SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH
DÂN TỘC NỘI TRÚ QUA HOẠT ĐỘNG
TRẢI NGHIỆM SÁNG TẠO
Lĩnh vực: Kỹ năng sống
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG PT DTNT THPT SỐ 2 NGHỆ AN
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH
DÂN TỘC NỘI TRÚ QUA HOẠT ĐỘNG
TRẢI NGHIỆM SÁNG TẠO
Lĩnh vực: Kỹ năng sống
Tác giả: Phan Thị Nguyệt
Nguyễn Thị Thu Hà
Tổ bộ môn: Văn – Ngoại Ngữ
Năm thực hiện: Năm học 2020 – 2021
Số điện thoại: 0947412367 - 0948769558
Năm học: 2020 - 2021
MỤC LỤC
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ ...................................................................................... 1
1. Lí do chọn đề tài: ............................................................................................... 1
2. Mục đích của đề tài: .......................................................................................... 1
3. Đối tượng nghiên cứu: ...................................................................................... 2
4. Nhiệm vụ của đề tài:.......................................................................................... 2
5. Phương pháp nghiên cứu: .................................................................................. 2
6. Điểm mới trong kết quả nghiên cứu: ................................................................ 2
PHẦN II: NỘI DUNG ......................................................................................... 3
CHƯƠNG I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN GIÁO DỤC KỸ NĂNG
SỐNG QUA HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM SÁNG TẠO ................................. 3
1. Cơ sở lí luận: ..................................................................................................... 3
1.1. Kĩ năng sống và giáo dục kĩ năng sống: ........................................................ 3
1.1.1. Quan niệm về kĩ năng sống: ........................................................................ 3
1.1.2. Phân loại kĩ năng sống ................................................................................ 3
1.1.3. Tầm quan trọng của việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trong nhà
trường phổ thông ................................................................................................... 4
1.2. Hoạt động trải nghiệm sáng tạo: .................................................................... 7
1.2.1. Khái niệm: ................................................................................................... 7
1.2.2. Mục đích ý nghĩa của hoạt động trải nghiệm sáng tạo: .............................. 8
2. Cơ sở thực tiễn: ................................................................................................. 9
2.1. Thuận lợi: ....................................................................................................... 9
2.2. Khó khăn: ..................................................................................................... 10
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG
CHO HỌC SINH DÂN TỘC NỘI TRÚ QUA HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM
SÁNG TẠO ......................................................................................................... 11
2.1. Thực trạng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh dân tộc nội trú qua hoạt
động trải nghiệm sáng tạo: .................................................................................. 11
2.1.1. Đặc điểm tâm, sinh lý của học sinh THPT và nhu cầu được giáo dục kỹ
năng sống:............................................................................................................ 11
2.1.2. Thực trạng vấn đề nhận thức của cán bộ, giáo viên đối với công tác giáo
dục kỹ năng sống qua hoạt động trải nghiệm: .................................................... 11
2.1.3. Thực trạng nội dung giáo dục kỹ năng sống qua hoạt động trải nghiệm ở
trường PT Dân tộc nội trú THPT số 2 Nghệ An: ................................................ 12
2.1.4. Thực trạng hình thức, cách thức tổ chức giáo dục kỹ năng sống cho học
sinh dân tộc nội trú qua hoạt động trải nghiệm ở trường: ................................... 14
2.1.5. Thực trạng kết quả giáo dục kỹ năng sống cho học sinh thông qua hoạt
động trải nghiệm ở trường PT Dân tộc nội trú THPT số 2 Nghệ An: ................ 15
2.1.6. Thực trạng quản lý giáo dục kỹ năng sống cho học sinh qua hoạt động trải
nghiệm ở trường .................................................................................................. 18
2.1.7. Thực trạng về kiểm tra, đánh giá quá trình giáo dục kỹ năng sống cho học
sinh qua hoạt động trải nghiệm: .......................................................................... 19
2.2. Giải pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh dân tộc nội trú qua hoạt động
trải nghiệm sáng tạo: ........................................................................................... 19
2.2.1. Hoạt động câu lạc bộ: ................................................................................ 23
2.2.2. Tổ chức trò chơi: ....................................................................................... 25
2.2.3. Tổ chức diễn đàn: ...................................................................................... 25
2.2.4. Tham quan, dã ngoại: ................................................................................ 27
2.2.5. Hội thi/Cuộc thi: ........................................................................................ 28
2.2.6. Tổ chức sự kiện: ........................................................................................ 30
2.2.7. Hoạt động giao lưu: ................................................................................... 32
2.2.8. Hoạt động chiến dịch: ............................................................................... 35
2.2.9. Hoạt động nhân đạo: ................................................................................. 37
2.2.10. Tổ chức mô hình lớp học gắn liền với sản xuất kinh doanh: .................. 38
2.2.11. Hoạt động tự học, tự rèn luyện của học sinh: ......................................... 40
2.2.12. Phát huy vai trò ban tư vấn tâm lý: ......................................................... 41
2.2.13. Tổ chức truyền thông cho học sinh nhà trường: ..................................... 43
3. Hiệu quả, lợi ích thu được của giải pháp: ....................................................... 44
4. Khả năng ứng dụng triển khai đề tài: .............................................................. 48
PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ....................................................... 49
1. Kết luận: .......................................................................................................... 49
2. Kiến nghị: ........................................................................................................ 49
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................ 50
1
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lí do chọn đề tài:
Giáo dục kĩ năng sống là một trong những quan điểm giáo dục nhằm nâng
cao năng lực của người học, giúp đào tạo những người có đầy đủ phẩm chất và
năng lực để giải quyết các vấn đề của cuộc sống hiện đại.Trường PT Dân tộc nội
trú là loại hình trường chuyên biệt nằm trong hệ thống giáo dục quốc dân. Học
sinh của trường PT dân tộc nội trú THPT số 2 Nghệ An được nuôi dạy và đảm
bảo các điều kiện để phát triển toàn diện theo hệ thống quản lí suốt cả ngày tại
trường, ngoài những khó khăn chung của lứa tuổi, các em hầu hết là con em các
dân tộc thiểu số đến từ các bản làng xa xôi như xã: Tri Lễ, Thông Thụ, Diên Lãm,
Châu Tiến.....đến học tập và ở nội trú tại trường, mang theo rất nhiều tập tục lạc
hậu, nhiều thói quen trong sinh hoạt còn chưa văn minh, thiếu kỹ năng thực hành,
kỹ năng giao tiếp, kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng đối phó với những khó khăn
trong cuộc sống và khả năng tự phục vụ bản thân… Hơn thế nữa trong nền kinh
tế tri thức, cuộc sống hiện đại vận động hết sức khẩn trương và chứa đựng nhiều
yếu tố khôn lường đòi hỏi thế hệ trẻ là người dân tộc không chỉ làm chủ tri thức,
rút ngắn khoảng cách về chênh lệch tri thức giữa các vùng miền mà còn phải thực
sự tự tin; phải nắm bắt kịp thời các cơ hội cũng như phải có một số kỹ năng: sống
khỏe, sống lành mạnh, cập nhật thông tin nhanh nhạy, hội nhập với thế giới, góp
phần tích cực cho cuộc sống cá nhân và cộng đồng tốt đẹp hơn, nhằm thích ứng
với mọi biến động của hoàn cảnh.
Hiểu được vai trò quan trọng của việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh
nói chung và học sinh dân tộc nội trú nói riêng, bản thân chúng tôi là những người
làm công tác giáo dục đã và đang đưa ra rất nhiều hoạt động đa dạng, phong phú
nhằm triển khai sâu rộng có giá trị nhân văn cho học sinh dân tộc thiểu số. Chính
vì vậy, việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh qua hoạt động trải nghiệm sáng
tạo là rất cần thiết. Điều đó sẽ giúp trang bị những năng lực cần thiết cho các em
học sinh; phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của người học, tăng
cường khả năng làm việc theo nhóm, rèn luyện khả năng vận dụng kiến thức vào
thực tiễn, đem lại niềm vui, hứng thú học tập, giúp cho việc học tập các môn học,
tham gia các hoạt động giáo dục của học sinh trở nên nhẹ nhàng, thoải mái, thiết
thực, có hiệu quả hơn và rèn kĩ năng sống cơ bản, chuẩn bị hành trang cho các em
bước vào cuộc sống tự lập. Nhưng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh THPT và
đặc biệt là học sinh dân tộc nội trú như thế nào cho hiệu quả, thu hút được các em,
các bậc phụ huynh luôn là vấn đề trăn trở của các nhà trường, của những người
làm công tác giáo dục và của toàn xã hội hiện nay. Với mong muốn, nâng cao hơn
nữa hiệu quả công tác giáo dục kỹ năng sống cho học sinh nên chúng tôi chọn đề
tài: “Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh dân tộc nội trú qua hoạt động trải
nghiệm sáng tạo”.
2. Mục đích của đề tài:
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn giáo dục kỹ năng sống cho học
sinh dân tộc nội trú qua hoạt động trải nghiệm sáng tạo ở trường PT Dân tộc nội
trú THPT số 2 Nghệ An, hy vọng đề tài này giúp chúng tôi có thêm kinh nghiệm,
