Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Xây dựng một số chủ đề dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở chương trình Hóa học 11

Ở

Ụ

Ạ

Ệ

S GIÁO D C VÀ ĐÀO T O NGH AN

ƯỜ

Ỳ Ợ

TR

NG THPT QU H P 3 =====  =====

Ế

Ệ

SÁNG KI N KINH NGHI M

Ự

Ủ Ề Ạ

Ộ Ố

Ọ

XÂY D NG M T S CH Đ D Y H C Ị

ƯỚ

Ọ

Ự

Ể

NG PHÁT TRI N NĂNG L C H C SINH

Ơ Ả

THEO Đ NH H ƯƠ

Ở

Ọ NG TRÌNH HÓA H C 11 BAN C B N

CH

Ọ

Ự

LĨNH V C: HÓA H C

ị ệ ằ

ả

: Đào Th L H ng

Tác gi ổ ộ

ọ ự

T b môn

: Khoa h c t

nhiên

ệ

ự Năm th c hi n

: 2021

ố ệ

ạ

S đi n tho i

: 0977.053.713

Ụ Ụ M C L C

Ầ

Ấ

Ặ PH N I: Đ T V N Đ

Ề 6 ..............................................................................................................

ề

ọ

6 I. Lí do ch n đ tài .................................................................................................................

ố ượ

ạ

ụ

II. Ph m vi và đ i t

7 ng áp d ng .........................................................................................

ươ

III. Ph

ứ 7 ng pháp nghiên c u ..................................................................................................

ự ễ ủ ề

ọ

7 IV. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a đ tài .......................................................................

ạ ủ ề

ớ

7 V. Tính m i, tính sáng t o c a đ tài ....................................................................................

ủ ề

ụ

ả

7 VI. Kh năng áp d ng c a đ tài ..........................................................................................

Ộ

Ầ

PH N II: N I DUNG

8 ................................................................................................................

Ơ Ở

Ậ

8 A. C S LÝ LU N ............................................................................................................

ự 8 I. Năng l c là gì? ....................................................................................................................

ạ

ọ

ị

ướ

ự ọ

ể

II. D y h c theo đ nh h

8 ng phát tri n năng l c h c sinh ..................................................

ề ạ

ọ

ị

ướ

1. Khái quát v d y h c theo đ nh h

ự ể 8 ng phát tri n năng l c .........................................

ươ

ụ

ủ

ệ

ổ

ng trình giáo d c ph thông năm 2018 c a Vi

ự ố 2. Các năng l c c t lõi trong ch t Nam 9 .............................................................................................................................................

ầ ầ

ạ ủ

ự

ở ấ

3. Các yêu c u c n đ t c a năng l c chung

10 c p THPT ..............................................

ự ặ

ữ

ể

ầ

ọ

ọ 12 4. Nh ng năng l c đ c thù c n phát tri n cho h c sinh trong môn Hóa h c ................

ớ

ổ

ự ọ

ươ

ướ

ể

ạ

ọ

ị

ng pháp d y h c Hóa h c theo đ nh h

ng phát tri n năng l c h c

III. Đ i m i ph 14 sinh ........................................................................................................................................

ướ

ạ

ổ

ị

ng pháp d y h c

ọ ở ườ tr

ớ ổ ng đ i m i ph ự ọ

ươ ộ ố ị ng ph thông theo đ nh 1. M t s đ nh h ể ướ 14 ................................................................................. ng phát tri n năng l c h c sinh h

ộ ố ệ

ớ ạ

ổ

ọ

ị

ướ

ự ọ

ể

2. M t s bi n pháp đ i m i d y h c theo đ nh h

ng phát tri n năng l c h c sinh

. 15

ộ ố ươ

ự ọ

ượ

ự

ể

ạ

ọ

ng pháp d y h c phát tri n năng l c h c sinh THPT đ

ệ c th c hi n 3. M t s ph trong đ tàiề 15 ........................................................................................................................

ạ

ọ IV. D y h c theo ch đ

ủ ề 16 .....................................................................................................

ệ

ọ

ạ 1. Khái ni m d y h c theo ch đ

ủ ề 16 ..................................................................................

Trang

ể

ặ

ọ

ủ ạ 2. Đ c đi m c a d y h c theo ch đ

ủ ề 16 ...........................................................................

Ơ Ở Ự

Ễ

16 B. C S TH C TI N ......................................................................................................

ạ

ướ

ọ

ộ

ọ

ị

ớ ạ ng n i dung so v i d y h c theo đ nh h

ể

ế ủ ạ ng phát I. H n ch c a d y h c theo đ nh h ự 16 ....................................................................................................................... tri n năng l c

ự

ườ

ệ

ọ

ị

ng THPT trên đ a bàn

các tr

ệ

ủ ạ ạ ọ ở II. Th c tr ng c a d y h c môn Hóa h c hi n nay ỳ ợ 20 .................................................................................................................... huy n Qu H p

Ả

Ự

Ệ

C. GI

21 I PHÁP TH C HI N ...............................................................................................

ụ

ấ

ươ

ở

ơ ả

ọ

I. M c tiêu, c u trúc ch

ng Ancol Phenol

21 Hóa h c 11 Ban c b n ........................

ụ 1. M c tiêu

21 ........................................................................................................................

22 ..........................................................................................................................................

ấ

ộ

ươ

2. C u trúc n i dung ch

ng ancol phenol

23 ..................................................................

ươ

ọ

ươ

3. Ph

ạ ng pháp d y h c ch

ng Ancol phenol

23 ...........................................................

ề

ả

ạ 24 3.1. Gi ng d y v ancol ........................................................................................

ề

ả

ạ 25 3.2. Gi ng d y v phenol ....................................................................................

ổ ứ ạ

ộ ố ủ ề ươ

ọ

ự II. Xây d ng và t

ch c d y h c m t s ch đ ch

25 ng Ancol Phenol ......................

ắ

ấ

ự 1. Nguyên t c, quy trình xây d ng và c u trúc trình bày ch đ

ủ ề 25 ....................................

ự

ắ

ủ ề 25 1.1. Nguyên t c xây d ng ch đ ...........................................................................

ự

1.2. Quy trình xây d ng ch đ

ủ ề 27 ...............................................................................

ấ

1.3. C u trúc trình bày ch đ

ủ ề 28 .................................................................................

ộ ố ủ ề ươ

ổ ứ ạ

ch c d y h c m t s ch đ ch

ng Ancol Phenol

ở ươ ch

ơ ả

ọ

ọ ự 2. Xây d ng và t 29 ......................................................................................... trình Hóa h c 11 Ban c b n

ờ ố

ủ ề

ả

ấ 29 2.1. Ch đ 1: Ancol trong đ i s ng và s n xu t ...................................................

ự

ọ

I. Lý do l a ch n ch đ

ủ ề 29 .....................................................................................................

ụ II. M c tiêu

29 ...........................................................................................................................

ứ ế 29 1. Ki n th c ......................................................................................................................

ỹ 2. K năng

30 .........................................................................................................................

3. Thái độ 30 ..........................................................................................................................

ướ

ị 4. Đ nh h

ự 30 ng năng l c ....................................................................................................

ờ

ự ế 31 III. Th i gian d ki n ...........................................................................................................

ẩ

ị ủ 31 IV. Chu n b c a GV và HS ................................................................................................

1. Giáo viên

31 .......................................................................................................................

ọ 31 2. H c sinh ........................................................................................................................

ươ

ạ

V. Ph

ọ ng pháp d y h c

32 .....................................................................................................

ế ế

ạ ộ

ủ ề

ạ

ọ

VI. Thi

t k các ho t đ ng d y h c ch đ

32 ......................................................................

ủ

ấ ậ 36 2.1. Tính ch t v t lý c a ancol ................................................................................

ọ ủ

ấ

37 2.2. Tính ch t hóa h c c a ancol .............................................................................

ể

ờ ố

ủ ề

ấ

ạ

ả

ọ

VII. Ki m tra và đánh giá sau khi d y h c ch đ “ Ancol trong đ i s ng và s n xu t ” 40 ...............................................................................................................................................

ờ ượ

1. Th i l

ệ ự ng th c hi n

40 .......................................................................................................

ự

ả

ứ ộ ề

ậ

2. Xây d ng b ng mô t

ứ 40 các m c đ v nh n th c ...........................................................

ề ể

ậ

43 3. Ma tr n đ ki m tra .........................................................................................................

ề ể 43 4. Đ ki m tra ......................................................................................................................

ướ

ấ

ẫ

5. Đáp án và h

45 ng d n ch m .............................................................................................

ể ủ ề

ớ ự

ủ ề

ệ

46 2.2. Ch đ 2: Phenol v i s phát tri n c a n n công nghi p ......................................

Ả Ạ ƯỢ

Ế

D. K T QU Đ T Đ

64 C ..............................................................................................

Ể Ề

Ệ

Ề

ƯỢ

Ộ

E. ĐI U KI N Đ Đ TÀI Đ

68 C NHÂN R NG ...........................................................

Ầ

Ậ

Ế

PH N III: K T LU N

70 .............................................................................................................

ậ

ế 70 I. K t lu n ............................................................................................................................

ấ ộ ố ề 70 II. M t s đ xu t ................................................................................................................

Ả

Ệ

71 TÀI LI U THAM KH O .........................................................................................................

Ủ Ề

Ọ

Ủ

Ả

Ụ Ụ PH L C Ộ Ố M T S HÌNH NH C A H C SINH KHI H C CH Đ

72 ...............................................

Ụ Ắ Ế Ữ DANH M C CH CÁI VI T T T

ụ ừ ầ ủ ữ C m t đ y đ Ch cái vi ế ắ t t t

Ban giám hi uệ BGH

ạ ọ Đ i h c ĐH

ọ ự ạ D y h c d án DHDA

ạ ọ ư ạ Đ i h c s ph m ĐHSP

Giáo viên GV

ọ H c sinh HS

ọ ỏ H c sinh gi i HSG

ậ ọ ỹ Khoa h c k thu t KHKT

ọ ự Khoa h c t nhiên KHTN

Năng l cự NL

ự ọ Năng l c h c sinh NLHS

ự ậ ụ ế ứ Năng l c v n d ng ki n th c NLVDKT

ố ươ Phân ph i ch ng trình PPCT

ươ ạ Ph ọ ng pháp d y h c PPDH

ươ Ph ọ ng trình hóa h c PTHH

ơ ồ ư S đ t duy SĐTD

Sách giáo khoa SGK

ệ ế Sáng ki n kinh nghi m SKKN

ọ ổ Trung h c ph thông THPT

ọ ố ổ Trung h c ph thông qu c gia THPT QG

ứ ự ệ ố Th c nghi m đ i ch ng TN ĐC

ệ ắ Tr c nghi m khách quan TNKQ

Ầ Ấ Ề Ặ PH N I: Đ T V N Đ

ọ ề I. Lí do ch n đ tài

ơ ở ề ặ ậ 1. C s v m t lí lu n

ớ ộ ế ệ ả

ạ ề ổ ạ ị ế ụ ổ ươ ớ “Ti p t c đ i m i m nh m ph

ệ ẽ ủ ộ ạ ạ

ướ ứ ườ ọ ậ ổ ụ ủ i h c...” . Đ th c hi n t

ấ ủ ổ ề ả ứ ớ ọ

ệ ố ươ ộ ố ệ ự ọ ể ớ ổ

ướ ướ ị ụ d c và đào t o nêu rõ theo h ỹ ế ki n th c, k năng c a ng ầ c n có nh n th c đúng v b n ch t c a đ i m i ph ị đ nh h theo h Ngh quy t H i ngh TW 8 khóa XI v đ i m i căn b n, toàn di n giáo ọ ạ ng pháp d y và h c ụ ự ng hi n đ i; phát huy tính tích c c ch đ ng, sáng t o và v n d ng ớ ể ự t m c tiêu đ i m i đó ạ ậ ng pháp d y h c theo ng phát tri n năng l c h c sinh và m t s bi n pháp đ i m i PPDH ng này.

ổ ệ ạ ộ

ệ t.

ả ế

ự ế H ng ng ướ ể ạ ỉ viên ch là ng ướ ữ ể ườ ọ ớ i h c t ả ườ ị ng qu c t

ườ ệ ở ậ ụ ớ ự Trong s nghi p đ i m i giáo d c thì vi c tích c c hóa ho t đ ng nh n ạ ộ ế ố ấ ầ ứ ủ ọ i các ho t r t c n thi th c c a h c sinh là m t y u t ặ ẩ ứ ế ệ ộ ụ ậ đ ng tr i nghi m, v n d ng ki n th c liên môn đ t o ra s n ph m ho c ướ ề ự ễ ộ ố ấ ả i đ nh h gi ng i quy t các v n đ th c ti n cu c s ng. Giáo ự ố ế ọ ể đ phát tri n năng l c cho h c sinh. Đó cũng là nh ng xu h trong ả các tr c i cách PPDH ng THPT hi n nay.

ơ ở ề ặ ự ễ 2. C s v m t th c ti n

ề ơ Tr ỳ ợ ng THPT Qu H p 3 là m t tr

ộ ườ ơ ọ

ượ ự

ả ọ

ư ứ ụ ể

ỉ ư ti, ch a phát huy đ ở ươ ch ậ ấ ủ ậ ẽ ậ

ế ấ ủ ả

ự ậ ả ự ộ ườ ng thu c mi n núi h n 90% các ầ ể ố ườ ộ ng ch có h n 20% h c sinh theo ban KHTN. H u em là dân t c thi u s , tr ụ ự ế c tính tích c c và kh năng sáng h t các em còn r t rè, t ọ ọ ọ ạ ở ng trình THPT, Hóa h c là môn h c giúp h c các môn h c. Mà t o ế ự duy logic. Các em v n d ng ki n sinh phát tri n năng l c, nh n th c và t ượ ứ ổ ấ ứ th c nghiên c u tính ch t c a các ch t, các quy lu t bi n đ i... s rút ra đ c ẩ ệ ữ ố c b n ch t c a các quá trình x y ra i thích đ m i liên h gi a các s v t, gi trong t ượ ả ờ ố ấ nhiên, trong s n xu t và trong đ i s ng.

ớ ổ Năm h c 2018 2019 v n d ng đ i m i PPDH, tôi đã h

ọ ớ

ậ ụ c”

ọ

ề ứ ở ọ

ừ ỉ ạ ướ ạ

ọ

ớ ứ ạ

ướ ế ng pháp STEM

ậ

ườ ứ ạ ướ ẫ ậ ụ ng d n em Vi ị ộ ầ ầ ế ạ ự ệ ự “Ch t o d u g i đ u tr Thanh Toàn l p 12A3 th c hi n thành công d án ộ ả ư ở ượ ề ượ . Đ tài đã đ ừ ả th o d gàu, ngăn r ng tóc t cu c c công nh n gi i t ơ ọ ấ ỉ ạ thi sáng t o KHKT c p t nh giành cho h c sinh trung h c. T đó tôi đã kh i ế ở ứ ộ ậ m c đ d y ni m đam mê nghiên c u h c sinh. Tuy nhiên nó ch h n ch ể ế ậ ể ọ ừ ớ ọ ị ng phát tri n năng 1 2 h c sinh. Đ ti p c n PPDH m i, d y h c đ nh h t ề ứ ộ ạ ướ ự ộ ố ượ ng và trình đ thì năm l c h c sinh theo h ng đa d ng v m c đ , đ i t ừ ả ệ ứ ế ậ ọ ụ gi ng h c 2019 2020, v n d ng ki n th c liên môn, đúc rút kinh nghi m t ộ ỏ ọ ệ ự ự ạ ề “D y h c d án phân bón v i s c kh e c ng d y tôi đã th c hi n đ tài ẩ ơ ữ ế ả ể ả ữ ử ụ ồ ả ấ đ ng: S d ng nh ng s n ph m ph th i đ s n xu t phân bón h u c vi ậ ề ươ ậ ượ ng ti p c n ph sinh” theo h c công nh n . Đ tài đã đ ồ ưỡ ượ ố ấ ỉ ng c tham gia b i d SKKN b c B c p t nh. Cu i tháng 6 năm 2020, tôi đ ọ ổ ớ ch c. Qua khóa h c ng ĐH Vinh t l p thăng h ng giáo viên THPT do tr

ị ướ ụ

ươ ừ

ụ ế ụ ướ ụ ể ươ

ọ ng pháp d y h c theo đ nh h ạ ượ ố ị ụ ự ọ ế ể ể ộ ng rõ m c tiêu, quan đi m giáo d c và n i dung ớ ổ ng trình GDPT 2018. T đó tôi có mong mu n ti p t c đ i m i ể ạ ng phát tri n ớ ổ c m c tiêu đ i m i giáo

ệ ầ ph n nào giúp tôi đ nh h ủ c a ch ậ PPDH, c th là ti p c n ph ầ năng l c h c sinh đ ph n nào giúp các em đ t đ ố ả ụ d c trong b i c nh hi n nay.

ự ấ ừ ữ nh ng lý do trên, tôi ch n đ tài

Xu t phát t ọ “Xây d ng m t s ch ự ọ ể ọ ị ề ạ ề ng phát tri n năng l c h c sinh ộ ố ủ ở ươ ng ch

ứ ể

ụ ướ ơ ả đ nghiên c u. ng áp d ng

ố ượ ớ ng: HS l p 11 tr

ỳ ợ ơ ả ườ ọ ươ ẫ ấ ng VIII: D n xu t

đ d y h c theo đ nh h ọ trình Hóa h c 11 Ban c b n” ạ II. Ph m vi và đ i t ố ượ ng THPT Qu H p 3 Đ i t ụ ạ Ph m vi áp d ng: Hóa h c 11 Ban c b n, ch halogen ancol phenol

ứ ng pháp nghiên c u

ứ ơ ở ự ề ạ ơ ở ễ

ể ạ ộ ọ ươ ọ ậ ng pháp nghiên c u c s lí lu n, c s th c ti n v d y h c ể ng phát tri n năng l c. ng pháp tìm hi u th c tr ng h c sinh khi h c các b môn KHTN,

ứ vi c t ọ nghiên c u, thái đ h c t p c a h c sinh.

ự ự ộ ọ ậ ủ ọ ổ ế ả ợ ể ng pháp phân tích, t ng h p, ki m tra đánh giá k t qu , đánh giá

III. Ph ươ Ph ướ ị theo đ nh h ươ Ph ệ ự ọ ự h c, t ươ Ph ự ọ năng l c h c sinh.

ọ

ị

IV. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a đ tài ươ ậ Đ tài v n d ng ph ự ọ ứ ừ ượ ỹ ọ ướ ng pháp d y h c theo đ nh h ậ c k năng, nh n th c t ể ng phát tri n đó áp

ề ọ ự ễ

ự ễ ủ ề ạ ụ năng l c h c sinh giúp h c sinh phát huy đ ụ d ng vào th c ti n. ề ơ ở ể ổ ươ ứ ạ ọ

Đ tài là c s đ đ i m i ph ế ớ ệ ng pháp và hình th c d y h c, phù ộ ợ h p v i tình hình xu th phát tri n c a xã h i hi n nay.

ớ ể ủ ạ ủ ề ớ V. Tính m i, tính sáng t o c a đ tài

ổ ươ ạ ị ướ ự Góp ph n đ i m i ph ọ ng pháp d y h c theo đ nh h ng tích c c hóa

ạ ộ ầ ủ ọ ho t đ ng c a h c sinh ng THPT. ớ ở ườ tr

ươ ự ọ ng pháp d y h c tích c c, d y h c theo d án trong t

ạ ọ ử ụ ươ ẫ ộ ị ổ ng pháp

ổ ế Ph bi n ph ơ ự ướ ọ ọ ự ạ ạ ộ b môn và đ n v . H ng d n so n m t giáo án s d ng các ph ủ ề ạ ạ d y h c tích c c, d y h c theo ch đ .

ủ ề ụ ả VI. Kh năng áp d ng c a đ tài

ệ ề ố ọ ộ ọ Đ tài là tài li u tham kh o cho h c sinh kh i 11, h c sinh trong đ i

ể ọ ả tuy n HSG, h c sinh thi THPTQG.

ề ả ạ ọ ị ướ ng

Đ tài là tài li u tham kh o cho giáo viên khi d y h c theo đ nh h ể ệ ự ọ phát tri n năng l c h c sinh.

ế Ngoài ra v i t ng b

ướ ự ọ ể ướ ủ ề ạ ề ự ệ ọ ẽ ượ ự ớ ừ ng phát tri n năng l c h c sinh đ h c th c hi n trong đ tài s giúp ng

ị c ti n hành xây d ng ch đ d y h c theo đ nh ườ i 7

ể ậ ươ ủ ề ng khác, ch đ khác trong

ọ ọ đ c có th v n d ng thành công cho các ch ươ ch ụ ng trình Hóa THPT, ho c

ặ ở các môn h c khác. Ộ Ầ PH N II: N I DUNG

Ơ Ở Ậ A. C S LÝ LU N

ự I. Năng l c là gì?

ệ ự ế ặ

ồ ượ ự ề ỡ ố Khái ni m năng l c có ngu n g c ti ng La tinh có nghĩa là g p g . ể ể c hi u theo nhi u nghĩa song cách hi u

ụ ấ ệ Ngày nay, khái ni m năng l c đ thông d ng nh t là:

ự ượ ể

ộ “Năng l c là thu c tính cá nhân đ ọ ậ ờ ố c hình thành, phát tri n nh t ổ ườ ệ ộ

ứ ế ộ ỹ

ạ ế ấ ị ề ả ự ộ

ệ ữ ề ố ấ ch t ợ ẵ s n có và quá trình h c t p, rèn luy n, cho phép con ng i huy đ ng t ng h p ư ứ các ki n th c, k năng và các thu c tính cá nhân khác nh h ng thú, ni m tin, ạ ộ ý chí... th c hi n thành công m t lo i hành đ ng nh t đ nh, đ t k t qu mong ệ ụ ể mu n trong nh ng đi u ki n c th ”.

ề ấ ự Hình 1: Mô hình chung v c u trúc năng l c

ạ ọ ị ướ ự ọ ể II. D y h c theo đ nh h ng phát tri n năng l c h c sinh

ị ướ ề ạ ọ 1. Khái quát v d y h c theo đ nh h ự ể ng phát tri n năng l c

ị ọ ự ả ả ằ

D y h c heo đ nh h ủ ụ ự ệ ể ệ ạ

ự ế ằ ả ị ứ ụ i năng l c gi

ạ ầ ấ ự ủ ễ ộ ố ọ ẩ ề ệ ấ ể ướ ng phát tri n năng l c nh m đ m b o ch t ượ ệ ọ ng đ u ra c a vi c d y h c, th c hi n m c tiêu phát tri n toàn di n các l ữ ậ ự ẩ ph m ch t nhân cách, chú tr ng năng l c, v n d ng tri th c trong nh ng tình ố ườ hu ng th c ti n nh m chu n b cho con ng i quy t các tình ố hu ng c a cu c s ng và ngh nghi p.

ụ ủ ụ ộ ố Hình 2: B n tr c t giáo d c c a Unesco

ể ự ầ ị

ủ ả ấ ề ệ

ủ ự ự ầ ấ

ự ự ầ

ầ Đ hình thành và phát tri n năng l c c n xác đ nh các thành ph n và ự c u trúc và ượ c là s k t h p c a b n năng l c thành ph n: Năng l c chuyên môn, năng ự ươ ự ể ộ ể ạ ấ c u trúc c a chúng. Có nhi u lo i năng l c khác nhau. Vi c mô t các thành ph n năng l c cũng khác nhau. C u trúc chung c a năng l c đ ả mô t ự l c ph ự ế ợ ủ ố ng pháp, năng l c xã h i, năng l c cá th .

ự ớ ố

ầ ụ ủ ụ ộ ố Hình 3: Mô hình b n thành ph n năng l c v i b n tr c t giáo d c c a Unesco

ươ ụ ổ ng trình giáo d c ph thông năm

ệ ự ố 2. Các năng l c c t lõi trong ch ủ 2018 c a Vi t Nam

ươ ể ổ Ch

ụ ủ ế ướ ự ẩ ấ ỉ ớ ẽ ng trình giáo d c ph thông m i s hình thành và phát tri n cho c, nhân ái, chăm ch , trung th c và

ọ h c sinh năm ph m ch t ch y u: yêu n trách nhi m.ệ

ữ ể ọ ự ng trình cũng hình thành và phát tri n cho h c sinh nh ng năng l c

ươ Ch ồ ố c t lõi g m:

ả ự ố ữ ụ ổ ng trình giáo d c ph thông

ủ ươ ệ B ng 1: Nh ng năng l c c t lõi trong ch năm 2018 c a Vi t Nam

ệ t ự ố Năng l c c t lõi ự ặ Năng l c đ c bi (Năng khi u)ế

ự Năng l c chung ự ủ ự ọ h c T ch và t ợ ế Giao ti p và h p tác

ế ấ ề i quy t v n đ và

ả Gi sáng t oạ

ự Năng l c riêng Ngôn ngữ Tính toán Tin h cọ Công nghệ ể ấ Th ch t ỹ Th m mẩ

ể ự Tìm hi u t ộ nhiên và xã h i

ớ ở ơ ồ ể Chúng ta có th ghi nh b i s đ sau :

ự ủ ọ ạ ượ ườ ấ ẩ ầ Hình 4: Năm ph m ch t và m i năng l c c a h c sinh c n đ t đ c

ầ ầ ạ ủ ự ở ấ 3. Các yêu c u c n đ t c a năng l c chung c p THPT

ầ ầ ạ ủ ự ở ấ ượ Các yêu c u c n đ t c a năng l c chung c p THPT đ c mô t ả ở ả b ng

ầ ầ ạ ủ ự ả ở ấ B ng 2: Các yêu c u c n đ t c a năng l c chung c p THPT

ấ Năng l cự C p THPT

ự ự ủ Năng l c t ch và t ự ọ h c

ủ ộ ệ T l cự ự

ữ ự ệ ự Ch đ ng, tích c c th c hi n nh ng công vi c ọ ậ ộ ố ả b n thân trong cu c s ng và h c t p.

ế ẳ ị t kh ng đ nh mình Bi

ẳ ệ ề ầ ợ t b o v quy n, nhu c u cá nhân phù h p ị ự T kh ng đ nh mình và ầ ề ả b o v quy n, nhu c u chính đáng ậ ệ ế ả Bi ớ ạ ứ v i đ o đ c và pháp lu t.

ượ ư ế ủ ả ể ạ Đánh giá đ c u đi m h n ch c a b n thân

ế ự ề ộ ỉ t t ả đi u ch nh tình c m, thái đ , hành vi

ộ ư ử Bi ủ c a mình, luôn bình tĩnh, có cách c x đúng.

ả ỉ ự ề T đi u ch nh tình c m, ủ thái đ , hành vi c a mình ẵ ữ t qua nh ng th ử

ế ượ ậ S n sàng đón nh n và bi t v ọ ậ ộ ố thách trong cu c s ng và h c t p.

ế ệ ạ Bi t tránh các t ộ n n xã h i

ỉ ề ượ

ệ ườ ớ

ủ ỹ Đi u ch nh đ c k năng, kinh nghi m c a cá ố ạ ộ ầ nhân c n cho ho t đ ng m i, môi tr ng s ng m i.ớ ộ ứ ớ Thích ng v i cu c s ngố

c cách t ủ ả ệ ớ ể

ổ ượ ả ộ ể ư duy, cách bi u hi n thái Thay đ i đ ứ ộ đ và c m xúc c a b n thân đ đáp ng v i yêu ầ c u xã h i.

ứ ượ ậ Nh n th c đ ị ủ ả c giá tr c a b n thân

ướ ị ị ượ ướ ể ợ ề ng ngh c h ng phát tri n phù h p sau

Đ nh h nghi pệ Xác đ nh đ THPT

ế ạ ị

ượ c k ho ch, l a ch n môn h c, đ nh ề ọ ớ ả ự ợ ệ ậ ọ L p đ ướ ng ngh nghi p phù h p v i b n thân. h

ị ượ ụ ọ ậ ệ Xác đ nh đ c nhi m v h c t p

ỉ

ư ượ ọ ạ ợ ọ ậ ế ề c k ho ch h c t p ả ươ ng pháp h c phù h p cho b n ự ọ ự T h c t ệ hoàn thi n Đánh giá và đi u ch nh đ và đ a ra ph thân.

ậ ự ữ ề

ủ ả ỉ T nh n ra và đi u ch nh nh ng sai sót c a b n ọ ậ thân trong quá trình h c t p.

ế ườ ưỡ Bi t th ng xuyên tu d ạ ứ ng đ o đ c

ự ợ ế Năng l c giao ti p và h p tác

ộ ươ ệ ng ti n và

ụ ế ộ ị Xác đ nh m c đích, n i dung, ph thái đ giao ti p.

ế ậ ể ệ ố ộ Thi t l p và phát ti n các m i quan h xã h i

ị ươ ụ Xác đ nh m c đích và ph ứ ợ ng th c h p tác ầ ầ ạ Các yêu c u c n đ t

ạ ộ ệ ả ị Xác đ nh trách nhi m và ho t đ ng b n thân

ả ị ườ ợ ầ Xác đ nh nhu c u và kh năng ng i h p tác

ạ ộ ợ Đánh giá ho t đ ng h p tác

ố ế ộ ậ H i nh p qu c t

ự ả ế ấ ề Năng l c gi ạ i quy t v n đ và sáng t o

ưở Tìm ra ý t ớ ng m i

ả ề ệ Phát hi n và gi ế ấ i quy t v n đ

ầ ầ ự ề ấ ọ ả ạ Các yêu c u c n đ t Đ xu t và l a ch n gi i pháp

ế ế ổ ứ ạ ộ Thi t k và t ch c ho t đ ng

ộ ậ ư T duy đ c l p

ự ặ ữ ọ ể ầ 4. Nh ng năng l c đ c thù c n phát tri n cho h c sinh trong môn

Hóa h cọ

ặ ườ ị Theo PGS.TS Đ ng Th Oanh Gi ng viên Tr

ổ ụ ặ

ể ươ ế ạ ủ

ề ể ọ ổ

ướ ể ọ ị

ụ ằ

ể ự ặ ể ộ ả ng ĐHSP Hà N i: ọ ề ỗ ng trình giáo d c ph thông, m i môn h c đ u có đ c thù riêng và Trong ch ọ ặ ự ể có th m nh đ hình thành và phát tri n năng l c đ c thù c a môn h c. Và ớ ạ ậ ợ ể ệ ọ i đ tri n khai đ i m i d y môn Hóa h c là môn h c có đi u ki n thu n l ệ ự ọ ng phát tri n năng l c cho h c sinh. Ngoài vi c h c và đánh giá theo đ nh h ọ ự hình thành và phát tri n năng l c chung thì môn Hóa h c cũng nh m m c tiêu phát tri n 6 năng l c đ c thù sau:

ả ự ặ ữ ể ầ ọ

B ng 3: Nh ng năng l c đ c thù c n phát tri n cho h c sinh trong môn Hóa h cọ

ữ ạ ầ ầ Yêu c u c n đ t

ự ặ Nh ng năng l c đ c thù

ọ ọ ẽ

ậ ọ

ể ượ

ệ ấ ọ ử ấ

ế ể ượ Qua các bài h c, h c sinh s nghe và hi u đ c ữ ộ n i dung các thu t ng hóa h c, danh pháp hóa ẽ ọ ng hóa h c (kí hi u, hình v , h c và các bi u t ạ mô hình c u trúc các phân t các ch t, các lo i ọ liên k t hóa h c.

ẽ ế ễ ễ

ữ ủ ơ ọ ứ t và bi u di n đúng công th c ơ ở ạ d ng

ứ ẳ ồ ồ Các em s vi ấ hóa h c c a các ch t vô c và h u c công th c, đ ng đ ng, đ ng phân. ữ ự ử ụ Năng l c s d ng ngôn ọ ng hóa h c

ế ậ t và rút ra đ

ắ ọ

ố ớ ợ ượ Ngoài ra, các em còn nh n bi c ọ các quy t c đ c tên và đ c đúng tên theo các danh ấ ữ ơ pháp khác nhau đ i v i các h p ch t h u c .

ậ ượ ụ

ọ ể ữ ậ c các thu t ng hóa ượ c ý nghĩa

Trình bày và v n d ng đ ọ h c, danh pháp hóa h c và hi u đ ủ c a chúng.

ồ ự ế

ự ệ ử ụ

ả ả ậ , gi

Năng l c này bao g m các năng l c ti n hành ệ ụ thí nghi m, s d ng và v n d ng thí nghi m, ệ năng l c quan sát, mô t i thích các hi n ượ nhiên t ự ự ng t

ọ ẽ

ử ụ ắ ệ ặ

ạ Các bài h c s giúp các em s d ng thành th o ộ ẽ ế ồ đ dùng thí nghi m, s ti n hành l p đ t các b 12

ụ ầ ụ ế ủ ừ ế ậ c tác d ng c a t ng b ph n, bi ể ệ t cho t ng thí nghi m. Hi u t phân tích

ừ ộ ắ ụ d ng c c n thi ượ đ đúng sai trong các thao tác l p ghép. ự ẽ ế ộ ậ ự ứ Năng l c nghiên c u và ọ th c hành hóa h c ữ

ế ể ể ứ ơ ả ế ậ ớ ự i t nhiên và k t gi

ệ Các em s ti n hành đ c l p các thí nghi m, ế nghiên c u, tìm ki m và thu th p nh ng ki n ỹ ứ th c c b n đ hi u bi thu t.ậ

ọ

ẽ ả

ả ộ

ế ệ

t đ ế

ả rõ ràng chính xác các i thích m t cách khoa ượ c ậ ữ ọ ừ đó rút ra nh ng k t lu n ấ Thông qua các bài h c, các em s mô t ế ệ cách ti n hành thí nghi m, mô t ệ ệ ượ ng thí nghi m, gi hi n t ọ ẩ ượ h c các hi n t ng đã x y ra. Vi ươ ng trình hóa h c t ph ấ ủ ề v tính ch t c a các ch t.

ọ ậ ẽ

ự

ươ ả

ạ ả ệ

ả ệ ả

Thông qua các bài t p hóa h c s hình thành ẽ ậ ọ năng l c tính toán cho h c sinh. Các em s v n ụ ả d ng thành th o ph ng pháp b o toàn (b o toàn ố ượ ng, b o toàn đi n tích, b o toàn nguyên kh i l ố ả i các bài , b o toàn electron...) trong vi c gi t t p.ậ ự Năng l c tính toán

ọ ạ

ố

ạ ố ứ ọ

ề ậ

ế ử ụ ở ể ệ ọ ề ạ ươ ể ử ụ ng H c sinh có th s d ng thành th o ph ệ ớ ọ pháp đ i s trong toán h c và m i liên h v i ọ ể ả ki n th c hóa h c đ gi i các bài toán hóa h c. ậ S d ng nhi u thu t toán đ bi n lu n và tính ậ nhi u d ng bài t p hóa h c khác nhau. toán

ọ

ọ ậ ố ượ

ớ ệ ọ ậ ẽ ượ ờ ố ề ấ Qua quá trình h c t p trên l p, h c sinh s phân tích đ c tình c tình hu ng, phát hi n và nêu đ ố hu ng có v n đ trong h c t p, trong đ i s ng.

ậ

ế ề ẽ ấ Các em s thu th p và làm rõ thông tin có liên quan đ n v n đ .

ề ự ề i quy t v n đ , l a ch n đ ượ ộ ố ả c m t s gi ả ượ ọ c gi ể i pháp đ i pháp phù ự Năng l c gi

ấ Đ xu t và phân tích đ ế ấ ả gi h p.ợ ế ấ i quy t v n

ả ề đ thông qua môn hóa h cọ ề

ậ

ọ ọ ế ấ ấ ượ ạ ế ệ ự

ợ ả ế t ế ơ ở

ặ c các gi Ngoài ra h c sinh còn đ xu t đ ế thuy t khoa h c khác nhau, l p k ho ch chi ti ề ặ ể ả i quy t v n đ đ t ra. Th c hi n các k đ gi ặ ạ ộ ậ ạ ho ch đ c l p sáng t o, ho c h p tác trên c s ế ả thuy t đã đ t ra. gi

ọ ẽ ề ỉ Môn hóa h c s giúp các em đi u ch nh các gi ả i

ớ ố ả ợ ộ pháp cho phù h p v i b i c nh xã h i.

ọ

ọ ậ ẽ ứ ế ạ

ế ộ ặ

ể ế ứ Qua quá trình h c t p s giúp h c sinh có năng ứ ự ệ ố l c h th ng hóa ki n th c, phân lo i ki n th c ộ ể ọ hóa h c, hi u rõ đ c đi m, n i dung, thu c tính ọ ạ ủ c a lo i ki n th c hóa h c đó.

ọ

ớ

ộ ứ ế ế ự t l a ch n ki n th c m t ỗ ố ng, tình hu ng ự ễ ợ ụ ể ọ ả H c sinh ph i bi ệ ượ cách phù h p v i m i hi n t ẩ x y ra c th trong th c ti n.

ọ ẽ ị ượ ụ ự ậ ọ

ứ ế ả ế Năng l c v n d ng ki n ờ ọ ứ th c hóa h c vào đ i s ngố ự ứ ế ướ c các ki n th c H c sinh s đ nh h ng đ ổ ế ậ ụ ợ ộ hóa h c m t cách t ng h p và khi v n d ng ki n ượ ứ ề ạ ứ th c ph i rõ ràng v lo i ki n th c đó đ c ng ọ ụ d ng vào nghành gì, lĩnh v c gì trong hóa h c.

ủ ẽ ể

ứ ẩ

ỹ

ệ

ng trong t

ế ượ ụ Các em s hi u rõ đ c các ng d ng c a hóa ọ ề ự ấ ọ h c trong các v n đ th c ph m, y h c, khoa ườ ệ ậ ọ ồ ng...Đ ng h c k thu t, nông nghi p, môi tr ả ệ ượ ố ờ c các hi n i thích đ th i tìm m i liên h và gi ọ ủ ụ ứ ự ượ nhiên, các ng d ng c a hóa h c t ờ ố ứ ế ợ k t h p ki n th c liên môn vào trong đ i s ng.

ọ ề

ọ ộ ấ ấ ế ả

ứ ợ

ọ ấ ượ ẽ c Môn hóa h c s giúp h c sinh đ xu t đ ủ ề ộ ứ ỏ câu h i nghiên c u cho m t v n đ hay m t ch ề ụ ể ề ọ ậ thuy t nghiên đ h c t p c th . Đ xu t gi ớ ộ ỏ ứ c u phù h p v i câu h i nghiên c u m t cách ạ khoa h c, sáng t o. ự ạ Năng l c sáng t o

ả

ự ế

ứ ả

ệ ấ ự ươ ẽ ề ọ ng án th c nghi m H c sinh s đ xu t ph ứ ế ứ ể ể thuy t nghiên c u. Sau đó đ ki m ch ng gi ả ẽ các em s xây d ng báo cáo k t qu vè trình bày ế ự ọ k t qu nghiên c u, đó chính là h c sinh th c ọ ứ ệ hi n nghiên c u khoa h c.

ươ ạ ọ ọ ị ướ ng pháp d y h c Hóa h c theo đ nh h ng phát

ể ớ ổ III. Đ i m i ph ự ọ tri n năng l c h c sinh

ướ ổ ươ ộ ố ị 1. M t s đ nh h ng đ i m i ph ọ ở ườ tr ng

ổ ị ướ ng pháp d y h c ự ọ ớ ể ph thông theo đ nh h ạ ng phát tri n năng l c h c sinh

ươ ướ ạ ọ Vi c đ i m i ph

ớ ủ ươ ớ ọ ng pháp d y h c hóa h c theo h ng trình GDPT m i. Ch

ướ ệ ể

ươ ỗ ế ậ ng ti p c n năng ụ ng trình giáo d c môn ế ế t k ng phát tri n năng l c thông qua thi ng pháp

ạ ủ ế ượ ự ị ỗ ộ ọ ạ ộ ụ ướ ị ệ ổ ọ ươ ự l c là tr ng tâm c a ch ọ ọ ặ Hóa h c đ c bi t chú tr ng đ nh h ọ ho t đ ng d y h c cho m i n i dung, m i ch đ h c t p. Các ph giáo d c ch y u đ ự ủ ề ọ ậ ng sau: c l a ch n theo các đ nh h

ướ ạ ộ ọ ậ ủ ọ ạ ộ ự ị Đ nh h

ng ho t đ ng: Các ho t đ ng h c t p c a h c sinh d a trên 14

ế ớ ự ễ ậ ắ ị

ả ấ ạ ộ ế ệ ề ự ễ

ủ ọ ọ ự ứ ự ể

ệ ướ ụ các ho t đ ng tr i nghi m; V n d ng, g n k t v i th c ti n và đ nh h ng ằ ả i quy t các v n đ th c ti n nh m nâng cao s h ng thú c a h c sinh, góp gi ấ ẩ ầ ph n hình thành và phát tri n ph m ch t và năng l c cho h c sinh mà môn ọ ả h c đ m nhi m

ọ ạ ướ ườ ng s d ng các ph

ằ ự ự ị Đ nh h ọ ử ụ ạ

ng d y h c tích c c: Tăng c ủ ộ ự ể ấ

ườ ọ ệ ọ ặ ả

ệ ơ ữ ộ ề ứ ụ ự ấ ơ

ọ ậ ươ ng pháp ớ ự ợ ạ d y h c nh m phát huy tính tích c c, ch đ ng, sáng t o và phù h p v i s ự ườ ẩ ng th c i h c. Tăng c hình thành và phát tri n ph m ch t, năng l c cho ng ứ ề ợ ạ t khi nghiên c u v h p hành, tr i nghi m trong các n i dung d y h c đ c bi ự ễ ch t vô c , h u c có nhi u ng d ng trong th c ti n thông qua các d án trong h c t p.

ớ ạ ọ ộ ố ệ ổ ị ướ ể ng phát tri n

2. M t s bi n pháp đ i m i d y h c theo đ nh h ự ọ năng l c h c sinh

ươ ạ ượ ọ ủ ng pháp d y h c c a giáo viên đ ể ệ c th hi n qua

ệ ặ ữ ổ ớ Vi c đ i m i ph ơ ả ư nh ng đ c tr ng c b n sau:

ọ ạ ộ ọ ậ ừ D y h c thông qua t ch c liên ti p các ho t đ ng h c t p, t

ữ ụ ộ ứ ư ả

ượ ắ

ế ế khám phá nh ng đi u ch a bi ứ ỉ ạ ọ

ọ ậ ế ạ ữ ứ ứ ư ứ ế ớ

ụ ự ễ ệ ọ ậ ố ạ ổ ứ đó giúp ự ọ ế ề h c sinh t t ch không ph i th đ ng ti p thu ầ ườ ổ ặ ẵ c s p đ t s n. Theo tinh th n này, giáo viên là ng nh ng tri th c đ i t ế ớ ạ ạ ộ ế ch c và ch đ o h c sinh ti n hành các ho t đ ng h c t p nh nh l i ki n ứ ế ậ th c cũ, phát hi n ki n th c m i, v n d ng sáng t o ki n th c đã bi t vào ố ặ các tình hu ng h c t p ho c tình hu ng th c ti n,...

ọ ậ ố ợ ể ớ ọ ậ ợ ng ph i h p h c t p cá th v i h c t p h p tác theo ph

ọ ệ ơ

ậ ườ ề ơ ề ừ ố ắ ề ỗ ọ

Tăng c ạ ề ộ ậ ề ợ ừ ặ

ệ

ủ ừ ế ằ

ươ ng ơ ả châm “t o đi u ki n cho h c sinh nghĩ nhi u h n, làm nhi u h n và th o ộ ự ự l c m t lu n nhi u h n”. Đi u đó có nghĩa, m i h c sinh v a c g ng t ậ ế ẽ ớ cách đ c l p, v a h p tác ch t ch v i nhau trong quá trình ti p c n, phát ầ ở ớ ế ọ ớ hi n và tìm tòi ki n th c m i. L p h c tr thành môi tr ng giao ti p th y ế ự ể ụ t và kinh nghi m c a t ng cá nhân, trò và trò trò nh m v n d ng s hi u bi ụ ọ ậ ệ ế ả ể ủ ậ c a t p th trong gi ườ ứ ệ ậ i quy t các nhi m v h c t p chung.

ọ ế

ọ ạ ệ ố ọ ớ ỏ ọ

ế ọ ọ ỹ

ủ ẫ ướ ề ả ẫ i/đáp án m u, theo h

ặ ự ng d n, ho c t ử ượ ể

ố ả ọ ậ ụ Chú tr ng đánh giá k t qu h c t p theo m c tiêu bài h c trong su t ậ ti n trình d y h c thông qua h th ng câu h i, bài t p (đánh giá l p h c). Chú ớ ẫ ự ể đánh giá và đánh giá l n nhau c a h c sinh v i tr ng phát tri n k năng t ứ ờ ư xác nhi u hình th c nh theo l i gi ữ ể ị c nguyên nhân và nêu cách s a ch a đ nh tiêu chí đ có th phê phán, tìm đ các sai sót.

ự ọ ọ ể ng pháp d y h c phát tri n năng l c h c sinh

ươ ệ ượ ề ạ ộ ố 3. M t s ph ự c th c hi n trong đ tài THPT đ

ạ ả ọ D y h c nêu và gi ề ế ấ i quy t v n đ

ươ ọ ự ạ Ph ng pháp d y h c d án

ạ ọ D y h c nhóm

ươ ơ ồ ư Ph

duy ủ ề ng pháp s đ t ạ ọ IV. D y h c theo ch đ

ạ ọ ủ ề ệ 1. Khái ni m d y h c theo ch đ

ọ ữ ọ

ề ự ườ ướ

ế ế ạ ố D y h c theo ch đ là s k t h p gi a mô hình d y h c truy n th ng ế ẫ ng d n HS xây d ng ki n ứ l c tìm ki m thông tin, s d ng ki n th c

ờ ướ ế ự ễ ờ ố ệ ự ế ợ ủ ề ạ ọ ớ ng h c m i, trong đó GV h đã có và mô hình tr ử ụ ự ự ẫ ồ ứ ng d n HS t th c, đ ng th i h ụ ả i quy t các nhi m v có ý nghĩa trong đ i s ng th c ti n. vào gi

ọ ớ ọ ủ ề ạ ộ

ộ ớ ổ

ữ ứ ủ ộ ọ ậ ề ề ọ

ấ ế ề ệ ấ

ạ ọ ế ự ễ ự ể ả ứ

ự ự ế ồ ị

ế ứ ệ ạ ộ

ễ ế ậ ươ i t

ứ ẫ D y h c theo ch đ là m t mô hình m i cho ho t đ ng l p h c: trong ế ộ đó chú tr ng nh ng n i dung h c t p có tính t ng quát, liên quan đ n các n i ớ ề ắ ộ ữ dung ki n th c c a m t hay nhi u môn h c và nh ng v n đ g n li n v i ữ ề ơ ộ th c ti n. HS có nhi u c h i làm vi c nhóm đ gi i quy t nh ng v n đ xác ế ệ ố ậ ề th c, có h th ng và liên quan đ n nhi u ki n th c khác nhau. HS thu th p ệ ề ọ ủ ừ nhi u ngu n ki n th c. Vi c h c c a HS th c s có giá tr vì nó thông tin t ố ỹ ỹ ề ự ế ố ớ k t n i v i th c ti n và rèn luy n nhi u k năng ho t đ ng, k năng s ng. ườ ổ ứ ch c, ng trình này, GV đóng vai trò là ng Thông qua cách ti p c n ch ướ h ứ ng d n HS nghiên c u, khám phá tri th c.

ủ ề ể ặ ủ ạ ọ 2. Đ c đi m c a d y h c theo ch đ

ế ậ ế ạ Theo cách ti p c n d y h c ch đ , HS đ

ượ ệ ậ ọ ặ

ứ ể ặ ọ

ủ ề ố ộ ố ộ ọ ạ ế ể ấ ủ ề

ứ ứ c nghiên c u các ki n th c ữ ế ớ t v i nhau, nh ng mang tính khái quát, logic và đ t trong m i liên h m t thi ộ ế ki n th c này có th liên quan đ n m t s n i dung trong môn h c ho c m t ọ ố ộ ố ặ s môn h c khác nhau. Có th th y, d y h c theo ch đ , có m t s đ c ơ ả ể đi m c b n sau:

ọ ủ ề ữ ế ể D y h c theo ch đ chú tr ng t i nh ng hi u bi

ủ ệ ằ

ớ ệ ứ ạ ẵ ộ ứ ệ ế ộ ọ ệ t và kinh nghi m, ụ ọ ậ ự ệ ỹ k năng s n có c a HS trong vi c th c hi n các nhi m v h c t p nh m giúp ả ự HS lĩnh h i ki n th c m t cách tích c c, h ng thú và hi u qu .

ể ả ứ ụ ế ậ ỹ ng kh năng v n d ng ki n th c, k năng đ gi ế i quy t các

ườ Tăng c ề ủ ờ ố ả ự ễ ấ v n đ c a đ i s ng th c ti n cho HS.

ự ứ ế ả ắ

ớ ờ ợ H th ng ki n th c có s tích h p, tinh gi n, logic và g n v i đ i ự ễ ệ ố ố s ng th c ti n.

ế ế ự ệ ọ ch c d y h c ch đ đ c thi ế ạ ủ ề ượ ộ ệ c th c hi n m t cách linh ho t, ti n ể ự ụ ể ọ t k thành nhi m v đ h c sinh có th th c

ệ ệ ổ ứ ạ Vi c t ủ ề ượ ọ ạ trình d y h c ch đ đ ở ớ nhà. hi n trên l p và

ớ ụ ể ủ ề ướ ọ ng t ự i m c tiêu hình thành và phát tri n năng l c, D y h c ch đ h

ẩ ạ ấ ph m ch t cho HS.

Ơ Ở Ự Ễ B. C S TH C TI N

ế ủ ạ ọ ị ướ ộ ớ ạ ọ ng n i dung so v i d y h c

ướ ạ I. H n ch c a d y h c theo đ nh h ị theo đ nh h ự ể ng phát tri n năng l c

ụ ị Tr c đây, giáo d c Vi

ạ ậ ế ướ ọ ệ ị ế ướ ọ t Nam d y h c theo đ nh h ầ ệ

ậ ế ị

ướ ứ ề ồ

ướ ộ

ạ ạ ọ ị ướ ữ ế ị ể ng phát tri n năng l c

ứ ạ ộ ng n i dung (t c ạ ể ứ là d y h c ti p c n trang b ki n th c), hi n nay đang d n chuy n sang d y ự ự ể ọ ứ ọ ng phát tri n năng l c h c ti p c n năng l c (t c là d y h c theo đ nh h ả ệ ớ ễ ọ ừ ự h c sinh). T th c ti n gi ng d y, cùng v i nghiên c u nhi u ngu n tài li u ặ ề ạ ấ ậ ng n i dung còn có nhi u m t khác nhau, tôi nh n th y d y h c theo đ nh h ể ự ở ọ ớ ạ ạ h n ch so v i d y h c theo đ nh h nh ng đi m sau:

ả ộ ị B ng 4: So sánh d y h c theo đ nh h ớ ạ ọ ng n i dung v i d y h c

ướ ạ ọ ị theo đ nh h ướ ự ể ng phát tri n năng l c

ạ ọ ị ướ ạ ọ ị ng D y h c theo đ nh h

D y h c theo đ nh h ộ ể n i dung ướ ng ự phát tri n năng l c

ọ ọ

ứ ỹ ự ế Chú tr ng hình thành ki n ộ th c, k năng, thái đ .

ứ ế ả t, khó ẩ Chú tr ng hình thành ph m ấ ch t và năng l c thông qua ệ vi c hình thành ki n th c và ỹ k năng. Mô t không chi ti quan sát và đánh giá đ ế c.ượ

chi ti ấ ụ ể ọ ụ M c tiêu ạ ọ d y h c ế ả Mô t sát và đánh giá đ ể t, có th quan c.ượ ể ể

ọ L y m c tiêu h c đ thi, ọ ọ h c đ hi u là quan tr ng nh t.ấ

ể ố ể ế ể ọ

ụ M c tiêu là h c đ s ng, ọ h c đ bi t và h c đ làm vi c.ệ

ộ ự ộ

ế ằ

ượ ươ ữ ọ ượ c l a ch n N i dung đ ạ ự d a vào k ho ch chuyên ế ị t c quy đ nh chi ti môn, đ ng trình. trong ch

ọ ự ượ c l a ch n N i dung đ ả ầ ế ạ ượ nh m đ t đ c k t qu đ u ươ ị ng trình ra đã quy đ nh, ch ộ ị ỉ ch quy đ nh nh ng n i dung chính. ọ ệ ố

ứ

ề ạ ỹ ế ứ ụ ế Chú tr ng h th ng ki n ượ ế c th c lý thuy t. SGK đ trình bày li n m ch. ộ N i dung ạ ọ d y h c ọ ự Chú tr ng các k năng th c ậ hành, v n d ng ki n th c vào ự ễ th c ti n. ệ

ộ ộ

ươ t có tính m

ậ ệ ắ ứ ị Vi c quy đ nh c ng nh c ữ ế t trong nh ng n i dung chi ti ế ễ ị ươ ch ng trình d b thi u tính ậ c p nh t.

ớ N i dung ch ng trình ế ở không quá chi ti ể ạ ề ườ ạ i d y t o đi u ki n đ ng ế ậ ễ ậ ườ ọ ng i h c d c p nh t ki n ứ th c m i.

ọ ạ ứ

ị ngươ Ph pháp d yạ h cọ

ườ ạ ụ ế ề i d y truy n th ki n Ng ứ ế ườ th c, ng i h c ti p thu ứ ế ữ nh ng ki n th c đã quy đ nh s n.ẵ

ế ườ ủ i d y ch y u là Ng ườ ỗ ợ ườ ổ ng i t ng i ch c, h tr ọ ứ ế ế h c chi m lĩnh ki n th c, chú ế ả ả ọ tr ng kh năng gi i quy t ườ ọ ề ủ ấ v n đ c a ng i h c. ườ ầ

i h c có ph n th ệ ọ ả ổ

ườ ụ Ng ộ đ ng, ít ph n bi n, ít tranh lu n.ậ

ế c thi ư ậ ạ ứ ch c ho t ủ ộ i h c ch đ ng ượ c c đ a ra ý ẳ ượ t k ng th ng chung cho c ế ả ế ủ ọ Coi tr ng các t ọ ộ đ ng, ng ạ ộ tham gia các ho t đ ng, đ ượ tranh lu n, đ ki n c a mình. Giáo án đ ườ đ l p.ớ

ượ ế ế Giáo án đ c thi t k phân ườ ạ ọ Ng ị i h c b h n ch ế

ề ự phân hóa theo

ữ ế ị ự nhánh, có s ộ trình đ và năng l c.

ở ệ nh ng đi u ki n tìm tòi b i ẵ ượ ứ ki n th c đã đ c đ nh s n trong sách.

ưở ườ ọ Ng ể ể ệ đ th hi n ý t ơ ộ ề i h c có nhi u c h i ng.

ạ ườ ư

ề ử ụ ườ ạ Ng i d y s d ng nhi u ươ ề ọ ạ ph ng pháp d y h c truy n ố ế thuy t trình, th ng nh ự ự ẫ ướ h ng d n th c hành, tr c quan, đàm tho i...ạ

ớ

ế ố ề ề ử ụ i d y s d ng nhi u Ng ệ ư ự PPDH tích c c nh phát hi n ề ề ế ấ ả ấ i quy t v n đ , v n đ và gi ọ ạ ự ọ ạ d y h c d án, d y h c ợ STEM...k t h p v i PPDH truy n th ng.

ườ ượ ắ ế ọ ng đ c s p x p c ố

ể ở ự ị Th ị đ nh (theo các dãy bàn).

ế Ng ườ ạ ở ị i d y v trí trung tâm ể ắ ừ ế

ạ ớ Có tính linh ho t, l p h c có ờ ngoài tr i, đi th c đ a, th ớ trong l p thì các bàn gh có th s p x p thành t ng nhóm nh .ỏ

ườ Môi ngườ tr ọ ậ h c t p ể ứ ặ ở

ở

ở ạ Ng i d y có th đ ng ể ở ầ g n ho c phía sau, xa đ ọ ậ ể ề đi u khi n các nhóm h c t p ở ạ t o không khí c i m thân thi nệ

ự

ự ả ầ

ỹ

ộ ườ ự

Đánh giá ụ ế ứ ự ễ Tiêu chí đánh giá d a vào ớ ế k t qu đ u ra, quan tâm t i ọ ộ ủ ự ế ti n b c a ng i h c, s ỹ ọ chú tr ng k năng th c hành, ế ụ ậ v n d ng ki n th c liên môn ế ể ả đ gi i quy t th c ti n.

ủ ế Tiêu chí đánh giá ch y u ế ự ượ đ c xây d ng d a trên ki n ộ ắ ứ th c, k năng, thái đ g n ư ọ ớ v i n i dung đã h c, ch a ả ầ ủ ớ i kh năng quan tâm đ y đ t ự ứ ậ v n d ng ki n th c vào th c ti n.ễ ườ

ề c toàn quy n

ự ệ ườ ạ ượ i d y đ Ng trong đánh giá. ượ ọ i h c đ Ng c tham gia ẫ vào đánh giá l n nhau, nâng ả cao năng l c ph n bi n.

ứ ọ i h c có

Ki n th c ng ượ đ ườ ứ ế ớ c là do ghi nh . ẩ ả S n ph m giáo d cụ

ọ ế ườ i h c có Ki n th c ng ự ụ ượ đ c là do áp d ng vào th c ti n.ễ ẵ

ườ ộ ự

ườ ọ ế ứ Do ki n th c có s n nên ụ ọ i h c ph thu c SGK, ng giáo trình và tài li u.ệ tìm tòi nên ộ ụ i h c không ph thu c

Phát huy s ng SGK, giáo trình và tài li u.ệ

ế ả ứ

ữ ụ

ạ ữ ộ ứ ả Ít chú ý đ n kh năng ng ụ ẩ ụ d ng nên s n ph m giáo d c ườ là nh ng con ng i ít năng ộ đ ng, sáng t o. ả ụ Phát huy kh năng ng d ng ẩ ả nên s n ph m giáo d c là ườ i năng đ ng, nh ng con ng

sáng t o.ạ

ả ấ ọ

ề ề

ở ấ ộ

ấ ụ ủ ậ

ế ứ ạ ụ ủ Rõ ràng s n ph m giáo d c c a hai hình th c d y h c trên là r t khác ấ ọ nhau. Đây chính là v n đ quan tr ng nh t, cũng là v n đ đáng quan tâm ụ ế ượ c giáo d c nào, hay m t mô hình giáo d c nh t. B i vì b t c m t chi n l ạ ẩ ả nào cũng đi đ n cu i cùng là s n ph m c a quá trình giáo d c. Vì v y d y ấ ầ ự ọ h c theo h

ở ệ ệ các tr ườ ng

ụ ạ t trong giai đo n hi n nay. ọ ọ II. Th c tr ng c a d y h c môn Hóa h c hi n nay ỳ ợ ẩ ấ ấ ứ ộ ế ướ ng ti p c n năng l c là r t c n thi ự ị ủ ạ ệ ố ế ậ ạ THPT trên đ a bàn huy n Qu H p

ả ề ế ạ

ử Qua kh o sát, g i phi u đi u tra t ườ ọ ớ i 17 giáo viên d y b môn Hóa h c ỳ ợ ế ả ị ở ộ ượ ệ ng THPT trên đ a bàn huy n Qu H p, k t qu thu đ ư c nh sau: các tr

ế ứ B ng 5: T n su t s d ng ki n th c và bài t p hóa h c có n i dung

ấ ử ụ ố ớ ậ ạ ọ ầ ự ễ ả ọ ắ ớ g n v i th c ti n đ i v i giáo viên trong d y h c hóa h c ộ ọ ở ườ tr ng THPT

ườ ả ỉ Th ng xuyên Th nh tho ng Không bao giờ Ít khi

ả K t quế 6/17 8/17 3/17 0/17

ỉ ệ T l (%) 35,29 47,06 17,65 0

ả ử ụ ứ ộ

ế B ng 6: Giáo viên s d ng ki n th c và bài t p có n i dung ự ễ ắ ớ g n v i th c ti n trong ti ậ ế ọ t h c

ể ự Th c hành Nghiên c uứ bài m iớ Ôn t p, ậ ệ ậ luy n t p Ki m tra đánh giá

ả 3/17 K t quế 5/17 6/17 3/17

ỉ ệ 17,65 T l (%) 29,41 35,29 17,65

ả ứ ủ ể

ứ ộ ệ ố ế ọ ắ ự ễ ề ớ ứ ế ạ ọ ự ậ ụ B ng 7: M c đ phát tri n năng l c v n d ng ki n th c c a HS khi d y h c ậ ằ b ng h th ng ki n th c và bài t p hóa h c g n li n v i th c ti n

ậ ố ư ư ố Ch a th t t t Ch a t t R t t ấ ố t T tố

ả 0/17 K t quế 4/17 10/17 3/17

ỉ ệ 0 T l (%) 23,53 58,82 17,65

ả ự ễ ệ ư ứ ế ậ

ủ ạ ọ ọ ố ớ B ng 8: Khó khăn c a vi c đ a ki n th c và bài t p th c ti n vào trong d y h c hóa h c đ i v i GV THPT

ả ỉ ệ Nguyên nhân K t quế T l ồ (%) đ ng ý

ề ế ấ ạ ờ M t nhi u th i gian tìm ki m, biên so n 15/17 88,23

ề ệ Không có nhi u tài li u 8/17 47,06

ỗ ế ọ ạ ờ ế Th i gian cho m i ti t h c còn h n ch 10/17 58,82

ư ề ể Trong các kì thi, kì ki m tra còn ch a nhi u 9/17 52,94

ả ế ủ ươ ạ ọ ng pháp d y h C

B ng 9: Ý ki n c a giáo viên v vi c s dung các ph ọ ể ề ệ ử ể ỗ ợ đ h tr phát tri n NLVDKT cho h c sinh

ươ ạ Ph ọ ng pháp d y h c Bình th ngườ R t t ấ ố t T tố

ề ố Truy n th ng 4/17 7/17 6/17

ả ấ ề ấ ế i quy t v n 15/17 2/17 0/17

Nêu v n đ và gi đề

ọ ự ạ D y h c d án 14/17 3/17 0/17

ợ H p tác theo nhóm 16/17 1/17 0/17

ứ ạ ọ D y h c theo hình th c STEM 13/17 2/17 2/17

ố ệ ấ ậ ả Thông qua các s li u thu đ ượ ở c các b ng, tôi nh n th y:

ế ề ệ ử ụ ả ủ

ứ ễ ọ

ề ệ ể ự ề ấ ấ

ự ươ ng pháp d y h c tích c c nh t là: Nêu v n đ và gi ọ ế ấ ề ạ ự ạ ọ ợ

ầ ế H u h t GV đ u đánh giá cao v hi u qu c a vi c s d ng ki n ể ỗ ợ ộ th c có n i dung th c ti n đ h tr phát tri n NLVDKT cho h c sinh. Và ả ọ ạ i đánh giá cao các ph ứ quy t v n đ , d y h c d án, h p tác theo nhóm, d y h c theo hình th c STEM.

ứ ự ế ễ ớ

ỏ ắ ặ ự ề ạ

ươ ề ế ạ ờ ỏ

ể ệ ử ụ ệ ố Vi c s d ng h th ng ki n th c và câu h i g n v i th c ti n cũng ọ ư ử ụ ng pháp d y h c tích c c còn g p nhi u khó khăn và nh s d ng các ph ế ở ố ạ h n ch b i t n nhi u th i gian tìm ki m và biên so n. Các câu h i cũng ít ệ ấ xu t hi n trong các kì thi, kì ki m tra.

Ự Ả Ệ C. GI I PHÁP TH C HI N

ươ ộ ố ủ ề ươ ự ở Ch Hóa

ọ ướ

ng Ancol Phenol ự ọ ng phát tri n năng l c h c sinh ọ ơ ả ụ ở ị ơ ả h c 11 Ban c b n theo đ nh h ươ ấ I. M c tiêu, c u trúc ch ng 1: Xây d ng m t s ch đ ch ể ng Ancol Phenol Hóa h c 11 Ban c b n

ụ 1. M c tiêu

ộ ế ứ ế ụ ự

ỹ ứ ọ

ữ

ứ ứ ứ ạ ơ

ậ ấ ữ ơ ứ ạ ề ẽ ọ

ể ế N i dung ki n th c ancol phenol là s phát tri n ti p t c các ki n ứ ượ ự th c và k năng năng l c mà h c sinh thu nh n đ c khi nghiên c u ứ ợ ứ hidrocacbon. Ancol phenol là nh ng h p ch t h u c có ch a các nhóm ch c ấ ạ ơ (đ n ch c, đa ch c, t p ch c) và có c u t o ph c t p h n các hidrocacbon. ể ươ ng trình hóa h c 11 THPT s tìm hi u v ancol, phenol, anđehit, axit Ch cacboxylic.

ứ ộ ứ ế ươ ầ ạ ượ Sau khi nghiên c u n i dung ki n th c ch ng Ancol phenol HS c n đ t đ c:

ề ế ứ * V ki n th c

M c đ bi ứ ộ ế t

ấ ậ ủ ụ ứ Nêu tính ch t v t lý, ng d ng c a ancol, phenol

ọ ủ ể ấ Phát bi u tính ch t hóa h c c a ancol, phenol

ươ ề Trình bày ph ế ng pháp đi u ch ancol, phenol

ứ ộ ể M c đ hi u

ọ ị ạ Đ nh nghĩa, phân lo i, g i tên ancol, phenol

ả ự ạ ế Gi i thích s t o thành liên k t hidro

ự ử ệ ạ ố i gi a các nhóm nguyên t trong phân t ử

ọ ủ ữ ấ D a vào m i quan h qua l i thích nguyên nhân gây nên tính ch t hóa h c c a ancol, phenol ể ả đ gi

ứ ộ ậ ụ M c đ v n d ng

ậ ụ ắ ộ ắ V n d ng quy t c tách Zaixep, quy t c c ng Maccopnhicop

ậ ụ ế ơ ắ V n d ng quy t c th nhân th m

ề ỹ ự * V k năng năng l c

ế ạ ơ ở Vi ứ t CTCT c a các ancol no, đ n ch c, m ch h , không quá 5 nguyên

ủ ử cacbon trong phân t ử t

ứ ạ ọ ơ ở G i tên các ancol no, đ n ch c, m ch h , phenol và ng ượ ạ c l i

ấ ạ ặ ử ể ạ ể Phân tích đ c đi m c u t o phân t ấ ự đ suy lu n, d đoán tính ch t

ủ c a ancol, phenol

ế Ti n hành m t s thí nghi m nghiên c u tính ch t c a ancol, phenol

2...

ấ ủ ướ ộ ố ớ ư ị c Br ệ ứ ớ ả ứ 2, phenol v i dung d ch n nh : glixerol ph n ng v i Cu(OH)

ế ọ ủ ả ứ ủ ấ Vi ể ệ t PTHH c a các ph n ng th hi n tính ch t hóa h c c a ancol,

phenol

ữ ố So sánh, nh n xét đi m gi ng nhau và khác nhau gi a ancol, phenol v ề

ặ ấ ạ ậ ử m t c u t o phân t ể ọ ấ , tính ch t hóa h c

ụ ề ả ộ * V giáo d c tình c m, thái đ

ậ ợ

ế ề ứ ữ ế ể ủ ấ ữ ơ ấ ầ Nh n th c các h p ch t h u c r t g n v i đ i s ng hàng ngày c a ấ ầ ườ t v chúng là r t c n thi ớ ờ ố t i và nh ng hi u bi con ng

ứ

ữ ấ ạ ử ệ ệ ữ ạ ố ng qua l i gi a các nguyên t trong phân t

ứ ưở ắ ặ ợ ấ

ụ ụ ắ

ộ ố ứ ộ ườ ườ ệ ả ấ ử ậ và tính ch t Nh n th c m i quan h bi n ch ng gi a c u t o phân t ử ừ ấ ả . T đó, HS có các ch t, nh h ấ ộ ẫ ạ ủ ề cái nhìn đúng đ n v tính ch t hai m t l i ích và đ c h i c a các d n xu t ệ ử ụ hidrocacbon mà có ý th c đúng đ n trong vi c s d ng chúng ph c v cho i m t cách an toàn và b o v môi tr cu c s ng con ng ng.

ộ ấ ươ 2. C u trúc n i dung ch ng ancol phenol

Bài 41: Phenol Bài 40: Ancol

ệ ậ Bài 42: Luy n t p Ancol phenol

ự ấ ủ

Bài 43: Th c hành: Tính ch t c a etanol, glixerol và phenol

ơ ồ ấ ộ ươ Hình 5: S đ c u trúc n i dung ch ng ancol phenol

ế ổ

ấ ề ậ ừ ạ ạ

ấ ậ ụ

ề ị ế ấ ớ ị ồ ế ứ ấ ế ng ít nên ch đ c p đ n các đ n v ki n th c ứ ở ứ ộ ơ ượ m c đ s l

ỉ ề ậ ự ế ụ ơ ạ ợ Trong SGK đ c p đ n các lo i h p ch t v i cái nhìn t ng quát h n, ứ xem các ch t theo t ng lo i nhóm ch c bao g m đ nh nghĩa, phân lo i, danh ọ pháp, tính ch t v t lý, tính ch t hóa h c, đi u ch , ng d ng. Tuy nhiên, do ơ ờ ượ th i l c, tiêu ể bi u, có áp d ng th c t .

ươ ạ ọ ươ 3. Ph ng pháp d y h c ch ng Ancol phenol

ứ ệ ế ớ

ữ ớ ượ * Các ki n th c m i đ ẳ ế ấ ạ c gi ồ ọ

ệ ấ ạ ấ ạ

ệ ế i thi u sau khi HS đã có ki n th c chung ầ ề ơ v hóa h u c nh đ ng đ ng, đ ng phân, thuy t c u t o hóa h c, nên c n ệ ả ng pháp d y: khai thác quan h “c u t o tính ch t” giúp ph i quán tri t ph ư ạ ộ HS ho t đ ng t ứ ư ồ ươ ả duy có hi u qu .

ự

ế ầ ạ ế ệ ớ ằ

ạ ộ ỗ ộ ộ ử ạ ệ ở

ủ ộ ự * C n t o đi u ki n cho HS tích c c tham gia xây d ng bài, ch đ ng ụ ổ ứ ậ ch c các ho t đ ng theo nhóm. Ví d SGK, sau đó m i nhóm c đ i di n nêu ý ứ ế ủ ề ứ ti p nh n ki n th c m i b ng cách t ứ cho HS nghiên c u m t n i dung ề ộ ki n c a nhóm v n i dung nghiên c u.

ườ ể

* Tăng c ế ử ụ ồ ễ ế ể ắ ng s d ng tranh, mô hình l p ghép đ HS d hình dung t CTCT các đ ng phân c a ancol theo quan đi m thay th các nguyên

ử ệ vi c vi ử , nhóm nguyên t t ủ ị có cùng hóa tr .

ụ ầ ậ ố ứ ề * GV c n t n d ng v n ki n th c v các ch t có nhóm ch c đã h c

ả ứ ủ ế ộ

ấ ả ứ ủ ụ ớ ọ ở 2, HX c aủ ậ c c a ancol etylic...) và v n

ướ ấ ể ệ ấ ạ ứ ề ế ấ ứ ế ớ l p 9 (ph n ng th halogen c a metan, benzen, ph n ng c ng Br etilen, axetilen, tác d ng v i axit HCl, tách n ụ d ng ki n th c v quan h c u t o tính ch t đ xét các ch t.

ủ * Cách vi

ự ớ ụ ứ ụ ồ ồ ậ ợ i này. Ví d : ng v i CTPT C

ạ ồ ế t CTCT c a các đ ng phân ancol d a trên đ ng phân ầ ậ hidrocacbon nên c n t n d ng thu n l 4H10O có các lo i đ ng phân là:

3 CH2 CH2 CH2 OH và CH3 CH CH2OH

ạ M ch cacbon: CH

CH3

ị V trí nhóm OH: CH3 CH CH2 CH3 và CH3 C CH3

OH OH

ệ ọ ớ ể ễ ế ủ * Vi c g i tên danh pháp thay th c a ancol v i đuôi ol cũng có th d dàng.

3 CH2 CH2 OH propan 1 ol

ế ủ ụ Ví d : Tên thay th c a ancol: CH

CH3 CH2 CH2 CH2 OH butan 1 ol

ủ ồ ỉ

* GV không nên m r ng sang dãy đ ng đ ng c a ancol đa ch c mà ch ệ ứ ự ế ẳ ề ứ ở ộ ứ ụ ể ớ i thi u vài ancol đa ch c tiêu bi u và có nhi u ng d ng trong th c t . gi

ế ệ

ề ư ộ

ề ươ ế

ư ố ố ố ượ ng là HS khá gi ạ ả ế ệ

ắ ầ ng trình nên trong SGK không đ a m t cách h ể ỏ i, GV có th cho HS bi ế ạ ự

ế ớ ươ ng 8, HS b t đ u làm quen v i khái ni m v liên k t hidro * Trong ch ệ ầ ủ nh ng do yêu c u c a ch ế ế th ng v liên k t hidro. N u đ i t t ệ ữ ộ m i quan h gi a đ âm đi n và kh năng t o liên k t hidro: Liên k t H X ế ạ ả ự càng phân c c thì kh năng t o liên k t hidro càng m nh (tuy nhiên s phân ế ự ư ủ ể ẫ ự ủ c c c a liên k t này ch a đ đ d n đ n s phân ly thành ion)

ư ụ ể

ở ề ươ ế ư ữ * Ngoài nh ng l u ý chung ộ ố ể ầ c n chú ý đ n m t s đi m v ph ạ ừ ả trên, khi gi ng d y t ng bài c th , GV ạ ng pháp d y nh sau:

ạ ề ả 3.1. Gi ng d y v ancol

ộ ầ ọ ộ

ượ ệ ố ự ộ ệ ứ ứ ạ ậ ộ ộ N i dung ph n ancol có s c ng g p glixerol vào cùng m t bài h c và c h th ng và khái

thu c lo i ancol đa ch c, vì v y vi c nghiên c u ancol đ quát hóa h n.ơ

ị ượ ầ ơ Đ nh nghĩa v ancol đ

ế ế ớ ề ủ ể ẩ c nêu rõ ràng và chu n xác h n, c n cho HS ử ự

hi u đúng ý nghĩa c a nó có nhóm OH liên k t tr c ti p v i nguyên t cacbon no.

ệ ế ệ ậ ậ Khi hình thành khái ni m b c ancol c n ph i liên h đ n b c cacbon

ọ ở đã h c ả bài Ankan và ph i giúp HS phân bi ầ ệ ượ t đ ả c.

ệ ậ ề ầ ắ ọ

V danh pháp ancol c n cho HS luy n t p n m v ng quy t c g i tên ọ ứ ế ể ậ ụ ữ ấ ắ ợ ố g c ch c, tên thay th đ v n d ng vào g i tên các h p ch t khác.

ộ ế ế ế ữ

ử ả ư ọ

ấ ậ

ắ ấ ậ ầ ế ủ ộ ancol, và m t ộ ố i thích m t s ả ệ ủ c khái ni m, b n ấ ữ ủ ng c a liên k t hidro đ n tính ch t v t lý c a các ch t h u

ủ ị ạ Liên k t hidro là m t lo i liên k t y u gi a các phân t ấ ệ ố ợ s h p ch t khác nh ng nó có ý nghĩa quan tr ng trong vi c gi ấ ậ ượ tính ch t v t lý c a các ch t. Vì v y, c n cho HS n m đ ế ưở ả ấ ch t và nh h ạ ơ c và d ng dung d ch c a nó.

ặ ầ

ể Khi phân tích đ c đi m c u t o c a phân t ế ấ ạ ủ ự ớ ancol, ta c n h ự ử ể ừ đ t ướ ng HS đó d đoán tính

ọ ặ ế ư ủ ấ ử ự chú ý đ n các liên k t có s phân c c l n trong phân t ch t hóa h c đ c tr ng c a ancol.

ể ổ ặ ộ

GV có th t ộ ứ ầ ứ ạ ề ụ ế ầ ch c cho HS ho t đ ng cá nhân (ho c theo nhóm) ả ờ i

ấ ứ nghiên c u n i dung ph n ng d ng, đi u ch ancol và yêu c u HS tr l ề các v n đ sau:

ươ ư ữ ế ng pháp đi u ch ancol etylic và phân tích nh ng u nh ượ c

+ Ph ủ ể ươ đi m c a ph ề ng pháp này.

ố ớ ạ ủ ợ i ích và tác h i c a etanol, metanol đ i v i cu c s ng con

ộ ố ự ễ ệ ử ụ ộ ố ớ ạ ườ ữ + Nh ng l i và thái đ đ i v i vi c s d ng các lo i ancol này trong th c ti n. ng

ễ ế

ươ ứ ạ ủ ượ ự ướ ụ ề u d

+ GV cũng có th khai thác thêm các ki n th c th c ti n c a HS v ng pháp ứ ử ụ ầ

ỏ ủ ề ạ i các d ng đ tài u và tác d ng, tác h i c a r ph ứ ượ ượ nghiên c u nh nh “R u c n cách làm và s d ng”, “R u vang và s c kh e con ng ể ủ ấ ượ , n u r ỏ ư ườ i...”

ạ ề ả 3.2. Gi ng d y v phenol

ử ể Khi phân tích đ c đi m c u t o phân t phenol c n chú ý phân bi

ầ ế ự ặ ự ế ơ ớ ị

ủ ớ ệ ấ ạ t ủ phenol và ancol th m d a vào v trí c a nhóm OH liên k t tr c ti p v i nhân benzen hay v i nhánh ankyl c a nhân benzen.

ấ ứ

ấ ừ ọ ủ ệ ổ ứ ệ ể ể ọ các thí nghi m hóa h c đ ki m nghi m các d

ấ ừ ự ể ấ

ọ

Khi nghiên c u tính ch t hóa h c c a phenol, GV nên t ọ ậ ề ử ủ ử

ữ ự ồ ọ

ấ ạ ch c các ho t ự ộ đ ng h c t p xu t phát t ặ ọ đoán v tính ch t hóa h c mà HS đã nêu ra t s phân tích đ c đi m c u trúc ể ệ ả ứ ấ ủ c a nó. Ph n ng hóa h c th hi n tính ch t c a nhóm OH trong phân t ủ ề ệ ượ c xem xét qua các thí nghi m v tính axit c a nó trong phenol đ phân t ươ ấ ứ nghiên c u tính ch t hóa h c luôn có s so sánh t ng đ ng gi a ancol, ừ phenol qua t ng tính ch t.

ử ự ả c n đ ng qua l trong phân t

ưở S nh h ầ

ơ ủ ạ ặ ả ế

ử

ấ

ễ ơ ế ủ ữ

ả ứ ở

ề ữ ử ế

ử ầ ượ ưở ữ c i gi a các nhóm nguyên t ủ ả ế ủ ng c a nhóm OH đ n nhân bezen và nh phân tích đ y đ các m t: nh h ế ụ ể ưở ng c a nhân th m đ n nhóm OH. C th là vòng benzen làm cho liên k t h ậ ộ ơ ự ơ O H phân c c h n, nguyên t H linh đ ng h n, còn nhóm OH làm cho m t ở ị ộ v trí ortho , para , làm cho đ electron trong vòng benzen tăng lên, nh t là ế ờ ồ ớ ph n ng th c a phenol d h n so v i benzen. Đ ng th i liên k t gi a C O ị ế ở ố ư tr nên b n v ng làm cho nhóm OH không b th b i g c axit nh nhóm OH ủ ancol (không có ph n ng th nhóm OH c a phenol). trong phân t ộ ố ủ ề ươ ọ ả ứ ổ ứ ạ ch c d y h c m t s ch đ ch ự II. Xây d ng và t ng Ancol

Phenol

ủ ề ắ ấ ự 1. Nguyên t c, quy trình xây d ng và c u trúc trình bày ch đ

ự ắ ủ ề 1.1. Nguyên t c xây d ng ch đ

ụ ụ ắ ả ả ể * Nguyên t c 1: Đ m b o m c tiêu giáo d c, hình thành và phát tri n

ự ầ ế ườ ọ các năng l c c n thi t cho ng i h c.

ổ ể ủ

ng trình ph thông t ng th , m c tiêu c a ch ằ ụ ủ ế

ứ ự ọ

ườ ọ ự ọ ế ờ ố ợ ề

ồ ự ự

ươ ổ ươ ng trình giáo Theo ch ế ậ ệ ụ ứ ụ ổ t v n d ng hi u i h c làm ch ki n th c; bi d c ph thông nh m giúp ng ự ướ ị ố ờ ả ế ng l a h c su t đ i; có đ nh h h c và t qu ki n th c vào đ i s ng t ố ự ể ệ ọ ch n ngh nghi p phù h p; bi t xây d ng và phát tri n hài hòa các m i quan ộ ờ ờ ố ệ h xã h i; có cá tính, nhân cách và đ i s ng tâm h n phong phú, nh đó có ể ủ ấ ướ ộ ố ượ c c cu c s ng ý nghĩa và đóng góp tích c c vào s phát tri n c a đ t n đ và nhân lo i.ạ

ứ ắ ủ ầ ộ ể c yêu c u phát tri n c a xã h i, mang

ự ớ * Nguyên t c 2: Đáp ng đ ế t th c, có ý nghĩa v i ng ượ ườ ọ i h c. tính thi

ủ ề ầ ế ả

ứ ộ ố ủ ắ ớ t th c, có ý nghĩa g n bó v i cu c s ng c a ng

ứ ầ

ạ ộ ố ế ớ

ầ ố ờ ọ ậ ế ậ

ổ ọ ộ ệ ự ự Vi c l a ch n n i dung ch đ c n tinh gi n ki n th c hàn lâm l a ứ ườ ế ữ ọ ự i ch n nh ng tri th c thi ổ ủ ữ ọ ạ ộ h c, đáp ng nh ng thay đ i c a xã h i trong giai đo n toàn c u hóa, t o ượ ộ ứ ừ ườ ọ ệ ề c v i cu c s ng đ y bi n đ ng i h c v a thích ng đ đi u ki n cho ng ơ ở ứ ạ ả ừ v a có kh năng, nh y bén thu nh n ki n th c và h c t p su t đ i trên c s ụ ủ ề ả c a n n t ng giáo d c ph thông.

ắ ả ọ ả * Nguyên t c 3: Đ m b o tính khoa h c

ự ơ ở ả Các ch đ c n đ

ữ ượ ứ ủ ề ầ ế ả ế ọ ố ứ

ự ế

ữ ậ

ự ờ ậ ợ

ể ọ

ự ứ ủ ọ ợ ễ ườ ự ữ ế

ả ề ứ ệ ệ ả ạ c xây d ng trên c s đ m b o tính khoa h c, t o ứ ự s logic gi a các ki n th c, giúp HS nghiên c u các ki n th c trong m i liên ừ ạ ứ ắ ệ ớ đó có s phân tích, so sánh và kh c sâu ki n th c. Bên c nh h v i nhau t ớ ủ ủ ề ượ ượ ế ầ c xây d ng c n ti p c n đ đó, các ch đ đ c nh ng thành t u m i c a ả ớ ồ ậ ọ ỹ khoa h c k thu t, đ ng th i phù h p v i kh năng nh n th c c a h c sinh ầ ề ượ ạ ạ ư ế ủ ề c đi u này, các ch đ tích h p c n cũng nh k ho ch d y h c. Đ làm đ ả ạ ứ ứ ế ph i tinh gi n ki n th c hàn lâm, tăng c ng nh ng ki n th c th c ti n, t o ể ọ đi u ki n đ h c sinh tr i nghi m, khám phá tri th c.

ư ạ ắ ả ả * Nguyên t c 4: Đ m b o tính s ph m

ộ ệ ố c thi

ủ ề ầ ượ ứ ể

ừ ữ ế ế ự ượ t k d a trên m i liên h logic gi a ứ ộ ủ ề ể c nghiên c u, tìm hi u ch đ . Ngoài ra các n i dung ế ế ừ ứ ộ ừ ễ ế ứ ầ lý thuy t đ n m c đ t d đ n khó, t

c nghiên c u c n đi t ộ ố ế ữ N i dung các ch đ c n đ ế các ki n th c đ HS đ ứ ượ ki n th c đ ề ự ễ ủ ấ nh ng v n đ th c ti n c a cu c s ng.

ự ễ ớ ữ i nh ng

ộ ủ ị ự ắ * Nguyên t c 5: Tăng tính th c hành, tính th c ti n; quan tâm t ươ ề ấ v n đ mang tính xã h i c a đ a ph ng

ọ ả ề ế ứ ủ

ự ọ ễ M i khoa h c đ u là k t qu nh n th c c a con ng ữ

ạ ộ ự ọ ỹ ự

ế ở ứ ộ ế ễ ể ệ ả

ườ ủ ề ự ữ ấ ị ộ ố ệ i quy t ữ ứ ự ễ ầ ậ i trong quá trình ầ ộ ho t đ ng th c ti n. Vì th , nh ng n i dung các ch đ l a ch n c n tăng ậ ằ tính th c hành, tính th c ti n nh m rèn luy n cho HS nh ng k năng v n ộ ố ấ ụ m c đ nh t đ nh m t s v n d ng tri th c vào vi c tìm hi u và gi ỏ ủ ứ ề ủ đ c a th c ti n, góp ph n đáp ng nh ng đòi h i c a cu c s ng.

ủ ề ự ự ệ ắ ợ ươ ng

* Nguyên t c 6: Vi c xây d ng các ch đ tích h p d a trên ch ệ trình hi n hành

ứ ị

ự ộ ọ

ế ộ ố ụ ệ

ộ ố ữ ủ ề ượ c xác đ nh d a vào nh ng n i dung ki n th c có m i ặ ọ ế ớ t v i nhau trong m t môn h c ho c m t s môn h c khác ấ ố ề ng trình hi n hành và nh ng v n đ giáo d c mang tính qu c ủ ọ ữ ộ ố Các ch đ đ ệ ậ liên h m t thi ươ ủ nhau c a ch ố ế t ố ớ , qu c gia và có ý nghĩa đ i v i cu c s ng c a h c sinh.

ủ ề ự 1.2. Quy trình xây d ng ch đ

ỗ ủ ề ạ ẹ ả ộ ấ i quy t tr n v n m t v n đ h c t p. Vì

M i ch đ d y h c ph i gi ệ ọ ủ ề ạ ế ọ ự ự ệ ề ọ ậ ả ư ọ ầ ậ v y, vi c xây d ng ch đ d y h c c n th c hi n theo quy trình nh sau:

ướ ề ầ ấ ị ả ủ ề ẽ ự ế B c 1: Xác đ nh v n đ c n gi i quy t trong ch đ s xây d ng

ộ ả ế ầ ấ Xác đ nh v n đ c n gi

ự ề ầ ọ ủ ề ứ

ủ ộ

ượ ứ ữ ớ ệ c th hi n

ể

ự ườ ự ọ ộ ợ

ủ ề ạ ế ứ ể ọ

ị ữ i quy t là m t trong nh ng yêu c u mang tính ộ ướ ấ ị ng quan tr ng trong xây d ng ch đ . Giáo viên căn c vào n i ch t đ nh h ị ể ọ ươ ng trình, SGK c a môn h c hi n hành đ xác đ nh các n i dung dung ch ế ụ ể ệ ở ộ ố ứ m t s bài và nh ng ng d ng ki n th c liên quan v i nhau đ ệ ượ ỹ ộ ấ ễ ậ ng, quá trình trong th c ti n đ xây d ng thành m t v n k thu t, hi n t ạ ữ ơ ề ng h p có nh ng đ chung, t o thành m t ch đ d y h c đ n môn. Tr ự ề ế ộ n i dung ki n th c liên quan đ n nhi u môn h c, giáo viên có th xây d ng ợ ủ ề ch đ tích h p liên môn.

ướ ủ ụ ị B ủ ề c 2: Xác đ nh m c tiêu c a ch đ

ị ể ụ ủ ề ế ầ

ủ ế

ự ừ ấ ứ ẩ Đ xác đ nh m c tiêu c a ch đ , GV c n phân tích chu n ki n th c, ươ ệ ng trình hi n ạ ươ ng pháp d y ẩ đó xác đ nh các năng l c và ph m ch t có th hình thành cho

ọ ự ế ẽ ổ ứ ị ự ủ ộ ủ ề ứ ấ ỹ k năng c a các n i dung ki n th c c u thành ch đ theo ch ạ ộ ch c cho HS theo ph hành và các ho t đ ng h c d ki n s t ể ự ọ h c tích c c, t ủ ề ẽ HS trong ch đ s xây d ng.

ướ ủ ề ự ộ B c 3: Xây d ng n i dung ch đ

ế ủ ọ Căn c vào ti n trình s ph m c a ph

ứ

ư ạ ươ ng pháp d y h c tích c c đ ừ ọ ch c ho t đ ng h c cho HS, t ụ ọ ậ ụ ể ế

ệ ừ ộ ị

ủ ề ừ ự ế ọ ầ các bài ho c các ti

ự ể ộ ọ ọ ự ượ c ấ tình hu ng xu t phát đã xây ạ ớ ứ ng ng v i các ho t ế ể ấ t đ c u thành nên ặ t trong ủ ề

ạ ứ ố ạ ộ ể ổ ử ụ s d ng đ t ự ế ươ ự d ng, d ki n các nhi m v h c t p c th ti p theo t ộ ọ ủ đ ng h c c a HS. T đó xác đ nh các n i dung c n thi ủ ộ ủ ề ch đ . GV l a ch n các n i dung c a ch đ t ủ ặ SGK c a m t môn h c ho c các môn h c có liên quan đ xây d ng ch đ ọ ạ d y h c.

ướ ế ế ế ạ ọ ủ ề B c 4: Thi t k ti n trình d y h c theo ch đ

ế

nhà, m i ti

ế ế c thi ở ớ trên l p và ế

ỗ

ệ ậ ạ ớ ệ ọ ủ ề ượ ạ ọ ượ ạ ộ Ti n trình d y h c ch đ đ t k thành các ho t đ ng h c đ c ể ự ệ ở ổ ứ ớ ỗ ế ọ t ch c cho HS có th th c hi n t h c trên l p có ư ạ ộ ươ ủ ạ ộ ố ể ng th ch th c hi n m t s ho t đ ng trong ti n trình s ph m c a ph ặ ọ ầ ạ ộ c s d ng. Trong chu i ho t đ ng h c c n đ c pháp và k thu t d y h c đ ấ bi ọ ượ ử ụ ố i tình hu ng xu t phát. ỉ ự ỹ t quan tâm t

ứ ạ ổ ỗ

Trong quá trình t ạ ọ ch c ho t đ ng d y h c m i ch đ theo ph ấ ủ ề ố ả ượ ự ầ ặ ọ ạ ộ pháp d y h c tích c c, HS c n ph i đ ươ ng c đ t vào các tình hu ng xu t phát

ẵ ễ ả

ớ ờ ố ố ả ậ ả ệ ậ ả

ậ ư ể ữ ữ ế ậ ậ

ừ ữ

ữ đó có nh ng hi u bi ủ ạ ữ ề

ứ ư ạ

ế ạ ộ ầ ọ ậ ng trình h c t p đ

ầ ự ủ ế ậ ầ g n gũi v i đ i s ng, d c m nh n và các em s n sàng tham gia gi i quy t ế các tình hu ng đó. Trong quá trình tìm hi u, HS ph i l p lu n, b o v ý ki n ủ ể ả c a mình, đ a ra t p th th o lu n nh ng suy nghĩ và nh ng k t lu n cá ẻ ỉ ạ ộ ế ể t mà ch có nh ng ho t đ ng, thao tác riêng l nhân, t ứ ượ ổ ấ ạ ộ c t không đ t o nên. Nh ng ho t đ ng do GV đ xu t cho HS đ ch c ộ ộ ọ ậ ằ theo ti n trình s ph m nh m nâng cao d n trình đ , m c đ h c t p. Các ượ c nâng cao lên và giành ho t đ ng này làm cho các ch ộ cho HS m t ph n t ươ ớ ch khá l n.

ạ ế ụ ầ

ỹ ậ ầ ự ủ c th c hành, kèm theo là s c ng c

ữ ế ữ

ướ ọ ọ

ng pháp d y h c tích c c là s đ nh h ọ ự ư ậ ế ạ

ế

ự ệ ả ề i quy t v n đ , th c hi n gi i pháp đ

ự i pháp gi ả ấ ế ấ ậ ế ấ ả ậ ế ọ ủ M c tiêu c a quá trình d y h c là giúp HS chi m lĩnh d n d n các ố ượ ọ ệ ự khái ni m khoa h c và k thu t, HS đ ầ ủ ắ t và nói. Nh ng yêu c u mang tính nguyên t c nói trên c a ngôn ng vi ạ ệ ự ự ị ươ ng quan tr ng cho vi c l a ph ủ ề ạ ủ ọ ự ệ ọ ch n các ch đ d y h c. Nh v y, vi c xây d ng ti n trình d y h c ch ắ ầ ừ ạ ố ề ượ xây d ng tình hu ng xu t phát, ti p theo là các ho t c b t đ u t đ đ ư ề ộ ể ấ ọ đ ng h c nh : đ xu t gi ề ả gi ả i quy t v n đ , báo cáo th o lu n, k t lu n...

ướ ể B c 5: Ki m tra đánh giá

ể ủ

ộ ế ả ả ọ ậ ứ ứ ủ ậ

ụ ỏ

ượ ả

ầ ề

ầ ư ả ế ự ể

ẩ ổ ứ ạ ủ ự ượ ủ ề ứ Đ đánh giá k t qu h c t p c a HS sau khi nghiên c u ch đ , GV ả ự ế ể ậ t, thông hi u, 4 m c đ nh n th c c a HS (nh n bi xây d ng b ng mô t ỗ ậ ươ ụ ậ ự ớ ứ ậ ng ng v i m i v n d ng, v n d ng cao) và xây d ng các câu h i/bài t p t ử ụ ế ế ứ ộ ạ t k và s d ng các . Ngoài ra, GV c n thi c mô t lo i/m c đ yêu c u đ ế ự ừ ế ể ụ GV, HS; phi u t công c khác nh b ng ki m quan sát; phi u đi u tra t ệ ấ đánh giá c a HS; phi u đánh giá s n ph m HS... d a trên c u trúc, bi u hi n ủ ề ọ ủ ch c d y h c ch đ . c a năng l c đ ả c đánh giá sau khi t

ủ ề ấ 1.3. C u trúc trình bày ch đ

ủ ề ạ ấ ọ ộ ồ ộ M t ch đ d y h c có c u trúc g m các n i dung sau đây:

ủ ề ờ ượ ộ ệ A. Tên, n i dung ch đ , th i l ự ng th c hi n

A1. Tên ch đủ ề

ủ ề ộ A2. N i dung ch đ

ờ ượ A3. Th i l ệ ự ng th c hi n

ụ B. M c tiêu

ứ ế B1. Ki n th c

ỹ B2. K năng

B3. Thái độ

ủ ế ầ ượ ướ ữ ớ ự B4. Nh ng năng l c ch y u c n đ c h ng t i

ủ ọ ả ẩ C. S n ph m c a h c sinh

ả ả ề ộ ẩ ả Mô t

ứ rõ s n ph m mà HS ph i hoàn thành v n i dung và hình th c 28

ể ệ ế ả ậ

ầ ủ ả ẩ ả ẩ ớ th hi n (bài báo cáo, bài trình chi u, t p tranh nh, video, mô hình... Nêu rõ tên và yêu c u c a s n ph m cùng v i tiêu chí đánh giá s n ph m)

ươ ứ ổ ứ ạ ọ ủ ề D. Ph ng pháp, hình th c t ch c d y h c ch đ

ứ ổ ứ ạ ọ ự ạ ạ ọ ọ ớ D1. Hình th c t ch c d y h c (d y h c trên l p, d y h c d án,...)

ươ ạ ươ ậ ạ ỹ D2. Ph ọ ng pháp d y h c (ghi rõ các ph ọ ng pháp, k thu t d y h c

ủ ế ch y u)

ủ ề ượ ế ọ ể

ạ D3. Ti n trình d y h c ch đ : đ ế ế ế t k thành các ho t đ ng th ọ ạ ộ ọ c thi ạ ư ạ ươ ự ự ủ ệ hi n ti n trình s ph m c a ph ng pháp d y h c tích c c đã l a ch n.

ể E. Ki m tra đánh giá

ự ả ả ộ ứ 4 m c đ nh n th c c a HS (nh n bi

ậ ạ ậ ể ủ ỏ ủ ể ậ ậ

ậ ạ ụ ọ ế ứ E1. Xây d ng b ng mô t t, ụ thông hi u, v n d ng, v n d ng cao) c a các lo i câu h i/bài t p ki m tra, ủ ề đánh giá trong quá trình d y h c ch đ .

ứ ộ ầ ỏ ạ ng ng v i m i lo i/m c đ yêu c u đ ượ c

ậ ươ ổ ứ ỗ ọ ủ ứ ạ ộ ả E2. Các câu h i/bài t p t dùng trong quá trình t ớ ch c ho t đ ng h c c a HS. mô t

ổ ứ ạ ọ ch c d y h c m t s ch đ ch ng Ancol

ộ ố ủ ề ươ ơ ả ọ ự 2. Xây d ng và t ng trình Hóa h c 11 Ban c b n ở ươ ch Phenol

ặ ự ể

ủ ề ắ

ươ ấ ọ ồ ượ ự ở ế ng 8: Ancol phenol SGK Hóa h c 11 và nguyên t c, quy trình xây d ng, c u trúc trình bày ch đ đã nêu ộ D a vào đ c đi m n i dung ki n th c ch ọ trên, tôi đã xây d ng đ ứ ự ủ ề ạ c 2 ch đ d y h c g m:

ờ ố ủ ề ả ấ Ch đ 1: Ancol trong đ i s ng và s n xu t

ể ủ ề ớ ự ủ ề ệ Ch đ 2: Phenol v i s phát tri n c a n n công nghi p

ờ ố ả

ủ ề ự ọ ấ 2.1. Ch đ 1: Ancol trong đ i s ng và s n xu t ủ ề I. Lý do l a ch n ch đ

ặ ấ ữ ơ ư Ancol mà đ c tr ng là etanol C

ị

ứ ệ ỏ ộ ợ ự ế ề ứ ấ ẩ

ư ồ ố ệ ổ ủ ể

ờ ố ấ

ứ 2H5OH là m t h p ch t h u c có ch a ụ ễ nhóm đ nh ch c OH và có nhi u ng d ng trong th c ti n nh : đ u ng có ợ ử ồ c n, nhiên li u l ng, dung môi, ch t kh trùng, t y u , nguyên li u t ng h p ấ ữ ơ ọ ể ượ c vai trò quan tr ng c a ancol, tôi các ch t h u c khác...Đ giúp HS hi u đ ủ ề Ancol trong đ i s ng và s n xu t”. ả ự xây d ng ch đ “ ụ II. M c tiêu

ứ ế 1. Ki n th c

Giúp HS bi ế ượ t đ c:

ạ ị Đ nh nghĩa, phân lo i ancol

ấ ạ ứ ể ử ồ ặ Công th c chung, đ c đi m c u t o phân t , đ ng phân, danh pháp

ứ ố ế (g c ch c và thay th )

ệ ộ ướ ấ ậ Tính ch t v t lý: Nhi ộ t đ sôi, đ tan trong n ế c, liên k t hidro.

ọ ượ ủ ọ

c tính ch t hoá h c: Ph n ng c a nhóm ả ứ ấ ướ ạ ả ứ ặ ả ứ (cid:0) OH (thế c t o thành anken ho c ete, ph n ng oxi hoá

ả ứ ậ H c sinh nêu đ H, th ế (cid:0) OH), ph n ng tách n ậ ancol b c I, b c II thành anđehit, xeton ; ph n ng cháy.

ế ề ừ ề ươ ng pháp đi u ch ancol t anken, đi u ch ế

H c sinh bi ừ ộ ế ượ ọ t đ c ph ế ề tinh b t, đi u ch glixerol. etanol t

ử ấ ạ ấ ọ ứ c công th c phân t ủ , c u t o, tính ch t riêng c a

2).

H c sinh bi ả ứ ế ượ t đ ớ glixerol (ph n ng v i Cu(OH)

ấ ượ ả S n xu t r u…

ượ ố ớ ơ ể ạ ủ ư ể Hi u đ c vai trò cũng nh tác h i c a etanol đ i v i c th con

ng i.ườ

ủ

ộ ố Vai trò c a etanol nói riêng và các ancol nói chung trong cu c s ng ạ ệ hi n đ i.

ứ ấ ạ ồ ỹ 2. K năng ế ượ t đ Vi c công th c c u t o các đ ng phân ancol.

ọ ượ ế ứ ấ ạ ủ Đ c đ c tên khi bi t công th c c u t o c a các ancol (có 4C

ự ượ ọ ủ ấ ơ D đoán đ (cid:0) 5C). ứ ụ ể ộ ố c tính ch t hoá h c c a m t s ancol đ n ch c c th .

ươ ọ ủ ấ ạ ọ ế ượ t đ c ph ng trình hoá h c minh ho tính ch t hoá h c c a ancol

Vi và glixerol.

ằ ơ ươ Phân bi ệ ượ t đ ứ ớ c ancol no đ n ch c v i glixerol b ng ph ng pháp hoá

h c.ọ

ị ứ ử . ứ ấ ạ ủ , công th c c u t o c a ancol

ượ ứ ậ ủ Xác đ nh công th c phân t 3. Thái độ ọ H c sinh nh n th c đ ệ c vai trò c a ancol etylic trong công nghi p,

trong y h c...ọ

ứ ậ ụ ế ọ ả ế ấ H c sinh có ý th c v n d ng lý thuy t vào gi ề ự i quy t các v n đ th c

ti n.ễ

ố ớ ơ ể ạ ủ ề ề ườ Tuyên truy n v tác h i c a etanol đ i v i c th con ng i.

ướ ị 4. Đ nh h

ứ ệ ậ Năng l c t ử nghiên c u tài li u, thu th p và x lý

ự ng năng l c ự ủ ự ọ h c: t ự ọ ự ự ch , t ế thông tin liên quan đ n bài h c và d án.

ự

Năng l c tìm tòi và khám phá t ệ ượ ạ ệ ễ ự ể ự ự mình tìm hi u tài li u, tìm nhiên: t ộ ự nhiên, trong th c ti n cu c ng trong t

ể hi u trên m ng internet, các hi n t s ng.ố

ự ụ ứ ễ ậ

ể ứ ụ ụ ừ

ự ủ ế ự Năng l c v n d ng ki n th c vào th c ti n: tìm hi u ng d ng c a ầ ử ụ ế ớ ộ ố t cách s d ng ancol đúng m c đích, góp ph n ancol v i cu c s ng. T đó bi ố ơ ộ ố xây d ng cu c s ng ngày càng t t h n.

ự ả ề Năng l c gi ế ấ i quy t v n đ :

ượ ữ ự ủ ả + Quan sát và nêu đ c ý nghĩa c a nh ng hình nh tr c quan

ọ ủ ự ế ụ ứ ứ ấ + Nghiên c u tính ch t hóa h c c a ancol và ng d ng trong th c t

ợ

Năng l c giao ti p và h p tác: trao đ i v i b n bè và m i ng ể ữ ổ ớ ạ ệ ượ ứ ế ng mình bi ườ ọ i xung ế t đ tìm con

ề ả ườ ế quanh v nh ng ki n th c và nh ng hi n t đ ự ữ ế i quy t: ng gi

ể ự ả ờ ệ ệ ỏ + Chia nhóm, làm vi c nhóm đ th c hi n tr l i câu h i.

ệ ế t tình chia s , h tr các thành viên khác bi t góp

+ Các thành viên nhi ự ư ắ ẻ ỗ ợ ự ủ ế ạ ý xây d ng cũng nh l ng nghe và ti p thu s góp ý c a các b n.

ự ử ụ Năng l c s d ng ngôn ng ữ hóa h cọ

ọ ấ + G i tên các ch t

ế ươ + Vi t ph ọ ng trình hóa h c

ươ ụ : V n d ng các ph ng pháp tính toán đ gi ể ả i

ự Năng l c tính toán ậ ế ậ ọ ậ quy t các bài t p hóa h c trong SGK và bài t p giáo viên giao cho.

ự ệ ả i thích

ệ ậ ầ ữ ế các hi n t

ự ệ ng thí nghi m, t ự ế ờ ả Năng l c th c hành thí nghi m: làm thí nghi m, mô t và gi ế ừ ệ ượ t. đó rút ra nh ng k t lu n c n thi III. Th i gian d ki n

ọ ủ

ế ở ớ ầ ọ

ượ ự ồ ớ t ọ ớ ứ ở

ổ ớ ể ế ế ạ

ể ố ườ ứ c s đ ng ý c a BGH, T KHTN tôi đã Trong năm h c 2020 2021 đ ọ ế ợ ự l p 11 k t h p v i 1 tu n h c xây d ng trên PPCT môn Hóa h c v i 4 ti ạ ự ọ ự nhà. Tôi ch n l p 11A1, 11C1 đ ti n hành d y sinh t h c t nghiên c u ọ ớ ệ ọ h c theo ch đ đ th nghi m, còn l p 11A4, 11C2 thì ti n hành d y h c ng đ đ i ch ng. theo ph ủ ề ể ử ng pháp thông th

ẩ ươ ị ủ IV. Chu n b c a GV và HS

ử ạ ị ể ồ 1. Giáo viên ắ Mô hình l p ghép phân t ancol đ minh ho đ nh nghĩa, đ ng phân,

ậ ủ b c c a ancol.

ố ấ B ng ả nhi ủ ệ ộ sôi c a 1 s ch t. t đ

ẹ ố ệ ố ệ ụ í nghi m: ng nghi m, k p ng nghi m, đ ồ èn c n, gi á thí

ụ D ng c th ình c u đầ ệ nghi m, b ệ áy tròn.

2H5OH, Na, H2SO4, NaOH, Cu(OH)2, glyxerol.

Hóa ch t: Cấ

ủ ề ự ể ế ạ ọ Bài ki m tra năng l c sau khi k t thúc d y h c ch đ

ọ 2. H c sinh ạ ọ ượ ớ Ôn l i các bài đã h c có liên quan: r u etylic (l p 9).

ướ ứ ề ế ữ ng pháp đi u ch và nh ng

ể c bài ancol, tìm hi u ph ờ ố ệ Nghiên c u tr ụ ủ ứ ươ ng d ng c a ancol trong công nghi p và đ i s ng.

ệ ụ 0, b ng phân công nhi m v các thành viên trong nhóm.

ạ ả Bút d , b ng A ươ V. Ph ả ạ ọ ng pháp d y h c

ươ ọ ự Ph ạ ng pháp d y h c d án

ươ ệ ả ề Ph ng pháp phát hi n và gi ế ấ i quy t v n đ

ậ ơ ồ ư ỹ K thu t s đ t duy

ậ ặ ỏ ỹ K thu t đ t câu h i 5W1H

ề

ng pháp đi u tra, ph ng v n ế ế ấ ạ ọ ạ ộ ủ ề ươ Ph VI. Thi ỏ t k các ho t đ ng d y h c ch đ

Ế Ớ ƯƠ Ạ TI T 1: GI NG PHÁP H C “D Y H C D ÁN”

Ạ Ậ Ọ Ọ Ọ Ự Ự Ệ I THI U PH Ộ Ố Ỹ VÀ M T S K THU T D Y H C TÍCH C C

ạ ộ Ph Ho t đ ng 1:

ươ ộ ố ỹ ạ ọ ự ng pháp d y h c d án (DHDA) ậ ạ ọ và m t s k thu t d y h c

ộ ố ề ạ ự ả ẩ ả ọ ủ GV cho HS xem m t s hình nh v d y h c d án và s n ph m c a

HS.

ệ T đó GV đ t v n đ :

ấ ể ự ị ặ ấ ấ ự ệ ệ

ự

ị ớ ứ ả ồ

ấ ươ ậ

ề Ở ươ ch ừ ị ỉ t xu t ch t ch th màu t Ở ươ ch ỏ ộ ữ ơ ầ

ươ ệ

ươ ng pháp DHDA là m t ph

ậ ớ ơ ự ng 1: S đi n li, chúng ta đã th c hi n d ủ nguyên li u thiên nhiên đ xác đ nh pH c a ệ d ánự ng 2: Nito photpho chúng ta đã th c hi n ữ ẩ ế ả ể ử ụ ế ướ ng ti p c n ph ng pháp STEM”. ấ ươ ề ng pháp DHDA. Có r t nhi u c ph ế ọ ả ạ ệ i hi u qu trong vi c h c ti p ng pháp d y h c khác nhau đ đem l ọ ươ ộ ế ng pháp h c hoàn toàn ươ ụ ể ng

ừ ế án “chi ộ ố m t s dung d ch”. “phân bón v i s c kh e c ng đ ng: S d ng nh ng s n ph m ph th i đ ả s n xu t phân bón h u c vi sinh theo h ế ượ t đ Qua đó các em đã ph n nào bi ể ọ ạ ph ứ thu ki n th c. Và ph ể ể m i. Đ hi u rõ h n, hôm nay chúng ta cùng tìm hi u và v n d ng ph pháp này.

Ạ Ộ Ủ Ộ HO T Đ NG C A GV VÀ HS N I DUNG

ế ề ạ ả ọ ươ ạ ọ ự 1. Ph ng pháp d y h c d án

ệ ố GV chi u 1 s hình nh v d y h c ự ự d án mà HS đã th c hi n. a. Khái ni mệ

ượ ươ

ọ

ng pháp DHDA đ ứ ạ ộ

ể c hi u là Ph ộ m t hình th c d y h c trong đó HS ụ ọ ậ ệ ự ệ th c hi n m t nhi m v h c t p ế ữ ự ế ợ ứ ợ ph c h p, s k t h p gi a lý thy t, ự ễ ự th c hành và th c ti n.

ệ ụ ự

ị

ự ề ệ ỉ ệ ớ ự Nhi m v này HS th c hi n v i s ọ ậ ự ự l c cao trong quá trình h c t p, t ế ụ ệ ậ vi c xác đ nh m c đích, l p k ự ạ ho ch, th c hi n d án, đi u ch nh,

ế

ệ ượ ả ự đánh giá quá trình và k t qu th c hi n đ c.

ế ọ b. Ti n trình h c theo DHDA

ệ

ướ ọ ừ T đó HS nêu khái ni m DHDA, và các b c h c theo DHDA.

ỉ

ề ế ế ổ GV đi u ch nh và b sung, sau đó chi u ti n trình DHDA.

ẩ

ưở

ng pháp: l p s đ t

ị ự Ở ướ B c 1: Chu n b d án ự ọ ng cho d án, ỏ ủ ề ậ ơ ồ ư duy, ự ể ư GV l u ý: thì sau khi ch n ý t ự ể HS có th xây d ng các ch đ nh ươ ằ b ng ph ơ ồ s đ 5W1H đ xây d ng.

ạ ộ ộ ố ươ M t s ph ọ ng pháp h c Ho t đ ng 2:

ề ơ ồ ư ệ ậ ơ ồ ư ậ ặ i thi u v s đ t duy, cách l p s đ t ỹ duy và k thu t đ t

GV gi ỏ ớ câu h i 5W1H

Ạ Ộ Ủ Ộ HO T Đ NG C A GV VÀ HS N I DUNG

ề ơ ồ ư ặ ấ GV đ t v n đ : 2. S đ t duy

ơ ồ ư a. Khái ni mệ

ệ ử ụ ậ ế ộ ầ

duy (SĐTD) Vi c s d ng s đ t ế ệ ạ trong l p k ho ch công vi c, k ạ ho ch tu n, gi chép... không còn là ớ ạ m i l . ể

ườ ươ

ế ớ ể ậ i sáng l p ra ph Ng ệ Tony Buzan, và hi n nay đ ườ ệ 260 tri u ng i trên th gi ng pháp này là ượ c trên i tin dùng. ươ ng pháp ghi chép SĐTD là m t ph ừ ả ộ ồ g m m t hình nh trung tâm, và t ề trung tâm đó phát tri n ra nhi u ỗ ẽ nhánh khác nhau, m i nhánh s là ừ ơ ề ớ t khóa m i, có nhi u nhánh h n ữ ế ụ n a ti p t c phát tri n.

ể ậ ụ V y ta hi u SĐTD là gì?

ươ ậ ơ ồ ư Ph ng pháp l p s đ t duy? ư ả ư ế ử ụ Cách s d ng SĐTD nh th nào? ượ ộ ậ ạ ạ ọ c áp d ng trong m i SĐTD đ ệ ặ ủ ố m t c a cu c s ng, làm tăng hi u ả ọ duy qu h c t p và kh năng t ộ m t cách m ch l c.

ừ b. Cách thi ế ậ ơ ồ ư t l p s đ t duy ầ ử ụ c. Cách s d ng SĐTD ể ợ T đó GV có th g i ý cho HS cách ề ả ậ l p SĐTD trên b ng, trên ph n m m Mindmap.

ả ậ HS chia nhóm cùng th o lu n

ươ

ọ ử ụ ng pháp s d ng SĐTD trong Ph ọ ể ử ụ ộ m t bài h c, GV còn có th s d ng ậ ạ ỹ k thu t d y h c khác.

ậ ặ ỏ ỹ VD: k thu t đ t câu h i 5W1H

ề ặ ấ ươ ể GV đ t v n đ : Sau khi đã hi u h c theo ph các b

ậ

ọ ử ụ t l p và s d ng SĐTD, ự ự ệ ớ

cướ ng pháp DHDA, ỏ ặ ỹ ế ậ ọ h c theo DHDA, cách thi k thu t đ t câu h i ủ ề “ Ancol trong đ iờ 5W1H, chúng ta hãy tham gia th c hi n d án v i ch đ ấ . ả ố s ng và s n xu t ”

ạ ộ ị ự ẩ Chu n b d án Ho t đ ng 3:

ả ể ự ớ d án v i ch đ

ấ , ủ ề “ Ancol trong đ i s ng và s n xu t ” ờ ố ệ ụ Đ hoàn thành ớ ẽ chúng ta s chia l p thành 4 nhóm và hoàn thành các nhi m v sau:

(cid:0) Nhóm 1: Tìm hi u v đ nh nghĩa, phân lo i, đ ng phân, danh pháp và

ề ị ể ạ ồ

ề ế đi u ch ancol

ể ề ọ ủ ấ

ọ ề ộ ố ệ

(cid:0) Nhóm 2: Tìm hi u v tính ch t v t lý, tính ch t hóa h c c a ancol ấ ậ (cid:0) Nhóm 3: Làm m t s thí nghi m hóa h c v ancol (cid:0) Nhóm 4: Tìm hi u v n đ : Ancol v i đ i s ng và s n xu t ấ

ớ ờ ố ề ể ấ ả

ạ ộ ệ ự ự Th c hi n d án Ho t đ ng 4:

ự ậ ợ

ặ Sau khi xác đ nh m c tiêu d án, GV g i ý HS l p k ho ch th c hi n d ừ

ị đó đ t ra câu h i đ nh h ụ ụ ể ụ ỏ ị ư ự ướ ả ạ ụ ả ự ệ

ả ồ

ạ ộ ệ ự ế ệ ồ ng, r i phân công nhi m v trong nhóm theo án, t ế các nhi m v c th . Đ a ra b ng tiêu chí đánh giá k t qu trình bày d án ể ờ ư đ GV đánh giá, các nhóm đánh giá chéo nhau, đ ng th i đ a ra b ng đánh giá ủ ứ ộ m c đ tham gia ho t đ ng c a các thành viên trong nhóm.

ệ ự ự ầ ờ Th i gian th c hi n d án: 1 tu n

ử ứ ệ ậ ề HS nghiên c u tài li u, thu th p thông tin và x lý thông tin qua nhi u

hình th c. ứ

ỗ ệ ệ

ờ ự ụ ồ ưở ư ự ổ ề M i nhóm HS trao đ i v nhi m v , cách th c hi n, th i gian hoàn ổ ng, th ký... r i ghi vào s theo dõi d án và báo

thành, phân công nhóm tr cáo GV.

ạ ộ ủ ặ ố C ng c d n dò Ho t đ ng 5:

ộ ự ể ể ế ệ ệ ờ ọ Các nhóm t ụ

ự ố b trí th i gian h p đ ki m tra ti n đ th c hi n nhi m v ả ọ và ghi vào biên b n h p nhóm.

Ể Ề Ế TI T 2 + 3: TÌM HI U V ANCOL

ạ ộ ệ ự ế ả ự Báo cáo k t qu th c hi n d án Ho t đ ng 6:

Ạ Ộ Ủ Ộ HO T Đ NG C A GV VÀ HS N I DUNG

ằ ầ

GV yêu c u các nhóm báo cáo và phát v nấ

ể ế Báo cáo b ng trình chi u ọ ậ ụ ẩ ả Powerpoint, s n ph m h c t p c th , các video clip.... ệ ệ

ủ ả

ụ ự HS: Các nhóm th c hi n nhi m v , ẩ báo cáo s n ph m DA c a nhóm mình.

ắ ỏ ồ

ạ ậ Các nhóm còn l i t p trung l ng nghe ờ ư và đ ng th i đ a ra các câu h i, đánh giá theo phi u.ế

ể ề ị ạ ồ

ề Nhóm 1: Tìm hi u v đ nh nghĩa, phân lo i, đ ng phân, danh pháp và ế đi u ch ancol

ị ạ 1.1 Đ nh nghĩa phân lo i

ỏ ị ướ ế ọ ậ ố * Câu h i đ nh h ng: Phi u h c t p s 1

ự ể ế ế Câu 1. D a vào giáo khoa đ tìm hi u

ừ ứ ạ ơ ở ế ạ ancol no, đ n ch c, m ch h ? T đó vi ủ ể th nào là ancol ? Vi t CTTQ c a ở ứ t CTTQ ancol no, đa ch c, m ch h ?

ự ộ ố ợ ướ ấ Câu 2. D a vào m t s h p ch t cho d i đây, hãy đ xu t

ạ ề ấ cách phân 3OH, CH3CH2CH2OH (1); CH2=CH CH2OH (2);

lo i ancol? CH CH3CH2OH (3)

CH2

CH3

(4) (5) (6)

(7) (8) (9)

ậ ụ ậ ủ ể ậ ị ị

ỏ Câu 3. Nêu cách xác đ nh b c ancol? V n d ng đ xác đ nh b c c a các ở câu h i 2. ancol

ồ 1.2. Đ ng phân Danh pháp

ế ọ ậ ố * Phi u h c t p s 2

ủ ề ể ầ ọ ấ Câu 4. Tìm hi u v danh pháp c a ancol: Yêu c u HS g i tên các ch t

ọ ậ ố ế (1), (2), (3), (4), (5) trong phi u h c t p s 1.

ể ầ ồ ế ọ Câu 5. Tìm hi u đ ng phân, g i tên đ ng phân: Yêu c u HS vi

ừ ọ ồ ể ủ t các 4H10O g i tên chúng. T đó suy ra ancol có

ạ ồ ữ ấ ạ đông phân c u t o có th có c a C nh ng lo i đ ng phân nào?

ế ủ Câu 6. Vi ọ t CTCT c a ancol có tên g i: 3 metylpentan 1 ol.

ế 1.3. Đi u chề

ế ọ ậ ố * Phi u h c t p s 2

ế ề ế ừ ừ ộ Câu 7. Vi t PTHH đi u ch etanol t etilen và t tinh b t?

ế ế ề ừ Câu 8. Vi t PTHH đi u ch glixerol t propilen?

ể ề ọ ủ ấ ậ ấ Nhóm 2: Tìm hi u v tính ch t v t lý, tính ch t hóa h c c a ancol

ủ ấ ậ 2.1. Tính ch t v t lý c a ancol

ế ọ ậ ố * Phi u h c t p s 3

ồ ạ ủ ở ề ệ ườ ạ Câu 1. Nêu tr ng thái t n t i c a ancol đi u ki n th ng?

ả Câu 2. Cho b ng sau:

ộ Đ tan Nhi ố ượ Ch tấ Kh i l ng mol cướ ệ ộ t đ sôi oC (trong n l nh)ạ

64,5 12 không tan C2H5Cl (1)

46 78,3 vô h nạ C2H5OH (2)

32 64,7 vô h nạ CH3OH (3)

60 97,2 vô h nạ CH3CH2CH2OH (4)

ệ ộ ủ ộ ố ử * So sánh nhi t đ sôi, đ tan c a (1) và (2) (cùng s nguyên t cacbon)

ệ ộ ữ ộ * So sánh nhi t đ sôi, đ tan gi a các ancol (2) ;(3) ;(4)

ạ ớ ọ ể ả ự Giáo viên đàm tho i v i h c sinh đ gi i thích s khác nhau đó?

ữ ư ứ ế ỉ

ế ấ ủ ớ ế ự ế ả

O H O H O

lieân keát hidro giöõa caùc phaân töû nöôùc

O H O H O

R lieân keát hidro giöõa caùc phaân töû nöôùc vaø röôïu

O H O H O

lieân keát hidro giöõa caùc phaân töû röôïu

GV hình thành ki n th c m i GV ch nên đ a ra liên k t H gi a ancol ữ ỉ ancol, ch ra b n ch t c a liên k t H, sau đó cho HS d đoán liên k t gi a ancol và n c.ướ

ừ ả ề ướ Câu 3. T đó gi i thích vì sao ancol tan nhi u trong n c, có nhi ệ ộ t đ

ố ượ ơ ấ sôi cao h n các ete, hidrocacbon... có kh i l ỉ ng mol x p x ?

ọ ủ ấ 2.2. Tính ch t hóa h c c a ancol

ế ọ ậ ố * Phi u h c t p s 4

ấ ạ ủ ặ ừ ự ấ đó d đoán tính ch t

ể Câu 1. Phân tích đ c đi m c u t o c a ancol, t ọ ủ hóa h c c a ancol?

ả ứ ả ứ ủ ế ế 2.2.1. Ph n ng th H c a nhóm OH và ph n ng th nhóm OH

ầ ượ Câu 2. Cho etanol, glixerol l n l ớ ụ t tác d ng v i

a) Natri.

ị b) Dung d ch NaOH.

ượ ế ừ ề ớ c đi u ch t ị dung d ch CuSO c) Cu(OH)2 (đ ị 4 v i dung d ch NaOH).

Yêu c u: ầ

ể ọ ả ự ố ả ứ ữ a. H c sinh tìm hi u và gi i thích s gi ng nhau gi a các ph n ng:

?→ C2H5OH + Na

+ Na ?→

ể ọ ả ả ứ ự ữ b. H c sinh tìm hi u và gi i thích s khác nhau gi a các ph n ng:

?→ C2H5OH +Cu(OH)2

?→ + Cu(OH)2

?→ 2) C2H5OH + NaOH

+ NaOH ?→

ả ứ 2.2.2. Ph n ng tách n ướ c

ế ả ứ ủ Câu 3. Vi t PTHH c a ph n ng:

2SO4 đ c, ặ

ả ứ ướ ề ệ ớ c, v i đi u ki n dùng H

Nghiên c u ph n ng tách n ừ ứ ấ các ch t sau: 1700C t

? → C2H5OH

?→ CH3CH2CH2OH

?→ CH3CH(OH)CH3

ự ậ ắ ẩ Nh n xét s khác nhau c a s n ph m t o thành. Rút ra quy t c tách

ủ ả ế ạ ổ ướ ắ ừ ạ t PTHH d ng t ng quát n c (quy t c Zaixep), t đó vi

0C, t

ặ ở ừ ế 140 đó vi t PTHH

Đun nóng metanol và etanol H2SO4 đ c ổ ạ d ng t ng quát

ả ứ 2.2.3. Ph n ng oxi hóa

ế ả ứ ủ Câu 4. Vi t PTHH c a ph n ng:

ớ ặ Đun nóng etanol ho c Propanol v i CuO

nH2n + 1OH trong oxi dư

ặ ố Đ t cháy hoàn toàn etanol ho c C

ề ệ ế ộ ố Nhóm 3: Ti n hành m t s thí nghi m v ancol

ề ả ủ ệ 3.1. Thí nghi m v kh năng dung môi c a etanol

ấ t các ch t benzen, iot, keo dán... trong etanol (thí

ầ ượ Hòa tan l n l ự ứ ố ệ ấ ướ nghi m đ i ch ng s hòa tan các ch t trên trong n c )

ệ ượ ế ậ ẩ Quan sát hi n t ng x y ra và rút ra k t lu n

ủ ế ệ ề ả ứ 3.2. Thí nghi m v ph n ng th H c a nhóm OH

ả ứ ủ ạ ớ Ph n ng c a etanol v i kim lo i Na

4 2% +

ả ứ ủ ợ ớ ỗ ị Ph n ng c a etanol, glixerol v i dung d ch h n h p CuSO

NaOH 10%

ủ ề ệ ả ứ 3.3. Thí nghi m v ph n ng oxi hóa c a ancol

ọ ử ố ớ ồ ủ Ph n ng c a etanol v i CuO: dây Cu đ t nóng trên ng n l a đèn c n

ả ứ ồ r i nhúng nhanh vào etanol

ể ề ấ ớ ờ ố ề ả ấ Nhóm 4: Tìm hi u v v n đ : Ancol v i đ i s ng và s n xu t

Ứ ủ ụ Hình 6: ng d ng c a ancol

ồ ố ồ 4.1. Đ u ng có c n

4.2. Làm dung môi

ẩ ơ ồ ư ướ c

ả Etanol có trong s n, c n iot, các s n ph m chăm sóc cá nhân nh n ấ ử ẩ ỹ hoa, ch t kh mùi, m ph m...

ụ ệ ầ ặ 4.3. Nhiên li u ho c ph gia xăng d u

ư K t

ẽ ậ ế ớ ớ t Nam đ a xăng E5 (Ron 92 95%, ethanol ộ ướ c ơ ch m h n m t b

ể ừ ử ụ ố ộ ố ệ ngày 1/1/2018 Vi ố 5% ) vào s d ng trong toàn qu c. So v i th gi i có l ử ụ ư vì m t s qu c gia đã đ a vào s d ng xăng E10, E15...

ư ượ ư ộ ỳ ọ ở

ả Xăng E5 đ ử ụ ự

ư ố ộ ạ ơ ặ ả ộ

ươ ề ấ ơ ng nhi u h n, ph

ệ ộ ệ ử ụ c đ a vào s d ng m ra nh m t k v ng vào vi c ộ ớ ệ gi m s d ng nhiên li u hóa th ch, v i các tác đ ng tích c c nh đ t cháy ạ ơ ườ ng ít các khí đ c h i h n, hoàn toàn các c n trong đ ng c , th i ra môi tr ứ ả ệ ượ ỏ ng th c s n xu t etanol b ng vi c khi cháy t a năng l ợ ữ ả lên men các nông s n chính là m t trong nh ng l ằ t Nam. ế ủ i th c a Vi

4.4. Nguyên li uệ ế ề ấ Đi u ch etyl este, gi m ăn, etyl amin...

ố 4.5. Thu c sát trùng

ấ ử ị t nh t khi etanol Etanol có kh năng kh trùng t

ồ ả ả ở ộ ồ ở ơ ủ ặ ấ

ẩ ặ ậ ơ

ủ ế ầ ổ

ệ ệ ế ấ ố

ủ ế ạ ả ố

ớ ố trong dung d ch v i ả kho ng 70 75% tr lên; n ng đ c n cao ho c th p h n c a etanol thì có kh ế ơ năng kháng khu n cao h n ho c kém h n. Etanol làm cho các vi sinh v t ch t ủ ằ b ng cách làm bi n đ i protein c a chúng và hòa tan thành ph n lipit c a ệ ạ ầ ả i h u h t các virut gây b nh, vi chúng. R t hi u qu trong vi c ch ng l ệ ệ ẩ khu n, tuy nhiên không hi u qu trong vi c ch ng l bào c a vi i các t khu n.ẩ

ẩ ượ 4.6. D c ph m

ố

ượ ườ ố ề

ị ự ề ơ

ế ộ ồ ạ ơ ộ ủ ằ ề ặ c, etanol là thu c ng tuy r ng dù ít đ c h i h n so Xét v m t y d ộ ồ ẽ ị ử ớ vong khi n ng đ ancol v i các ancol khác. Ng i u ng nhi u ancol s b t ể ị ấ ơ ể ẽ ị ả trong máu nhi u h n 0,5%, lúc này c th s b gi m th l c, có th b b t ơ ỉ t nh n u n ng đ ancol trong máu cao h n.

ữ ớ ể ố 4.7. Ancol và nh ng m i nguy hi m v i con ng ườ i

ợ ủ ớ ướ ứ ừ c ch a t ở 45 50% tr lên etanol

ấ ễ ắ ử ữ ỗ Etanol cùng h n h p c a nó v i n là nh ng ch t d dàng b t l a và gây cháy.

ơ ủ ệ ế ơ Ng ề u s d n đ n nguy c c a b nh x gan, nhi u

ườ ố ư i u ng nhi u r ứ ề ượ ẽ ẫ ệ ượ ạ d ng ung th và ch ng nghi n r u.

ấ ộ ư

ử ồ ồ

ộ ạ ớ i 0,4 0,5%. N ng đ c n t ộ ồ ể

ả ể Etanol không ph i là ch t đ c có tính đ c cao, nh ng etanol có th gây ộ ồ ớ ộ ồ i vong khi n ng đ c n trong máu đ t t ra t ạ ồ ạ 0,1% có th sinh ra tình tr ng say, n ng đ c n 0,3 0,4% gây ra tình tr ng hôn mê.

ướ ế ớ ậ ề ồ ỉ

ề ế ị ặ ộ ồ ộ ồ i có lu t đi u ch nh v n ng đ c n khi lái ồ t b n ng thì n ng đ c n trong

Ở ề nhi u n ả ườ xe hay khi ph i làm vi c v i các máy móc, thi máu thông th 0,05 0,08%. ng gi c trên th gi ệ ớ ớ ạ ừ i h n t

ử ộ

R u metylic hay metanol là m t ancol r t đ c d gây t ườ ỉ ộ ượ ễ ế ạ ỏ ấ ộ vong cho ể ng nh cũng gây nguy hi m đ n tính m ng con ượ i dù ch m t l

con ng i.ườ ng

ạ ộ ự ậ Nh n xét, đánh giá d án Ho t đ ng 7:

Ạ Ộ Ủ Ộ HO T Đ NG C A GV VÀ HS N I DUNG

ằ ạ

ệ ế ậ GV nghe đ i di n các nhóm báo cáo, nh n xét vào phi u đánh giá.

ể ế Báo cáo b ng trình chi u ọ ậ ụ ẩ ả Powerpoint, s n ph m h c t p c th , các video clip.... ậ

ự ủ ẩ

ề ả HS: Các nhóm nh n xét v s n ủ ph m d án c a nhóm và c a các nhóm khác.

ự ế ự ệ quá trình th c hi n

Đánh giá th c t d án ự

ậ

ắ ơ ộ ự

ể

ế ọ ậ ủ ứ ể ể ự

ừ ư ọ t bài h c, đ a ra nh n xét GV tóm t ả đánh giá s b . Gv d a trên các b ng ki m, các phi u đánh giá đ cho đi m d án h c t p c a t ng nhóm và t ng HS.

ử ỉ

ỉ

ầ GV yêu c u các nhóm ch nh s a và ẩ chuy n l i s n ph m hoàn ch nh làm ư ệ t ể ạ ả ọ ạ li u d y h c.

ự ầ ệ HS th c hi n theo yêu c u

ủ ề ọ ạ VII. Ki m tra và đánh giá sau khi d y h c ch đ “ Ancol trong

ờ ố ấ ể ả đ i s ng và s n xu t ”

ờ ượ ệ 1. Th i l ự ng th c hi n

ệ ờ ứ ể Th c hi n trong th i gian m t ti

ự ượ 45 phút đ c giáo viên biên so n theo đ nh h

ậ ạ ả ự ả ộ ế t theo hình th c HS làm bài ki m tra ị ướ ự ể ng phát tri n năng l c ứ ứ ộ ề các m c đ v nh n th c 2. Xây d ng b ng mô t

ậ Nh n bi ế t Thông hi uể ậ ụ V n d ng N iộ dung Lo iạ CH/BT V nậ d ngụ cao

ượ ự Ancol Nêu đ c:

ọ

ả ượ c i thích đ Gi ấ ộ ố m t s tính ch t ậ v t lý, hóa h c ủ c a ancol. ạ

ị Đ nh nghĩa, phân lo i, danh pháp c a ủ ancol.

ế t và Vi ả i thích gi ộ ượ c m t đ ố ư s p hóa ọ ủ h c c a ancol không ư ộ no (p c ng H2, Br2..) Phân bi ượ đ t ệ c ancol

CH/BT đ nhị tính

ươ i ả So sánh và gi ệ ượ t c nhi thích đ ớ ộ đ sôi ancol v i hidrocacbon, dx halogen có cùng ử ố s nguyên t C ặ ho c cùng M ươ ng. ng đ t ể ặ Đ c đi m ấ ạ c u t o ử phân t ủ c a ancol. ả ứ Ph n ng ế th vào vòng benzene c a ủ phenol. D a vào tính ch t ấ hóa h c ọ c a ủ Ancol no, đ n ơ ứ ch c xác ị đ nh công ứ ấ th c c u ạ t o đúng c a ủ ancol no, ứ ơ đ n ch c

ế ượ t đ Vi c công ứ ấ ạ th c c u t o các ủ ồ đ ng phân c a ộ ố m t s ancol. Tính ch tấ ậ v t lý, hóa ọ h c chung ủ c a ancol. c

ả i thích Gi ượ ự c s đ ả ưở ng nh h ữ ạ i gi a qua l các nguyên ử trong t .ử phân t

ươ

ệ ượ t đ Phân bi ớ ancol, v i các ấ ạ ợ lo i h p ch t ữ ơ h u c khác ằ b ng ph ng pháp hóa h c.ọ Các ươ ph pháp đi u ề ế ứ ch , ng ủ ụ d ng c a ancol.

ị Xác đ nh CTPT, ủ CTCT c a ancol.

ị Xác đ nh CTPT, CTCT c a ủ ancol.

Tính toán các ạ ượ ng m, đ i l ấ ệ hi u su t… CH/BT đ nhị ngượ l

Tính toán các đ i ạ ượ ng m, l ấ ệ hi u su t…

ở ứ ộ ( m c đ cao h n)ơ Các bài ậ t p yêu ầ c u HS ả ử ph i s d ng ụ ki n ế ỹ ứ th c, k năng ợ ổ t ng h p ể ả đ gi i quy t ế

ả

i thích đ ệ ượ Mô t ậ nh n bi và ả ế t Gi các hi n t ượ c ng ả i thích Gi ộ ượ c m t đ Phát hi nệ c ượ đ BT th cự

thí nghi mệ

hành/thí nghi mệ

ượ đ c các ệ ượ hi n t ng thí nghi m.ệ

ố ệ s hi n ượ t ng liên quan đ n ế ự ễ th c ti n

ộ ố m t s hi n ệ ượ t ng trong ự ễ th c ti n và s ử d ng ụ ki n ế ứ th c hóa ọ ể h c đ i ả gi thích.

ề ể ậ 3. Ma tr n đ ki m tra

ứ ộ ể ự M c đ phát tri n năng l c

ộ Bi tế Hi uể VD VDC TT N i dung T ngổ TN TL TN TL TN TL TL

2câu 1câu 1câu

1 25% ấ ạ C u t o, danh pháp 1,0đ 1,0đ 0,5đ

2 câu 2 câu 1 câu Tính ch tấ 2 30% 1,0đ 1,0đ 1,0đ

2 câu 1 câu 1 câu ế Đi u chề 3 25% 1,0đ 0,5đ 1,0đ

1 câu 1câu

4 20% ớ ờ Ancol v i đ i ấ ả ố s ng và s n xu t 1,0đ 1,0đ

1,0 đ 3,0 đ 3,0 đ 3,0 đ

T NGỔ 30% 30% 30% 10% 100%

ề ể 4. Đ ki m tra

ệ ắ ầ A. Ph n tr c nghi m khách quan

ứ ổ ứ ơ ở ạ Câu 1: Ancol no, đ n ch c, m ch h có công th c t ng quát là:

A. CnH2n+2O B. CnH2n+2Oz C. CnH2n+22kOz D. CxHyOz

ấ ợ Câu 2: Ancol là h p ch t có:

ế ự ế ớ ử A. nhóm OH liên k t tr c ti p v i nguyên t cacbon

ế ự ế ớ ử B. nhóm OH liên k t tr c ti p v i nguyên t cacbon no

ế ự ế ớ ử ơ C. nhóm OH liên k t tr c ti p v i nguyên t cacbon th m.

D. nhóm OH

ể Câu 3: Cho dãy chuy n hóa sau:

X Y Z. CaC2

ọ ủ ầ ượ Tên g i c a X và Z l n l t là:

A. axetilen và ancol etylic. B. axetilen và etylen glicol.

C. etan và etanal D. etilen và ancol etylic.

ệ ề ệ ộ t đ , xúc tác thích Câu 4: Hiđrat hóa 2metylbut2en (đi u ki n nhi

ượ ả ợ h p) thu đ ẩ c s n ph m chính là

A. 2metybutan2ol B. 3metybutan2ol

C. 3metylbutan1ol D. 2metylbutan3ol

ả ứ ợ ỗ ớ

ồ

ử Câu 5: Cho natri ph n ng hoàn toàn v i 18,8g h n h p hai ancol no ẳ ế ế ứ ơ đ n ch c k ti p nhau trong dãy đ ng đ ng sinh ra 5,6 lít khí hiđro (đktc). ứ Công th c phân t hai ancol là:

A. CH3OH, C2H5OH B. C3H7OH, C4H9OH

C. C2H5OH, C3H7OH D. C4H9OH, C5H11OH

ẽ ả ế ệ ừ ề thí nghi m đi u ch khí Y t ị dung d ch X: Câu 6: Cho hình v mô t

H SO 2

(cid:0)0

ả ứ ẽ ọ Hình v trên minh h a ph n ng nào sau đây? 0t (cid:0) (cid:0) (cid:0) NaCl + NH3 + H2O A. NH4Cl + NaOH t 4 c,�� (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) B. C2H5OH C2H4 + H2O

0,CaO t

(cid:0) (cid:0) (cid:0) C. NaCl(r n)ắ + H2SO4(đ c)ặ NaHSO4 + HCl

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) D. CH3COONa(r n)ắ + NaOH(r n)ắ Na2CO3 + CH4

ứ ự ế ắ ấ ệ ộ ầ ả nhi t đ sôi gi m d n Câu 7: S p x p các ch t sau theo th t

A. C3H7OH >C2H5OH > CH3OCH3

B. C2H5OH >C3H7OH > CH3OCH3

C. C3H7OH > CH3OCH3 > C2H5OH

D. CH3OCH3 > C3H7OH >C2H5OH

ố ồ ở ứ ứ ề ạ ớ ử Câu 8: S đ ng phân ancol b n m ch h ng v i công th c phân t

C4H10O là

A. 5 B. 4 C. 3 D. 2

ạ ủ ượ ả ể ệ ả ng pháp hi u qu đ làm gi m tác h i c a r u sau khi

Câu 9: Ph ề ượ ươ u là ố u ng nhi u r

ắ ố ộ ố ượ ứ A. U ng m t ít lòng tr ng tr ng gà s ng: Ch t c n trong r

ấ ứ ẽ ấ ồ ụ , tránh cho niêm m c d

ượ ượ ướ ằ c, ít nh t cũng b ng l ng r

ư ấ ơ ể ế ể ắ ch t protein trong lòng tr ng tr ng gà s ng ng t ặ ớ ồ ố dày ti p xúc v i c n; ho c u ng n ộ ượ ồ vào đ pha loãng n ng đ r

ặ u khi g p ạ ạ ố u u ng ả u trong c th và giúp cho quá trình đào th i 44

ậ ợ ượ ượ r u đ c nhanh chóng, thu n l i.

ươ ặ ố ớ ướ ộ B. X t lát m t lát chanh t ố i và ăn v i mu i ho c u ng n c chanh

ắ ườ không pha đ ng.

ấ ồ ặ ượ C. Ăn cháo loãng, khi g p cháo loãng, các ch t c n trong r ị ư u b ng ng

ụ ồ ả ạ ả ấ ụ ạ t l ơ ể i, do đó gi m m nh kh năng h p th c n trong c th .

ấ ả ươ ề D. T t c các ph ng án trên đ u đúng.

2 là 23. Ancol X

ố ơ ơ ớ ỉ ứ Câu 10: Ancol no, đ n ch c X có t kh i h i so v i H

là:

A. CH3OH B. C2H5OH C. C3H7OH D.

C4H9OH

ầ ự ậ B. Ph n t lu n

0 bán

ượ ố ấ ỏ ồ c u ng ch t l ng trong chai c n 90 ở ệ hi u Câu 1: Vì sao không đ

thu c?ố

ế Câu 2: Hãy cho bi

ổ ộ ồ ể ố ớ ạ ộ ể ả ồ ủ ố t nguyên t c ho t đ ng c a ng th i ki m tra n ng ườ ồ i

ắ ụ ộ ồ đ c n khi c nh sát giao thông áp d ng đ đo n ng đ c n đ i v i ng tham gia giao thông?

5H12O và g i tên theo danh

ế ậ ớ ọ ứ t các ancol b c 2 ng v i CTPT C Câu 3: Vi

pháp thay th .ế

ụ ư ượ c 1,12 lít khí

Câu 4: Cho 4,6 gam ancol A tác d ng v i Na d thu đ ở ề ủ ệ ớ ẩ đi u ki n tiêu chu n. Tìm CTPT c a A. H2 đo

ơ ứ ợ

ướ Câu 5: Oxi hóa m gam ancol đ n ch c X, thu đ ầ ư ồ ầ

ả ứ ị

ừ ủ ượ ỗ c h n h p Y g m axit ộ ằ c và ancol d . Chia Y làm hai ph n b ng nhau. Ph n m t ư ượ c 2,24 lít khí CO2 ượ c 3,36 lít khí H2 (đktc) và 19

cacboxylic, n ớ ph n ng hoàn toàn v i dung d ch KHCO3 d , thu đ ớ ả ứ (đktc).Ph n hai ph n ng v i Na v a đ , thu đ ọ gam ch t r n khan. G i tên c a X. ướ ủ ẫ ấ ầ ấ ắ 5. Đáp án và h ng d n ch m

ỗ ọ ệ ắ ể A. Ph n tr c nghi m khách quan (5 đi m, m i câu ch n đúng

ượ ầ ể đ c 0.5 đi m)

3 4 5 6 8 9 10 7 2 1

A B A B B D B A B A

ầ ự ậ B. Ph n t lu n

ấ ỏ ồ ở ệ Câu 1: Ch t l ng trong chai c n 90o bán

ệ ẫ hi u thu c ch a c n công ộ ạ ứ ồ ử ố ễ ữ nghi p butanol l n metanol là nh ng ancol có tính đ c h i, d gây t vong…

ứ ấ ộ

ổ ở ủ ệ ế ườ

ơ ả ứ ử ẽ ả ử ớ ả ứ ệ

ộ ồ ồ Ố Câu 2: ng th i đo n ng đ c n ch a m t pin đi n hóa và ch t oxi ấ i tham gia giao thông n u có etanol (ch t hóa K2Cr2O7. H i th c a ng ừ kh ) s x y ra ph n ng oxi hóa kh v i K2Cr2O7. T ph n ng đi n hóa 45

ượ ồ ứ ẽ ơ ộ ở

ườ ặ trong pin s đo đ ho c máu (mg etanol/ 1ml máu) ng ở c n ng đ etanol ch a trong h i th (mg etanol/lít khí th ) i tham gia giao thông.

→ 3CH3CH2OH + 2K2Cr2O7 + 8H2SO4 3CH3COOH + 2Cr2(SO4)3 +

2 = 0,1 ; nH2 = 0,15

11H2O

ố Câu 5: S mol CO

RCH2OH + O2 → RCOOH + H2O (1)

RCOOH+ NaHCO3→ RCOONa+CO2 +H2O (2)

RCOOH + Na → RCOONa + 0,5H2 (3)

RCH2OH + Na → RCH2ONa+ 0,5H2 (4)

H2O + Na →NaOH + 0,5H2 (5)

ố Theo (2) s mol RCOOH = 0,1

2O = 0,3

ổ ố Theo (3), (4), (5) t ng s mol axit + ancol d + H

trong đó axit = H2O = 0,1 và ancol = 0,1

→ R = 15

→ (R+67).0,1+(R+53).0,1+(40.0,1) = 19 → ancol X là CH3CH2OH ệ ể ủ ề ớ ự ủ ề 2.2. Ch đ 2: Phenol v i s phát tri n c a n n công nghi p

ủ ề ự ọ I. Lý do l a ch n ch đ

ữ ợ ơ ử Phenol là nh ng h p ch t h u c trong phân t ế có nhóm OH liên k t

ự ế ử ớ tr c ti p v i nguyên t C vòng ấ ữ benzen.

ấ ủ ấ ủ ầ + C n tìm hi u xem tính ch t c a phenol so tính ch t c a ancol có

ữ ể ặ ố ể nh ng đ c đi m nào gi ng nhau không?

ượ ự ề + Phenol còn đ c dùng trong nhi u lĩnh v c khác nhau:

ể ề ệ ệ ớ * V i công nghi p: phenol là nguyên li u đ đi u ch ấ ẻ ế ch t d o nh ư

nh a ự phenolformaldehyde.

ơ ả ơ * Nghành công nghi p ệ t hóa h c: ấ t ọ Phenol s n xu t polyamide.

ể ả ệ ấ ấ ệ ỏ ấ t c , ch t kích

* Nghành nông nghi p: phenol dùng đ s n xu t ch t di ố ự ậ th c v t. thích t

ể ả ệ ấ ố * Phenol còn đ ổ ả c dùng làm nguyên li u đ s n xu t thu c n , s n

ẩ ấ ặ ộ ượ ụ ụ xu t ph m nhu m ph c v cho may m c.

ế ẩ * Phenol có tính di ẩ t khu n đ ề ấ sát trùng, t y u , đi u

ế ấ ấ ượ ụ ư ch các ch t di ệ n m m c ( t ệ c dùng làm ch t ố Ví d nh ortho và para nitrophenol…)

ớ ể ứ ự ụ

ố ớ ể ặ ệ

ễ ệ t là các nghành công nghi p, đ giúp HS tìm hi u v ủ ề ườ ặ i đ c bi ụ ứ ể ớ ự ụ ấ ờ V i nhi u các đ c đi m ng d ng th c ti n đ i v i phenol trong đ i ề ủ ề Phenol v i s phát ố s ng con ng tính ch t và ng d ng c a phenol tôi xây d ng ch đ “

ể ủ ề ệ tri n c a n n công nghi p”.

ụ II. M c tiêu

ứ ế 1. Ki n th c

Giúp HS bi t: ế

ệ ạ Khái ni m, phân lo i phenol

ấ ậ ạ ệ ộ ệ ộ ả Tính ch t v t lí: Tr ng thái, nhi t đ sôi, nhi t đ nóng ch y, tính tan

ấ ọ ớ ướ ụ Tính ch t hóa h c: Tác d ng v i natri, natri hidroxit, n c brom

ươ ề ế ừ ừ ng pháp đi u ch phenol (t cumen, t ứ benzen); ng

ộ ố M t s ph ủ ụ d ng c a phenol

ưở ạ ữ ử ề ả ng qua l i gi a các nguyên t trong phân t ử

ệ Khái ni m v nh h ấ ữ ơ ợ h p ch t h u c

2. Kĩ năng

ệ ụ ể ằ ớ ươ Phân bi t phenol v i ancol c th b ng ph ọ ng pháp hóa h c

ế ươ ấ ủ ọ Vi t các ph ọ ng trình hóa h c minh h a tính ch t c a phenol

ố ượ ả ứ ạ Tính kh i l ng phenol tham gia và t o thành trong các ph n ng

3. Thái độ

ớ ươ ớ ừ ề ạ ọ ậ ng pháp h c t p m i, t ọ đó t o ni m say mê h c

ứ H ng thú v i ph ọ ớ ộ ậ t p v i b môn Hóa h c

ướ ế ầ ậ ớ ươ ứ B c đ u hình thành và ti p c n v i ph ng pháp nghiên c u khoa

h cọ

ồ ưỡ ự ọ B i d ả ng kh năng t h c cho HS

ự ướ 4. Năng l c h ng t ớ i

ử ứ ệ ậ nghiên c u tài li u, thu th p và x lý thông tin

Năng l c t ế ự ự ọ ọ ự h c: t ự liên quan đ n bài h c và d án.

ự

Năng l c tìm tòi và khám phá t ệ ượ ạ ệ ễ ự ể ự ự mình tìm hi u tài li u, tìm nhiên: t ộ ự nhiên, trong th c ti n cu c ng trong t

ể hi u trên m ng internet, các hi n t s ng.ố

ụ ự ể

ứ ừ ệ

ậ ố ớ ộ ứ ả ạ ụ ể ể ả ế ạ ủ ế ễ Năng l c v n d ng ki n th c vào th c ti n: Tìm hi u tác h i c a ườ ườ ng. T đó nâng cao ý th c b o v môi tr ng, ễ ớ ự t th c, c th đ gi m b t tình tr ng ô nhi m môi

ườ ự phenol, phenol đ i v i môi tr có nh ng hành đ ng thi tr ữ ng.

ự ả ề Năng l c gi ế ấ i quy t v n đ :

ượ ữ ủ ự ả + Quan sát và nêu đ c ý nghĩa c a nh ng hình nh tr c quan

ọ ủ ự ế ứ ụ ứ ấ + Nghiên c u tính ch t hóa h c c a phenol và ng d ng trong th c t

ổ ớ ạ ự ọ ợ Năng l c giao ti p và h p tác: trao đ i v i b n bè và m i ng

ế ể ế ứ ữ ữ ế ệ ượ ng mình bi ườ t đ tìm con đ i xung ườ ng

ề ế ả quanh v nh ng ki n th c và nh ng hi n t gi i quy t:

ể ự ả ờ ệ ệ ỏ + Chia nhóm, làm vi c nhóm đ th c hi n tr l i câu h i.

ệ ế t tình chia s , h tr các thành viên khác bi t góp

+ Các thành viên nhi ự ư ắ ẻ ỗ ợ ự ủ ế ạ ý xây d ng cũng nh l ng nghe và ti p thu s góp ý c a các b n.

ự ử ụ Năng l c s d ng ngôn ng ữ hóa h cọ

ọ ấ + G i tên các ch t

ế ươ + Vi t ph ọ ng trình hóa h c

ươ ụ : V n d ng các ph ng pháp tính toán đ gi ể ả i

ự Năng l c tính toán ậ ế ậ ọ ậ quy t các bài t p hóa h c trong SGK và bài t p giáo viên giao cho.

ự ệ ả i thích

ệ ậ ầ ữ ừ ế ệ ả Năng l c th c hành thí nghi m: làm thí nghi m, mô t và gi ế ệ ượ t. đó rút ra nh ng k t lu n c n thi ự ng thí nghi m, t các hi n t

ờ ượ ự ế III. Th i l ng d ki n

ọ ủ

ế ở ớ ầ ọ

ượ ự ồ ớ t ọ ớ ứ ở

ổ ớ ể ế ế ạ

ể ố ươ ườ ứ c s đ ng ý c a BGH, T KHTN tôi đã Trong năm h c 2020 2021 đ ọ ế ợ ự l p 11 k t h p v i 1 tu n h c xây d ng trên PPCT môn Hóa h c v i 2 ti ạ ự ọ ự nhà. Tôi ch n l p 11A2, 11C3 đ ti n hành d y sinh t h c t nghiên c u ọ ớ ệ ọ h c theo ch đ đ th nghi m, còn l p 11A3, 11C4 thì ti n hành d y h c ng đ đ i ch ng. theo ph ủ ề ể ử ng pháp thông th

ẩ ị ủ IV. Chu n b c a GV và HS

ầ ọ ậ ủ ứ ế ề ế ề 1. Phi u đi u tra ki n th c đã có và nhu c u h c t p c a HS v

ế ứ ki n th c phenol

ệ ề ấ ằ ỗ ị Câu 1: Xác đ nh đúng, sai b ng d u (X) cho m i m nh đ sau:

ề ệ M nh đ Đúng Sai

1. C6H5OH là ancol th mơ

ế ả ạ 2. C6H5OH có kh năng t o liên k t hidro

ụ ớ ươ ự ng t ancol 3. C6H5OH tác d ng v i Na t

ể ớ ị ụ 4. C6H5OH có th tác d ng v i dung d ch NaOH

ể ỳ ỏ 5. C6H5OH là axit có th làm qu tím hóa đ

ả ứ

ử ế 6. C6H5OH có vòng benzen nên tham gia ph n ng th nguyên t H trên vòng benzen

ế ừ benzen ể ề 7. C6H5OH có th đi u ch phenol t

ể ả ừ ấ ấ ệ ỏ 8. T phenol có th s n xu t ch t di t c 2,4 D

ố ế ộ Câu 2: Em mu n bi t thêm n i dung nào trong bài phenol?

ừ ế

ợ Phát phi u cho HS: phát cho t ng cá nhân HS vào th i đi m thích h p ộ ờ ề ế ầ ớ ướ ể c khi lên l p, yêu c u HS hoàn thành n i dung phi u đi u tra. tr

ồ ủ ế ế ả ừ Thu phi u và ti n hành phân tích thông tin ph n h i c a HS t ế phi u

ề đi u tra.

ự ươ ể ạ V. Xây d ng ph ng án tri n khai bài d y

ế ề ứ ữ ề

ế Trên c s nh ng ki n th c HS đã bi ữ ự ế ơ ở ọ ứ ệ ị ế ự t v phenol, d a trên n n ki n th c ancol đã h c, GV d ki n xác đ nh nh ng công vi c sau:

ị ứ ầ ổ

ữ + Xác đ nh nh ng ki n th c c n trao đ i, b sung cho HS và nh ng ứ ẽ ổ ứ ụ ể ự ế ổ tìm tòi. C th : ế ữ ch c cho HS t ki n th c s t

ấ ạ ứ ề ạ ổ ổ ị

ế * Ki n th c trao đ i, b sung: Đ nh nghĩa, c u t o, phân lo i, đi u ch , ụ ứ ế ủ ng d ng c a phenol.

ế ự * Ki n th c HS t

ế

ứ ả ứ ữ ử ạ ế ấ ậ ự tìm tòi: Tính ch t v t lý, tính axit y u ự ả ủ c a phenol, ph n ng th H c a nhóm OH, th H trên vòng benzen, s nh ử ưở h ự xây d ng, t ủ ế i gi a các nhóm nguyên t trong phân t ng qua l .

ự ế ả ờ ủ ữ ữ ề ấ + D ki n phân tích nh ng v n đ , nh ng câu tr l i c a HS trong gi ờ

h c: ọ

ạ ượ ớ ướ ế ạ 1. Vì sao phenol t o đ c liên k t hidro v i n ư c nh ng l i ít tan trong

c?ướ n

ẫ ượ ớ ướ ế ạ c liên k t hidro v i n ư c nh ng l

ủ ố i ít tan ộ

ướ H ng d n: phenol t o đ ướ ạ c l nh do nh h ướ ướ ạ ạ ưở ả c tăng và trên 70 trong n tan trong n ng c a g c phenyl. Tuy nhiên, khi đun nóng, đ 0C thì phenol tan vô h n trong n c.

ả ứ ố 2. Phenol có tham gia ph n ng este hóa gi ng ancol không?

ẫ ướ ở

ế ả ứ ự ị

ệ ứ ắ ề ấ ư ủ ế ố ớ

ủ H ng d n: Do hi u ng +C c a nhóm OH nên liên k t C O tr nên ế ữ ề b n v ng, r t khó b phân c t nên phenol không tham gia ph n ng tr c ti p ả ớ v i axit nh ancol. Mu n đi u ch este c a phenol v i axit cacboxylic ph i dùng anhidrit axit hay clorua axit.

ứ ệ ả ậ ứ ổ ch c cho HS làm vi c và th o lu n theo các + D ki n cách th c t

ọ ậ ế ự ế phi u h c t p, chia nhóm.

ị ế ị ạ ọ ẩ + Chu n b thi t b d y h c:

ế ọ ậ Phi u h c t p

ế ọ ậ ố Phi u h c t p s 1

ế ệ ị

ượ ặ ớ ố ệ 1. Ti n hành thí nghi m: Cho phenol vào ng nghi m, nh 2ml dung d ch ệ ượ NaOH đ c. Quan sát và so sánh v i hi n t ỏ c khi hòa tan phenol ng thu đ

vào n c?ướ

ng quan sát

ệ ượ 2. Hi n t ượ đ c: ...................................................................................................................... ................................................................................................................................. ...........

ế ả ờ ở ế ề i đúng hay sai phi u đi u

ậ ậ 3. K t lu n: Xác nh n câu tr l tra: ..........................

PTHH: ....................................................................................................................

KL: phenol có tính ch t ấ gì?.....................................................................................

ế ọ ậ ố Phi u h c t p s 2

ệ ượ ỳ ị ượ 1. Nhúng qu tím vào dung d ch phenol, hi n t ng quan sát đ c?

.................................................................................................................................

2 vào dung d ch natri phenolat?

ị 2. S c COụ

Hi nệ ượ t ng: .............................................................................................................

3. PTHH: ................................................................................................................

KL: ......................................................................................................................... .

ế ọ ậ ố Phi u h c t p s 3

ỏ ướ ệ ế ắ 1. Ti n hành thí nghi m: Nh n ẹ ị c brom vào dung d ch phenol, l c nh .

Hi nệ

2. ượ t ng: .........................................................................................................

ế ả ờ ở ế ề i đúng hay sai phi u đi u

ậ ậ 3. K t lu n: Xác nh n câu tr l tra: ..........................

PTHH: ....................................................................................................................

ồ ạ ọ Đ dùng d y h c

ể ắ ọ ơ Mô hình l p ghép đ minh h a phenol và ancol th m

ộ ố ị ằ ủ ả ố ậ B ng 10: Giá tr h ng s v t lý c a m t s phenol

ộ Phenol ấ ạ C u t o tnc,oC ts,oC Đ tan (g/100g)

Phenol C6H5OH 43 182 9,5(25oC)

ocrezol oCH3C6H5OH 31 191 3,1(40oC)

mcrezol mCH3C6H5OH 12 203 2,4(25oC)

pcrezol pCH3C6H5OH 36 203 2,4(40oC)

Hiđroquinon pC6H4(OH)2 171 286 5,9(15oC)

ụ ụ ấ Hóa ch t và d ng c :

6H5OH, dung d ch NaOH, dung d ch

ị ị ị + Hóa ch t: Dung d ch phenol C

ị ấ ị Na2CO3, dung d ch HCl, dung d ch Br ị 2, dung d ch HNO

ụ Ố ủ ụ ệ ẫ ồ ỡ ố + D ng c : ng nghi m, ng d n khí, đũa th y tinh, đèn c n, giá đ thí

ệ nghi m...

ươ VI. Ph ạ ọ ng pháp d y h c

ươ ọ ự Ph ạ ng pháp d y h c d án

ươ ệ ả ề Ph ng pháp phát hi n và gi ế ấ i quy t v n đ

ậ ơ ồ ư ỹ K thu t s đ t duy

ỹ ậ K thu t KWL

ươ ề ấ ỏ Ph ng pháp đi u tra, ph ng v n

ế ế ạ ọ ạ ộ ủ ề VII. Thi t k các ho t đ ng d y h c ch đ

Ạ Ộ Ứ Ế TI T 1: HO T Đ NG NGHIÊN C U THEO NHÓM

ạ ộ ệ ể ụ Ho t đ ng 1: Chia nhóm và chuy n giao nhi m v

ụ ệ ớ ỗ GV chia l p thành 3 nhóm, và phân công nhi m v cho m i nhóm

ầ ấ ạ ề ề ể ấ ế * Nhóm 1: Tìm hi u v thành ph n c u t o, tính ch t và đi u ch

phenol

ọ ề ộ ố ệ ế * Nhóm 2: Ti n hành m t s thí nghi m hóa h c v phenol

ể ề ấ ề ể ủ ề ớ ự * Nhóm 3: Tìm hi u v v n đ : Phenol v i s phát tri n c a n n công

nghi pệ

ạ ộ ệ ị ụ Ho t đ ng 2: Xác đ nh nhi m v

ề ầ ộ ộ ở ả GV yêu c u HS đi n vào c t K và c t W b ng K W L

K W L

ữ ề ế ữ ữ (Nh ng đi u đã bi t)

ố ề (Nh ng đi u mu n t)ế bi ọ ề (Nh ng đi u đã h c c)ượ đ

ạ ộ ậ ế ạ Ho t đ ng 3: L p k ho ch cho các nhóm

ế ạ ộ ủ ạ ộ ủ Ti n trình Ho t đ ng c a GV Ho t đ ng c a HS

ớ

ọ ệ i thi u video, hình ủ ề ế nh liên quan đ n ch đ , ủ ự ọ ch n tên ch ư ậ ả HS th o lu n và đ a ủ ề ra tên ch đ mà nhóm ự l a ch n.

GV gi ả ầ yêu c u HS t đ .ề

ị ủ ậ ự Xác đ nh tên ch đề ầ

ọ GV nh n xét, l a ch n tên ự ế ớ ớ nào g n gũi v i th c t , v i ư ộ n i dung. Sau đó đ a ra tên ủ ề Phenol v i s phát ớ ự ch đ : “ ệ ” ể ủ ề tri n c a n n công nghi p

ổ

ả ứ ậ ưở ấ

ạ ộ Ho t đ ng nhóm chia ưở ố ẻ s các ý t ng. Th ng ưở ấ nh t ý t ng.

T ch c cho các nhóm HS ề th o lu n, đ xu t ý t ng, ứ ỏ các câu h i nghiên c u hình ủ ề ể thành các ti u ch đ .

ố ố ủ ề ự ng và l a ấ Cùng GV th ng nh t ể tên các ti u ch đ :

ọ ưở ấ Th ng nh t ý t ủ ề ể ch n các ti u ch đ . ủ ề

ấ ể ự Xây d ng các ti u ch đủ ề

ể * Ch đ 1: Tìm hi u ấ ạ ầ ề v thành ph n c u t o, ế ề tính ch t và đi u ch phenol

ủ ề

ế ệ

* Ch đ 2: Ti n hành ộ ố m t s thí nghi m hóa ọ ề h c v phenol

ủ ề ề

ủ

ể * Ch đ 3: Tìm hi u ớ ề ấ v v n đ : Phenol v i ề ể ự s phát tri n c a n n công nghi pệ

ộ ứ

ợ ậ

ệ

ể ụ ả

ấ ợ ư GV g i ý HS đ a ra b câu ướ ị ỏ ng và phân h i đ nh h ừ ụ công nhi m v cho t ng ủ nhóm theo tên các ti u ch ố ề đ đã th ng nh t. ủ ề Căn c vào ch đ ủ ọ h c t p và g i ý c a GV, HS nêu ra các ự ệ nhi m v ph i th c hi n.ệ

ự ạ ế ậ L p k ho ch ệ th c hi n

ự

ệ ả ậ Th o lu n nhóm và ệ ạ ế lên k ho ch th c hi n ụ nhi m v .

ệ

ỗ

ụ Phân công nhi m v cho m i thành viên trong nhóm, ghi vào ệ ế phi u phân công nhi m v .ụ

ạ ộ ỏ ị ướ Ho t đ ng 4: Câu h i đ nh h ng

ấ ạ ề ề ể ấ ầ * Nhóm 1: Tìm hi u v thành ph n c u t o, tính ch t và đi u ch ế

phenol

ư ế ấ ạ ứ 1. Phenol có nhóm ch c là gì? C u t o nh th nào?

ầ ư ấ ậ ủ ể 2. Tính ch t v t lý c a phenol có đi m gì c n l u ý?

ấ ọ

ọ ủ ấ ấ ớ

ư ế 3. Phenol có tính ch t hóa h c nh th nào? Nguyên nhân vì sao phenol ữ ữ ạ i có nh ng tính ch t đó? So sánh v i nh ng tính ch t hóa h c c a ancol và l ả i thích? gi

ệ ượ ề ươ ế ư ế c đi u ch nh th nào? Ph ng pháp

4. Trong công nghi p, phenol đ ượ ủ ế c dùng ch y u? nào đ

ọ ề ộ ố ệ ế * Nhóm 2: Ti n hành m t s thí nghi m hóa h c v phenol

ệ ượ ượ ạ ả 1. Hi n t ng quan sát đ c khi th Na kim lo i vào phenol nóng

ch y?ả

ượ ả ứ ớ ướ ng thu đ c khi cho phenol ph n ng v i n c, và phenol

ả ứ ớ ệ ượ 2. Quan sát hi n t ph n ng v i NaOH?

2 ho c axit HNO

3 vào

ệ ượ ượ ỏ ướ ặ ng thu đ c khi nh n c Br

3. Quan sát hi n t ị dung d ch phenol?

ệ ả ứ ữ ằ 4. Phân bi t phenol, etanol và glixerol b ng nh ng ph n ng nào?

ể ủ ề ớ ự ệ * Nhóm 3: Phenol v i s phát tri n c a n n công nghi p

ượ ệ ừ ờ ượ ế ấ ừ 1. Phenol đ c phát hi n t bao gi và đ c chi t xu t t đâu?

ư ế ủ ể ệ ộ 2. Đ c tính c a phenol bi u hi n nh th nào?

ấ ẻ ự ủ ệ 3. T m quan tr ng c a phenol trong lĩnh v c công nghi p: ch t d o, t ơ ,

ẩ ố ổ ọ ầ ượ ộ ph m nhu m, nông d c, thu c n ...?

ạ ộ ủ ề ướ ự ệ ẫ ề Ho t đ ng 5: H ng d n v nhà và th c hi n ch đ

ọ ậ ỏ ị ư ế ướ GV phát phi u h c t p và đ a ra câu h i đ nh h ỗ ng cho m i nhóm

ụ ệ ể ệ ờ ị ự ố ể ự b trí th i gian và đ a đi m đ th c hi n nhi m v và ghi vào

HS: t ọ ả biên b n h p nhóm.

Ạ Ộ Ả Ậ Ế TI T 2: HO T Đ NG BÁO CÁO VÀ TH O LU N

ả ự ạ ộ ọ ế ệ ệ ụ Ho t đ ng 6: Các nhóm h c sinh báo cáo k t qu th c hi n nhi m v

Ạ Ộ Ủ Ộ HO T Đ NG C A GV VÀ HS N I DUNG

ầ ằ

GV yêu c u các nhóm báo cáo và phát v nấ

ể ế Báo cáo b ng trình chi u ọ ậ ụ ẩ ả Powerpoint, s n ph m h c t p c th , các video clip.... ệ ệ

ủ ả ụ ự HS: Các nhóm th c hi n nhi m v , ẩ báo cáo s n ph m DA c a nhóm

mình.

ắ ỏ ồ

ạ ậ Các nhóm còn l i t p trung l ng nghe ờ ư và đ ng th i đ a ra các câu h i, đánh giá theo phi u.ế

ầ ấ ạ ể ề ề ấ ế * Nhóm 1: Tìm hi u v thành ph n c u t o, tính ch t và đi u ch

phenol

ấ ạ A. C u t o

ữ ử Phenol là nh ng h p ch t h u c trong phân t có nhóm OH liên

ế ự ế ớ ử ợ k t tr c ti p v i nguyên t ấ ữ ơ C vòng benzen.

CTPT: C6H6 CTCT: C6H5OH

ấ ậ B. Tính ch t v t lí

ấ ắ ả ở ư ể ặ Phenol là ch t r n, tinh th không màu, có mùi đ c tr ng, nóng ch y

430C.

ầ ồ ộ ị Đ lâu ngoài không khí, phenol b oxi hóa m t ph n nên có màu h ng và

ụ ơ ướ ấ ể ị ả ữ b ch y r a do h p th h i n c.

ấ ữ ơ Phenol ít tan trong n

0C.

ạ ở ặ ỏ ộ ố ợ ướ ạ c l nh, tan trong m t s h p ch t h u c . Phenol ơ ấ ộ r t đ c, gây b ng n ng khi r i vào da. Phenol tan vô h n 66

ệ ộ ố ượ ủ ơ t đ sôi c a phenol cao h n ancol etylic do kh i l ng mol phân t ử

Nhi ơ ế ớ l n h n và cũng có liên k t hidro.

ế ọ ấ C. Tính ch t hóa h c ưở ủ ng c a nhân benzen đ n nhóm OH nên nguyên t ử H ả Do nh h

ộ ơ ủ c a nhóm OH linh đ ng h n.

ử ủ ả ứ ế H c a nhóm OH

a, Ph n ng th nguyên t ớ ề + Tác d ng v i kim lo i ki m:

2C6H5ONa + H2(cid:0)

ụ ạ 2C6H5OH + 2Na (cid:0) natri phenolat

ụ ớ ơ ị + Tác d ng v i dung d ch baz :

ộ ưở ử ớ ng trong phân t , do đó khác v i

ớ ị

C6H5ONa + H2O

ụ ấ ổ ỳ ị

ế ơ Tính axit y u h n H ệ ứ Phenol có hi u ng c ng h ụ ancol, phenol còn tác d ng v i dung d ch bazo. C6H5OH + NaOH (cid:0) ớ ỉ Không tác d ng v i ch t ch th : Qu tím không đ i màu. 2CO3: C6H5ONa + CO2 + H2O (cid:0) C6H5OH + NaHCO3

ả ứ ế ử ủ b, Ph n ng th nguyên t H c a vòng bezen

2 ( d th h n benzen C

6H6 )

+3 Br2

+ 3HBr

Br 1,4,6tribromphenol (kÕt tña tr¾ng)

ụ ị ễ ế ơ Tác d ng dung d ch Br

ọ ề ộ ố ệ ế * Nhóm 2: Ti n hành m t s thí nghi m hóa h c v phenol

ệ ượ ế ệ ả HS trình bày hi n t ng và k t qu thí nghi m trên PowerPoint

ả ứ ả ạ ớ TN1: Phenol nóng ch y ph n ng v i Na kim lo i

ướ ư ị TN2: Phenol không tan trong n c, nh ng tan trong dung d ch NaOH

ả ứ ớ ướ ắ ế ủ TN3: Phenol t o k t t a tr ng khi ph n ng v i n c Brom và k t t a

ạ ớ ế ủ ả ứ vàng khi ph n ng v i HNO

ệ ằ ướ TN4: Phân bi t phenol, etanol và glixerol b ng n c brom và Cu(OH)

ể ủ ề ớ ự ệ * Nhóm 3: Phenol v i s phát tri n c a n n công nghi p

ấ Hình 7: Hóa ch t phenol

ệ ả ấ ẻ ồ ơ ấ Phenol ngu n nguyên li u s n xu t ch t d o, keo dán, ván ép, s n...

ự ệ ấ ả ố ợ ổ ổ ẩ Phenol: nguyên li u s n xu t nh a t ng h p, thu c n , ph m

ộ nhu m...

ả ấ Phenol: s n xu t Bisphenol

ả ấ ấ ầ Phenol s n xu t hóa cao su, ph gia, d u bôi tr n, ch t ch ng oxi hóa,

ụ ổ ơ ừ ẻ ấ ấ ố ợ ố ệ ỏ t c .... ch t hóa d o photphate, ch t tanning t ng h p, thu c tr sâu, di

ượ ế ấ ẩ Phenol đ c làm ch t sát trùng, t y u ...

ệ Trong công nghi p: dùng

ấ ơ ạ ể ả đ s n xu t t nhân t o.

Ứ ụ ủ ng d ng c a phenol

ệ ả ấ ầ ơ trong vi c s n xu t d u bôi tr n.

ạ ấ ả S n xu t các lo i vecni,

ạ ậ ệ ệ keo dán, các lo i v t li u cách đi n.

ộ ố ứ ụ ủ Hình 8: M t s ng d ng c a phenol

ạ ộ ậ Ho t đ ng 7: Nh n xét và đánh giá

ắ ọ ừ ầ ộ GV: Tóm t t ph n n i dung bài h c t ậ đó rút ra nh n xét chung

ứ ể ể ể ả ớ ế Căn c vào các b ng ki m, các phi u đ đánh giá, cho đi m v i các

ừ nhóm và t ng cá nhân.

ầ ủ ẩ ướ i s n ph m c a mình thông qua h ng

ủ ộ ệ ạ ả Yêu c u các nhóm hoàn thi n l ệ ậ ẫ d n nh n xét c a GV m t cách hoàn thi n.

ư ạ ầ ả ẩ ư ệ ọ ậ Yêu c u các nhóm l u l i các s n ph m làm t li u h c t p cho các

ớ l p, các khóa khác.

ầ ủ ự ệ HS: Th c hi n theo yêu c u c a GV.

ạ ộ ủ ề ể Ho t đ ng 8: Ki m tra đánh giá ch đ

ự

ự ọ ủ ề ệ ộ ộ ể Đ đánh giá năng l c HS, tôi đã cho HS th c hi n bài ki m tra 15’ theo ạ ứ c biên so n

ướ ự ể ượ ộ hình th c TNKQ n i dung thu c ch đ đã ch n. N i dung đ ị theo đ nh h ể ng phát tri n năng l c.

ậ Ma tr n đ ki m tra

ề ể ứ ộ ộ TT N i dung T ngổ TH

ự M c đ phát tri n năng l c VDC NB 1 1 1 ể VD 1 1 1 1 1 20% 30% 30%

1 1 20% ể

ấ ạ 1 C u t o phenol Tính ch tấ 2 ế 3 Đi u chề ớ ự Phenol v i s phát 4 ệ tri n công nghi p T NGỔ 30% 10% 100%

ề ể 30% 30% Đ ki m tra

ươ ư ng t

ancol etylic, phenol cũng có liên k t hidro nh ng ancol ướ ự Câu 1: T ạ etylic tan vô h n trong n ế ướ c do

c còn phenol tan kém trong n ử ủ ơ ớ ố ượ c a phenol l n h n A. Kh i l ng phân t

ủ ế ế B. Liên k t hidro c a phenol y u

ế ớ C. Phenol không có liên k t hidro v i các phân t ử ướ c n

ố ướ c

ạ ơ

D. G c phenyl không tan vào n ể Câu 2: Phát bi u nào sau đây không đúng: A. Phenol có tính axit m nh h n etanol ướ ườ ỏ B. Phenol trong n

ủ c cho môi tr ơ ế C. Tính axit c a phenol y u h n H ỳ ng axit, qu tím hóa đ 2CO3

ế ử ư nh ancol

ệ ườ t: metanol, glixerol và phenol, ng i ta dùng:

2 d và dung d ch Cu(OH)

D. Phenol cũng có liên k t hidro liên phân t ể Câu 3: Đ phân bi ư ị ị A. Dung d ch Br

2. 2 và Na.

ị B. Dung d ch Cu(OH) ị

ị

2 d và Na. ́

6H5OH):

C. Dung d ch Cu(OH) ư ́ ̀ ̉

̀ ́ ươ ư ̣ D. Dung d ch Br ́ Câu 4: Trong sô cac phat biêu sau vê phenol (C (1) Phenol tan it trong n

́ c nh ng tan nhiêu trong dung dich HCl. ̀ ́ ̀ ̀ ́ ́ ̣ ̉

(2) Phenol co tinh axit, dung dich phenol không lam đôi mau quy tim. ́ ́ ́ ̀ ̉ ̉ ̣

̀ ́ ̃ ́ ́ (3) Phenol dung đê san xuât keo dan, chât diêt nâm môc. ́ ơ ̉ ư ́ (4) Phenol tham gia phan ng thê brom va thê nitro dê h n benzen.

́ ́ ́ ̉ ̀ Cac phat biêu đung la

A. (1), (2), (4). B. (2), (3), (4).

Ả ử ủ ố ng c a g c C OH trong phân t phenol

ể ệ ế 6H5 đ n nhóm ớ th hi n qua ph n ng gi a phenol v i

ữ 2SO4 đ c.ặ

B. H2 (xúc tác: Ni, nung nóng). D. Br2 trong H2O. ượ C. (1), (2), (3). D. (1), (3), (4). ưở Câu 5: nh h ả ứ A. dung d ch Hị ị C. dung d ch NaOH. Câu 6: Axit Picric (2,4,6 trinitrophenol) đ

ả ứ ị ề 3 (xúc tác: H2SO4 đ c). Gi

ố ượ ả ứ ế ằ ặ ầ ị ng dung d ch HNO c đi u ch b ng cách cho ả ử ệ s hi u ể ề 3 72,7% c n dùng đ đi u

ấ ế ớ phenol ph n ng v i dung d ch axit HNO su t ph n ng là 100%. Kh i l ch ra 57,25 gam axit Picric là

A.65 gam. B. 15,75 gam.

C. 47,25 gam. D. 36,75gam.

ị

ệ ượ ậ ướ ắ c, l c nh , r i cho thêm dung d ch NaOH ư ượ ng ghi nh n ng d CO ẹ ồ 2 vào. Các hi n t

Câu 7: Cho phenol vào n ế ụ vào. Sau đó ti p t c cho thêm l ứ ự ầ ượ ượ l n l đ c theo th t

ị ị ẩ ụ dung d ch v n đ c.

ị ị ố t là: ố (cid:0) A. Dung d ch trong su t ố (cid:0) B. Dung d ch trong su t dung d ch trong su t.

ẩ ụ ị dung d ch v n đ c.

ố ị

6H5 trong phân t

ố ử ẩ ụ (cid:0) ị C. Dung d ch v n đ c ẩ ụ (cid:0) ị D. Dung d ch v n đ c ủ ưở Ả phenol

có khi thoát ra (cid:0) ẩ ụ (cid:0) ị dung d ch v n đ c ố (cid:0) ị dung d ch trong su t có khí thoát ra (cid:0) dung d ch trong su t. ế ng c a nhóm OH đ n g c C ớ Câu 8: nh h ả ứ ể ệ ữ th hi n qua ph n ng gi a phenol v i

A. H2 (Ni, nung nóng). B. Na kim lo i.ạ

ị ị C. Dung d ch Br D.dung d ch NaOH.

ẫ ứ ứ ủ ấ

8H10O2. Bi c (H

Câu 9: X là d n xu t ch a oxi c a benzen có công th c C ướ ả ứ ượ ớ c v i NaOH và X còn tham gia ph n ng tách n t Xế 2SO4 đ cặ ;

OH CH 2 A. CH

OH 2

OH B. OH

CH 2

OH 2

ể ụ tác d ng đ 170oC). Công th c c u t o c a X có th là: ứ ấ ạ ủ

CH 2 D.

ấ ổ ồ ở ọ nhi

ệ ộ ồ ượ ỗ ợ c m mol h n h p khí g m: CO ng x y ra hoàn toàn, thu đ Câu 10: Cho 13,74 gam ch t n TNP có tên g i là 2,4,6 trinitrophenol ả t đ cao. Sau khi ph n 2, CO, N2 và H2.

vào bình kín không có không khí r i nung nóng ứ ẩ ị ủ Giá tr c a m là:

A.0,54 B. 0,60 C. 0,36 D. 0,45

ự ọ ụ ự ộ ng 2: Xây d ng b công c đánh giá năng l c h c sinh khi Ch

ạ ọ ủ ề ươ d y h c theo ch đ

ự ắ I. Nguyên t c xây d ng

ự ấ Ch

ầ ể ở ọ ự

ọ ồ nhiên, c th là NL hóa h c bao g m: NL tính toán, NL s d ng ngôn ng

ự ả ọ ọ

ế ọ

ứ ậ ụ ạ ề ự ễ ộ ự ọ i h n ph m vi đ tài, tôi nghiên c u xây d ng b công c

ớ ạ ự ậ ụ ứ ự ễ ề ứ ọ ươ ẩ ng trình GDPT 2018 hình thành các ph m ch t và năng l c chung, ọ ể h c sinh năng l c tìm hi u môn Hóa h c góp ph n hình thành và phát tri n ữ ử ụ ụ ể ự t ế ấ i quy t v n đ thông hóa h c, NL nghiên c u và th c hành hóa h c, NL gi ờ ố ứ qua môn hóa h c, NL v n d ng ki n th c hóa h c vào đ i s ng th c ti n, NL ụ sáng tao. Trong gi ế đánh giá năng l c v n d ng ki n th c hóa h c vào th c ti n.

ắ ự ử ụ ề Nguyên t c đánh giá năng l c là s d ng nhi u ph

ố ợ

ụ ự ậ

ươ ự ự ậ ế ế ộ ạ ủ ề ự ễ ả

ng pháp đánh giá ự khác nhau trong đó ph i h p đánh giá chuyên gia (GV) và t đánh giá (HS t ế ụ đánh giá). Vì v y khi xây d ng b công c đánh giá năng l c v n d ng ki n ố ọ ứ t k cho c 2 đ i th c hóa h c vào th c ti n trong d y h c ch đ , tôi đã thi ượ t ọ ng là GV và HS.

ạ ọ ủ ề ự ọ II. Quy trình đánh giá năng l c h c sinh khi d y h c theo ch đ

ự ụ ộ III. Xây d ng b công c đánh giá

ộ ậ ế ự ụ ứ

ể ễ ế ự

ồ ồ ụ ả ẳ ể

ự ề

ứ ế ợ ệ ắ

ệ ự ậ ủ ề ể ạ

ọ ơ ả ự ọ B công c đánh giá năng l c v n d ng ki n th c hóa h c vào th c đánh giá và ti n bao g m: B ng ki m quan sát dành cho giáo viên, phi u t ứ ủ ể ế đánh giá đ ng đ ng dành cho HS, bài ki m tra dùng đ đánh giá ki n th c c a ắ ứ ề ể HS. Trong đ tài tôi đã xây d ng 2 đ ki m tra: 15 phút theo hình th c tr c nghi m khách quan và 45 phút theo hình th c k t h p tr c nghi m khách quan ươ ế lu n đ đánh giá HS sau khi ti n hành d y h c các ch đ ch và t ng ọ “Ancol Phenol” ng trình Hóa h c 11 Ban c b n. ở ươ ch

ể ả 1. B ng ki m quan sát dành cho giáo viên

ứ ủ ớ ớ

ự ứ ể ộ

ự ự ướ ệ ể ầ Trong các hình th c đánh giá c a GV v i HS trên l p thì có đánh giá qua quan sát. Đánh giá qua quan sát là thông qua quan sát mà đánh giá các thao tác, ộ thái đ , hành vi, kĩ năng th c hành và kĩ năng nh n th c. Đ xây d ng m t ả b ng ki m quan sát ta c n th c hi n các b ậ c sau:

ố ượ ị ầ ộ ụ Xác đ nh m c tiêu, đ i t ạ ng, n i dung, ph m vi c n quan sát.

ừ ư ộ Đ a ra các tiêu chí khi quan sát cho t ng n i dung.

ứ ộ ệ ợ Hoàn thi n các tiêu chí và m c đ đánh giá phù h p.

ự ậ ụ ứ ủ ế ả B ng 11: Tiêu chí đánh giá năng l c v n d ng ki n th c c a HS

TT Năng l cự ư ạ Ch a đ t Đ tạ T tố

ệ ệ ệ

ứ ố 1 H th ng hóa, ế ạ phân lo i ki n ọ th c hóa h c

ư ệ ố Ch a h th ng hóa và phân ế ạ ượ c ki n lo i đ ủ ứ th c trong ch ề ọ ậ đ h c t p

ố H th ng hóa và phân lo iạ ứ ế ượ c ki n th c đ ủ ầ đ y đ , logic ề trong ch đủ ọ ậ h c t p

ố H th ng hóa và phân lo iạ ứ ế ượ c ki n th c đ ư ư nh ng ch a ủ ầ đ y đ , logic trong ch đủ ề ọ ậ h c t p

ư 2

Phân tích, t ngổ ợ ế h p các ki n ọ ứ th c hóa h c

Ch a phân tích, ợ ượ ổ c t ng h p đ ứ ế các ki n th c ề trong ch đủ ọ ậ h c t p

ư ủ Phân tích, t ngổ ượ ợ h p đ c các ứ ế ki n th c trong ủ ề ọ ậ ch đ h c t p ủ ầ đ y đ , logic, rõ ràng

Phân tích, t ngổ ượ ợ h p đ c các ứ ế ki n th c trong ủ ề ọ ậ ch đ h c t p ư ư nh ng ch a ầ đ y đ , ch a rõ ràng

ọ ự

ế ệ Phát hi n ki n ứ th c hóa h c ắ ớ g n v i th c ủ ễ ti n trong ch ề ọ ậ đ h c t p

Không phát ượ ệ hi n đ c các ứ ế ki n th c hóa ớ ọ ắ h c g n v i ễ ự th c ti n trong ủ ề ọ ậ ch đ h c t p ế ệ Phát hi n ki n ọ ứ th c hóa h c ự ớ ắ g n v i th c ủ ễ ti n trong ch ề ọ ậ đ h c t p rõ ràng

ế ệ Phát hi n ki n ọ ứ th c hóa h c ắ ự ớ g n v i th c ủ ễ ti n trong ch ậ ọ ề h c t p đ ư ư nh ng ch a rõ ràng

ệ Phát hi n các ấ ề v n đ trong ử ự ễ th c ti n và s ứ ế ụ d ng ki n th c ọ ể ả hóa h c đ gi i thích i ượ ệ c Phát hi n đ ấ ề v n đ trong ử ễ ự th c ti n và s ứ ế ụ d ng ki n th c ể ả ọ i hóa h c đ gi ấ thích r t rõ ràng

ư Không phát ệ ượ ấ hi n đ c v n ự ề đ trong th c ử ụ ễ ti n và s d ng ứ ế ki n th c hóa ọ ể ả h c đ gi thích ượ ệ c Phát hi n đ ấ ề v n đ trong ử ễ ự th c ti n và s ứ ế ụ d ng ki n th c ể ả ọ hóa h c đ gi i thích nh ngư ch a rõ ràng

ử ử ử

ử

ộ ậ 5 Đ c l p, sáng ạ t o và có thái ộ ứ đ ng x thích ệ ợ h p trong vi c ấ ử x lý các v n ề ự ễ đ th c ti n

ư ộ ậ Không đ c l p, ạ sáng t o và không có thái ộ ứ đ ng x thích ệ ợ h p trong vi c ấ ử x lý các v n ề ự ễ đ th c ti n ậ ộ Đ c l p, sáng ạ t o và có thái ộ ứ đ ng x thích ệ ợ h p trong vi c ấ ử x lý các v n ễ ấ ề ự đ th c ti n r t rõ ràng

ậ ộ Đ c l p, sáng ạ t o và có thái ộ ứ đ ng x thích ệ ợ h p trong vi c ấ ử x lý các v n ễ ề ự đ th c ti n ư nh ng ch a rõ ràng

ả ự ậ ụ ự ễ ứ ế ể ả

ạ ọ ủ ề B ng 12: B ng ki m quan sát năng l c v n d ng ki n th c vào th c ti n trong d y h c theo ch đ

ệ ỉ T nh: …………………......………....................…Huy n: …………………........

ớ ng: ………………………………………… L p: ………....................

ườ Tr ……

ủ ề ạ ọ

Tên ch đ d y h c: ………………………………....………............... ….............

ọ H và tên GV đánh giá: …………………………………………..........................

ứ ộ ủ Đánh giá m c đ c a NLVDKT

TT ể ệ Tiêu chí th hi n NLVDKT Đ tạ T tố Ch aư đ tạ 5 7 8 10 0 4

ệ ố ứ ế ạ 1

H th ng hóa, phân lo i ki n th c hóa h cọ

ứ ế ợ ổ 2

Phân tích, t ng h p các ki n th c hóa h cọ

ế ắ 3

ệ ự ễ ớ ọ ứ Phát hi n ki n th c hóa h c g n v i ủ ề ọ ậ th c ti n trong ch đ h c t p

ệ 4

ọ ể ả ế ự ề ấ Phát hi n các v n đ trong th c ti n và ứ ử ụ s d ng ki n th c hóa h c đ gi ễ i thích

ạ ộ ậ 5

ộ ứ ấ ử ử ề

Đ c l p, sáng t o và có thái đ ng x ệ ợ thích h p trong vi c x lý các v n đ ự ễ th c ti n

ạ ượ ổ ố ể T ng s đi m đ t đ c: ..../50

Ngày tháng năm

GV đánh giá

ả ự ủ ế ế ả B ng 13: Phi u đánh giá k t qu d án c a nhóm

Tiêu chí K tế quả ứ M c đánh giá

Chi ti tế

Đi mể i đaố t 2 2

Quá trình ho t ạ ộ đ ng nhóm ố (t i đa 12 đi m)ể

ự ả ự ợ ự ắ ộ ả i quy t xung đ t trong nhóm ậ ế

ậ ự ch c thông tin i đa 12

Quá trình th c ự ệ ự hi n d án nhóm ố (t đi m)ể

ự

ự ủ S tham gia c a các thành viên ự ắ S l ng nghe các thành viên trong nhóm ồ ủ S ph n h i c a các thành viên ữ S h p tác gi a các thành viên ờ ế S s p x p th i gian ế Gi ậ Chi n thu t thu nh p thông tin ồ T p trung ngu n thông tin chính ổ ứ ọ L a ch n, t ế Liên k t thông tin ơ ở ữ ệ C s d li u ậ ế K t lu n ngưở Ý t ộ N i dung ể ệ Th hi n 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 ể i đa 6 đi m)

ộ

Đánh giá bài t ề ệ ớ gi i thi u v nhóm ố (t Đánh giá bài trình bày đa ươ ệ ph ng ti n ố (t i đa 30 đi m)ể duy

ể ự ổ S theo dõi d án ố (t i đa 6 đi m)

ạ ủ ả

ng chung

N i dung Hình th cứ ế Thuy t trình Kĩ thu tậ ơ ồ ư S đ t ổ ứ ữ ệ T ch c d li u ộ N i dung Hình th cứ ẩ Tính sáng t o c a s n ph m Ấ ượ n t T ngổ 10 5 5 5 5 2 2 2 5 5 76

Ngày tháng năm

GV đánh giá

(Kí và ghi rõ h tênọ

ế ự ẳ 2. Phi u t ồ đánh giá và đánh giá đ ng đ ng dành cho HS

ệ ự ụ T đánh giá trong h c t p là hình th c đánh giá mà HS t ụ ứ ủ ự ọ ệ

ọ ậ ớ ỗ ự ự ữ ạ

ế ổ ể ữ ể ệ ệ ầ ả ầ ệ liên h ph n ẽ ọ ọ nhi m v đã th c hi n v i các m c tiêu c a quá trình h c. H c sinh s h c ộ ủ cách đánh giá nh ng n l c và ti n b c a cá nhân, nhìn l i quá trình và phát hi n nh ng đi m c n thay đ i đ hoàn thi n b n thân.

ộ ẳ

ặ

ồ ớ ẽ ố ẽ ế ộ ề

ệ ủ ọ ố ế

ẽ ế t thêm v các ki n th c c th v ng pháp đánh giá này có th ủ ế ươ ả ượ ư ế ớ c dùng nh m t bi n pháp đánh giá k t qu , nh ng ch y u đ

ộ ổ Đánh giá đ ng đ ng là m t quá trình trong đó các nhóm HS cùng đ tu i ủ ạ ệ ẫ ho c cùng l p s đánh giá công vi c l n nhau. M t HS s theo dõi b n c a ứ ụ ể ề mình trong su t quá trình h c, do đó s bi ể công vi c c a mình khi đ i chi u v i GV. Ph ượ ệ ư ộ đ c dùng ọ ể ỗ ợ đ h tr HS trong quá trình h c

ế ự ả B ng 14: Phi u t đánh giá cá nhân nhóm

Đánh giá Tiêu chí T tố 8 10 đ Khá 7 8 đ Trung bình 5 6 đ Y uế 0 4 đ

Tham gia

ớ Tham gia đ yầ ủ đ và chăm ệ ỉ ch , làm vi c ầ ớ trên l p h u ờ ế h t th i gian. Tham gia ủ ầ đ y đ và chăm ch ,ỉ ệ làm vi c trên ớ l p trên l p.

Tham gia nh ngư ườ th ng lãng ờ phí th i gian và ít khi làm vi c ệ

Không tham gia ầ ủ đ y đ , ệ ự th c hi n nh ngữ công vi cệ không liên quan

ườ

ữ

ữ Trao đ i,ổ tranh lu nậ trong nhóm

Chú ý trao ổ ắ đ i, l ng nghe ậ ẩ c n th n các ủ ế ý ki n c a ườ i nh ng ng ư khác, đ a ra ế các ý ki n cá nhân.

Đôi khi không ắ l ng nghe ậ ẩ c n th n các ủ ế ý ki n c a ườ ữ i nh ng ng khác, ườ th ng không ư đ a ra các ý ế ki n cá nhân. Th ng chú ý trao đ i,ổ ắ l ng nghe ậ ẩ c n th n các ủ ế ý ki n c a ườ nh ng ng i khác, đôi khi ư đ a ra các ý ế ki n cá nhân.

Không ắ l ng nghe ậ ẩ c n th n các ý ki nế ữ ủ c a nh ng iườ ng khác, không đ aư ra các ý ế ki n cá nhân.

ế ự ợ S h p tác

ư ọ Tôn tr ng ý ữ ki n nh ng thành viên khác và h pợ ư tác đ a ra ý ườ ng tôn Th ọ ế tr ng ý ki n ữ nh ng thành viên khác và ư ợ h p tác đ a ườ ng tôn Th ọ ế tr ng ý ki n ữ nh ng thành viên khác ư nh ng ch a Không tôn ọ tr ng ý ki nế nh ngữ thành viên

ế ki n chung.

ra ý ki nế chung.

ư ợ h p tác đ a ra ý ki nế chung.

khác và không h pợ ư tác đ a ra ki nế ý chung.

ệ

ờ Cách s pắ x pế th iờ gian Hoàn thành công vi cệ ượ giao đ c th iờ đúng gian.

Không hoàn thành công ượ vi c đ c giao đúng th i gian và ễ ậ làm ch m tr công vi cệ chung c a củ ả nhóm.

ỉ Hoàn thành công vi cệ ượ c giao đ th iờ đúng và gian làm không ễ ậ ch m tr công vi cệ chung c aủ ả c nhóm.

Không hoàn thành công vi cệ ượ đ c giao đúng th iờ gian và ngườ th xuyên bu cộ nhóm ph iả ề đi u ch nh ặ ho c thay ế ổ đ i ho ch.ạ

T ngổ

ế ệ ả ẳ ồ B ng 15: Phi u đánh giá đ ng đ ng công vi c nhóm

ọ H và tên: .....................................................................................................

ớ Nhóm: .....................................................L p: .............................................

ẳ Đi mể ồ So sánh đ ng đ ng

ệ t tình trách nhi m

ầ ọ

ệ Tinh th n h p tác, tôn tr ng l ng nghe Tham gia t

ả ẩ

ệ ổ TT 1 Các thành viên trong nhóm 2 Nhi ợ ắ 3 ả ổ ứ ch c qu n lí nhóm 4 ị ế 5 Đ a ra ý ki n có giá tr ệ 6 Đóng góp trong vi c hoàn thành s n ph m ệ ả 7 Hi u qu công vi c ể 8 T ng đi m

ố ơ ể Thang đi m: 3 T t h n các thành viên khác trong nhóm

2 Trung bình

ố ằ 1 Không t t b ng các thành viên khác trong nhóm

0 Không giúp gì cho nhóm

Ả Ạ ƯỢ Ế D. K T QU Đ T Đ C

ộ ố ế ả ượ ạ ủ ề ọ I. M t s k t qu thu đ

ớ ạ c khi d y h c theo ch đ so v i d y 64

ọ ươ ườ h c theo ph ng pháp thông th ng

ọ ớ ự ệ 1. Ch n l p th c nghi m

ặ ớ ơ ở ự ệ ầ ọ ố Trên c s các yêu c u đã nêu, tôi ch n các c p l p th c nghi m đ i

ứ ả ch ng (TN ĐC) theo b ng sau:

ả ớ B ng 16: Các l p TN ĐC

ự ớ L p th c nghi mệ ớ ố L p đ i ch ngứ STT Ch đủ ề

ứ ự Th t ặ ớ các c p l p TN ĐC L pớ Sĩ số L pớ Sĩ số

11A1 39 11A4 37 1 1 Ancol trong đ iờ ấ ả ố s ng và s n xu t 11C1 45 11C2 42 2

11A2 30 11A3 34 3

2 11C3 42 11C4 42 4 Phenol v i sớ ự ể ủ phát tri n c a ệ ề n n công nghi p

4 T ngổ 2 4 156 4 155

ả ự ự ệ ệ ế ế 2. Ti n hành th c nghi m và k t qu th c nghi m

ệ ế

ề ự ươ ng pháp m i, 4 l p ĐC theo ph ớ ố ượ ng ố ng pháp truy n th ng

ớ ấ ị ả ọ ươ ớ l p TN là 4 theo ph ộ ố ế ượ và thu đ Trong năm h c 2020 2021 tôi đã ti n hành th c nghi m v i s l ớ c m t s k t qu nh t đ nh:

ủ ể ả ả ể B ng 17: B ng đi m ki m tra c a HS

Đi m xể L pớ

Số HS 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Bài kiể m tra

TN 72 0 0 0 4 7 9 17 15 13 5 2

15’ ĐC 76 0 1 2 6 11 20 18 9 7 1 1

TN 84 0 0 1 4 6 10 20 14 18 7 4

45’ ĐC 79 0 0 5 9 13 19 16 8 6 3 0

ả ọ ậ ợ ế ể ả ổ B ng 18: T ng h p k t qu h c t p bài ki m tra 15 phút

T l %ỉ ệ T l %ỉ ệ T l %ỉ ệ T l %ỉ ệ

Trung bình Khá Gi iỏ Đ iố ngượ t ế Y u, kém ướ i 5đ) (d ừ ừ ừ (t 5 6đ) (t 7 8đ) (t 9 10đ)

TN 15,27 36,11 38,88 9,74

ĐC 26,31 50,00 21,05 2,64

ả ọ ậ ợ ế ể ả ổ B ng 19: T ng h p k t qu h c t p bài ki m tra 45 phút

T l %ỉ ệ T l %ỉ ệ T l %ỉ ệ T l %ỉ ệ

Trung bình Khá Gi iỏ Đ iố ngượ t ế Y u, kém ướ i 5đ) (d ừ ừ ừ (t 5 6đ) (t 7 8đ) (t 9 10đ)

TN 13,09 35,71 38,09 13,11

ĐC 34,17 44,30 17,72 3,81

ề ọ ọ ộ ạ ủ

II. M t vài nét đánh giá v h c sinh trong quá trình d y h c ch ằ ề ể đ nh m phát tri n NLHS

ế

ạ ọ ữ ặ n

ề ẫ ọ Trong quá trình d y h c, m c dù v n còn nhi u h n ch trong quá trình ể ự ấ ở hóm th c nghi m, h c sinh có nh ng bi u ệ ụ ể ư ự ơ ạ ậ ớ ự ệ ứ ố ệ th c hi n nh ng tôi nh n th y, hi n tích c c h n so v i nhóm đ i ch ng, c th :

ủ * Đánh giá ch quan:

ọ

ự ự ủ ộ ọ ậ ệ ượ ế ọ giác, ch đ ng l p k ho ch đ hoàn thành công vi c đ

ậ ố ợ ạ ệ ệ

ự ơ H c sinh có s hăng hái, tích c c h n trong quá trình h c t p. H c sinh ể c giao. Có có tính t ọ ả ữ ầ tinh th n làm vi c và ph i h p hi u qu gi a các thành viên trong nhóm h c sinh.

ọ ự ứ ệ nguy n tham gia các công vi c h c t p

H c sinh hào h ng, t ệ ọ ậ ở ơ ư ề ệ ấ

ệ trên ố ọ ậ ớ l p cũng nh v nhà. Hi u su t h c t p và làm vi c cao h n nhóm đ i ch ng.ứ

ọ ạ ả

ả ả ế ấ H c sinh có kh năng t ề ư ắ ắ

ự ọ ự h c, t ề ự ọ ệ ự ế

ấ ề ọ ấ ượ ừ ề ớ ể ả ư ả

ấ ươ ữ ớ ng pháp lên men. Đó là ý t

khám phá, có kh năng sáng t o trong ọ ậ h c t p và gi i quy t v n đ . Nhi u em h c sinh r t hay th c m c và đ a ra ả ữ nh ng ý ki n hay. Trong quá trình th c hi n d án, nhi u h c sinh đã n y sinh ra ạ ấ ữ các lo i trái cây nh ng v n đ m i nh có th s n xu t siro, s n xu t r u t ế ự ạ ưở ằ b ng ph ng m i, sáng t o cho nh ng d án ti p theo.

ữ ạ ạ ộ

ậ ụ ứ ậ ủ ộ ế ể ư ứ ế H c sinh ch đ ng v n d ng m t cách linh ho t, sáng t o nh ng ki n ự ề ớ ấ ỹ t đ nh n th c các v n đ m i nh trong quá trình th c

ọ th c, k năng đã bi hành thí nghi m. ệ

ọ ệ ệ ư duy logic, t

ề ệ ệ ả Qua ho t đ ng tr i nghi m, h c sinh đ ả

ớ

ạ ộ ộ ố ượ ễ ọ

ự ọ ậ ậ ị ượ ề

ậ

ọ ọ

ớ ể ả ề ưở ệ ả ạ ộ ư ượ c rèn luy n t ượ ế ư ố c rèn luy n nhi u kĩ năng s ng nh kĩ năng giao ti p duy ph n bi n, đ ự ọ ệ ợ h p tác (khi làm vi c theo nhóm), kĩ năng th c hành, … V i ho t đ ng “h c ụ ề ứ ế c v n d ng ki n th c vào th c ti n cu c s ng nhi u qua hành”, h c sinh đ ọ ơ ệ ướ c vi c h c t p các môn khoa h c, ng đ h n. Đi u đó giúp các em đ nh h ờ ơ ớ ờ ố ọ ụ ế v i các môn t cách v n d ng các môn khoa h c vào đ i s ng, không th bi ớ ự ẹ ấ khoa h c. Qua quan sát, tôi th y nhi u h c sinh nhanh nh n, t tin v i công ề ư ế ấ ề i quy t v n đ đ a ra. vi c mình và luôn n y sinh nhi u ý t ng m i đ gi

* Đánh giá khách quan:

ự ế ủ ề Sau khi th c hi n d y h c 2 ch đ , tôi ti n hành kh o sát v m c đ

ủ ọ ọ ố ượ ạ 2 đ i t ng TN và ĐC, tôi đã thu đ ả ượ ế c k t qu ề ứ ộ ả ở ả b ng

ệ ở ứ h ng thú c a h c sinh sau:

ề ứ ộ ứ ủ ọ ả ả ượ ọ ủ ề B ng 20: Kh o sát v m c đ h ng thú c a h c sinh khi đ c h c 2 ch đ

M c đứ ộ

ấ ứ ứ R t h ng thú H ng thú Bình th ngườ Không ứ h ng thú Nhóm HS

87/155 em 19/155 em 19/155 em 30/155 em

Nhóm đ iố ch ngứ

chi mế 12,25% chi mế 19,37% chi mế 56,13% chi mế 12,25%

125/156 em 22/156 em 9/156 em 0/156 em

Nhóm th cự nghi mệ ế chi m 5,78% chi m 0%ế

chi mế 80,12% chi mế 14,10%

ủ ề ể ọ

ứ ộ ậ ụ ủ

ả ế Sau khi k t thúc d y h c ch đ , tôi đã cho h c sinh làm bài ki m tra ự ố ớ năng l c đ i v i nhóm l p đ đánh giá m c đ v n d ng c a các em sau khi ủ ề ọ h c 2 ch đ thì ọ ạ ớ ể ượ ế c k t qu : thu đ

ả ọ ậ ủ ọ ả ổ ợ ạ ế B ng 21: T ng h p phân lo i k t qu h c t p c a h c sinh

Ả Ọ Ậ Ọ Ạ Ế PHÂN LO I K T QU H C T P H C SINH (%)

ế Y u, kém Trung bình Khá Gi iỏ Bài ki mể tra ướ ừ ừ ừ (d i 5đ) (t 5 6đ) (t 7 8đ) (t 9 10đ)

TN ĐC TN ĐC TN ĐC TN ĐC

15,27 26,31 36,11 50,00 38,88 21,05 9,74 2,64 15’

13,09 34,17 35,71 44,30 38,09 17,72 13,11 3,81 45’

ả ể ừ ế ấ T k t qu ki m tra trên cho th y:

ứ Ở ỉ ệ ể nhóm đ i ch ng có đi m trung bình và y u chi m t l

ố ư ậ ụ ụ h c sinh ch a v n d ng t

ượ ạ Ở ế ệ i.

c l ệ ự ậ ủ ề ấ

ự ự ạ ọ ọ ế ể ứ cao. Ch ng ễ ự ứ ố ế ể ỏ ọ t ki n th c lý thuy t đ áp d ng vào th c ti n t ự ỏ ỉ ệ ọ nhóm th c nghi m, t l i tăng cao, có s phân h c sinh gi và ng ươ ọ ạ ụ hóa rõ r t. Qua đó ta nh n th y, khi áp d ng d y h c ch đ theo ph ng ượ c năng l c cho h c sinh. pháp d y h c tích c c đã phát huy đ

Ể Ề Ề Ệ ƯỢ Ộ E. ĐI U KI N Đ Đ TÀI Đ C NHÂN R NG

ủ ề ạ ự ệ ộ ọ ị ướ Vi c xây d ng m t ch đ d y h c theo đ nh h ể ng phát tri n NLHS

ứ

ườ ượ ề ễ ả ườ ả ủ ế i giáo viên ph i đ u t ệ c tr i nghi m trong th c ti n s n xu t. B i v y, ng

ồ ưỡ ứ ấ ộ ừ ọ ỏ nhi u công s c, làm ch ki n th c và đôi ở ậ i giáo viên ng lí

ế ớ ạ ọ ỏ ả ầ ư đòi h i ng ự ầ khi c n đ ả ầ c n ph i không ng ng h c h i, nâng cao trình đ chuyên môn, b i d ề ươ ậ lu n v ph ề ng pháp d y h c và tâm huy t v i ngh .

ạ ế ể ạ ả ọ ế ớ ầ Đ d y h c đ t k t qu cao, Nhà tr

ườ ứ ườ ệ ể ự ể ng ĐH, vi n nghiên c u, các doanh nghi p, …. đ có th th c hi n t ng THPT c n liên k t v i các ệ ố t

ệ ủ ự ọ ọ tr ạ các khâu c a d án d y h c “h c qua hành”.

ặ ứ ươ

ụ ự ề ế ề ế ượ ể ấ ọ

Ch ễ ẹ ọ ự ệ

ụ ế ỹ

ữ ể

ế ẫ ọ ọ ể ạ ệ ử ậ ầ

ọ ử ệ ổ ụ ệ ớ ế ứ ng trình SGK còn n ng v ki n th c lý thuy t, thi u ki n th c ậ ề ặ ậ c nhi u b c th c ti n và v n d ng. M t khác, v n đ “h c đ thi” v n đ ạ ườ ng quan tâm. Vi c d y h c theo d án, tăng cha m , h c sinh và Nhà tr ế ậ ườ ự ệ ễ c ng rèn luy n k năng, v n d ng th c ti n, qua đó h c sinh ti p thu ki n ọ ứ ấ th c nên nh ng h c sinh h c theo cách này r t khó có th đ t đi m cao trong ế ệ ả ế ố ả t b i c nh thi c hi n nay. Vì v y, vi c c i ti n thi c là vi c làm c n thi ả trong công tác đ i m i giáo d c căn b n và toàn di n.

Ầ Ậ Ế PH N III: K T LU N

ậ ế I. K t lu n

ề ư ổ c các b ch c d y h c ch đ

ứ ạ ự ướ ự

ượ ể ủ ọ ọ ế ậ

ễ ề ự ộ ố ừ ươ ự ễ ổ ọ ủ ề ự c xây d ng và t ủ ề ầ ng phát tri n năng l c h c sinh. Khi xây d ng ch đ c n ể ứ ứ ch c ng pháp t

ướ ừ ự th c ti n c a cu c s ng, h c sinh v n d ng ki n th c nào đ ấ ọ ậ ụ ấ ả i quy t v n đ th c ti n. T đó xây d ng các ph ợ ạ ộ Đ tài đã đ a ra đ ị theo đ nh h xu t phát t ế gi ho t đ ng h c t p cho phù h p.

ủ ề ạ

ộ ề ẩ ự ể

ướ ỗ ạ ộ ự ụ ễ

ượ ự ự ọ ụ c xây d ng m t ch đ d y h c ạ ộ ạ ọ ự Trong m i ho t đ ng, đ tài cũng đã nêu rõ ng pháp d y h c d án. ứ ổ ứ ằ ch c các ho t đ ng nh m thúc đ y s phát tri n trí ọ ự ọ ủ ế h c c a h c ủ ề ạ ộ c m t ch đ d y

ứ ể ễ ể ự ọ ớ ị ề Đ tài đã áp d ng thành công các b ươ theo ph ướ c và cách th c t các b ậ ả ệ tu , kh năng v n d ng ki n th c vào th c ti n, kh năng t sinh …. Qua đó, ng ọ h c m i theo đ nh h ả ườ ọ i đ c có th d dàng xây d ng đ ướ phát tri n năng l c h c sinh ng .

ề ượ ộ ự ọ ụ Đ tài đã xây d ng đ

ướ ầ ụ ạ c b công c đánh giá năng l c h c sinh khi d y ự ậ ể c đ u đã đ a vào áp d ng đ đánh giá năng l c v n

ủ ề ứ ế ự ư ọ h c theo ch đ . Và b ự ễ ọ ụ d ng ki n th c hóa h c vào th c ti n.

ề ụ ượ ượ ả ạ ễ c áp d ng vào th c ti n gi ng d y và thu đ ế c k t qu

ự

ủ ế ậ ụ ư ế ứ ơ

Đ tài đã đ ả ạ ộ ấ ự ễ ọ ạ ọ ậ ệ ệ ổ ớ

ự ứ ụ ồ

ả ự khá kh quan qua đánh giá ch quan, cũng nh khách quan. HS tích c c tham ế t v n d ng ki n th c vào th c ti n. Đây là k t gia ho t đ ng h c t p h n, bi ứ ươ ả qu cho th y vi c đ i m i ph ng pháp và hình th c d y h c là vi c làm ấ ượ ằ ế ầ c n thi ng giáo d c, đáp ng ngu n nhân l c trong t nh m nâng cao ch t l ờ ạ th i đ i m i.

ớ ộ ố ề ấ II. M t s đ xu t

ấ ọ ợ ậ ch c các đ t t p hu n v ph ư

C n tích c c t ỹ ầ ậ ạ ề ướ ạ ươ ng pháp d y h c nh ạ ọ ự ị ự ổ ứ ự ọ các k thu t d y h c tích c c, trong đó có đ nh h ng d y h c d án.

ầ ư ơ ở ậ ấ ế ị ể c s v t ch t, trang thi ợ t b phù h p đ có th ể

Tăng c ự ườ ệ ễ ng đ u t ọ ạ d dàng th c hi n d y “h c qua hành”.

ỏ ứ ằ

ọ ơ ươ ọ ế ự ừ ữ ọ ớ ộ ầ ộ Đ i ngũ cán b giáo viên cũng c n không ng ng h c h i, nâng cao ắ ở ọ ộ m i lúc, m i n i nh m n m v ng ki n th c các môn trình đ chuyên môn ạ ế ậ ọ ể ễ khoa h c đ d dàng ti p c n v i ph ng pháp d y h c tích c c.

ươ ạ ớ ớ ớ

ệ ổ ỉ ề ổ ể ọ ứ ầ ớ

ứ ng pháp d y h c, đ i m i hình th c Song song v i vi c đ i m i ph ổ ằ ọ ạ d y h c cũng c n có đi u ch nh nh m đ i m i hình th c ki m tra đánh giá cho phù h p.ợ

ầ ố ớ ư ề ế

ươ ươ ụ ữ ớ

ụ ứ C n có chính sách u tiên đ i v i giáo viên có nhi u sáng ki n trong ổ ạ ệ ng pháp giáo d c và luôn tìm tòi nh ng ph vi c đ i m i ph ng pháp d y ầ ớ ọ h c m i, đáp ng “đ u ra” trong giáo d c.

Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O

ệ ọ ọ 1. SGK Sinh h c 10,11, Công ngh 10, Hóa h c 11.

ự ụ ệ ọ

ệ ậ 2. V Giáo D c Trung H c tài li u t p hu n xây d ng và th c hi n các ườ ụ ủ ề ọ ự ấ ng h c năm 2019. ụ ch đ Giáo D c STEM trong tr

ươ ự ạ ọ 3. Các ph ng pháp d y h c tích c c www.vov.edu.vn

ụ ứ ạ ọ ườ ẵ 4. T p chí hóa h c và ng d ng Tr ng ĐHSP Đà N ng.

ệ ề ạ 5. ng ch c danh ngh nghi p h ng II do tr ườ ng

Tham gia h c l p b i d ĐH Vinh t ọ ớ ứ ồ ưỡ ổ ứ ch c vào tháng 6/2020

ổ ọ ộ ng giáo viên ph thông Modun 2 Hóa h c THPT B Giáo 6. B i d

ạ ồ ưỡ ụ d c và Đào t o

ẫ ả ộ ố ệ ắ ậ ọ ướ 7. H ng d n gi i nhanh m t s bài t p tr c nghi m hóa h c 11 Cao C ự

Giác NXB ĐHQGHN

ề ễ ỏ ườ ọ ớ ờ ố 8. H i đáp v hóa h c v i đ i s ng Nguy n Xuân Tr ng NXB GDVN

ạ ể ọ ổ 9.

ươ ỳ ự ọ ồ ễ ễ ơ ị

ng pháp d y h c phát tri n năng l c h c sinh ph thông PGS.TS Ph ễ Hu nh Văn S n, PGS.TS Nguy n Kim H ng, ThS. Nguy n Th Di m My NXB ĐHSP TPHCM

Ộ Ố Ủ Ề Ọ Ả Ụ Ụ PH L C Ọ Ủ M T S HÌNH NH C A H C SINH KHI H C CH Đ

ự ậ ả Các nhóm tích c c th o lu n

ệ ự ả ự ọ ậ ế Các nhóm báo cáo k t qu th c hi n d án h c t p

ệ Ban giám hi u, cùng t b môn và các giáo viên

ổ ộ ự ờ tham gia d gi đánh giá

Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Xây dựng một số chủ đề dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở chương trình Hóa học 11 - Ban cơ bản

Ở

Ụ

Ạ

Ệ

S GIÁO D C VÀ ĐÀO T O NGH AN

ƯỜ

Ỳ Ợ

TR

NG THPT QU H P 3 =====  =====

Ế

Ệ

SÁNG KI N KINH NGHI M

Ự

Ủ Ề Ạ

Ộ Ố

Ọ

XÂY D NG M T S CH Đ D Y H C Ị

ƯỚ

Ọ

Ự

Ể

NG PHÁT TRI N NĂNG L C H C SINH

Ơ Ả

THEO Đ NH H ƯƠ

Ở

Ọ NG TRÌNH HÓA H C 11 ­ BAN C B N

CH

Ọ

Ự

LĨNH V C: HÓA H C

ị ệ ằ

ả

: Đào Th L H ng

Tác gi ổ ộ

ọ ự

T b môn

: Khoa h c t

nhiên

ệ

ự Năm th c hi n

: 2021

ố ệ

ạ

S đi n tho i

: 0977.053.713

Có thể bạn quan tâm

Tài liêu mới

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Giới thiệu

Về chúng tôi

Việc làm

Quảng cáo

Liên hệ

Chính sách

Thoả thuận sử dụng

Chính sách bảo mật

Chính sách hoàn tiền

DMCA

Hỗ trợ

Hướng dẫn sử dụng

Đăng ký tài khoản VIP

093 303 0098

support@tailieu.vn

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi

Facebook

Youtube

TikTok

Ọ NG TRÌNH HÓA H C 11 BAN C B N