M t s bi n pháp nâng cao hi u qu gi i bài t p V t Lý 6ộ ố ệ ệ ả ả ậ ậ
M C L CỤ Ụ
PH N TH NH T: ĐT V N ĐẦ Ứ Ấ Ặ Ấ Ề........................................................1
1. Lý do ch n đ tàiọ ề .................................................................................2
2. M c đích nghiên c uụ ứ ...........................................................................3
3. Đi t ng, ph m vi nghiên c uố ượ ạ ứ ..........................................................3
4. Nhi m v nghiên c uệ ụ ứ ..........................................................................3
5. Ph ng pháp nghiên c uươ ứ ................................................................3
PH N TH HAI: GI I QUY T V N ĐẦ Ứ Ả Ế Ấ Ề.............................................4
1. C s lý lu nơ ở ậ ....................................................................4
2.C s th c ti nơ ở ự ễ .....................................................................................4
3. Trình t gi i bài t p v t lýự ả ậ ậ ..................................................................5
3.1. Tìm hi u k đ bàiể ỹ ề ...........................................................................6
3.2. Xác l p đc m i liên h gi a cái đã cho và cái ph i tìmậ ượ ố ệ ữ ả .............6
3.3. Phân tích n i dung bài t p, l p k ho ch gi iộ ậ ậ ế ạ ả ................................6
3.4.Th c hi n k ho ch gi iự ệ ế ạ ả ...................................................................7
3.5.Ki m tra, xác nh n k t quể ậ ế ả...............................................................7
4. Hai ph ng pháp suy lu n đ gi i bài t p v t lýươ ậ ể ả ậ ậ ..............................11
4.1. Gi i bài t p b ng ph ng pháp phân tíchả ậ ằ ươ .......................................11
4.2. Gi i bài t p b ng ph ng pháp t ng h pả ậ ằ ươ ổ ợ .......................................15
5. Đánh giá k t qu th c nghi m s ph mế ả ự ệ ư ạ ............................................19
6. Bài h c kinh nghi mọ ệ ............................................................................20
7.H ng ph bi n áp d ng đ tàiướ ổ ế ụ ề ...........................................................20
PH N TH BA: K T LU N VÀ KHUY N NGHẦ Ứ Ế Ậ Ế Ị..............................21
TÀI LI U THAM KH OỆ Ả ........................................................................22
1/23
M t s bi n pháp nâng cao hi u qu gi i bài t p V t Lý 6ộ ố ệ ệ ả ả ậ ậ
PH N TH NH T: ĐT V N ĐẦ Ứ Ấ Ặ Ấ Ề
1. L í do ch n đ tàiọ ề :
Trong vi c nâng cao ch t lệ ấ ư ng giáo d c nói chung và ch t lợ ụ ấ ư ng b mônợ ộ
nói riêng. Vi c c i ti n phệ ả ế nươ g pháp d y h c là m t nhân t quan tr ng, bênạ ọ ộ ố ọ
c nh vi c b i d ng ki n th c chuyên môn, vi c phát huy tính tích c c c aạ ệ ồ ưỡ ế ứ ệ ự ủ
h c sinh r t c n thi t. Quá trình d y h c là công vi c giáo d c ph i đọ ấ ầ ế ạ ọ ệ ụ ả cượ
ti n hành trên c s t nh n th c, t hành đng, vi c kh i d y phát tri n ýế ơ ở ự ậ ứ ự ộ ệ ơ ậ ể
th c năng l c tứ ự ư duy, b i dồ ư ng ph ng pháp t h c là con đỡ ươ ự ọ ng phát tri nườ ể
t i ố ưu c a giáo d c. Cũng nhủ ụ trong h c t p các b môn khác, h c V t lí l iư ọ ậ ộ ọ ậ ạ
càng c n phát tri n năng l c tích c c, năng l c tầ ể ự ự ự ư duy c a h c sinh. B i vìủ ọ ở
h c không ph i ch bi t mà còn ph i hi u đ gi i thích hi n tọ ả ỉ ế ả ể ể ả ệ ư ng v t lí. ợ ậ
Môn V t lí có vai trò quan tr ng trong vi c th c hi n m c tiêu đào t o c aậ ọ ệ ự ệ ụ ạ ủ
tr ng THCS, cung c p cho h c sinh m t h th ng ki n th c v t lí c b n,ườ ấ ọ ộ ệ ố ế ứ ậ ơ ả
b c đu hình thành h c sinh nh ng k năng và thói quen làm vi c khoaướ ầ ở ọ ữ ỹ ệ
h c.ọ
Vi c d y môn V t lí trong nhà tr ng ph thông r t quan tr ng vì ki nệ ạ ậ ườ ổ ấ ọ ế
th c v t lí đc v n d ng r t nhi u trong cu c s ng. Bên c nh h ng d nứ ậ ượ ậ ụ ấ ề ộ ố ạ ướ ẫ
h c sinh ph ng pháp gi i thích m t s hi n t ng th ng g p trong th cọ ươ ả ộ ố ệ ượ ườ ặ ự
t , giáo viên c n ph i h ng d n h c sinh ph ng pháp gi i bài t p v t lí.ế ầ ả ướ ẫ ọ ươ ả ậ ậ
Thông qua vi c gi i bài t p giúp h c sinh c ng c , đào sâu, m r ng, hoànệ ả ậ ọ ủ ố ở ộ
thi n ki n th c lí thuy t. ệ ế ứ ế
Gi i bài t p v t lí đòi h i h c sinh ho t đng tích c c, t l p và sáng t o.ả ậ ậ ỏ ọ ạ ộ ự ự ậ ạ
Vì v y, h c V t lí có tác d ng t t cho s phát tri n t duy c a h c sinh.ậ ọ ậ ụ ố ự ể ư ủ ọ
D y gi i bài t p v t lí là công vi c khó khăn, giáo viên t ch c h ng d nạ ả ậ ậ ệ ổ ứ ướ ẫ
ho t đng trí tu c a h c sinh. Do đó, m i giáo viên ph i l a ch n m tạ ộ ệ ủ ọ ỗ ả ự ọ ộ
ph ng pháp d y h c phù h p v i đi t ng h c sinh l p mình ph tráchươ ạ ọ ợ ớ ố ượ ọ ớ ụ
gi ng d y. Mu n h c sinh h c t t môn V t lí thì giáo viên ph i có ph ngả ạ ố ọ ọ ố ậ ả ươ
pháp d y t t kích thích đc kh năng h ng thú c a h c sinh giúp t ng b cạ ố ượ ả ứ ủ ọ ừ ướ
nâng cao ch t l ng b môn.ấ ượ ộ
V a qua cùng v i s đi m i phừ ớ ự ổ ớ ng pháp d y h c chung c a ngành giáoươ ạ ọ ủ
d c, b n thân cũng t ki m tra, t ng k t tình hình d y h c b môn V t lí,ụ ả ự ể ổ ế ạ ọ ộ ậ
cùng v i vi c ti p thu các chuyên đ, th y đớ ệ ế ề ấ ư c tác d ng giáo dợ ụ ư ng và giáoỡ
d c r t l n đi v i h c sinh khi gi i bài t p v t lí. T đó v n d ng vào quáụ ấ ớ ố ớ ọ ả ậ ậ ừ ậ ụ
trình gi ng d y, tôi th y hi u qu h n so v i trả ạ ấ ệ ả ơ ớ ư c đây, ch t lớ ấ ư ng h c sinhợ ọ
đưc nâng cao rõ r tợ ệ
2/23
M t s bi n pháp nâng cao hi u qu gi i bài t p V t Lý 6ộ ố ệ ệ ả ả ậ ậ
Xu t phát t nh ng lí do trên, tôi quy t đnh ch n đ tài: ấ ừ ữ ế ị ọ ề “ M t s bi nộ ố ệ
pháp nâng cao hi u qu gi i bài t p V t Lý 6” ệ ả ả ậ ậ nh m giúp h c sinh n mằ ọ ắ
ch c đc ki n th c c b n, m r ng và hi u sâu ki n th c, góp ph n nângắ ượ ế ứ ơ ả ở ộ ể ế ứ ầ
cao đc ch t l ng b môn V t lí và bi t v n d ng vào th c t .ượ ấ ượ ộ ậ ế ậ ụ ự ế
2. M c đích nghiên c u: ụ ứ
- Nghiên c u và áp d ng đ tài vào th c ti n d y và h c nh m góp ph nứ ụ ề ự ễ ạ ọ ằ ầ
đi m i ph ng pháp d y h c, phát huy tính tích c c, t l c, sáng t o c aổ ớ ươ ạ ọ ự ự ự ạ ủ
h c sinh trong quá trình gi i bài t p v t lý.ọ ả ậ ậ
3. Đi t ng, ph m vi nghiên c u:ố ượ ạ ứ
- Các bài t p V t lí 6 c b n và nâng caoậ ậ ơ ả
- H c sinh l p 6 tr ng THCSọ ớ ườ
4. Nhi m v nghiên c u:ệ ụ ứ
- Đ đt đc m c đích nghiên c u, tôi đã đ ra các nhi m v nghiên c uể ạ ượ ụ ứ ề ệ ụ ứ
c th nh sau:ụ ể ư
+ Nghiên c u v ph ng pháp gi i bài t p v t lý 6 cho h c sinh.ứ ề ươ ả ậ ậ ọ
+ Phân tích lý do th c hi n đ tài ự ệ ề “ M t s bi n pháp nâng cao hi uộ ố ệ ệ
qu gi i bài t p V t Lý 6” ả ả ậ ậ
+ Ti n hành th c nghi m s ph m theo n i dung và ti n trình đã so nế ự ệ ư ạ ộ ế ạ
th o. Phân tích k t qu th c nghi m đ đánh giá tính hi u qu đ tài.ả ế ả ự ệ ể ệ ả ề
5. Ph ng pháp nghiên c u:ươ ứ
Đ th c hi n các nhi m v trên, tôi s d ng ph i h p các ph ng pháp:ể ự ệ ệ ụ ử ụ ố ợ ươ
- Nghiên c u lí lu n:ứ ậ
+ Nghiên c u tài li u v ph ng pháp gi i bài t p v t lý tr ngứ ệ ề ươ ả ậ ậ ở ườ
trung h c c s .ọ ơ ở
+ Sách giáo khoa môn V t lí và m t s môn khác có liên quan.ậ ộ ố
- Nghiên c u th c ti n:ứ ự ễ
+ Tìm hi u tình hình gi i bài t p V t lí 6.ể ả ậ ậ
(s d ng phi u đi u tra, trao đi tr c ti p v i giáo viên, h c sinh; dử ụ ế ề ổ ự ế ớ ọ ự
gi môn V t lí đ quan sát ho t đng d y c a giáo viên, ho t đng h c c aờ ậ ể ạ ộ ạ ủ ạ ộ ọ ủ
h c sinh đ thu th p nh ng làm rõ c s lí lu n c a đ tài).ọ ể ậ ữ ơ ở ậ ủ ề
3/23
M t s bi n pháp nâng cao hi u qu gi i bài t p V t Lý 6ộ ố ệ ệ ả ả ậ ậ
- V n d ng lí lu n vào t ch c ho t đng gi i bài t pV t lí 6.ậ ụ ậ ổ ứ ạ ộ ả ậ ậ
4/23
M t s bi n pháp nâng cao hi u qu gi i bài t p V t Lý 6ộ ố ệ ệ ả ả ậ ậ
PH N TH HAI: GI I QUY T V N ĐẦ Ứ Ả Ế Ấ Ề
1. C s lý lu n:ơ ở ậ
Căn c Quy t đnh s 16/2006/QĐ-BGD &ĐT ngày 5/6/2006 c a Bứ ế ị ố ủ ộ
tr ng B giáo d c và đào t o đã nêu “Ph i phát huy tính tích c c, ch đng,ưở ộ ụ ạ ả ự ủ ộ
sáng t o c a h c sinh; phù h p v i đc tr ng môn h c, đc đi m đi t ngạ ủ ọ ợ ớ ặ ư ọ ặ ể ố ượ
h c sinh, đi u ki n c a t ng l p h c, b i d ng cho h c sinh ph ng phápọ ề ệ ủ ừ ớ ọ ồ ưỡ ọ ươ
t h c, kh năng h p tác, rèn luy n kĩ năng v n d ng ki n th c vào th cự ọ ả ợ ệ ậ ụ ế ứ ự
ti n; tác đng đn tình c m, đem l i ni m vui, h ng thú và trách nhi m h cễ ộ ế ả ạ ề ứ ệ ọ
t p cho h c sinh”. Do đó giáo viên có nhi m v quan tr ng, t o ni m vuiậ ọ ệ ụ ọ ạ ề
h ng thú, tìm tòi, khám phá, phát hi n và x lí thông tin, t hình thành tri th cứ ệ ử ự ứ
m i. Giáo viên còn là ng i t ch c các ho t đng nh n th c cho h c sinh,ớ ườ ổ ứ ạ ộ ậ ứ ọ
d y cho h c sinh tìm ra chân lí, hình thành các năng l c t h c sáng t o, h pạ ọ ự ự ọ ạ ợ
tác và h c đ đáp ng cho nhu c u cu c s ng, hi n t i, t ng lai đem l i sọ ể ứ ầ ộ ố ệ ạ ươ ạ ự
c n thi t b ích cho b n thân và cho s phát tri n c a xã h i.ầ ế ổ ả ự ể ủ ộ
H ng d n h c sinh ph ng pháp gi i bài t p môn V t lí 6 cũng n mướ ẫ ọ ươ ả ậ ậ ằ
trong m c tiêu h c t p đó. Vì h c V t lí có ý nghĩa r t quan tr ng trong vi cụ ọ ậ ọ ậ ấ ọ ệ
c ng c , đào sâu, m r ng, rèn luy n ki n th c lí thuy t và rèn luy n cho h củ ố ở ộ ệ ế ứ ế ệ ọ
sinh k năng v n d ng ki n th c đã h c vào th c ti n. ỹ ậ ụ ế ứ ọ ự ễ
Các bài t p V t lí 6 có n i dung r t phong phú, đa d ng. ậ ậ ộ ấ ạ Vì v y ph ngậ ươ
pháp gi i chúng cũng muôn hình, muôn v , không th nói có m t ph ngả ẻ ể ộ ươ
pháp chung nh t, m t ph ng pháp v n năng có th gi i m i bài t p v t lí.ấ ộ ươ ạ ể ả ọ ậ ậ
Tuy nhiên, t kh năng phân tích c a giáo viên trong quá trình gi i bài t p v từ ả ủ ả ậ ậ
lí có th ch ra nh ng nét khái quát v các b c chung c a ti n trình gi i m tể ỉ ữ ề ướ ủ ế ả ộ
bài t p v t lí. Đi u này s có tác d ng đnh h ng đúng đn ph ng phápậ ậ ề ẽ ụ ị ướ ắ ươ
gi i bài t p v t lí nói chung và bài t p V t lí 6 nói riêng. Giáo viên có thả ậ ậ ậ ậ ể
ki m tra ho t đng gi i bài t p c a h c sinh và có th h ng d n giúp đ cácể ạ ộ ả ậ ủ ọ ể ướ ẫ ỡ
em gi i bài t p đt hi u qu .ả ậ ạ ệ ả
2. C s th c ti n:ơ ở ự ễ
-H c sinh v n d ng các ki n th c liên quan đ gi i bài t p còn h n ch .ọ ậ ụ ế ứ ể ả ậ ạ ế
-H c sinh t duy còn ch m, th ng g p khó khăn trong vi c gi i các lo iọ ư ậ ườ ặ ệ ả ạ
bài t p đnh l ng tính toán.ậ ị ượ
-Kh năng trình bày cách gi i m t bài toán ch a đt yêu c u, ch a đmả ả ộ ư ạ ầ ư ả
b o tính h th ng c a m t bài gi i hoàn ch nh.ả ệ ố ủ ộ ả ỉ
- M c đích c a vi c gi i bài t p v t lí:ụ ủ ệ ả ậ ậ
5/23