
Giảng dạy cho học sinh lớp 10.
6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: 10/9/2020.
7. Mô tả bản chất của sáng kiến:
7.1. Về nội dung của sáng kiến:
Môn toán có liên hệ chặt chẽ với khoa học toán học, toán học đang phát
triển như vũ bão, ngày càng xâm nhập vào các lĩnh vực khoa học công nghệ và
đời sống. Toán học phản ánh ở trong nhà trường phổ thông là nền tảng cơ bản
được sắp xếp thành một hệ thống và đảm bảo tính khoa học, tính tư tưởng để
tiếp tục học đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, học nghề hoặc đi vào
cuộc sống lao động.
7.1.1. Phương pháp chung sử dụng toán học giải các bài tập của bộ
môn khác hoặc có nội dung thực tiễn.
Ta đã biết rằng không có một thuật giải tổng quát để giải mọi bài toán,
ngay cả đối với những lớp bài toán riêng biệt cũng có trường hợp có, trường hợp
không có thuật giải. Bài toán thực tiễn trong cuộc sống là rất đa dạng, phong
phú xuất phát từ những nhu cầu khác nhau trong lao động sản xuất của con
người. Do vậy càng không thể có một thuật giải chung để giải quyết các bài toán
thực tiễn. Tuy nhiên, trang bị những hướng dẫn chung, gợi ý các suy nghĩ tìm
tòi,
phát hiện cách giải bài toán lại là có thể và cần thiết.
Dựa trên những tư tưởng tổng quát cùng với những gợi ý chi tiết của Polya
về cách thức giải bài toán đã được kiểm nghiệm trong thực tiễn dạy học, kết hợp
với những đặc thù riêng của bài toán thực tiễn, có thể nêu lên phương pháp
chung để giải bài toán có nội dung thực tiễn như sau:
Bước 1: Tìm hiểu nội dung của bài toán. Toán học hoá bài toán, chuyển bài
toán với những ngôn ngữ, những dự kiện trong cuộc sống thực tế thành bài toán
với ngôn ngữ toán học, các dữ kiện được biểu thị bằng các ẩn số, các con
số,…Các ràng buộc giữa các yếu tố trong bài toán thực tiễn được chuyển thành
các biểu thức, các phương trình, hệ phương trình, bất phương trình toán học…