôi giao các em v nhà tìm hi u k cho tôi v giun kim, vòng ệ ờ đ i, tác h i c a giun kim, cách phòng b nh. ọ ơ ế Đ n bài h c, tôi giành nhi u th i gian h n v ph n giun kim. Yêu c u h c ả ờ sinh theo dõi và trình bày vòng đ i c a giun kim sau đó cho các nhóm tr l i ỏ câu h i sau
ỏ ả ậ
ượ ư ả ờ ượ i đ ế c ki n th c v giun kim nh là: Giun kim gây ng a
ượ
ấ
ỳ ồ ế ố ẩ ế ố ị ọ ậ c các câu h i trên, th o lu n nh n xét cho nhau thì h c ứ ở ậ ứ ề h u môn ờ c vòng đ i. Và ơ ả c các bi n pháp phòng b nh giun kim, c b n nh t là ệ ệ v sinh tay, u ng thu c t y giun đ nh k , r i ti p đ n là v
ọ Khi h c sinh tr l ẽ sinh s có đ ẻ ẻ tr em, tr em có thói quen mút tay nên giun kim khép kín đ ệ ẽ ế ượ ọ t đ h c sinh s bi ữ ệ không mút tay, gi ố sinh ăn u ng,..
ụ ể
2. Giáo d c qua ki m tra đánh giá ỏ ậ ụ ử ụ ể ị ỳ ư ể S d ng các câu h i v n d ng khi ki m tra bài cũ hay ki m tra đ nh k nh :
ậ ủ ờ ặ ể ể ố + Nh đ c đi m nào mà giun đũa có th chui vào ng m t c a ng ườ i?
ậ ả i?
ườ ư ế H u qu gây ra nh th nào đ i v i con ng ễ ẻ ườ ệ ề ạ ơ ị ố ớ ng hay b nhi m b nh giun sán nhi u h n ng + T i sao tr em th ườ i
l n?ớ
ỳ ư ẩ ố ờ ị ị + Em đã u ng thu c giun đ nh k ch a? Theo em th i gian t y giun đ nh
ố ầ ỳ k là bao nhiêu tháng 1 l n?
ể ả ệ ệ ườ + Em có bi n pháp gì đ b o v gia đình và ng ị ệ i thân tránh b b nh
giun sán?
ạ ề ẽ ố
ỏ + Nhi u b n thích ăn g i cá, bò tái, theo em có t ạ t không? Em s ăn ế
ậ
ẽ ỡ ợ i c a h c sinh mà tôi có nh n xét phù h p, c v n đ thì tôi s cùng các em khác giúp đ , hoàn
ề ế ạ ế cùng b n hay khuyên b n không nên ăn và n u khuyên thì khuyên th nào? ả ả ờ ủ ọ ế ể Sau khi ki m tra qua k t qu tr l ư ắ ế ề ấ ượ n u em nào ch a n m đ ứ ỉ ch nh v ki n th c cho các em.
16
ộ ố
ệ
ệ
ọ
ố
ề M t s kinh nghi m giúp h c sinh phòng ch ng b nh giun sán qua môn Sinh
Tên đ tài: h c 7ọ
ự ế ể
ươ ỏ ọ ố 3. Qua tìm hi u th c t c khi sang ch Tr
ỳ ướ ị
ố ẩ ậ ạ ư t c a các em giun sán có h i cho ng
i và đ ng v t không? ổ ườ ứ ủ ư ậ ố ộ ng, l ng nghe ki n th c c a các em trao đ i, ch a nh n xét
ố ng 3 các ngành giun, tôi h i h c sinh đã u ng thu c ẩ ể t y giun đ nh k ch a? Khi nào thì các em u ng thu c t y giun? Theo hi u ế ủ bi ắ ạ ố ượ i s l Tôi ghi l ỉ đúng sai mà ch ghi tóm t
ạ ọ ươ ỏ ọ ạ ế ắ ư ạ i. t l u l ụ Sau khi d y h c và giáo d c xong ch ng 3, tôi h i h c sinh l i các câu
ậ ộ
ạ ố ẩ ườ i và đ ng v t không? ư
ố ỳ ố ị h i:ỏ ậ V y giun sán có h i cho ng Em đã u ng thu c t y giun ch a? ố ẩ Đ nh k u ng thu c t y giun nh th nào?
ả ờ ố ượ i, s l ớ ướ c
ư ế i các câu tr l ế ủ ạ Tôi cho các em so sánh l ể ổ đó đ th y đ ậ ng thu th p v i tr ư ế t c a các em đã thay đ i nh th nào.
ố ẩ ế ỏ
ứ ậ c nh n th c, hi u bi ư ố ổ ớ ế ạ ị ể ố i l ch đ nh đ n k
ể ấ ượ ư ữ Nh ng em ch a u ng thu c t y giun tôi h i rõ lý do. N u các em ch a ế ỳ ỳ ố đ n k u ng thu c x giun thì tôi khuyên các em ghi l ả ố ph i u ng.
ế ố ẹ ư ắ ố
ố ẹ ư ố ế ố
N u vì b m ch a quan tâm cho em u ng thu c thì tôi nh c các em v ổ ớ ố ẹ ể ố ằ ắ ố ẹ ổ ọ ự ệ ế ế ạ ặ
ề trao đ i v i b m đ u ng thu c x giun, n u b m ch a quan tâm thì tôi ẽ s nh c b m các em b ng cách g i đi n tho i ho c tr c ti p đ n nhà trao đ i.ổ
ế ổ ớ ỗ ợ ẽ
ư ế
ể ỗ ợ h i xem có thu c không đ h tr cho các em, n u khó khăn quá tôi s ể ớ ế ỏ ờ ế ỗ ợ
ố ổ N u gia đình khó khăn tôi s tìm cách h tr nh trao đ i v i nhân viên ẽ ố y t ỗ ẹ ọ ộ nh đ n h i cha m h c sinh các l p đ xin h tr cho các em khó khăn m i em 1 viên thu c x giun.
ọ ả ế ớ
ề ạ ớ ạ ả
ả ề ố ề ẫ ớ
ọ ề ầ ố ị ể ố ả
ả ố
ư ố ượ ẹ ọ ủ ộ
ẹ ọ ặ ố ấ
ự VD. Năm h c 2017 – 2018 tôi tr c ti p gi ng d y l p 7A7, l p này có ậ nhi u h c sinh có hoàn c nh khó khăn. Sau khi gi ng d y, tuyên truy n v n ỳ ố ẩ ộ đ ng nhi u l n các em v u ng thu c t y giun đ nh k thì trong l p v n có 2 ư ườ ồ i đ ng bào thi u s nhà có hoàn c nh khó khăn em ch a u ng, 1 em là ng ư ố ẹ nên m em ch a cho u ng thu c, 1 em nhà cũng có hoàn c nh khó khăn ch a ề ệ ố c, tôi đã g p giáo viên ch nhi m và h i cha m h c sinh đ u ng thu c đ ẻ ộ ệ ngh t ng 2 em 2 viên thu c phòng b nh giun, h i cha m h c sinh r t vui v ủ ị ặ ộ ng h .
ủ ả IV. Tính m iớ c a gi i pháp
ượ ứ ủ ậ ọ ỏ Nâng cao đ
ề ả ề ệ ứ ộ ườ ề ế ả c nh n th c c a h c sinh v b o v s c kh e cho b n i thân
ệ ỏ ệ ứ ả thân phòng tránh các b nh v giun, sán. Tuyên truy n lan r ng đ n ng ể đ cùng b o v s c kh e.
ệ ả V. Hi u qu SKKN
ụ ạ ớ ớ
ả Sau khi áp d ng 2 năm v i các l p b n thân tôi gi ng d y sinh h c 7 tôi ộ ả ứ ủ ọ ấ ự ể ế ệ ậ ọ đã th y s chuy n bi n rõ r t trong hành đ ng, nh n th c c a h c sinh.
17
ộ ố
ệ
ệ
ọ
ố
ề M t s kinh nghi m giúp h c sinh phòng ch ng b nh giun sán qua môn Sinh
Tên đ tài: h c 7ọ
ự ể ố ượ ọ c khi th c hi n tôi đã tìm hi u s l
ạ ớ
ề ề ề ư ế ả ả ệ ấ i, thu đ
ố ẩ ố ướ ng h c sinh u ng thu c t y Tr ậ ả ừ khi lên l p 6 th y còn ít nh ng sau khi gi ng d y, tuyên truy n, v n ị ả ượ c k t qu kh quan là các em đã v đ ngh ể ạ ố ẩ ệ ố giun t ộ đ ng, tôi đã kh o sát l ố ẹ b m cho u ng thu c t y giun đ phòng tránh b nh giun sán.
ộ ạ ả
ượ ậ ố ọ i thì đã có 68/81 đã đ
ậ ỏ ạ ạ ố ụ ầ ỉ
ế ụ ọ ạ ộ ố
ộ ố ẹ ợ ế ế ặ ả ả
ờ ự ỗ ợ ủ ư ượ ố ẹ
ủ ố ẩ ủ ớ ẹ ọ ế ả ọ ố
ầ ợ ả Năm h c 2016 – 2017: Khi gi ng d y v n đ ng đ t 1, kho ng 2 tu n ữ ỏ sau tôi h i l c u ng thu c, tôi h i nguyên nhân nh ng ư i ròi ti p t c v n đ ng, giáo d c, sau 2 tu n thì ch còn 5 em ch a em còn l ố ố u ng trong đó có 3 h c sinh b m s thu c đ c h i nên không cho u ng, tôi ố ỉ ự ổ đã g p tr c ti p trao đ i và k t qu ch còn 2 em nhà hoàn c nh khó khăn, b ệ c u ng và tôi đã nh s h tr c a giáo viên ch nhi m m đi làm xa ch a đ ộ và h i cha m h c sinh c a l p k t qu 81 h c sinh đã u ng thu c t y giun ỳ ị đ nh k .
ọ ườ ướ c tôi cũng th
ộ ạ
ể ố ố ợ
ả ượ ọ
ượ ư ng xuyên giáo Năm h c 2017 – 2018: Cũng nh năm tr ề ề ậ ụ ể d c, v n đ ng, tuyên truy n đ các em hi u rõ tác h i và có cách tuyên truy n ề ề ớ ố ẹ ể ượ ệ ả c u ng thu c b o v b n thân, sau nhi u đ t tuyên truy n v i b m đ đ ố ố ệ ỏ c u ng thu c phòng b nh giun sán, trong h i han thì đã có 75/75 h c sinh đ ố ỡ ề ẹ ộ ọ đó có 3 h c sinh đ c cô giáo, h i cha m giúp đ v thu c.
ứ ế ầ ậ ị ế Ph n th ba: K t lu n, ki n ngh
ế ậ I. K t lu n:
ề ệ ự ứ ơ
ừ ọ Qua th c hi n đ tài tôi th y h c sinh có h ng thú h n trong các ti đó bi
ạ ủ ế ệ ứ ử ể ỏ ế t ế t ạ ể t cách x lý đ tránh tác h i
ấ ề ờ ố ể ọ h c và chăm chú tìm hi u v đ i s ng, tác h i c a các loài giun sán t ệ ả b o v s c kh e đ tránh các b nh giun sán, bi ủ c a giun sán.
ề ọ t đ n m i ng ườ i
ồ ề ả ấ ố ế ệ ệ ả ườ ướ Các em còn là ngu n tuyên truy n thông tin r t t i thân v b o v b n thân tr c các b nh giun sán. xung quanh, ng
ế ị II. Ki n ngh : không
Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O
Sách sinh h c 7ọ
ả Hình nh, thông tin trên VTV và Internet
ườ ế Ng i vi t
Ộ Ồ Ủ Ẩ Ấ Ậ Ị ƯỜ NH N XÉT C A H I Đ NG TH M Đ NH C P TR NG
…………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………….
18
ọ
ệ
ộ ố
ệ
ố
ề M t s kinh nghi m giúp h c sinh phòng ch ng b nh giun sán qua môn Sinh
Tên đ tài: h c 7ọ …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………….
Ộ Ồ Ủ Ấ Ẩ Ậ Ệ Ị NH N XÉT C A H I Đ NG TH M Đ NH C P HUY N
…………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………….
