PH N I: PH N M ĐUẦ Ầ Ở Ầ
1. Lí do ch n đ tàiọ ề
V t lí h c là m t trong nh ng khoa h c v t nhiên. Nhi m v chậ ọ ộ ữ ọ ề ự ệ ụ ủ
y u là nghiên c u các hi n t ng v t lí, tìm ra nguyên nhân, khám phá ra cácế ứ ệ ượ ậ
đnh lu t v t lí nh m ph c v l i ích cho con ng i. Nó là c s c a nhi uị ậ ậ ằ ụ ụ ợ ườ ơ ở ủ ề
ngành kĩ thu t nh : thông tin liên l c, ph ng ti n giao thông, năng l ng,…ậ ư ạ ươ ệ ượ
Tuy nhiên đ lĩnh h i, n m b t nó là m t v n đ khá khó khăn đi v i h cể ộ ắ ắ ộ ấ ề ố ớ ọ
sinh. Do đó ngành Giáo d c luôn tìm tòi đi m i ph ng pháp d y h c, ngàyụ ổ ớ ươ ạ ọ
càng phát huy tính tích c c c a h c sinh, gây h ng thú trong h c t p c a cácự ủ ọ ứ ọ ậ ủ
em và nâng cao ch t l ng d y và h c.ấ ượ ạ ọ
Ngày nay, th i kì công nghi p hóa – hi n đi hóa c n đào t o conờ ệ ệ ạ ầ ạ
ng i m i đáp ng nhu c u c a xã h i trong t ng lai. Đ th c hi n đcườ ớ ứ ầ ủ ộ ươ ể ự ệ ượ
đi u đó, Giáo d c con ng i ngày càng đt lên hàng đu. V i t c đ phátề ụ ườ ặ ầ ớ ố ộ
tri n nh vũ bão c a công ngh thông tin, trong d y h c chúng ta c n có cáiể ư ủ ệ ạ ọ ầ
nhìn m i v ph ng pháp sao cho phù h p v i yêu c u c a xã h i. ớ ề ươ ợ ớ ầ ủ ộ
Đã có nhi u ph ng pháp d y h c đc áp d ng r ng rãi, trong đóề ươ ạ ọ ượ ụ ộ
ph ng pháp s d ng s đ t duy đc đánh giá là ph ng pháp m i c aươ ử ụ ơ ồ ư ượ ươ ớ ủ
tác gi Tony Buzan, đã đáp ng trong vi c đi m i ph ng pháp d y h c, tôiả ứ ệ ổ ớ ươ ạ ọ
đã tìm tòi nghiên c u trăn tr m t đi u làm sao đa ph ng pháp này vào d yứ ở ộ ề ư ươ ạ
h c vì đây ch là m t ph n nh trong ti n trình d y h c song l i chi m kháọ ỉ ộ ầ ỏ ế ạ ọ ạ ế
nhi u th i gian cho vi c v ra ý t ng. Đi u đó thôi thúc tôi tìm hi u vàề ờ ệ ẽ ưở ề ể
m nh d n đu t ph ng pháp m i vào gi ng d y th c t b c đu th y sạ ạ ầ ư ươ ớ ả ạ ự ế ướ ầ ấ ự
kh quan c a ph ng pháp này mang l i. Đi v i h c sinh, các em thích vả ủ ươ ạ ố ớ ọ ẽ
theo ý t ng, liên t ng bài h c v i th c t cu c s ng và ngày càng dùngưở ưở ọ ớ ự ế ộ ố
ngôn ng chu n xác h n. Còn đi v i b n thân tôi là giáo viên th y r ng m iữ ẩ ơ ố ớ ả ấ ằ ố
quan h c a giáo viên và h c sinh, gi a h c sinh v i nhau tr nên thân thi nệ ủ ọ ữ ọ ớ ở ệ
trong trao đi, phát hi n m t s em có t duy nhanh nh n, nh y bén v iổ ệ ộ ố ư ẹ ạ ớ
Trang 1
nh ng hi n t ng trong cu c s ng, t đó có nhi u t li u h u ích trong côngữ ệ ượ ộ ố ừ ề ư ệ ữ
tác gi ng d y c a tôi. Qua nhi u năm th c hi n, tôi đã h th ng thành kinhả ạ ủ ề ự ệ ệ ố
nghi m ệ“S d ng s đ t duy trong d y h c môn v t lí – L p 6”ử ụ ơ ồ ư ạ ọ ậ ớ .
2. M c tiêu, nhi m v .ụ ệ ụ
T o cho h c sinh s h ng thú tích c c trong h c t p, suy nghĩ đc l p,ạ ọ ự ứ ự ọ ậ ộ ậ
s d ng câu văn xúc tích ng n g n đy hình t ng trong vi c trình bày l iử ụ ắ ọ ầ ượ ệ ạ
ki n th c v a h c xong m t bài v t lí. Đng th i cũng t o c h i đngế ứ ừ ọ ộ ậ ồ ờ ạ ơ ộ ồ
nghi p trao đi kinh nghi m và h c h i l n nhau.ệ ổ ệ ọ ỏ ẫ
3. Đi t ng nghiên c u.ố ượ ứ
- Sách giáo khoa, sách giáo viên, sách thi t k bài gi ng môn V t lí l p ế ế ả ậ ớ
6.
- Chu n ki n th c kĩ năng môn v t lí THCS.ẩ ế ứ ậ
- Ph n m m Imindmap.ầ ề
4. Gi i h n (ph m vi) nghiên c u.ớ ạ ạ ứ
- Sáng ki n kinh nghi m đc ti n hành nghiên c u trong năm h c ế ệ ượ ế ứ ọ
2013 – 2014.
5. Ph ng pháp nghiên c u.ươ ứ
Ph ng pháp nghiên c u tài li u.ươ ứ ệ
Ph ng pháp t ng k t kinh nghi m.ươ ổ ế ệ
Ph ng pháp đi u tra.ươ ề
Trang 2
Ph n II: Ph n n i dungầ ầ ộ
1. C s lí lu nơ ở ậ
T duy là ph m trù tri t h c dùng đ ch nh ng ho t đng c a tinhư ạ ế ọ ể ỉ ữ ạ ộ ủ
th n, đem nh ng c m giác c a ng i ta s a đi và c i t o th gi i thông quaầ ữ ả ủ ườ ử ổ ả ạ ế ớ
ho t đng v t ch t làm cho ng i ta có nh n th c đúng đn v s v t và ngạ ộ ậ ấ ườ ậ ứ ắ ề ự ậ ứ
x tích c c v i nó.ử ự ớ
S đ t duy là ph ng pháp d nh t đ chuy n t i thông tin vào nãoơ ồ ư ươ ễ ấ ể ể ả
b r i đa thông tin ra ngoài não b . Là m t ph ng ti n ghi chép đy sángộ ồ ư ộ ộ ươ ệ ầ
t o và r t hi u qu theo đúng nghĩa c a nó “s p x p” ý nghĩ c a chính chạ ấ ệ ả ủ ắ ế ủ ủ
th . M t s đ t duy g m m t v n đ l n đt trung tâm và các nhánh ýể ộ ơ ồ ư ồ ộ ấ ề ớ ặ ở
t ng t a ra xung quanh. M t s đ nh v y giúp ng i s d ng nó th a s cưở ỏ ộ ơ ồ ư ậ ườ ử ụ ỏ ứ
v ch ra các ý t ng suy nghĩ đy đ tr c khi đi đn m t quy t đnh.ạ ưở ầ ủ ướ ế ộ ế ị
S d ng s đ t duy trong d y h c nói chung và trong môn v t lí nóiử ụ ơ ồ ư ạ ọ ậ
riêng là m t trong nh ng ph ng pháp d y h c phát tri n t duy theo h ngộ ữ ươ ạ ọ ể ư ướ
tích c c.ự
2. Th c tr ngự ạ
Trong quá trình gi ng d y V t lí 6, tôi th y giáo viên nhi t tình trongả ạ ậ ấ ệ
vi c truy n t i ki n th c, song vi c h c th đng c a h c sinh v n ti pệ ề ả ế ứ ệ ọ ụ ộ ủ ọ ẫ ế
di n. Có h c sinh h c t p c n cù ch u khó h c thu c t ng câu t ng ch , cóễ ọ ọ ậ ầ ị ọ ộ ừ ừ ữ
em ch a t ng t ng bài h c d n đn h c v t. Bên c nh đó là h c sinh r tư ưở ượ ọ ẫ ế ọ ẹ ạ ọ ấ
l i h c bài, giáo viên đã nhi u l n g i lên b ng có bi n pháp giáo d c k pườ ọ ề ầ ọ ả ệ ụ ị
th i nh ng tình hình v n không có ti n tri n nhi u. T l h c sinh đi m d iờ ư ẫ ế ể ề ỉ ệ ọ ể ướ
trung bình còn cao, h c sinh đi m khá và gi i chi m t l th p.ọ ể ỏ ế ỉ ệ ấ
2.1 Thu n l i – khó khănậ ợ
* Thu n l i :ậ ợ
Trang 3
Ban lãnh đo Nhà tr ng luôn khuy n khích đng viên, ch đo k pạ ườ ế ộ ỉ ạ ị
th i, t o đi u ki n cho giáo viên trong công vi c gi ng d y cũng nh công tácờ ạ ề ệ ệ ả ạ ư
ch nhi m. Có nhi u đt t p hu n v chuyên môn v đi m i Ph ng phápủ ệ ề ợ ậ ấ ề ề ổ ớ ươ
d y h c. Là giáo viên tr tuy kinh nghi m còn h n ch , song tôi luôn h c h iạ ọ ẻ ệ ạ ế ọ ỏ
đng nghi p, t trao d i ki n th c làm sao cho h c sinh d hi u bài đ cácồ ệ ự ồ ế ứ ọ ễ ể ể
em có ki n th c t t. Bên c nh đó, các em h c sinh cũng là m t ph n quanế ứ ố ạ ọ ộ ầ
tr ng giúp tôi hoàn thành t t các ti t d y có áp d ng S đ t duy.ọ ố ế ạ ụ ơ ồ ư
* Khó khăn :
Tr ng n m trên đa bàn xã có h c sinh ng i dân t c thi u s chi m tườ ằ ị ọ ườ ộ ể ố ế ỉ
l cao trên 50%, trình đ h c v n còn th p so v i b m t chung, tâm lí các emệ ộ ọ ấ ấ ớ ề ặ
mu n ngh h c nhà ch i ho c giúp đ b m công vi c đng áng, m t số ỉ ọ ở ơ ặ ỡ ố ẹ ệ ồ ộ ố
thôn buôn cách xa tr ng. Đa s các em thu c di n nghèo, b m ch a cóườ ố ộ ệ ố ẹ ư
nhi u th i gian quan tâm t i con cái, d n đn nhi u em hay ngh h c nhi uề ờ ớ ẫ ế ề ỉ ọ ề
bu i trong tu n cũng làm nh h ng ch t l ng gi ng d y chung. Quan sátổ ầ ả ưở ấ ượ ả ạ
các hi n t ng đi th ng c a h c sinh còn h n h p.ệ ượ ờ ườ ủ ọ ạ ẹ
2.2 Thành công – h n ch :ạ ế
* Thành công :
Giúp h c sinh v và đa ra các liên h th c t c a b n thân v i bàiọ ẽ ư ệ ự ế ủ ả ớ
h c, làm cho ti t h c sôi n i không nhàm chán, phát huy tính tích c c chọ ế ọ ổ ự ủ
đng c a h c sinh, h c sinh có đc m t t duy logic trong bài h c và lĩnhộ ủ ọ ọ ượ ộ ư ọ
h i ki n th c ch c h n. Ngoài ra S đ t duy còn phát huy kh năng ho tộ ế ứ ắ ơ ơ ồ ư ả ạ
đng theo nhóm c a h c sinh, phát tri n ngôn ng và t duy c a h c sinh.ộ ủ ọ ể ữ ư ủ ọ
Đi v i môn v t lí v n dĩ khô khan tr nên d h c d lôi cu n h n, th c số ớ ậ ố ở ễ ọ ễ ố ơ ự ự
h c sinh tr thành trung tâm lĩnh h i ki n th c, còn giáo viên ch là ng i tọ ở ộ ế ứ ỉ ườ ổ
ch c, h ng d n các em ho t đng lĩnh h i ki n th c.ứ ướ ẫ ạ ộ ộ ế ứ
* H n ch :ạ ế
Trang 4
Kh năng ho t đng nhóm c a m t s h c sinh y u- kém còn ch m, ả ạ ộ ủ ộ ố ọ ế ậ
bài v theo ý t ng c a các em còn s sài, nên giáo viên m t th i gian h ng ẽ ưở ủ ơ ấ ờ ướ
d n các em làm quen cách h c này.ẫ ọ
2.3 M t m nh – m t y uặ ạ ặ ế
* M t m nh : H c sinh h ng thú tích c c trong ti t h c. Rèn luy n ặ ạ ọ ứ ự ế ọ ệ
cho h c sinh kĩ năng v , quan sát th c t , dùng t đúng đc tr ng c a b ọ ẽ ự ế ừ ặ ư ủ ộ
môn. Ph ng pháp s d ng s đ t duy có th h c b t kì trong tr ng h p ươ ử ụ ơ ồ ư ể ọ ấ ườ ợ
nào mi n là có ý t ng.ễ ưở
* M t y u : H c sinh ch m ti n còn l là, l i các b n khác.ặ ế ọ ậ ế ơ ỷ ạ ạ
2.4 Các nguyên nhân, các y u t tác đngế ố ộ
V phía h c sinh : ề ọ Vi c h c c a h c sinh còn nh h ng r t nhi u b iệ ọ ủ ọ ả ưở ấ ề ở
đi u ki n s ng. Do đó, giáo viên c n t o m i thân thi n đi v i h c sinh giúpề ệ ố ầ ạ ố ệ ố ớ ọ
các em không c m th y e dè trong quá trình giao ti p v i th y cô và b n bè,ả ấ ế ớ ầ ạ
đây cũng chính là c h i các em đc hòa nh p v i c ng đng. B i đc đi mơ ộ ượ ậ ớ ộ ồ ở ặ ể
c a tr ng THCS Tô Hi u thu c vùng khó khăn, s l ng h c sinh là dân t củ ườ ệ ộ ố ượ ọ ộ
thi u s chi m trên 50% t ng s h c sinh toàn tr ng. Ngoài ra vi c h cể ố ế ổ ố ọ ườ ệ ọ
Ti ng Vi t đi v i các em v n dĩ đã xem nh là khó, m t s em vi t ch aế ệ ố ớ ố ư ộ ố ế ư
thông đc ch a th o, lên đu c p các em ph i h c m t s môn khoa h cọ ư ạ ầ ấ ả ọ ộ ố ọ
thu t ng m i làm các em g p khó khăn h n trong vi c lĩnh h i ki n th c.ậ ữ ớ ặ ơ ệ ộ ế ứ
H n n a do là thu c vùng khó khăn nên trong công tác tuy n sinh l p đu c pơ ữ ộ ể ớ ầ ấ
nhà tr ng cũng g p nhi u khó khăn. Các h c sinh khá gi i th ng đăng kýườ ặ ề ọ ỏ ườ
vào các tr ng có đi u ki n t t h n. K t qu là s l ng h c sinh nhà tr ngườ ề ệ ố ơ ế ả ố ượ ọ ườ
tuy n đc đa s là h c sinh có h c l c trung bình và y u nhi uể ượ ố ọ ọ ự ế ề .
V phía giáo viên : C n có cách nhìn tích c c h n đi v i h c sinh,ề ầ ự ơ ố ớ ọ
th y khó khăn và giúp đ các em. Thay đi cách d y h c sao cho phù h p điấ ỡ ổ ạ ọ ợ ố
t ng h c sinh. Trong đt t p hu n v s d ng S đ t duy trong d y h cượ ọ ợ ậ ấ ề ử ụ ơ ồ ư ạ ọ
t i tr ng THCS Tô Hi u năm h c 2011 – 2012, b n thân th y ph ng phápạ ườ ệ ọ ả ấ ươ
Trang 5
