Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Xây dựng một số chủ đề dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở chương trình Hóa học 11

S GIÁO D C VÀ ĐÀO T O NGH ANỞ Ụ Ạ Ệ

TR NG THPT QU H P 3ƯỜ Ỳ Ợ

=====  =====

SÁNG KI N KINH NGHI MẾ Ệ

XÂY D NG M T S CH Đ D Y H CỰ Ộ Ố Ủ Ề Ạ Ọ

THEO ĐNH H NG PHÁT TRI N NĂNG L C H C SINHỊ ƯỚ Ể Ự Ọ

CH NG TRÌNH HÓA H C 11 - BAN C B NỞ ƯƠ Ọ Ơ Ả

LĨNH V C: HÓA H CỰ Ọ

Tác gi ả: Đào Th L H ngị ệ ằ

T b mônổ ộ : Khoa h c t nhiênọ ự

Năm th c hi nự ệ : 2021

S đi n tho i ố ệ ạ : 0977.053.713

M C L CỤ Ụ
Trang
PH N I: ĐT V N ĐẦ Ặ Ấ Ề                                                                                                                    ..............................................................................................................   6  
I. Lí do ch n đ tàiọ ề                                                                                                                       .................................................................................................................   6  
II. Ph m vi và đi t ng áp d ngạ ố ượ ụ                                                                                               .........................................................................................   7  
III. Ph ng pháp nghiên c uươ ứ                                                                                                        ..................................................................................................   7  
IV. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a đ tàiọ ự ễ ủ ề                                                                             .......................................................................   7  
V. Tính m i, tính sáng t o c a đ tàiớ ạ ủ ề                                                                                          ....................................................................................   7  
VI. Kh  năng áp d ng c a đ tàiả ụ ủ ề                                                                                                ..........................................................................................   7  
PH N II: N I DUNGẦ Ộ                                                                                                                      ................................................................................................................   8  
A. C  S  LÝ LU NƠ Ở Ậ                                                                                                                  ............................................................................................................   8  
I. Năng l c là gì?ự                                                                                                                          ....................................................................................................................   8  
II. D y h c theo đnh h ng phát tri n năng l c h c sinhạ ọ ị ướ ể ự ọ                                                        ..................................................   8  
1. Khái quát v  d y h c theo đnh h ng phát tri n năng l cề ạ ọ ị ướ ể ự                                               .........................................   8  
2. Các năng l c c t lõi trong ch ng trình giáo d c ph  thông năm 2018 c a Vi t Namự ố ươ ụ ổ ủ ệ
                                                                                                                                                .............................................................................................................................................   9  
3. Các yêu c u c n đt c a năng l c chung   c p THPTầ ầ ạ ủ ự ở ấ                                                    ..............................................   10   
4. Nh ng năng l c đc thù c n phát tri n cho h c sinh trong môn Hóa h cữ ự ặ ầ ể ọ ọ                      ................   12   
III. Đi m i ph ng pháp d y h c Hóa h c theo đnh h ng phát tri n năng l c h c ổ ớ ươ ạ ọ ọ ị ướ ể ự ọ
sinh                                                                                                                                              ........................................................................................................................................   14   
1. M t s  đnh h ng đi m i ph ng pháp d y h c   tr ng ph  thông theo đnh ộ ố ị ướ ổ ớ ươ ạ ọ ở ườ ổ ị
h ng phát tri n năng l c h c sinhướ ể ự ọ                                                                                       .................................................................................   14   
2. M t s  bi n pháp đi m i d y h c theo đnh h ng phát tri n năng l c h c sinhộ ố ệ ổ ớ ạ ọ ị ướ ể ự ọ      .  15   
3. M t s  ph ng pháp d y h c  phát tri n năng l c h c sinh THPT đc th c hi n ộ ố ươ ạ ọ ể ự ọ ượ ự ệ
trong đ tàiề                                                                                                                              ........................................................................................................................   15   
IV. D y h c theo ch  đạ ọ ủ ề                                                                                                           .....................................................................................................   16   
1. Khái ni m d y h c theo ch  đệ ạ ọ ủ ề                                                                                        ..................................................................................   16   

2. Đc đi m c a d y h c theo ch  đặ ể ủ ạ ọ ủ ề                                                                                 ...........................................................................   16   
B. C  S  TH C TI NƠ Ở Ự Ễ                                                                                                            ......................................................................................................   16   
I. H n ch  c a d y h c theo đnh h ng n i dung so v i d y h c theo đnh h ng phát ạ ế ủ ạ ọ ị ướ ộ ớ ạ ọ ị ướ
tri n năng l cể ự                                                                                                                             .......................................................................................................................   16   
II. Th c tr ng c a d y h c môn Hóa h c hi n nay   các tr ng THPT trên đa bàn ự ạ ủ ạ ọ ọ ệ ở ườ ị
huy n Qu  H pệ ỳ ợ                                                                                                                          ....................................................................................................................   20   
C. GI I PHÁP TH C HI NẢ Ự Ệ                                                                                                     ...............................................................................................   21   
I. M c tiêu, c u trúc ch ng Ancol - Phenol   Hóa h c 11 - Ban c  b nụ ấ ươ ở ọ ơ ả                              ........................   21   
1. M c tiêuụ                                                                                                                              ........................................................................................................................   21   
                                                                                                                                                ..........................................................................................................................................   22   
 2. C u trúc n i dung ch ng ancol - phenolấ ộ ươ                                                                        ..................................................................   23   
3. Ph ng pháp d y h c ch ng Ancol - phenolươ ạ ọ ươ                                                                 ...........................................................   23   
3.1. Gi ng d y v  ancol   ả ạ ề                                                                                              ........................................................................................   24   
3.2. Gi ng d y v  phenol    ả ạ ề                                                                                          ....................................................................................   25   
II. Xây d ng và t  ch c d y h c  m t s  ch  đ ch ng Ancol - Phenol ự ổ ứ ạ ọ ộ ố ủ ề ươ                            ......................   25   
1. Nguyên t c, quy trình xây d ng và c u trúc trình bày ch  đắ ự ấ ủ ề                                          ....................................   25   
1.1. Nguyên t c xây d ng ch  đ ắ ự ủ ề                                                                                 ...........................................................................   25   
1.2. Quy trình xây d ng ch  đự ủ ề                                                                                     ...............................................................................   27   
1.3. C u trúc trình bày ch  đấ ủ ề                                                                                       .................................................................................   28   
2. Xây d ng và t  ch c d y h c m t s  ch  đ ch ng Ancol - Phenol   ch ng ự ổ ứ ạ ọ ộ ố ủ ề ươ ở ươ
trình Hóa h c 11 - Ban c  b nọ ơ ả                                                                                               .........................................................................................   29   
2.1. Ch  đ 1: Ancol trong đi s ng và s n xu tủ ề ờ ố ả ấ                                                         ...................................................   29   
I. Lý do l a ch n ch  đự ọ ủ ề                                                                                                           .....................................................................................................   29   
II. M c tiêuụ                                                                                                                                 ...........................................................................................................................   29   
1. Ki n th cế ứ                                                                                                                            ......................................................................................................................   29   
2. K  năngỹ                                                                                                                               .........................................................................................................................   30   
3. Thái độ                                                                                                                                ..........................................................................................................................   30   
4. Đnh h ng năng l cị ướ ự                                                                                                          ....................................................................................................   30   
3

III. Th i gian d  ki nờ ự ế                                                                                                                 ...........................................................................................................   31   
IV. Chu n b  c a GV và HSẩ ị ủ                                                                                                      ................................................................................................   31   
1. Giáo viên                                                                                                                             .......................................................................................................................   31   
2. H c sinhọ                                                                                                                              ........................................................................................................................   31   
V. Ph ng pháp d y h cươ ạ ọ                                                                                                           .....................................................................................................   32   
VI. Thi t k  các ho t đng d y h c ch  đế ế ạ ộ ạ ọ ủ ề                                                                            ......................................................................   32   
2.1. Tính ch t v t lý c a ancolấ ậ ủ                                                                                      ................................................................................   36   
2.2. Tính ch t hóa h c c a ancolấ ọ ủ                                                                                   .............................................................................   37   
VII. Ki m tra và đánh giá sau khi d y h c ch  đ “ Ancol trong đi s ng và s n xu t ”ể ạ ọ ủ ề ờ ố ả ấ
                                                                                                                                                  ...............................................................................................................................................   40   
1. Th i l ng th c hi nờ ượ ự ệ                                                                                                             .......................................................................................................   40   
2. Xây d ng b ng mô t  các m c đ v  nh n th cự ả ả ứ ộ ề ậ ứ                                                                 ...........................................................   40   
3. Ma tr n đ ki m traậ ề ể                                                                                                               .........................................................................................................   43   
4. Đ ki m traề ể                                                                                                                            ......................................................................................................................   43   
5. Đáp án và h ng d n ch mướ ẫ ấ                                                                                                   .............................................................................................   45   
2.2. Ch  đ 2: Phenol v i s  phát tri n c a n n công nghi pủ ề ớ ự ể ủ ề ệ                                            ......................................   46   
D. K T QU  ĐT ĐCẾ Ả Ạ ƯỢ                                                                                                    ..............................................................................................   64   
E. ĐI U KI N Đ Đ TÀI ĐC NHÂN R NGỀ Ệ Ể Ề ƯỢ Ộ                                                                 ...........................................................   68   
PH N III: K T LU NẦ Ế Ậ                                                                                                                   .............................................................................................................   70   
I. K t lu nế ậ                                                                                                                                  ............................................................................................................................   70   
II. M t s  đ xu tộ ố ề ấ                                                                                                                      ................................................................................................................   70   
TÀI LI U THAM KH OỆ Ả                                                                                                               .........................................................................................................   71   
PH  L CỤ Ụ
M T S  HÌNH  NH C A H C SINH KHI H C CH  ĐỘ Ố Ả Ủ Ọ Ọ Ủ Ề                                                     ...............................................   72   
DANH M C CH  CÁI VI T T TỤ Ữ Ế Ắ
C m t  đy đụ ừ ầ ủ Ch  cái vi t t tữ ế ắ
Ban giám hi uệBGH
Đi h cạ ọ ĐH
4