Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Vận dụng một số phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực theo định hướng phát triển năng lực học sinh nhằm nâng cao hiệu quả bài học lịch sử chương trình Lịch sử lớp 10 - cơ bản

Ụ Ạ

Ổ ƯỜ Ở S  GIÁO D C VÀ ĐÀO T O VĨNH PHÚC NG PH  THÔNG DTNT C P 2­3 VĨNH PHÚC TR

Ấ =====***=====

Ế

Ả BÁO CÁO K T QU

Ứ Ứ

Ụ

Ế

NGHIÊN C U,  NG D NG SÁNG KI N

ộ ố ươ

ậ ụ

Tên sáng ki nế : V n d ng m t s  ph

ậ   ng pháp và kĩ thu t

ị

ướ

ự ọ

ể

ự ạ ọ d y h c tích c c theo đ nh h

ng phát tri n năng l c h c sinh

ọ ị

ử ươ

ệ

ằ

ả

ị

nh m nâng cao hi u qu  bài h c l ch s  ch

ng trình L ch s

ử

ơ ả

ớ l p 10 ­ c  b n

sáng ki n:

Tác gi

ế Vũ Th  Trâm

ị ả                   Mã sáng ki n: ế 04 ­ 57 ­ 02

1

Ụ Ạ

Ổ ƯỜ Ở S  GIÁO D C VÀ ĐÀO T O VĨNH PHÚC NG PH  THÔNG DTNT C P 2­3 VĨNH PHÚC TR

Ấ =====***=====

Ế

Ả BÁO CÁO K T QU

Ứ Ứ

Ụ

Ế

NGHIÊN C U,  NG D NG SÁNG KI N

ộ ố ươ

ậ ụ

Tên sáng ki nế : V n d ng  m t s  ph

ậ   ng pháp và kĩ thu t

ị

ướ

ự ọ

ể

ự ạ ọ d y h c tích c c theo đ nh h

ng phát tri n năng l c h c sinh

ọ ị

ử ươ

ệ

ằ

ả

ị

nh m  nâng cao hi u qu  bài h c l ch s  ch

ng trình L ch s

ử

ơ ả

ớ l p 10 ­ c  b n

sáng ki n:

Tác gi

ế Vũ Th  Trâm

ị ả                   Mã sáng ki n: ế 04 ­ 57 ­ 02

2

Vĩnh Phúc, năm 2020

Ữ Ụ Ắ Ế DANH M C CÁC CH  CÁI VI T T T

GV:  Giáo viên

ọ HS:  H c sinh

ọ ổ THPT: Trung h c ph  thông

ươ ạ ọ PPDH: Ph ng pháp d y h c

ọ ổ ố THPTQG: Trung h c ph  thông qu c gia

ọ ự ạ DHDA: D y h c d  án

3

Ế Ả BÁO CÁO K T QU

Ứ Ứ Ụ Ế NGHIÊN C U,  NG D NG SÁNG KI N

ờ ớ 1. L i gi ệ i thi u

ế ị ị ươ ề ổ ả ớ ộ Ngh  quy t H i ngh  Trung ệ   ng 8 khóa XI v  đ i m i căn b n, toàn di n

ụ ạ ế ụ ổ ẽ ươ ạ ớ Ti p t c đ i m i m nh m  ph ọ   ạ ng pháp d y và h c giáo d c và đào t o đã nêu ”

ướ ậ ụ ủ ộ ự ệ ạ ạ theo h ế   ng hi n đ i; phát huy tính tích c c, ch  đ ng, sáng t o và v n d ng ki n

ứ ủ ỹ ườ ọ ụ ố ụ ề ề th c, k  năng c a ng ắ i h c; kh c ph c l ặ ộ i truy n th  áp đ t m t chi u, ghi nh ớ

ế ậ ạ ọ ự ọ ạ máy móc. T p trung d y cách h c, cách nghĩ, khuy n khích t h c, t o c  s  đ ơ ở ể

ứ ự ể ậ ổ ớ ỹ ng ườ ọ ự ậ i h c t c p nh t và đ i m i tri th c, k  năng, phát tri n năng l c”. Th cự

ế ố ế ệ ị ị ươ ủ ấ hi n Ngh  quy t s  29­NQ/TW (Ngh  quy t Trung ng) c a Ban Ch p hành

ươ ự ổ ụ ả ạ ộ ớ Trung ng Đ ng ( khóa XI), B  Giáo d c và Đào t o đã tích c c đ i m i toàn

ữ ụ ệ ề ộ ộ ướ ủ ầ ổ ớ di n n n giáo d c. M t trong nh ng khâu đ t phá b c đ u c a đ i m i căn

ụ ự ụ ể ệ ạ ạ ộ ệ   ả b n, toàn di n giáo d c đào t o mà B  Giáo d c và Đào t o tri n khai th c hi n

ứ ổ ứ ạ ọ ướ là cách th c t ể  ch c d y h c và ki m tra đánh giá theo h ng phát huy tính tích

ự ủ ọ ủ ộ ể ạ ự c c, ch  đ ng, sáng t o, phát tri n năng l c c a h c sinh.

4

ụ ạ ộ Ngày   26  tháng   12  năm  2018,  B   Giáo  d c  Đào  t o  ban  hành  Thông  t ư

ươ ụ ể ổ 21/2018/TT­BGDĐT, ban hành Ch ổ ng trình giáo d c ph  thông t ng th . V ề

ụ ụ ươ ế ụ ụ ớ ượ m c tiêu giáo d c, Ch ổ ng trình giáo d c ph  thông m i ti p t c đ c xây

ụ ụ ụ ể ổ ườ ự d ng trên quan đi m coi m c tiêu giáo d c ph  thông là giáo d c con ng i toàn

ề ứ ể ệ ể ọ ươ di n, giúp h c sinh phát tri n hài hòa v  đ c, trí, th , mĩ. Ch ụ   ng trình giáo d c

ớ ị ổ ướ ự ủ ể ọ ph  thông m i đ nh h ng phát huy tính tích c c c a h c sinh, phát tri n năng

ự l c ng ườ ọ i h c

ượ ự ế ợ ệ ạ ộ ổ Năng l cự  đ c quan ni m là s  k t h p m t cách linh ho t và có t ứ    ch c

ị ộ ứ ế ả ằ ớ ộ ơ ỹ ứ   ki n th c, k  năng v i thái đ , tình c m, giá tr , đ ng c  cá nhân, nh m đáp  ng

ứ ợ ủ ạ ộ ả ộ ố ả ấ ị ệ ầ hi u qu  m t yêu c u ph c h p c a ho t đ ng trong b i c nh nh t đ nh. Năng

ể ệ ự ậ ế ợ ế ố ề ứ ế ẩ ấ ụ ự l c th  hi n s  v n d ng k t h p nhi u y u t (ph m ch t, ki n th c và k ỹ

ượ ể ệ ạ ộ ủ ự ệ ằ năng) đ ộ   c th  hi n thông qua các ho t đ ng c a cá nhân nh m th c hi n m t

ế ố ơ ả ự ệ ạ ọ ườ ộ lo i công vi c nào đó. Năng l c có các y u t c  b n mà m i ng i lao đ ng,

ề ầ ự ố ự ả ọ ố m i công dân đ u c n ph i có đó là các năng l c chung c t lõi. Năng l c c t lõi

ự ơ ả ự ự ọ ự ữ ồ ả bao g m nh ng năng l c c  b n: năng l c t h c, năng l c gi ề   ế ấ i quy t v n đ ,

ự ự ự ự ạ ợ ự ả ả năng l c sáng t o, năng l c h p tác, năng l c t qu n b n thân, năng l c giao

ự ử ụ ự ệ ề ti p, ế  năng l c tính toán, năng l c s  d ng công ngh  thông tin và truy n thông,

ể ấ ự ự ẩ ỹ năng l c th m m , năng l c th  ch t.

ướ ớ ể ứ ầ ổ ươ ụ ổ Tr c yêu c u đ i m i đ  đáp  ng ch ớ   ng trình giáo d c ph  thông m i,

ấ ả ự ậ ụ ả ộ ươ ờ ỏ đ i h i giáo viên t t c  các b  môn ph i tích c c v n d ng các ph ng pháp và

ậ ạ ự ự ằ ọ ườ ọ kĩ thu t d y h c tích c c nh m hình thành năng l c ng i h c.

ủ ụ ệ ế ể ộ Trong xu th  phát tri n c a xã h i hi n nay, toàn ngành giáo d c nói

ườ ề ọ chung và các tr ệ   ụ ng THPT  nói riêng,  nhi u ph  huynh và h c sinh quan ni m

ụ ử ề ằ ậ ọ ộ ị ọ   sai r ng: môn  L ch s  là môn ph , môn h c thu c lòng. Th m chí nhi u h c

ề ự ệ ấ ợ ọ ả ị ử sinh còn c m th y s  h c môn L ch s  vì có nhi u s  ki n, nhi u s  li u l ề ố ệ ạ   i

5

ợ ị ử ử ự ọ ị ọ   khô khan, không yêu thích môn l ch s ... H c sinh s  L ch s , không l a ch n

ử ị ườ ớ ọ môn L ch s  làm môn chuyên khi vào tr ng chuyên, l p ch n.

ự ế ữ ộ ề ả ạ M t th c t n a là trong quá trình gi ng d y, nhi u giáo viên đã không

ệ ổ ế ớ ươ ử ạ ả ạ ị chú ý đ n vi c đ i m i ph ng pháp gi ng d y môn l ch s , d y quen theo l ố   i

ề ả ề ầ ố ọ ỉ ữ ế ẵ truy n th ng th y đ c­ trò chép, ch  truy n t ứ i nh ng ki n th c có s n trong

ế ờ ọ ị ờ ọ ị sách giáo khoa hay bi n gi ử  h c l ch s  thành gi h c chính tr ...Đây cũng chính

ấ ượ ữ ả ộ ạ ị là m t trong nh ng nguyên nhân làm gi m sút ch t l ọ ng d y và h c môn L ch

ử ữ ệ ề ọ ị ử s , làm cho h c sinh không yêu thích môn l ch s . Câu chuy n v  nh ng  “l ỗ

ạ ử ọ ử ở ấ ề ọ ổ ở ổ h ng ” trong d y s , h c s c p h c ph  thông luôn tr  thành đ  tài nóng trên

ự ự ở ử ễ ệ ỗ ọ ỗ m i di n đàn. Chuy n h c sinh, sinh viên “mù s ” th c s  tr  thành n i xót xa

ộ ướ ự ữ ạ ấ ủ c a toàn xã h i. Tr c s  quan tâm  y, chúng tôi – nh ng giáo viên d y môn

ở ề ệ ạ ủ ấ ượ ử ể ị l ch s  luôn trăn tr  v  vi c d y c a mình, làm sao đ  nâng cao ch t l ạ   ng d y

ử ể ọ ọ ị ọ h c L ch s ?,  làm sao đ  các em h c sinh yêu thích môn h c này?...

ự ế ộ ệ ả ạ ả ặ ệ Trong quá trình gi ng d y và kh o nghi m th c t b  môn, đ c bi t khi

ử ớ ầ ị ươ ử ớ ế ồ ị ạ d y ph n L ch s  l p 10, ch ứ   ng trình L ch s  l p 10 bao g m các ki n th c

ử ờ ổ ạ ủ ạ ộ ờ ộ ị ầ   ủ c a L ch s  th i kì xã h i nguyên th y, th i kì c  đ i, trung đ i và m t ph n

ử ễ ệ ạ ể ạ ờ ớ ờ ị ậ c n đ i. Đó là th i kì l ch s  di n ra xa so v i th i đi m hi n t i, nhi u t ề ư ệ    li u

ử ế ệ ượ ậ ứ ị l ch s  không còn, ki n th c và khái ni m khá trìu t ấ   ng. Do đó, tôi nh n th y

ự ố ớ ộ ư ứ ọ ế   ọ h c sinh còn ch a h ng thú, phát huy tính tích c c đ i v i n i dung h c và k t

ả ạ ượ ư ự ạ ấ ừ ộ ố qu  đ t đ c ch a cao. Th c tr ng đó xu t phát t ư    m t s  nguyên nhân nh :

ụ ử ệ ẩ ọ ị ị ế   ọ h c sinh coi môn L ch s  là môn ph  nên không chú tr ng vi c chu n b  ki n

ư ầ ứ ệ ở ữ ứ ầ ơ th c và s u t m tài li u liên quan ớ   ế  nhà h n n a ph n ki n th c quá xa so v i

ụ ư ậ ượ ễ ạ ầ ngày nay, giáo viên ch a v n d ng đ c linh ho t và nhu n nhuy n m t s ộ ố

ươ ậ ạ ự ự ể ằ ọ ọ ph ng pháp và kĩ thu t d y h c tích c c nh m phát tri n năng l c h c sinh,

ụ ụ ứ ể ụ ế ề ặ ầ ọ ớ ộ còn n ng v  yêu c u h c sinh nh , thu c ki n th c đ  ph c v  cho m c đích

ử ế ặ ờ ọ ử ở ị ờ ọ thi c , ho c vô tình bi n gi h c  L ch s  tr  thành gi ị  h c Chính tr .

6

ự ế ể ệ ạ ả ạ ổ Đ  thay đ i hi n tr ng trên, trong quá trình gi ng d y th c t ch ươ   ng

ử ớ ị ử ệ ể ả ọ ị trình L ch s  l p 1 0 CB, đ  nâng cao hi u qu  bài h c môn l ch s , tôi đã tích

ứ ộ ố ụ ậ ươ ậ ạ ọ ự c c nghiên c u và v n d ng  m t s  ph ự   ng pháp và kĩ thu t d y h c tích c c

ướ ự ọ ể ệ ả ọ ị ị theo đ nh h ử   ng phát tri n năng l c h c sinh, nâng cao hi u qu  bài h c  l ch s .

ọ ậ ủ ả ả ử ế ệ ả ạ ọ ờ ị Nh  đó, hi u qu  bài h c L ch s , k t qu  gi ng d y và h c t p c a giáo viên

ọ ượ ứ ệ ọ ớ ị và h c sinh đ ử   c nâng cao rõ r t,  h c sinh yêu thích, h ng thú v i môn L ch s .

2. Tên sáng ki n:ế

ộ ố ươ ậ ụ ậ ạ ọ ự ị V n d ng m t s  ph ng pháp và kĩ thu t d y h c tích c c theo đ nh

ướ ự ọ ọ ị ệ ể ả h ằ ng phát tri n năng l c h c sinh nh m nâng cao hi u qu  bài h c l ch s ử

ươ ử ớ ơ ả ị ch ng trình L ch s   l p 10 c  b n

ả ế 3. Tác gi sáng ki n:

ọ ị ­ H  và tên: Vũ Th  Trâm

ị ả ế ườ ấ ỉ ­ Đ a ch  tác gi sáng ki n: Tr ng PTDTNT c p 2 ­ 3 Vĩnh Phúc

ố ệ ạ ­ S  đi n tho i: 0963121356   Email: vutram.dtnt@gmail.com

ủ ầ ư ạ ị 4. Ch  đ u t ế  t o ra sáng ki n: Vũ Th  Trâm

ự ế ụ 5. Lĩnh v c áp d ng sáng ki n:

ướ ế ế ượ ế ở ụ ự ự ụ Tr c h t, sáng ki n đ c áp d ng tr c ti p lĩnh v c giáo d c, đào

ự ự ứ ọ ọ ạ t o h c sinh, giúp h c sinh hình thành các năng l c, tích c c, h ng thú trong quá

ử ậ ộ ố ọ ị ụ ứ ể ươ trình nghiên c u, tìm hi u bài h c l ch s . V n d ng  m t s  ph ng pháp và kĩ

ậ ạ ự ọ ị ướ ể ọ thu t d y h c tích c c theo đ nh h ự ng phát tri n năng l c h c sinh, nâng cao

ọ ị ệ ả ể ợ hi u qu  bài h c l ch s ự ng ớ ề   ườ ọ  phù h p v i đ  án i h c ử, nh mằ  phát tri n năng l c

ươ ổ ớ ươ ạ ớ ổ đ i m i ch ng trình sách giáo khoa và đ i m i ph ng pháp d y h c ọ  mà Bộ

ầ ộ ọ ế ồ GD&ĐT đang ti n hành. Đ ng th i ệ ổ   ờ đây là m t yêu c u quan tr ng trong vi c đ i

ươ ọ ấ ạ ớ m i ph ọ ng pháp d y h c l y h c sinh làm trung tâm.

7

ể ượ ế ặ ụ ự M t khác, sáng ki n còn có th  đ ủ   c áp d ng trong các lĩnh v c khác c a

ư ạ ộ ế ậ ạ ộ ứ ờ ố đ i s ng xã h i nh  ho t đ ng nghiên c u, l p k  ho ch… hình thành các năng

ầ ế ộ ố ườ ự l c và kĩ năng c n thi ệ t trong quá trình làm vi c và cu c s ng con ng i.

ế ả ế ượ ề ế ế Sáng ki n đã gi i quy t đ ấ c các v n đ  thi t y u sau: làm rõ đ ượ ầ   c t m

ộ ố ủ ụ ệ ọ ươ ậ ạ ọ quan tr ng c a vi c áp d ng m t s  ph ự   ng pháp và kĩ thu t d y h c tích c c

ướ ự ọ ọ ị ể ệ ả ị theo đ nh h ử   ng phát tri n năng l c h c sinh, nâng cao hi u qu  bài h c l ch s ;

ố ớ ứ ề ề ọ ả ạ t o h ng thú và ni m yêu thích, đam mê đ i v i môn h c. Đi u  này gi ế   i quy t

ượ ự ủ ủ ắ đ ộ ề ự   ụ c băn khoăn, lo l ng c a ngành giáo d c và s  quan tâm c a xã h i v  th c

ử ệ ạ ạ ọ ị tr ng d y và h c L ch s  hi n nay.

ế ượ ụ ụ ử ầ ầ 6. Ngày sáng ki n đ ặ c áp d ng l n đ u ho c áp d ng th : 09/2019

ả ả ấ ủ ế 7. Mô t b n ch t c a sáng ki n:

ề ộ ủ ế   7.1. V  n i dung c a sáng ki n:

ệ ậ ụ ầ ọ ươ ậ ạ ọ ủ 7.1.1. T m quan tr ng c a vi c v n d ng các ph ng pháp và kĩ thu t d y h c

ự ị ướ ự ọ ể tích c c theo đ nh h ng phát tri n năng l c h c sinh.

ị ướ ổ ớ ươ ạ ọ ượ Đ nh h ng đ i m i ph ng pháp d y và h c đã đ ị c xác đ nh trong

ị ươ ế ị ươ ế Ngh  quy t Trung ng 4 khóa VII (1 ­ 1993), Ngh  quy t Trung ng 2 khóa

ượ ụ ể ế VIII (12 ­ 1996), đ ậ c th  ch  hóa trong Lu t Giáo d c (12 ­ 1998), đ ượ ụ  c c

ị ủ ụ ể ạ ặ ỉ ệ ị ố ỉ ộ th  hóa trong các ch  th  c a B  Giáo d c và Đào t o, đ c bi t là ch  th  s  15

(4 ­ 1999).

ề ậ ươ ụ ổ Lu t Giáo d c ụ , đi u 24.2, đã ghi: "Ph ả   ng pháp giáo d c ph  thông ph i

ự ự ủ ộ ủ ạ ọ ợ phát huy tính tích c c, t ớ    giác, ch  đ ng, sáng t o c a h c sinh; phù h p v i

ủ ừ ồ ưỡ ể ọ ọ ươ ự ọ ớ ặ đ c đi m c a t ng l p h c, môn h c; b i d ng ph ng pháp t h c, rèn

ứ ự ụ ễ ế ệ ế ậ ả ộ luy n kĩ năng v n d ng ki n th c vào th c ti n; tác đ ng đ n tình c m, đem

ạ ủ ổ ọ ậ ư ậ ứ ề ọ ố l ớ ạ   i ni m vui, h ng thú h c t p cho h c sinh". Nh  v y, c t lõi c a đ i m i d y

ướ ớ ạ ộ ọ ậ ủ ộ ố ạ ọ và h c là h ng t i ho t đ ng h c t p ch  đ ng, ch ng l ọ ậ   i thói quen h c t p

ụ ộ th  đ ng

8

ớ ươ ự ệ ạ ọ ướ ể ừ ổ          Đ i m i ph ng pháp d y h c đang th c hi n b c chuy n t ch ươ   ng

ụ ế ậ ế ậ ự ủ ộ ườ ọ trình giáo d c ti p c n n i dung sang ti p c n năng l c c a ng i h c, nghĩa là

ừ ỗ ọ ượ ệ ế ậ ỗ t ế  ch  quan tâm đ n vi c HS h c đ ụ   c cái gì đ n ch  quan tâm HS v n d ng

ượ ệ ọ ể ả ả ượ ề ệ ả đ c cái gì qua vi c h c. Đ  đ m b o đ ự c đi u đó, ph i th c hi n chuy n t ể ừ

ươ ọ ố ụ ộ ề ề ạ ọ ph ạ ng pháp d y h c theo l i "truy n th  m t chi u" sang d y cách h c, cách

ự ụ ứ ế ệ ẩ ỹ ấ   ậ v n d ng ki n th c, rèn luy n k  năng, hình thành năng l c và ph m ch t.

ườ ệ ọ ậ ệ ổ ọ Tăng c ớ ng vi c h c t p trong nhóm, đ i m i quan h  giáo viên ­ h c sinh theo

ướ ự ể ằ ộ ộ ọ h ng c ng tác có ý nghĩa quan tr ng nh m phát tri n năng l c xã h i. Bên

ọ ậ ứ ữ ệ ỹ ẻ ủ ọ ạ c nh vi c h c t p nh ng tri th c và k  năng riêng l c a các môn h c chuyên

ủ ề ọ ậ ể ầ ằ ổ ợ môn c n b  sung các ch  đ  h c t p tích h p liên môn nh m phát tri n năng

ả ứ ợ ự ế ề ấ ả ự ự l c gi i quy t các v n đ  ph c h p.        Ph i phát huy tính tích c c, t giác,

ủ ộ ủ ườ ọ ự ự ọ ể ch  đ ng c a ng i h c, hình thành và phát tri n năng l c t ử ụ    h c (s  d ng

ơ ở ế ồ sách giáo khoa, nghe, ghi chép, tìm ki m thông tin...), trên c  s  đó trau d i các

ạ ủ ư ộ ậ ấ ạ ẩ ọ ự ể ộ ph m ch t linh ho t, đ c l p, sáng t o c a t duy. Có th  ch n l a m t cách

ươ ươ ặ ạ linh ho t các ph ng pháp chung và ph ọ ể ự   ủ ng pháp đ c thù c a môn h c đ  th c

ấ ỳ ử ụ ệ ươ ả ả ả hi n. Tuy nhiên dù s  d ng b t k  ph ng pháp nào cũng ph i đ m b o đ ượ   c

ắ ọ ự ụ ệ ậ nguyên t c “H c sinh t mình hoàn thành nhi m v  nh n th c v i s  t ứ ớ ự ổ ứ    ch c,

ướ ẫ ủ h ng d n c a giáo viên”.

ươ ặ ớ ứ ổ ạ ắ ọ ệ ử ụ        Vi c s  d ng ph ng pháp d y h c g n ch t v i các hình th c t ứ    ch c

ố ượ ọ ộ ỳ ụ ể ề ụ ạ d y h c. Tu  theo m c tiêu, n i dung, đ i t ệ ng và đi u ki n c  th  mà có

ứ ổ ứ ư ọ ữ ợ ọ ọ nh ng hình th c t ớ    ch c thích h p nh  h c cá nhân, h c nhóm; h c trong l p,

ị ố ề ẩ ớ ươ ố ớ ờ ự ọ ở h c ầ  ngoài l p... C n chu n b  t t v  ph ng pháp đ i v i các gi th c hành

ậ ụ ự ứ ệ ế ả ầ ỹ ự   ể ả đ  đ m b o yêu c u rèn luy n k  năng th c hành, v n d ng ki n th c vào th c

ứ ễ ườ ọ ti n, nâng cao h ng thú cho ng i h c.

ự ầ ể ể ầ ị ấ         Đ  hình thành và phát tri n năng l c c n xác đ nh các thành ph n và c u

ự ủ ệ ề ạ ả ấ trúc c a chúng. Có nhi u lo i năng l c khác nhau. Vi c mô t c u trúc và các

9

ự ủ ự ầ ộ   ấ thành ph n năng l c cũng khác nhau. C u trúc chung c a năng l c hành đ ng

ượ ả ự ế ợ ủ ự ự ầ đ c mô t là s  k t h p c a 4 năng l c thành ph n: Năng l c chuyên môn,

ươ ự ự ộ ự năng l c ph ể ng pháp, năng l c xã h i, năng l c cá th .

ự ự ả Năng l c chuyên môn ( ệ   Professional competency): Là kh  năng th c hi n

ư ụ ệ ế ả ả các nhi m v  chuyên môn cũng nh  kh  năng đánh giá k t qu  chuyên môn

ộ ậ ộ ươ ề ặ m t cách đ c l p, có ph ng pháp và chính xác v  m t chuyên môn. Nó đ ượ   c

ủ ế ệ ế ả ậ ắ ọ ộ ớ ti p nh n qua vi c h c n i dung – chuyên môn và ch  y u g n v i kh  năng

ứ ậ ậ ộ nh n th c và tâm lý v n đ ng.

ự ươ ả Năng l c ph ng pháp ( ố ớ   Methodical competency): Là kh  năng đ i v i

ữ ế ạ ộ ị ướ ụ ệ ả nh ng hành đ ng có k  ho ch, đ nh h ng m c đích trong vi c gi ế i quy t các

ự ụ ệ ề ấ ươ ự ươ nhi m v  và v n đ . Năng l c ph ồ ng pháp bao g m năng l c ph ng pháp

ươ ủ ươ ứ chung và ph ng pháp chuyên môn. Trung tâm c a ph ậ ng pháp nh n th c là

ử ụ ữ ứ ề ế ả ậ nh ng kh  năng ti p nh n, x  lý, đánh giá, truy n th  và trình bày tri th c. Nó

ượ ệ ọ ế ậ ươ ậ ả đ c ti p nh n qua vi c h c ph ng pháp lu n – gi ề ế ấ i quy t v n đ .

ạ ượ ả ụ ự       Năng l c xã h i ( ộ Social competency): Là kh  năng đ t đ c m c đích trong

ế ứ ử ư ữ ữ ụ ệ ố ộ nh ng tình hu ng giao ti p  ng x  xã h i cũng nh  trong nh ng nhi m v  khác

ự ố ợ ữ ặ ượ ế ẽ ớ nhau trong s  ph i h p ch t ch  v i nh ng thành viên khác. Nó đ ậ   c ti p nh n

ệ ọ ế qua vi c h c giao ti p.

ả ị ự        Năng l c cá th  ( ể Induvidual competency): Là kh  năng xác đ nh, đánh giá

ượ ơ ộ ư ữ ữ ớ ạ ủ đ ể c nh ng c  h i phát tri n cũng nh  nh ng gi ể   i h n c a cá nhân, phát tri n

ự ữ ự ệ ể ế ạ ế năng khi u, xây d ng và th c hi n k  ho ch phát tri n cá nhân, nh ng quan

ị ạ ứ ứ ể ẩ ộ ố ộ ử   ơ đi m, chu n giá tr  đ o đ c và đ ng c  chi ph i các thái đ  và hành vi  ng x .

ượ ệ ọ ả ế ư ứ ế ậ ạ Nó đ c ti p nh n qua vi c h c c m xúc – đ o đ c và liên quan đ n t duy và

ộ ự ị ệ hành đ ng t ch u trách nhi m.

ụ ị ướ ự ụ ể ằ ỉ Giáo d c đ nh h ng phát tri n năng l c không ch  nh m m c tiêu phát

ứ ự ể ồ ỹ tri n năng l c chuyên môn bao g m tri th c, k  năng chuyên môn mà còn phát

10

ự ể ươ ữ ự ự ể ộ tri n năng l c ph ng pháp, năng l c xã h i và năng l c cá th . Nh ng năng

ự ẽ ệ ặ ờ ố ộ   ự l c này không tách r i nhau mà có m i quan h  ch t ch . Năng l c hành đ ng

ượ ự ế ợ ơ ở ự đ c hình thành trên c  s  có s  k t h p các năng l c này.

ệ ổ ớ ươ ạ ị ướ Vi c đ i m i ph ọ ng pháp d y h c theo đ nh h ự   ể ng phát tri n năng l c

ể ệ ơ ả ư ố ặ th  hi n qua b n đ c tr ng c  b n sau:

ộ ạ ọ ổ ứ ạ ộ ọ ậ ế M t là, d y h c thông qua t ch c liên ti p các ho t đ ng h c t p, giúp

ự ư ữ ề ế ụ ộ ứ ế ọ h c sinh t khám phá nh ng đi u ch a bi ữ   t ch  không th  đ ng ti p thu nh ng

ứ ượ ắ ặ ẵ ườ ổ ứ ỉ ạ ọ tri th c đ c s p đ t s n. Giáo viên là ng ế    ch c và ch  đ o h c sinh ti n i t

ạ ộ ọ ậ ứ ụ ế ệ ạ ậ ớ ế   hành các ho t đ ng h c t p phát hi n ki n th c m i, v n d ng sáng t o ki n

ứ ế ự ễ ọ ậ ặ ố ố th c đã bi t vào các tình hu ng h c t p ho c tình hu ng th c ti n...

ệ ọ ọ ế Hai là, chú tr ng rèn luy n cho h c sinh bi t khai thác sách giáo khoa và các

ọ ậ ệ ế ự ạ ữ ứ ế ể ậ tài li u h c t p, bi t cách t tìm l i nh ng ki n th c đã có, suy lu n đ  tìm tòi

ứ ế ệ ớ ị ướ ọ ư và phát hi n ki n th c m i... Đ nh h ng cho h c sinh cách t ư  duy nh  phân

ặ ợ ổ ệ ươ ự ạ ề tích, t ng h p, đ c bi t hoá, khái quát hoá, t ng t , quy l ể ầ    v  quen… đ  d n

ề ạ ể hình thành và phát tri n ti m năng sáng t o.

ườ ể ớ ọ ậ ố ợ ọ ậ ợ ớ ọ Ba là, tăng c ng ph i h p h c t p cá th  v i h c t p h p tác, l p h c tr ở

ườ ậ ụ ự ể ế ằ ế thành môi tr ng giao ti p GV ­ HS và HS ­ HS nh m v n d ng s  hi u bi t và

ủ ừ ủ ậ ệ ể ả ệ ế kinh nghi m c a t ng cá nhân, c a t p th  trong gi ụ ọ   i quy t các nhi m v  h c

ậ t p chung.

ả ọ ậ ụ ế ọ ọ ố      B n là, ố   chú tr ng đánh giá k t qu  h c t p theo m c tiêu bài h c trong su t

ệ ố ế ạ ậ ọ ỏ ớ ọ ti n trình d y h c thông qua h  th ng câu h i, bài t p (đánh giá l p h c). Chú

ọ ỹ ự ủ ọ ể tr ng phát tri n k  năng t ớ   ẫ  đánh giá và đánh giá l n nhau c a h c sinh v i

ư ề ờ ả ẫ ướ ặ ự ẫ ứ nhi u hình th c nh  theo l i gi i, đáp án m u, theo h ng d n, ho c t xác

ể ể ượ ử ị đ nh tiêu chí đ  có th  phê phán, tìm đ ữ   c nguyên nhân và nêu cách s a ch a

các sai sót.

11

ự ệ ổ ớ ươ ạ ị Trong quá trình th c hi n đ i m i ph ọ ng pháp d y h c theo đ nh h ướ   ng

ự ể ườ ọ ườ ự ụ ầ ả phát tri n năng l c ng i h c, ng i giáo viên c n ph i tích c c áp d ng các

ươ ậ ạ ự ặ ọ ệ ự ể ph ng pháp và kĩ thu t d y h c tích c c . Đ c bi ạ   ổ t, đ  thay đ i th c tr ng

ử ệ ạ ọ ị ườ ổ ộ ủ c a   vi c d y và h c môn L ch s    trong nhà tr ng ph  thông, m t trong

ầ ấ ữ ế ố ớ ử ầ ị nh ng yêu c u c p thi ộ t đ i v i các th y cô giáo b  môn L ch s  đó là làm sao

ử ứ ể ậ ọ ố ị ể đ  có th  gây h ng thú, yêu thích môn L ch s   cho h c sinh. Mu n v y, giáo

ầ ả ế ậ ụ ạ ợ ươ viên c n ph i bi t v n d ng linh ho t, h p lí các ph ậ ạ   ng pháp và kĩ thu t d y

ự ị ướ ự ọ ể ọ h c tích c c theo đ nh h ng phát tri n năng l c h c sinh.

ươ ự ự ữ ạ ậ ọ ộ Ph ọ   ng pháp d y h c tích c c (PPDH tích c c) là m t thu t ng  rút g n,

ượ ở ướ ữ ể ỉ ươ ạ ọ đ c dùng ề  nhi u n c đ  ch  nh ng ph ụ ng pháp giáo d c, d y h c theo

ướ ạ ủ ủ ộ ự ườ ọ h ng phát huy tính tích c c, ch  đ ng, sáng t o c a ng ự   i h c. PPDH tích c c

ướ ớ ứ ủ ạ ộ ạ ộ ự ệ ậ h ng t i vi c ho t đ ng hóa, tích c c hóa ho t đ ng nh n th c c a ng ườ   i

ự ủ ậ ườ ọ ứ ọ h c, nghĩa là t p trung vào phát huy tính tích c c c a ng ả   i h c ch  không ph i

ự ủ ậ ườ ạ ể ạ ọ là t p trung vào phát huy tính tích c c c a ng i d y, tuy nhiên đ  d y h c theo

ươ ả ỗ ự ớ ạ ự ề ph ng pháp tích c c thì giáo viên ph i n  l c nhi u so v i d y theo ph ươ   ng

ụ ộ . pháp th  đ ng

ụ ố ố ươ ự ạ ườ ầ ả t các ph ọ ng pháp d y h c tích c c, ng i th y ph i bi ế   t Mu n áp d ng t

ậ ạ ể ư ự ụ ể ọ ậ v n d ng các kĩ thu t d y h c tích c c đ  phát tri n t duy, kĩ năng và năng

ậ ạ ữ ứ ệ ọ ọ ỹ ộ   ự l c cho h c sinh. K  thu t d y h c là nh ng bi n pháp, cách th c hành đ ng

ằ ọ ố ộ ỏ ự   ủ ủ c a c a giáo viên và h c sinh trong các tình hu ng hành đ ng nh  nh m th c

ậ ạ ữ ể ệ ề ạ ọ ọ ơ ỹ hi n và đi u khi n quá trình d y h c. Các k  thu t d y h c là nh ng đ n v ị

ấ ủ ỏ ươ ậ ạ ữ ạ ọ ọ ỹ nh  nh t c a ph ng pháp d y h c. Có nh ng k  thu t d y h c chung, có

ậ ặ ủ ừ ữ ỹ ươ ậ ặ ụ ỹ ạ ọ nh ng k  thu t đ c thù c a t ng ph ng pháp d y h c, ví d  k  thu t đ t câu

ạ ườ ử ụ ọ ỏ h i trong đàm tho i. Ngày nay ng ể i ta chú tr ng phát tri n và s  d ng các k ỹ

ạ ủ ậ ạ ự ọ ườ ọ thu t d y h c phát huy tính tích c c, sáng t o c a ng ư ộ i h c nh  “đ ng não”,

ồ ư ể ả ớ ầ ỹ “tia ch p”, “b  cá”, XYZ,  B n đ  t ậ ạ    duy,  3 l n 3, “KWL”. Các k  thu t d y

12

ậ ạ ự ữ ặ ọ ỹ ệ ọ h c tích c c là nh ng k  thu t d y h c có ý nghĩa đ c bi ệ t trong vi c phát huy

ự ủ ạ ọ ư ự s  tham gia tích c c c a HS vào quá trình d y h c, kích thích t ự  duy, s  sáng

ệ ủ ự ộ ạ t o và s  c ng tác làm vi c c a HS.

ươ ử ế ớ ử ớ ầ ồ ị ị Ch ng trình L ch s  l p 10 bao g m 3 ph n: L ch s  th  gi ờ   i th i

ổ ạ ạ ị ử ủ ệ ừ ữ ế ồ ố nguyên th y, c  đ i và trung đ i, l ch s  Vi t Nam t ngu n g c đ n gi a th ế

ử ế ớ ậ ứ ạ ầ ớ ị ỉ k  XIX và l ch s  th  gi ế i c n đ i. Đây là ph n ki n th c khá xa so v i ngày

ứ ấ ế ượ ề ạ nay nên ki n th c r t trìu t ọ   ng và khó, trong khi đó, nhi u giáo viên d y h c

ớ ự ệ ầ ộ ọ ộ ọ ế   sinh còn yêu c u h c sinh nh  s  ki n m t cách máy móc, h c thu c, n u

ậ ẽ ế ẩ ờ ọ ử ị ờ ọ ề không c n th n s  bi n gi h c L ch s  thành gi ị  h c Chính tr . Đi u này gây

ữ ử ợ ọ ọ ộ ị tâm lí s  và chán h c L ch s  cho h c sinh. Đây cũng là m t trong nh ng nguyên

ạ ấ ợ ọ ử ể ế ắ ọ ọ nhân t ứ   ậ i sao h c sinh ít r t s  h c S . Vì v y, đ  giúp h c sinh n m ki n th c

ử ứ ạ ả ớ ị ễ d  dàng, yêu thích và h ng thú v i môn L ch s , qua quá trình gi ng d y, nghiên

ự ế ệ ậ ậ ấ ầ ả ứ c u lí lu n và kh o nghi m th c t , tôi nh n th y, giáo viên c n bi ế ậ ụ   t v n d ng

ươ ậ ạ ự ọ ị ướ ộ ố m t s  ph ng pháp và kĩ thu t d y h c tích c c theo đ nh h ể   ng phát tri n

ự ọ ạ ả năng l c h c sinh trong quá trình gi ng d y.

ộ ố ươ ậ ụ ậ ạ ọ ự 7.1.2. V n d ng m t s  ph ng pháp và kĩ thu t d y h c tích c c :

13

ạ ọ ợ 7.1.2.1.D y h c tích h p, liên môn.

ạ ợ ọ ấ ừ ầ ủ D y h c tích h p, liên môn xu t phát t ạ ọ   ụ  yêu c u c a m c tiêu d y h c

ự ọ ể ả ỏ ườ ầ ọ , đòi h i ph i tăng c ậ   ng yêu c u h c sinh v n phát tri n năng l c h c sinh

ứ ế ả ề ự ữ ế ễ ấ ả ế ụ d ng ki n th c vào gi i quy t nh ng v n đ  th c ti n. Khi gi ộ ấ   i quy t m t v n

ả ự ự ồ ỏ ọ ộ ễ ề đ  trong th c ti n, bao g m c  t ả ậ    nhiên và xã h i, đòi h i h c sinh ph i v n

ứ ổ ế ề ế ợ ạ ọ ợ ụ d ng ki n th c t ng h p, liên quan đ n nhi u môn h c ọ . D y h c tích h p liên

ọ ạ ế ổ ứ ợ ế ở ề môn là d y cho h c sinh bi t t ng h p ki n th c, kĩ năng ọ    nhi u môn h c

ụ ọ ậ ự ệ ế ả ể ả đ  gi i quy t các nhi m v  h c t p và hình thành năng l c gi ế i quy t các

ố ự ễ tình hu ng th c ti n”, trong đó:

ữ ư ụ ộ ạ           D y h c ọ  tích h pợ   là đ a nh ng n i dung giáo d c có liên quan vào quá

ụ ạ ứ ố ố ạ ọ ọ ợ ư trình d y h c các môn h c nh : tích h p giáo d c đ o đ c l ụ   i s ng, giáo d c

ủ ụ ề ề ậ ố ớ ể ả pháp lu t, giáo d c ch  quy n qu c gia v  biên gi i bi n đ o, giáo d c s ụ ử

ượ ế ụ ả ệ ệ ệ ả ườ ụ d ng năng l ng ti t ki m và hi u qu , giáo d c b o v  môi tr ng, an toàn

giao thông…

ả ị ượ ứ ộ ạ           D y h c ọ  liên môn là ph i xác đ nh đ ế c các n i dung ki n th c liên quan

ả ọ ạ ể ạ ệ ọ ọ ọ ế đ n các môn h c khác đ  d y h c, tránh vi c h c sinh ph i h c l ề ầ   i nhi u l n

ộ ộ ứ ở ế ố ớ ữ ọ cùng m t n i dung ki n th c ế    các môn h c khác nhau. Đ i v i nh ng ki n

ế ư ể ố ứ ư ế ạ ộ ọ th c liên môn nh ng có m t môn h c chi m  u th  thì có th  b  trí d y trong

ươ ả ạ ở ọ ườ ch ng trình môn h c đó và không ph i d y các môn khác. Tr ộ   ợ ng h p n i

ủ ề ứ ẽ ế ơ dung ki n th c có tính liên môn cao h n thì s  tách ra thành các ch  đ  liên môn

ọ ờ ớ ộ ợ ể ổ ứ ạ đ  t ể  ch c d y h c riêng vào m t th i đi m phù h p, song song v i quá trình

ọ ạ d y h c các môn liên qua

ể ộ ợ ở ặ ọ Giáo viên có th  tích h p các n i dung các môn h c khác nhau, ho c các

ể ả ế ữ ứ ể ế ế ả ọ ki n th c khác liên quan đ n bài gi ng đ  chuy n t i đ n h c sinh nh ng ch ủ

ạ ằ ụ ồ ứ ề ế   đề   giáo d c l ng ghép thông qua các hình th c truy n đ t b ng trình chi u,

ự ạ ậ ả ạ ả ọ gi ng d y, th o lu n, d y h c theo d  án.

14

ử ể ể ứ ộ ố ớ ọ ị ử ị ế Đ i v i môn L ch s , đ  hi u sâu ki n th c n i dung bài h c l ch s  đòi

ứ ủ ụ ế ề ầ ậ ọ ọ ỏ h i giáo viên và h c sinh  c n v n d ng ki n th c c a nhi u môn h c liên quan

ư ẽ ạ ọ ọ ị ụ nh  văn h c, Đ a lí,  Âm nh c, Giáo d c công dân…Qua đó s  giúp h c sinh có

ộ ấ ề ị ứ ử ể ơ ứ h ng thú và yêu thích h n khi nghiên c u, tìm hi u m t v n đ  l ch s .

ộ ố ư ố ớ ả ợ M t s  l u ý đ i v i giáo viên: Tích h p liên môn không ph i là tích h pợ

ả ợ ả ạ đa môn; Không ph i bài nào cũng ph i d y tích h p liên môn. Giáo viên nên

ướ ứ ứ ụ ế ể ể ẫ ậ ọ h ế   ng d n h c sinh v n d ng ki n th c liên môn đ  nghiên c u, tìm hi u ki n

ệ ậ ụ ứ ị ứ ử ộ th c l ch s , tránh vi c v n d ng m t cách hình th c, máy móc.

ươ ử ớ ể ợ ị ớ V i ch ng trình l ch s  l p 10, giáo viên có th  tích h p theo ch  đ ủ ề

ư ự ể ế ờ ổ ậ ạ nh :  S  phát tri n kinh t ể   ự  th i c , trung, c n đ i; S  hình thành và phát tri n

ế ộ ế ạ ậ ạ ặ ổ ch  đ  phong ki n; Văn hóa c , trung đ i, c n đ i; … Ho c giáo viên có th ể

ừ ọ ợ ạ d y h c tích h p trong t ng bài.

ố Ấ ụ ề ạ ố ộ   Ấ Ví d : Khi d y bài 6: “Các qu c gia  n và văn hóa truy n th ng  n Đ ”.

ệ ự ề ể ợ ị ị ị ớ Giáo viên có th  tích h p v i môn Đ a lí (Đi u ki n t ủ Ấ    nhiên, v  trí đ a lí c a  n

ệ ố ẩ ộ ữ ố ả ố Đ ), Hay môn toán (H  th ng ch  s  c  s  0), môn văn qua các tác ph m văn

ệ ế ẩ ộ ọ ọ ủ Ấ h c c a  n Đ  giáo viên liên h  đ n các tác ph m văn h c mà các em đã đ ượ   c

ư ọ h c nh  Ramayana, Mahabharata.

ờ ậ ạ Ở ọ ọ Hay khi h c bài 11: “Tây Âu th i h u kì trung đ i”. bài h c này, giáo

ướ ậ ụ ế ẫ ọ ọ ị viên h ậ   ứ ng d n h c sinh v n d ng ki n th c các môn Văn h c, Đ a lí, toán, v t

ứ ư ứ ể ể ẳ ọ ớ ị ị ế lí, Tin h c, đ  nghiên c u, tìm hi u ki n th c. V i môn Đ a lí nh  kh ng đ nh

ủ ế ầ ấ ậ trái đ t hình c u qua hành trình c a Magienlang và thuy t nh t tâm (Côpecních)

ế ị ơ ừ ọ Thuy t đ a tâm (Ptôlêmê), môn Toán Đê­các­t ấ ắ    v a là nhà toán h c xu t s c,

ế ọ ớ ổ ế ư ế ừ v a là nhà tri t h c l n. Môn văn có các nhà văn n i ti ng nh  S ch­xpia là nhà

ổ ế ạ ớ ủ ẩ ạ ị ở ị so n k ch vĩ đ i v i tác ph m n i ti ng c a ông là ớ   V  k ch Roméo và Juliet v i

ề ả ự ứ ộ n i dung đ  cao nhân b n và t ộ ọ    do cá nhân (tình yêu đôi l a)….hay môn h i h a

ữ ư ề ể ớ ơ ớ phát tri n phong phú v i nh ng tài năng nh  Lê­ô­na đ  Vanh­xi v i nhi u tác

15

ứ ọ ổ ế ể ẩ ấ ọ ỹ ph m n i ti ng, tiêu bi u nh t là b c h a La Giô­công. Môn Tin h c: K  năng

ạ ậ ế ạ ỹ ỹ ế   tìm ki m thông tin trên m ng, k  năng quay video, k  năng t o l p bài thuy t

ề ằ ấ ổ ợ ộ trình b ng Power Point. Các b  môn khác: Phân tích, t ng h p v n đ . Môn

ọ ề ụ ề ề ị ị toán: Rút ra bài h c v  các đ nh lí đ nh đ  và áp d ng v  sau.

ạ ọ ả 7.1.2.2.  D y h c gi ề ế ấ i quy t v n đ

ọ ả ề ạ ế ấ ề ạ ấ ậ ọ ọ ế ạ        D y h c gi i quy t v n đ  (d y h c nêu v n đ , d y h c nh n bi t và

ả ế ấ ự ư ể ể ề ằ ọ gi ạ i quy t v n đ ) là quan đi m d y h c nh m phát tri n năng l c t duy, kh ả

ậ ế ả ế ấ ề ọ ượ ặ ố năng nh n bi t và gi i quy t v n đ . H c đ ộ c đ t trong m t tình hu ng có

ứ ự ứ ệ ề ẫ ậ ố ấ v n đ , đó là tình hu ng ch a đ ng mâu thu n nh n th c, thông qua vi c gi ả   i

ế ấ ứ ề ọ ộ ỹ ươ quy t v n đ , giúp h c sinh lĩnh h i tri th c, k  năng và ph ậ   ng pháp nh n

ứ ọ ả ế ấ ề ườ ơ ả ể ạ th c. D y h c gi i quy t v n đ  là con đ ự   ng c  b n đ  phát huy tính tích c c

ứ ứ ủ ể ề ậ ạ ọ ọ ớ   ụ nh n th c c a h c sinh, có th  áp d ng trong nhi u hình th c d y h c v i

ộ ự ự ủ ữ ứ ấ ố ọ nh ng m c đ  t ề    l c khác nhau c a h c sinh. Các tình hu ng có v n đ  là

ữ ữ ể ố ọ ố ắ   nh ng tình hu ng khoa h c chuyên môn, cũng có th  là nh ng tình hu ng g n

ự ự ễ ệ ễ ạ ạ ọ ọ ả ớ v i th c ti n. Trong th c ti n d y h c hi n nay, d y h c gi ế ấ i quy t v n đ ề

ườ ữ ế ề ế ấ ọ ơ th ng chú ý đ n nh ng v n đ  khoa h c chuyên môn mà ít chú ý h n đ n các

ề ắ ự ế ệ ễ ớ ọ ỉ ả ế ấ v n đ  g n v i th c ti n. Tuy nhiên n u ch  chú tr ng vi c gi ấ   i quy t các v n

ư ượ ứ ậ ẫ ọ ọ ề đ  nh n th c trong khoa h c chuyên môn thì h c sinh v n ch a đ ẩ c chu n b ị

ố ệ ả ự ế ậ ạ ạ ọ ố t t cho vi c gi ễ i quy t các tình hu ng th c ti n. Vì v y bên c nh d y h c gi ả   i

ế ấ ự ể ề ạ ậ ạ ọ ọ quy t v n đ , lý lu n d y h c còn xây d ng quan đi m d y h c theo tình

ố hu ng.

ọ ị ử ề ạ ấ ấ ố ừ Trong d y h c l ch s , tình hu ng có v n đ  xu t phát t ơ ở  3 c  s  :Các

ọ ủ ế ị ự ử ặ ố ố ị tình hu ng quy t đ nh ho c tình hu ng l a ch n c a quá trình l ch s ; Các mâu

ứ ủ ứ ị ử ế ả ẫ ẫ ủ   thu n trong k t qu  nghiên c u c a các nhà nghiên c u l ch s ; Mâu thu n c a

ớ ư ệ ớ ượ ứ ế ơ ở ữ ế ậ ố ki n th c cũ v i t li u m i đ c ti p c n.Trên c  s  nh ng tình hu ng có

ụ ề ệ ố ỏ ấ v n đ , giáo viên nêu ra nhi m v  trong các câu h i tình hu ng.

16

ử ế ớ ổ ứ ị ử ớ ế ậ ồ ị L ch s  l p 10 bao g m ki n th c l ch s  th  gi ạ   i c , trung, c n  đ i,

ệ ề ự ệ ạ ớ ờ ổ ủ ạ ậ ờ Vi t Nam th i nguyên th y, th i c  trung đ i, c n đ i v i nhi u s  ki n, khái

ệ ượ ạ ọ ả ế ấ ữ ề ộ ươ ni m trìu t ng. D y h c gi i quy t v n đ  là m t trong nh ng ph ng pháp

ự ư ủ ọ ủ ộ ự ọ tích c c giúp kích thích t duy c a h c sinh, h c sinh tích c c, ch  đ ng trong

ả ự ọ ế ấ ế ề ộ ệ vi c gi ứ i quy t v n đ  và lĩnh h i ki n th c, hình thành năng l c h c sinh.

ụ ạ ự ấ ườ ườ Ví d , Khi d y bài 1: “ ệ S  xu t hi n loài ng ầ i và b y ng i nguyên

ể ư ệ ề ồ ố thuỷ” giáo viên có th   đ a ra các quan ni m  khác nhau v  ngu n g c loài

ạ ằ ườ ườ ng ộ i và xã h i loài ng i là do Chúa i:ườ  Đ o Thiên chúa giáo cho r ng: con ng

ệ ạ ạ ờ ồ ườ ạ Tr i sáng t o ra; Đ o H i quan ni m con ng i do Thánh A­la sáng t o ra; hay

ế ề ề ạ ườ ạ ậ ị truy n thuy t v  A­đam, Evar t o ra con ng i;   L i cũng có nh n đ nh cho

ườ ố ừ ộ ậ ậ ộ ượ ằ r ng : con ng ồ i có ngu n g c t đ ng v t b c cao­ m t loài v ổ n c . T ừ

ữ ệ ề ồ ố ườ ể ư nh ng quan ni m khác nhau v  ngu n g c loài ng i, giáo viên có th  đ a ra

ứ ư ậ ỏ ườ ồ ố ừ câu h i nh n th c nh  sau : Con ng i có ngu n g c t ế  đâu ? Ti n hoá nh ư

ế ầ ườ ớ ầ ộ ỷ ự ậ D a vào th  nào ? B y ng i nguyên thu  có gì khác so v i b y đ ng v t ?

ọ ở ấ ọ ướ ữ ứ ế ậ ọ ứ ế ọ nh ng ki n th c đã h c c p h c d i và ki n th c sinh v t h c, h c sinh s ẽ

ồ ườ ự ể ễ d  dàng tr  l ả ờ ượ i đ ố ủ c ngu n g c c a con ng i chính là s  phát tri n lâu dài t ừ

ậ ấ ậ ấ ủ ấ ộ ỉ ộ đ ng v t c p th p lên đ ng v t c p cao.  Đ nh cao c a quá trình này là s ự

ế ừ ượ ể ườ ể ợ ế chuy n bi n t v n thành ng i. Giáo viên có th  g i ý ti p: trong quá trình

ế ườ ả ả ạ ộ ti n hoá, loài ng i ph i tr i qua m t giai đo n trung gian, đó là Ng ườ ố ổ i t i c .

ạ ư ả ố ế ỉ  s n Pháp cu i th  k  XVIII”. Giáo viên Hay, khi d y ạ bài 31: “Cách m ng t

ọ ạ ư ả ạ ộ ạ ỏ h i h c sinh:  T i sao lê nin nói s n pháp là cu c  đ i cách “Cách  m ng t

ể ả ạ ế ượ ủ ả ọ m ng”. Đ  gi i quy t đ ứ   c câu nói c a lê nin là đúng thì h c sinh ph i ch ng

ượ ạ ỉ ư ả ề minh đ ủ c đ nh cao c a cách m ng t ờ  s n pháp là vào th i chính quy n Gia cô

ữ ự ề ệ ắ ả banh n m quy n đã thi hành nh ng chính sách tích c c b o v  quy n l ề ợ ủ   i c a

ẻ ả ư ầ ộ ấ qu n chúng nhân dân, nh  chia ru ng đ t cho nông dân và bán r  tr  góp trong

ọ ự ấ ủ ộ ề ồ ờ ố vòng 10 năm, đ ng th i ban ban b  quy n dân ch  r ng rãi, m i s  b t bình

17

ẽ ứ ề ẳ ấ ị ượ ỏ ẳ đ ng v  đ ng c p b  xóa b . Qua đó s  ch ng minh đ ủ   c câu nói c a Lê nin là

ử ầ ị ườ ượ ưở ầ hoàn toàn đúng vì l n đ u tiên trong l ch s  ng i nông dân đ c h ng các

ề ợ quy n l i cho mình.

ạ ọ ự 7.1.2.3. D y h c d  án

ự ạ ọ ứ ạ ộ ọ D y h c theo d  án ( Project Work) là m t hình th c d y h c, trong đó

ườ ọ ự ế ợ ụ ọ ậ ứ ự ữ ệ ệ ộ ợ ng i h c th c hi n m t nhi m v  h c t p ph c h p, có s  k t h p gi a lý

ế ể ớ ẩ ả ụ ự thuy t và th c hành, có ạ t o ra các s n ph m có th  gi i thi u ệ ệ . Nhi m v  này

ượ ườ ọ ự ệ ự ự ọ ậ ộ đ c ng i h c th c hi n v i ớ tính t l c cao trong toàn b  quá trình h c t p, t ừ

ế ọ ự ự ụ ệ ệ ể ệ ậ ị ề   ế vi c xác đ nh m c đích, l p k  h ach, đ n vi c th c hi n d  án, ki m tra, đi u

ả ự ệ ế ỉ ch nh, đánh giá quá trình và k t qu  th c hi n. ệ Làm vi c nhóm là hình th c cứ ơ

ả ủ b n c a DHDA.

ơ ả ủ ạ ọ ự ư ặ * Đ c tr ng c  b n c a d y h c d  án

ườ ọ ạ ọ ­ Ng ủ i h c là trung tâm c a quá trình d y h c

ọ ậ ụ ự ữ ậ ắ ẩ ớ ọ ­ D  án t p trung vào nh ng m c tiêu h c t p quan tr ng g n v i các chu n

ượ ị ướ ỏ ộ ươ ự ­ D  án đ c đ nh h ng theo b  câu h i khung ch ng trình

ự ứ ạ ỏ ườ ­ D  án đòi h i các hình th c đánh giá đa d ng và th ng xuyên

ệ ớ ự ế ự ­ D  án có tính liên h  v i th c t .

ườ ọ ể ệ ự ể ế ủ ẩ ­ Ng i h c th  hi n s  hi u bi ả t c a mình thông qua s n ph m và quá trình

ự ệ th c hi n

ệ ọ ủ ạ ỗ ợ ệ ệ ẩ ườ ọ ­ Công ngh  hi n đ i h  tr  và thúc đ y vi c h c c a ng i h c

ư ế ố ể ế ươ ọ ự ạ ­ Kĩ năng t duy là y u t không th  thi u trong ph ng pháp d y h c d  án

ỏ ị ộ ướ * B  câu h i đ nh h ng

ỏ ị ộ ướ ế ố ơ ả ữ ệ ọ B  câu  h i đ nh h ng giúp h c sinh  k t n i nh ng khái  ni m c  b n

ọ ớ ữ ặ ộ ọ ỏ trong cùng m t môn h c ho c  gi a các  môn h c v i  nhau. Các câu h i này

ể ị ề ướ ủ ọ ệ ọ ậ ệ ạ t o đi u ki n  đ   đ nh h ấ   ng   vi c h c   t p  c a h c sinh  thông qua các  v n

ư ỏ ị ướ ụ ắ ề đ   kích thích  t duy. Các  câu h i đ nh h ủ ự ng  giúp  g n các m c tiêu c a d

18

ẩ ủ ọ ậ ụ ớ ươ án v i các m c tiêu h c t p và chu n c a ch ng trình

ỏ ị ộ ướ ồ B  câu h i đ nh h ng bao g m:

ữ ạ ỏ ỏ ộ ở ỏ ­ Câu h i khái quát. Câu h i khái quát là nh ng câu h i m , có ph m vi r ng,

ự ế ệ ắ ỏ ớ ữ kích thích s  khám phá, nh m đ n nh ng khái ni m l n và lâu dài, đòi h i các

ư ậ ườ ỹ k  năng t duy b c cao và th ấ ng có tính ch t liên môn.

ệ ự ế ọ ỏ ỏ ở ọ ỏ ớ   ữ ­ Câu h i bài h c. Câu h i bài h c là nh ng câu h i m  có liên h  tr c ti p v i

ọ ụ ể ặ ỏ ỹ ư ậ ọ ự d  án ho c bài h c c  th , đòi h i các k  năng t duy b c cao, giúp h c sinh t ự

ả ờ ự ế ủ ả ừ xây d ng câu tr  l ể i và hi u bi t c a b n thân t thông tin mà chính các em thu

ậ ượ th p đ c.

ỏ ộ ỏ ộ ữ ỏ ­ Câu h i n i dung. Câu h i n i dung là nh ng câu h i đóng có các câu tr  l ả ờ   i

ượ ỗ ợ ệ ạ ự ế ế ọ ị “đúng” đ c xác đ nh rõ ràng, tr c ti p h  tr  vi c d y và h c các ki n th c c ứ ụ

ườ ớ ạ ế ặ ầ ị ể th , th ng có liên quan đ n các đ nh nghĩa ho c yêu c u nh  l i thông tin (nh ư

ỏ ườ ể các câu h i ki m tra thông th ng).

ổ ứ * Quy trình t ch c

ẩ ị ạ Công đo n chu n b

ệ ủ ­ Công vi c c a GV:

ỏ ị ự ướ ừ ộ ụ ọ ộ + Xây d ng b  câu h i đ nh h ấ ng: xu t phát t ầ    n i dung h c và m c tiêu c n

ạ ượ đ t đ c.

ế ế ự ễ ứ ự ự ụ ầ ộ ọ ị + Thi t k  d  án: xác đ nh lĩnh v c th c ti n  ng d ng n i dung h c, ai c n, ý

ưở ự t ng và tên d  án.

ế ế ể ọ ự ụ ệ ệ ế ọ + Thi t k  các nhi m v  cho h c sinh: làm th  nào đ  h c sinh th c hi n xong

ỏ ượ ộ ả ạ ượ ụ ế ồ ờ thì b  câu h i đ c gi i quy t và các m c tiêu đ ng th i cũng đ t đ c.

ỗ ợ ư ề ệ ệ ẩ ọ ị ự   + Chu n b  các tài li u h  tr  giáo viên và h c sinh cũng nh  các đi u ki n th c

ệ ự hi n d  án trong th c t ự ế .

ệ ủ ­ Công vi c c a HS:

19

ố ấ + Cùng GV th ng nh t các tiêu chí  đánh giá

ự ự ệ ể + Làm vi c nhóm đ  xây d ng d  án

ệ ầ ữ ự ự ế ạ ờ ị ự + Xây d ng k  ho ch d  án: xác đ nh nh ng công vi c c n làm, th i gian d

ậ ệ ế ươ ệ ế ki n, v t li u, kinh phí, ph ng pháp ti n hành và phân công công vi c trong

nhóm.

ệ ự ị ự ể ẩ ẩ ậ ồ ị + Chu n b  các ngu n thông tin đáng tin c y đ  chu n b  th c hi n d  án.

ự ạ ệ    Công đo n th c hi n

ệ ủ Công vi c c a GV:

ướ ệ ự ự ẫ ọ + Theo dõi, h ng d n, đánh giá h c sinh trong quá trình th c hi n d  án

ờ ầ ơ ở ệ ế + Liên h  các c  s , khách m i c n thi ọ t cho h c sinh.

ị ơ ở ậ ấ ạ ậ ợ ệ ề ẩ ệ ự + Chu n b  c  s  v t ch t, t o đi u ki n thu n l ự i cho các em th c hi n d  án.

ệ ủ Công vi c c a HS:

ệ ự ự ụ ệ ế + Phân công nhi m v  các thành viên trong nhóm th c hi n d  án theo đúng k

ho ch ạ

ử ế ậ ượ + Ti n hành thu th p, x  lý thông tin thu đ c.

ặ ả ự ả ẩ + Xây d ng s n ph m ho c b n báo cáo.

ệ ầ ỡ ồ + Liên h , tìm ngu n giúp đ  khi c n.

ườ ả ồ + Th ng xuyên  ph n  h i, thông báo  thông tin cho giáo viên và các nhóm khác

ả ặ ổ ậ qua các bu i th o lu n ho c qua trang wiki.

ợ   ạ ổ Công đo n t ng h p

ệ ủ Công vi c c a GV:

ướ ố ự ẫ ạ ọ + Theo dõi, h ng d n, đánh giá h c sinh giai đo n cu i d  án

ướ ầ ố ủ ả ẩ + B c đ u thông qua s n ph m cu i c a các nhóm HS.

ệ ủ Công vi c c a HS:

ấ ả ủ ẩ + Hoàn t t s n ph m c a nhóm.

ẩ ớ ệ ả ẩ ị ế + Chu n b  ti n hành gi i thi u s n ph m.

ạ Công đo n đánh giá

20

ệ ủ Công vi c c a GV:

ị ơ ở ậ ự ẩ ổ ấ + Chu n b  c  s  v t ch t cho bu i báo cáo d  án.

ủ ự ả ẩ + Theo dõi, đánh giá s n ph m d  án c a các nhóm.

ệ ủ Công vi c c a HS:

ế ớ ệ ả ẩ + Ti n hành gi i thi u s n ph m.

ủ ự ự ả ẩ + T  đánh giá s n ph m d  án c a nhóm.

ư ủ ự ả ẩ + Đánh giá s n ph m d  án c a các nhóm khác theo tiêu chí đã đ a ra.

ạ ả ự ệ ệ ẩ ụ * Các lo i s n ph m và th c hi n nhi m v

ả ọ ậ ể ả ả ườ ượ ồ Thành qu   h c t p bao g m c  thành qu  có th  đo l ng (l ng hóa) và

ể ả ườ ượ thành qu  khó có th  đo l ng (khó l ng hóa).

ạ ọ ự ủ ọ * Vai trò c a giáo viên và h c sinh trong d y h c d  án

ủ ọ Vai trò c a h c sinh

ọ ườ ế ậ ế ị ư ươ ề ấ H c sinh là  ng i quy t đ nh  cách  ti p c n  v n đ   cũng nh  ph ng

ả ế ạ ộ ể ả ế ấ ề ầ pháp và các ho t đ ng c n ph i ti n hành đ  gi i quy t v n đ  đó.

ậ ọ ả ự ằ ề ủ ế ấ ộ ố H c sinh t p gi ủ   i  quy t  các v n đ   c a cu c  s ng th c b ng các kĩ năng c a

ườ ớ ệ ng i l n thông qua làm vi c theo nhóm.

ườ ự ậ ữ ệ ừ ọ ọ       Chính h c sinh là ng ồ ữ ệ i l a ch n các ngu n d  li u, thu th p d  li u t

ồ ổ ữ ồ ợ nh ng ngu n khác  nhau đó, r i t ng h p (synthesize), phân  tích (analyze) và

ứ ừ ế tích lũy ki n th c t ệ ủ  quá trình làm vi c c a chính các em.

ệ ọ ớ ụ ể ự ể ẩ ọ ả H c sinh hoàn thành vi c h c v i các s n ph m c  th  (d  án) và có th  trình

ẩ ả ệ ả bày, b o v  s n ph m đó.

ườ ứ ự ế ọ ớ HS cũng là ng i trình bày ki n th c m i mà h  đã tích lũy thông qua d  án

ả ọ ố ườ ượ ự Cu i  cùng, b n thân  h c  sinh  là ng i đánh giá và đ c đánh giá d a trên

ậ ượ ữ ự ế ợ nh ng gì đã thu  th p đ c, d a trên tính khúc chi ứ   t, tính h p lý trong cách th c

ự ữ ủ ướ trình bày c a các em theo nh ng tiêu chí đã xây d ng tr c đó.

: ủ Vai trò c a giáo viên

21

ớ ươ ề ạ ọ ố Khác v i  ph ng  pháp  d y  h c  truy n  th ng, giáo viên đóng vai trò

ứ ề ệ ế ạ ụ trung tâm, là chuyên gia và nhi m v  chính là truy n đ t ki n th c, trong

ỉ ứ ấ ẫ DHDA, GV là ch   là  ng ườ ướ i h ng d n (guide) và tham  v n (advise) ch

ỉ ệ ủ ầ ả không  ph  i là “c m tay ch  vi c” cho  HS c a mình. Theo  đó, giáo viên không

ề ầ ọ ộ ố ừ ộ ự ạ d y n i dung c n h c theo cách truy n th ng mà t n i dung nhìn ra s  liên

ớ ộ ố ề ủ ấ ưở ủ quan c a nó t i các v n đ  c a cu c s ng, hình thành ý t ề ộ ự ng v  m t d   án

ự ế ạ ọ ộ ọ liên quan đ n n i dung h c, t o vai trò cho h c sinh  trong d  án, làm cho vai trò

ằ ầ ọ ế ế ậ ọ ớ ộ ủ ọ c a h c sinh g n v i n i dung c n h c (thi t k  các bài t p cho h c sinh)…

ạ ữ ủ ạ ạ Tóm l i, giáo viên không còn gi ọ    vai trò ch  đ o trong quá trình d y h c

ở ườ ỡ ọ ạ ườ mà tr  thành ng ườ ướ i h ẫ ng d n, ng i giúp đ  h c sinh, t o môi tr ậ   ng thu n

ợ ấ ườ ệ ự ự l i nh t cho các em trên con đ ng th c hi n d  án.

ủ ệ Vai trò c a công ngh :

ề ố ế ố ớ ệ ặ ấ ươ ả M c dù công ngh  không ph i là v n đ  c t y u đ i v i ph ng pháp DHDA

ọ ậ ư ệ ể ạ ọ nh ng nó có th  nâng cao kinh nghi m h c t p và đem l ơ ộ   i cho h c sinh c  h i

ế ớ ớ ấ ạ ồ ậ ể đ  hòa nh p v i th  gi ả   i bên ngoài, tìm th y các ngu n tài nguyên và t o ra s n

ữ ể ẩ ả ấ ộ ớ ả ph m. M t vài giáo viên có th  không c m th y tho i mái v i nh ng công ngh ệ

ấ ớ ể ả ẽ ặ ớ ọ ộ ở ạ ố ớ   ỉ ớ m i ho c có th  c m th y l p h c ch  v i m t máy tính s  là tr  ng i đ i v i

ủ ư ự ữ ệ ệ ả ầ ộ vi c ph i dùng máy tính nh  là m t ph n c a công vi c d  án. Nh ng th ử

ể ượ ậ ằ ề ầ ẵ ấ thách này có th  v t qua. Nhi u giáo viên c n s n sàng ch p nh n r ng h ọ

ủ ự ả ọ ọ ọ không ph i là chuyên gia trong m i lĩnh v c và h c sinh c a h  có th  bi ể ế   t

ọ ặ ề ơ ệ ế ệ ậ ớ ọ ỹ nhi u h n h , đ c bi t là khi ti p c n v i công ngh . Cùng h c các k  năng

ậ ớ ọ ư ộ ờ ọ ỡ ỹ ặ mang tính k  thu t v i h c sinh ho c nh  h c sinh giúp đ  nh  m t ng ườ ố  i c

ể ượ ậ ộ ỹ ướ ấ v n k  thu t là m t vài cách đ  v t qua ch ạ ng ng i này.

Đánh giá d  án ự

22

ỉ ơ ủ ự ự ầ ả ẩ Đánh giá d  án không ch  đ n thu n là đánh giá s n ph m c a d  án mà còn

ứ ộ ể ủ ọ ứ ả ả ậ ồ   ph i đánh giá m c đ  hi u, kh  năng nh n th c và kĩ năng c a h c sinh đ ng

ự ế ộ ở ờ ộ ố ụ th i theo dõi s  ti n b các em. M t s  công c  đánh giá:

ế ể ư ể ế ượ ể ­ Bài ki m tra vi t và ki m tra nói. Các bài ki m tra có th  đ a ra đ ứ   c ch ng

ứ ủ ọ ứ ề ế ế ể ế ả ứ ự ế c  tr c ti p v  kh  năng ti p thu ki n th c và hi u ki n th c c a h c sinh.

ề ệ ả ả ữ ữ ổ ổ ọ ồ ­ S  ghi chép. S  ghi chép là nh ng ph n  nh v  vi c h c và nh ng h i đáp

ữ ợ ở ạ ế ể ệ ữ ả ồ ợ ớ v i nh ng g i ý d ng vi t. Ngoài nh ng ph n h i, các g i ý giúp th  hi n rõ

ư ụ ể ở ữ ủ ự ầ ọ ỹ các k  năng t duy c  th nh ng ph n quan tr ng c a d  án.

ự ế ấ ạ ẩ ỏ ộ ỏ ị ấ   ­ Ph ng v n và quan sát d a trên k  ho ch đã chu n b . Các cu c ph ng v n

ứ ệ ượ ể ớ ị mi ng chính th c, đ c lên l ch v i các thành viên trong nhóm đ  thăm dò s ự

ể ứ ủ ể ấ ầ ọ ỏ ỏ ọ hi u bài c a h c sinh. Th  th c câu h i ph ng v n là yêu c u h c sinh gi ả   i

ư ề ề ấ ượ ế ể thích và đ a ra lý do v  cách hi u v n đ . Các quan sát cũng đ c ti n hành

ươ ự ự ể ệ ư ế ệ ỹ t ng t nh ng dùng cho vi c đánh giá k  năng, ti n trình và s  th  hi n năng

ể ượ ở ọ ự ệ ự l c và cũng có th  đ c th c hi n b i h c sinh.

ự ể ệ ự ệ ữ ả ẩ ọ   ­ S  th  hi n – là nh ng bài trình bày, các s n ph m và các s  ki n mà h c

ế ế ọ ậ ủ ể ể ệ ự ệ sinh thi t k  và th c hi n đ  th  hi n quá trình h c t p c a các em.

ự ự ế ế ạ ọ ự ọ ậ ủ ạ ­ K  ho ch d  án. K  ho ch d  án giúp h c sinh t ọ    ch  trong h c t p. H c

ụ ị ế ế ế ượ ể ạ ụ ặ ờ sinh xác đ nh m c tiêu, thi t k  chi n l ể   c đ  đ t m c tiêu, đ t th i gian bi u

ể ị và xác đ nh các tiêu chí đ  đánh giá.

ế ạ ả ả ồ ọ ọ ọ ồ ủ ạ ­ Ph n h i qua b n h c. Ph n h i c a b n h c giúp cho h c sinh ti p thu đ ượ   c

ề ấ ượ ể ệ ọ ủ ạ ọ ậ ọ ặ đ c đi m v  ch t l ng h c t p qua đánh giá vi c h c c a b n h c.

ộ ỹ ệ ể ỗ ợ  Quan sát các nhóm làm vi c đ  h  tr  đánh giá k  năng c ng tác.

ươ ự ệ ữ ử ẩ ấ ớ ị Ch ng trình l ch s  10 nh ng s  ki n x y ra xa v i chúng ta, có r t ít t ư

ệ ư ệ ượ ư ữ ạ ươ ả li u, tranh  nh, phim t li u còn đ c l u gi ọ ự . D y h c d  án là ph ng pháp

ả ể ệ ượ ư ầ ứ ạ ả hi u qu  đ  phát huy đ c tính sáng t o, kh  năng nghiên c u, s u t m t ư

ử ệ ư ệ ạ ả ẩ ọ li u, x  lí t ủ ộ   ủ ọ  li u và t o ra các s n ph m c a h c sinh. Khi h c sinh ch  đ ng

23

ọ ậ ẽ ắ ứ ế ắ ờ ồ trong quá trình h c t p, các em s  n m ki n th c  sâu và ch c. Đ ng th i phát

ể ượ ự ư ự ệ ủ ọ tri n đ c các năng l c chung cũng nh  năng l c chuyên bi t c a h c sinh.

ụ ọ ở ế ỉ Ví d  khi h c bài 24: “Tình hình văn hóa các th  k  XVI – XVIII”

ướ ự ọ ở ế ỉ B c 1: L a ch n ch  đ : ủ ề “Tình hình văn hóa các th  k  XVI – XVIII”

ướ ự ế ọ ậ ự ữ ự ể ề ế ạ ấ B c 2: Xây d ng k  ho ch d  án h c t p: D  ki n nh ng v n đ  tri n khai

ớ ộ ả ớ ư ự d  án: Giáo viên chia c  l p làm 3 nhóm v i n i dung nh  sau:

ể ấ ữ Nhóm 1: Tìm hi u v  t ề ư ưở  t ng, tôn giáo. Lúc b y gi ờ ướ  n c ta có nh ng tôn

giáo nào?

ụ ể ộ ọ ọ ệ Nhóm 2: Tìm hi u n i dung giáo d c, văn h c. Văn h c Vi ờ t Nam th i này có

ữ ể ề ớ ớ gì m i? Nh ng đi m m i đó nói lên đi u gì?

ự ệ ể ậ ậ ọ Nhóm 3: Tìm hi u thành t u  khoa h c­ kĩ thu t và ngh  thu t.

ậ ủ ỉ ư ầ ệ ả ờ ệ Nhóm 4: S u t m các tranh  nh, tài li u, hi n v t c a t nh nhà vào th i gian

ồ ạ ế này còn t n t i đ n ngày nay.

ẩ ầ ờ ị ưở ủ => Th i gian chu n b  1 tu n, các nhóm chia tr ư ng nhóm và th  kí c a nhóm

ạ ộ ẽ ượ ỗ ể ghi chép l i n i dung. M i nhóm trình bày chính xã s  đ c 9 đi m. Sau đó các

nhóm trình bày trên phai powpoint trên l p.ớ

ướ ự ự ờ ờ ớ B c 3: Th c hi n d  án ệ ệ ự  (Th c hi n th i gian ngoài gi lên l p)

ế ệ ạ ọ ­ H c sinh làm vi c cá nhân và nhóm theo k  ho ch đã phân công.

ứ ử ự ế ệ ậ ộ ọ ị ­ Thu th p tài li u: D a vào ki n th c đã h c trong l ch s  dân t c, các thành

ử ụ ự ươ ệ ề viên trong nhóm theo s   phân công s  d ng các ph ế ng ti n (phi u đi u tra,

ư ệ ể ể ề ả ộ ọ internet, t li u, máy  nh, ghi âm…) đ  tìm hi u v  các n i dung bài h c.

ứ ủ ử ế ả ợ ổ ­  X  lí thông tin, t ng h p k t qu  nghiên c u c a các thành viên trong nhóm.

ẽ ầ ượ ả ờ ử ỏ ể Trong quá trình x  lí thông tin, các nhóm s  l n l t tr  l i các câu h i đ  làm

ề ộ ể ầ rõ v  n i dung c n tìm hi u.

24

ế ủ ả ẩ ằ ị ­ Vi t báo cáo c a nhóm b ng văn b n và chu n b  bài trình bày Power Point

ướ ớ ề ươ ự ấ ậ ả ổ tr c l p, báo cáo các nhóm d a trên c u trúc đ  c ng đã th o lu n, b  sung

ể ả ư ệ ượ ả b ng bi u, tranh  nh, phim t li u… Các nhóm đ c giáo viên phân công t ự

ọ ớ ệ ả ủ ẩ ch n thành viên gi i thi u s n ph m c a nhóm mình

ướ ờ ọ ọ ậ ọ B c 4: Trong gi h c chính khóa: H c sinh h c t p d ướ ự ướ i s  h ẫ ủ   ng d n c a

giáo viên.

ọ ậ ướ ự ướ ọ ẫ ủ ­ H c sinh h c t p d i s  h ng d n c a giáo viên.

ả ữ ậ ượ ế ộ ­ Các nhóm báo cáo k t qu  nh ng n i dung thu th p đ c.

ữ ệ ẽ ả ậ ỏ ­ Các nhóm khác s  có nh ng câu h i ph n bi n và nh n xét. Sau đó giáo viên

ố ạ ộ ơ ả ả ờ ộ ậ ọ nh n xét chung, ch t l i n i dung c  b n và yêu câu h c sinh tr  l ỏ   i b  câu h i

ị ư ẩ mà giáo viên đã chu n b  nh  sau:

ự ổ ậ ủ ­ Thành t u n i b t c a văn hóa XVI – XVIII

ể ệ ớ ướ ấ ­ Đi m khác bi t so v i văn hóa tr c đ y

ậ ụ ở ư ế ự ­ V n d ng riêng Vĩnh phúc qua các lĩnh v c trên nh  th  nào?

ề ố ượ ế ừ ờ ạ ­ Truy n th ng này đ ư ế c k  th a và phát huy nh  th  nào trong th i đ i ngày

nay

ẽ ạ ượ ề ế ụ ứ Qua đây các em s  đ t đ ọ c m c tiêu bài h c v  ki n th c, t ư ưở  t ng và hình

ượ ự ế ấ thành đ c kĩ năng t tin, thuy tt trình, phân tích và v n đáp…

ạ ệ ự ­ Nhìn l ự i quá trình th c hi n d  án.

ờ ậ ạ ạ Hay khi d y bài 11: “Tây Âu th i h u kì trung đ i”

ướ ủ ề ự ủ ề ự ọ ị c 1: Xác  đ nh ch  đ  d  án , L a ch n ch  đ : B

ụ ấ ớ ườ ả ủ ự ế ớ ớ ­ Tìm ra các vùng đ t m i, châu l c m i, con đ ng m i là k t qu  c a s  kiên

ả ả ủ ồ ể trì qu  c m c a các nhà thám hi m Tây Ban Nha, B  Đào Nha.

ủ ọ ờ ọ   ể ­ Ngày nay các ngành khoa h c phát tri n là nh  công lao c a các nhà bác h c,

ọ ừ ờ ụ ư khoa h c t th i văn hóa Ph c H ng

25

ủ ề ự ấ ố  Th ng nh t ch  đ  d  án:

ế ờ ậ ươ ử ớ ị Tây Âu th i h u kì trung đ i, Ti t 15 ­  Bài 11: ạ ch ng trình L ch s  l p 10 c ơ

b n.ả

ướ ự ế ọ ậ ữ ự ự ể ề ế ạ ấ B c 2: Xây d ng k  ho ch d  án h c t p:D  ki n nh ng v n đ  tri n khai

d  án:ự

ề ươ ả ­ Phác th o đ  c ng:

ề ầ ề ậ ấ ọ ả ế ủ ể ả Giáo viên cùng h c sinh th o lu n v  các v n đ  c n gi i quy t c a ti u ch ủ

ề ươ ả ứ ể ầ ộ ề ừ đ , t đó phác th o đ  c ng nghiên c u: c n tìm hi u các n i dung sau:

ộ ẫ ớ ề ệ ế ộ ố ị N i dung  1 : nguyên nhân và đi u ki n d n t i các cu c phát ki n đ a lí cu i th ế

ế ỉ ầ ỉ k  XV­đ u th  k  XVI.

ượ ớ ủ ữ ế ộ ị ườ ồ ­ Trình bày đ c nh ng cu c phát ki n đ a lí l n c a ng i B  Đào Nha và Tây

Ban Nha.

ượ ệ ố ớ ả ủ ế ộ ị ­ Đánh giá đ ạ c h  qu  c a các cu c phát ki n đ a lí đ i v i nhân lo i

ộ ể ượ ữ ự ả ờ ộ N i dung 2: Hi u đ ủ   c hoàn c nh ra đ i, nh ng thành t u, n i dung, ý nghĩa c a

ụ ư phong trào Văn hóa Ph c h ng.

ự ộ ­ Nguyên nhân, thành t u, n i dung

ị ử ­ Ý nghĩa l ch s

ể ờ ị ­ Th i gian và đ a đi m:

ự ế ể ầ ờ + Th i gian tri n khai: D  ki n 1 tu n.

ứ ể ể ể ệ ọ ị + Đ a đi m: H c sinh có th  nghiên c u, tìm hi u tài li u tr ướ ở c nhà và ở

ườ tr ng.

ướ ệ ẫ ọ ồ ­ Giáo viên h ng d n h c sinh cách khai thác các ngu n tài li u, cách ghi chép

ử ụ ệ ệ ả ẫ ồ ế ạ và trích d n tài li u tham kh o, s  d ng các ngu n tài li u qua 1 ti t d y.

ề ả ớ ữ ể ạ ấ ọ ớ ­ H c sinh, bên c nh nh ng v n đ  c  l p cùng tìm hi u chung, chia l p thành

ứ ể ệ ế ẩ ị 3 nhóm tìm hi u, nghiên c u tài li u chu n b  bài thuy t trình

26

ướ ự ự ờ ờ ớ B c 3: Th c hi n d  án ệ ệ ự  (Th c hi n th i gian ngoài gi lên l p)

ế ệ ạ ọ ­ H c sinh làm vi c cá nhân và nhóm theo k  ho ch đã phân công.

ứ ử ự ế ệ ậ ọ ộ ị ­ Thu th p tài li u: D a vào ki n th c đã h c trong l ch s  dân t c, các thành

ử ụ ự ươ ệ ề viên trong nhóm theo s   phân công s  d ng các ph ế ng ti n (phi u đi u tra,

ư ệ ể ề ể ả ộ ọ internet, t li u, máy  nh, ghi âm…) đ  tìm hi u v  các n i dung bài h c.

ứ ủ ử ế ả ợ ổ ­  X  lí thông tin, t ng h p k t qu  nghiên c u c a các thành viên trong nhóm.

ẽ ầ ượ ả ờ ử ỏ ể Trong quá trình x  lí thông tin, các nhóm s  l n l t tr  l i các câu h i đ  làm

ề ộ ể ầ rõ v  n i dung c n tìm hi u.

ế ủ ẩ ả ằ ị ­ Vi t báo cáo c a nhóm b ng văn b n và chu n b  bài trình bày Power Point

ướ ớ ề ươ ự ấ ả ậ ổ tr c l p, báo cáo các nhóm d a trên c u trúc đ  c ng đã th o lu n, b  sung

ượ ồ ả ể ả ư ệ ượ l c đ , b ng bi u, tranh  nh, phim t li u… Các nhóm đ c giáo viên phân

ự ọ ớ ệ ả ủ ẩ công t ch n thành viên gi i thi u s n ph m c a nhóm mình

ướ ờ ọ ọ ậ ọ B c 4: Trong gi h c chính khóa: H c sinh h c t p d ướ ự ướ i s  h ẫ ủ   ng d n c a

giáo viên.

ọ ậ ướ ự ướ ọ ẫ ủ ­ H c sinh h c t p d i s  h ng d n c a giáo viên.

ả ữ ậ ượ ế ộ ­ Các nhóm báo cáo k t qu  nh ng n i dung thu th p đ c.

ạ ệ ự ­ Nhìn l ự i quá trình th c hi n d  án.

ầ ậ ạ ọ 7.1.2.4. Kĩ thu t d y h c  “3 l n 3”:

ộ ỹ ầ ậ ằ ả ồ ỹ ộ   ậ ấ       K  thu t “3 l n 3“ là m t k  thu t l y thông tin ph n h i nh m huy đ ng

ự ủ ự s  tham gia tích c c c a HS.

ư Cách làm nh  sau:

ượ ế ề ầ ả ộ ­    HS đ ổ   ồ ề ộ ấ c yêu c u cho ý ki n ph n h i v  m t v n đ  nào đó (n i dung bu i

ả ươ ế ậ ả ậ th o lu n, ph ng pháp ti n hành th o lu n...).

ườ ầ ế ề ố ư ố ị ả ế ề ỗ ­  M i ng i c n vi t ra:  3 đi u t ề t; 3 đi u ch a t t; 3 đ  ngh  c i ti n.

ử ế ề ế ậ ả ậ ả ồ ­   Sau khi thu th p ý ki n thì x  lý và th o lu n v  các ý ki n ph n h i.

27

ệ ệ ậ ầ ả ấ ổ ứ ự        Kĩ thu t  “3 l n 3” th c hi n hi u qu  nh t khi t ạ ộ  ch c ho t đ ng nhóm,

ế ả ỗ ạ ắ sau khi m i nhóm lên báo cáo k t qu , các nhóm còn l i chú ý l ng nghe và rút

ề ố ậ ư ố ị ả ế ề ề ra nh n xét: 3 đi u t ề t, 3 đi u ch a t t, 3 đ  ngh  c i ti n v  nhóm trình bày.

ờ ­ 3 l i khen cho nhóm trình bày.......................................................................

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

ư ề ề ­ 3 đi u ch a hài lòng v  nhóm trình bày.......................................................

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

ị ả ế ở ề ­ 3 đ  ngh  c i ti n nhóm trình bày..............................................................

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

ậ 7.1.2. 5.   Kĩ thu t KWL:

ế ề ố ọ ượ ề   K ( Đi u đã bi t) W ( đi u mu n bi ế   t) ề     L ( Đi u h c đ c)

What Know Learn

ề ệ ậ ạ ằ ạ ọ ườ ọ Là kĩ  thu t d y h c nh m  t o  đi u ki n cho  ng i h c nêu  đ ượ   c

ữ ế ủ ề ữ ế ề ố ế ề ề nh ng đi u đã bi t liên quan đ n ch  đ , nh ng đi u mu n bi t v  ch  đ ủ ề

ướ ữ ọ ọ ọ tr ề c khi h c, và nh ng đi u đã h c sau khi h c.

ơ ồ ự ượ ự ế ộ ủ D a trên s  đ  KWL, ng ườ ọ ự i h c t đánh giá đ c s  ti n b  c a mình

ệ ọ ồ ờ ả ọ ậ ủ ế ườ ọ ừ trong vi c h c, đ ng th i Gv bi ế ượ t đ c k t qu  h c t p c a ng i h c, t đó

ệ ạ ệ ề ọ ỉ ả đi u ch nh vi c d y h c cho hi u qu .

ụ ể ồ ụ ụ            Bi u đ  KWL ph c v  cho các m c đích sau:

ẵ ủ ọ ứ ể ế ề ọ ­Tìm hi u ki n th c có s n c a h c sinh v  bài đ c

28

ạ ộ ụ ặ ọ ­ Đ t ra m c tiêu cho ho t đ ng đ c

ự ể ủ ọ ­ Giúp h c sinh t ọ  giám sát quá trình đ c hi u c a các em

ể ủ ọ ọ ­ Cho phép h c sinh đánh giá quá trình đ c hi u c a các em.

ơ ộ ể ọ ạ ừ ụ ừ ộ        T o c  h i đ  h c sinh đ ng não nhanh và nêu ra các t , c m t có liên

ạ ộ ủ ề ế ả ậ ọ quan đ n ch  đ . C  giáo viên và h c sinh cùng ghi nh n ho t đ ng này vào

ạ ộ ế ọ ấ ả ưở ộ c t K. Ho t đ ng này k t thúc khi h c sinh đã nêu ra t t c  các ý t ng. T ổ

ề ữ ứ ả ậ ậ ọ ch c cho h c sinh th o lu n v  nh ng gì các em đã ghi nh n.

ạ ộ ộ ố ư M t s  l u ý t i c t K

ỏ ể ở ộ ữ ể ẩ ộ ọ ị ­ Chu n b  nh ng câu h i đ  giúp h c sinh đ ng não. Đôi khi đ  kh i đ ng,

ỉ ơ ề ầ ả ơ ớ ữ ọ h c sinh c n nhi u h n là ch  đ n gi n nói v i các em : “Hãy nói nh ng gì các

ế ề em đã bi t v ...”

ế ọ ả ề ấ ọ ­ Khuy n khích h c sinh gi ữ   i thích. Đi u này r t quan tr ng vì đôi khi nh ng

ơ ồ ể ề ặ ườ đi u các em nêu ra có th  là m  h  ho c không bình th ng.

ỏ ọ ố ế ề ủ ề ả ề ­ H i h c sinh xem các em mu n bi t thêm đi u gì v  ch  đ . C  giáo viên và

ạ ộ ế ậ ỏ ộ ọ ọ h c sinh ghi nh n câu h i vào c t W. Ho t đ ng này k t thúc khi h c sinh đã

ấ ả ưở ế ả ờ ằ ể ộ nêu ra t t c  các ý t ọ ng. N u h c sinh tr i b ng m t câu phát bi u bình l

ườ ỏ ướ ế ộ th ng, hãy bi n nó thành câu h i tr ậ c khi ghi nh n vào c t W.

ạ ộ ộ ố ư M t s  l u ý t i c t W

ỏ ế ỉ ỏ ữ ế ố ỏ ợ ở ­ H i nh ng câu h i ti p n i và g i m . N u ch  h i các em : “Các em mu nố

ế ủ ề ề ề ọ ả ờ ơ bi t thêm đi u gì v  ch  đ  này?” Đôi khi h c sinh tr ả i đ n gi n “không l

ế ư ưở ử ử ụ ộ ố ỏ bi t”, vì các em ch a có ý t ng. Hãy th  s  d ng m t s  câu h i sau :

ẽ ế ượ ủ ề ề ọ “Em nghĩ mình s  bi t thêm đ c đi u gì sau khi em đ c ch  đ  này?”

ộ ọ ưở ừ ộ ể ề ỏ ­ Ch n m t ý t ng t ố  c t K và h i, “Em có mu n tìm hi u thêm đi u gì có

ế ưở liên quan đ n ý t ng này không?”

29

ỏ ủ ộ ố ể ổ ị ẵ ẩ ạ ộ ­ Chu n b  s n m t s  câu h i c a riêng b n đ  b  sung vào c t W. Có th ể

ữ ậ ọ ố ưở ạ b n mong mu n h c sinh t p trung vào nh ng ý t ng nào đó, trong khi các câu

ọ ạ ế ấ ưở ủ ạ ủ ỏ ủ h i c a h c sinh l i không m y liên quan đ n ý t ọ   ng ch  đ o c a bài đ c.

ượ ỏ ủ ạ ề ầ Chú ý là không đ c thêm quá nhi u câu h i c a b n. Thành ph n chính trong

ỏ ủ ọ ữ ẫ ộ c t W v n là nh ng câu h i c a h c sinh.

ầ ọ ự ề ả ờ ượ ộ ọ ­  Yêu c u h c sinh đ c và t đi n câu tr  l i mà các em tìm đ c vào c t L.

ả ờ ủ ọ ọ ồ ờ Trong quá trình đ c, h c sinh cũng đ ng th i tìm ra câu tr  l i c a các em và

ậ ộ ghi nh n vào c t W.

ể ề ặ ọ ộ ọ ọ H c sinh có th  đi n vào c t L trong khi đ c ho c sau khi đã đ c xong.

ạ ộ ộ ố ư M t s  l u ý t i c t L

ệ ế ộ ọ ổ Ngoài vi c b  sung câu tr ả ờ  l ữ   i, khuy n khích h c sinh ghi vào c t L nh ng

ể ề ả ệ ể ề ấ đi u các em c m th y thích. Đ  phân bi ấ   ị t, có th  đ  ngh  các em đánh d u

ữ ưở ụ ủ ữ ể ấ nh ng ý t ng c a các em. Ví d  các em có th  đánh d u tích vào nh ng ý

ưở ả ờ ỏ ở ộ ưở ể t ng tr  l i cho câu h i ớ  c t W, v i các ý t ng các em thích, có th  đánh

ấ d u sao.

ị ọ ế ề ừ ể ả ờ ệ ỏ ở ữ Đ  ngh  h c sinh tìm ki m t các tài li u khác đ  tr  l i cho nh ng câu h i

ả ờ ấ ọ ả ấ ả ỏ ở ộ c t W mà bài đ c không cung c p câu tr  l i. (Không ph i t t c  các câu h i

ề ượ ả ờ ỉ ộ c t W đ u đ ọ c bài đ c tr  l i hoàn ch nh)

ậ ả ượ ọ ậ ở ộ ữ ­  Th o lu n nh ng thông tin đ c h c sinh ghi nh n c t L

ề ữ ứ ế ọ ỏ ­ Khuy n khích h c sinh nghiên c u thêm v  nh ng câu h i mà các em đã nêu ở

ư ư ượ ả ờ ừ ọ ộ c t W nh ng ch a tìm đ c câu tr  l i t bài đ c.

ạ ơ ộ ễ ả ọ ưở ủ ượ ­ T o c  h i cho h c sinh di n t ý t ng c a các em v ổ t ra ngoài khuôn kh

bài đ c.ọ

ể ử ụ ậ ầ ớ ế ạ V i kĩ thu t KWL, giáo viên có th  s  d ng vào đ u ti t d y, giáo viên

ủ ề ế ề ầ ọ nêu ch  đ , sau đó phát phi u cho h c sinh, yêu c u các em đi n thông tin vào

30

ạ ẽ ắ ượ ọ ộ c t  K, W, sau đó giáo viên thu l i, qua đó giáo viên s  n m đ c h c sinh đã

ế ủ ề ủ ề ề ố ọ bi ề t gì v  ch  đ  đó, mu n h c gì v  ch  đ  đó.   Sau đó, vào cu i ti ố ế ạ   t d y

ầ ạ ặ ạ ề ế ầ ộ ọ ho c ph n d y, giáo viên phát l i phi u và yêu c u h c sinh đi u vào c t  L  đ ể

ượ ọ ọ ượ ủ ề ắ n m đ c h c sinh đã h c đ c gì trong ch  đ .

ế ỉ ử ụ ọ   Ví d : Cũng bài 22­ s  10 “Tình hình văn hóa th  k  XVI ­ XVIII” sau khi h c

ạ ọ ạ ẽ ế ậ các b n nhóm khác lên trình bày h c sinh còn l i s  nh n xét vào phi u là 3

ề ố ư ố ị ả ế ề ề ớ đi u t ề t, 3 đi u ch a t ậ   t, 3 đ  ngh  c i ti n v  nhóm trình bày v i kĩ thu t 3

ầ l n 3.

ậ 7.1.2.6. Kĩ thu t  5W1H

ỹ ườ ượ ườ ợ ậ     K  thu t này th ng đ c dùng cho các tr ầ ng h p khi c n có thêm ý t ưở   ng

ủ ấ ọ ự ề ề ặ ạ ớ ưở ể ể m i, ho c xem xét nhi u khía c nh c a v n đ , ch n l a ý t ng đ  phát tri n.

ụ D ng cụ

ấ ườ Gi y bút cho ng i tham gia.

ự ệ Th c hi n

ỏ ượ ứ ự ư ậ ự ị ẫ ộ Các câu h i đ c đ a ra theo th  t ặ  ng u nhiên ho c theo m t tr t t đ nh

ướ ừ Ở ạ ầ ng m tr ớ c, v i các t khóa: Cái gì?, ế  đâu?,Khi nào?, Th  nào?, T i sao?, Ai?

ướ ề ộ ứ ế ể ươ ị ụ Ví d : Tr c  tìm hi u v   n i dung ki n th c nào đó trong ch ng trình L ch

ướ ẫ ọ ỏ ử s  , GV  h ặ ng d n h c sinh  đ t ra các câu h i   :

ề ấ ­ What ­ V n đ  là gì?

ề ả ở ấ ­Where ­  V n đ  x y ra đâu?

ề ả ấ ­When ­  V n đ  x y ra khi nào?

ề ạ ả ấ ạ ­Why­   T i sao v n đ  l i x y ra?

ả ẽ ­ Who­  Ai s  tham gia gi ề ế ấ i quy t v n đ ?

ể ả ế ­ How­  Làm th  nào đ  gi ề ế ấ i quy t v n đ ?

L u ýư

31

ỏ ầ ắ ẳ ủ ề ọ ­ Các câu h i c n ng n g n, đi th ng vào ch  đ .

ệ ố ỏ ầ ừ ­ Các câu h i c n bám sát vào h  th ng t khóa 5W1H (What, where, when,

who, why, how).

Ư ể u đi m

ấ ờ ­ Nhanh chóng, không m t th i gian, mang tính logic cao.

ụ ể ố ề ­ Có th  áp d ng cho nhi u tình hu ng khác nhau.

ể ụ ­ Có th  áp d ng cho cá nhân.

ế H n chạ

ự ố ợ ủ ­ Ít có s  ph i h p c a các thành viên.

ễ ẫ ế ạ ườ ­ D  d n đ n tình tr ng “9 ng i 10 ý”.

ễ ạ ả ị ề ­ D  t o c m giác “B  đi u tra

ơ ồ ư 7.1.2.7. S  đ  t duy:

ơ ồ ư ể ử ụ ứ ả ắ ộ S  đ  t duy là m t hình th c ghi chép có th  s  d ng màu s c và hình  nh đ ể

ở ộ ưở ờ ự ế ố ữ ưở m  r ng và đào sâu các ý t ng. Nh  s  k t n i gi a các nhánh, ý t ng đ ượ   c

ế ượ ạ ộ ậ liên k t, do v y bao quát đ c ph m vi sâu r ng.

ậ ơ ồ ư ỹ ề ấ ấ ừ ơ ở K  thu t s  đ  t duy do Tony Buzan đ  xu t, xu t phát t ầ    c  s  sinh lý th n

ề ư ữ ệ ậ kinh v  quá trình t duy: Não trái đóng vai trò thu th p các d  li u mang tính

ư ố ệ ữ ệ ư ả ậ ả ị   logic nh  s  li u, não ph i đóng vai trò thu th p d  li u nh  hình  nh, nh p

ệ ạ ắ đi u, màu s c, hình d ng v.v…

ậ ơ ồ ư ử ụ ế ậ Giáo viên nên s  d ng kĩ thu t s  đ  t ứ    duy trong quá trình ôn t p ki n th c

ẽ ơ ồ ư ể ầ ọ ọ cho h c sinh. Có th  yêu c u h c sinh v  s  đ  t ộ ế    duy khái quát toàn b  ki n

ươ ử ế ớ ị ử ị ệ ứ ủ th c c a ch ng trình l ch s  th  gi i; l ch s  Vi t Nam, sau đó v  s  đ  t ẽ ơ ồ ư

ủ ộ ươ ộ ấ ề ế ộ duy c a m t ch ụ ể ng, m t v n đ  và đi đ n n i dung c  th .

ụ ả ổ ớ ụ ề ấ ặ ớ ố D ng c : B ng l n, ho c gi y kh  l n, bút càng nhi u màu càng t t, có th  s ể ử

ẽ ơ ồ ư ề ầ ụ d ng các ph n m m v  s  đ  t duy.

32

ủ ề ự ệ ỗ ầ   Th c hi n: Giáo viên chia nhóm, giao ch  đ  cho nhóm, m i thành viên l n

ượ ế ố ưở ế ưở ủ ả ưở l t k t n i ý t ng trung tâm đ n ý t ng c a cá nhân, mô t ý t ng thông

ể ượ ặ ự ắ ọ ả qua hình  nh, bi u t ộ ng ho c m t vài ký t ng n g n.

ư ề ổ ứ ơ ồ ơ ồ ứ ậ L u ý: Có nhi u cách t ch c thông tin theo s  đ : S  đ  th  b c, s  đ ơ ồ

ể ọ ơ ồ ạ ầ ỗ ự ự ọ ơ ồ m ng, s  đ  chu i v.v. Giáo viên c n đ  h c sinh t l a ch n s  đ  mà các em

thích.

ầ ư ỏ ợ ể ậ ơ ồ Giáo viên c n đ a câu h i g i ý đ  thành viên nhóm l p s  đ .

ử ụ ể ượ ế ệ ả ắ Khuy n khích s  d ng bi u t ả ng, ký hi u, hình  nh và văn b n tóm t t.

Ư ể ẽ ơ ồ ư ọ ượ ọ ổ ứ u đi m: Khi v  s  đ  t duy, h c sinh h c đ c quá trình t ch c thông tin,

ưở ư ả ượ ế ố ể ớ t ng cũng nh  gi i thích đ c thông tin và k t n i thông tin v i cách hi u bi ế   t

ễ ể ả ấ ợ ọ ợ ơ ủ c a mình. Phù h p tâm lý h c sinh, đ n gi n, d  hi u. R t thích h p cho các

ử ớ ứ ị ế ế ậ ộ n i dung ôn t p, liên k t ki n th c l ch s  v i th c t ự ế .

ơ ồ ấ ế ạ ườ ử ố ư ữ ổ ỉ H n ch : Các s  đ  gi y th ng khó l u tr , thay đ i, ch nh s a, t n kém chi

ơ ồ ọ ự ự ẽ ớ ọ ố ơ ơ ồ phí. S  đ  do h c sinh t xây d ng s  giúp h c sinh nh  bài t t h n là s  đ  do

ự ả ả giáo viên xây d ng, sau đó gi ng gi ọ i cho h c sinh.

ộ ố ươ ậ ụ ậ ạ ọ ự ị 7.1.3.V n d ng m t s  ph ng pháp và kĩ thu t d y h c tích c c theo đ nh

ướ ự ọ ể ế ờ h ng phát tri n năng l c h c sinh vào Ti t 15. Bài 11: Tây Âu th i

ạ ậ ươ ơ ả ị h u kì trung đ i, ch ử ớ ng trình L ch s  l p 10 c  b n.

ạ ọ ụ 7.1.3.1 M c tiêu d y h c:

ọ ẽ ạ ượ ộ ủ ữ ứ ế ọ * Ki n th c, kĩ năng, thái đ  c a nh ng môn h c và bài h c s  đ t đ c trong

d  án:ự

ế ứ Ki n th c

ọ ế ậ ứ ụ ế ậ ọ ọ ị H c sinh bi t v n d ng ki n th c các môn Văn h c, Đ a lí, toán h c, v t lí,

ể ể ượ ạ ọ ị ứ ế Âm nh c, …đ  hi u đ ử c rõ ki n th c bài h c l ch s :

33

ọ ả ượ ẫ ớ ữ ề ệ ­ H c sinh gi i thích đ c nh ng nguyên nhân và đi u ki n d n t ộ   i các cu c

ế ỉ ế ầ ố ị ế ỉ phát ki n đ a lí cu i th  k  XV­đ u th  k  XVI.

ượ ớ ủ ữ ế ộ ị ườ ồ ­ Trình bày đ c nh ng cu c phát ki n đ a lí l n c a ng i B  Đào Nha và Tây

Ban Nha .

ượ ệ ố ớ ả ủ ế ộ ị ­ Đánh giá đ ạ c h  qu  c a các cu c phát ki n đ a lí đ i v i nhân lo i

ể ượ ữ ủ ả ờ ộ ­ Hi u đ ự c hoàn c nh ra đ i, nh ng thành t u, n i dung, ý nghĩa c a phong trào

ụ ư Văn hóa Ph c h ng.

ư ưở T  t ng

ế ư ưở ử ứ ẽ ế ậ ộ ọ ọ ị ­  Qua ki n th c L ch s , Văn h c, toán h c, v t lí… s  tác đ ng đ n t t ng,

ủ ọ ứ ượ ả ọ ề ầ ộ ự tình c m c a h c sinh. H c sinh ý th c đ c tinh th n dân t c, ni m t hào v ề

ữ ế ạ ố ượ ủ ệ nh ng c ng hi n mà nhân lo i đã tìm ra rõ đ c trách nhi m c a mình trong

ể ệ ả ươ ấ ướ ự ọ ậ h c t p đ  xây d ng và b o v  quê h ng đ t n c.

ỹ K  năng.

ọ ượ ộ ố ỹ ệ ợ ổ H c sinh đ c hình thành và rèn luy n m t s  k  năng t ng h p:

ị ­ Môn L ch s ử:

ự ệ ị ử ọ + Xem xét các s  ki n l ch s  trong bài h c: rút ra kĩ năng phân tích, đánh giá s ự

ki n.ệ

ử ụ ả ỹ + Rèn k  năng khai thác và s  d ng kênh hình: Thông qua hình  nh đ ượ ử  c s

ể ể ượ ế ế ụ d ng trong bài các em khai thác đ  hi u rõ đ ữ   c khí th  quy t tâm tìm nh ng

ị ườ ấ ớ ớ ủ ể vùng đ t m i, th  tr ng m i c a các nhà thám hi m.

ồ ư ệ ệ ớ ọ + Làm vi c v i sách giáo khoa và các ngu n t ư ầ    li u mà h c sinh s u t m,

nghiên c u.ứ

ể ạ + Rèn kĩ năng phân tích: Phân tích và tìm hi u nguyên nhân t i sao Tây Ban Nha

ữ ồ ướ ế ộ ị và B  Đào Nha là nh ng n c tiên phong trong các cu c phát ki n đ a lí.

ị ­ Môn Đ a lí :

34

ụ ủ ể ấ ấ ớ ớ   Qua hành trình c a các nhà thám hi m tìm th y các châu l c m i, vùng đ t m i

ệ ị ượ ủ ầ ấ ặ đ c bi t là xác d nh đ c trái đ t hình c u qua hành trình c a Magienlăng.

­ Môn Tin h c:ọ

ế ạ ỹ + K  năng tìm ki m thông tin trên m ng.

ỹ + K  năng quay video.

ạ ậ ằ ỹ ế + K  năng t o l p bài thuy t trình b ng Power Point.

ộ ấ ổ ợ ­ Các b  môn khác ề : Phân tích, t ng h p v n đ .

ọ ề ụ ề ề ị ị ­ Môn toán: Rút ra bài h c v  các đ nh lí đ nh đ  và áp d ng v  sau

ướ ự ượ ị * Đ nh h ng các năng l c đ c hình thành :

ự ự ọ ự ự ế ợ ự ­ Năng l c chung : năng l c giao ti p và h p tác; năng l c t h c, năng l c sáng

ự ử ụ ệ ạ t o, năng l c s  d ng công ngh  thông tin

ự ệ ­ Năng l c chuyên bi t:

ử ự ế ộ ọ ị + Th c hành b  môn L ch s : khai thác kênh hình có liên quan đ n bài h c; s ử

ế ả ồ ị ự ể ượ ầ ị ụ d ng b n đ  phát ki n đ a lí t nhiên đ  phân tích đ ọ   c v  trí t m quan tr ng

ố ớ ự ế ạ ộ ị ủ c a các cu c phát ki n đ a lí đ i v i nhân lo i. vai trò ý, nghĩa thành t u văn hóa

ụ ư ph c h ng mà nhân l ạ ể ạ i đ  l i.

ệ ả ưở ự ệ ị ủ ộ ố + Phân tích m i liên h ,  nh h ử ng, tác đ ng c a các s  ki n l ch s .

ự ề ệ ấ ả ọ ậ ị ế ề ấ + Năng l c phát hi n, đ  xu t, gi i quy t các v n đ  trong h c t p l ch s ử

ự ế ử ề ậ ả ế ấ (đi u tra, thu th p, x  lí thông tin, nêu d  ki n gi i quy t các v n đ , t ề ổ ứ    ch c

ệ ự ế ự ễ ậ ụ ộ ố ứ ự ế th c hi n d  ki n, v n d ng ki n th c vào th c ti n cu c s ng)

ả ươ ậ ạ ọ ự ị ướ 7.1.3.2. Mô t các ph ng pháp, kĩ thu t d y h c tích c c theo đ nh h ng

ụ ự ể ọ phát tri n năng l c áp d ng trong bài h c

ạ ọ ợ * D y h c tích h p:

Ở ọ ướ ậ ụ ứ ế ẫ ọ bài h c này, giáo viên h ng d n h c sinh v n d ng ki n th c các môn

ứ ứ ế ể ể ậ ọ ọ ị Văn h c, Đ a lí, toán, v t lí, Tin h c, đ  nghiên c u, tìm hi u ki n th c.

35

ứ ế ợ ị ượ ồ ả ­ Tích h p ki n th c liên môn Đ a lí: Qua l c đ  và tranh  nh

ể ọ ượ ủ ể ề H c sinh hi u đ c v  vai trò c a các nhà thám hi m đã tiên phong trong các

ớ ừ ụ ể ế ộ ớ ị ị ể ượ cu c phát ki n đ a lí, v  trí các châu l c m i, vùng bi n m i, t đó hi u đ c vì

ữ ướ ộ ồ sao Tây Ban Nha , B  Đào Nha là nh ng n c tiên phong trong các cu c phát

ế ị ki n đ a lí.

ể ố ủ ấ ứ ụ ể ầ ồ Hi u  đ ượ ượ c đ c ngu n g c c a châu l c phát tri n nh t đ ng đ u th ế

ớ ệ gi i hi n nay.

ứ ệ ế ậ ợ ớ ọ ọ ộ   ­ Tích h p ki n th c liên môn Văn h c, toán h c, v t lí: V i vi c quan sát m t

ứ ọ ả ị ủ   ế ố s  hình  nh “Chân dung các nhà phát ki n đ a lí” và B c h a “La­Giô­công c a

ớ ạ ẽ ơ ọ ữ ế ề Lê­ô­na đ  Vanh­xi” h c sinh s  nh  l ế   ứ ơ ả i nh ng ki n th c c  b n v  phát ki n

ể ế ạ ụ ư ư ị đ a lí, Phong trào Văn hóa Ph c h ng. Tuy nhiên, các em ch a th  bi t t i sao

ị ạ ự ế ạ ổ ề ế ậ ộ ế phát ki n đ a lí l ự i tr c ti p t o ra s  thay đ i v  kinh t ­ xã h i Tây Âu h u k ỳ

ạ ạ ụ ư ủ ầ trung đ i, t i sao Văn hóa Ph c h ng là đòn giáng đ u tiên c a giai c p t ấ ư ả    s n

ế ộ ừ ự ố ớ đ i v i ch  đ  phong ki n. ế T  đó kích thích s  tò mò, lòng khát khao mong

ư ể ề ố ạ ộ ứ ế ữ mu n tìm hi u nh ng đi u ch a bi ế ở t ớ ủ    ho t đ ng hình thành ki n th c m i c a

bài h c.ọ

ụ ­ Giáo d c công dân:

ụ ự ề ề ọ  Thông qua bài h c, giáo d c lòng t ủ   ố  hào v  truy n th ng hào hùng c a

ữ ủ ế ậ ộ ộ ố   dân t c, nh ng đóng góp c a các b c cha ông qua các cu c kháng chi n ch ng

ướ ấ ướ ự ể ộ ữ ặ ứ gi c c u n c, trong công cu c xây d ng phát tri n đ t n c và gi ả    gìn b n

ộ ắ s c văn hóa dân t c.

ế ọ ứ ­ Ki n th c Tin h c:

ọ ượ ớ ươ ế ạ H c sinh đ c làm quen v i ph ng pháp tìm ki m thông tin trên m ng,

ộ ả ủ ẩ ướ ạ cách trình bày m t s n ph m c a nhóm d i d ng PowerPoint…

ọ ự ạ * D y h c d  án:

ướ ủ ề ự ị B c 1: Xác  đ nh ch  đ  d  án

36

ủ ề ự ọ L a ch n ch  đ :

ụ ấ ớ ườ ả ủ ự ế ớ ớ ­ Tìm ra các vùng đ t m i, châu l c m i, con đ ng m i là k t qu  c a s  kiên

ả ả ủ ồ ể trì qu  c m c a các nhà thám hi m Tây Ban Nha, B  Đào Nha.

ủ ọ ờ ọ   ể ­ Ngày nay các ngành khoa h c phát tri n là nh  công lao c a các nhà bác h c,

ọ ừ ờ ư ụ khoa h c t th i văn hóa Ph c H ng

ủ ề ự ấ ố  Th ng nh t ch  đ  d  án:

ế ờ ậ ươ ử ớ ị Tây Âu th i h u kì trung đ i, Ti t 15 ­  Bài 11: ạ ch ng trình L ch s  l p 10 c ơ

b n.ả

ướ ọ ậ ự ự ế B ạ c 2: Xây d ng k  ho ch d  án h c t p:

ề ể ự ế ự ữ ấ D  ki n nh ng v n đ  tri n khai d  án:

ề ươ ả ­ Phác th o đ  c ng:

ề ầ ề ấ ậ ọ ả ế ủ ể ả  Giáo viên cùng h c sinh th o lu n v  các v n đ  c n gi i quy t c a ti u ch ủ

ề ươ ả ứ ể ầ ộ ề ừ đ , t đó phác th o đ  c ng nghiên c u: c n tìm hi u các n i dung sau:

ộ ẫ ớ ề ệ ế ố ộ ị N i dung  1 : nguyên nhân và đi u ki n d n t i các cu c phát ki n đ a lí cu i th ế

ế ỉ ầ ỉ k  XV­đ u th  k  XVI.

ượ ớ ủ ữ ế ộ ị ườ ồ ­ Trình bày đ c nh ng cu c phát ki n đ a lí l n c a ng i B  Đào Nha và Tây

Ban Nha.

ượ ệ ố ớ ả ủ ế ộ ị ­ Đánh giá đ ạ c h  qu  c a các cu c phát ki n đ a lí đ i v i nhân lo i

ộ ể ượ ự ữ ả ộ ờ N i dung 2: Hi u đ ủ   c hoàn c nh ra đ i, nh ng thành t u, n i dung, ý nghĩa c a

ụ ư phong trào Văn hóa Ph c h ng.

ự ộ ­ Nguyên nhân, thành t u, n i dung

ị ử ­ Ý nghĩa l ch s

ể ờ ị ­ Th i gian và đ a đi m:

ự ế ể ầ ờ + Th i gian tri n khai: D  ki n 1 tu n.

37

ứ ể ể ể ệ ọ ị + Đ a đi m: H c sinh có th  nghiên c u, tìm hi u tài li u tr ướ ở c nhà và ở

ườ tr ng.

ướ ệ ẫ ọ ồ ­ Giáo viên h ng d n h c sinh cách khai thác các ngu n tài li u, cách ghi chép

ử ụ ệ ệ ả ẫ ồ ế ạ và trích d n tài li u tham kh o, s  d ng các ngu n tài li u qua 1 ti t d y.

ề ả ớ ữ ể ạ ấ ọ ớ ­ H c sinh, bên c nh nh ng v n đ  c  l p cùng tìm hi u chung, chia l p thành

ứ ế ệ ể ẩ ị 3 nhóm tìm hi u, nghiên c u tài li u chu n b  bài thuy t trình

ướ ự ự ờ ờ ớ B c 3: Th c hi n d  án ệ ệ ự  (Th c hi n th i gian ngoài gi lên l p)

ế ệ ạ ọ ­ H c sinh làm vi c cá nhân và nhóm theo k  ho ch đã phân công.

ử ứ ự ế ệ ậ ộ ọ ị ­ Thu th p tài li u: D a vào ki n th c đã h c trong l ch s  dân t c, các thành

ử ụ ự ươ ệ ề viên trong nhóm theo s   phân công s  d ng các ph ế ng ti n (phi u đi u tra,

ư ệ ể ề ể ả ộ ọ internet, t li u, máy  nh, ghi âm…) đ  tìm hi u v  các n i dung bài h c.

ứ ủ ử ế ả ợ ổ ­  X  lí thông tin, t ng h p k t qu  nghiên c u c a các thành viên trong nhóm.

ẽ ầ ượ ả ờ ử ỏ ể Trong quá trình x  lí thông tin, các nhóm s  l n l t tr  l i các câu h i đ  làm

ề ộ ể ầ rõ v  n i dung c n tìm hi u.

ế ủ ằ ả ẩ ị ­ Vi t báo cáo c a nhóm b ng văn b n và chu n b  bài trình bày Power Point

ướ ớ ề ươ ự ấ ả ậ ổ tr c l p, báo cáo các nhóm d a trên c u trúc đ  c ng đã th o lu n, b  sung

ượ ồ ả ể ả ư ệ ượ l c đ , b ng bi u, tranh  nh, phim t li u… Các nhóm đ c giáo viên phân

ự ọ ớ ệ ả ủ ẩ công t ch n thành viên gi i thi u s n ph m c a nhóm mình

ướ ờ ọ ọ ậ ọ B c 4: Trong gi h c chính khóa: H c sinh h c t p d ướ ự ướ i s  h ẫ ủ   ng d n c a

giáo viên.

ọ ậ ướ ự ướ ọ ẫ ủ ­ H c sinh h c t p d i s  h ng d n c a giáo viên.

ả ữ ậ ượ ế ộ ­ Các nhóm báo cáo k t qu  nh ng n i dung thu th p đ c.

ạ ệ ự ­ Nhìn l ự i quá trình th c hi n d  án.

ạ ọ ả ề * D y h c gi ế ấ i quy t v n đ    :

Ế TI T 15 – BÀI 11:

38

Ờ Ậ Ạ TÂY ÂU TH I H U KÌ TRUNG Đ I

Ủ Ụ Ờ Ọ A. M C TIÊU C A GI H C

ứ ề ế 1. V  ki n th c

ọ ả ượ ẫ ớ ữ ề ệ ­ H c sinh gi i thích đ c nh ng nguyên nhân và đi u ki n d n t ộ   i các cu c

ế ỉ ế ầ ố ị ế ỉ phát ki n đ a lí cu i th  k  XV­đ u th  k  XVI.

ượ ớ ủ ữ ế ộ ị ườ ồ ­ Trình bày đ c nh ng cu c phát ki n đ a lí l n c a ng i B  Đào Nha và Tây

Ban Nha .

ượ ệ ố ớ ả ủ ế ộ ị ­ Đánh giá đ ạ c h  qu  c a các cu c phát ki n đ a lí đ i v i nhân lo i

ề 2. V  kĩ năng

ự ệ ­ Kĩ năng phân tích, đánh giá s  ki n.

ử ụ ượ ồ ả ­ Kĩ năng s  d ng l c đ , khai thác tranh  nh.

ề 3. V  thái đ , t ộ ư ưở  t ng

ự ả ả ấ ọ ộ ố   ủ ­ Có thái đ  trân tr ng d  dũng c m c a các nhà hàng h i và đ u tranh ch ng

ế ộ ứ ộ ch  đ  áp b c, bóc l t.

ướ ề ị 4. V  đ nh h ự ể ng phát tri n năng l c

ự ự ệ ả ­ Năng l c phân tích, đánh giá, năng l c phát hi n và gi ề ế ấ i quy t v n đ .

ộ ộ ệ ị ử ử ự ự ị ­ Năng l c trình bày m t n i dung l ch s , năng l c tái hi n l ch s …

Ộ B. N I DUNG

ữ ế ộ ị * Nh ng cu c phát ki n đ a lí

ư ụ * Phong trào văn hóa Ph c H ng

Ọ Ạ Ế C. TI N TRÌNH D Y H C

Ị Ủ Ọ Ẩ I. CHU N B  C A GIÁO VIÊN VÀ H C SINH

1. Giáo viên

39

ư ệ ­ SGK, SGV, t li u có liên quan.

ệ ố ả ­ H  th ng tranh  nh, l ượ ồ c đ .

­ Máy tính, máy chi u.ế

ọ 2. H c sinh

ả ệ ­ SGK, tài li u tham kh o.

ư ầ ả ­ S u t m tranh  nh.

Ạ Ộ Ọ Ậ Ổ Ứ II.  T  CH C  CÁC HO T Đ NG H C T P

Ọ Ậ Ạ Ộ Ố Ạ A. HO T Đ NG T O TÌNH HU NG H C T P

ụ 1. M c tiêu

ữ ứ ữ ứ ế ạ ẫ ằ ậ ế Nh m t o ra mâu thu n nh n th c gi a nh ng ki n th c đã bi ư   t và ch a

ế ọ ừ ế ầ ả ọ ị ượ bi t có liên quan đ n bài h c, t đó yêu c u h c sinh ph i xác đ nh đ ệ   c nhi m

ả ọ ả ắ ọ ế ẫ ụ ọ ậ ủ v  h c t p c a bài h c ph i gi i quy t, thông qua đó giáo viên  d n d t h c sinh

ớ ầ ượ ả ế ượ ọ ở ệ vào bài m i l n l t gi i quy t đ ụ ủ c nhi m v  c a bài h c ạ ộ    các ho t đ ng

sau.

ươ 2. Ph ứ ng th c

ả ớ ể ầ ớ ­ GV  chia c  l p làm hai nhóm tìm hi u v i các yêu c u sau:

ộ ố ấ ề ướ ả ậ ả Hãy quan sát hình  nh và th o lu n m t s  v n đ  d i đây :

40

Hình 1:Tàu Caraven

Hình 2: La bàn

41

Hình 3: C.Cô­lôm­bô

ữ ươ ườ ­ Hình 1 và hình 2 là nh ng ph ệ ng ti n th ể ng dùng đ  làm gì?

ệ ủ ừ ề ề ả ậ ­ T  hình  nh trong Hình 1 và hình 2, em hãy suy lu n v  ngh  nghi p c a

ườ ề ậ ớ ộ ủ ị ng i đàn ông trong hình 3. Theo em 3 hình này đ  c p t i n i dung gì c a l ch

ế ề ộ ạ ử s  nhân lo i? Em bi t gì v  n i dung đó?

ả ả ế ệ ạ ậ ­ Đ i di n các nhóm báo cáo k t qu  th o lu n

ẩ ợ ả 3. G i ý s n ph m:

ứ ộ ắ ầ ể ả ẩ ỗ ớ ợ   M i HS có th  trình bày s n ph m v i các m c đ  khác nhau, GV  b t đ u g i

ụ ủ ữ ệ ể ả ẫ ở ọ ắ ọ   m  nêu nh ng nhi m v  c a bài h c mà các em ph i tìm hi u và d n d t h c

sinh vào bài m i.ớ

Ọ Ổ Ứ Ạ B. T  CH C D Y H C

ữ ộ ế ị I. Nh ng cu c phát ki n đ a lí

42

ề ệ 1. Nguyên nhân và đi u ki n

ụ 1.1. M c tiêu:

ị ượ ế ệ ề ế ộ ị ­ Xác đ nh đ ẫ c nguyên nhân và đi u ki n d n đ n các cu c phát ki n đ a lí

ươ 1.2. Ph ứ ng th c

ụ ệ ọ GV giao nhi m v  cho HS: Đ c thông tin SGK trang 60, 61

ề ế ộ ề ủ ­ Nguyên nhân, ti n đ  c a các cu c phát ki n?

ạ ộ ể ổ ứ ạ ộ ­ Trong ho t đ ng này GV có th  t ch c cho HS ho t đ ng cá nhân, sau đó trao

ạ ở ụ ọ ậ ề ữ ệ ể ể ặ ặ ổ đ i, đàm tho i các c p đôi đ  tìm hi u v  nh ng nhi m v  h c t p GV đ t ra.

ể ế ệ ặ ợ ợ ­ Trong quá trình HS làm vi c, GV chú ý đ n các HS đ  có g i ý ho c tr  giúp

ặ HS khi các em g p khó khăn.

ạ ở ặ ọ ấ ể ế ­ Sau khi đàm tho i c p đôi, GV g i b t kì 1 ­2 HS phát bi u ý ki n, các HS

ử ệ ả ắ ổ ỉ ỉ khác l ng nghe, sau đó ph n bi n, b  sung, ch nh s a cho hoàn ch nh.

ả ẩ ợ 1.3. G i ý s n ph m

ỏ ượ ế ế ả ặ ­ Câu h i đ c GV chi u lên phông chi u ho c ghi trên b ng.

ả ờ ạ ộ ế ả ở ỏ ­ HS tr  l i câu h i vào v  ghi và báo cáo k t qu  ho t đ ng.

ế ị ể ế ầ ẫ ấ ả Nguyên nhân phát ki n đ a lí ề ­S n xu t phát tri n d n đ n nhu c u v

ươ ị ườ ệ h ng li u và th  tr ng cao…

ườ ư ­ Con đ ng giao l u buôn bán qua Tây Á và

ế ĐTH b  ng ị ườ Ả ậ i ộ  r p đ c chi m

ế ệ ề ị ề ướ ậ ọ ế Đi u ki n phát ki n đ a lí ­ Khoa h c kĩ thu t có nhi u b c ti n quan

ọ tr ng….

ế ộ 2.Các cu c phát ki n đ a ị lí

ụ 2.1. M c tiêu:

ượ ế ớ ộ ­ Trình bày đ c 4 cu c phát ki n l n trên l ượ ồ. c đ

43

ươ 2.2. Ph ứ ng th c

ụ ệ GV giao nhi m v  cho 2 nhóm

ủ ườ ả ờ ả ồ Nhóm 1: Hành trình c a ng i B  Đào Nha: quan sát hình  nh sau và tr  l i các

câu h i: ỏ

ữ ế ộ ạ ớ Nh ng cu c phát ki n đi ế ỉ  lí l n th  k  XV­XVI

ử ơ Hoàng t Đi­a­x ơ Va­x côđ  Ga­ma

Câu h i:ỏ

44

ủ ế ơ ơ ị ­Trình bày phát ki n đ a lí c a Đi­a­x  và Va­x cô đ ­Ga ma và đánh giá công lao

c a hủ ọ.

ề ướ ả ủ ế ế ị ậ ­ Hãy nh n xét v  h ả ồ ng đi phát ki n đ a lí và k t qu  c a các nhà hàng h i B

Đào Nha.

ủ ả ờ ả Nhóm 2: Hành trình c a ng ườ Tây Ban Nha: quan sát hình  nh sau và tr  l i i các

câu h i: ỏ

ữ ộ ạ Nh ng cu c phát ki n đi ế ỉ  lí l n th  k  XV­XVI

ế ớ F. Ma gien lan

45

C. Cô­lôm­bô                                                     F.Ma­gien­lan

Câu h i:ỏ

ủ ế ị ­ Trình bày phát ki n đ a lí c a C. Cô­lôm­bô , F.Ma­gien­lan và đánh giá công lao

ủ ọ c a h .

ề ướ ả ủ ế ế ả ị ậ ­ Hãy nh n xét v  h ng đi phát ki n đ a lí và k t qu  c a các nhà hàng h i Tây

Ban Nha.

ệ ậ ả ố ế Hai nhóm làm vi c sau đó báo cáo k t qu . Giáo viên nh n xét và ch t ý

ả ẩ ợ 2.3. G i ý s n ph m

ế ủ ườ ồ ộ ­ Nhóm 1: Các cu c phát ki n c a ng i B  Đào Nha

ự ơ ượ ặ + 1487 B. Đi­a­x   đi vòng qua c c nam châu Phi . Mũi đó đ c đ t tên mũi Bão

ố ượ ổ ả ọ T  sau đ c đ i tên là mũi H o V ng

Ấ ế ơ +1497 Va­xcô đ  Ga­ma Vòng qua châu Phi đ n vùng Ca­li­cút ( n

Đ )ộ

ế ả ườ ế Ấ ế ể ộ + K t qu : tìm ra con đ ng bi n đ n Châu Phi, đ n  n Đ

ướ ướ + H ng đi: đi theo h ng Nam và Tây Nam

ế ủ ộ Nhóm 2: Các cu c phát ki n c a ng ườ  Tây Ban Nha i

ề ướ ủ ủ ầ ộ ế ẫ + Tháng 8/1492, C.Cô lôm bô  d n đ u m t đoàn th y th  đi v  h ng tây,đ n

ộ ố ả ư ệ ể ộ ạ m t s  đ o thu c vùng bi n Ca­ri­bê ngày nay (phát hi n ra châu Mĩ nh ng l i

ưở ầ l m t ộ Ấ ng là  n Đ )

ự ế ệ ầ ế + 1519­1521, Ph. Ma­gien­lan đã th c hi n chuy n đi đ u tiên vòng quanh th

ớ ằ ườ ể gi i b ng đ ng bi n

ạ ươ ụ ế ả ớ ẳ ấ ớ ộ + K t qu : tìm ra m t châu l c m i, đ i đ ị ng m i, kh ng đ nh trái đ t hình

c uầ

46

ướ ướ + h ng đi: đi  theo h ng tây

ả ủ ế ệ ộ ị 3. H  qu  c a các cu c phát ki n đ a lí

ụ 3.1. M c tiêu:

ể ượ ự ủ ự ữ ộ ộ Hi u và đánh giá đ c nh ng tác đ ng tích c c và tiêu c c c a các cu c phát

ể ủ ị ử ế ế ế ị ạ ki n đ a lí đ n ti n trình phát tri n c a l ch s  nhân lo i

ươ 3.2. Ph ứ ng th c

ổ ứ ả ọ ọ GV t ọ    ch c cho h c sinh đ c thông tin  trong SGKvà xem các hình  nh minh h a

ả ờ ỏ sau đó tr  l i câu h i:

ự ủ ự ữ ế ộ ộ ị ế   ­ Đánh giá nh ng tác đ ng tích c c và tiêu c c c a các cu c phát ki n đ a lí đ n

ử ế ạ ể ủ ị ti n trình phát tri n c a l ch s  nhân lo i.

ấ ộ ọ ­ Theo em tác đ ng nào quan tr ng nh t? Vì sao?

ẩ ả ợ 3.3. G i ý s n ph m:

ế ộ ị ượ ự ự ạ ộ ­ Các cu c phát ki n đ a lí đ ự   c coi là cu c cách m ng th c s  trong lĩnh v c

ậ ả ụ ứ ứ ế ể ậ ộ giao thông v n t i và tri th c, m t ch ng minh thuy t ph c cho lu n đi m Trái

ầ ấ Đ t hình c u.

ị ườ ở ớ ườ ươ ư ạ ­  M  ra các th  tr ng m i, các con đ ng th ế ng m i và tuy n giao l u hàng

ế ớ ế ề ạ ươ ụ ườ ư ế hoá m i, đ a đ n hi u bi t v  các châu l c, các đ i d ng... và giúp ng i châu

ướ ể ờ ế ọ ươ Âu b c vào th i kì phát tri n kinh t tr ng th ng.

ẩ ự ủ ế ộ ủ ế ầ ả ­  Góp ph n thúc đ y s  kh ng ho ng và tan rã c a ch  đ  phong ki n châu Âu.

ụ ư II. Phong trào Văn hóa Ph c h ng

ụ 1. M c tiêu

ượ ữ ự ả ộ ờ Trình bày đ ủ   c hoàn c nh ra đ i, nh ng thành t u, n i dung và ý nghĩa c a

ụ ư phong trào Văn hoá Ph c h ng.

ươ 2. Ph ứ ng th c

47

ế ợ ả ờ ọ ỏ Đ c thông tin, k t h p quan sát hình 28 SGK, hãy tr  l i các câu h i:

ụ ư ế ẫ ­ Nguyên nhân d n đ n Phong trào Văn hóa Ph c h ng?

ụ ư ự ủ ữ ­ Nêu nh ng thành t u c a Phong trào Văn hóa Ph c h ng?

ữ ể ậ ế ủ ứ ọ ủ ­ Nh n xét nh ng hi u bi t c a em v ơ ề B c h a La­Giô­công c a Lê­ô­na đ

Vanh­xi.

ề ữ ự ậ ­ Nh n xét v  nh ng thành t u đó?

ụ ư ủ ­ Ý nghĩa c a Phong trào Văn hóa Ph c h ng?

ứ ọ ủ

ơ B c h a La­Giô­công c a Lê­ô­ na đ  Vanh­xi

ạ ộ ể ổ ứ ạ ộ ­ Trong ho t đ ng này GV có th  t ch c cho HS ho t đ ng cá nhân, sau đó trao

ạ ở ụ ọ ậ ề ữ ể ể ệ ặ ặ ổ đ i, đàm tho i các c p đôi đ  tìm hi u v  nh ng nhi m v  h c t p GV đ t ra.

ể ế ệ ặ ợ ợ ­ Trong quá trình HS làm vi c, GV chú ý đ n các HS đ  có g i ý ho c tr  giúp

ặ HS khi các em g p khó khăn.

ạ ở ặ ọ ấ ế ể ­ Sau khi đàm tho i c p đôi, GV g i b t kì 1 ­2 HS phát bi u ý ki n, các HS

ử ệ ả ắ ổ ỉ ỉ khác l ng nghe, sau đó ph n bi n, b  sung, ch nh s a cho hoàn ch nh.

48

ợ ẩ ả 3. G i ý s n ph m

ỏ ượ ế ế ả ặ ­ Câu h i đ c GV chi u lên phông chi u ho c ghi trên b ng.

ả ờ ạ ộ ế ả ỏ ở ­ HS tr  l i câu h i vào v  ghi và báo cáo k t qu  ho t đ ng.

ủ ạ ẩ ả ở ­ S n ph m là đo n ghi chép c a HS trong v  ghi.

ế ầ ậ ế ố ­ GV nh n xét, ch t ý (n u c n thi t).

Ạ Ộ Ậ Ệ C. HO T Đ NG LUY N T P

: ụ 1. M c tiêu

ố ệ ố ứ ủ ế ệ ằ ớ ượ Nh m c ng c , h  th ng hóa, hoàn thi n ki n th c m i mà HS đã đ c

ộ ở ứ ề ạ ộ ế ỉ ế ế ộ ị lĩnh h i ho t đ ng hình thành ki n th c v : các cu c phát ki n đ a lí th  k  XV

ụ ư – XVI và Phong trào Văn hóa Ph c h ng.

ươ ứ 2. Ph ng th c:

ứ ự ộ ọ GV l a ch n m t trong hai hình th c sau:

ọ ọ ệ ậ ắ ạ 1.1. GV g i h c sinh làm bài t p tr c nghi m t ỗ i ch

ủ ụ ế ằ ộ ị Câu 1: Ý nào sau đây không n m trong m c đích c a các cu c phát ki n đ a lí?

ạ ừ ệ ồ ướ ươ A. Tìm ngu n nguyên li u, vàng b c t các n c ph ng Đông.

ị ườ ở ướ ươ B. Tìm th  tr ụ ng tiêu th  hàng hóa các n c ph ng Đông.

ườ ư ớ ướ ươ C. Tìm con đ ng giao l u buôn bán v i các n c ph ng Đông.

ớ ở ữ ấ D. Tìm nh ng vùng đ t m i châu Phi và châu Mĩ.

ế ỉ ế ộ ị ượ ự ệ ằ ườ c th c hi n b ng con đ ng nào? Câu 2: Cu c phát ki n đ a lí vào th  k  XV đ

ườ ộ ườ ể A. Đ ng b . B. Đ ng bi n.

ườ ườ C. Đ ng sông. D. Đ ng hàng không.

ể ệ ự ế ộ ủ ế ỉ ự ậ ọ ở Câu 3: Lĩnh v c nào th  hi n s  ti n b  c a khoa h c – kĩ thu t vào th  k  XV

ướ các n c Tây Âu?

ế ề ị ạ ươ ự ể A. S  hi u bi t v  đ a lí và đ i d ng.

49

ế ề ị ạ ươ ự ể B. S  hi u bi t v  đ a lí, đ i d ậ ử ụ ng và kĩ thu t s  d ng la bàn.

ế ề ị ự ể C. S  hi u bi ọ t v  thiên văn h c và l ch pháp.

ế ề ị ọ ự ể D. S  hi u bi t v  đ a lí và thiên văn h c.

ữ ướ ế ộ ị c nào đi tiên phong trong các cu c phát ki n đ a lí vào th  k ế ỉ Câu 4: Nh ng n

XV?

A. Anh, Pháp. B. Anh, Tây Ban Nha.

ồ C. Tây Ban Nha, B  Đào Nha. ồ D. Italia, B  Đào Nha.

ề ể ườ ồ ọ i B  Đào Nha đi d c theo b ờ Câu 5:  Vào năm 1415, nhi u đoàn thám hi m ng

ụ ể bi n châu l c nào?

A. Châu Âu. B. Châu Á. C. Châu Phi. D. Châu Mĩ.

Câu 6:Tháng 8 – 1492, C. Cô­lôm­bô, đã

ế ượ Ấ ế ự ế A. đ n đ ộ c  n Đ . B. đ n đ n c c Nam châu Phi.

ế ớ C. tìm ra châu Mĩ. D. đi vòng quanh th  gi i.

ơ Câu 7: Tháng 7 – 1497, Va­xcô đ  Ga–ma đã

ả ọ ế ượ Ấ A. tìm ra mũi H o V ng. B. Bđ n đ ộ c  n Đ .

ệ C. phát hi n ra châu Mĩ. ự D. đi vòng qua c c Nam châu Phi.

ừ ế Câu 8:  T  năm 1519 đ n năm 1522, Ph. Ma­gien­lan đã

ự ủ ể ầ ẫ A. d n đ u đoàn thám hi m đi vòng qua c c Nam c a châu Phi.

ộ ố ả ủ ế ủ ể ẫ ầ ộ B. d n đ u đoàn th y th  đ n m t s  đ o thu c vùng bi n Ca­ri­bê.

ộ ờ Ấ ề ế ỉ ộ C. ch  huy đoàn thuy n đ n Ca­li­cút thu c b  Tây Nam  n Đ .

ế ớ ằ ự ế ệ ườ ể ầ D. th c hi n chuy n đi đ u tiên vòng quanh th  gi i b ng đ ng bi n.

ả ủ ế ệ ả ộ ị Câu 9:Đâu không ph i là h  qu  c a cu c phát ki n đ a lí?

ữ ẳ ấ ầ ở ị ườ ữ ớ A. Kh ng đ nh Trái Đ t hình c u, m  ra nh ng con đ ng m i, nh ng vùng

ớ ấ đ t m i.

50

ị ườ ế ớ ượ ở ộ ố ế ả ể B. Th  tr ng th  gi i đ c m  r ng, hàng h i qu c t phát tri n.

ế ộ ủ ủ ế ẩ ả ự   C. Thúc đ y quá trình kh ng ho ng, tan rã c a ch  đ  phong ki n và s  ra

ủ ờ ủ đ i c a ch  nghĩa t ư ả ở  b n châu Âu.

ế ở ể ẩ D. Thúc đ y kinh t , văn hóa châu Á, châu Phi và châu Mĩ phát tri n.

ự ủ ế ệ ả ộ ị Câu 10:H  qu  tiêu c c c a các cu c phát ki n đ a lí là

ữ ứ ả ề ủ ặ ấ ặ ờ A. ch ng minh nh ng lí gi ộ   i v  Trái Đ t, M t Tr i, M t Trăng  c a giáo h i

ọ ế ơ ở Kitô là thi u c  s  khoa h c.

ế ộ ủ ủ ế ẩ ả B. thúc đ y quá trình kh ng ho ng, tan rã c a ch  đ  phong ki n.

ả ướ ộ ị ệ C. làm n y sinh quá trình c p bóc thu c đ a và buôn bán nô l .

ế ớ ự ữ ư ề ạ D. t o nên s  giao l u gi a các n n văn hóa trên th  gi i.

ế ộ ị ạ ự ầ ớ i s  giàu có cho các t ng l p nào ở Câu 11: Các cu c phát ki n đ a lí đã mang l

châu Âu?

ữ ộ A. Tăng l , quý t c. B. Nông dân, quý t c.ộ

ươ ộ ướ ự ộ C. Th ng nhân, quý t c. D. T ng lĩnh quân s , quý t c.

ế ỉ ế ộ ị ườ ư ế i nông nô nh  th  nào? Câu 12:Sau các cu c phát ki n đ a lí th  k  XV, ng

ượ ưở ế ả ớ ạ A. Đ c h ng thành qu  to l n do phát ki n mang l i.

ủ ả ượ ề ấ ộ B. Đ c no  m do c a c i xã h i ngày càng nhi u.

ị ấ ứ ệ ộ ư ả C. B  th t nghi p và bán s c lao đ ng cho t s n.

ị ế ữ ườ ệ D. B  bi n thành nh ng ng i nô l .

ế ị ượ ự ự ư ạ ộ ộ c xem nh  là m t “cu c cách m ng th c s ” trong Câu 13: Phát ki n đ a lí đ

ự lĩnh v c nào?

ả ị A. Đ a lí. ọ B. Khoa h c hàng h i.

ườ ể C. Giao thông đ ng bi n. D. Giao thông và tri th c.ứ

51

ị ạ ầ ớ ươ i cho t ng l p th ữ   ng nhân châu Âu nh ng ế Câu 14:Phát ki n đ a lí đã đem l

ữ ệ ạ ổ ồ nguyên li u quý giá, nh ng kho vàng b c, châu báu kh ng l mà chúng c ướ   p

đ ượ ở c đâu?

Ấ ộ A.  n Đ . B. Châu Mĩ.

C. Châu Phi. D. Châu Á, Châu Phi, Châu

Ở Ộ Ụ Ậ D. V N D NG, M  R NG

ụ 1. M c tiêu:

ứ ụ ế ằ ậ ớ ượ ộ ể ả Nh m v n d ng ki n th c m i mà HS đã đ c lĩnh h i đ  gi ế   i quy t

ự ễ ề ớ ọ ậ ữ ấ nh ng v n đ  m i trong h c t p và th c ti n.

ươ ứ 2. Ph ng th c:

ậ ở ụ ể ệ ọ ­ GV giao nhi m v  cho HS (h c sinh có th  làm bài t p nhà):

ậ ở ụ ể ệ ọ ­ GV giao nhi m v  cho HS (h c sinh có th  làm bài t p nhà):

ề ể ế Em hi u th  nào v  2 câu nói sau:

ữ ư ụ ủ ả ờ ộ ­ Theo cách nói c a Mác: Th i Ph c h ng đã s n sinh ra nh ng b  óc vĩ

ữ ư ữ ớ ọ ườ ồ ủ ổ ạ đ i, nh ng t ư ưở  t ng l n và ông ví h  nh  nh ng ng i “ kh ng l ” c a nhân

lo i.ạ

ữ ừ ề ướ ­ Newton cũng t ng nói v  nh ng thiên tài đi tr c: “ Tôi không gì tài gi ỏ   i

ữ ủ ứ ỉ ườ ổ ồ ả c , ch  là tôi đang đ ng trên vai c a nh ng ng i kh ng l ”:

Ọ Ậ Ế PHI U H C T P

ộ ế ề ề ể ế ị Phi u h c t p s  1: ọ ậ ố Tìm hi u nguyên nhân và ti n đ  các cu c phát ki n đ a

lí.

ộ N i dung

ế ị Nguyên nhân phát ki n đ a

lí

52

ề ệ ế ị Đi u ki n phát ki n đ a lí

ể ề ủ ế ế ị ơ Phi u h c t p s  2: ọ ậ ố Tìm hi u v  hành trình phát ki n đ a lí c a B.Đi­a­ x

ố ả 1. Hoàn thành b ng th ng kê sau:

ờ ả Tên nhà hàng h iả Th i gian K t quế

B.Đi­a­ xơ

ơ ế ượ ự ủ ạ ể 2. T i sao đoàn thám hi m c a B.Đi­a­ x  đ n đ ủ c c c Nam c a châu Phi

ồ ạ r i l ở ề ồ i quay tr  v  B  Đào Nha?

ể ề ủ ế ế ị Phi u h c t p s  3: ọ ậ ố Tìm hi u v  hành trình phát ki n đ a lí c a C.Cô­lôm­bô

ố ả 1. Hoàn thành b ng th ng kê sau:

ờ ả Tên nhà hàng h iả Th i gian K t quế

C.Cô­lôm­bô

ườ ư ạ ạ 2. C.Cô­lôm­bô là ng i đã tìm ra châu Mĩ nh ng t i sao châu Mĩ l i không

ạ mang tên ông mà l i mang tên là America ?

ể ề ế ị ủ ơ Phi u h c t p s  4: ế ọ ậ ố Tìm hi u v  hành trình phát ki n đ a lí c a Va­xcô đ  Ga­ma

ố ả 1. Hoàn thành b ng th ng kê sau:

ờ ả Tên nhà hàng h iả Th i gian K t quế

ơ Va­xcô đ  Ga­

ma

ư ế ủ ể ộ ớ ơ ườ 2. Cu c thám hi m c a Va­xcô đ  Ga­ma có ý nghĩa nh  th  nào v i ng i

ồ B  Đào Nha

ể ề ủ ế ế ị Phi u h c t p s  5: ọ ậ ố Tìm hi u v  hành trình phát ki n đ a lí c a Ph.Ma­gien­

lan

53

ố ả 1. Hoàn thành b ng th ng kê sau:

ờ ả Tên nhà hàng h iả Th i gian K t quế

Ph.Ma­gien­lan

ử ư ế ủ ể ộ ị 2. Cu c thám hi m c a Ph.Ma­gien­lan có ý nghĩa l ch s  nh  th  nào?

ể ề ộ ế ế ị 3. Phi u h c t p s  6 ọ ậ ố : Hoàn thành niên bi u v  các cu c phát ki n đ a lí

theo m u:ẫ

Ng iườ Th iờ ế ướ ả ti n hành ố Qu c gia H ng đi K t quế gian phát ki nế

Ầ Ậ Ậ Ế PHI U NH N XÉT CÁC NHÓM TRÌNH BÀY THEO KĨ THU T “3 L N 3”

ờ ­ 3 l i khen cho nhóm trình bày:

......................................................................................................................................

......................................................................................................................

……………………………………………………………………………….....

ư ề ề ­ 3 đi u ch a hài lòng v  nhóm trình bày:

…..................................................................................................................................

......................................................................................................................................

..............................................................................................................

ị ả ế ề ­ 3 đ  ngh  c i ti n:

54

………………………..................................................................................................

......................................................................................................................................

..........................................................................................................................

ầ ậ ạ ọ *Kĩ thu t d y h c 3 l n 3

ể ủ ứ ế ế ả Khi các nhóm ti n hành báo cáo k t qu  nghiên c u, tìm hi u c a nhóm mình,

ế ầ ầ ạ ắ ậ giáo viên  phát phi u theo kĩ thu t 3 l n 3 yêu c u các nhóm còn l i l ng nghe

ề ố ư ố ề ớ ậ ể đ  rút ra nh n xét: 3 đi u t ề t, 3 đi u ch a t ị ả ế t và 3 đ  ngh  c i ti n v i nhóm

trình bày.

ậ *Kĩ thu t  KWL

ữ ư ề ả ọ ộ ề   ầ       Giáo viên đ a ra b ng   KWL, yêu c u h c sinh đi n vào c t K  nh ng đi u

ế ữ ề ộ ố ế ề ế ế đã bi t, c t W­ nh ng đi u mu n bi ả   ễ t v  nguyên nhân, di n bi n, k t qu , ý

ủ ế ẽ ộ ượ ị nghĩa c a cu c phát ki n đ a lí,  giáo viên s  đánh giá đ ệ   c quá trình làm vi c

ủ ọ ở ứ ế ể ượ nhóm c a h c sinh nhà, ki n th c các em tìm hi u đ ữ c, và nh ng mong

ứ ủ ể ố ở ế ọ ọ ế mu n tìm hi u ki n th c c a các em bài h c là gì. K t thúc bài h c, giáo viên

ạ ụ ữ ề ề ế ầ ả ọ phát l ọ   i phi u và yêu c u h c sinh đi n vào b ng m c L, nh ng đi u đã h c

ượ ầ ủ ạ ộ ẽ ể ố đ c, ho t đ ng này thay cho ph n c ng c , qua đó giáo viên s   ki m tra đ ượ   c

ắ ọ ượ ư ế ứ ế xem h c sinh đã n m đ c ki n th c nh  th  nào.

ế ả 7.1.3.2. Đánh giá k t qu

ả ủ ọ ể ể ế ể ế ể   Đ  ki m tra k t qu  c a h c sinh, chúng tôi ti n hành ki m tra bài ki m

ở ế ớ ổ ố ọ tra 15 phút 4 l p 10A, 10B, 10C 10D, t ng s  120 h c sinh. K t qu  đ t đ ả ạ ượ   c

ư nh  sau:

ổ T ng s ố  Lo iạ Lo iạ Lo i TBạ ạ ế Lo i y u

55

ỏ ọ h c sinh gi i   (9­ Khá(7­8 (5 – 6 đi m)ể ( 3­4 đi m)ể

10 đi m )ể đi m)ể

120 25 HS 65 HS 30 HS 0 HS

(21%) (54%) (25%) 0%

ọ ượ ầ ự ứ ế ề 100% h c sinh trình bày đ c các ki n th c liên môn theo yêu c u d  án đ  ra.

ả ự ứ ệ ế ỏ ươ ậ ạ ọ Qua k t qu  th c nghi m ch ng t ph ng pháp và kĩ thu t d y h c tích

ọ ị ử ạ ươ ự ứ ự c c trong d y h c l ch s  theo ph ọ   ng pháp d  án đã kích thích h ng thú h c

ự ủ ọ ọ ậ ử ể ị ậ t p, phát tri n các năng l c c a h c sinh trong h c t p L ch s .

ề ả ụ ủ ế 7.2. V  kh  năng áp d ng c a sáng ki n

ả ụ ấ ổ ỉ ữ       Nh ng gi i pháp này đã áp d ng t ạ ườ i tr ng Ph  thông DTNT c p 2,3 T nh,

ạ ế ề ả ọ ị trong 3 năm mang l ử   ớ i k t qu  cao, h c sinh các l p đ u yêu thích môn L ch s ,

ể ượ ủ ử ủ ầ ọ ị hi u rõ đ c ý nghĩa và t m quan tr ng c a môn L ch s .  Thành tích c a giáo

ử ừ ẹ ề ầ ọ ố   viên và h c sinh tăng theo t ng năm góp ph n tô đ p thêm trang s  truy n th ng

ườ ủ c a nhà tr ng

ữ ả ụ ấ ả ử ị Nh ng gi ể i pháp này có th  áp d ng cho t ạ t c  giáo viên d y L ch s  nói

ở ấ ọ riêng và giáo viên các môn nói chung, toàn c p h c 10, 11, 12, và các tr ườ   ng

THPT, Trung tâm  GDTX.

ầ ượ ả ữ 8. Nh ng thông tin c n đ c b o m t ậ  :

Không

ệ ầ ề ế ể ụ ế 9. Các đi u ki n c n thi t đ  áp d ng sáng ki n:

ể ế ượ ụ ệ ả ầ ờ Đ  sáng ki n đ ộ c áp d ng có hi u qu  và r ng rãi c n có th i gian cho

ự ả ọ ế ố ớ ọ ầ ớ giáo viên và h c sinh th c hành, kho ng 2 ti t / tu n đ i v i h c sinh l p 10.

ể ự ủ ộ ự ứ ệ ầ ọ ế Sau 4 tu n liên ti p, h c sinh có th  t ụ    ch  đ ng th c hi n nghiên c u, áp d ng

ự ướ ẫ ủ theo s  h ng d n c a giáo viên.

ế ả ộ ộ ệ ạ Đ i ngũ cán b  qu n lý và giáo viên tâm huy t, nhi t tình, sáng t o.

56

ệ ơ ở ậ ế ầ ụ ề ệ ể ả ấ            Ngoài ra, đ  áp d ng hi u qu  sáng ki n c n có đi u ki n c  s  v t ch t

ụ ụ ế ệ ạ ọ ọ ph c v  cho quá trình d y h c : máy tính, máy chi u, kho h c li u phong phú,

ỗ ợ ụ ả ề ạ ầ khai thác m ng  Internet, các ph n m m h  tr ­ mindmap, máy ch p  nh có ch ế

ộ đ  quay phim…

ợ 10. Đánh giá l i ích:

ợ ượ ế ủ ụ 10.1. Đánh giá l i ích thu đ ế c do áp d ng sáng ki n theo ý ki n c a tác

gi :ả

ộ ố ươ ậ ụ ế         Sáng ki n kinh nghi m ệ “ V n d ng m t s  ph ậ   ng pháp và kĩ thu t

ạ ọ ị ướ ể ằ ự d y h c tích c c theo đ nh h ự ọ ng phát tri n năng l c h c sinh nh m nâng

ọ ị ử ươ ệ ả ơ ả ị đ cượ cao hi u qu  bài h c l ch s  ch ử ớ ng trình L ch s  l p 10 ­ C  b n”

ứ ụ ử ệ ừ ế ọ ượ nghiên c u và áp d ng th  nghi m t năm h c 2018­2019. Sáng ki n đ c các

ụ ử ộ ị ở ự ấ ạ ộ giáo viên b  môn L ch s  áp d ng ắ    toàn c p m t cách tích c c và sáng t o b t

ế ả ọ ấ ượ ọ ị ầ ừ đ u t năm h c 2018­2019. K t qu  cho th y ng h c sinh môn L ch s ử ấ  ch t l

ừ ượ ứ ọ ớ ọ không ng ng đ ế   c nâng cao. H c sinh yêu thích, h ng thú v i môn h c, k t

ả ọ ậ ư ọ ỏ qu  h c t p cũng nh  thi h c sinh gi ừ i, không ng ng tăng cao.

ế ả 10.1.1. K t qu :

ề ủ ể ả ả ở ị

ụ ế ọ      * K t qu  thi kh o sát (ki m tra h c kì ) theo đ  c a S  GD&ĐT môn L ch ư ử ướ s  tr ế c và sau khi áp d ng sáng ki n nh  sau:

ớ ớ L p 10A L p 10B

Tr cướ ệ ự Sau th c hi n Tr cướ ệ ự Sau th c hi n

5 15,1 % 10 30,3 % 01 3.0 % 5 15.2 % Gi iỏ

15 45,4 % 21 63.6 % 10 30.3 % 19 57.6 % Khá

10 30,3 % 2 6,1 % 17 51.5 % 8 24.2 % Trung bình

3 9,2 % 0 5 15.2 % 1 3.0 % Y uế

57

0 0 0 0 Kém

ợ ượ ặ ự ế ể ượ 10.2. Đánh giá l i ích thu đ c ho c d  ki n có th  thu đ ụ c do áp d ng sáng

ế ủ ổ ứ ế ki n theo ý ki n c a t ch c, cá nhân:

ế ệ ượ ấ ượ ụ ằ Sáng ki n kinh nghi m đ c áp d ng nh m nâng cao ch t l ụ   ng giáo d c

ả ọ ứ ử ạ ọ ị và đào đ o môn L ch s  cu  h c sinh THPT, giúp h c sinh h ng thú và yêu

ử ồ ủ ử ẳ ờ ị ị ị ị thích môn L ch s , đ ng th i  kh ng đ nh v  trí và vai trò c a môn L ch s  trong

ườ tr ổ ng ph  thông.

ữ ổ ứ ử ặ ụ 11. Danh sách nh ng t ch c/cá nhân đã tham gia áp d ng th  ho c áp

ế ầ ụ ầ d ng sáng ki n l n đ u:

ị ỉ ạ S Tên tổ Đ a ch ự Ph m vi/Lĩnh v c

ứ ố ch c/cá nhân ụ ế áp d ng sáng ki n

TT

ớ ườ ấ ụ ậ ộ ố 1 L p 10A Tr ng PT DTNT C p 2­ V n   d ng   m t   s ph ươ   ng

ậ ạ ọ 3 Vĩnh Phúc pháp và kĩ thu t d y h c tích

ị ướ ự c c theo đ nh h ể   ng phát tri n

ự ằ ệ   năng l c nh m nâng cao hi u

ọ ị ả ử qu  bài h c l ch s

ớ ườ ấ ụ ậ ộ ố 2 L p 10B Tr ng PT DTNT C p 2­ V n   d ng   m t   s ph ươ   ng

ậ ạ ọ 3 Vĩnh Phúc pháp và kĩ thu t d y h c tích

ị ướ ự c c theo đ nh h ể   ng phát tri n

ự ằ ệ   năng l c nh m nâng cao hi u

ọ ị ả ử qu  bài h c l ch s

58

ớ ườ ấ ụ ậ ộ ố 3 L p 10 C Tr ng PT DTNT C p 2­ V n   d ng   m t   s ph ươ   ng

ậ ạ ọ 3 Vĩnh Phúc pháp và kĩ thu t d y h c tích

ị ướ ự c c theo đ nh h ể   ng phát tri n

ự ằ ệ   năng l c nh m nâng cao hi u

ọ ị ả ử qu  bài h c l ch s

ớ ườ ấ ụ ậ ộ ố 4 L p 10 D Tr ng PT DTNT C p 2­ V n   d ng   m t   s ph ươ   ng

ậ ạ ọ 3 Vĩnh Phúc pháp và kĩ thu t d y h c tích

ị ướ ự c c theo đ nh h ể   ng phát tri n

ự ằ ệ   năng l c nh m nâng cao hi u

ọ ị ả ử qu  bài h c l ch s

ườ ấ ụ ậ ộ ố 5 Nhóm chuyên Tr ng PT DTNT C p 2­ V n   d ng   m t   s ph ươ   ng

ị ử ậ ạ ọ môn L ch s 3 Vĩnh Phúc pháp và kĩ thu t d y h c tích

ị ướ ự c c theo đ nh h ể   ng phát tri n

ự ằ ệ   năng l c nh m nâng cao hi u

ọ ị ả ử qu  bài h c l ch s

VĩnhYên, ngày   tháng 3  năm 2020 Vĩnh Yên, ngày   tháng 03 năm 2020

ủ ưở ả ế Th  tr ơ ị ng đ n v Tác gi sáng ki n

ị Vũ Th  Trâm

59

Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O

ử ế ớ ổ ấ ả ụ ạ ị ­ Giáo trình l ch s  th  gi i c  trung đ i. (Nhà xu t b n giáo d c)

ấ ả ư ệ ọ ị ử ớ ụ ạ ­ T  li u d y h c l ch s  l p 10. (Nhà xu t b n giáo d c)

ấ ả ử ớ ụ ị ­ Sách giáo viên, sách giáo khoa l ch s  l p 10. (Nhà xu t b n giáo d c)

ệ ướ ẫ ử ụ ử ớ ị ­ Tài li u h ng d n s  d ng kênh hình sách giáo khoa l ch s  l p10 (Nhà

ấ ả ụ xu t b n giáo d c)

ế ớ ử ị ụ ­ L ch s  văn minh th  gi ấ ả i. (Nhà xu t b n giáo d c)

ử ổ ừ ể ấ ả ạ ọ ữ ị ậ ố ­ T  đi n thu t ng  l ch s  ph  thông. (Nhà xu t b n Đ i h c qu c gia Hà

N i)ộ

60

61

62