0
SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO NGHỆ AN
TRƯỜNG THPT QUỲNH LƯU 4
………………………………
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Đề tài:
THIẾT KẾ CHỦ ĐỀ TRUY VẤN DỮ LIỆU – TIN HỌC
12, NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH THEO
HƯỚNG TIẾP CẬN STEM
Lĩnh vực: PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC BỘ MÔN
Người thực hiện : HỒ ĐÌNH THƯỜNG
Tổ : TOÁN – TIN - VP
Điện thoại: 0976465759
NĂM HỌC: 2019 – 2020
1
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lí do chọn đề tài
Giáo dục tích hợp STEM là phương pháp đổi mới giáo dục dựa trên tính
liên môn tích hợp khoa học - công nghệ - kĩ thuật – toán, trong việc thực hiện
chương trình giáo dục phổ thông ở các môn liên quan. Dạy học các môn khoa
học theo phương thức giáo dục STEM là định hướng được sở GD-ĐT Nghệ An
ưu tiên thực hiện trong nhiêm vụ năm học 2019-2020. Trong đó dạy học theo dự
án là phương pháp ứng dụng thích hợp, có hiệu quả trong môi trường giáo dục
trường học.
Trên tinh thần đó, bản thân tôi cùng với các giáo viên trong nhóm tin học,
trường THPT Quỳnh Lưu 4. Đã tiến hành nghiên cứu, thiết kế, dạy học chủ đề:
Truy vấn dữ liệu – tin học 12, nhằm phát triển năng lực cho học sinh theo định
hướng STEM.
2. Mục đích nghiên cứu
Đề tài giúp giáo viên có thêm phương pháp giáo dục mới, nhằm phát triển
năng lực của học sinh. Từ những bài tập dự án, giúp học sinh có được kỹ năng
làm việc theo nhóm và kỹ năng thuyết trình.
3. Nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu
3.1 Nhiệm vụ nghiên cứu:
Sử dụng phương pháp dạy học theo dự án, học sinh hoạt động trong và
ngoài giờ học.
3.2 Phạm vi nghiên cứu.
Đề tài được nghiên cứu trong quá trình dạy học tại trường THPT Quỳnh
Lưu 4.
4. Đối tượng nghiên cứu
- Sách giáo khoa tin học 12.
- Chuẩn kiến thức kỹ năng môn Tin học trung học phổ thông _ NXB Giáo
dục.
- Tài liệu tập huấn về giáo dục STEM sở GD-ĐT Nghệ An năm 2019-2020.
- Tài liệu tập huấn về dạy học theo chương trình mới.
- Học sinh khối 12, năm học 2019-2020.
5. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp sưu tầm, tổng hợp: Tổng hợp, tham khảo từ các tài liệu về
giáo dục STEM.
- Phương pháp thực nghiệm: dạy học đề khảo sát kiểm chứng.
2
PHẦN II. NỘI DUNG
1. THỰC TRẠNG TRƯỚC KHI THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP
SÁNG KIẾN
Hiện nay, có nhiều phương pháp đổi mới giờ dạy được triển khai thực
hiện ở các cấp học như: Đổi mới SHCM theo Nghiên cứu bài học, xây dựng
các chủ đề dạy học ... những giải pháp đổi mới đã khắc phục tình trạng dạy học
mang tính hàn lâm, thụ động trước đây. Tuy nhiên, các phương pháp trên vẫn
còn hạn chế trong việc phát huy năng lực sáng tạo và trải nghiệm nghiên cứu
khoa học của học sinh. Phương pháp dạy học chủ đề theo định hướng giáo dục
STEM là chủ đề tích hợp liên môn. Với phương pháp này, học sinh sẽ có thời
gian để hình thành các kỹ năng giải quyết vấn đề và liên hệ thực tế, vì thời gian
thực hiện dự án không chỉ là trong tiết học mà còn thực hiện cả ngoài tiết học.
2. NỘI DUNG, PHƯƠNG PHÁP THỰC HIỆN SÁNG KIẾN
2.1 Tìm hiểu về quy trình kỹ thuật, tiêu chí xây dựng bài học STEM
2.1.1 Kế hoạch bài học STEM
B1. Tên chủ đề;
B2. Mô tả chủ đề;
B3. Mục tiêu: Kiến thức, kĩ năng, phẩm chất, năng lực;
B4. Thiết bị;
B5. Tiến trình dạy học ( Gồm 5 hoạt động).
Hoạt động 1: Xác định vấn đề
+ Mục đích;
+ Nội dung;
+ Dự kiến sản phẩm hoạt động của học sinh;
+ Cách thức tổ chức hoạt động.
Hoạt động 2: Nghiên cứu kiến thức nền và đề xuất giải pháp
+ Mục đích;
+ Nội dung;
+ Dự kiến sản phẩm hoạt động của học sinh;
+ Cách thức tổ chức hoạt động.
Hoạt động 3: Lựa chọn giải pháp.
Hoạt động 4: Chế tạo mẫu, thử nghiệm và đánh giá.
Hoạt động 5: Chia sẻ, thảo luận, điều chỉnh
3
2.1.2 Sự phù hợp của tiến trình tổ chức các hoạt động học của học
sinh trong các bài học STEM với phương pháp dạy học tích cực
Phương pháp
dạy học tích cực
Mô hình
THM
(VNEN)
Giáo dục STEM
Gắn kết Khởi động Xác định vấn đề/
nhu cầu thực tiễn
HĐ1: Tiêu chí
dụng cụ/thiết bị… cần
chế tạo
Khám phá
Hình
thành kiến
thức Nghiên cứu kiến thức
mới cần sử dụng HĐ2: Học kiến
thức mới + Đề xuất các
giải pháp/Bản thiết kế
Giải thích Luyện tập
Mở rộng Vận dụng
hoặc/và
mở rộng
Đề xuất các giải pháp/
Bản thiết kế
Lựa chọn 1 giải pháp/
Bản thiết kế
HĐ3: Trình
bày/bảo vệ/lựa chọn giải
pháp/thiết kế
Chế tạo mẫu HĐ4: Chọn dung
cụ, Chế tạo và thử
nghiệm
Thử nghiệm – Đánh giá
Chia sẻ và thảo luận
HĐ5: Trình bày
sản phẩm + Đánh giá
Đánh giá Điều chỉnh thiết kế
2.1.3 Tiêu chí xây dựng bài học STEM
Tiêu chí 1:Chủ đề bài học STEM tập trung vào các vấn đề của thực tiễn.
Tiêu chí 2: Cấu trúc bài học STEM theo quy trình thiết kế kĩ thuật.
4
Tiêu chí 3: Phương pháp dạy học bài học STEM đưa hs vào hoạt động tìm
tòi và khám phá, định hướng hành động, trải nghiệm và sản phẩm.
Tiêu chí 4: Hình thức tổ chức bài học STEM lôi cuốn hs vào hoạt động
nhóm kiến tạo.
Tiêu chí 5: Nội dung bài học STEM áp dụng chủ yếu từ nội dung khoa
học và toán mà HS đã và đang học.
Tiêu chí 6: Tiến trình bài học STEM tính đến có nhiều đáp án đúng và coi
sự thất bại như là một phần cần thiết trong học tập.
2.2 Thiết kế kế hoạch dạy học theo chủ đề STEM, chủ đề: Truy vấn
dữ liệu – tin học 12
2.2.1 Lựa chọn chủ đề, nội dung bài dạy học
Chủ đề: Truy vấn trong CSDL
2.2.2 Xác định yêu cầu kiến thức, kĩ năng, thái độ
1. Kiến thức
+ Biết khái niệm mẫu hỏi, vai trò của mẫu hỏi.
+ Biết sử dụng các phép toán, biểu thức, các hàm số học chuẩn trong mẫu
hỏi.
+ Biết các bước chính để tạo mẫu hỏi.
2. Kỹ năng
+ Sử dụng các biểu thức toán học trong thiết lập mẫu hỏi.
+ Viết đúng biểu thức điều kiện khi thiết lập mẫu hỏi.
3. Thái độ
+ Tự giác, tích cực và chủ động trong các hoạt động tập thể.
4. Năng lực
+ Phát triển năng lực chung: phát hiện giải quyết vấn đề, năng lực hoạt
động nhóm.
+ Phát triển năng lực đặc thù: Giải quyết vấn đề với sự hỗ trợ của công
nghệ thông tin và truyền thông, Hợp tác trong môi trường số.
